دسته کتابداران و دانشجویان شهرستان سبزوار میباشد. جامعه آماری کتابداران شامل تمام کتابداران دانشگاهی سبزوار به تعداد 26نفراست که با بهره گرفتن از روش سرشماری انتخاب شدند و 419 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در 4 دانشگاه سبزوار که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخابشدهاند. دادهها پس از جمعآوری در نرمافزار SPSS و minitab از طریق آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد که کتابداران دانشگاهی شهرستان سبزوار از مهارت های ارتباطی مناسب برخوردارند و در مهارتهای غیرکلامی نسبت به مهارتهای کلامی در وضعیت بهتری قرار دارند. دانشجویان نیز از مهارتهای ارتباطی آن ها رضایت دارند. نتایج همچنین نشان دهنده این است که بین مهارتهای ارتباطی کتابداران و رضایتمندی دانشجویان رابطه مستقیمی وجود دارد و همچنین بین دانشجویان دانشگاه های مختلف در میزان رضایتمندی شان تفاوت و معناداری وجود دارد، بدین صورت که میزان رضایت در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی از دانشجویان سایر دانشگاه ها بالاتر است و رضایت در دانشجویان دانشگاه پیام نور که تنها با یک کتابدار آن هم با تحصیلاتی غیر مرتبط اداره می شود کمتر از سایر دانشگاه ها می باشد. بین رضایتمندی دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی نیز تفاوت معناداری وجود دارد بدین صورت که دانشجویان کارشناسی نسبت به سایر مقاطع رضایت کمتری از مهارتهای ارتباطی کتابداران دارند. اما بین جنسیت دانشجویان و رضایت آنان از کتابداران تفاوتی وجود ندارد.
سایر نتایج حاکی از آن بود که بین سطح تحصیلات و سابقه کاری کتابداران و برخورداری آنان از مهارتهای ارتباطی رابطه ای وجود ندارد. کتابداران دانشگاهی سبزوار عوامل محیطی و سازمانی را نسبت به سایر عوامل تاثیرگذار بر تعامل بین فردی، مهم تر می دانند. مهم ترین عوامل مؤثر بر رضایتمندی دانشجویان نیز مراجع پذیر بودن، اشارات و حرکات، اعلام آگاهی از حضور دیگران، اجتناب از کاربرد واژگان خاص، گوش دادن فعال، برقراری تماس چشمی، استفاده از پرسش های باز، اظهار نظر و ارائه پیشنهاد، تعامل با کتابدار همجنس باخود ، اجتناب از تشخیص پیش از موقع ، پایان رضایتبخش به تعامل، لحن صدا و تنظیم عواطف می باشند.
کلیدواژهها: کتابداران دانشگاهی– مهارتهای ارتباطی- رضایتمندی- دانشجویان
فهرست مطالب:
فصل 1: کلیات پژوهش
1-1.مقدمه:. 2
1-2. بیان مسئله:. 3
1-3. ضرورت انجام پژوهش:. 5
1-4.اهداف:. 6
1-4-1. هدف کلی 6
1-4-2. اهداف جزئی 6
1-5. پرسشهای پژوهش:. 7
1-6.فرضیهها:. 7
1-7. تعاریف مفهومی و عملیاتی:. 8
1-7-1 . مهارتهای ارتباطی: 8
1-7-2 . دانشجویان: 8
1-7-3. کاربران: 8
1-7-4.کتابخانه دانشگاهی 8
1-7-5. کتابداران 9
1-7-6. رضایت: 9
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1.مبانی نظری. 11
2-1-2. ارتباط،مفهوم و تعریف آن:. 11
