جدول۴-۱۵ نتایج بررسی تاثیر افزایش کلیه تعداد لایه ها روی تغییرمکان در دال شماره ۱٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۱۱۳
جدول ۴-۱۶ نتایج بررسی تاثیر افزایش کلیه تعداد لایه ها روی تغییرمکان در دال شماره ۲٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۱۱۵
جدول ۴-۱۷ نتایج بررسی تاثیر افزایش کلیه تعداد لایه ها روی تغییرمکان در دال شماره ۳٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۱۱۵
جدول۴-۱۸ نتایج بررسی تاثیر افزایش کلیه تعداد لایه ها روی تغییرمکان در دال شماره ۴٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۱۱۵
جدول۴-۱۹ نتایج بررسی تاثیر افزایش کلیه تعداد لایه ها روی تغییرمکان در دال شماره ۵٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۱۱۶
جدول۴-۲۰ حداکثر کاهش تغییرمکان به ازای تعداد لایه های مختلف (برحسب %)……………………………….۱۱۷
جدول۴-۲۱ مدل های بررسی شده برای ارزیابی اثر امتداد فیبر بر پاسخ دالها…………………………………………۱۱۹
جدول۴-۲۲ اثر تغییر فیبر روی حداکثر تغییرمکان دال……………………………………………………………………….۱۲۴
فهرست اشکال
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
شکل ۱-۱ نمای خارجی گسیختگی دیوار خارجی ساختمان federal…………………………………………………….4
شکل ۱-۲ نمای خارجی گسیختگی دیوار خارجی برج ها khobar……………………………………………………….5
فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده
شکل۲-۱ الگوی خرابی نمونه های آزمایش شده……………………………………………………………………………………۹
شکل۲-۲ نمونه آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………..۱۰
شکل۲-۳ دال بتنی مسلح شده با الیاف پلیمر مسلح پلیمری مقابل بار انفجار…………………………………………..۱۱
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
شکل۳-۱ شکست بتن در فشار تک محوره ………………………………………………………………………………………..۱۵
شکل۳-۲ مدل ساختاری بتن در فشار…………………………………………………………………………………………………۱۶
شکل۳-۳ شکلگیری ناحیه FPZ و نرم شوندگی در بتن………………………………………………………………………۱۸
شکل۳-۴ ترکخوردگی داخلی در بتن مسلح ………………………………………………………………………………………۱۹
شکل۳-۵ رفتار سخت شدگی کششی در بتن……………………………………………………………………………………..۲۱
شکل۳-۶ مفهوم سخت شدگی ایزوتروپیک………………………………………………………………………………………..۲۲
شکل۳-۷ مفهوم سخت شوندگی کینماتیک………………………………………………………………………………………..۲۳
شکل۳-۸ سطح تسلیم فنمیسز……………………………………………………………………………………………………………۲۴
شکل۳-۹ سطح تسلیم فن میسز در حالت تنش مسطح………………………………………………………………………….۲۵
شکل۳-۱۰ رفتار بتن در حین باربرداری…………………………………………………………………………………………….۳۱
شکل ۳-۱۱ منحنی هیسترزیس بتن……………………………………………………………………………………………………۳۱
شکل۳-۱۲ نمایش اثر پارامتر……………………………………………………………………………………………………۳۴
شکل۳-۱۳ سطح تسلیم، الف) صفحه انحرافی ب) صفحه تنش مسطح…………………………………………………..۳۶
شکل۳-۱۴ تابع پتانسیل برای خروج از مرکزیتهای متفاوت…………………………………………………………………..۳۷
شکل۳-۱۵ کرنشهای مورد نیاز در Abaqus………………………………………………………………………………………38
شکل۳-۱۶ انواع المانهای موجود در Abaqus…………………………………………………………………………………….40
شکل۳-۱۷ المانهای مرتبه اول و دوم …………………………………………………………………………………………………۴۱
