ناامیدی در نظریه امید اسنایدر: در نظریۀ امید، فرض بر این است که شکست در رسیدن به اهداف، به صورت مکرر و فراگیر، تفکر عامل و گذرگاه و در نتیجه امید را کاهش می‌دهد و این، اولین مرحلۀ ایجاد افسردگی است. از این دیدگاه، امید پایین، ممکن است زیربنای افسردگی را فراهم کند. در افراد افسرده، هم فرآیندهای شناختی (تفکر هدف و تفکر گذرگاه) و هم انگیزش (تفکر عامل) کاهش می‌یابند. این افراد، احتمال کمتری دارد که بتوانند مسائل خود را به طور مؤثر حل کنند. تلاش برای درمان افسردگی با تمرکز بر تفکر امیدورانه، احتمالاً باعث بهبود ظرفیت حل مسأله و نشانه های عاطفی خواهد شد (اسنایدر، ۱۹۹۴).

۲-۲۶ نقش موانع در پرورش امیدواری

برای داشتن تفکر امیدوارانه، باید یاد گرفت که چطور با موانع برخورد نمود. برای نیل ‌به این منظور، باید

1. 1. – Pinquart ↑

1. 1. – Lazarus ↑

1. 1. – Basu ↑

1. 1. – Hamarat ↑

1. 1. – Fruhwald ↑

1. 1. – Caprara ↑

1. 1. – Regalia & Bandura ↑

1. 1. – Salami ↑

1. 1. – Bisschop ↑

1. 1. – Fritzsche & Parrish ↑

1. 1. – Parker ↑

1. 1. – Baily & Snyder ↑

1. 1. – Snyder ↑

1. 1. – Fredrichkson ↑

1. 1. – Giltay ↑

1. 1. – Rodriguze ↑

1. 1. – Bronk ↑

1. 1. – Avey ↑

1. 1. – Connor & Davidson ↑

1. 1. – Snyder ↑

1. 1. –Eysenck ↑

1. 1. – Veenhoven ↑

1. 1. – Campbell ↑

1. 1. – Andrews & Withy ↑

1. 1. – Allardt ↑

1. 1. – Glatzer ↑

1. 1. – Heady & Wearing ↑

1. 1. – Schwarz & Strack ↑

1. 1. – Myers & Diener ↑

1. 1. – Martin ↑

1. 1. – Hilles ↑

1. 1. – Eisen ↑

1. 1. – Aspinwall ↑

1. 1. – Carr ↑

1. 1. – Hobbes ↑

1. 1. – Bentham ↑

1. 1. – Ryan & Deci ↑

1. 1. – Lucas ↑

1. 1. – Waterman ↑

1. 1. – Ryff & Singer ↑

1. 1. – Wilson ↑

1. 1. – Christopher ↑

1. 1. – Markus & Kitayama ↑

1. 1. – Divorce & Suicide ↑

1. 1. – Suh ↑

1. 1. – Gilmour & Kao ↑

1. 1. – Polina ↑

1. 1. – internal control ↑

1. 1. – optimism ↑

1. 1. – creativity ↑

1. 1. – Julien Rotter ↑

1. 1. – Skinner & Wellborn ↑

1. 1. – Lachman & Weaver ↑

1. 1. – Life of satisfaction ↑

1. 1. – Scherer ↑

1. 1. – Wallbott & Summerfield ↑

1. 1. – Denial mechanism ↑

1. 1. – Sheldon & Elliot ↑

1. 1. – Taylor ↑

1. 1. – Bless ↑

1. 1. – Motivation ↑

1. 1. – Attitude ↑

1. 1. – Emotional stability ↑

1. 1. – Self-esteem ↑

1. 1. – Bentall ↑

1. 1. – Brown & McGill ↑

1. 1. – Feasel ↑

1. 1. – positive relation ↑

1. 1. – helping and altruism ↑

1. 1. – extraversion ↑

1. 1. – Batson ↑

1. 1. – Kammann & Flett ↑

1. 1. – psychoneuroimmunology (PNI) ↑

1. 1. – Ader ↑

1. 1. – Cohen & Felren ↑

1. 1. – Rabin ↑

1. 1. -Golman ↑

1. 1. – Feist ↑

1. 1. – Werner ↑

1. 1. – Garmezy ↑

1. 1. – Conner & Davidson ↑

1. 1. – Kumpfer ↑

1. 1. – Rutter ↑

1. 1. – Cowan ↑

1. 1. – Schulz ↑

1. 1. – Jeremy ↑

1. 1. – Koerner & Fitzpatrick ↑

1. 1. – Mandel ↑

1. 1. – Mullet & Brown ↑

1. 1. – Hawley ↑

1. 1. – Maddi & Khoshaba ↑

1. 1. – Stressor/life challenge ↑

1. 1. – Tellegan ↑

1. 1. – compensatory model ↑

1. 1. – challenge model ↑

1. 1. – maladaptive behavior ↑

1. 1. – path or structural equation modeling ↑

1. 1. – catalyst ↑

1. 1. – Brook ↑

1. 1. – Gordon & Whiteman ↑

1. 1. – Werner & Smith ↑

1. 1. – Zimmerman ↑

1. 1. – coping ↑

1. 1. – Richardson ↑

1. 1. – Strength-based Theory ↑

1. 1. – Beaver ↑

1. 1. – Masten, A.S & Powell ↑

1. 1. – Social-Ecological System(SES) ↑