2-1-2-1.مفهوم ارتباط: 11
2-1-2-2. تعاریف: 11
ارتباط:. 11
ارتباطات:. 12
مهارت ارتباطی:. 13
2-1-3. تاریخچه:. 14
2-1-4. انواع ارتباطات:. 17
2-1-4-1. ارتباط کلامی و غیرکلامی:. 17
2-1-4-1-1.ارتباط کلامی: 17
2-1-4-1-2.ارتباط غیرکلامی: 18
2-1-4-2. ارتباط درون فردی، میان فردی و ارتباط گروهی و جمعی:. 19
2-1-4-2-1. ارتباط درون فردی یا ارتباط با خود 19
2-1-4-2-2. ارتباط میان فردی(فرد با فرد): 19
2-1-4-2-2-1. ویژگیهای ارتباط میان فردی:. 19
2-1-4-2-3. ارتباط گروهی: 20
2-1-4-2-4. ارتباطجمعی: 20
2-1-5. مهارتهای ارتباطی:. 20
2-1-5-1. مهارت سخن گفتن: 21
2-1-5-2. مهارت گوش دادن: 21
2-1-5-2-1. مهارت گوش کردن فعال:. 22
2-1-5-2-2. کارکردهای گوش دادن:. 23
2-1-5-3. مهارت بازخور: 23
2-1-5-4. مهارت همدلی: 24
2-1-5-5. مهارت سؤال پرسیدن: 25
2-1-5-6. مهارت تحسین و تشویق: 27
2-1-6. مدیریت ارتباطات در علم اطلاعات و دانش شناسی. 28
2-1-7.کتابداران و مهارتهای ارتباطی:. 29
2-1-8.مهارتهای ارتباطی کلامی و غیرکلامی کتابداران. 32
2-1-8-1. مهارتهای غیرکلامی: 33
2-1-8-2. مهارتهای کلامی: 34
2-1-9. فنون ارتباطی برای کتابداران:. 35
2-1-10. کتابدار مرجع و مهارتهای ارتباطی:. 39
2-1-11. رضایتمندی و کاربران کتابخانه: 44
2-2. پیشینه پژوهش:. 47
2-2-1. پیشینههای داخلی 47
2-2-2 . پیشینههای خارجی 50
2-2-3. جمعبندی پیشینهها: 53
فصل 3: روش اجرای پژوهش
3-1 . مقدمه. 56
3-2.شیوه اجرای پژوهش:. 56
3-3. جامعه آماری. 56
3-4. حجم نمونه. 56
3-5. روش نمونهگیری. 57
3-6. ابزار گردآوری دادهها. 58
3-6-1 پرسشنامه دانشجویان 58
3-6-2: پرسشنامه کتابداران: 60
3-7. روش نمرهگذاری:. 61
3-8. روایی و پایایی ابزار گردآوری اطلاعات:. 62
3-8-1. روایی: 62
3-8-2.پایایی: 63
3-9. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات :. 64
فصل 4: یافته های پژوهش
4-1.مقدمه:. 66
4-2.بخش اول-آمار توصیفی. 66
4-2-1. توصیف آماری کتابداران مورد مطالعه: 66
4-2-2. توصیف آماری دانشجویان موردمطالعه 69
4-2-3. آمار توصیفی پرسشنامه رضایتمندی دانشجویان: 74
4-2-4.توصیف آماری پرسشنامههای مهارتهای ارتباطی کتابداران و عوامل مؤثر بر تعامل بین فردی 78
4-3. بخش دوم-آمار استنباطی. 85
4-3-1. سوال های پژوهش: 85
سوال1: از دیدگاه کتابداران دانشگاهی شهرستان سبزوار، مهم ترین عوامل مؤثر در میزان آشنایی و بکارگیری مهارتهای ارتباطی مناسب هنگام تعامل با دانشجویان کدام است؟. 85
سوال2: مهم ترین عوامل رضایتمندی دانشجویان از برقراری ارتباط با کتابداران کدامند؟وضعیت رضایت دانشجویان چگونه است؟. 86
سوال3: وضعیت مهارتهای ارتباطی کتابداران دانشگاهی شهرستان سبزوار چگونه است؟. 90
4-3-2. فرضیه ها: 92
فرضیه 1: بین مهارتهای ارتباطی کتابداران و رضایت دانشجویان از تعامل با کتابداران دانشگاهی سبزوار رابطه معناداری وجود دارد 92
