فهرست مطالب
فصلاول 2
مقدمه 2
مقدمه 2
1. بیانمسئله 3
2. اهمیتوضرورتانجامتحقیق 4
3. سؤالاتتحقیق 5
4. اهدافمشخصتحقیق 6
5.1.قلمرویتحقیق 6
6.تعریفمتغیرهایتحقیق 6
6. 1 تعریفمفهومیمتغیرهایتحقیق 6
فصلدوم 8
مروریبرادبیات 9
مقدمه: 9
1. چارچوبنظریتحقیق 9
1. 1 تعریفعزتنفس: 9
1. 2 رابطهعزتنفسواعتمادبهنفس: 10
1. 3 طبقهبندیعزتنفس: 14
1. 4 ابعادعزتنفس 16
5.1.2نحوهشکلگیریعزتنفس: 18
1. 6 عواملمؤثربرعزتنفس: 20
1. 7 ویژگیهایشخصیکهعزتنفسبالادارد: 20
8.1.2ویژگیهایشخصیکهعزتنفسپایین دارد: 21
1. 9 عواملمؤثربرعزتنفس: 22
1. 10 تأثیراتبیرونی 23
2.2.مدیریتدرسازمان،سرمایهانسانی،عواملدرونسازمانی،روشMCDM 23
3. مفاهیمکلیتصمیمگیریچندمعیاره 30
3. 1 تعریفانواعراهحلها 31
3. 2 راهحلایدئال 31
3. 3 راهحلمسلط 31
3. 4 راهحلرضایتبخش 31
3. 5 راهحلکارا 32
3. 6 راهحلمرجح 32
2.4.شاخصهایتصمیمگیریچندمتغیرهMCDM 32
4. 1 تصمیمگیریچندشاخصهبایکهدف(MADM): 34
2.4.2.تصمیمگیریباچندهدف(MODM) 35
2.5. روشTOPSIS. 35
2.5.1.الگوریتمTOPSIS. 36
6. پیشینهتحقیق 37
فصلسوم 40
روشتحقیق 40
مقدمه: 40
1.روشتحقیق 40
2.3.مدلمفهومی 42
3. جامعهآماری: 43
3. 1نمونهگیری 43
4.روشهایگردآوریاطلاعات 43
5. پرسشنامه1: 44
5. 1 نوعپرسشنامه: 44
5. 2 روایی1تحقیق: 45
5. 3اجزایپرسشنامه 46
5. 4 پایایی1تحقیق: 46
6. روشتجزیهوتحلیلاطلاعات 48
7.آزمونهایمورداستفاده 49
فصلچهارم 50
(گردآوریوتجزیهوتحلیلدادهها) 50
1.4مقدمه 51
2.4توصیف داده ها52
3.4 جداول و نمودارها52
4.4 شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر برعزت نفس کارکنان57
5.4 رتبه بندی شاخص های عوامل موثر بر عزت نفس کارکنان58
فصلپنجم 62
نتیجه گیری و پیشنهادات62
1.5 مقدمه.62
2.5 تجزیه وتحلیل نتایج تحقیق.63
3.5 پیشنهادات کاربردی.67
4.5 پیشنهادات برای تحقیقات اتی67
5.5محدودیتهای تحقیق.68
چکیده انگلیسی.69
منابع.70
چکیده:
پژوهش حاضر به عوامل مؤثر درونسازمانی بر میزان عزتنفس کارکنان با بهره گرفتن از روش MCDM (مطالعه موردی: شرکت آب و فاضلاب تهران) پرداخته و با مروری بر ادبیات نظری و کاربردی موضوع، عوامل تأثیرگذار را و یک مدل مفهومی ارائه میکند و سپس با بهره گرفتن از تحلیلهای آماری روابط بین متغیرهای مدل مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق با بهره گرفتن از روش کتابخانهای شامل مطالعه کتب و اسناد و همچنین پرسشنامه (روش میدانی) دادههای موجود استخراج و جمع آوری گشته و به کمک تکنیکهای آماری تجزیه و تحلیل شدهاست.
