اطلاعات مورد نیاز سازمان شامل مقررات، روشها و خطمشیهای سازمانی و سایر موارد میباشد و در اغلب سازمانها بویژه سازمانهایی که تمایل به اجرای دقیق مقررات و روشها دارند، آگاهی گسترده و دسترسی سریعتر به چنین اطلاعاتی دارای اهمیت حیاتی است و فناوری اطلاعات در این رابطه نقش حیاتی ایفا می کند. نمونه ای از این سازمانها، سازمانهای بروکراتیک میباشد، که مایل به اداره متمرکز سازمان از طریق مقررات و روشهای میباشد(لویت و ویسلر[۱۵۹]،۱۹۹۸،۳)
از این دیدگاه، فناوری مزبور وظیفه ایجاد هماهنگی در سازمان را انجام میدهد و هماهنگی بین واحدهای اصلی و فرعی را در جهت نیل به اهداف سازمانی افزایش میدهد. رسیدن به این هماهنگی از طریق دسترسی سریع و آسان به اطلاعات موجود در سطح بالاتر سازمان میسر میگردد. شبکه های گسترده رایانهای حتی در بعضی موارد هماهنگی بین سازمان متعدد و یا شعبات یک سازمان بزرگ (مانند شرکتهای چند ملیتی)را به خوبی ایجاد مینماید.
فرایند تصمیم گیری در سازمان وابسته به در دسترس بودن اطلاعات مربوط و بهنگام میباشد. استفاده از فناوری اطلاعات تصمیم گیری را از طریق فراهم کردن اطلاعات مزبور آسانتر میسازد. این اطلاعات از مشکل مورد نظر شناخت بیشتری به دست داده و امکان تحلیل سیستماتیک و امکان انتخاب گزینه های بهتر را میدهد.
۲٫۳٫۸٫۳٫ کاربردهای استراتژیک
بهبود کیفیت کسب و کار : فناوری اطلاعات می تواند به طور استراتژیک، برای بهبود کیفیت عملکرد کسب و کار مورد استفاده قرار گیرد. در نگرش مدیریت کیفیت جامع، فناوری اطلاعات می تواند، از برنامه های بهبود مستمر در برآوردن نیازمندیها و انتظارات مشتریان از لحاظ کیفیت، خدمات بعد از فروش، هزینه و… حمایت کند.
بهبود کارایی و هزینه : بهبود کارایی و پایین آوردن هزینهها از طریق کاربرد اینترنت به عنوان راهی سریع و کم هزینه برای ارتباط با مشتریان و عرضه کنندگان و شرکای تجاری خواهد بود.
بهبود عملکرد و اثربخشی تجاری: استفاده وسیع از فناوریهای مبتنی بر اینترنت در درون شرکت مثل اینترنت، میتواند همکاری در تجارت را بهبود ببخشد.
۲٫۴٫ بخش چهارم:پیشینه تحقیق
۲٫۴٫۱٫ پیشینه تحقیق داخلی
بررسی سوابق و پیشینه تحقیق متغییر مدیریت استعداد، جانشینپروری و مدیریت فناوری اطلاعات که در داخل و خارج از کشور انجام پذیرفته را در زیر به آنها اشاره میکنیم.