1. 1. – Ungar ↑

1. 1. – Learning ↑

1. 1. – Social learning theory ↑

1. 1. – vicarious experiences ↑

1. 1. – physiological states ↑

1. 1. – Verbal persuasion ↑

1. 1. – Modeling ↑

1. 1. – persuasion ↑

1. 1. – Self-reflection ↑

1. 1. – Pajares ↑

1. 1. – Social Psychology ↑

1. 1. – Cassidy & Eachus ↑

1. 1. – Kurbanoglu ↑

1. 1. – Akkoyunlu & Umay ↑

1. 1. – Weiner ↑

1. 1. – Cognitive processes ↑

1. 1. – Motivational processes ↑

تربیت از حیاتی ترین ابعاد زندگی انسان است و در پرتو آن، انسان به سعادت مطلوب نائل می شود. بزرگ مربی اسلام، علی علیه السلام در سخنان خود بارها و بارها از این امر مهم پرده برداشته است و آثار و نتایج مثبت تربیت فرزند و پیامدهای منفی بی توجهی به آن را بیان داشته اند. حضرت علی(ع) ثمره و محصول تربیت صحیح را پرورش فرزند صالح و پیامد بی توجهی به امر خطیر تربیت راه رشد یافتن فرزند ناصالح بر شمرده و برای هر یک از این دو، آثار و نتایج مثبت و منفی بیان نمودند آن حضرت ثمره تربیت فرزند صالح را انس و آرامش والدین دانسته است. هم چنین در سخن دیگری فرزند صالح را نیکوترین یادگار و بلکه مساوی با همه ی یادگارهای باقیمانده از والدین معرفی می نمایند « الوالد الصالح احد الذکرین» از سویی دیگر آن حضرت آثار سوء و پیامدهای منفی پرورش فرزند ناصالح را مورد توجه قرار داده‌اند و همه روهروان صدیق خود را از بی توجهی به تربیت صحیح فرزندان بر حذر داشته اند.(سایت ایران صدا، ۱۳۸۸).

روش های گوناگون تربیت (انواع تربیت)

هریک از ما شیوه های خاصی برای تربیت فرزندانمان داریم که در واقع بازتاب شخصیت ماست این شیوه ها از تمامی عواملی که ما را منحصر به فرد کرده‌اند، تاثیر می‌پذیرند عواملی مانند نوع تربیت، شخصیت و ارزش هایی که به آن ها پای بندیم، هر یک از این عوامل، به تناسب نقش تربیتی ما برای فرزندان خودمان، بر دیدگاه های ما اثر می‌گذارند و رفتارمان را در برابر فرزندان، انتظاراتمان از آن ها تحت تاثیر قرار می‌دهند، روش ما در تربیت فرزند، نقش مستقیمی بر عزت نفس فرزندانمان دارد، زیرا نوع ارتباط روزمره با آن ها را تعیین می‌کند، بیشتر کنش و واکنش های ما در ارتباط با فرزندانمان، با توجه به تناسب ماهیت و کیفیت واکنش ما، اثری بالقوه بز عزت نفس کودکانان دارد چه به شکل مثبت و چه به صورت منفی تاثیر خود را خواهد گذاشت. (استن هاوس، ۱۳۸۰، ص ۱۰۶).

حضرت علی(ع) می فرمایند: « لاتقسروا اولادکم علی آدابکم فا انهم مخلوقون لزمان غیر زمانکم» فرزندان خود را مجبور نکنید آداب و عادات شما را یاد بگیرند چون آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده اند. تحقیقات و مطالعات انجام شده بر روی رفتار والدین و فرزندان نشانگر اهمیت دو بعدی رفتاری در والدین نسبت به کودکان است، مانند پذیرش ، طرد، آزاد گذاشتن، محدود کردن، والدینی که فرزندان خود را مورد پذیرش قرار می‌دهند نسبت به کودک عاطفی، تأیید کننده و گرم هستند و کودک خود را آن گونه که هست درک می‌کنند، انضباط و نظم و ترتیب در نظر آن ها بیشتر شامل تشویق و ستایش و کمتر تنبیه بدنی است نسبت به والدینی که صرفاً طرد کننده هستند بهتر عمل می‌کنند (نوابی نژاد، ۱۳۷۲، ص ۷۲).

هر پدر و مادر دل سوزی برای آن که در تربیت کودک خود موفق تر باشند و با اطمینان بیشتری به روش تربیتی خود ادامه دهند باید برخی از اطلاعات ضروری را داشته باشند که عبارتند از:

۱-آگاهی از اصول کلی رشد: آگاهی والدین از اصول کلی رشد و توانایی‌های کودکان در مراحل مختلف سبب می شود که اولاً پدر و مادر توقع خود را از طفل بر میزان توانایی‌های جسمی و ذهنیش منطبق کنند و بدانند که در سنین مختلف چه توقعی از کودک داشته باشند و به او بیهوده فشار نیاورند و برای آموختن عجله نکنند.

