مجموع شبکه گاز شهری احداث شده تا پایان سال ۱۳۸۸ برابر با ۱۷۳۸۸۷ کیلومتر بوده است و در طول ۵ سال برنامه چهارم توسعه و ۹ ماهه سال ۱۳۸۹ به ترتیب معادل با ۱۳۶۵۵ ، ۱۲۸۹۴ ، ۱۵۷۰۰ و ۱۳۳۰۶ ، ۱۳۶۲۶ و ۱۱۸۸۱ کیلومتر می باشد. بدین ترتیب مجموع شبکه های توزیع گاز کشور تا پایان آذر ماه سال ۱۳۸۹ به ۱۸۵۶۷۱ کیلومتر رسیده است». (شکل شماره ۴-۱)
شکل (۲-۵)خطوط اصلی گاز و نفت ایران
۲-۲۹- میزان صادرات گاز طبیعی ایران
در حال حاضر بالغ بر ۱۵ پروژه خط لوله برای تامین گاز کشورهای همسایه ایران، کشورهای حاشیه خلیج فارس و قاره اروپا در برنامه صادرات گاز ایران وجود دارد که از آن جمله می توان به پروژه( ایران -پاکستان - هند ( IPI با هدف انتقال گاز ایران به هند از طریق پاکستان و پروژه «ناباکو» با هدف تامین گاز قاره اروپا اشاره کرد و همچنین مذاکرات متعددی نیز در خصوص صادرات گاز از طریق خط لوله با کشورهای همسایه در جریان است. اگر چه در حال حاضر گاز ایران به ترکیه و نخجوان صادر می شود اما برنامه هایی برای صدور گاز ایران به امارات متحده عربی، کویت، عمان، بحرین، پاکستان، هند، ارمنستان و اروپا و از طریق خط موجود (ترکیه) یا خط لوله «ناباکو» در دست مطالعه است.
صادرات گاز ایران از طریق خط لوله در حال حاضر تنها به دو کشور ترکیه و ارمنستان می‌باشد.
ایران در سال ۲۰۱۰ میزان ۴۰/۰ میلیارد متر مکعب گاز به ارمنستان صادر نموده و در ازای آن ۳/۳ میلیارد کیلووات ساعت برق وارد نموده است.
میزان صادرات گاز طبیعی طبق گزارش «شرکت ملی گاز ایران» در طول ۵ سال برنامه چهارم توسعه و ۹ ماهه‌ی سال ۸۹ به ترتیب برابر ۹/۱۲  ، ۷/۱۵ ، ۴/۱۵ ، ۹/۱۲، ۶/۱۸ و ۷/۲۲ میلیون مترمکعب در روز است.
۲-۲۹- میزان واردات گاز طبیعی ایران
ایران با توجه به این‌که دومین دارنده ذخایر گازی جهان است ولی یکی از واردکنندگان گاز نیز به‌شمار می‌رود و می‌توان گفت میزان صادرات گاز ایران با واردات آن تا حدودی برابر است. ایران گاز مورد نیاز خود را از کشورهای آذربایجان و ترکمنستان تامین می‌کند. در سال ۲۰۱۰ میزان گاز وارداتی ایران از ترکمنستان ۵۰/۶ میلیارد متر مکعب و از آذربایجان ۳۵/۰ میلیارد متر مکعب بوده است.

واردات گاز از ترکمنستان و آذربایجان به ایران با هدف تامین گاز استان های شمالی و شمال شرق کشور انجام می‌شود. شرکت ملی گاز ایران تصمیم دارد واردات گاز خود از آذربایجان را افزایش داده و در آینده به میزان ۲ میلیون متر مکعب در روز برساند.
میزان واردات گاز طبیعی طبق گزارش «شرکت ملی گاز ایران» در طول ۵ سال برنامه چهارم توسعه و ۹ ماهه سال ۸۹ به ترتیب برابر۲/۱۴ ، ۲/۱۷ ، ۹/۱۶ ، ۳/۱۹ ، ۹/۱۵ و ۲/۱۹ میلیون مترمکعب در روز است.