شکل۳-۱۸ دال ساخته شده در اباکوس……………………………………………………………………………………………….۴۲
شکل۳-۱۹ محدوده مجاز برای المانهای مدفون ……………………………………………………………………………………۴۴
شکل ۳-۲۰ شبکه آرماتور دال صحت سنجی شده……………………………………………………………………………….۴۵
شکل ۳-۲۱ لایه(FRP) ساخته شده در آباکوس………………………………………………………………………………….۴۶
شکل۳-۲۲ مشخصات موج انفجار –موج ضربه …………………………………………………………………………………..۴۹
شکل۳-۲۳ مشخصات موج انفجار-موج فشار ……………………………………………………………………………………۵۰
شکل۳-۲۴ افت فشار نسبت به فاصله از محل انفجار …………………………………………………………………………..۵۰
شکل ۳-۲۵ موقعیت بارهای انفجار…………………………………………………………………………………………………….۵۲
شکل ۳-۲۶ فشار مبنا بر اساس فاصله مقیاس شده(Z) …………………………………………………………………55
شکل ۳-۲۷ پارامترهای مختلف فاز مثبت انفجار برای انفجار در هوا در سطح دریا …………………………………..۵۸
تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
تجزیه و تحلیل داده ها فرایندی چند مرحله ای است که طی آن داده هایی که از طریق بکارگیری ابزار های جمع آوری فراهم آمده اند، خلاصه، دسته بندی و در نهایت پردازش می شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل ها و ارتباط بین داده ها را فراهم آورند.
تجزیه و تحلیل داده ها در هر نوع تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمع آوری شده از موضوع تحقیق است، تجزیه و تحلیل اطلاعات از اصلی ترین و مهم ترین بخش های تحقیق محسوب می شوند.
تجزیه و تحلیل داده های آماری در این تحقیق به وسیله نرم افزار spss و همچنین استفاده از قابلیت های برنامه Excell صورت پذیرفته اند. همچنین به منظور تحلیل داده ها از روابط ریاضی میانگین وزنی ، میانگین و همچنین فرمول okpala بهره گرفته شده است.
در این بخش سعی شده که تمام عملیات انجام شده بر روی پرسشنامه ها در قالب دسته بندی های معین ارائه گردند.
۱-۴جمع آوری داده ها
در ابتدا به منظور شناسایی علل به وجود آوردنده ادعای زمان و هزینه در پروژه های ساخت، علاوه بر بررسی پروژه ها، و با نظر سنجی از مشاوران و خبرگان درگیر در پروژه ها و همچنین مطالعه تحقیقات انجام شده فهرست کاملی شامل ۱۰۰ مورد شناسایی گردید.(۱۰۰ مورد در پیوست ب آمده است)
طراحی پرسشنامه۱-۱-۴
با بررسی عوامل مشخص گردید که برخی از عوامل به نوعی با هم اشتراک دارند و در نتیجه قابل حذف هستند و یا می توانند در هم ادغام شوند بنابراین پرسشنامه ای با ۴۷ علت تنظیم گردید که در پیوست چ آمده است. در این پرسشنامه میزان درجه احتمال وقوع و شدت اثر عوامل مورد نظر در بروز دعاوی از منظر زمان و هزینه به طور مجزا سنجیده می شوند. برای سنجش پایایی و روایی پرسشنامه، بعد از ملاحظه استاد محترم راهنما و ۵ نفر از متخصصان و خبرگان از نظر روایی و سنجش موضوع مورد مطالعه مورد تایید قرار گرفت و برای سنجش اعتبار و پایایی بعد از اجرای آزمایشی ۳۰ پرسشنامه و محاسبه ضریب آلفایی کرونباخ توسط نرم افزارSPSS نتایج زیر حاصل گردید:
در بخش سنجش عوامل ادعای زمان برای احتمال وقوع عدد ۰/۸۷ و برای شدت اثر عامل عدد ۰/۸۴بدست آمده است. نتایج در ادامه آورده شده اند.
برای ادعای هزینه نیز عدد کرونباخ برای احتمال وقوع و اثر آن به ترتیب اعداد۰/۸۵و ۰/۸۳ بودند؛ از آنجا که این ضرایب بیشتر از ۰/۷ می باشد بیانگر پایایی مناسب پرسشنامه ها می باشد.