۲-شناخت تفاوت های فردی کودکان: والدین باید بدانند همان طور که کودکان ازلحاظ ظاهری با همدیگر فرق دارند از لحاظ هوش و استعداد نیروی جسمانی و به طور کلی توانایی‌های بدنی و ذهنی نیز با همدیگر فرق دارند، گذشتن ‌از مراحل رشد و رسیدن به کمال، مانند بالا رفتن از پله های نردبان است و همه باید آن را طی کنند، اما بالا رفتن از این پله ها، در همه کودکان یکسان و همزمان نیست. یکی کندتر و دیگری تندتر می رود .

۳-شناخت روش صحیح : برخورد با کودکان و تعلیم و تربیت آن ها نیازمند روش صحیحی است آگاهی از روش های مناسب مسلماًً کارتربیت را آسان تر می‌کند اما روش هایی که مبتنی بر واقع بینی نباشد کار تربیت را دشوار تر می‌کند.

۴-استفاده از شرایط و امکانات مناسب: تصور نکنید که برای تربیت کودک حتماً باید شرایط بخصوص یا امکانات فوق العاده وجود داشته باشند فقط کافی است که والدین شرایط بخصوص یا امکانات فوق العاده را بشناسند و از کوچک‌ترین فرصت بهره گیرند و این فرصت را کودکان به شما می‌دهند.

۵-آگاهی از رفتار مناسب: والدین باید توجه داشته باشند که رفتار آن ها از کودکانشان پنهانو از چشمان آن ها دور نمی ماند هر رفتاری که آن ها در مقابل طفل داشته باشند در موفقیت یا عدم موفقیت آن ها تاثیر می‌گذارند، پس باید توجه داشت:

۱- رفتار با همسر چگونه است احتراماً یا توهین آمیز است.

۲- ‌در مورد روش تربیتی به کار رفته با همسرتان توافق دارید یا نه اگر اختلاف دارید آیا اختلافتان را در جلوی چشمان کودک بروز می دهید یا نه .

۳- رفتار خودتان ‌در مقابل‌ موفقیت یا عدم موفقیت روش تربیتی خودتان چگونه است.

‌بنابرین‏ نتیجه می گیریم که تربیت کودک آن قدر دشوار نیست که حتماً نیاز به تحصیلات دانشگاهی داشته باشد و آن قدر هم آسان نیست که بی اهمیت جلوه کند و بتوان بی تفاوت از کنار آن گذشت، بلکه تنها شناخت کودک و آشنایی با مشکلات و مسائل او در مراحل سنی مختلف و آگاهی از روش صحیح تربیت کفایت می‌کند. (پرینگل، ۱۳۷۳، ص ۸۲).

ارتباط عاطفی بین فرزند و والدین

«خیلی وقت است که به همدیگر نگاه نمی کنیم، وقتی حرف می زند روی سخنش با کس خاصی نیست اما جز من که کسی در خانه نیست! کاش وقتی حرف می زند به من نگاه کند یا حداقل اسمم را صدا می زد تا احساس کنم دارد با من حرف می زند و مرا می بیند».

هر یک از ما در زندگی روزمره خود بسیاری از اینگونه مکالمه ها و محاوره ها را شنیده ایم شاید هم بارها با چنین گفت وگوهایی درگیر بوده ایم.

بسیاری از زوجین در این زمینه ممکن است با مشکلاتی در درون خانواده مواجه باشند.

آنجا که این ارتباط کلامی شان را کم کرده‌اند و یا اینکه بر اثر ضعف در این ارتباطات کلامی دیگر حرف و مقصود و منظور همدیگر را درک نمی کنند یا اینکه احساس می‌کنند حرفی برای گفتن ندارند.

بسیاری از بگو مگو ها و مشاجرات خانوادگی، ناشی از درست صحبت نکردن و عدم توانایی در رساندن مفهوم و منظور افراد و ناتوانی آن ها ‌در کنترل خشم و عصبانیت است.

اینجا است که یک جمله شورانگیز می‌تواند طوفانی از خشم و غضب و نفرت را خاموش کند و بنای زندگی را از خطرات گوناگون دور سازد.

دکتر “پرویز مظاهری” دبیر انجمن روانپزشکان ایران در پاسخ به نقش و اهمیت ارتباطات کلامی بیشتر در سلامت خانواده می‌گوید: هر چه میزان ارتباط کلامی و بیان عواطف و احساسات زوجین با خود و با فرزندانشان بیشتر باشد از میزان استرس و اضطراب اعضای خانواده و فرزندان کاسته می شود و در مقابل افراد با آرامش بیشتری درکنار هم زندگی خواهند کرد.