پایان نامه
بررسی عوامل موفقیت در مدیریت استعدادها و چالشها و موانع پیادهسازی مدیریت استعداد در گروه سایپا- این پژوهش با روش نظریه برخاسته از داده ها (گراند تئوری) به بررسی مولفههای تعریف مدیریت استعداد، چالشها و موانع مدیریت استعداد، عوامل موفقیت مدیریت استعداد و ارائه راهکارهای به حداقل رساندن موانع و چالشها می پردازد. برای مشخص کردن افراد مستعد و با عملکرد بالا از مدل شایستگیها استفاده می کند، که در آن به اهداف و برنامه های استراتژیک و هم چنین نظر مدیران توجه دارد. مولفههای اصلی در تعریف استعداد در گروه سایپا عبارتند از: استعدادیابی (ارزیابی و شناسایی افراد مستعد با بکارگیری رویکرد کانون ارزیابی)، توسعه استعدادها (برنامه های پرورشی جهت تغییر رفتارها)و سیستم نگهداشت. تعداد ۳۶ چالش مدیریت استعداد شامل، حاکمیت روابط در انتصاب دیدگاه استراتژیک به منابع انسانی، باور و تعهد و حمایت مدیران ارشد در فرایند، عوامل فرهنگی ،یکپارچگی سیستمهای منابع انسانی، برنامه های پرورشی و…. می شود. هم چنین ۳۱ عامل موفقیت شامل بکارگیری فرآیندها و ابزارهای استاندارد، فرهنگسازی، ثبات در مدیریت، محفوظ ماندن سازمان از فشارهای سیاسی در مورد انتصاب و استخدام، شفاف بودن استراتژی و اهداف استراتژیک سازمان، مدیریت عملکرد، نظامهای انگیزشی،….است(معالی،تفتی،۱۳۸۹).
الگوی برنامه ریزی جانشینپروری، بررسی موضوع در شرکتهای زیر مجموعه وزارت دفاع جمهوری اسلامی- در این رساله، ارتباط مدیریت جانشینپروری بر گرایشهای کارراهه کارکنان سازمان مورد بررسی قرار گرفته است. نظام مدیریت جانشینپروری از دو دیدگاه استراتژیک و عملیاتی مورد بررسی قرار گرفته است. دیدگاه استراتژیک تناسب فرایند جانشینپروری را با استراتژی سازمان، ساختار سازمانی و علائق کارراهه کارکنان مورد بررسی قرار میدهد و دیدگاه عملیاتی گستردگی و جامع بودن فعالیتهای مدیریت جانشینپروری در سازمان را مد نظر دارد. این رساله با مستندسازی عملیات جانشینپروری در نمونه ای از سازمانهای ایرانی، توسعه شاخص اندازه گیری بلوغ جانشینپروری در سازمانهای بزرگ، توضیح نحوه تناسب استراتژی سازمان و مدیریت جانشینپروری و در نهایت توسعه مدل جانشینپروری که جنبه های استراتژیک و عملیاتی نظام مدیریت جانشینپروری را توامان در نظر گرفته است، به توسعه علم مدیریت منابع انسانی و مدیریت بطور عام کمک نموده است(علی دهقانپور فراشاه،۱۳۹۰).
مقاله
بررسی رابطه مدیریت استعداد با رضایتمندی- این پایان نامه به بررسی تمایل به ترک و موفقیت در مسیر شغلی و همچنین نتایجی که پاداشهای درونی در سازمان به بار میآورند می پردازد و مدلی که در این تحقیق بررسی شد به نقش پاداشهای درونی به عنوان عامل تسهیل کننده در مدیریت استعداد اشاره دارد. همچنین نقش عوامل بهداشتی به عنوان عامل تعدیل کننده و مکمل پاداشهای درونی تایید شد و نتایج بررسی به نقش فراموش شده پاداشهای درونی در مدیریت استعداد اشاره دارد(نادر علی، معصومه،۱۳۹۱)
