(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                        صفحه

 

 

 

چکیده 1

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه 2

 

1-2- شرح و بیان مسأله تحقیق 2

 

1-2-1-اهمیت و ضرورت تحقیق 2

 

1-3- اهداف تحقیق 3

 

1-4- فرضیه تحقیق 4

 

1-5- قلمرو تحقیق 5

 

1-6-جامعه و نمونه تحقیق 5

 

1-7- روش تحقیق 5

 

1-8- روش تجزیه و تحلیل داده ها 6

 

1-9- مدل مفهومی تحقیق 6

 

1-10- ساختار تحقیق 9

 

فصل دوم: مروری برادبیات تحقیق

 

2-1- مقدمه 10

 

2-2-راهبری(حاکمیت) شرکتی 10

 

2-3-تعاریف حاکمیت شرکتی 13

 

2-3-1- تئوری نمایندگی 15

 

2-3-2-تئوری هزینه معاملات 15

 

2-3-3- تئوری ذینفعان 16

 

2-4- شاخصه های حاکمیت شرکتی 18

 

2-4-1- معرفی شرکت سهامی 22

 

2-5-اداره شرکت سهامی 24

 

2-5-1-ترکیب هیأت مدیره 25

 

2-5-2-تعداد اعضای هیات مدیره 25

 

2-5-3-رئیس هیات مدیره 26

 

2-5-4-اختیارات هیأت مدیره 27

 

2-6- پیشینه تحقیق 28

 

2-6-1-تحقیقات داخلی 28

 

2-6-2 تحقیقات خارجی 34

 

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

 

3-1- مقدمه 41

 

3-2- روش تحقیق 41

 

3-2-1- از نظر هدف 42

 

3-2-2- ازنظرروش 42

 

3-3 جامعه آماری و نمونه 42

 

3-4-روش های گردآوری داده ها 43

 

3-5- روش گرداوری اطلاعات 43

 

3-6- فرضیه تحقیق 44

 

3-7-روش و ابزار جمع آوری اطلاعات 45

 

3-8-روش تجزیه وتحلیل 45

 

3-9-معرفی آزمون‌های آماری 47

 

3-9-1-تخمین مدلهای رگرسیون با دادهای پانل 47

 

3-9-2-آزمون های انتخاب مدل در پانل دیتا 48

 

3-9-2-1-آزمون چاو(f) 48

 

3-9-2-2- آزمون هاسمن 49

 

3-9-2-3- آزمون white cross section 50

 

3-9-3-آزمون معنی دار بودن مدل مربوط به فرضیه ها 50

 

3-9-3-1- آماره f 50

 

3-9-3-2 آزمون خود همبستگی 51

 

3-10-آزمون فرضیه ها 51

 

3-10-1- ضریب همبستگی 52

 

3-10-2- ضریب تشخیص یا تبیین 52

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

 

4-1 – مقدمه 54

 

4-2- تجزیه وتحلیل 54

 

4-2-1- تجزیه و تحلیل فرضیه 56

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

 

5-1- مقدمه 61

 

5-2- خلاصه تحقیق 61

 

5-3- تفسیر نتایج 62

 

5-4- پیشنهادهای تحقیق 67

 

5-4-1- پیشنهادهای کاربردی 67

 

5-4-2- پیشنهادات برای انجام تحقیقات آتی 68

 

5-4-3- سایر پیشنهادات 69

 

5-5- محدودیت های تحقیق 69

 

منابع 70

 

چکیده انگلیسی 74

 

چکیده

 

محققان زیادی، مبانی نظری و شواهد تجربی مرتبط با قابلیت پیش بینی سود را فراهم آورده اند. در واقع، سود حسابداری از معیارهایی است که همواره در تصمیم گیری سرمایه گذاران کاربرد فراوانی دارد. شاید بتوان مهم ترین عامل تاثیرگذار بر قیمت سهام را در پیش بینی سود هر سهم جستجو کرد.

 

هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر مکانیزمهای ساختار حاکمیت و ساختار مالکیت بر قابلیت پیش بینی سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وگزارش نتایج این بررسی به استفاده کنندگان جهت کمک به آنها در اتخاذتصمیمات سرمایه گذاری آنهاست. روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ اجرا توصیفی همبستگی بوده و به منظور تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از تکنیک آماری رگرسیون چند متغیره در قالب داده های تلفیقی استفاده شده است. نمونه تحقیق مشتمل بر 149 شرکت است که به روش حذفی سیستماتیک انتخاب شده اند . دوره زمانی تحقیق حاضر بین سال های1388  تا 1392 بوده است .نتایج تحقیق حاکی از آن است که استقلال هیات مدیره، اندازه هیات مدیره، استقلال کمیته حسابرسی، در صد مالکیت مدیریتی و سهام شناورآزاد شرکت بر قابلیت پیش بینی سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر معناداری دارد. با وجود این، جلسات کمیته حسابرسی و در صد مالکیت سرمایه گذاران نهادی بر نوسانات بازده سهام تأثیر گذار نیست.

 

کلمات کلیدی: استقلال هیات مدیره، اندازه هیات مدیره، استقلال کمیته حسابرسی، در صد مالکیت سرمایه گذاران نهادی

 

 11- مقدمه

 

محققان زیادی، مبانی نظری و شواهد تجربی مرتبط با قابلیت پیش بینی سود را فراهم آورده اند. سود حسابداری یکی از مهم ترین اطلاعاتی است که در صورت های مالی افشا می شود و در صورتی که صحیح باشد باعث افزایش کیفیت و شفافیت افشا در صورت های مالی خواهد شد . در واقع، سود حسابداری از معیارهایی است که همواره در تصمیم گیری سرمایه گذاران کاربرد فراوانی دارد. شاید بتوان مهم ترین عامل تاثیرگذار بر قیمت سهام را در پیش بینی سود هر سهم جستجو کرد . مهم ترین منبع اطلاعاتی سرمایه گذاران و اعتباردهندگان، پیش بینی های سود ارائه شده به وسیله آن ها در فواصل زمانی معین است (ملکیان و احمدپور، 1389 ؛ علوی طبری و جلیلی، 1385 ؛ و باگینسکی و هسل، 1997).

 

1-2- شرح و بیان مسأله تحقیق

 

با وجود محدودیت‌های زیاد، سود سهام یکی از عمده معیارهایی است که افراد و شرکت‌ها در انتخاب سهام به کار گرفته و با در نظر گرفتن آن افزایش یا کاهش قیمتشان را پیش‌بینی می‌کنند. تحلیلگران و سرمایه‌گذارانی که سود سهام را به‌عنوان تغییر قیمت آتی سهام به کار می‌برند بایستی از روش‌های حسابداری شرکت‌ها در اندازه گرفتن سود، سود پرداخت شده سهام و نرخ تورم آگاهی کامل داشته باشند. به‌عنوان مثال روند صعودی سود سهام ممکن است به دلیل کم کردن سود پرداخت شده و یا بر اثر تورم باشد.

