فرهنگسازمانی الگویی مشترک و نسبتاً پایدار از ارزشها، باورها و اعتقادات اساسی در یک سازمان است؛ بنابراین میتوان گفت انجام هرگونه تغییر و تحول بنیادی در سازمان تنها از طریق شناخت فرهنگ آن سازمان امکانپذیر میباشد. هدف از انجام پژوهش حاضر شناخت فرهنگ حاکم و تأثیر آن بر عملکرد کارکنان قوه قضائیه-مرکز امور شوراهای حل اختلاف میباشد. در این پژوهش دوازده مؤلفه از مؤلفههای فرهنگسازمانی در نظر گرفتهشده است که عبارتاند از: نوآوری فردی، تحمل مخاطره، جهتدهی، یکپارچگی و وحدت، روابط مدیریت، کنترل، هویت، سیستم پاداش، تحمل تعارض، الگوهای ارتباطات، تحول سازمانی و نتیجه گرایی؛ مؤلفههای مربوط به عملکرد کارکنان شامل: کیفیت کاری، کمیت کاری، وابستگی سازمانی و طرز برخورد میباشد.
جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنانی که در سازمان قوه قضائیه- مرکز امور شوراهای حل اختلاف، به فعالیت مشغول هستند، تشکیل میدهند؛ که با بهره گرفتن از تمام شماری به حجم 57 نفر تعیین گردیدهاند. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش انجام تحقیق از نوع توصیفی- مطالعه موردی میباشد. ابزار گردآوری اطلاعات از جامعه موردنظر پرسشنامه میباشد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن، از طریق ارائه به کارشناسان و اساتید دانشگاهی سنجیده شده است. مقدار آلفای کرونباخ محاسبهشده 921/0 میباشد که نشان میدهد پرسشنامه مربوطه از پایایی مطلوبی برخوردار است. این تحقیق شامل یک فرضیه اصلی و دوازده فرضیه فرعی است که برای آزمون این فرضیات از آزمونهای همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون و برای رتبهبندی متغیرهای مستقل از آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل این اطلاعات نشان میدهد که میان فرهنگسازمانی و عملکرد کارکنان قوه قضائیه-مرکز امور شوراهای حل اختلاف رابطه معناداری وجود دارد.
واژگان کلیدی: فرهنگ، فرهنگسازمانی، عملکرد کارکنان
فهرست مطالب
عنوان صفحه
1- فصل اول:مقدمه وکلیات. 1
1-1- مقدمه. 1
1-2- بیان مسئله. 3
1-3- ضرورت تحقیق. 4
1-4-اهداف تحقیق. 5
1-4-1- هدف اصلی. 5
1-4-2- اهداف فرعی. 6
1-5- فرضیههای تحقیق. 6
1-5-1- فرضیه اصلی. 6
1-5-2- فرضیههای فرعی. 6
1-6- پیشینه تحقیق. 7
1-6-1- مطالعات و تحقیقات داخلی. 7
1-6-2- مطالعات و تحقیقات خارجی. 8
1-7- قلمرو تحقیق. 9
1-7-1- قلمرو موضوعی تحقیق. 9
1-7-2- قلمرو مکانی تحقیق. 9
1-7-3- قلمرو زمانی تحقیق. 9
1-8- جامعه و نمونه آماری. 9
1-9- روش تحقیق. 9
1-10- ابزار جمعآوری دادهها 10
1-11- روشهای تجزیهوتحلیل اطلاعات. 10
1-12- مراحل انجام تحقیق. 10
1-13- تعریف عملیاتی واژگان 11
1-13-1- فرهنگسازمانی. 11
1-13-2- عملکرد. 12
2- فصل دوم: ادبیات تحقیق. 13
2-1- فرهنگ سازمانی. 13
2-1-1- مفهوم فرهنگ. 13
2-1-2- تعریف فرهنگ. 16
2-1-3- خصوصیات اصلی فرهنگ. 19
2-2- زندگی سازمانی. 21
2-2-1- تعریف سازمان 21
2-2-2- مفهوم فرهنگسازمانی. 23
2-2-3- تعریف فرهنگسازمانی. 29
2-2-4- نقش رهبر در مدیریت تغییر فرهنگسازمانی. 33
2-3- سطوح فرهنگسازمانی. 34
2-4- تقسیمبندی فرهنگسازمانی از دیدگاه و نظریات مختلف صاحبنظران مدیریت 36
2-4-1- مدل هاروی و براون 36
2-4-2- مدل هافستد 37
2-4-3- مدل دنیسون 38
2-4-4- مدل کوئین 40
2-4-5- دیانا فیزی 41
2-4-6- مدل رابینز. 42
2-5- عوامل مؤثر بر فرهنگسازمانی. 46
2-6- شناخت فرهنگ موجود و مطلوب و مقایسه. 47
2-6-1- شناسایی فرهنگ موجود. 47
2-6-2- شناسایی فرهنگ مطلوب سازمانی. 48