۲-۳۰-میزان مصرف گاز طبیعی در ایران
در سال ۱۳۸۸ مجموع مصرف در بخش‌های خانگی، تجاری ، صنعتی ، نیروگاه‌ها و صنایع عمده به ۲/۱۴۱ میلیارد مترمکعب رسید. «این شاخص در ۹ ماهه سال ۱۳۸۹ برابر با ۵۵/۱۰۵ میلیارد مترمکعب بوده است. عملکرد این شاخص (مجموع مصرف در بخش های خانگی ، تجاری ، صنعتی، نیروگاه ها و صنایع عمده) در طول ۵ سال برنامه چهارم توسعه و ۹ ماهه سال ۸۹ برابر ۷/۲۶۷ ،  ۹/۲۹۸ ، ۸/۳۳۳،  ۴/۳۶۲ ، ۹/۳۸۶ و ۸/۴۷۷ میلیون مترمکعب در روز است. در دوره مورد بررسی، رشد فزاینده مصرف در بخش خانگی ، تجاری، صنعتی تداوم یافته است. به طور کلی روند مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی باعث گردیده است که در برخی از فصول سال، سهم اختصاصی به بخش‌های صنعتی

۲٫۱۳۱مقدار ثابت

مقدار Beta که در جدول ۱۵-۴ آمده است نشان می دهد که متغیر وارد شده در گام نخست (برونگرایی) با متغیر وابسته همبستگی مستقیم و مثبت داشته، هم بستگی متغیر گام دوم (خوشایندی) با متغیر وابسته همبستگی مستقیم و مثبت دارد.

فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
۵-۱٫ مقدمه:
در این فصل ابتدا خلاصه ای از پژوهش ارائه گردیده و یافته های پژوهش حاضر مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. همان طور که قبلا ذکر شده، هدف پژوهش حاضر بین ویژگی های شخصیتی با راهبردهای مدیریت تعارض در مدیران هیات های ورزشی استان فارس بود. بنابراین پس از ذکر خلاصه ای از پژوهش و نتایج به دست آمده فرضیه های پژوهش که در بخش یافته های پژوهش مورد بررسی قرار گرفته اند، نتیجه گیری و تبیین خواهند شد. در ادامه محدودیت های پژوهش بیان خواهد شد. در پایان برای مدیران و مسئولین و هم چنین پیشنهاداتی برای پژوهش های بعدی ارائه می گردد.
۵-۲٫ خلاصه تحقیق
موضوع مدیریت یکی از مباحث مهم وتاثیر گذار در سازمانها محسوب می گردد. مدیریت می تواند با شیوه های مدیریتی خود موجب رشد و توسعه و یا سقوط سازمان گردد. هیات های ورزشی در مراکز استان ها نیز به عنوان یکی از مراکز مهم ورزشی کشور نیازمند مدیرانی با ویژگی های مثبت شخصیتی و هم چنین هوش و ذکاوت بالایی بوده تا در زمان های بحرانی و بروز تعارضات در درون سازمان بتواند به طور صحیح با آن برخورد نمایند. شخصیت افراد تا حد زیادی شیوه حل تعارض آنان را تعیین می کند. بنابراین برخورداری از ویژگی های مناسب شخصیتی برای مدیران باعث خواهد شد، آنان در مواجهه با تضاد ها، از شیوه های کارآمد و سازنده ای برای کنترل و هدایت آن سود برده و کارآیی سازمان تحت سرپرستی خود را بالا ببرند. بنابراین هدف اصلی از انجام تحقیق حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و راهبرد مدیریت تعارض در مدیران هیات های ورزشی استان فارس می باشد. برای دستیابی به این هدف فرضیاتی تدوین و مورد آزمون قرار گرفت. در این راستا راهبرد های مدیریت تعارض(راه حل گرایی، عدم مقابله و کنترل و همچنین ویژگی های شخصیتی (برونگرایی، روان رنجوری، باز بودن، خوشایندی و وجدانی بودن) مدیران هیات های ورزشی استان فارس مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

جامعه مورد نظر این تحقیق شامل رؤسا و نایب رئیس های هیات های ورزشی استان فارس بوده که کل جامعه مذکور به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده ها ، شامل پرسش نامه محقق ساخته ویژگی های فردی، پرسش نامه استاندارد ویژگی های شخصیتی نئو، ساخته شده توسط کاستا و مک کری(۱۹۹۲) و پرسش نامه استاندارد مدیریت تعارض پوتنام و ویلسون(۱۹۹۱)بود. در نهایت نتایج همبستگی ساده نشان داد، که بین ویژگی های شخصیتی روان رنجور خویی با راهبرد عدم مقابله و کنترل رابطه مثبت و معنی دار و با راهبرد راه حل گرایی رابطه منفی معنی دار وجود دارد. هم چنین بین ویژگی های شخصیتی برونگرایی، خوشایندی و وجدانی بودن با راهبرد راه حل گرایی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین ویژگی های شخصیتی خوشایندی با راهبرد عدم مقابله و کنترل رابطه منفی معنا دار و بین وجدانی بودن و راهبرد عدم مقابله رابطه مثبت معنی دار مشاهده شد. در بقیه موارد رابطه ای مشاهده نشد. نتیجه رگرسیون چند گانه نشان داد ویژگی های پنج گانه شخصیتی، راهبرد عدم مقابله را با R ^۲ =۰/۰۸۴ و در سطح معنی داری P=0/001تبیین می کند. هم چنین ویژگی های پنج گانه شخصیتی، راهبرد راه حل گرایی را با R ^۲ =۰/۴۶۲ و در سطح معنی داری P=0/000 تبیین می کند.