 

امروزه سرمایه‌گذاری به شیوه‌های متعدد به خصوص سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های مختلف در جامعه به صورت وسیعی مورد توجه افراد حقیقی و حقوقی قرار گرفته است. همچنین افراد برای سرمایه‌گذاری به طرق مختلف به دنبال کسب اطلاعات از منابع گوناگون می‌باشند. معمولاً هدف اغلب سرمایه‌گذاران و سهام‌داران عادی و حقیقی از سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها افزایش ثروت و کسب سود هر چه بیشتر می‌باشد. لذا وجود اطلاعات در مورد عملکرد آتی شرکت در سال‌های آتی می‌تواند اهمیت بسزایی در تصمیمات سرمایه‌گذاران و ارزیابی شرکت داشته باشد. از طرفی امکان اطلاع رسانی در مورد شرکت می‌تواند به مدیران شرکت‌ها هم در جذب سهام‌داران بیشتر کمک نماید. (اردکانی و محمودیان، 1389: 45).

 

 

 

1-2-1-اهمیت و ضرورت تحقیق

 

هدف از انجام این تحقیق ارائه برآوردی معقول و منطقی تاثیر مکانیزمهای ساختار حاکمیت و ساختار مالکیت بر قابلیت پیش بینی سود شرکت های پذیرفته شده به استفاده کنندگان جهت ارزیابی اوضاع مالی شرکت است . ارائه پیش بینی های سود همراه با ابزارهای لازم جهت ارزیابی منطقی این پیش بینی ها، مسئله ای است که امروزه در گزارش های مالی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.سود حسابداری یکی از مهمترین شاخص هایی است که به وسیله استفاده کنندگان از صورت های مالی برای مقاصد مختلفی مانند ارزش گذاری سهام، ارزیابی عملکرد مدیریت، تخصیص منابع و.  بکار گرفته شده و به آن توجه زیادی می شود. بنابراین تخصیص بهینه منابع در بازارها کاملا به این بستگی دارد که سود حسابداری قابلیت پیش بینی داشته باشد.

 

ترکیب سهامداری یا ساختار مالکیت از موضوعات مهم حاکمیت شرکتی[1] به شمار می‌رود که انگیزه مدیران را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بدین ترتیب می‌تواند در کارآیی هر شرکتی تأثیر قابل توجهی داشته باشد. در گذشته، اقتصاددانان فرض می‌کردند که تمامی گروه‌های مربوط به یک شرکت سهامی برای یک هدف مشترک فعالیت می‌کنند اما در طول 3 دهه اخیر، موارد بسیاری از تضاد منافع بین گروه‌ها و چگونگی مواجهه شرکت‌ها با این گونه تضادها توسط اقتصاددانان مطرح شده است. این موارد به طور کلی، تحت عنوان “تئوری نمایندگی” بیان می‌شود. این مهم پس از رسوایی های مالی اخیر بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و در نتیجه آن، مراجع قانون گذاری بورس های کشورهای مختلف جهان دست به اقدام ها مختلفی زده اند. یکی از این اقدام ها، اصلاح حاکمیت شرکت ها است (جلیس و همکاران،1998 ). سازوکارهای های حاکمیت شرکتی با کاهش مشکلات نمایندگی، می توانند فرصت های مدیریت سود را کاهش داده و در نتیجه قابلیت پیش بینی سود را افزایش دهند (مشایخ و اسماعیلی، 1385 ). سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که با وجود اطلاع از ساختار حاکمیت و ساختار مالکیت شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران، سهامداران و مراجع قانونگذاری چگونه میتوانند از پیش بینی سود ارائه شده به وسیله مدیران مطمئن شوند؟

 

 

 

1-3- اهداف تحقیق

 

تحقیق حاضر در راستای دستیابی به اهداف زیر تدوین گشته است .

 

چکیده: 1

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه 3

 

1-2-بیان مسئله 3

 

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق 5

 

1-4-چارچوب نظری و مدل مفهومی تحقیق 5

 

1-5-اهداف تحقیق 7

 

1-6-فرضیات تحقیق 7

 

1-7-قلمرو تحقیق 7

 

1-7-1- قلمرو موضوعی 7

 

1-7-2-قلمرو زمانی 7

 

1-7-3-قلمرو مکانی 8

 

1-8-تعاریف واژگان و اصطلاحات 8

 

فصل دوم: موضوع و پیشینه پژوهش

 

2-1-مقدمه 13

 

2-2- ادبیات موضوع 13

 

2-2-1-تاریخچه بانکداری 13

 

2-2-2- بانکداری در ایران و نقش اقتصادی آن 13

 

2-2-3- وظایف محوله بانکها 14

 

2-3-ارزیابی عملکرد (ارزشیابی عملکرد) 16

 

2-4- شاخص های ارزیابی بانکها 16

 

2-4-1- شاخصهای عملکردی 16

 

2-4-1-1- شاخصهای غیرمالی 17

 

2-4-1-2- شاخصهای مالی 19

 

2-5- شرایط محیطی حاکم بر نظام بانکی 21

 

2-6- رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ 24

 

2-6-1- The Banker. 24

 

‫2-6-2- ﺷﺎﺧﺺ ‪CAMEL 24

 

‫2-6-2-1- ﮐﻔﺎﯾﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ 25

 

2-6-2-2-ﮐﯿﻔﯿﺖ داراﯾﯽ ﻫﺎ 25

 

‫2-6-2-3-ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ 25

 

2-6-2-4-درآﻣﺪﻫﺎ 26

 

‫ 2-6-2-5- ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ 26

 

2-7- توضیحاتی در باره ی سیستم رتبه بندی کملز 27

 

2-7-1- سیستم رتبه بندی کملز در حوزه بانکداری اسلامی 28

 

2-8- درﺟﻪ ﺑﻨﺪی ﺗﻮان ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ ( (BSFRSﺗﻮﺳﻂ مودیز 29

 

2-8-1- ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﻠﯿﺪی درﺟﻪ ﺑﻨﺪی ﺑﺮاﺳﺎس‪BSFR 29

 

2-9- روش های رتبه بندی 31

 

2-10- رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ در ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر 31

 

‫ 2-10-1- ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان 31

 

‫ 2-10-2- ﻣﻌﺎوﻧﺖ اﻣﻮر ﺑﺎﻧﮑﯽ، ﺑﯿﻤﻪ و ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ وزارت اﻣﻮر اﻗﺘﺼﺎدی و داراﯾﯽ 32

 

2-11- مفهوم و تعاریف سرمایه فکری 32

 

2-11-1- سرمایه فکری 34

 

2-11-2- مدیریت سرمایه فکری 35

 

2-11-3- سرمایه فکری و اجزای آن 35

 

2-11-4- ویژگیهای سرمایه فکری 36

 

2-11-5- عناصر سرمایه فکری 36

 

2-11-5-1- سرمایه انسانی 37

 

2-11-5-2- اجزاء سرمایه انسانی 39

 

2-11-5-2-1- قابلیت های کارکنان 39

 

2-11-5-3- سرمایه رابطه ای 45

 

2-11-5-4-سرمایه ساختاری 52

 

2-11-5-4-1- اجزاء سرمایه ساختاری 54

 

2-11-6- معیارهای سرمایه های فکری 59

 