فرضیه 2: بین دانشجویان دانشگاه های مختلف و رضایت آنان از مهارتهای ارتباطی کتابداران دانشگاهی سبزوار تفاوت معناداری وجود دارد 93
فرضیه 3: بین جنسیت دانشجویان و رضایت آنان از مهارتهای ارتباطی کتابداران دانشگاهی سبزوار اختلاف معناداری وجود ندارد 95
فرضیه 4: بین مقطع تحصیلی دانشجویان و رضایت آنان از مهارتهای ارتباطی کتابداران دانشگاهی سبزوار رابطه معناداری وجود دارد 96
فرضیه 5: بین میزان تحصیلات کتابداران ومیزان برخورداری آنها ازمهارتهای ارتباطی مناسب ارتباط معناداری وجود دارد. 98
فرضیه 6: بین میزان تجربه کتابداران ومیزان برخورداری آنها ازمهارتهای ارتباطی مناسب رابطه معناداری وجود دارد. 99
فصل 5: نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1. مقدمه:. 101
5-2. تحلیل نتایج و یافته های پژوهش:. 101
5-2-1. پرسش های پژوهش:. 101
5-2-3.فرضیه ها:. 105
فرضیه 1: 105
فرضیه 2: 107
فرضیه 3: 108
فرضیه4: 108
فرضیه 5: 109
فرضیه 6: 110
5-3. نتیجه گیری نهایی. 110
5-4. یشنهادهای کاربردی:. 112
5-5. پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده:. 113
5-6. فهرست منابع:. 114
منابع فارسی:. 114
منابع انگلیسی:. 120
پیوستها
پیوست1. پرسشنامه مهارتهای ارتباطی کتابداران ب
پیوست2. پرسشنامه عوامل مؤثر بر تعامل بین فردی کاربر و کتابدار ز
پیوست3. پرسشنامه رضایتمندی دانشجویان از تعامل با کتابداران .ل
پیوست4. جدول عوامل مؤثر بر تعامل بین فردی .ق
پیوست5. ضرایب آلفای کرونباخث
چکیده انگلیسی. ض
صفحه عنوان انگلیسیغ
فهرست جداول:
جدول3-1 نمونه آماری جامعه پژوهش در گروه دانشجویان 58
جدول3-2 مهمترین عوامل رضایتمندی دانشجویان در پرسشنامه 59
جدول3-3 مؤلفههای پرسشنامه مهارتهای ارتباطی کتابداران 60
جدول3-4 عوامل مؤثر بر تعامل بین فردی در پرسشنامه کتابداران 60
جدول3-5 نمرهگذاری سوا لات مثبت پرسشنامهها 61
جدول3-6 نمرهگذاری سؤالات منفی پرسشنامهها 61
جدول3-7 ضرایب آلفای کرونباخ پرسشنامهها 63
جدول4-1 توزیع فراوانی کتابداران برحسب جنسیت 66
جدول4-2 توزیع فراوانی کتابداران برحسب دانشگاه محل اشتغال 67
جدول4-3توزیع فراوانی کتابداران برحسب رشته تحصیلی 67
جدول 4- 4توزیع فراوانی مدرک تحصیلی کتابداران 67
جدول4-5توزیع فراوانی کتابداران برحسب سن و سابقه کار 68
جدول 4- 6توزیع فراوانی کتابداران بر اساس سابقه خدمت 68
جدول4-7توزیع فراوانی دانشجویان برحسب جنسیت 69
جدول4-8توزیع فراوانی دانشجویان برحسب دانشگاه محل تحصیل 69
جدول4- 9 توزیع فراوانی دانشجویان برحسب مقطع تحصیلی 70
جدول 4-10توصیف آماری سن دانشجویان 70
جدول4-11 توصیف آماری رضایتمندی دانشجویان 74
جدول4-12 توصیف آماری عوامل رضایتمندی دانشجویان 75
جدول4-13 توصیف آماری رضایتمندی دانشجویان به تفکیک دانشگاههای محل تحصیل 77
جدول4-14توصیف آماری رضایتمندی دانشجویان به تفکیک جنسیت 77
جدول4-15توصیف آماری رضایتمندی دانشجویان به تفکیک مقطع تحصیلی 78
