افشای داوطلبانه در مقایسه با افشای اجباری اطلاعات مالی
بسیاری از صاحب نظران حسابداری بر این باورند که شرکتها داوطلبانه تمامی اطلاعاتی را افشا میکنند که برای عملکرد بهینه بازار سرمایه ضرورت دارد. به نظر این گروه افشا نکردن برخی از این اطلاعات، به این دلیل است که برای سرمایه گذاران نامربوط محسوب یا از منابع دیگر دریافت میشود. بنا بر ادعای برخی دیگر از تحقیقگران حسابداری، شواهد نشان میدهد که شرکتهای سهامی در صورت عدم الزام از طرف حرفه یا نهادهای دولتی یا قانونی، تمایلی به افشای اطلاعات اضافی ندارند.
برخی از دلایل این عدم تمایل به شرح زیر است :
1-افشای اطلاعات اضافی به نفع رقبای تجاری و به زیان سهامداران است. اما نظر به اینکه این رقبا میتوانند اطلاعات مورد نیاز خود را از منابع دیگر تحصیل کنند، درستی این مطلب مورد تردید است.
2-با افشای کامل اطلاعات اتحادیههای کارگری در مذاکره مربوط به دستمزد، امتیاز بیشتری خواهند داشت. اما افشای کامل میتواند در عین حال جو مذاکرات مربوط به دستمزد را بهبود بخشد.
3-نظر به اینکه اغلب سرمایه گذاران نمی توانند خط مشیها و روشهای حسابداری را درک کنند، افشای کامل میتواند موجب گمراهی آنان شود. اما با توجه به وجود تحلیلگران و مشاوران مالی و احاطه آنان بر روشهای حسابداری نمی توان این نظر را قبول کرد.
4- نظر دیگری که تا حدودی قابل قبول به نظر میرسد این است که منابع دیگری برای تامین اطلاعات وجود دارد که اطلاعات را با هزینه کمتری از ارائه آن از طریق صورتهای مالی واحدهای انتفاعی تامین میکند(شباهنگ، 1382).
2-2-5) اهمیت و نقش افشای اطلاعات در بورس اوراق بهادار تهران
وجود اطلاعات مالی شفاف و قابل مقایسه، یکی از ارکان اساسی پاسخگویی و تصمیم گیریهای اقتصادی آگاهانه و از ابزارهای توسعه و رشد اقتصادی در بخش خصوصی و عمومی است. صاحبان سرمایه، اعتبار دهندگان، دولت و دیگر استفاده کنندگان برای تصمیم گیری درد زمینه خرید و فروش، نگهداری سهام، اعطای وام، ارزیابی مدیران و دیگر تصمیمهای اقتصادی مهم به اطلاعات مالی معتبر، مربوط و قابل فهم نیاز دارند. سرمایه گذاران زمانی در واحد اقتصادی سرمایه گذاری میکنند که اولا درباره آن اطلاعات کافی (شامل اطلاعات مالی) داشته باشند و ثانیا به این اطلاعات اطمینان داشته باشند. اعتبار دهندگان نیز بدون اطلاع از وضعیت مالی و عملکرد واحد نمی توانند منابع مالی خود را در اختیار آن قرار دهند. دولت هم در تصمیم گیریهای مالی مختلف در سطح اقتصاد خرد و کلان به اطلاعات مالی نیاز دارد. همه این تصمیمها، سرنوشت اداره منابع کمیاب اقتصادی کشور را رقم میزند. بنابراین در صورتی که تصمیمها، آگاهانه و مبتنی بر اطلاعات شفاف و قابل مقایسه نباشد، منابع اقتصادی تلف و اقتصاد کشور آسیب میبیند (کمیته فنی، 1382، پیشگفتار).