۲-۱-۴پرسش شوندگان
ابتدا مدیران و تعدادی از کارشناسان مطلع و صاحبنظر در گیر پروژه ها با بیش از ۵ سال سابقه کاری در زمینه ساخت و شاغل در سیستمهای کارفرما، مشاور، پیمانکار انتخاب شدند و پرسشنامه ها یا به صورت حضوری و یا ارسالی، تحویل گردیدند.
جامعه آماری شامل ۲۳۰ پرسشنامه بود که از بین پرسشنامه های توزیع شده، با مشکل بی پاسخ ماندن بعضی از پرسشها مواجه بودیم که باعث گردید این پرسشنامه ها از رده خارج گردند. در نهایت ۶۰ پرسشنامه در گروه مشاور و ۶۰ پرسشنامه در گروه پیمانکار و ۶۰ پرسشنامه در گروه کارفرما مورد تأیید قرار گرفتند.
۲-۴محاسبه میانگین وزنی و رتبه بندی عوامل بروز ادعا
در هر سه گروه کارفرما، پیمانکار و مشاور میانگین وزنی احتمال و اثر و شاخص هر کدام از عوامل با توجه به نتایج حاصله از پرسشنامه ها در حوزه های دعاوی زمان و هزینه محاسبه گردیدند و بدین ترتیب عوامل بر اساس بزرگی شاخص رتبه بندی شدند که نتایج رتبه بندی عوامل بروز دعاوی هزینه و زمان از منظر کارفرما، مشاور و پیمانکار به طور مجزا در جداول زیر به اختصار آورده شده است. همچنین جداول مربوط به رتبه بندی ۴۷ عامل پرسشنامه به طور کامل در پیوست ارائه گردیده است.
۱-۲-۴اولویت بندی علل محتمل بروز دعاوی هزینه از دیدگاه سه گروه؛کارفرما،مشاور،پیمانکار
(جدول۱-۴)- اولویت بندی علل ادعای هزینه از دیدگاه کارفرما
ردیف | شرح علت محتمل بروز دعاوی هزینه از دیدگاه کارفرما | میانگین وزنی اثر | میانگین وزنی احتمال | شاخص | رتبه |
۱ | عدم انتخاب صحیح پیمانکار که منجر به عدم تناسب بین توانایی فنی و مالی و اجرایی پیمانکار انتخاب شده با نوع و حجم کارپروژه خواهد شد | ۲/۶۵ | ۲/۶۵ | ۷/۰۲ | ۱ |
۲ | تغییر در سطوح مختلف مدیریتی کارفرما در طول مدت اجرای پروژه | ۲/۵۶ | ۲/۶۰ | ۶/۶۶ | ۲ |
۳ | ضعف برنامه ریزی و کنترل پروژه جهت اتمام پروژه در تاریخ مورد نظر | ۲/۶۶ | ۲/۵۰ |
فصل سوم: ۲۴
۳-۱. معرفی منطقه یک شهری بندرعباس ۲۵
۳-۱-۱. کاربری اراضی منطقه یک شهری بندرعباس ۲۶
۳-۱-۲. ویژگیهای جمعیتی منطقه یک شهرداری بندرعباس ۲۷
۳-۱-۳. وضعیت اقلیمی منطقه ۲۸
۳-۲. روش تحقیق ۲۹
۳-۲-۱. تهیه اطلاعات مکانی و توصیفی موردنیاز: ۳۰
۳-۲-۱-۱. لایه تراکم جمعیتی ۳۰
۳-۲-۱-۲. لایه نزدیکی به مراکز صنعتی ۳۰
۳-۲-۱-۳. لایه نزدیکی به مراکز اداری ۳۰
۳-۲-۱-۴. لایه نزدیکی به مراکز آموزشی و درمانی ۳۱
۳-۲-۱-۵. لایه نزدیکی به مراکز تجاری ۳۱
۳-۲-۱-۶. لایه نزدیکی به شبکه ارتباطی ۳۱
