• • استراتژی کسب و کار .

• • ساختار سازمانی .

• • استراتژی فناوری اطلاعات .

• زیرساخت فناوری اطلاعات .

در نهایت باید یاداوری کرد که به طور کلی همسویی بر دو مطلب زیر تأکید دارد (لوفتمن، ۲۰۰۰،۳۸)

• • انجام کار درست (کارکرد)

• انجام درست کار (‌کار آرایی)

منظور از واژه همسویی که در این تحقیق به کار برده می شود ، تعریف زیر است (جان ،۲۰۰۱،۱۶۹):

• • همسویی فناوری اطلاعات:هم جهت و همسو سازی استراتژی ، ساختار ، تکنولوژی ، مهارت های فردی و قواعد و فر آیندهای مدیریتی بخش فناوری اطلاعات سازمان با سایر بخش های سازمان.

• • همسویی استراتژیک فناوری اطلاعات: زیر مجموعه ای از همسویی فناوری اطلاعات که روی همسو سازی استراتژی بخش فناوری اطلاعات با استراتژی سازمان تأکید دادرد. این نوع همسویی فرآیندهای راهبردی و متن استراتژی را در برمی‌گیرد و با توجه به اینکه مهارت ها و نقش های مدیریتی ،فرایندهای استراتژیک را تحت تاثیر قرار می‌دهند ، در نظر گرفتن این تاثیرات لازم است.

• همسویی ساختاری فناوری اطلاعات:زیر مجموعه ای از همسویی فناوری اطلاعات که بر ساختار واحدهای سازمانی کسب و کار و ساختار واحد فناوری اطلاعات تأکید دارد. به دلیل اینکه مهارت ها و نقش های کارمندان در حال تغییر و تاثیر پذیری از محیط است و به واسطه این تغییرات ، ساختار ها هم به صورت پویا تغییر می‌کنند ، در نظر گرفتن این تغییرات لازم است.

۲-۳-۲- فواید همسویی

استراتژی ، در کلی ترین مفهوم خود ، به همسویی و تطبیق منابع سازمانی (از جمله منابع فناوری اطلاعات) با تهدید ها و فرصت های محیطی می پردازد(اندروز،۱۹۸۰،۲۹) . در واقع ، مدیریت فناوری اطلاعات می‌تواند به صورت فرایند حل مشکل همسویی بین کسب و کار و فناوری اطلاعات در نظر گرفته شود(ری ، بنباسات،۱۹۹۶،۱۹۸). حل این مشکل باعث می شود تا کسب و کار از مزایا ، فرصت‌ها و توانایی‌های فناوری اطلاعات استفاده کند(سامبامورتی، زمود،۱۹۹۲،۱۰۰).

تا کنون همسویی در میان دو یا چند بعد سازمانی که با معیارهای نرمال و شناخته شده قابل اندازه گیری بوده اند مورد بحث قرار گرفته(ندلر،تاشمن ،۱۹۸۰؛ایوس ،جارونپا،۱۹۹۳،۷۳) و به صورت تجربی ثابت شده است(شون هون،۱۹۸۱؛درازین و ندیون ،۱۹۸۵). این مقایسه ها و تجربیات نشان می‌دهد که همسویی به افزایش کارایی می‌ انجامد(میلر، ۱۹۹۲،۱۸۸). اهمیت همسویی بر کارایی سازمان اکنون به خوبی مشخص شده است(دلری ، دوتی ،۱۹۹۶،۱۴).

با وجودی که ممکن است همسان سازی زیادی بین استراتژی فناوری اطلاعات و کسب و کار مانع انعطاف پذیری استراتژیک شود (جارونیا ، ایوس ،۱۹۹۴) ، همسویی ، به عنوان عاملی سود آور در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال همسویی احتمال پیشرفت سیستم ها در سازمان را به صورت جدی تر بالا برده و جلب حمایت مدیریت عالی از فناوری اطلاعات را محقق می‌سازد (لدور، مندلیو،۱۹۸۹،۱۳۳).

با تمرکز بر همسویی، شرکت ها می‌توانند به توسعه برنامه های کسب و کار سهولت بخشیده، باعث افزایش سود دهی و کارآمدی شوند.این مزایا به مدیریت اجازه می‌دهد که به کاربردهای فناوری اطلاعات به عنوان وسیله ای جهت ایجاد قابلیت های سازمانی و گسترش دامنه مهارت ها و فناوری تأکید کرده و به مزیت های رقابتی دست یابد(لوفتمن و دیگران ،۱۹۹۶؛پاپ ،۲۰۰۱) .

با توجه به مدل مفهومی شکل۲-۳ (چان ،۲۰۰۱،۱۷) ،واضح است که میزان کارایی سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات در سازمان به طور مستقیم متاثر از میزان همسویی استراتژیک و ساختاری می‌باشد. مدیران می‌توانند با ایجاد درک متقابل و مشارکت بین کسب و کار و فناوری اطلاعات ، به بالا بردن کارایی فناوری اطلاعات در راستای استراتژی کسب و کار سازمان برسند(ویل ، برودبنت ،۱۹۹۸،۱۳).