2-11-7- اهمیت سرمایه فکری در بافت غیرانتفاعی 60

 

2-11-8- مقایسه دو رویکرد در مدیریت سرمایه فکری 62

 

2-11-9- اهداف اندازه گیری سرمایه فکری 63

 

2-11-10-روش های اندازه گیری سرمایه فکری 64

 

2-11-11- مدیریت سرمایه فکری پس از اندازه گیری سرمایه ها 66

 

2-11-12- گزارشگری سرمایه فکری 66

 

2-11-13- سیر تکامل و روش‌های سنجش سرمایه فکری 67

 

2-12- پیشینه تحقیق 69

 

2-12-1- مطالعات داخلی 69

 

2-12-2- مطالعات خارجی 76

 

فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق

 

3-1-مقدمه 81

 

3-2- روش تحقیق 81

 

3-3-روش گردآوری داده ها 82

 

3-4 -ابزار گردآوری داده ها 82

 

3-5-روایی ابزار جمع آوری داده ها 83

 

3-6-پایایی ابزار جمع آوری داده ها 84

 

3-7- جامعه آماری 85

 

3-8 -تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری 85

 

3-9-روش تجزیه و تحلیل داده ها 86

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها آزمون فرضیه ها

 

4-1 مقدمه‏ 91

 

4-2-توصیف داده های جمعیت شناختی 91

 

4-2-1-اطلاعات مربوط به سن 92

 

4-2-2-اطلاعات مربوط به جنسیت 93

 

4-2-3-اطلاعات مربوط به وضعیت تحصیلی 94

 

4-2-4-اطلاعات مربوط به سابقه کاری 95

 

4-3-بررسی وضعیت متغیرهای تحقیق بر اساس مولفه های جمعیت شناختی 96

 

4-3-1-آزمون میانگین برای متغیرهای تحقیق بر اساس مولفه جنسیت 96

 

4-3-2-آزمون تحلیل واریانس برای متغیرهای تحقیق بر اساس مولفه سن 96

 

4-3-3-آزمون تحلیل واریانس برای متغیرهای تحقیق بر اساس مولفه تحصیلات 97

 

4-3-4-آزمون تحلیل واریانس برای متغیرهای تحقیق بر اساس مولفه سابقه کاری 98

 

4-4 بررسی نرمال بودن توزیع داده های تحقیق 99

 

4-5-تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه‌ها 100

 

4-5-1-آزمون فرضیه فرعی اول 103

 

4-5-2- آزمون فرضیه فرعی دوم 104

 

4-5-3- آزمون فرضیه فرعی سوم 105

 

4-5-4-آزمون فرضیه اصلی تحقیق 107

 

4-6-نتایج کلی آزمون فرضیه های تحقیق 107

 

4-7-بررسی برازش مدل پژوهش 108

 

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها

 

5-1- مقدمه 111

 

5-2-نتایج فرضیه های پژوهشی 111

 

5-2-1-فرضیه فرعی اول 111

 

5-2-2-فرضیه فرعی دوم 112

 

5-2-3-فرضیه فرعی سوم 113

 

5-2-4-فرضیه اصلی 113

 

5-3-پیشنهادهای تحقیق 114

 

5-3-1-پیشنهادهای کاربردی 114

 

5-3-2-پیشنهاد برای تحقیقات آینده 117

 

5-4-محدودیت های تحقیق 118

 

زمستان 1392
 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

 

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                    شماره صفحه

 

چکیده. 1

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه. 3

 

1-2- بیان مسئله و تشریح موضوع تحقیق. 4

 

1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 5

 

1-3-1 از دیدگاه سهامداران. 5

 

1-3-2 از دیدگاه مدیران. 5

 

1-4- اهداف اساسی تحقیق. 6

 

1-5- فرضیه ­های تحقیق. 6

 

1-6- روش انجام تحقیق. 7

 

1-7- متغیرهای تحقیق. 7

 

1-7-1 متغیرهای وابسته. 7

 

1-7-2- متغیرهای مستقل. 7

 

1-7-3- متغیر کنترلی. 7

 

1-8- روش گردآوری داده­ ها. 7

 

1-9- قلمرو تحقیق. 7

 

1-10- تعریف واژههای عملیاتی. 8

 

1-11- ساختار تحقیق. 8

 

1-12- خلاصه فصل. 9

 

فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه تحقیق

 

بخش اول سود. 11

 

2-1- تعریف سود. 11

 

2-3- پیشبینی سود. 11

 

2-4- چرا شرکت ها سود تقسیم می کنند؟. 12

 

2-5- اهمیت تقسیم سود. 13

 

2-6- روش های پرداخت سود سهام. 14

 

2-6-1 سود تقسیمی نقدی. 15

 

2-6-2 سود تقسیمی به صورت اوراق قرضه. 15

 

2-6-3  سود سهمی. 16

 

2-6-3-1 مزیت های سودسهمی. 16

 

2-6-3-1- الف مزیت های سود سهمی برای سهامداران. 16

 

2-6-3-1- ب مزیت های سود سهمی برای شرکت. 17

 

2-6-3-2- محدودیت های سود سهمی. 18

 

2-6-4 تجزیه سهام. 19

 

2-6-5  تجمیع سهام. 19

 

2-6-6  بازخرید سهام. 19

 

2-7- سیاست های تقسیم سود. 20

 

2-7-1 سیاست تقسیم سود منظم. 20

 

2-7-1-1 روش درصد ثابتی از سود هر سهم. 21

 

2-7-1-2 روش مبلغی ثابت. 22

 

2-7-1-3 روش درصدی از ارزش اسمی. 24

 

2-7-2 سیاست تقسیم سود نامنظم. 24

 

2-7-3 سیاست تقسیم سود باقیمانده. 24

 

2-7-3-1 سیاست تقسیم سود مطلقاً باقیمانده. 25

 

2-7-3-2 سیاست پرداخت درصد ثابتی از سود باقیمانده. 25

 

2-7-3-3 سیاست تقسیم سود باقیمانده یکنواخت. 25

 

2-8- محدودیت­ها و عوامل کنترل کننده مؤثر بر سیاست تقسیم سود   26

 

2-9- بازده. 27

 

2-9-1- تعریف سرمایه گذاری. 27

 

2-9-2 فرضیه بازارهای کارا (EMH). 28

 

2-9-2-1 سطح کارآیی ضعیف. 29

 

2-9-2-2 سطح کارایی نیمه قوی. 29

 

2-9-2-3 سطح کارایی قوی. 29

 

2-9-3- بازده سرمایه گذاری. 29

 

2-9-3-1 بازده کمی. 29

 

2-9-3-2 بازده کیفی. 30

 

2-9-4 نرخ بازده مورد انتظار یا نرخ بازده واقعی. 31

 

2-9-4-1 نرخ بازده مورد انتظار. 31

 

2-9-4-2 نرخ بازده واقعی سهام (روش اول). 32

 

2-9-4-3  نرخ بازده واقعی سهام (روش دوم). 34

 

2-10- مروری بر پیشینه تحقیق. 35

 

2-10-1 تحقیقات خارجی. 35

 