ارزیابی و انتخاب استعدادهای مدیریتی در شرکت برق تهران- این تحقیق نخست با بهره گرفتن از مصاحبه و پرسشنامه به تعیین خصوصیات لازم برای احراز مشاغل مدیریتی در شرکت برق پرداخته است. پس از آزمونهای هوش، تست شخصیت ادواردز و مهارت های مدیریتی برای سنجش ویژگیهای فوق استفاده نموده است. نتیجه نهایی انتخاب افراد مستعد برای احراز مشاغل مدیریتی میباشد. در این مقاله هم بیشتر رویکرد جانشینپروری مد نظر محقق بوده است(سعید جعفری،۱۳۸۷)
تأملی بر استقرار نظام جانشینپروری مدیریت در دانشگاه، مدلی برآمده از نظریه داده بنیاد- این پژوهش فرایند استقرار نظام جانشینپروری مدیریت در دانشگاه را با بهره گرفتن از طرح نظامدار نظریه داده بنیاد کاوش کرده است . بدین منظور از ۱۷ نفر از سیاستگذاران در عرصه آموزش عالی، مدیران فعلی و سابق دانشگاه در سطوح مختلف علمی و اجرایی، صاحبان اثر در موضوع مذکور، متخصصان در حوزه منابع انسانی و اعضای هیئت علمی مطلع در زمینه تحقیق مصاحبه به عمل آمد و داده ها از مصاحبه ها استخراج شد. نتایج تحلیل داده ها طی سه مرحله، کدگذاری باز، محوری و انتخابی حاکی از دوازده مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علّی(گفتمان سازی، بینشمندی علمی، بلوغ و نظام پاسخگویی)؛ مقولهی کانونی(شایستهگرایی)؛ راهبردهای استقرار (توانمندسازی و مدیریت استعداد)، زمینه (جو و محیط حمایتی، مشارکت ذینفعان و ثبات)؛ شرایط مداخلهگر(استقلال دانشگاهی)و پیامدها (توانمندسازی)، فرایند استقرار نظام جانشینپروری مدیریت در دانشگاه و روابط بین ابعاد مختلف آن را منعکس می کنند(سعید غیاثی ندوشن، محمدحسن پرداختچی، بهروز دری، مقصود فراستخواه،۱۳۹۱)
شناسایی معیارها و شاخص های آسیب شناسی مدیریت استعداد در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی(منطقه همدان) و طبقه بندی آسیبهای مزبور در سه شاخه ساختاری، رفتاری و زمینهای- نتایج تحقیق نشان میدهد که دلایلی مبنی بر رد فرضیه های تحقیق یافت نشد و مدیریت استعدادها در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در هر سه شاخه ساختاری، رفتاری و زمینهای دارای آسیب میباشد. البته بین این عوامل تفاوت معنیداری وجود دارد، به طوری که بیشترین آسیب مربوط به شاخه ساختاری است(بخشایی،۱۳۹۰)
توسعه مدلی برای مدیریت استراتژیک استعداد به منظور بهبود عملکرد سازمانی- “ این مقاله به دنبال بررسی همه جانبه مدیریت استعداد و ارائه مفهومی روشنتر از آن میباشد؛ تا بر اساس آن مدل مدیریت استراتژیک استعداد ارائه شود، نتایج حاصل از این بررسی نشان میدهد که استفاده از مدیریت استراتژیک استعداد می تواند تاثیر مهمی در بهبود عملکرد یک سازمان داشته باشد(علی دهقانپور فراشاه،۱۳۹۰)
تبیین مؤلفه های پیادهسازی مدیریت جانشینپروری در سازمان- هدف این مقاله، بررسی میزان به کارگیری و اهمیت ادراک شده چهار عامل مؤثر برای استقرار موفق نظام مدیریت جانشینپروری(تعیین خط مشی، ارزیابی کاندیداها، توسعه کاندیداها، و ارزیابی سیستم مدیریت جانشینپروری)در صنعت نفت است. بدین منظور، پرسشنامه های پیمایشی در جامعهای شامل۱۷۴ نفر از مدیران و کارشناسان منابع انسانی در حوزه های ستادی شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای تابعه مستقر در تهران با روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده توزیع شد.