• • اصلاح آیین نامه زندان‌ها و توجه به امور فرهنگی و آموزشی زندانیان؛

• • جداسازی کامل نوجوانان و اطفال از زندان‌های کشور و تأسیس کانون های اصلاح و تربیت در اکثر مراکز استان‌ها

  

• تقویت مرکز آموزشی و پژوهشی سازمان زندان‌ها جهت تربیت کادر متخصص و نهادینه نمودن امر تحقیقات در زندان‌ها؛ و سرانجام ده ها برنامه ی دیگر

پنجمین رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور را جناب آقای علی اکبر یساقی از سال ۸۳ عهده دار شد وتا شهریور۱۳۸۸در این سمت فعالیت نمود که برنامه های کاری خود را در شش برنامه و اولویت مدنظر قرار داد که عبارت‌اند از:

• • اجرایی نمودن بند ۱۴ از مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش قضایی با عنوان کاهش استفاده از مجازات زندان (حبس زدایی)

• • جلوگیری از ورود مواد مخدر به زندان‌ها

• • تفکیک و طبقه بندی زندانیان

• • بهبود وضعیت نیروی انسانی و آموزش کارکنان

• • انتقال زندان‌های فرسوده و احداث زندان‌های جدید

• رعایت کرامت انسانی و حقوق شهروندی زندانیان

ششمین رئیس سازمان، غلامحسین اسماعیلی از سوی حضرت آیت ا…آملی لاریجانی از شهریور ۱۳۸۸به عنوان رئیس سازمان منصوب شد که در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۳ از سمت خود کنار رفت و رئیس قوه قضائیه، علی‌اصغر جهانگیر را به ریاست جدید سازمان زندان‌ها منصوب کرد. در حال حاضر مدیریت سازمان را علی‌اصغر جهانگیر برعهده دارند.

۲-۲-۶- مراکز مراقبت بعد از خروج زندانیان کشور

فلسفه وجودی، جایگاه و وظایف مراکز مراقبت بعد از خروج

از آنجایی که نگهداری، یک جرم در زندان هزینه های کلان اقتصادی برای جامعه به وجود می‌آورد و از آنجایی‌که تاثیر مخرب حبس بر وضعیت روانی ـ اجتماعی ـ اقتصادی و خانوادگی مجرم، موجبات مشکلات جدیدی در جامعه می‌گردد. بنا بر این وجد مراکزی جهت پیشگیری از تکرار جرم مجرمین ضرورتی انکارناپذیر است. با توجه به اینکه در دین مبین اسلام و فرمایشان ائمه اطهار به حمایت و احسان به گنهکار و مجرمین نادم توجه بسیار شده است، جایگاه این مرکز را ‌محکم‌تر می‌سازد.

بنا به فرمایش مولی‌الموحدین حضرت علی (ع) «من احسن الکرم الاحسان الی المسی» از بهترین کرامت‌ها و نیکی‌ها احسان کردن به گهنکار (مجرم) است.

مراکز مراقبت بعد از خروج می‌بایست گام‌های مؤثری را در جهت خدمت به انسان و روح والای آن و بدون توجه به جرایم و سوابق کیفری بردارد تا زمینه بروز ‌آسیب‌های اجتماعی را کاهش دهد.

در این ارتباط می‌توان به پیام نوروزی ریاست محترم سازمان زندان‌ها در سال ۱۳۷۹ اشاره نمود:

از ارکان اساسی وظایف سازمان مقوله اقدامات تامینی است که تقویت و فعال نمودن انجمن حمایت از زندانیان، کانون اصلاح و تربیت، مراکز مراقبت بعد از خروج و مددکاری می‌بایست در سال آینده با تلاش مضاعف دنبال شود و به لحاظ اهمیت موضوعات مذبور و حساسیت آن ها تذکراتی را یادآوری از جمله در بخش (د) زندانیان جدای از جرم ارتکابی‌شان به عنوان یک انسان دارای حق و حقوقی هستند لذا تلاش همه ما بر این است و باید بر این باشد تا در جهت کمک به بازسازی شخصیت معنوی و استقلال مادی انسان‌های به خطا رفته و فراهم آوردن امکان یک زندگی سالم و شرافتمندانه برای آنان به عنوان یک استراتژی جامع به کاهش تکرار ضریب جرم و از بین بردن عوامل جرم‌زا در جهت نیل به اصل مهم و اساسی «سلامت اجتماعی» کمک نماییم.

مراقبت بعد از خروج به عنوان پدیده‌ای نو در عرصه اصلاح و تربیت و آخرین حلقه از سلسله اقدامات تامینی نیازمند عزمی همگانی است و دیران کل استان‌ها و ستاد سازمان برای تقویت این بخش و به منظور جلب افکار عمومی و جذب و هدایت مساعدت‌های مادی و معنوی مردم نقش اساسی خواهند داشت. بازپروری و جلوگیری از بازگشت مجدد، رفع مشکلات زندانی پس از ترخیص و آزادی و جلوگیری از هدر رفتن نیرو و هزینه هایی که در زندان صرف وی گردیده هدف اصلی مراکز مراقبت بعد از خروج است.