2-10-2 تحقیقات داخلی. 36

 

2-11- خلاصه فصل. 37

 

فصل سوم: روش تحقیق

 

3-1- مقدمه. 39

 

3-2- اهداف تحقیق. 39

 

3-3- سوالات تحقیق. 39

 

3-4- فرضیه ­های تحقیق. 40

 

3-5- تعریف متغیرهای مفهومی و عملیاتی تحقیق. 40

 

3-5-1 غیرهای وابسته. 40

 

3-5-1-1 بازده مورد انتظار سهامدار 40

 

3-5-1-2 قیمت سهام. 41

 

3-5-2 متغیرهای مستقل تحقیق. 41

 

3-5-2-1 متغیر مستقل اصلی: سود تقسیمی هر سهم. 41

 

3-5-2-2 متغیرهای مستقل فرعی. 41

 

3-5-2-2-الف نسبت حاشیه سود ناخالص. 41

 

3-5-2-2-ب نسبت ارزشیابی سود (Price/ Earning). 42

 

3-5-2-2-ج  نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام. 43

 

3-5-3 متغیر کنترلی و نحوه محاسبه آن. 43

 

3-5-3-1 اندازه شرکت (Company Size). 43

 

3-6- قلمرو تحقیق. 43

 

3-6-1 جامعه آماری. 43

 

3-6-2 نمونه آماری. 43

 

3-7- نحوه جمع آوری اطلاعات. 44

 

3-8- روش آماری و آزمون فرضیه ­ها. 44

 

3-8-1 آزمون­های تشخیص در داده­های ترکیبی. 44

 

3-8-1-1 آزمون چاو. 44

 

3-8-1-2 آزمون هاسمن. 45

 

3-8-2 رگرسیون پنل دیتا. 45

 

3-8-3 همبستگی سریالی جملات خطا. 46

 

3-8-4 آزمون نرمال بودن. 46

 

3-9- خلاصه فصل. 47

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ ها

 

4-1- مقدمه. 49

 

4-2- آمار توصیفی. 49

 

4-3- آزمون تشخیص در داده های ترکیبی. 50

 

4-3-1 نتایج آزمون چاو. 50

 

4-3-2 نتایج آزمون هاسمن. 51

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

 

 عنوان                                                      صفحه

 

چکیده 1

 

فصل  اول : کلیات پژوهش

 

1-1-مقدمه 2

 

1-2-بیان مسأله ی پژوهش 3

 

1-3- هدف پژوهش . 5

 

1-4- اهمیت و ارزش پژوهش 5

 

1-5- کاربرد نتایج پژوهش 6

 

1-6- فرضیه ی پژوهش . 6

 

1-7- روش پژوهش 6

 

1-8- روش و طرح نمونه برداری 7

 

1-9- قلمرو پژوهش . 7

 

1-10- ابزار گردآوری داده ها . 7

 

1-11- ابزار تجزیه و تحلیل . 8

 

1-12- تعاریف عملیاتی 8

 

1-13- خلاصه ی فصل 9

 

 

 

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه ی پژوهش

 

2-1- مقدمه . 10

 

2-2- سود 11

 

2-3- مفاهیم سود در گزارشگری مالی . 11

 

2-3-1- مفهوم سود از دیدگاه ساختاری . 11

 

2-3-2- مفهوم سود از دیدگاه تفسیری 12

 

2-3-3- مفهوم سود از دیدگاه رفتاری 12

 

2-4- ویژگی های سود حسابداری. 13

 

2-5- کیفیت سود . 14

 

2-6- تعریف کیفیت سود . 15

 

2-7- اهمیت ارزیابی کیفیت سود . 16

 

2-8- معیارهای ارزیابی کیفیت سود 16

 

2-9- کیفیت اقلام تعهدی 18

 

2-9-1- اجزای اقلام تعهدی 18

 

2-9-2- اندازه گیری کیفیت اقلام تهدی . 19

 

2-9-2-1- مدل هیلی 19

 

2-9-2-2- مدل دی انجلو 20

 

2-9-2-3- مدل اسلون . 20

 

2-9-2-4- مدل جونز 21

 

2-9-2-5- مدل اصلاح شده ی جونز . 23

 

2-9-2-6- مدل دیچو و دایچو 24

 

2-9-2-7- مدل فرانسیس و همکاران . 25

 

2-9-3- یافته های تجربی درباره ی کیفیت اقلام تعهدی . 26

 

2-10- نقدشوندگی سهام . 27

 

2-11- معیارهای اندازه گیری نقدشوندگی سهام 29

 

2-11-1- اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش اوراق بهادار . 29

 

2-11-2- معیار نسبت گردش معاملات . 32

 

2-11-3- معیار عدم نقدشوندگی آمیهود . 32

 

2-11-4- معیار نسبت حجم معاملات به تغییر پذیری . 33

 

2-12- ریسک نقدشوندگی . 34

 

2-12-1- ریسک نقدشوندگی و قیمت گذاری دارایی ها 38

 

2-12-2- ریسک نقدشوندگی و بازده . 38

 

2-13- کیفیت اطلاعات و ریسک نقدشوندگی سهام . 39

 

2-14- کیفیت سود حسابداری و ریسک نقدشوندگی سهام . 41

 

2-15- مروری بر پیشینه ی تحقیق 42

 

2-15-1- پیشینه ی خارجی . 43

 

2-15-2- پیشینه ی داخلی . 46

 

2-16- خلاصه ی فصل . 48

 

 

 

فصل  سوم : روش پژوهش

 

3-1- مقدمه . 49

 

3-2- نوع پژوهش . 50

 

3-3- جامعه ی آماری 50

 

3-4- قلمرو پژوهش 50

 

3-4-1- قلمرو موضوعی پژوهش 50

 

3-4-2- قلمرو مکانی پژوهش . 50

 

3-4-3- قملرو زمانی پژوهش 51

 

3-5- روش نمونه گیری و حجم نمونه 51

 

3-6- نحوه گردآوری اطلاعات 51

 

3-7- روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها 52

 

3-8- فرضیه ی پژوهش . 52

 

3-9- متغیرهای پژوهش 52

 

3-10- ابزار تجزیه و تحلیل 53

 

3-11- مدل پژوهش 53

 

3-12- مراحل محاسبه ی متغیرها 54

 

3-12-1- جمع آوری داده ها 54

 

3-12-2- محاسبه متغیر وابسته ی پژوهش 55

 

3-12-2-1- نحوه محاسبه ی پارامترهای مدل . 56

 

3-12-3- محاسبه متغیر مستقل پژوهش . 60

 

3-12-4- محاسبه متغیرهای کنترلی پژوهش . 62

 

3-13- مزایای استفاده از داده های ترکیبی 66

 

3-13-1- روش های تخمین در داده های ترکیبی . 67

 

3-13-1-1- آزمون F لیمر . 67

 

3-13-1-2- آزمون هاسمن 68

 

3-14- روش شناختی آماری و انواع آزمون های آماری مورد استفاده پژوهش   69

 

3-14-1- تحلیل رگرسیون 69

 

3-14-2- آزمون بروش-پاگان . 70

 