۶۲ نفر از آنها بر اساس فرمول نمونه گیری، به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش، به منظور بررسی روایی، از روایی سازه و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. داده ها به وسیله شاخص ها و آمار پارامتریک تجزیه و تحلیل شدند. برای آزمودن فرضیات، از آزمون مقایسه زوجی استفاده شد و سپس، مؤلفه ها بر اساس میانگین و انحراف معیار، رتبه بندی شدند. در پایان، با توجه به یافتههای پژوهش، مؤلفه هایی برای پیادهسازی مطلوب این نظام، در قالب مدل مفهومی، و پیشنهادها و راهکارهایی برای بهبود آن ارائه شده است (اکرم هادیزاده مقدم، فرزانه سلطانی،۱۳۹۰)
تحلیل میدان نیرو برنامه ریزی جاشینپروری در صنایع ملی پتروشیمی- در این پژوهش که به صورت کیفی انجام شده است. ضمن تحلیل شیوه های تسهیلگر و بازدارنده در اجرای برنامه جانشینپروری در صنایع ملی پتروشیمی، تلاش شده است، تا تجارب مدیران عالی این شرکت مستند شود. حاصل پژوهش، تاکید بر عوامل جدیدی است که به لحاظ فرهنگ سازمانی و رایج در سازمانهای ایرانی، به ویژه از طریق عدم صداقت در ارائه اطلاعات، عدم اعتماد به یکدیگر و حسادت نسبت به همکاران، در کنار عوامل جهان شمولی چون عدم حمایت مدیران عالی، محاسبه هزینه و منفعت و فقدان انگیزه عمومی در میان کارکنان، در برابر توسعه برنامه جانشینپروری مانع ایجاد می کنند، هر چند نیروهای تسهیلگر قابل ملاحظهای نیز در روند بهبود سطح دانش مدیران و توسعه کارکنان ملاحظه می شود، که فرصت ارزندهای برای جانشینپروری ایجاد می کنند(مهدی سبکرو،۱۳۸۸)
ارزیابی سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات- همانگونه که رقابت در سطح بین المللی رو به افزایش است ، تعداد زیادی از سازمانها، حجم عظیمی از منابع خود را در فناوری اطلاعات و ارتباطات سرمایه گذاری می کنند، تا بدین وسیله بتوانند مزیت رقابتی کسب کنند. اجرای پروژه های فناوری اطلاعات، نیازمند یک فرایند حساب شده است، تا در نتیجه با شکست مواجه نشوند، این امر مستلزم ارزیابی درست و استفاده از روشها و تکنیکهای متناسب با این پروژهها است. در فرایند ارزیابی عملکرد، پرداختن به تمامی جنبه های پروژه با در نظر گرفتن هدفها و استراتژی های کلان سازمان، ضرورت دارد. کارت امتیازی متوازن، تکنیکی است که توسط آن میتوان به ارزیابی عملکرد پروژه های فناوری اطلاعات پرداخت. در این مقاله ضمن بیان یک چارچوب از چرخه زندگی پروژه های فناوری اطلاعات، به فاز ارزیابی پروژهها در این چرخه بیشتر پرداخته می شود. از آنجایی که پروژه های فناوری اطلاعات دارای ویژگیهای منحصر به فردی میباشند، بنابراین ابتدا رویکردهای ارزیابی سنتی و نوین را مطرح کرده، با توجه به کاستیهای موجود در این روشها، بهره گیری از کارت امتیازی متوازن به عنوان یک چارچوب مناسب پیشنهاد میگردد(محمد خان بابایی و احمد نادعلی،۱۳۸۸)