الف ـ جایگاه قانونی مراکز مراقبت بعد از خروج در سازمان زندان‌ها

در اجرای بند «ح» از ماده ۲ قانون تبدیل شورای سرپرستی زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور به سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور و در راستای اصلاح و تربیت زندانیان با هدف پیشگیری از وقوع جرم از طریق حمایت مادی و معنوی از زندانیان آزاد شده واجد شرایط (مددجویان) و فراهم نمودن زمینه مساعد جهت بازگشت به یک زندگی سالم اجتماعی، اداره مراقبت بعد از خروج تشکیل می‌گردد.

ب ـ اهم وظایف اداره مراقبت بعد از خروج

• • ایجاد زمینه لازم جهت کارآموزی، اشتغال، ازدواج، ادامه تحصیل، تامین مسکن، اعطای تسهیلات وام بانکی و نظایر آن برای مددجویان.

• • ارائه خدمات به مددجویان در امور آموزش، بهداشت و درمان، اجتماعی و حقوقی، فرهنگی و مذهبی و…

• • نظارت بر رفتار مددجویان در امور و مراحل اولیه آزادی و ارتقای سطح دانش و فرهنگ، تربیت و اعتقادات مذهبی آنان از طریق برقراری اردوهای مناسب و غیره.

• • جذب کمک‌های مردمی و انجمن‌ها و مؤسسات خیریه به منظور مساعدت در وضع مددجویان و خانواده آنان.

• • استفاده از پزشکان، مددکاران اجتماعی، مربیان اصلاح و تربیت، صاحبان تخصص و حرف و امثال آن.

• • تأسیس صندوق حمایت از مددجویان که اساسنامه آن توسط دفتر قوانین و مقررات سازمان تهیه و به تصویب رییس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور خواهد رسید.

• احداث و تهیه اماکن و تأسیسات و امکانات مناسب و مورد نیاز.

مراحل شکل‌گیری مراکز مراقبت بعد از خروج در ایران

بررسی درباره انحرافات و ‌آسیب‌های اجتماعی و بازپروری عمری بس طولانی دارد که می‌توان در تاریخ مکتوب آن را به زمان سقراط و افلاطون نسبت داد. در روایات و احادیث مذهبی ادیان مختلف و دین مبین اسلام نمونه های فراوانی از این دست یافت می‌شود. در متون و ادبیات مکتوب نیز فراوان از آن ذکر به میان آمده است. در وقف نامه‌ها و حمایت‌های مردمی به کرات از ایتام در راه ماندگان، دیوانگان، بیماران روانی و محبوسین آزاد شده و اسرای در بند یادی به میان آمده است.

مفاهیم بنیادین تعالی(سرآمدی)

The Fundamental Concepts of Exccellence

ارزش‏افزایی برای مشتریان

Adding Value for Customers

پایداری نتایج برجسته

Sustaining Outstanding Results

هدایت خلاقیت و نوآوری

Harnessing Creativity & Innovation

رهبری با دوراندیشی، الهام‏بخشی و درستی

Leading With Vision، Inspiration & Integrity

توسعه‏ قابلیت سازمانی

Developing Organisational Capability

ایجاد آینده‏ی پایدار

Creating Susainable Future

موفقیت از طریق استعداد کارکنان

Succeeding through the Talent of People

مدیریت چابک

Managing With Agility

شکل۲-۶٫ مفاهیم بنیادین تعالی (پورآقا و ابراهیمی‏جمارانی، ۱۳۹۲، ۱۱).

۲-۳۰٫ تشریح مفاهیم بنیادین سرآمدی در مدل تعالیEFQM

1. ارزش افزایی برای مشتریان

سازمان‏های متعالی دائماً برای مشتریان از طریق درک، پیش ‏بینی و برآورده‏سازی نیازها، انتظارات و فرصت‏ها ارزش افزایی می‏ کنند.

در عمل، ما پی می‏بریم که سازمان‏های متعالی:

• • ‌گروه‌های مختلف مشتریان خود را شناخته، نیازها و انتظارات بالفعل و بالقوه متفاوت آن ها را پیش ‏بینی می‏ کنند.

• • نیازها، انتظارات و الزام‏های بالقوه را به پیشنهادهای ارزشی پایدار و جذاب برای مشتریان بالفعل و بالقوه تبدیل می‏ کنند.

• • با مشتریان خود گفتمانی مبتنی بر صمیمیت و شفافیت برقرار نموده و آن را حفظ می‏ کنند.

• • تلاش می‏ کنند تا برای مشتریان خود نوآوری کرده و ارزش خلق نموده و آن ها را در موقعیت مناسب در توسعه محصولات، خدمات و تجارب نوآورانه و جدید مشارکت می ‏دهند.

• • اطمینان حاصل می‏ نمایند که کارکنانش منابع، شایستگی‏ها و توانمندی‏های لازم برای بیشینه‏سازی تجربه مشتری را در اختیار دارند.

• • تجارب و برداشت‏های مشتریان خود را به طور مداوم پایش و بازنگری نموده و به هر بازخوردی به صورت مناسب پاسخ می ‏دهند.