۳-۲-۱-۷. لایه پوشش عملکردی ایستگاههای آتشنشانی موجود ۳۱
۳-۲-۱-۸. لایه محدودیت ۳۱
۳-۲-۲. استانداردسازی نقشههای فازی ۳۲
۳-۲-۳. روش (AHP) 32
۳-۲-۳-۱. ساختن سلسلهمراتب ۳۳
۳-۲-۳-۲. مقایسه زوجی و محاسبه وزن ۳۳
۳-۲-۳-۳. محاسبه نرخ ناسازگاری ۳۴
۳-۲-۳-۳-۱. میانگین بردار ناسازگاری ۳۵
۳-۲-۳-۴. محاسبه شاخص ناسازگاری ۳۵
۳-۲-۳-۵. محاسبه نرخ ناسازگاری ۳۶
فصل چهارم ۳۷
۴-۱. شناخت وضع موجود منطقه ازلحاظ ایستگاههای آتشنشانی ۲۸
۴-۲. مکانیابی استقرار ایستگاههای آتشنشانی در منطقهی یک شهر بندرعباس ۳۸
۴-۳. معیارها و شاخصهای مورداستفاده ۳۸
جدول شماره ۴-۱ معیارها و زیر معیارهای موردبررسی در پژوهش ۳۹
۴-۴. محاسبه وزن نهایی معیارها و زیرمعیارها ۴۱
۴-۵. ایجاد لایه های اطلاعاتی در محیط GIS 44
۴-۵-۱. لایه نزدیکی به مراکز صنعتی ۴۴
۴-۵-۲. لایه تراکم جمعیتی ۴۵
۴-۵-۳. لایه نزدیکی به مراکز اداری ۴۶
۴-۵-۴. لایه نزدیکی به مراکز آموزشی ۴۸
۴-۵-۵. لایه نزدیکی به مراکز درمانی ۴۸
۴-۵-۶. لایه نزدیکی به مراکز تجاری ۴۹
۴-۵-۷. لایه نزدیکی به شبکه ارتباطی ۵۰
۴-۵-۸. لایه پوشش عملکردی ۵۱
۴-۵-۹. لایه محدودیت احداث ایستگاههای آتشنشانی ۵۲
۴-۶. مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی با بهره گرفتن از منطق فازی ۵۳
۴-۶-۱. نقشههای مربوط به مدل فازی ۵۳
۴-۶-۱-۱. تابع نوع اول ۵۴
۴-۷. فازیسازی لایههای اطلاعاتی ۵۴
۴-۷-۱. عملگر فازی AND 59
۴-۷-۲. عملگر فازی گاما ۶۰
۴-۸. ترکیب همه لایههای اطلاعاتی فازی و اعمال ضرایب نهایی مدل AHP: 60
۴-۹. تعیین مناطق مستعد: ۶۲
فصل پنجم ۶۴
۵-۱. جمعبندی و نتیجهگیری ۶۵
۵-۲. آزمون فرضیههای تحقیق ۶۶
۵-۳. پیشنهادها ۶۷
۵-۴. منابع ۶۸
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول (۳-۱) مساحت و سرانه کاربریهای اراضی منطقه یک ۳۴
جدول (۳-۲) تعداد جمعیت و تراکم ناخالص آن در سال ۱۳۹۰ ۳۵
جدول(۳-۳) تعداد خانوار و بُعد خانوار در منطقه یک و بندرعباس در سال ۱۳۹۰ ۳۶
افراد شرکتکننده یک به یک خود را معرفی میکنند تا هم پژوهشگر و هم سایرین با افراد آشنا شوند.
پژوهشگر درباره هوش هیجانی و فواید و اثرات آن توضیح میدهد . ( هوش هیجانی چیست؟ چه اهمیتی در زندگی روزمره انسان دارد؟ چه فواید و کاربردهایی در زندگی فردی و اجتماعی افراد دارد؟)
انواع هیجانات را با ذکر نشانهها و رسم جدول هیجانات اصلی شرح میدهد. تصاویر انواع هیجانات تظاهر یافته در صورت آدمکها به دانشآموزان نشان داده شد و خواستار نامگذاری آنها از سوی دانشآموزان شدیم.