راهبری فناوری اطلاعات در سازمان- مدیران ارشد سازمان تأثیر قابل توجهی را که فناوری اطلاعات میتواند روی موفقیت سازمان داشته باشد، درک کردهاند. مدیران امیدوارند، که درک و شناخت خود را از روشهای مبتنی بر فناوری اطلاعات که به کار برده شده است و نیز احتمال به کار بردن موفقیتآمیز آن را برای کسب مزیت رقابتی افزایش دهند. بنابراین هیئت مدیره و مدیران اجرایی نیاز دارند که مدیریت و نظارت روی IT را افزایش دهند، برای اینکه اطمینان یابند که IT سازمان، استراتژیها و هدفهای سازمان را دنبال میکند و برآورده میسازد. از اینرو فناوری اطلاعات (IT Governance = ITG) به عنوان بخش جداییناپذیر مدیریت سازمان در نظر گرفته میشود. این مقاله با هدف معرفی فناوری اطلاعات و دلایل اهمیت آن و آشنایی با چگونگی پیادهسازی آن تهیه شده است، تا مدیران را در جهت به کارگیری فناوری اطلاعات در سازمانها یاری کند. فناوری اطلاعات عبارتی است که برای توصیف اینکه چطور افراد برای مدیریت یک نهاد، فناوری اطلاعات را درسرپرستی، نظارت، کنترل و رهبری مورد توجه قرار میدهند، به کار برده میشود(آیدا حقیقی،۱۳۸۷)
۲٫۴٫۲پیشینه تحقیق خارجی
پایان نامه
قالب معیار استعداد برای مدیریت استعداد اثر بخش(تجدید نظر علمی) این پایان نامه، قابلیت اجرای مدل و قالب معیارهای استعداد برای مدیریت اثربخش استعداد را در صنایع اتومبیل و بخش فناوری اطلاعات در هند را بررسی می کند چند عامل مهم به عنوان عوامل تشکیلدهنده استعداد بدست آمده است که عبارتند از، خلاقیت و نوآوری، رهبری، کارگروهی، حساسیت بین شخصی، انگیزه فرد، همکاری و مشارکت و روحیهی کار تیمی، با بررسی این عوامل در افراد و تقویت آنها، سازمان قادر است افراد مستعد را در سازمان حفظ کند و مانع از ترک آنها از سازمان گردد(کومار و سکارف،۲۰۱۲)
مقاله
این پژوهش با عنوان “مدیریت استعداد برای سبز فایل“، به بررسی این که چه چیزی از رکود اقتصادی یاد گرفتهایم و بعد از آن باید بر چه تاکید کنیم و اکنون برای تاکید بر مدیریت استعداد به چه چیزی نیاز داریم می پردازد. تمام موارد نشان می دهند که باید در رویههای مدیریت استعداد خود سختتر کار کنیم. اگر رویههای ما و دانش نیروی کار ما در معرض رویدادهای اخیر بوده است، در آن صورت رهبران کسب و کار نیاز به ترغیب چندانی ندارند(چیز،۲۰۱۰)
بررسی رابطه تعهد سازمانی و مدیریت استعداد از طریق ارزیابی عملکرد کارکنان- نمونه گیری این بررسی بر روی ۱۲۳ مدیر ردهی دوم و ارشد اجرا شد. داده های بدست آمده از پرسشنامه ها از طریق نرمافزار بستهبندی آماریspss تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تجزیه و تحلیل نشان دادند که مدیریت استعداد با روشهای منابع انسانی ادغام می شود و سیستمهای مدیریت بر تعهد کارکنان تاثیر مثبتی دارند(ورال و همکاران،۲۰۱۲)
پروژه و طرحها
مدیریت استعداد و جانشینپروری برای کاهش فرسایش کارکنان، اجرای طرح مدیریت استعداد و طراحی سیستم جانشینپروری می تواند به مدیریت مطلوب افراد در دوره های بازنشستگی و نزدیک به آن کمک نماید. همچنین شناسایی، ارزیابی و توسعه کارکنان با پتانسیل بالا، برنامهی چرخش شغلی، برنامه رسمی مربیگری، استفاده از ابزار بازخور۳۶۰درجه و دریافت پاداش متناسب با عملکرد و تدوین معیارهای موفقیت از مواردی است، که میتوان به نگهداشت کارکنان کمک نموده و سازمان را در برابر خروج یکباره نیروها حفظ نماید(کروس،۲۰۰۸)