2-6-3- مقایسه فرهنگ موجود با فرهنگ مطلوب سازمانی. 48
2-7- عملکرد. 49
2-7-1- تعریف عملکرد. 49
2-7-2- تاریخچه ارزیابی عملکرد. 51
2-7-3- ارزیابی عملکرد. 51
2-7-4- اهداف ارزیابی عملکرد. 54
2-7-5- اندازهگیری عملکرد. 55
2-7-6- اهمیت ارزیابی و اندازهگیری عملکرد. 56
2-7-7- شاخصهای ارزیابی. 57
2-7-8- عملکرد سازمانی. 59
2-7-9- شاخصهای عملکرد. 59
2-7-10- مدیریت عملکرد. 61
2-7-11- ارزیابی عملکرد تا مدیریت عملکرد. 62
2-7-12- رابطه فرهنگسازمانی و عملکرد. 63
3- فصل سوم: روش تحقیق. 66
3-1- مقدمه. 66
3-2- روش تحقیق. 67
3-3- اهداف تحقیق. 67
3-3-1- هدف اصلی. 67
3-3-2- اهداف فرعی. 67
3-4- فرضیات تحقیق. 67
3-4-1- فرضیه اصلی. 67
3-4-2- فرضیههای فرعی. 68
3-5- جامعه و نمونه آماری. 69
3-6- مکان تحقیق. 69
3-7- اهداف. 70
3-8- قلمرو زمانی تحقیق. 71
3-9- روش جمعآوری دادهها 71
3-9-1- تهیه و تنظیم پرسشنامه. 72
3-9-2- روایی پرسشنامه (اعتبار) 73
3-9-3- پایایی پرسشنامه (اعتماد) 73
3-10- روشهای تجزیهوتحلیل اطلاعات. 74
4- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات. 75
4-1- مقدمه. 75
4-2- آمار توصیفی. 76
4-2-1- آمار جمعیت شناختی. 76
4-2-1-1- درصد سن پاسخدهندگان. 76
4-2-1-2- درصد جنسیت پاسخدهندگان. 77
4-2-1-3- درصد تحصیلات پاسخدهندگان. 77
4-2-1-4- درصد رده سازمانی پاسخدهندگان. 78
4-2-1-5- درصد سابقه خدمت پاسخدهندگان. 79
4-3- آمار استنباطی. 80
4-3-1- بررسی پاسخ سؤالات مرتبط با متغیرهای تحقیق. 81
4-3-2- بررسی پاسخهای مربوط به متغیر فرهنگسازمانی. 81
4-3-2-1- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل نوآوری فردی 81
4-3-2-2- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل تحمل مخاطره 82
4-3-2-3- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل جهتدهی. 83
4-3-2-4- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل یکپارچگی و وحدت 83
4-3-2-5- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل روابط مدیریت 84
4-3-2-6- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل کنترل. 85
4-3-2-7- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل هویت 86
4-3-2-8- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل سیستم پاداش 87
4-3-2-9- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل تحمل تعارض. 87
4-3-2-10- بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل الگوهای ارتباطات 88
4-3-2-11-. بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل تحول سازمانی. 89
4-3-2-12-بررسی پاسخهای مؤلفه مستقل نتیجه گرا بودن سازمان. 89
4-3-3- نتیجهگیری در خصوص پاسخهای مؤلفه مستقل. 90
4-4- آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن. 90
4-4-1- همبستگی اسپیرمن بین فرهنگسازمانی و عملکرد. 90
4-4-2- ضریب همبستگی اسپیرمن بین مؤلفههای فرهنگ سازمانی و عملکرد. 90
4-5- آزمون رگرسیون خطی با یک متغیر مستقل. 91
4-6- آزمون رگرسیون خطی با مؤلفههای مستقل. 92
4-7- نتایج آزمون فرضیههای تحقیق. 93
4-7-1- فرضیه اصلی. 93
4-7-2- فرضیه فرعی اول 94
4-7-3- فرضیه فرعی دوم. 95
4-7-4- فرضیه فرعی سوم. 96
4-7-5- فرضیه فرعی چهارم. 97
4-7-6- فرضیه فرعی پنجم 97
4-7-7- فرضیه فرعی ششم 98
4-7-8- فرضیه فرعی هفتم 99
4-7-9- فرضیه فرعی هشتم 100
4-7-10-فرضیه فرعی نهم 100
4-7-11-فرضیه فرعی دهم 101
4-7-12-فرضیه فرعی یازدهم 102
4-7-13-فرضیه فرعی دوازدهم 103
4-8-خلاصه نتایج آزمون فرضیههای تحقیق. 103
