مادر،خواهر،دختر،دختر خواهر،دختر برادر،خواهر پدر،خواهر مادر،دایه ای که شیر داده و هر دختری خواه خودی یا بیگانه که در کودکی همشیر بوده باشد ازدواج کنند. (صاحبدل/ ۱۳۸۶/ ۷۱)
و زنان نمی توانند با:پدر،برادر،پسر خواهر،پسر برادر،برادر پدر،برادر مادر و هر پسری خواه خودی یا غریبه که در کودکی همشیر بوده است ازدواج کنند. (همان)
ماده۲۰ـ زناشویی در میان خویشاوندان به شرح زیر ممنوع است:
الف: با پدر و اجداد و با مادر و جدات خود و همسر هر قدر بالارود.
ب: با اولاد خود و همسر هر قدر پایین رود.
پ: با برادر و خواهر و اولاد آنان هر قدر پایین رود.
ت: با عمو ها و عمه‌ ها،خالوها و خاله ‌ها.
ث: فرزند خوانده با پدر و مادر خوانده و برادر و خواهر خوانده و اولاد خوانده خود و همسر هر قدر پایین رود.
۳-۱۶ توهم ازدواج با محارم در آیین زرتشت
پروفسور آسموسن طی مقاله ای که پیرامون اصول عقاید و اعتقادات زرتشتیان می نویسد مدعی می گردد که ازدواج بین اقارب و نزدیکان در بین زرتشتیان وجود داشته و بیان می دارد که در آثار قدیمی یونانی و لاتینی بدین نوع ازدواج در بین زرتشتیان اشاره شده است و همچنین در کتب دینی پهلوی مکرر ذکر آن به عنوان کاری پسندیده و مذهبی به میان آمده ، اما زرتشتیان امروزی وجود این امر را به کلی منکرند و آن را ساخته و پرداحخته ی فکر اروپاییان می دانند،همچنین پروفسور آسموسن اشاره به کتابی به نام “ایمیت شوهشتان"میکندکه درسال ۱۹۶۲ توسط پارسیان هند منتشر می کند .در این کتاب در مجموعه ای که تحت عنوان ازدواج آمده در بند ۲۴ مینویسد:
مردی که او را خواهری باشد از پدر و مادر با موافقت خواهر پذیرفتار گردد که خواهر را به زنی بگیرم.
در واقع چنین ازدواجی را مظهر دوری از اهریمن و به وجوآوردن نسلی خالص و یکدست میدانند.
در این خصوص موبد اردشیر آذرگشسب با بیان اینکه در موقع ازدواج وضعیت زن و شوهر در دفتر ازدواج ثبت میگردد و در مواردی که مردی دارای فرزند نبوده و فقط دارای یک دختر یا چند دختر بوده ، در مورد تک دختر و یا دختر آخر در دفتر ازدواج به نام ازدواج” ایوک زن “ثبت میشده یعنی بی برادر،و نخستین پسری که از این زناشویی به وجود می آید به فرزندی جد مادر خود در می آید ،وی با بیان مثالی تلاش دارد این توهم را که ازدواج بین محارم در آیین زرتشت بوده را مردود اعلام نمای د، مثال وی چنین است که :فرض کنید پدر و مادری به نام رستم و فرنگیس تنها دختری دارند به نام شرین که پس از رسیدن به سن بلوغ (۱۵سالگی) به عقد ازدواج پسری به نام بهرام درآید، پیوند زناشویی بهرا م و شیرین تحت نام ایوک زن بسته می شود و نخستین پسر آنها که جمشید نامدارد به فرزندی جدش رستم تعیین می گردد و این پسر را جمشید رستم می نامند نه جمشید بهرام ،لذا برخی پنداشته اند فی الواقع رستم با دختر خود ازدواج کرده و…
ایناها گونه های زناشویی در کیش زرتشتی است که همانگونه که میبینیم هدف آن نگهداری هر چه بیشتر خانواده است . و متاسفانه همین نهاد خردمندی است که گروهی را بر آن داشته تا گمان کنند و بگویند که در کیش زرتشتی زناشویی خواهر و یا برادر و یا چند زنی رواست. (همان)
در برابر گفته این دسته نویسندگان و گویندگان جز نوشته های یاد شده باید گفت که اگر زناشویی در کیش زرتشتی بین خواهر و برادر رواست ، شما در میان زرتشتیان ایران و هند چه در گذشته و چه در اینک موردی را نشان دهید که خواهر و برادر با یکدیگر زناشویی کرده اند و یا در نوشته های گذشته مطالبی را بیرون آورید که در آن یادشده باشد که زرتشتیان ایران حتی در دوره ی اسلامی بسیارند داری این نوع زناشویی بوده اند.تنها موردکه نویسندگان یاد می کنند،زناشویی پادشاه خودکامه ایست با خواهرش (بهرام گور).