۲٫۵٫ نتیجه گیری و ارائه مدل مفهومی
در حقیقت هدف اصلی تحقیق حاضر در فصل دوم تحت عنوان” ادبیات و پیشینه تحقیق” دستیابی به یک مدل مفهومی است که بتوان بر پایه آن متغییرهای عملیاتی مورد نظر و روابط میان آنها را مشخص نمود. مدل مفهومی را میتوان با ترسیم نمودار متغیرهای گوناگون تحقیق و روابط بین آنها را مشخص کرد. در این فصل پس از ارائه توضیحات مقدماتی پیرامون مدیریت استعداد به ضرورت و نیاز سازمان و محیطهای کاری امروز در رابطه با این مقوله پرداخته شد. در ادامه تلاش شد، که ضمن ارائه تعاریف متعدد از مفهوم مدیریت استعداد به یک تعریف قابل قبول دست یافت. همانطور که در طول فصل نیز اشاره شد، با انجام بررسیهای لازم به نظر میرسد که تعریف ارائه شده توسط فیلیپس و راپر یک تعریف نسبتا جامع است که ابعاد تعریف شده را پوشش میدهد. براساس تعریف فلیپس و راپر که برای مدیریت استعداد پنج فاکتور در نظر گرفته است(جذب، انتخاب، درگیر کردن، توسعه و بهسازی، حفظ و نگهداشت کارکنان)که به اداره کارکنان بااستعداد کمک می کند. که در تحقیق حاضر، با کمک استاد راهنما و مشاور تصمیم گرفته شد که، از مدل فلیپس و راپر استفاده شود ولی با اندکی تغییر، برای مدیریت استعداد چهار فاکتور (انتخاب، مشارکت، آموزش، حفظ و نگهداشت کارکنان) در نظر گرفته شد. مدیریت فناوری اطلاعات، به عنوان متغیر مستقل دیگر تحقیق مورد مطالعه میباشد، که در تحقیق حاضر برای مدیریت فناوری اطلاعات سه فاکتور (سختافزار، نرمافزار، اینترنت) در نظر گرفته شد، که با مطالعه ادبیات تحقیق استخراج شد و بخشی از ادبیات این فصل را به خود اختصاص داده است. از طرف دیگر برای جانشینپروری به عنوان متغیر وابسته مورد مطالعه در این تحقیق دو فاکتور(انتخاب جانشین، توسعه جانشین) در نظر گرفته شد، که بخشی از ادبیات این فصل را به خود اختصاص داده است. همانطور که در بحث ادبیات مربوط به مدیریت استعداد اشاره شد، در واقع اغلب تحقیقات انجام شده در این زمینه شاخص ها و تبعات تقریبا مشابهی را برای مفهوم مذکور ارائه نمودند.
سخت افزار
نرم افزار
اینترنت
انتخاب کارکنان مستعد
مشارکت کارکنان مستعد
انتخاب جانشین
توسعه جانشین
آموزش کارکنان مستعد
حفظ و نگهداشت کارکنان مستعد
۲٫۶٫ خلاصه فصل دوم
این فصل تحقیق دارای چهار بخش میباشد. که در بخش اول مبانی نظری و ادبیات مربوط به متغیر مدیریت استعداد، بخش دوم ادبیات و مبانی نظری مربوط به متغیر جانشینپروری، بخش سوم ادبیات و مبانی نظری مربوط به متغیر مدیریت فناوری اطلاعات به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت. بخش چهارم پیشینه تحقیق را مورد بررسی قرار میدهد، که به دو قسمت تقسیم می شود قسمت اول پیشینه تحقیق در داخل و قسمت دوم پیشینه تحقیق در خارج میباشد.
فصل سوم
بررسی اثر مدیریت استعداد بر جانشین پروری نیروی انسانی مستعد با ملاحظه مدیریت فناوری اطلاعات- قسمت ۲۱