3-14-3- آزمون های ریشه ی واحد پانلی. 70

 

3-14-4- عدم ناهمسانی واریانس . 71

 

3-14-5- عدم هم خطی . 71

 

3-14-6- عدم خود همبستگی 72

 

3-14-7- آزمون مانایی و نامانایی. 72

 

3-14-8- ضریب تعیین . 72

 

3-14-9- آزمون F. 73

 

3-15- چگونگی اثبات یا رد فرضیه 73

 

3-15-1- آزمون t 73

 

3-15-2- آزمون فرض به کمک جدول توافقی . 74

 

3-16- خلاصه ی فصل . 79

 

 

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها

 

4-1- مقدمه . 80

 

4-2- آمار توصیفی 81

 

4-3- محاسبه ی متغیر مستقل پژوهش 83

 

4-4- محاسبه ی متغیر وابسته ی پژوهش . 86

 

4-5- آزمون فرضیه ی پژوهش به روش حل رگرسیون 87

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

 

چکیده1

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

۱-۱ مقدمه.3

 

۲-۱  تشریح و بیان موضوع.3

 

۳-۱  ضرورت انجام پژوهش4

 

۴-۱  پرسشهای پژوهش5

 

1-5 فرضیه های پژوهش.5

 

1-6 متغیرهای پژوهش6

 

1-6-1 متغیرهای مستقل6

 

1-6-2 متغیرهای وابسته7

 

1-6-3 متغیرهای کنترل.7

 

7-1 اهداف پژوهش7

 

8-1 قلمرو پژوهش8

 

9-1 جامعه و نمونه آماری پژوهش.8

 

10-1 تعریف عملیاتی واژه های کلیدی9

 

1-10-1 حاکمیت شرکتی9

 

1-10-2 مالکیت نهادی.9

 

1-10-3 مدیریت سود10

 

1-10-4 اقلام تعهدی10

 

1-11 خلاصه فصل.11

 

 

 

فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات موضوعی پژوهش

 

2-1 مقدمه.13

 

٢-2 حاکمیت شرکتی چیست؟13

 

2-3 پاسخگویی.16

 

2-4 اصول حاکمیت شرکتی17

 

2-5 نظام های حاکمیت شرکتی19

 

2-5-1 نظام های درون سازمانی.19

 

2-5-2 نظام های برون سازمانی19

 

2-6 نظریه های مطرح در زمینه ی حاکمیت شرکتی.20

 

2-6-1 نظریه ی نمایندگی20

 

2-6-2 نظریه ی ذینفعان.22

 

2-6-3 نظریه ی هزینه معاملات.23

 

2-7 سازوکارهای حاکمیت شرکتی.23

 

2-7-1 استقلال هیئت مدیره.23

 

2-7-2 ساختار مالکیت.25

 

2-7-3 تمرکز مالکیت.26

 

2-7-4 مالکیت نهادی.27

 

2-7-5 کیفیت حسابرسی مستقل.29

 

2-7-6 واحد حسابرسی داخلی.30

 

2-8 حاکمیت شرکتی در ایران31

 

٢-9 تاریخچه ی پیدایش مفهوم مدیریت سود33

 

2-10مدیریت سود چیست؟33

 

٢-11 انگیزه های مدیریت سود.36

 

2-11-1 فرضیه ی قراردادهای پاداش.37

 

2-11-2 فرضیه ی سیاسی37

 

2-11-3 فرضیه ی مالیاتی.38

 

2-11-4 فرضیه ی قراردادهای استقراض38

 

2-12 حسابداری بزرگنمایی سود39

 

2-13 اقلام تعهدی39

 

2-14 بورس اوراق بهادار40

 

٢- 15 پژوهش های خارجی مرتبط با این پژوهش.40

 

2-16 پژوهش های داخلی مرتبط با این پژوهش42

 

٢-17 جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق46

 

2-18 خلاصه فصل.46

 

 

 

فصل سوم: روش پژوهش

 

۳-1 مقدمه.48

 

۳-2 فرضیه ها و مدل های پژوهش48

 

۳-۳  جامعه‌ و نمونه آماری پژوهش50

 

۳-4 روش گردآوری داده­ ها.51

 

۳-5 روش تجزیه و تحلیل داده­ها51

 

3-5-1  الگوی مقید53

 

3-5-2 الگوی اثرات ثابت.53

 

3-5-3 الگوی اثرات تصادفی53

 

3-6 آزمون های انتخاب نوع الگو.54

 

3-7  خلاصه فصل55

 

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها

 

4-1 مقدمه.57

 

4-2 آماره های توصیفی57

 

4-3  جدول ضرایب همبستگی.59

 

4-4  نتایج برآورد مدل های پژوهش61

 

4-4-1  نتایج برآورد مدل (3-1)61

 

4-4-2  نتایج برآورد مدل (3-2)62

 

4-4-3  نتایج برآورد مدل (3-3)64

 

4-4-4  نتایج برآورد مدل (3-4)65

 

4-5 خلاصه فصل.67

 

 

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و ارائه ی پیشنهادها

 

5-1 مقدمه.69

 

5-2 خلاصه پژوهش.69

 

5-3 نتیجه گیری71

 

5-4 محدودیت های پژوهش71

 

5-5 پیشنهاد های پژوهش.72

 

5-6 پیشنهاد برای پژوهش های آینده73

 

چکیده پژوهش به زبان انگلیسی74

 

منابع فارسی.75

 

منابع انگلیسی82

 

 

 

پیوست های آماری

 

آماره های توصیفی.85

 

جدول ضرایب همبستگی پیرسون.86

 

نمودار پراکندگی مشاهدات.87

 

نمودار توزیع فراوانی مشاهدات88

 

نمودار چارک – چارک مشاهدات.89

 

نتایج برآورد مدل (3-1) و آزمون های مربوطه.90

 

نتایج برآورد مدل (3-2) و آزمون های مربوطه.92

 

نتایج برآورد مدل (3-3) و آزمون های مربوطه.94

 

نتایج برآورد مدل (3-4) و آزمون های مربوطه.96

 

چکیده

 

از تحقیقات پیشین برداشت می شود، که ارتباطی میان مدیریت سود و حاکمیت شرکتی وجود دارد. ما در این پژوهش به دنبال یافتن پاسخی به این پرسش هستیم که رابطه ی بین حاکمیت شرکتی و مدیریت سود چگونه است؟ یکی از معیار های مهم حاکمیت شرکتی ، مالکیت نهادی است. به دلیل نقش مهم آن، در این تحقیق به بررسی رابطه ی بین مالکیت نهادی و اجزای اقلام تعهدی (که برای اندازه گیری مدیریت سود به کار می رود) پرداخته ایم. این اجزا عبارتند از: تغییر در حساب های دریافتنی ، تغییر در حساب های پرداختنی، تغییر در دارایی های ثابت و تغییر در حجم موجودی کالا. جامعه آماری این تحقیق، تمام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال ١۳۸١ تا پایان سال ١۳۹۰ می باشد. با روش نمونه گیری حذفی و با اعمال شرایط انتخاب نمونه تعداد 262 شرکت انتخاب گردید. نتایج نشان می دهد که مالکیت نهادی رابطه معناداری با اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های دریافتنی و تغییر در دارایی های ثابت دارد. همچنین، نتایج تحقیق وجود رابطه معنادار بین سطح مالکیت نهادی و متغیرهای اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های پرداختنی و تغییر در حجم موجودی های کالا را رد می نماید.