• عملکرد خودشان را با الگوهای مرتبط مقایسه نموده و از نقاط قوت و فرصت‏هایی برای بهبود به منظور بیشینه‏سازی ارزش خلق شده برای مشتریان، یاد می‏ گیرند (پورآقا و ابراهیمی‏جمارانی، ۱۳۹۲، ۱۳).

1. ایجاد آینده‏ی پایدار

سازمان‏های متعالی به وسیله بهبود عملکرد، تأثیر مثبتی بر جهان اطراف خود دارند در حالی که که به طور همزمان شرایط اقتصادی، اجتماعی و محیطی درون جوامع متأثر از خود را پیشرفت می ‏دهند.

در عمل، ما پی می‏بریم سازمان‏های متعالی:

• • با تعریف و در میان گذاردن یک مقصود اصلی که مبنایی را برای چشم‏انداز کلی، مأموریت‌، ارزش‏ها، اصول اخلاقی و رفتار سازمانی فراهم می ‏کند، آینده سازمان را تضمین می ‏کند.

• • شایستگی‏های کلیدی خود و اینکه چگونه می ‏توانند با ایجاد ارزش مشترک به جامعه بزرگتری نفع برسانند را درک می‏ کنند.

• • مفاهیم پایداری را در درون استراتژی‏های اصلی، زنجیره ارزش و طراحی فرایند خود یکپارچه می‏سازند و منابع مورد نیاز برای دستیابی ‌به این اهداف را تخصیص می ‏دهند.

• • به هنگام ایجاد توازن بین الزاماتی که برخی اوقات با هم در تعارض هستند ” مردم، محیط‏زیست و سود ” را به عنوان مرجع مورد توجه قرار می ‏دهند.

• • ذی‏نفعان خود را به مشارکت در فعالیت‏هایی که به جامعه بزرگتری کمک می‏ نماید، تشویق می‏ کنند.

• • منابع را نه صرفاً برای منافع کوتاه‏مدت، بلکه برای تأمین نیازهای بلندمدت تخصیص می ‏دهند و آنجایی که لازم باشد رقابتی شده و رقابتی نیز باقی می‏مانند.

• • سبد محصول و خدمت خود را طراحی کرده و به صورت فعال و با روشی مسئولانه چرخه کامل عمر محصول را مدیریت می‏ نمایند.

• • قادر هستند نشان دهند که پیامدهای عملیات، چرخه عمر محصول و خدمات خود را بر سلامت عمومی، ایمنی و محیط زیست، اندازه ‏گیری و بهینه می‏ کنند.

• فعالانه استانداردهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی درون بخش خود را پیشرفت می ‏دهند (پورآقا و ابراهیمی‏جمارانی، ۱۳۹۲، ۱۴).

1. توسعه‏ قابلیت سازمانی

سازمان‏های متعالی قابلیت‏های خود را از طریق تغییر اثربخش مدیریتی در داخل و فراتر از مرزهای سازمانی بهبود می ‏دهند.

در عمل، ما پی می‏بریم که سازمان‏های متعالی:

• • برای درک قابلیت‏ها و ظرفیت‏های بالقوه و بالفعل خود روندهای عملکردی عملیاتی را تحلیل می‏ کنند و برای دستیابی به اهداف استراتژیک، جایگاه مورد نیاز برای توسعه را شناسایی می‏ کنند.

• • زنجیره ارزش اثربخش و کارا به منظور حصول اطمینان و تحقق پایدار پیشنهادهای ارزشی تعهد شده به مشتری را، توسعه می ‏دهند.

• • فرهنگی را توسعه می ‏دهند که به صورت مستمر در سرتاسر زنجیره ارزش خود در جست‏وجوی بهبود اثربخشی همکاری و کار تیمی باشند.

• • اطمینان می‏یابند از اینکه منابع تکنولوژیکی، فیزیکی و مالی برای پشتیبانی از توسعه سازمانی در دسترس هستند.

• • ارزش‏های مشترک، ‌پاسخ‌گویی‌، اخلاقیات و فرهنگی از صداقت و گشودگی در سراسر زنجیره ارزش ایجاد می‏ کنند.

• • برای دستیابی به منافع متقابل، با شرکای همکاری نموده و با تخصیص منابع و دانش خود به منظور ارائه ارزش فزاینده برای ذی‏نفعان، از یکدیگر پشتیبانی می‏ کنند.

• شبکه‏های مناسب را برقرار می‏ کنند تا آن ها را برای شناسایی فرصت‏های بالقوه شراکت، توانمند کند که قابلیت‏ها و توانایی سازمان در خلق ارزش افزوده برای ذی‏نفعان را تقویت می ‏کند (پورآقا و ابراهیمی‏جمارانی، ۱۳۹۲، ۱۵).

1. هدایت خلاقیت و نوآوری

سازمان‏های متعالی از طریق بهبود مداوم و نوآوری نظام‏مند و با هدایت خلاقیت ذی‏نفعان خود، ارزش و سطوح عملکردی فزاینده‏ای را ایجاد می‏ کنند.

در عمل، ما پی می‏بریم سازمان‏های متعالی:

• • رویکردهایی را برای مشارکت دادن ذی‏نفعان مرتبط و استفاده از دانش جمعی آن ها در خلق ایده‏ها و نوآوری‏ها ایجاد می‏ کنند.