این هم به گفته ی تاریخ نویسی که روشن نیست نوشته اش تا چه اندازه درست باشد با این حال در ادامه چنین نگاشته است : که موبدان گفته اند : آیین ما زناشویی بین خواهر و برادر را روا نمی دارد. (همان/ ۱۷۲)
موضوع دیگر که در مورد روا بودن زناشویی بین خواهر و برادر در میان زرتشتیان گفته می شود موضوع “خیتوک دسی: است همبند دو واژه ی “خیت"به معنی خویش و “دس” به معنی گذشت و گذشتن در اوستا این عبارت بیشتر پس از فروزه های دلیر و جنگ جو می آیدکه هیچگونه همانند ی با زناشویی محارم ندارد . (همان/ ۷۳)
۳-۱۷ شرایط صحت نکاح در اسلام
ایجاب و قبول
ماده ۱۰۶۲ قانون مدنی :« نکاح واقع می شود به ایجاب و قبول با الفاظی که صریحا ًدلالت بر قصد ازدواج نماید .»
بنابراین اجرای صیغه نکاح به لفظ فارسی نیز ایرادی ندارد و عدّه زیادی از فقها نیز به عدم لزوم عربیّت در بیان صیغه نکاح فتوی داده اند .ولیکن بایستی از صیغه ویژه و اختصاصی این امر استفاده شود .

توالی ایجاب وقبول
ماده ۱۰۶۵ قانون مدنی می گوید:« توالی عرفی ایجاب وقبول شرط صحت عقد است .» یعنی بین ایجاب وقبول فاصله نیافتاد .برخی فقها معتقدند و حدت مجلس ایجاب وقبول فی نفسه اعتباری ندارد بلکه آنچه که معتبر است همان توالی است مثل آنکه از راه دور به نحوی که صدای یکدیگر را می شنوند ایجاب وقبول بخوانند هر چند در دو مملکت هستند ( با بهره گرفتن از وسایل ارتباطی نظیر تلفن )
متعاقدین لال
ماده ۱۰۶۶ قانون مدنی می گوید :« هرگاه یکی از متعاقدین یا هر دو لال باشند عقد به اشاره از طرف لال نیز واقع می شود مشروط بر آنکه بطور وضوح حاکی از انشاء عقد باشد .»
البته اجرای صیغه عقد با کتابت و نوشتن توسط افرادی که قادر به تلفظ باشند صحیح نیست ولی برای افراد لال چنانچه صیغه را بنویسند درحالیکه قرینه ای دال بر قصد نکاح باشد مانعی ندارد .
اعتبار تعیین زوجین
ماده ۱۰۶۷ قانون مدنی :« تعیین زن و شوهر به نحوی که برای هیچ یک از طرفین در شخص دیگر شبهه نباشد شرط صحت نکاح است .»
