عنوان:
بررسی علل بازگشت محکومان به زندان پس از طی یک دوره محکومیت (مطالعه موردی زندان مرکزی شهرکرد)
استاد راهنما:
دکترکریم صالحی
بهمن ماه 1393
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده: 1
فصل اول:کلیات 2
1-1- مقدمه: 3
1-2- بیان مسئله 3
1-3- اهمیت و ضرورت انتخاب موضوع( ابعاد کاربردی ) 4
1-4- سوالات تحقیق 5
1- 5- فرضیه ها 6
1-6- ادبیات و پیشیینه تحقیق 7
1-7- محدودیتها و تنگناهای تحقیق 10
فصل دوم:کلیات موضوع و موضوع شناسی 11
2-2- تاریخچه زندان 12
2-3- نظام زندانبانی در ایران 15
2-4 ویژگی های منطقه مورد مطالعه 18
2-5- ویژگی های انسانی اجتماعی 19
2-5-1- خصوصیات جمعیتی 19
2-5-2- نسبت جنسی وسنی جمعیت 19
2-5-3- وضعیت باسوادی 20
2-5-4- مهاجرت 21
2- 5-6- اشتغال 22
فصل سوم:مبانی نظری تحقیق 23
3-1- مبانی نظری 24
3-2- جامعه شناسی و جرم 24
3-2-1- انحراف یا کجروی 24
3-2-2- جرم و کجروی 25
3-2-3- حالات ذهنی نابنهجار 27
3-3- عوامل جرم زا 31
3-3-1- عوامل فردی یا بیولوژیک: 31
3-3-2- عوامل روانی 31
3-3-3- عوامل محیطی 32
3-3-4- عوامل اجتماعی 32
3-3- 5- جرم انگاری های نسنجیده 35
3-3-6- متناسب نبودن مجازات ها 36
3-4- نظریه های جرم شناسی 37
3-4-1- جرم و آناموی: 37
3-4-2- نظریه معاشرت ترجیحی 39
3-4-3- نظریه برچسب زنی 40
3-4-4- نظریه های تضاد 41
3- 5- کیفرشناسی 41
3-5-1- اهداف کیفرشناسی 43
3-5-2- اهداف و کارکردهای ضمانت اجراها 44
3-5-3- کارکرد اخلاقی کیفر 45
3-5-4- حفظ کارکرد سزادهی 46
3-5-5- کارکردهای فایده مندکیفر 47
3-5-6- عبرت آموزی و ارعاب انگیزی 48
3- 5-7- باز سازگارسازی اجتماعی بزهکار 50
3- 5- 8- کارکرد حذف و طرد بزهکار 52
3-6- قوانین کیفری و تکرار جرم 53
فصل چهارم:روش تحقیق 62
4-1- شیوه های تحقیق 63
4-1-1- روش کتابخانه ای 63
4-1-2- روش میدانی 64
4-2- روش ها و ابزار به کار گرفته شده در تحقیق پیش رو 64
4-2-1- پرسش نامه 65
4-2-2- مشاهده و مصاحبه 66
4-2-3- منابع کتابخانه ای 66
4-3- تحلیل پرسش نامه ها 66
4-4- جامعه آماری 67
4- 5- نمونه و روش نمونه گیری 67
4-5-1- نمونه: 67
4-5-2- برآورد حجم نمونه 68
4- 5-3- ابزارهای پژوهش 69
4-6- روایی پرسشنامه 69
4-7- پایایی پرسشنامه 70
4-8- شیوه جمع آوری اطلاعات 71
4-9- روش های تجزیه و تحلیل داده ها 71
فصل پنجم :یافته های پژوهش 72
فصل ششم:نتیجهگیری 101
6-1- زندگی فردی 104
6-1-1- ویژگی های جسمی 104
6-1-2- سن 107
6-2- تحصیلات شخص و والدین 108
6-2-1-ارتباط سطح تحصیلات مجرم و والدین 111
6-3- جمعیت خانواده 112
6-4- وضعیت شغلی 115
6-5- وسایل ارتباطی و رسانه های عمومی 117
6-6- فعالیت های اجتماعی 126
6-7- ذهنیات فرد 129
6-8- احساس در مورد زندانی بودن و مجازات جرم اول 135
6-9- بررسی فرضیات پژوهش 140
6-10-پیشنهادات 142
منابع و مآخذ 143
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول5-1 : توزیع فراوانی قد 73
جدول 5-2 : توزیع فراوانی وزن 74
جدول 5-3 : جدول فراوانی و شاخص های آمار توصیفی سن افراد 75
جدول 5-4 : فراوانی سطح تحصیلات 76
جدول 5- 5 : تعداد خواهر و برادر 77
جدول5-6 : جدول فراوانی نوع شغل پدر و خود مجرم 78
جدول 5-7 : شغل مادر 78
جدول 5- 8 : وسیله ارتباطی 79
جدول 5- 9 : استفاده از رسانه های متداول 80
جدول 5-10 : استعمال دخانیات 81
جدول 5-11 :اعتیاد به مواد مخدر در گذشته یا اکنون 82