 

واژه‌های کلیدی: حاکمیت شرکتی ، مالکیت نهادی، اقلام تعهدی

 

۱-۱ مقدمه

 

از فرضیاتی که در حسابداری مطرح شد، این است که حاکمیت شرکتی باعث امکان افزایش قابلیت اتکای گزارشگری مالی می شود (دی، 2005). حاکمیت شرکتی به مجموعه فرایندها، رسوم، سیاستها و قوانینی اطلاق می شود که در روش اداره یک شرکت، تأثیر بگذارد. اهمیت حاکمیت شرکتی به زبان ساده در آن است که خرد جمعی را در امور حیاتی سازمان حاکم می کند. کنشگران اصلی در حاکمیت شرکتی، مدیریت عامل، سهام داران و هیئت مدیره می باشند (قدس، 1387، ص52). طبق پژوهش های گذشته ثابت شده است که حاکمیت شرکتی موجب بهبود عملکرد شرکت می شود و همچنین مدیریت سود فرصت طلبانه از قابلیت اتکای سود حسابداری می کاهد. به همین دلیل پژوهشگران در تحقیقات خود درصددند، که با ارائه ی راه حل هایی از میزان دستکاری سود توسط مدیران بکاهند. با توجه به اهمیت موضوعات مذکور، این پژوهش در مرحله ی اول، رابطه ی میان حاکمیت شرکتی و مدیریت سود را مورد مطالعه قرار می دهد و در مرحله ی بعد به بررسی نوع و میزان رابطه و ابعاد گوناگون آن می پردازد. در این فصل موضوع پژوهش، اهداف و ضرورت انجام آن، پرسش های پژوهش، فرضیه های طراحی شده و متغیرهای این پژوهش توضیح داده می شود. در آخر نیز تعریف اجمالی از واژه های کلیدی ارائه خواهد شد.

 

۱-٢ تشریح و بیان موضوع

 

مالکان، اداره ی شرکت ها را به دلایلی ازجمله رشد و توسعه ی شرکت ها، گسترش حجم فعالیت، نداشتن تخصص لازم، تعداد زیاد سهامداران و. بر عهده ی مدیران قرار دادند. جدایی مالکیت سهام از مدیریت، منجر به تضاد منافع می شود. این تضاد منافع باعث شکل گیری رابطه ی نمایندگی خواهد شد که در نهایت هزینه های نمایندگی[1] را به وجود می آورد. در این شرایط توقع سهامداران از مدیران این است که شرکت به گونه ای مطلوب اداره شود تا ارزش سهامداران افزایش یابد و سرمایه ی آن ها حفظ شود. اما گاهی اوقات، مدیران ممکن است هدفشان افزایش قدرت و ثروت شخصی باشد. به دلیل وجود تضاد منافع میان سهامداران و مدیران، همواره این احتمال وجود دارد که مدیریت به دستکاری سود[2] یا مدیریت سود[3] بپردازد. مدیریت سود اقدامی است که با هدف اطمینان دادن به مالکان است که سود شرکت در سطح مطلوب و مناسبی قرار دارد. دستکاری سود می تواند به وسیله ی انتخاب روش ها و برآوردهای حسابداری صورت گیرد. سازوکارهای حاکمیت شرکتی[4] هزینه های نمایندگی را کاهش می دهد و از مشکلات ناشی از تضاد منافع میان مالکان و مدیران می کاهد. در این تحقیق به دنبال یافتن پاسخی به این پرسش هستیم که رابطه ی بین حاکمیت شرکتی و مدیریت سود چگونه است؟ تقریبا در پژوهش های پیشین به این سوال تا حدودی پاسخ داده شد و بیشتر آنها به وجود رابطه بین مدیریت سود و حاکمیت شرکتی اذعان دارند. در صورت داشتن رابطه میان این دو، پرسش مهمی مطرح می شود که رابطه ی میان اجزای اقلام تعهدی با حاکمیت شرکتی چگونه است؟ یا به بیانی بهتر تأثیر حاکمیت شرکتی بر کدام یک از جنبه های مدیریت سود واقع می شود. پاسخ به این پرسش هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد. .یکی از معیار های مهم حاکمیت شرکتی، مالکیت نهادی[5] است. به دلیل نقش مهم مالکیت نهادی، در این تحقیق به بررسی رابطه ی بین مالکیت نهادی و اجزای اقلام تعهدی (که برای اندازه گیری مدیریت سود به کار می رود) پرداخته ایم.

 

1-3 ضرورت انجام پژوهش

 

در بیانیه ی مفاهیم شماره ی یک هیأت استانداردهای حسابداری مالی هدف از گزارش گری مالی، تهیه- ی اطلاعات مفید برای تصمیم گیران اقتصادی و تجاری عنوان شده است. یکی از ابزار های ارائه ی اطلاعات مفید توسط مدیران، برای استفاده کنندگانی که نمی توانند مستقیما بر رویدادهای شرکت نظارت کنند، صورت های مالی حسابداری است (احمدپور و منتظری، 1390، ص2). با توجه به اهمیت صورت های مالی به عنوان یکی از ابزارهای ارائه ی اطلاعات، اغلب مدیران انگیزه دارند با بهره گرفتن از ابزارهای گوناگونی سود را دستکاری کنند. با این اقدام سود ارائه شده در صورت های مالی منطبق با واقعیت نیست و از قابلیت اتکای کمتری برخودار است. و در نهایت منجر به تصمیم گیری نادرست و بی اعتمادی ذینفعان به اطلاعات ارائه شده توسط شرکت خواهد شد. ارا ئه ی اطلاعات غیرواقعی پیامدهای منفی بسیار زیادی را به همراه خواد داشت که مهمترین آن ها نادیده گرفتن حقوق استفاده کنندگان صورت های مالی شرکت می باشد. عوامل متعددی باعث ایجاد انگیزه ی دستکاری سود توسط مدیران می شوند، ازجمله ی این عوامل می توان به انگیزه هایی مانند سودجویی، افزایش ثروت، جلب نظر سهامداران، اجتناب از گزارش زیان، قرادادپاداش، قوانین مالیاتی، دستیابی به برنامه های پیش بینی شده و انگیزه های سیاسی اشاره کرد. برای حفظ منافع ذینفعان شرکت باید انگیزه های فرصت طلبانه ی مدیریت در جهت دستکاری سود کنترل و جلوگیری شود. نظام حاکمیت شرکتی درصدد بدست آوردن راه حل هایی است، تا سرمایه گذاران و تأمین کنندگان مالی نسبت به حفظ سرمایه ی خود اطمینان حاصل کنند. حاکمیت شرکتی چارچوبی را درجهت پاسخگویی و تأمین منافع ذینفعان تدوین می کند و دربرگیرنده ی معیار ها و سازوکارهایی است که سبب بهبود عملکرد شرکت ها، جلب اعتماد سرمایه گذاران و جذب سرمایه های بلندمدت می شود. با این توصیف گمان می رود که با روشن ساختن چگونگی ارتباط دقیق میان سازوکارهای حاکمیت شرکتی و جنبه های اعمال مدیریت سود، بتوانیم مدیریت سود فرصت طلبانه را از طریق بهبود ساختارهای حاکمیت شرکتی کاهش دهیم.