جدول4-16آمار توصیفی پرسشنامه مهارتهای کتابداران: 78
جدول4-17توصیف آماری مهارتهای ارتباطی کتابداران به تفکیک جنسیت 79
جدول4-18توصیف آماری مهارتهای ارتباطی کتابداران به تفکیک دانشگاه محل خدمت 79
جدول4-19توصیف آماری مهارتهای ارتباطی کتابداران به تفکیک رشته 80
جدول4-20توصیف آماری مهارتهای ارتباطی کتابداران به تفکیک مدرک تحصیلی 81
جدول4-21 توصیف آماری عوامل مؤثر بر تعامل بین فردی کاربر و کتابدار 81
جدول4-22 توصیف آماری عوامل فردی مؤثر بر تعامل بین فردی 83
جدول4-23 توصیف آماری عوامل سازمانی مؤثر بر تعامل بین فردی 83
جدول4-24 توصیف آماری عوامل محیطی مؤثر بر تعامل بین فردی 84
جدول4-25 توصیف آماری عوامل فرهنگی مؤثر بر تعامل بین فردی 84
جدول4-26 نتایج آزمون فریدمن برای اولویتبندی مهمترین عوامل مؤثردربه کارگیری مهارتهای ارتباطی.85
جدول4-27میانگین رتبه هابرای اولویتبندی مهمترین عوامل مؤثر بر بهکارگیری مهارتهای ارتباطی 86
جدول 4-28 نتایج آزمون کولموگروف-اسمیرنف برای اثبات نرمال بودن متغیرهای پژوهش در عوامل رضایتمندی دانشجویان 87
جدول 4-29 آزمون علامت برای متغیر عوامل رضایتمندی دانشجویان از برقراری ارتباط با کتابداران 88
جدول4-30 میزان رضایتمندی دانشجویان از برقراری ارتباط با کتابداران در کتابخانههای دانشگاهی شهرستان سبزوار 89
جدول 4-31 آزمون علامت برای مهارتهای ارتباطی کتابداران 91
جدول 4-32 میانگین گویه های مهارتهای ارتباطی کتابداران 91
جدول4-33نتیجه آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه دو متغیر میزان رضایت دانشجویان و میزان برخورداری کتابداران از مهارتهای ارتباطی مناسب 92
جدول 4-34 آزمون کولموگروف-اسمیرنف در اثبات نرمال بودن متغیرهای رضایت دانشجویان دانشگاههای مختلف. 93
جدول4- 35آزمون کروسکال والیس برای تعیین تفاوت میزان رضایت دانشجویان از تعامل با کتابداران در دانشگاههای مختلف 93
جدول4-36 آزمون من ویتنی برای تعیین تفاوت میان دانشگاههای مختلف 94
جدول 4-37 آزمون کولموگروف-اسمیرنف برای اثبات نرمال بودن رضایتمندی برحسب جنسیت 95
جدول4-38آزمون تی نمونههای مستقل برای تعیین تفاوت میزان رضایت دانشجویان مرد وزن از تعامل با کتابداران 95
جدول 4-39 آزمون کولموگروف-اسمیرنف برای اثبات نرمال بودن رضایتمندی دانشجویان در مقاطع مختلف .96
جدول 4-40 آزمون لون برای همگن بودن واریانسها 96
جدول 4-41 آزمون ولچ و براون فورسیت برای مقایسه رضایتمندی در مقاطع مختلف 97
جدول 4- 42 آزمون تعقیبی دانت تی3در مقایسه رضایتمندی دانشجویان مقاطع مختلف 97
جدول 4-43آزمون کروسکال والیس برای معناداری تفاوت بین مهارتهای ارتباطی کتابداران با مدارک تحصیلی مختلف. 98
جدول4- 44نتایج آزمون همبستگی پیرسون در تعیین ارتباط تجربه و مهارتهای ارتباطی .کتابداران.99
فهرست نمودارها
نمودار4-1 هدف مراجعه به کتابخانه. 71
نمودار4-2علت مراجعه به کتابدار 72
نمودار4-3 میزان نیاز به کتابدار73