۵-۳٫ بحث و نتیجه گیری
در این قسمت نتایج مربوط به آزمون فرضیه ها که در فصل ۴ ذکر شد، تبیین و تفسیر خواهند شد. ابتدا فرضیه های مربوط به رابطه ساده بین هر یک از ویژگی های شخصیتی با راهبرد های مدیریت تعارض و سپس فرضیه های مربوط به رابطه ی چندگانه ویژگی های شخصیتی با راهبرد مدیریت تعارض مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
۱) تبیین فرضیه مربوط به رابطه ویژگی شخصیتی فراخ ذهنی و راهبرد های مدیریت تعارض (راه حل گرایی، عدم مقابله،کنترل)
یافته های تحقیق نشان داد، بین ویژگی های فراخ ذهنی و راهبرد عدم مقابله مدیران هیات های ورزشی استان فارس رابطه معنا دار وجود ندارد. در نتیجه فرضیه شماره ۱-۱ این پژوهش تائید نشد. این با نتایج پارک و آنتونیونی(۲۰۰۷)، اوساچ و آندوسکی (۲۰۰۶) و ما(۲۰۰۵) همخوانی دارد و با نتایج تحقیق آنتونیونی(۲۰۰۰) همخوانی ندارد.
یافته های تحقیق نشان داد، بین ویژگی های فراخ ذهنی و راهبرد کنترل هیات های ورزشی استان فارس رابطه معنا دار وجود ندارد. در نتیجه فرضیه شماره ۲-۲ پژوهش تایید نشد. این نتیجه با نتایج پارک و آنتونی(۲۰۰۷) اوساچ و آندوسکی (۲۰۰۶)، ما(۲۰۰۵) و آنتونیونی(۲۰۰۰) و حیدری نژاد(۱۳۸۹) همخوانی دارد.
یافته های تحقیق نشان داد بین فراخ ذهنی و راهبرد راه حل گرایی مدیران هیات های ورزشی استان فارس رابطه معنا وجود ندارد. در نتیجه فرض ۳-۳ پژوهش تایید نشد. این نتایج با نتایج تحقیقی پارک و آنتونی (۲۰۰۷) اوساچ و آندوسکی(۲۰۰۶)، ما(۲۰۰۵) و حیدری نژاد(۱۳۸۹) همخوانی دارد ولی با نتیجه تحقیق آنتونیونی(۲۰۰۰) همخوانی ندارد. که احتمال دارد این تفاوت به دلیل ویژگی های متفاوت نمونه آماری دو پژوهش باشد.
دلیل اینکه ویژگی های شخصیتی فراخ ذهنی با هیچ یک از سبک های حل تعارض مرتبط نبود، می تواند این باشد که افراد فراخ ذهن توانایی بالایی در قضاوت و سازش در موقعیت تعارض دارند و این انعطاف پذیری باعث می شود که به سرعت در مورد روش هایشان قضاوت کنند و راهبرد برتریشان را بر طبق موقعیت های گوناگون انتخاب کنند. بنابراین فراخ ذهنی با هیچ یک از سبک های مدیریت تعارض مرتبط نیست.