نتایج بررسی نشان میدهد که در سازمان آب و فاضلاب شهر تهران، عوامل موثر بر میزان عزتنفس کارکنان عبارتند از: کار با محتوا، ساختار سازمانی، حمایت و احترام مافوق عوامل روانشناختی، حکایت همکاران، منابع کافی. نتایج رتبه بندی نشان داد که بیشترین تاثیر را عوامل روانشناختی بر میزان عزت نفس کارکنان دارد. عوامل حمایت و احترام مافوق ، کار با محتوا ، حکایت همکاران، منابع کافی ساختار سازمانی به ترتیب دارای تاثیر بیشتری بر عزت نفس کارکنان می باشند.
کلمات کلیدی : عزت نفس کارکنان، عوامل موثر بر عزت نفس کارکنان، MCDM
1. مقدمه
اساساً، ﻧﺤﻮﻩ ﻧﮕﺮﺵ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﺭ میتواند ﻃﺮﺯ ﺗﻠﻘﻲ، ﺍﻧﮕﻴﺰﺵ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﻱ آنها ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ.ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻮﺩ قضاوتهایی ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻱ ﻣﻬﻤﻲ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭﻳﻚ ﻧﮕﺮﺵ ﻛﻠﻲ، عزتنفس ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻛﻠﻲ ﺍﺯ ﺍﺭﺯﺵ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ، ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭ ارزشمند بودن آنها بر اساس ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ میشود. ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ، عزتنفس ﻛﺎﺭﻱ، ﺳﻄﺢ ﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻫﻲ ﺷﺨﺺ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺧﺎﺹ ﻧﺸﺎﻥ میدهد. عزتنفس ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺗﺼﻮﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﺭﺯﺵ ﺧﻮﺩ بهعنوان ﻋﻀﻮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻱ عزتنفس ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ، نوعاً ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻬﻢ، معنیدار ﻭ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪ میدانند. اینگونه ﺍﻓﺮﺍﺩ عمیقاً اعتقاددارند ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﻣﻬﻤﻲ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ میروند. ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎﻥ میدهد ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺷﺨﺼﻲ، ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺗﺒﻌﺎﺕ ﻣﻬﻢ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ. ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻱ عزتنفس ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﻻ ﻫﺴﺘﻨﺪ، بهطور ﻣﺘﻮﺳﻂ، اثربخشتر ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘـــﻨﺪ ﻛﻪ عزتنفس ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻤﺘﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺎﺭ میکنند، ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻛﺎﺭﻓﺮﻣﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﻧﮕﺮﺵ ﻣﺴﺎﻋﺪﺗﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ رها کردن ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ میاندیشند. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ، بهطور ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺗﻘﺎﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻼﺵ میکنند.
بهطور خلاصه، کارکنان دارای عزتنفس ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ دقیقاً ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ مشارکتجو، ﺍﮔﺮ ﻃﺎﻟﺐ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖ درباز ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻏﻴﺮﻣﻄﻤﺌﻦ اﻣﺮﻭﺯﻱ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ آنها ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ، چراکه این ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ فعالترند، ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﺤﺮﺍﻧﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺭﺍ حلوفصلمیکنند، مسئولترند ﻭ خود هدایتگری ﻭ خودکنترلی ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
امروزه منابع انسانی یکی از مهمترینداراییهای سازمانها به شمار میروند. انسانها در سازمانهای دانشمحور بهعنوان کلیدیترین مسئله مدیران مطرح هستند. عزتنفس کارمندان و حفظ و ارتقای آنیکی از مهمترین راههای بالا بردن انگیزه و بهتبع آن ارزش و کارایی آنان خواهد بود. در کل عزتنفس دارای ابعاد بسیاری است و در این تحقیق عوامل درونسازمانی مؤثر بر آن را در بین کارکنان شرکت آب و فاضلاب شهر تهران بررسی میکنیم.
از طرفی هر تحقیق، برای رسیدن به نتایج قابلاعتماد، ملزم به رعایت اصول و چارچوبهای از پیش تعریفشدهای هست. در این پژوهش نیز محقق سعی کرده تا با رعایت این اصول، یافته های تحقیق خود را در 5 فصل تدوین و ارائه دهد. بر این اساس، در فصل اول، به اهداف و کلیاتی از موضوع موردبررسی، اشاره و در فصل بعد، مبانی نظری موجود و پیشینه مرتبط به آن شرح دادهشده است. در ادامه در فصل سوم، روش تحقیق و شیوه تهیه پرسشنامه بیان و در فصل بعد، به آزمون فرضیات تحقیق پرداختهشده است. در خاتمه نیز به نتایج تحقیق اشاره و بر اساس آن، پیشنهادانی به مدیران شرکت آب و فاضلاب و محققان آتی ارائه گردیده است. لذا با توجه به آنچه گفته شد؛ در این فصل ابتدا مسئله و مشکلی که زیربنای تحقیق بهحساب میآید، شرح دادهشده است. سپس بهضرورت انجام تحقیق بیان گردیده است. در ادامه، اهداف و سؤالات اصلی و فرعی تحقیق تبیین شده است. در پایان متغیرهای تحقیق بهصورت مفهومی و عملیاتی تعریف گردیدهاند.