• • شبکه‏های همکاری و یادگیری را برای شناسایی فرصت‏هایی برای خلاقیت نوآوری و بهبود، ایجاد و مدیریت می‏ کنند.

• • می‏ دانند که نوآوری می‏تواند در محصولات، فرآیندها، بازاریابی، ساختار سازمانی و مدل‏های کسب ‏و کار به کار گرفته شود.

• • بر مبنای درک بازار و فرصت‏ها، اهداف بلندمدت و میان‏مدت روشنی را برای نوآوری تعیین کرده، که توسط سیاست‏ها و منابع مناسب حمایت می ‏شوند.

گفتار دوم.‌گروه‌های حل اختلاف و نزاع فی مابین

در بند ((ب)) از ماده ۵ آئین نامه تصریح شده است که : (( در صورت بروز اختلاف در مساحت و حدود و سایر موارد نمایندگان سازمان ثبت و جهاد کشاورزی و دادگستری محل منطقه مربوط را معاینه و بررسی و رفع نقص و اختلاف می نمایند)). ملاحظه می شود که در تعیین سمت دقیق این گروه سه نفره موضوع به طور اطلاق تدوین شده است، ‌بنابرین‏ لزومی ندارد که اعضای آن عالی ترین مقامات اداری محل وقوع ملک باشند.

فصل دوم.وظایف و تکالیف هیئتهای رسیدگی به اختلاف

حل اختلاف به شرح اختیارات مندرج در بند (( ب )) از ماده ۵ آئین نامه های مذبور تکلیف این گروه است.

مبحث اول.اختیارات ‌هیئت‌ها

عبارات (( … و سایر موارد …)) در مقرره اخیر الذکر بر عدم محدودیت گروه موصوف در حل هر گونه اختلاف در مرحله تقاضای ثبت دلالت دارد. مصادیق ذکر شده در آن حصری نیست.

در برخی از روش های ثبتی گروه هایی به عنوان کارشناس و یا هیئت حل اختلاف و مانند آن وجود دارند که شرح وظایف آن ها نیز مطابق مقررات معلوم است. مقایسه جایگاه و شرح وظایف آن گروه ها جایگاه این گروه را روشن می‌سازد فلذا ذیلا و به تفکیک مورد بررسی قرار می‌گیرد:

گفتار اول.کارشناسان و خبرگان مسئول

در روش های ثبتی خاص موضوع مواد اصلاحی قانون ثبت و نیز مواد ۷۱، ۱۴۰، ۱۳۳ قوانین برنامه های توسعه دوم، سوم و چهارم، نسبت به تقاضاهای ثبتی واصله قبل از تصمیم گیری مسئول واحد ثبتی و یا هیئت حل اختلاف رسیدگی کننده مستقر در واحد ثبتی محل، گروه کارشناسی سه نفره متشکل از دو کارشناس و یک نقشه بردار از اداره ثبت محل وقوع ملک، ‌در مورد مقررات مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ اصلاحی و یک کارشناس و یک نقشه بردار به همراه یک نماینده و یک نقشه بردار از بنیاد مسکن محل ‌در مورد مقررات برنامه های توسعه مذکور وظیفه بازدید محلی ترسیم نقشه و یا مطابقت نقشه با وضع موجود ملک مورد بازدید را به عهده دارند. این گروه نظرات خود را در قالب صورت جلسه احراز تصرف و یا صورت جلسه تفکیکی به هیئت مربوط و یا مسئول واحد ثبتی حسب مورد اعلام می نمایند. اگر مورد تقاضا در محل با تصرفات بلامنازع توام نباشد ( اختلافی باشد) موضوع از موارد اختلافی محسوب و ادامه ی عملیات ثبتی منوط به رفع اختلاف است در غیر این صورت از پذیرش تقاضا خودداری خواهد شد. محرز است که این گروه وظیفه حل اختلاف در موارد ارجاعی را ندارد؛ از طرفی دیگر نظریه آن ها از جانب مراجع فوق الذکر مورد کنترل و ارزیابی قرار می‌گیرد. ‌بنابرین‏ نظریه این گروه از جنبه قطعیت برخوردار نیست. حتی ‌در مورد مفاد بند ( ب) از ماده ۹ آئین نامه ماده ۱۳۳ قانون برنامه چهارم توسعه مصوب ۰۷/۰۲/۱۳۸۴ هیئت وزیران^[۴۹] که اختیار بیشتری ‌به این گروه داده شده است نیز نظریه آن ها از سوی مرجع عالی تر ( هیئت حل اختلاف) مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و تصمیم این گروه ملاک خواهد بود. به نظر می‌رسد تکلیف پیش‌بینی شده در بند (( الف )) از ماده ۵ آئین نامه های مذکور برای نماینده و نقشه بردار ثبت، همسان با وظایف ‌گروه‌های کارشناسی موصوف است.^[۵۰]

‌بنابرین‏ نظر گروه کارشناسان قابل قیاس با گروه حل اختلاف مدرج در ماده ۵ نیست.