راهکارها و روش های شناسایی هیجانات را توضیح میدهد و با ایفای نقش از اعضا میخواهد که هیجانات نشان داده شده توسط پژوهشگر را شناسایی و نامگذاری نمایند. از شرکتکنندگان داوطلب خواسته شد یکی از انواع هیجانات اصلی را با زبان بدن در حضور جمع اجرا نماید و سایر اعضا نامگذاری کنند.
تمریناتی در اختیار دانشآموزان قرار گرفت تا زمان برگزاری جلسه آینده اجرا نموده و جلسه آینده ضمن حضور در کلاس، تمرینات را به همراه داشته باشند. همچنین مطالب تدریس شده در جلسه بصورت کتبی در اختیار دانشآموزان قرار گرفت.
تمرین جلسه اول۱-۱: با تکمیل عبارات زیر میتوانید از هیجانها و تجارب گذشته خود یک تصویرکلی بدست آورید. در نظر بگیریدکه چه احساسی دارید، چقدر خوب واکنش نشان میدهید و این هیجانها با چه فراوانی روی میدهند.
۱٫من زمانی خوشحال هستم که:
۲٫من زمانی غمگین هستم که:
من زمانی استرس دارم که:
تمرین جلسه اول ۲-۱:با توجه به تمرین قبلی، به سوالات زیر پاسخ دهید.
علت بروز هریک از احساسات و هیجانهایتان(ذکر شده در تمرین قبل) چیست؟
بطور کلی، بین آنچه احساس میکنید با آنچه میگویید یا انجام میدهید، ارتباطی وجود دارد؟
آنچه احساس میکنید چگونه بر روابطتان با دیگران اثر میگذارد؟
جلسه دوم
از دانشآموزان خواسته شد خلاصهای از مباحث جلسه قبل را بیان کنند.
پژوهشگر ( کمک پژوهشگر) گام دوم مهارت هوش هیجانی را شرح میدهد.
روشهای درک هیجانی را توضیح میدهد. همچنین به شیوه ایفای نقش ( توسط پژوهشگر و افراد داوطلب) و بحث گروهی و پرسش و پاسخ از شرکتکنندگان را به مشارکت در بحث دعوت می کند.
طی برگزاری کلاس آموزشی به سوالات پاسخ میدهد.
تمریناتی به دانشآموزان ارائه شد تا در طول روز و تا زمان برگزاری جلسه آینده اجرا نموده و جلسه آینده آنها را به همراه داشته باشند. همچنین مطالب تدریس شده بصورت کتبی در اختیار دانشآموزان قرار گرفت.
تمرین جلسه ۱-۲: نگاه کردن از دید دیگران را به اینصورت تمرین کنید: با تظاهرکردن به اینکه شما، شما نیستید. یک نفر را که با شما بسیار متفاوت است یا یک نفر را که درباره یک موضوع، عقیده متفاوتی با عقیده شما دارد انتخاب کنید. از لحاظ ذهنی خودتان را جای او قرار دهید و به این فکر باشیدکه انگیزه، افکار و احساسات او را درک کنید. به سوالات زیر طوری جواب دهیدکه فکر میکنید او جواب خواهدداد:
-
- تفکر و احساس من چه اثری بر رفتار من میگذارند؟
-
- در یک موقعیت هیجانی معمولا من چه واکنشی نشان میدهم و چرا؟
-
- وقتی من در موقعیت هیجانی قرار دارم،دوست دارم دیگران چه واکنشی نشان دهند؟
تمرین جلسه ۲-۲: آخرین باری را که در یک موقعیت هیجانی قرارگرفتید، در نظر بگیرید:
با توجه به اطلاعاتی که کسب کردهاید،کدامیک از روش های زیر را بکارگرفتهاید؟ نتیجه آنچه بود؟
آیا امکان داشت که موقعیت را به روش دیگری تفسیر یکنید؟
آیا اگر موقعیت را به شیوه دیگری تفسیر میکردید باز هم احتمال داشت که همانگونه عمل نمایید؟
آیا تفسیرهای اصلی شما دقیق بودهاست؟
جلسه سوم
از دانشآموزان خواسته شد خلاصهای از مباحث جلسه قبل را بیان کنند.