 

1-4 پرسشهای پژوهش

 

آیا بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های دریافتنی رابطه ی معناداری وجود دارد؟
 

آیا بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های پرداختنی رابطه ی معناداری وجود دارد؟
 

آیا بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب دارایی ثابت رابطه ی معناداری وجود دارد؟
 

آیا بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب موجودی کالا رابطه ی معناداری وجود دارد؟
1-5 فرضیه های پژوهش

 

فرضیه طرح یا مسأله ای است که پژوهشگر درصدد آزمون آن می باشد. با توجه به روابطی که میان متغیرهای پژوهش جاری است؛ می توان برای پاسخ به سؤالات پژوهش فرضیه هایی را تدوین نمود.

 

 

 

فرضیه های پژوهش به شکل زیر مطرح می شوند.

 

بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های دریافتنی رابطه ی معناداری وجود دارد.
 

بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های پرداختنی رابطه ی معناداری وجود دارد.
 

بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب دارایی ثابت رابطه ی معناداری وجود دارد.
 

بین مالکیت نهادی و اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب موجودی کالا رابطه ی معناداری وجود دارد.
1-6 متغیرهای پژوهش

 

متغیرها، عواملی هستند که مورد اندازه گیری یا سنجش قرار می گیرند و می توانند ارزش ها یا مقادیر مختلفی بپذیرند. نوع متغیر حتی درصورت تشابه عنوان، ممکن است در هر پژوهش یا برای هر شخص در یک زمان متفاوت باشد و حتی ازنمونه ای به نمونه ی دیگر تغییر می کند. متغیر را براساس عوامل مختلف به گونه های متفاوتی تقسیم بندی می نماید. متغیرهای این پژوهش به شرح ذیل می باشند.

 

1-6-1 متغیرهای مستقل

 

متغیر مستقل عاملی است که در پژوهش های آزمایشی توسط آزمایش کننده دستکاری می‌شود یا مقادیر مختلف آن مورد نظر قرار می‌گیرد تا تأثیر یا رابطه ی آن بر روی پدیده دیگری که متغیر وابسته فرض شده است، بررسی و اندازه گیری شود. به طور خلاصه می توان گفت آن متغیری است که محقق تأثیر مثبت یا منفی آن را بر سایر متغیرها مورد سنجش قرار می دهد.

 

متغیرهای مستقل این پژوهش عبارتند از: اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های دریافتنی، اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب های پرداختنی، اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب دارایی ثابت، اقلام تعهدی ناشی از تغییر در حساب موجودی کالا.

 

1-6-2 متغیرهای وابسته

 

متغیروابسته، متغیری است که مشاهده یا اندازه گیری می شود تا تأثیر متغیرمستقل بر آن مشخص شود. دستکاری متغیر مستقل توسط پژوهشگر به این دلیل انجام می پذیرد که تغییرات حاصل را بر متغیر وابسته مشاهده و مطالعه نماید. در حقیقت هدف اصلی پژوهش، مشاهده ی رفتار و تغییرات متغیر وابسته می باشد و با بررسی تغییرات متغیر وابسته پاسخ سوال های پژوهش مشخص خواهد شد. به طور خلاصه می توان گفت متغیر وابسته، آن متغیری است که از متغیر مستقل تأثیر می پذیرد. در این پژوهش، مالکیت نهادی متغیر وابسته می باشد.

 

1-6-3 متغیرهای کنترل

 

در شرایط پژوهشی، گاهی اوقات نمی‌توان کلیه ی متغیرهای مربوط به موقعیت آزمایش را همزمان مورد بررسی و مطالعه قرارداد. بنابراین تأثیر بعضی از متغیرها توسط پژوهشگر به اجبار خنثی می شود تا اطمینان حاصل شود که آنها در رابطه ی میان متغیر مستقل و متغیر وابسته  هیچ دخالتی ندارند. این متغیر ها متغیر کنترل نامیده می شوند. در این پژوهش متغیرهای کنترلی عبارتند از: اندازه شرکت، سودآوری شرکت و رشد شرکت.

 

1-7 اهداف پژوهش

 

در این پژوهش آنچه که به نظر می آید این است می توان اهداف این پژوهش را به اهداف آرمانی و اهداف کاربردی تقسیم بندی نمود. برقراری سیستم حاکمیت شرکتی و مدنظر قرار دادن اهداف آن در همه ی سازمان ها، نهادها و موسسات اقتصادی کشور از جمله کلیه ی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، از اهداف آرمانی این تحقیق محسوب می شود. همچنین هدف کاربردی تحقیق، استفاده ازیافته های این تحقیق در شرکت های مورد بررسی است.

 

1-8 قلمرو پژوهش

 

قلمرو موضوعی این پژوهش بررسی رابطه ی بین اجزای اقلام تعهدی و حاکمیت شرکتی است. قلمرو مکانی پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. همچنین قلمرو زمانی این پژوهش برای شرکت های مورد بررسی از ابتدای سال 1381 تا پایان سال 1390 است.

 

1-9 جامعه و نمونه ی آماری پژوهش

 

جامعه ی آماری این تحقیق، تمام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از 1381 تا پایان سال 1390 می باشد (457 شرکت، 3705 سال-شرکت)[6]. برای تعیین نمونه ی آماری به روش حذفی سیستماتیک، شروط زیر اعمال شده است:

 

ابتدا شرکتهایی که پایان سال مالی آنها 29 یا 30 اسفند ماه نیست حذف شده است (103 شرکت، 608 سال-شرکت).
 

سپس بانک ها و موسسات مالی و شرکت های سرمایه گذاری مالی (به دلیل ماهیت متفاوت فعالیت آنها از سایر واحد های تجاری) حذف شده اند (13 شرکت، 95 سال-شرکت).
 

در پایان مشاهدات پرت (صدک اول و صدک 99 تمام مشاهدات) و نیز شرکتهای که کمتر از 2 سال داده داشتند حذف شده اند (79 شرکت، 541 سال-شرکت).
با اعمال شرایط فوق تعداد 262 شرکت (معادل 2461 سال-شرکت) جهت برآورد مدل ها و آزمون فرضیه های تحقیق انتخاب شده اند.

 

1-10 تعریف واژه های کلیدی

 

1-10-1 حاکمیت شرکتی

 

بررسی متون متعدد و معتبر نشان می دهد که اولین و قدیمی ترین مفهوم عبارت حاکمیت شرکتی از واژه لاتین Gubenare به معنای هدایت کردن گرفته شده است. که معمولا درمورد هدایت کشتی به کار می رود و دلالت بر این دارد که اولین تعریف حاکمیت شرکتی بیشتر بر راهبری تمرکز دارد تا کنترل. (حساس یگانه، 1385، ص32).