شکل۲-۳: اثر بخشی فاکتورهای همسویی بر کارایی فناوری اطلاعات (چان ،۲۰۰۱ ،۱۷)

نتایج نشان می‌دهد ، مدیرانی که بیشتر بر اهداف فناوری اطلاعات (به جای خود فناوری ) تمرکز کرده‌اند ، سطح همسویی بالاتری را به دست آورده اند( اویسون و دیگران ،۱۹۹۹،۲۰) و همسویی بیشتر باعث ارزش افزوده ی بیشتر در کسب و کار بیشتر شده است(سابهروال ، چان ،۲۰۰۱،۱۹).

با توجه به اینکه همسویی ، کارایی و میزان موفقیت کسب و کار را بهبود می بخشد ، سازمان ها باید به بهبود و استفاده از بازار سیستم های اطلاعاتی و سیستم های استراتژیک بپردازند . در صورتی که استراتژی های کسب و کار و فناوری اطلاعات همسو نباشد ،سیستم های تهیه شده کارایی لازم را نخواهند داشت(سابهروال ، چان ،۲۰۰۱،۴۷). در واقع همسویی کلید دستیابی به منابع بهبود یافته ی فناوری اطلاعات است(پاپ ،۲۰۰۱،۴۰) .

در حالت کلی ، همسویی به سه صورت زیر به یک سازمان کمک می‌کند( ویل ، برودبنت ،۱۹۹۸):

• • افزایش بازگشت سرمایه گذاری ر فناوری اطلاعات.

• • کمک به ایجاد مزیت های رقابتی از طریق سیستم های اطلاعاتی.

• فراهم کردن مسیر و انعطاف در واکنش به فرصت های جدید.

۲- ۳- ۳- نظریات مخالف همسویی

برخی از محققان، اعتقاد دارند که همسویی به خودی خود یک موضوع نمی یاشد ، فناوری اطلاعات به شدت با کسب و کار ترکیب شده و نباید به صورت مجزا از استراتژی کسب و کار در نظر گرفته شود و ‌بنابرین‏ همسویی امری بی معنی است(سمکزنی ،۲۰۰۱،۱۴۴).

منتقدان طراحی استراتژیک و همسویی براین باورند که تسلط ساختار استراتژی ، هنگامی که ناپایداری و بی ثباتی حکم فرما بوده و توضیح اهداف استراتژیک مشکل می‌باشد ، مشکل ساز خواهد بود(سیبورا ،۱۹۹۷،۱۱). همسویی استراتژیک فرض می‌کند که فرایند مدیریت کاملا منظم بوده ، همه چیز در کنترل کامل است و زیر ساخت اطلاعات می‌تواند به راحتی با دیدگاه های مدیریتی همسو شود(ماپیز ،۱۹۹۹ ؛ سیبورا ،۱۹۹۷ ؛ گایرز ، نول ،۲۰۰۳) در حالی که فرایند ها و اعمال واقعی فرایندی “درهم ریخته” است و فکر و اعمال انسان به ندرت از مفاهیم ساخت یافته پیروی می‌کند(مک کی ، مارشال ، ۱۹۹۹،اویسون و دیگران ۱۹۹۹ب) به همین دلیل تعدادی اعتقاد دارند که همسویی استراتژیک غیر واقعی و حتی نامعقول می‌باشد(ماپیز ،۱۹۹۹،۷۴).

علاوه براین با وجود اینکه کاربرد مفاهیمی از قبیل تعادل استراتژیک بین منابع و فرصت ها ، سلسله مراتب استراتژیک اهداف و… امکان مشخص کردن استراتژی ها را ایجاد می‌کنند ، اما این امر ،هنگامی که به طور خاص و نظام مند دنبال می شود ، در سازمان اثر منفی می‌گذارد(همل ، پاراهالد ،۱۹۹۰). طراحی استراتژیک و همسویی می‌تواند خلاقیت را از بین برده و به طور نامناسب به هدایت سازمان هایی بپردازد که به طور نامحدود آن را به کار می‌برند(میتزبرگ،۱۹۸۷،۱۸۰).

۲ – ۳ – ۴ – مشکلات دستیابی به همسویی

• • نگاه تئوریک به مباحث همسویی به جای پرداختن به کاربردهای عملی آن(گالیرز ، نول ،۲۰۰۳).

• • افزایش ریسک استفاده از فناوری اطلاعات به دلیل فاصله ی زیاد بین تصمیم در سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات و بازگشت سرمایه و سود.

• • نگاه به فناوری اطلاعات به عنوان یک مرکز هزینه از سوی مدیران (وبل ، برودبنت ،۱۹۹۸).