از ۳ نفر از شرکتکنندگان خواسته شد تمرینات جلسات قبل را روی تخته یادداشت نموده و سپس با کمک دانشآموزان پاسخهای داده شده را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهند.
پژوهشگر ( کمک پژوهشگر)مدیریت هیجانی در خود و روشهای کنترل و مدیریت احساسات را شرح میدهد. همچنین به شیوه ایفای نقش(توسط پژوهشگر و افراد داوطلب) و بحث گروهی و پرسش و پاسخ شرکتکنندگان را به مشارکت در بحث دعوت می کند. از یکی از اعضا خواسته شد نقشی از یک موقعیت هیجانی را ایفا نماید و سپس نسبت به آن هیجان عکسالعمل نشان دهد، سپس از سایر اعضا خواسته شد واکنش وی را تجزیه و تحلیل نموده و عکسالعمل خود را در موقیعت فرضی بیان دارند.
طی برگزاری کلاس آموزشی به سوالات پاسخ میدهد.
تمریناتی در اختیار دانشآموزان قرار گرفت و از آنها خواسته شد تمرینات را انجام داده و آنها را به همراه داشته باشند. مطالب تدریس شده نیز در اختیار دانشآموزان قرار گرفت.
تمرین جلسه سوم ۳ : اخرین باری راکه در یک موقعیت هیجانی با شخصی قرارگرفتید، در نظر بگیرید:
باتوجه به اطلاعاتی که کسب کردهاید،کدامیک از روش های مذکور را برای تنظیم هیجانی استفاده نمودهاید؟نتیجه آنچه بود؟
آیا امکان داشت که موقعیت را به روش دیگری اداره کنید؟
آیا اگر موقعیت را به شیوه دیگری اداره میکردید باز هم احتمال داشت که همانگونه نتیجه بگیرید؟
آیا تفسیرهای اصلی شما از احساسات طرف مقابل دقیق بودهاست؟
جلسه چهارم
از دانشآموزان خواسته شد خلاصهای از مباحث جلسه قبل را بیان کنند.
پژوهشگر( کمک پژوهشگر) مهارت سوم، مدیریت و کنترل هیجانات در دیگران را تشریح نموده و به شیوه ایفای نقش ( توسط پژوهشگر و افراد داوطلب) و بحث گروهی و پرسش و پاسخ از شرکتکنندگان را به مشارکت در بحث دعوت می کند.
به سوالات پاسخ میدهد.
تمرینات در اختیار دانشآموزان قرار داده شد تا در طول روز و تا زمان برگزاری جلسه آینده اجرا نموده و جلسه آینده ضمن حضور در کلاس، تمرینات را به همراه داشته باشند. همچنین مطالب تدریس شده در جلسه بصورت کتبی در اختیار دانشآموزان قرار گرفت.
تمرین جلسه چهارم ۱-۴: موقعیت هیجانی ( خشم، غم، استرس )را تصور نمایید که توسط شما برای دیگران ایجاد شده است، در چنین شرایطی چگونه هیجانات شخص مقابل را کنترل مینمایید.
جلسه پنجم
از دانشآموزان خواسته شد خلاصهای از مباحث جلسه قبل را بیان کنند.
از ۴ نفر از شرکتکنندگان خواسته میشود تمرینات دو جلسه قبل را روی تخته یادداشت نموده و سپس با کمک دانشآموزان پاسخ های داده شده را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهند.
اگر فرد درباره چیزی که میخواهد بیاندیشد ادراک یا دانشی نداشته باشد قادر به تفکر و تجزیهوتحلیل آن موضوع نخواهد بود و همین دلیل درباره هر موضوعی که میخواهیم در کلاس از این روش استفاده کنیم باید دانشآموزان راجع به آن اطلاعاتی داشته باشند و در غیر این صورت لازم است این اطلاعات یا منابع و راههای کسب آن ها را به شاگردان بگوییم و با آن ها آشنا کنیم.