با توجه به نتایج بدست آمده از این سه فرضیه مشخص شد که بین ویژگی های شخصیتی فراخ ذهنی و سه راهبرد مدیریت تعارض رابطه ای وجود ندارد. پروین(۱۹۹۴) بیان می کند که ویژگی های شخصیتی فراخ ذهنی کم ثبات ترین فاکتور در ۵ فاکتور نئو می باشد. همچنین نتایج تحقیق روشن و همکاران (۱۳۸۵) در برسی جنبه های روان سنجی پرسش نامه ۵ عاملی نئو نشان داد عامل فراخ ذهنی در نمونه ایرانی نیز فاقد ثبات درونی قابل قبول است(o=0/35). بنابراین، با توجه به نکات ذکر شده احتمال دارد که یکی از دلایل معنی دار بودن رابطه ویژگی های فراخ ذهنی و سه سبک راهبرد مدیریت تعارض فقدان ثبات درونی این ویژگی، در جامعه ایرانی است. به علاوه با توجه به تعریف مفهومی فراخ ذهنی که در فصل اول ارائه شده است. به نظر می رسد که این ویژگی در جامعه ما چندان مورد توجه و استقبال نیست.
۲)

در این کشور تا کنون دو بار برنامه آینده‌نگاری ملی برگزار شده است. اولین برنامه در سال 2000 به پایان رسید و دومین آن در سال‌های 2003 و 2004 انجام پذیرفت. در این دو برنامه تلاش شد تا برنامه‌ای کوچک از آینده‌نگاری اجرا شود.

افق زمانی این برنامه‌ها 15 تا 20 ساله بوده و نکته قابل توجه آن بود که برخلاف اکثر مطالعه کشورهای دیگر، پروژه آینده‌نگاری سوئد از طرف سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی آغاز شد و کاملاً از یک رویکرد پایین به بالا بهره می‌گرفت. البته نباید از ذهن دور داشت که اگرچه آینده‌نگاری از طرف دولت صورت نگرفته است، اما از حمایت و علاقه نیرومند دولت برخوردار بوده است.
در این برنامه از چندین برنامه آینده‌نگاری خارجی الگو گرفته شد و چندین مدل خارجی مناسب در آن وجود داشت. یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها، آینده‌نگاری انگلستان بود که به عنوان یک منبع مهم الهام بود. فدراسیون صنایع سوئد، به تحلیل تأثیرهای مطالعه‌های اروپایی مرتبط پرداخت و تصمیم به آغاز مطالعه در سوئد گرفت. همچنین در این برنامه از یک گروه ارزیابی خارج از پروژه برای ارزیابی نتایج گروه‌ها نیز بهره گرفته شد که در نوع خود تجربه نوینی بود. این گروه پس از اتمام کار بخش‌ها، به ارزیابی این نتایج می‌پرداختند. (دانشنامه آینده‌پژوهی⁽²⁾، 1389، 5-103)
فرانسه و آینده‌پژوهی:
بازسازی و توسعه اقتصادی فرانسه پس از جنگ به ایجاد یک رشته طرح‌های ملی انجام شد که مستلزم حدس و گمان درباره تحولات آینده بود. از جمله آن‌ ها تأسیس “مرکز بین المللی آینده” در سال 1957میلادی توسط “گاستون برگر”^[38] در شهر پاریس است. این مرکز با انتشار نشریه “پراسپکتیو”^[39] (چرخش به سوی آینده) مقاله‌هایی را درباره جوانب متفاوت و گوناگون آینده ارائه نمود. ولی در این نشریه مطرح می‌کند که “چرخش به سوی آینده” نه یک مرام است و نه یک نظام. این دیدگاه به معنای تعمق در آینده و تلاش برای توصیف شاکله کلی آن و ابداع یک روش عملیاتی برای شکل بخشیدن به آینده مطلوب است. (ملکی فر و همکاران، 1386، 36) در سال 1960 با حمایت مالی “بنیاد فورد” پروژه دیگری توسط “برتراند دو ژوونل”^[40] فرانسوی و همکاران وی با نام “فوتوریبل” با هدف طرح جنبش آینده‌پژوهی فرانسه در میان پژوهشگران سراسر جهان آغاز گردید. در واقع این پروژه، یک نشریه