.1.1بیان مسئله
مطالعه و بررسی تاریخچه توسعه و تحول جوامع صنعتی و پیشرفته نشان میدهد که نیروی انسانی ماهر علاقهمند و تعلیمیافته در جوامع صنعتی پیشرفته، تأثیر انکارناپذیری داشته است. از دیدگاه سیستمی، سازمانها دارای دو زیرسیستم (فنی- مادی) و (اجتماعی- انسانی) هستند. این دو زیرسیستم درونی سازمانها در رابطهای موازی و متقابل تأثیر شایانی روی دستیابی به اهداف سازمان دارند. ازآنجاکه زیرسیستم (فنی- مادی) بدون زیرسیستم (اجتماعی- انسانی) منفعل است، لذا توجه به زیرسیستم (اجتماعی- انسانی) یعنی کارکنان در تمام سازمانها امری حیاتی محسوب میشود. عوامل درونسازمانی، عواملی هستند که محیط پیرامون سازمان در آن نقشی نداشته و خواستگاه آن موضوعات، رویدادها و ساختار سازمانی است. در این تحقیق عوامل درونسازمانی مؤثر بر عزتنفس کارکنان چون سیستم حقوق و مزایا، سیستم ارتقای شغلی، کار با محتوا، نحوه ارزیابی عملکرد کارکنان، شرایط کاری، میزان توجه مافوق به کارکنان، آموزش و . شناسایی میشوند. این امر به کارفرمایان کمک خواهد کرد که محیط کاری مناسبتر برای کارکنان ایجاد نمایند و منابع لازم برای رشد و ارتقای نیروی کار و متعاقب آن رشد و شکوفایی سازمان خود را در اختیار قرار دهند.
بررسی کارایی کارکنان شرکت آب و فاضلاب شهر تهران نشاندهنده روحیه ضعیف کاری، عدم اطمینان به خود در محقق ساختن وظایف محوله، نارضایتی از سیستمهای ارتقای شغلی، عدم وجود تمایل در بهبود کارایی، آثار افسردگی کاری در کارکنان و عدم وجود نشاط و وجود استرسهای فیزیکی در محیط کار است. ازاینرو بر آن شدیم فاکتورهای مؤثر درونسازمانی تأثیرگذار بر کارکنان در سازمان آب و فاضلاب شهر تهران را شناسایی و رتبهبندی نماییم و در این راه به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که چرا عزتنفس در بین کارکنان شرکت آب و فاضلاب پایین است؟ آیا فاکتورهای نامبرده بر عزتنفس سازمانی در شرکت آب و فاضلاب استان تهران تأثیر دارد؟ این تأثیر به چه میزان است؟ کدامیک تأثیر بیشتری دارد؟ در این تحقیق برای شناسایی عوامل از نتایج تحقیقات پیشین و برای بررسی میزان اثرگذاری از روشهای کمی تصمیمگیری چند معیاره ([1]MCDM) استفاده خواهد شد.
.2.1اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
تلاطم، بینظمی، رقابت شتابان و عدم اطمینان از ویژگیهای مهم محیط کار در قرن بیست و یکم هستند. درنتیجه این وضعیت، امروزه بسیاری از سازمانها با تغییری بیسابقه یک سیستم کاری مشارکتجو را به کار بستهاند. این نگرش مشارکتجو شامل سپردن قدرت به کارکنان، تصمیمگیری مشارکتی و دموکراسی در محیط کار است. برنامههای مشخص این نگرش برای جلب مشارکت کارکنان عبارتاند از توسعه شغلی، غنای شغلی، دوایر کنترل کیفیت، کیفیت برنامههای زندگی کاری، کمیتههای مشترک کارکنان و مدیریت، برنامههای مدیریت کیفیت جامع، طرحهای مشارکت کارکنان و گروههای خودگردان. هریک از برنامههای فوق، به طریقی، بر