ب) منش[۳۷]
باید دانشآموزان کمکم به این روحیه و دید برسند که باید با تردید منطقی به مسائل نگاه کنند و درباره هر موضوعی بدون تعصب و گرایش خاص عمل کنند.
ج) اقتدار[۳۸]
گرایش انتقادی معمولاً مورد توجه یا پذیرش قرار نمیگیرد متفکران منتقد اهل مباحثه و پر سروصدا هستند آنان در واقع ماشین جامعه را به هر کجا در میآورند و به سختی میتوانند بین خطوط کاوشگری و خطر کردن گام بردارند در کلاس درس هم باید بر ای شاگردان این اطمینان حاصل شده باشد که اگر مطلبی را بر خلاف نظر معلم یا کلاس ابراز داشتند و از آن حمایت کردند مشکلی برای آنان به وجود نمیآید و در بحث همه شاگردان به صورت منطقی به ارائه نظرها و دیدگاههای خود میپردازند و کسی به خاطر عقیده یا تعدادی مورد ملامت قرار نمیگیرد و کمکم شاگردان به این سطح برسند که اگر در جمعی نظری مخالف آن ها داشتند ابراز کنند و با دلیل از آن دفاع کنند.
عناصر تفکر از دیدگاه پاول و الدر (۲۰۰۷) عبارتند از:
-
- هدف از تفکر
-
- پرسش در ارتباط با موضوع
-
- اطلاعات
-
- ترجمه و تفسیر
-
- مفاهیم
-
- فرضیهها
-
- تلویحات و نتایج
-
- نقطهنظرها (صادقی، انوری ۱۳۷۸).
شکل شماره (۲-۱) عناصر تفکر از دیدگاه پاول و والدر (۲۰۰۷)
۲-۵- ویژگیهای ذهنی متفکر
-
- تردید منطقی: معمولاً امور را با تردید مینگرد و بدون تردید از پذیرش
افکار و عقاید خودداری می کند.
-
- کنجکاوی شدید
-
- فهم عمیق: به معرفت سطحی قناعت نمیکند و ژرفاندیشی خاصی در
مطالعات او به چشم میخورد.
-
- دید وسیع: غالباً امور را در سطح گستردهتری مورد مطالعه قرار میدهد.
-
- سعهی صدر
-
- فرقه طلبی: از رکود و توقف رنج میبرد.
-
- فروتنی
-
- وحدت رویه شخصیت هماهنگ و واحد دارد.
-
- اتکابهنفس
-
- طرفداری از ارزشهای انسانی (صادقی، انوری ۱۳۷۸).
۲-۶- فعالیتهای تشکیل دهنده تفکر انتقادی:
-
- تفکر فعال
تفکر انتقادی مستلزم استفاده فعال از هوش، دانش و تواناییها برای مقابلهی مؤثر با موقعیتهای زندگی است. در تفکر فعال وقتی فرد با یک موقعیت تصمیمگیری و انتخاب مواجه میشود، فعالانه به جمع آوری اطلاعات میپردازد. امکانات و احتمالات مختلف را بررسی کرده با افراد با تجربه و متخصص مشورت میکند، سپس درباره تمامی اینها به تفکر انتقادی میپردازد. در واقع فرد فعال شده و به جای اینکه به او بگویند چطور فکر کند، خودش تصمیم میگیرد (بدری گرگری، فتحی آذر، حسینی نسب، مقدم ۱۳۸۶).
-
- بررسی دقیق موقعیتها با بهره گرفتن از سؤال کردن
توانایی پرسیدن سؤالات مناسب یکی از قدرتمندترین ابزارهای تفکر است. این کار به فهم بیشتر ما کمک کرده موجب میشود تصمیمات آگاهانهتری بگیریم. سؤالاتی راجع به حقایق که مشخص کننده اطلاعات اساسی یک چیز است
- تفسیر