4-9-آزمون فریدمن. 104
4-10-مدل مفهومی بر مبنای نتایج حاصل از آزمون فرضیههای تحقیق. 105
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات. 106
5-1- مقدمه. 106
5-2- نتایج حاصل از فرضیههای تحقیق. 106
5-2-1- فرضیه اصلی. 106
5-2-2- فرضیههای فرعی. 107
5-3- مدل پیشنهادی تحقیق. 112
5-4- مدل مفهومی بر مبنای رگرسیون چندگانه. 113
5-5- پیشنهادات. 113
5-6- پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده. 115
فهرست مراجع 116
پیوست الف:پرسشنامه تحقیق. 121
پیوست ب:جداول SPSS. 124
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2‑1تعاریف مختلف فرهنگ و ارائهکنندگان آنها (ایران زاده، 1377) 18
جدول 3‑1-ارزشدهی طیف لیکرت 72
جدول 3‑2- ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق 74
جدول 4‑1- فراوانی سنی پاسخدهندگان 76
جدول 4‑2- فراوانی جنسیتی پاسخدهندگان 77
جدول 4‑3- فراوانی تحصیلی پاسخدهندگان 78
جدول 4‑4- فراوانی رده سازمانی پاسخدهندگان 79
جدول 4‑5- فراوانی سابقه خدمت پاسخدهندگان 80
جدول 4‑6- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای نوآوری فردی 81
جدول 4‑7- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای نوآوری فردی 82
جدول 4‑8- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای تحمل مخاطره 82
جدول 4‑9- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای تحمل مخاطره 82
جدول 4‑10- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل جهتدهی 83
جدول 4‑11- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای مؤلفه مستقل جهتدهی 83
جدول 4‑12- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل یکپارچگی و وحدت 84
جدول 4‑13- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای مؤلفه مستقل یکپارچگی و وحدت 84
جدول 4‑14- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل روابط مدیریت 85
جدول 4‑15- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای مؤلفه مستقل روابط مدیریت 85
جدول 4‑16- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل کنترل 85
جدول 4‑17- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل هویت 86
جدول 4‑18- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای مؤلفه مستقل هویت 86
جدول 4‑19- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه سیستم پاداش 87
جدول 4‑20- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای مؤلفه سیستم پاداش 87
جدول 4‑21- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل تحمل تعارض 88
جدول 4‑22- فراوانی و درصد فراوانی پاسخهای مؤلفه مستقل تحمل تعارض 88
جدول 4‑23- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل الگوهای ارتباطات 88
جدول 4‑24- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل تحول سازمانی 89
جدول 4‑25- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخهای مؤلفه مستقل نتیجه گرا بودن سازمان 89
جدول 4‑26- نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بین متغیر فرهنگسازمانی و عملکرد کارکنان 90
جدول 4‑27- نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بین مؤلفههای فرهنگسازمانی و عملکرد کارکنان 91
جدول 4‑28- سطح معناداری رگرسیون(ANOVA) 92
جدول 4‑29- نتایج تحلیل رگرسیون متغیر فرهنگسازمانی 92
جدول 4‑30- نتایج تحلیل رگرسیون خطی با مؤلفههای مستقل 93
جدول 4‑31- مقایسه میانگین رتبهای مؤلفههای مؤثر بر عملکرد کارکنان 104