جدول5-12 : حضور در اجتماعات و NGO هاو اختصاص وقت برای آموزش دیدن 83
جدول5-13 : ذهنیت در مورد افرادی که به زندان می روند( غیر از مجرمان حرفه ای ) 84
جدول 5-14 : ذهنیت در مورد مجرمان حرفه ای 85
جدول 5- 15 : ذهنیت نسبت به نتیجه ،قبل از ارتکاب اولین جرم 86
جدول5-16 : تاثیر صحبت های دوستان در تحریک به ارتکاب جرم 87
جدول 5-17 :احساس نسبت به نتیجه ، پس از اولین جرم ارتکابی 88
جدول5-18 : آمادگی برای جبران خسارت وارده به قربانی و جامعه با انجام خدمات عمومی 89
جدول5-19: احساس از زندانی بودن 90
جدول5-20 : احساس نسبت به مجازات جرم اول 91
جدول5- 21 : مقایسه امکانات زندان با امکانات موجود در زندگی شخصی 92
جدول5-22: برخورد خانواده پس از اتمام دوره مجازات 93
جدول 5-23: برخورد دوستان پس از اتمام دوره مجازات 94
جدول5-24 : نظر مجرم در مورد تناسب جرم و مجازات مرتبه اول 95
جدول 5- 25: ارزیابی از تأثیر زندان بر شخصیت بعد از جرم اول 96
جدول 5-26: نظر مجرم در مورد علت تکرار جرم با وجود تحمل یک دوره کیفر 97
جدول5-27 : احتمال ارتکاب مجدد جرم 98
جدول5- 28 : اولویت دربرنامه ریزی جهت جلوگیری از تکرار جرم 99
جدول 5- 29 : نهادهای موثر در پیشگیری از ارتکاب و تکرار جرم 100
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار2-1- نسبت جنسی وسنی جمعیت شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1390) 19
نمودار2-2-وضعیت باسوادی شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1390) 20
نمودار2-3- وضعیت مهاجرت شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن ، 1390) 21
نمودار2-4-وضعیت اشتغال در شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1390) 22
نمودار5-1 : وسیله ارتباطی 79
نمودار 5-2 :استفاده از رسانه های متداول 80
نمودار5-3 : استعمال دخانیات 81
نمودار 5-4 : اعتیاد به مواد مخدر در گذشته یا اکنون 82
نمودار 5-5 : حضور در اجتماعات و NGO ها و اختصاص وقت برای دیدن آموزش 83
نمودار5-6 : ذهنیت در مورد افرادی که به زندان می روند( غیر از مجرمان حرفه ای ) 84
نمودار 5-7 : ذهنیت در مورد مجرمان حرفه ای 85
نمودار 5- 8 : ذهنیت نسبت به نتیجه ، قبل از ارتکاب اولین جرم 86
نمودار 5-9: تاثیر صحبت های دوستان در تحریک به ارتکاب جرم 87
نمودار 5-10 : احساس از زندانی بودن 90
نمودار5-11 : احساس نسبت به مجازات جرم اول 91
نمودار5-12 : مقایسه امکانات زندان با امکانات موجود در زندگی شخصی 92
نمودار 5-13: برخورد خانواده پس از اتمام دوره مجازات 93
نمودار5-14: برخورد دوستان پس از اتمام دوره مجازات 94
نمودار 5-15 : نظر مجرم در مورد تناسب جرم و مجازات مرتبه اول 95
نمودار5-16 : ارزیابی از تاثیر زندان بر شخصیت بعد از اولین مجازات 96
نمودار5-17 : نظر مجرم در مورد علت تکرار جرم با وجود تحمل یک دوره کیفر 97
نمودار5-18 : احتمال ارتکاب مجدد جرم 98
نمودار 5-19 : اولویت دربرنامه ریزی جهت جلوگیری از تکرار جرم 99
نمودار 5-20 : نهادهای موثر در پیشگیری از ارتکاب و تکرار جرم 100
چکیده:
پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش هاست که علل بازگشت مجدد یک شخص پس از طی یک دوره محکومیت به زندان چه چیز هایی هستند؟ (مطالعه موردی زندان مرکزی شهرکرد) با بهره گیری از تئوری های جامعه شناسی و جرم شناسی مانند آنومی و برچسب زنی به تحلیل یافته های پژوهش پرداخته ایم این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. تحقیق نیز به صورت میدانی و با بهره گرفتن از پرسش نامه که توسط محقق تنظیم شده ، انجام پذیرفته است. به این منظور یک حجم نمونه 100 نفری از بین جامعه آماری882 نفری زندانیان زندان مرکزی شهرکرد که بازگشت مجدد داشتند 100 نفری انتخاب شد که توسط پرسشگر به تکمیل پرسشنامه پرداختند. اطلاعات جمع آوری شده با بهره گرفتن از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. درنتایج حاصله ضریب همبستگی تحصیلات خانواده و شخص 432/ می باشد که در سطح 001/ معنادار است که می توان با 99% اطمینان گفت سطح تحصیلی و فرهنگی مجرم و خانواده وی با ارتکاب مجدد جرم ارتباط دارند بنابرنتایج حاصله ضریب همبستگی اصلاح و تربیت در زندان و بازگشت مجدد 417/ می باشد که در سطح 001/ معنادار است که می توان با 99% اطمینان گفت اصلاح و تربیت مجرم در زندان در مدت اولین دوره محکومیت با ارتکاب مجدد جرم ارتباط دارند.بنابر نتایج حاصله ،ضریب همبستگی رابطه بین همنشینی با مجرمان و عدم طبقه بندی در زندان و بازگشت شخص411/ می باشد که درسطح001/ معنادار است و با 99% اطمینان ارتباط بین هم نشینی با مجرمان حرفه ای و ارتکاب مجدد جرم را نشان می دهد. بنابر نتایج حاصله، ضریب همبستگی نصب برچسب توسط خانواده با بازگشت مجدد فرد 392/ می باشد که در سطح 002/ معنادار می باشد.ضریب همبستگی مصرف مواد و بازگشت نیز 451/ بوده که در سطح 001/ معنادار است. ضریب همبستگی مشکلات معیشتی و تکرار جرم نیز 397/ بوده که در سطح 002/ معنادار است.
واژگان کلیدی: جرم ، زندانی ، بازگشت به زندان شهرکرد
فصل اول:
کلیات
1-1- مقدمه:
در آغاز سخن لازم است تا به عنوان مقدمه ، تصویری کلی از آن چه در تحقیق حاضر پیش روی خواهیم داشت را ، تبین نموده و به گونه ای نقشه ای کامل را در برابر مخاطب قرار دهیم تا از این رهگذر، خواننده پژوهش آتی قبل از ورود به اصل و ماهیت آن چه که مورد مطالعه قرار گرفته است ، با ساختار کلی اثر آشنا شود.
به این منظور در ادامه، بیان مسئله، سوالات، فرضیه ها و سوابق و ضرورت های بحث را عنوان خواهیم نمود.
1-2- بیان مسئله
یکی از مهم ترین اهداف کیفر زندان، متنبه نمودن مجرم و باز پروری وی به منظور پرهیز از ارتکاب مجدد اعمال مجرمانه است. کیفر زندان به عنوان ضمانت اجرای قوانین در حوزه نظم عمومی، بر آن است تا ضمن تنبیه مرتکب جرم ، جلوه ای باز دارنده داشته باشد. این بازدارندگی قرار است از یک جهت بر سایر افراد جامعه که هنوز مرتکب جرمی نشده اند، موثر واقع شده و به صورت تذکر موجب اجتناب ایشان از انجام اعمال مجرمانه باشد و از یک سو نیز قرار است تا با عبرت آموزی به مجرم وی را از ارتکاب مجدد جرم باز دارد. اما مشاهده می شود که برخی مجرمان هستند که با وجود تحمل یک دوره مجازات زندان ، به طور مجدد ، به ارتکاب جرم دست می یابند. حال بررسی دلایلی که موجب این تکرار می شوند ، ضرورت می یابد. البته این موضوع از قبل مورد پیش بینی قانون گذاران قرار گرفته و به همین دلیل در تمامی قوانین کیفری در دنیا ، شاهد پیش بینی های لازم برای نحوه برخورد با تکرار کنندگان جرم می باشیم. در قوانین مجازات کشورمان که در دوره های گوناگون به اجرا گذاشته شده اند نیز ، تکرار جرم در قالب مواد قانونی مورد حکم قرار گرفته است.