آینده‌پژوهی و شامل سلسله مقاله‌هایی بود به قلم اندیشمندان برجسته درباره وقایعی که شاید در آینده به ویژه در حوزه سیاسی رخ دهد. در سال 1964میلادی “ژوونل” کتاب کلاسیک خود یعنی “هنر گمانه زنی” را منتشر ساخت که حاوی مبانی معرفتی مطالعه آینده بود و درباره امکان مطالعه آینده و سودمندی آن به خوبی بحث کرد. هنر گمانی زنی، از این لحاظ قابل توجه است که مطالعه آینده را یک علم نمی داند، بلکه آن را یک هنر تلقی می‌کند. اما امروز پذیرفته‌ایم که آینده‌پژوهی هم علم است و هم هنر، درست همان دیدگاهی که نسبت به مدیریت داریم. “ژوونل” و همسرش “هلن"، “انجمن بین المللی آینده‌پژوهان”^[41] را پایه گذاری کردند که هم اکنون پسرشان “هوگو” آن را می‌چرخاند. همچنین سازمان دیگری به نام “آژانس برنامه‌ریزی منطقه‌ای فرانسه” به ریاست “ژروم مونو” نیز در هدایت فرانسه به سمت آینده فعال بوده است. (ملکی فر و همکاران، 1386، 40-39)

فرانسویان تأثیر شدیدی بر جنبش جهانی آینده‌پژوهی داشته‌اند‌ که بخش اعظم آن از طرح ژوونل و پروژه فوتوریبل ناشی می‌شود. ژوونل شالوده فکری مستحکمی را بنیان گذارد که مطالعه آینده را به یک فعالیت فکری مهم در فرانسه و حتی در ایتالیا، ایالات متحده و سایر نقاط جهان تبدیل کرد. در پرتو تلاش‌های ژوونل و هم فکرانش، اکنون آینده صرفاً عرصه‌ای متعلق به دانشمندان محسوب نمی‌شود، بلکه حوزه تأمل هنرمندان، فیلسوفان و شاید بیش از همه، قلمرو تک تک انسان‌هایی است که در خلوت روحی و روحانی خویش برای پی ریزی آینده‌های بهتر و با شکوه تر برنامه‌ریزی می‌کنند. (ملکی فر و همکاران، 1386، 40)
2-2-2) نمونه کاربردی آینده‌پژوهی در سازمان

سابقه پروژه نيروي هوايي 2025
پيشينه فعاليت‌هاي آينده اندیشی در آمريكا، كه ابتدا رنگ تكنولوژيك داشت، به دهه 1930، زمان رياست جمهوري “روزولت"، باز مي گردد. با شروع جنگ جهاني دوم، پاي مطالعه‌های رسمي آينده اندیشی به نيروهاي مسلح آمريكا باز شد. در سال 1945 كه مقارن با تأسيس انديشگاه رند در نيروي هوايي آمريكاست، ارتش اين كشور مطالعاتي را با عنوان “به سوي افق‌هاي نو” براي پي بردن به تأثير تكنولوژي‌هاي آينده بر قدرت دفاعي آغاز كرد. به اين منظور، بسيج همگاني آينده پژوهان، دانشمندان، نويسندگان داستان‌هاي علمي ـ تخيلي، افسران، و تكنولوژيست‌هاي غيرنظامي را به راه انداخت و آن‌ ها را در هم انديشي‌هاي متعدد گرد هم آورد. اين مطالعه‌ها، به ويژه با كوشش نيروي هوايي كه بازوي اصلي فعاليت‌هاي آينده اندیشی در ارتش آمريكاست، كماكان تا امروز دنبال شده است.
عظيم ترين پروژه آينده پژوهی نيروي هوايي آمريكا تا به امروز پروژه “نيروي هوايي 2025″ است كه در اواي

ل سال 1995 آغاز شد و يافته‌هاي آن سرانجام در 3300 صفحه و 10 مجلد تنظيم و به فرماندهي نيروي هوايي آمريكا ارائه گرديد. نيروي هوايي آمريكا، تني چند از افسران كارآمد خود و تعدادي از افسران ساير نيروها را مأمور كرد تا عميقاً به پيشرفت‌هاي تكنولوژي، سياست‌هاي جهاني، روندهاي اجتماعي و ديگر عوامل تعيين كننده نگاه كنند و “بدترين” وضعيتي را كه ممكن است ايالات متحده در 30 سال آينده با آن روبرو شود به تصوير در آورند و به اين وسيله نيروي هوايي را براي مواجهه با چالش‌هاي آينده مهيا نمايند.