 

به طور کلی می توان گفت که حاکمیت شرکتی متشکل از سازوکارها، ساختارها و فرآیندهایی است که هدف آن کنترل و هدایت شرکت در جهت بهبود عملکرد و حافظت منافع تمام ذینفعان می باشد. همچنین از تحقیقات اخیر برداشت می شود که، حاکمیت شرکتی موجب برقراری ساختاری منسجم میان سهامداران (اعم از جزء و عمده)، مدیران و کلیه ی ذینفعان شرکت می شود. راهبری شرکتی (حاکمیت شرکتی) یک شیوه مدیریتی است که براساس آن شرکت های سهامی اداره و کنترل می شود سیستمی است که شرکت را در قبال خطرات ناشی از تقلب و سوء استفاده مدیران حفظ و از حقوق و منافع سهامداران حمایت می کند (سید احمدی سجادی، 1388،ص262). دیدگاه متداول در مورد حاکمیت شرکتی در حسابداری و مالی عمدتا به تئوری نمایندگی تاکید می کند. تئوری نمایندگی بیانگر این است که سهامداران نیاز به حمایت دارند.؛ زیرا ممکن است مدیریت (نماینده) همیشه به نفع مالکان شرکت ( مالک) عمل نکند (شهلا ابراهیمی و مهرداد ابراهیمی، 1391، ص134).

 

1-10-2 مالکیت نهادی

 

به مؤسسات سرمایه گذاری، صندوق های بازنشستگی و سایر نهادها که در شرکت دیگری سهام عادی در اختیار دارند، سهامداران یا مالکان نهادی می گویند. مالکان نهادی را می توان سرمایه گذاران بزرگ نظیر بانک ها، شرکت های بیمه و شرکت های سرمایه گذاری تعریف کرد (بوشی، 1998). آنها از طریق نفوذ قابل ملاحظه ای که در شرکت ها دارند، نقش مؤثری را در سیستم حاکمیت شرکتی ایفا می کنند. مالکیت نهادی از طریق درصد و تعداد سهامی که آخر سال مالی تحت مالکیت نهادهای مزبور است، سنجیده می- شود.

 

درصد مالکیت نهادی از جمله معیار های حاکمیت شرکتی است. در مورد مالکیت نهادی پژوهش های گسترده ای انجام شده است. اغلب نتایج آن ها بیانگر این موضوع می باشد که درصد مالکیت نهادی یا حضور سرمایه گذاران نهادی در شرکت موجب بهبود و کارایی عملکرد شرکت خواهد شد.

 

1-10-3 مدیریت سود

 

در مورد مدیریت سود تعاریف و دیدگاه های گوناگونی وجود دارد. اغلب نظریه پردازان نسبت به مدیریت سود دیدگاه منفی دارند. از دیدگاه شیپر(1989) مدیریت سود عبارت است از گزارشگری مالی جانبدارانه و همراه با سوءگیری که بر طبق آن مدیران از روی قصد و انگیزه ی قبلی، در فرایند تصمیم گیری مالی دخالت می کنند تا برخی منافع خاص را تأمین نمایند. در تحقیقات داخلی نیز، این دیدگاه توسط برخی از محققان پذیرفته شده است. نیکومرام و محمدزاده سالطه (1389) در پژوهش خود آورده اند که مدیریت سود زمانی اتفاق می افتد که مدیران در گزارشگری مالی از قضاوت استفاده می کنند تا برخی از ذینفعان را نسبت به عملکرد اقتصادی شرکت گمراه نمایند یا نتایج قراردادهایی که به ارقام حسابداری گزارش شده ربط دارد را تحت تأثیر قرار دهند. البته نظر همه ی صاحب نظران نسبت به مدیریت سود بدین شکل نمی باشد. اما این واقعیت که، «مدیریت سود هرچند تخطی از استانداردهای حسابداری نیست اما می تواند منجر به اطلاعات نادرستی در خصوص شرکت شود» (حساس یگانه، شعری و خسرونژاد، 1388، ص87)، در میان صاحب نظران تقریبا پذیرفته شده است.

 

1-10-4 اقلام تعهدی

 

سود حسابداری بر اساس مبنای تعهدی شناسایی وگزارش می شود. معمولا استفاده از مبنای تعهدی موجب متفاوت شدن سود عملیاتی گزارش شده با خالص جریان های نقدی حاصل از عملیات و گزارش یک سری اقلام تعهدی در صورتهای مالی خواهد شد. سود حسابداری به دو جزء نقدی و تعهدی قابل تقسیم است. جزء تعهدی نیز قابل تقسیم به اجزای دیگری خواهد بود (ثقفی، هاشمی،1383، ص31).

 

اقلام تعهدی، به اقلامی اطلاق می شود که، شناخت یا ثبت درآمدها و هزینه ها را به تعویق می اندازند. این اقلام بخش غیر نقدی سود را تشکیل می دهد. اقلام تعهدی اغلب مستلزم ورود یا خروج وجه نقد به شرکت نمی باشند.

 

1-11 خلاصه فصل

 

در این فصل تا حدودی با موضوع مورد بررسی این پژوهش آشنا شدیم. همچنین از اهمیت پژوهش و ضرورت انجام آن آگاه گردیدیم. اهداف، قلمرو، سؤالات، فرضیه ها، نمونه، جامعه ی آماری و متغیرهای پژوهش (متغیرهای وابسته و کنترل) در این فصل به طور کامل بیان شد. واژگان کلیدی ازجمله حاکمیت شرکتی، مالکیت نهادی، مدیریت سود و اقلام تعهدی در این پایان نامه به اجمال شرح داده شد، البته در فصل آینده این واژگان را به تفصیل شرح خواهیم داد. در فصل بعد مبانی نظری و ادبیات پژوهش ارائه خواهد شد.

 

[1] ) Agency costs

 

2)  Earnings manipulation

 

3 ) Earnings management

 

[4] ) Corporate governance

 

[5] ) Institutional ownership

 

[6] – از آنجا که داده های سال 1391 برای بیشتر شرکتهای مورد بررسی در دسترس نبود، بازه زمانی تا سال 1390 در نظر گرفته شد.

 

مقدمه

 

در این فصل مبانی نظری و ادبیات موضوعی پژوهش تشریح می شود. مباحث مهم این پژوهش از جمله حاکمیت شرکتی، مالکیت نهادی، نظریه های مطرح شده در زمینه ی حاکمیت شرکتی (نظریه ی نمایندگی، نظریه ی ذینفعان و نظریه ی معاملات)، ادبیات مدیریت سود، اقلام تعهدی و سایر موضوعاتی که چارچوب نظری این پژوهش را تشکیل دادند، بیان می شود. در این پژوهش از میان سازوکارهای حاکمیت شرکتی، درصد مالکیت نهادی به عنوان معیار حاکمیت شرکتی انتخاب و بررسی شد. البته برای آشنایی بیشتر با نظام حاکمیت شرکتی و چارچوب نظری آن، علاوه بر مالکیت نهادی برخی از سازوکارهای حاکمیت شرکتی نیز تشریح می شود.