گفتار دوم.تبیین مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ ثبت

این هیئت از زمان تصویب مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ اصلاحی ۱۳۶۵ تا اصلاحی ۱۳۷۰ شامل ۲ عضو قضایی و مسئول واحد ثبت محل بود و از سال ۱۳۷۰ به یک عضو قضایی و ۲ عضو ثبتی از بوده که یکی از این دو عضو ثبتی به عنوان خبره ثبتی است. برخلاف نام این هیئت که به (( حل اختلاف )) موسوم است وظیفه این گروه حل اختلاف نیست. بنابه دلایل ذیل این هیئت قابل مقایسه با گروه حل اختلاف موضوع ماده ۵ آئین نامه نیست :

اولا، اعضای هیئت حل اختلاف از جمیع جهات تعریف شده هستند، در حالی که هیئت مذکور در ماده ۵ آئین نامه از این حیث اطلاق دارد.

ثانیاً هیئت موضوع مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ صرفا در محدوده تقاضای ثبت و گزارش کارشناسان و محتویات پرونده اظهار نظر می کند و تصمیم گیری آن ها یا بر رد درخواست به دلیل عدم حراز تصرفات مالکانه و بلامانع دلالت دارد و یا ایراد نقص و طرح مجدد پرونده در هئیت حل اختلاف پس از رفع نقص و یا قبول و تأیید انجام معامله و یا تصرفات مالکانه و بلامنازع متقاضی ثبت دلالت دارد. در حالی که نتیجه کار هیئت موضوع ماده ۵ آئین نامه لزوماً رفع اختلاف و باز نمودن راه برای ادامه عملیات ثبتی است.

ثالثا تصمیم هیئت موضوع مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ بر رد یا قبول تقاضا قابلیت اعتراض دارد، در حالی که چنین حقی نسبت به تصمیم هیئت ماده ۵ آیین نامه وجود ندارد.

رابعا رأی‌ هیئت در پذیرش درخواست ثبت متقاضیان در مواردی که ملک سابقه ختم عملیات مقدماتی ثبت را نیز دارا باشد، انتشار آگهی طبق بند ۶ از ماده اصلاحی در دو نوبت و دادن فرصت اعتراض به مدت ۲ ماه از انتشار نوبت اول برای اشخاص ذی نفع است، ولی نسبت به رأی‌ هیئت موضوع ماده ۵ آئین نامه هیچ نوع آگهی منتشر نمی شود و حق اعتراضی برای هیچ شخصی مقرر نشده است.^[۵۱]

گفتار سوم.تبیین ماده ۱۳۳ قانون برنامه توسعه

به منظور رسیدگی به تقاضای ثبت املاک داخل در طرح هادی و یا بافت مسکونی روستاها و اظهار نظر در خصوص نظر کارشناسان موضوع صورت جلسه احراز تصرف که طبق ماده ۴ آئین نامه اجرایی ماده ۱۳۳ مصوب ۱۳۸۴ به (( صورت جلسه تفکیکی )) موسوم است هیئتی طبق ماده ۷ آئین نامه مذبور مرکب از رئیس اداره ثبت اسناد و املاک مدیر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی محل و یکی از قضات دادگستری به انتخاب رئیس قوه قضائیه است مبادرت به صدور رأی‌ مقتضی می کند. در صورتی که مورد کارشناسی اختلافی نباشد هیئت مبادرت به صدور رأی‌ مقتضی می کند. در صورتی که مورد کارشناسی اختلافی نباشد، هیئت مبادرت به صدور رأی‌ مبنی بر قبول درخواست ثبت می کند. با عنایت به شرح وظایف هیئت حل اختلاف موضوع این روش ثبتی خاص و مقایسه آن با هیئت حل اختلاف موضوع برنامه های توسعه با وجود اینکه اختیارات این هیئت وسیع تر از اختیارات هیئت حل اختلاف موضوع مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ اصلاحی قانون ثبت است، لیکن تفاوت های عمده میان این دو هیئت به روشنی گواه بر تفاوت بارز هیئت ماده ۵ آئین نامه ثبت اراضی کشاورزی با هیئت حل اختلاف مذبور است. زیرا اولا این هیئت مستقیما حل اختلاف نمی نماید و نظریه کارشناسان سه یا پنج نفره حسب مورد، برای اظهار نظر اعضای آن هیئت الزامی است. ^[۵۲]

ثانیاً صلاحیت هیئت مذبور منحصر به موارد اختلافی نیست، بلکه به سابقه ثبتی ملک نیز متکی است. ملکی که مشمول مقررات اصلاحات ارضی نبوده و علاوه بر آن سابقه تقاضای ثبت ندارد و یا با وجود سابقه پذیرش تقاضا مسبوق به تحدید نباشد نقطه شروع صلاحیت این هیئت است، در حالی که هیئت ماده ۵ به وجود سابقه ثبت یا عدم آن از حیث حل اختلاف نیازی ندارد، بلکه صرفا به بروز اختلاف ‌در مورد ملک مورد تقاضای ثبت جهت رسیدگی نیازمند است.