گام ۸
انتخاب و کنترل راه کارها
گام ۹
اولویت بندی اقدامات اصلاحی مناطق
مرحله پنجم
اجرا
انجام اقدامات اصلاحی
گام۱۰
نظارت بر رفتار رانندگی در روزها و ماه اول
گام۱۱
ارزیابی تأثیرات بر روی تصادفات
مرحله ششم
ارزیابی
گام ۱۲
ارزیابی اقتصادی بر اساس تحلیل سود و هزینه
جدول ۲-۱۳ معرفی فرایند ۱۲ گانه بهسازی مکان های حادثه خیز
گفتنی است که منظور از اهداف بالقوه همان مناطق سیاه خطرناک و نیز مکان های مستعد یا بالقوه خطر تصادف می باشد. مناطق سیاه در طول هر راه از طریق آمار تصادفات و بر اساس تعریف منطقه سیاه شناسایی شده و این در حالیست که مکان های خطرناک بالقوه ای که مستعد تصادف می باشند و هنوز یک منطقه سیاه تبدیل نشده اند از طریق بازرسی ایمنی راه شناسایی می شوند. (همان منبع، ۴۲۲)
پس از رتبه بندی این مکان های حادثه خیز انتخاب نهایی آنها جهت انجام بررسی بیشتر به منظور تشخیص مشکلات ایمنی و اقدامات لازم جهت بهبود آنها انجام می شود. سپس اولویت بندی اقدامات اصلاحی این مناطق با توجه به مطالعات اقتصادی و میزان تأثیر گذاری در افزایش ایمنی راه انجام شده و در نهایت اقدامات اصلاحی صورت میگیرد. اما نکته قابل توجه آن است که ارزیابی ایمنی راه (مدیریت ریسک) بر اساس مطالعه قبل و بعد از انجام اقدامات بهسازی صورت میگیرد.
عموما دوره آرامش برای انجام مطالعات بعد از اجرای هر طرح جدید و به منظور ایجاد فرصت برای انطباق کاربران با شرایط جدید راه حدود ۲ ماه پس از پایان اقدامات آن طرح در نظر گرفته می شود.
ب- فرایند بهبود ایمنی مکانهایی که به منطقه سیاه تبدیل شده اند
کل فرایند ۶ مرحله ای شناسایی و بهسازی مناطق سیاه مطابق شکل شماره ۲-۶ مشخص شده است که در این روش با توجه به آمار و اطلاعات ثبت و ضبطشده توسط پلیس کلیه نقاط تصادفدار بر روی شبکه معابر مشخص شده و سپس طبق تعریف کشوری منطقه سیاه بر روی رابطها و گرههای منتهی به آنها در طول راه مناطق سیاه شناسایی میشوند.
آنگاه بر اساس ۸ روش کمی شناسایی مناطق سیاه نهائی بر اساس رتبه بندی و وزن دهی انتخاب و شناسایی می شوند و سپس انواع مشکلات ایمنی آنها بر اساس مراحل ۴گانه (بررسی سوابق، طبقه بندی، تحلیل و بازرسی) مشخص شده و اقدامات لازم جهت بهبود آنها تعیین می شود و سپس اقدامات اجرائی لازم با توجه به هزینه ها و با هدف بیشترین اثرگذاری اولویت بندی میگردند. آنگاه این اقدامات اصلاحی به مرحله اجرا درآمده و در نهایت ارزیابی آنها بر اساس انجام مطالعات قبل و بعد و نیز تحلیل سود ـ هزینه، صورت میگیرد (همان منبع، ۴۲۳)
انتخاب مناطق سیاه شناخته شده
تشخیص انواع مشکلات ایمنی
اولویت بندی اقدامات اصلاحی
جمع آوری آمار و اطلاعات
اجرای اقدامات
ارزیابی
شکل ۲-۶ مراحل بهسازی مناطق سیاه(همان منبع، ۴۲۳)
بخش دوم : پیشینه تحقیق
در این بخش مطالعات انجام شده پیرامون این تحقیق آورده شده است. اول به مطالعات انجام شده در ایران و سپس در سایر کشورها پرداخته شده است.
۲-۱۲ مطالعات انجام شده در ایران
۲-۱۲-۲ مطالعات درون سازمانی
بررسی علل مؤثر در تصادفات و ارائه راه حلهای مناسب در بهبود عبور و مرور و کاهش تصادفات، گردان، ۱۳۷۶، مقطع کارشناسی ارشد، در این تحقیق هدف شناخت عوامل موثر در تصادفات تحقیق را بر روی تصادفات ۳ ماهه اول سال ۱۳۷۶ شهرستان همدان و با در نظر گرفتن متغیرهایی همچون میزان تحصیلات، سن، افزایش تسهیلات حمل و نقل و آموزش مقررات راهنمایی و رانندگی انجام داده است. جامعه آماری او ۱۰۱۴ فقره تصادف در ۳ ماهه اول ۱۳۷۶ در شهرستان همدان و محورهای منتهی به آن میباشد. به علت محدود بودن حجم جامعه و موجود بودن اطلاعات مربوط به تصادفات در زمان مورد نظر در رایانههای راهنمایی و رانندگی از روش تمام شماری استفاده گردیده است.
ابزار گردآوری تحقیق پرسشنامه بوده که شامل ۱۰ سوال مربوط به جنبه های مختلف رانندگان و علل فنی تصادفات و عوامل موثر آن میباشد که توسط افسران کارشناس هنگام بررسی تصادف تنظیم گردیده بود. نتایج عمده این تحقیق عبارتست از :