منظور از تعیین دقیق زوجه و زوج ، تعیین شخصیت و هویت ویژه آنان است به نحویکه آنان را کاملاً متمایز و مشخص سازند و لزومی ندارد که صفات خارج از شخصیت عینی آنان که در تشخیص و تعیین آنان دخالتی ندارد ذکر شود و اگر بیان شد بعدا ًخلاف آن ثابت گشت به صحت عقد خللی وارد نمی سازد.
تبخیر در عقد نکاح
ماده ۱۰۶۸ قانون مدنی مقرر می دارد :« تعلیق در عقد ، موجب بطلان است .»
چنانچه عقد معلّق باشد برآنکه سن یکی از آنان در حین وقوع عقد مثلاً ۳۰سال باشد و اگر موضوع مزبور واقعا ًبرای آنان مجهول باشد عقد نکاح باطل است .در اعتبار تنجیز فرقی میان نکاح دائم و منقطع نیست .
شرط خیار در عقد و مهر
ماده ۱۰۶۹ قانون مدنی : « شرط خیار فسخ نسبت به عقد نکاح باطل است ولی در نکاح دائم شرط خیار نسبت به صداق جایز است مشروط بر اینکه مدت آن معین باشد و بعد از فسخ مثل آن است که اصلاً مهر ذکر نشده باشد»
۱ – منظور از شرط خیار آنست که متعاقدین در ضمن عقد شرط نمایند که تا مدتی معین یکی از طرفین یا هر دو اختیار فسخ نکاح را داشته باشند.چنین شرطی در عقد نکاح باطل است. یعنی چنین شرطی بی اثر و موجب خیار نیست .
۲- ولیکن شرط خیار نسبت به صداق در عقد نکاح دائم مانعی ندارد .مثل آن که زوج شیئی را بعنوان مهر تعیین کند و در ضمن عقد برای یکی از زوجین یا هر دو نسبت به فسخ شئی را بعنوان مهر معین کند و در ضمن عقد برای یکی از زوجین یا هر دو نسبت به فسخ شئی مزبور شرط خیار شود
۳- چنانچه در عقد نکاحی شرط خیار نسبت به مهر ملحوظ گردد اگر صاحب خیار از حق خویش استفاده نماید و مهر را فسخ کند همانند موردی است که نکاح بدون ذکر مهر انجام شود و در اینصورت طبق ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی عمل خواهد شد .
۴- در عقد نکاح دائم شرط خیار نسبت به مهر بایستی محدود به مدت معینی باشد وگرنه شرط باطل است .
۵- شرط خیار نسبت به مهر در عقد نکاح منقطع موجب بطلان عقد است( ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی)
عقد مکروه
ماده ۱۰۷۰ قانون مدنی مقرر می دارد :« رضای زوجین شرط نفوذ عقد است و هر گاه مکره بعد از زوال کره عقد را اجازه کند نافذ است مگر اینکه اکراه به درجه ای بوده که عاقد فاقد قصد باشد.»
۳-۱۸ شرایط ازدواج در آیین زرتشت
ماده۱۲ـ پیش از آنکه دختر به سن شانزده سالگی و پسر به سن هیجده سالگی برسد اجرای مراسم زناشویی جایز نیست.
ماده۱۳ـ پیش از پیوند زناشویی،گواهی پزشک برای سلامت عروس و داماد از بیماری ‌های تنی و روانی،واگیردار و آمیزشی،عدم اعتیاد به مواد مخدر و مشاوره ژنتیکی الزامی است.
ماده۱۴ـ اجرای مراسم زناشویی به روش دین مزدیسنی (زرتشتی) و با اجرای مراسم گواه‌گیری (عقد) توسط موبد و با حضور دست کم هفت نفر از اعضای خانواده و افراد زرتشتی که کمتر از بیست و پنج سال نداشته ‌باشند انجام می‌یابد و با شنیدن پاسخ آری،و از روی خشنودی که عروس و داماد خواهند گفت،با ثبت در دفتر ازدواج زرتشتیان،پیوند زناشویی تکمیل خواهد شد.