در بخشي از اسناد اين پروژه خاطر نشان شده است:
هدف نهايي پروژه اين بود كه شرايط اقتصادي، سياسي و نظامي جهان در سال 2025 ترسيم و نيز راه‌هاي افزايش استعدادها و قابليت‌هاي نيروي هوايي آمريكا براي سازگاري با اين شرايط بررسي شود. فرمانده وقت نيروي هوايي آمريكا به صراحت در مورد ديدگاه حاكم بر پروژه نيروي هوايي 2025 گفته است:
“چيزي كه ما سعي در انجام آن داشتيم اين بود كه يك موقعيت بسيار مشكل را پيش روي نيروي هوايي قرار دهيم. از نظر ما اين يك روش دورانديشي و كسب آمادگي براي آينده است. ما نمي‌خواهيم ناگهان با ابر ليزرهاي 30 سال آينده روبرو شده و غافل گير شويم. “
 اهداف كليدي در پروژه نيروي هوايي 2025پروژه نيروي هوايي 2025 آمريكا، سه هدف كليدي زير را دنبال مي كرد:
۱-خلق چند تصوير واقع بينانه از جهان در سال 2025
۲-نشان دادن “بدترين وضعیتي” كه آمريكا ممكن است در 30 سال آينده با آن روبرو شود.
۳-تدوين استراتژي 30 ساله نيروي هوايي آمريكا، به طوري كه اين نيرو را براي مواجهه با بدترين شرايط ممكن در سال 2025 آماده نمايد.
 پرسش‌هاي محورياين پروژه سه پرسش محوري داشت:
1-ارتش آمريكا در 30 سال آينده با چه مسايلي در بعدهای جهاني و ملي روبرو خواهد شد؟
۲-به طور خاص، نيروي هوايي آمريكا در 30 سال آينده با چه چالش‌ها و مسايلي دست به گريبان خواهد بود؟
۳-نيروي هوايي براي غلبه بر اين چالش‌ها و مسايل از هم اكنون بايد به استقبال چه تحول‌هایي در مأموريت، سازماندهي، دكترين، استعدادهاي نظامي، سلاح‌ها و تكنولوژي‌هاي خود برود؟ به خصوص بايد روي كدام تكنولوژي‌ها و سلاح‌ها سرمايه گذاري نمايد؟
بديهي است پاسخ‌گويي به اين سؤال‌ها يكباره امكان پذير نبوده، و قبل از آن مي بايست به زنجيره اي از سؤال‌هاي ديگر پاسخ داده می‌شد:
الف- اوضاع كلي جهان در 30 سال آينده چگونه خواهد بود؟
ب- وضعيت كلي ايالات متحده در سال 2025 چگونه خواهد بود؟
پ- سرعت رشد و وضعيت كلي تكنولوژي در خلال 30 سال آينده چگونه خواهد بود؟
ت - در طول 30 سال آينده، احتمالاً چه سلاح‌هاي جديدي ظهور خواهند كرد؟
چارچوب تولید سناریو‌ها در پروژه نيروي هوايي 2025به نظر مي رسد كه آينده پژوهان آمريكايي در پروژه نيروي هوايي 2025، يك “ديدگاه كل‌نگر” را براي سناریونگاری انتخاب كرده‌اند‌. براساس اين ديدگاه، آن‌ ها توانستند يك فضاي سه بعدي خلق كنند كه بتوان انواع آينده‌ها را از زاويه ديد آمريكا در آن نمايش داد. خلق اين فضا، كه خصوصاً با افراد “ديداري” ارتباط برقرار مي كند، يكي از هنرنمايي‌هاي آينده پژوهان آمريكايي در اين پروژه بوده است. پروژه نيروي هوايي 2025 آمريكا از سه بُعد به آينده نگاه ميكند و سه نیروی پیشران کلیدی را در نظر مي گيرد.
الف. بُعد ايدئولوژيك / فرهنگي. (محور z)
اين بُعد كه “وضعيت جهاني نگرش آمريكايي” نام دارد به اين سؤال‌ها پاسخ مي دهد كه آيا مردم جهان در 30 سال آينده، آمريكائي فكر خواهند كرد؟ آيا جهان بيني و ارزش‌هاي آمريكايي طرد نخواهد شد؟ آيا نگرش‌ها و ارزش‌هاي غیر آمریکائی مغلوب نخواهند شد؟ بسته به پاسخ اين سؤال‌ها، آمريكا حتي ممكن است در جهان آينده به كلي “منزوي” شود.
ب. بُعد تكنولوژيك. (محور x)
اين بُعد كه “سرعت پيشرفت تكنولوژي و توزيع جهاني” ناميده مي شود، به اين سؤال‌ها پاسخ مي دهد كه آيا سرعت پيشرفت تكنولوژي طي 30 سال آينده مانند امروز خواهد بود و يا صورت تصاعدی و انقلابي پيدا خواهد كرد؟ آيا تكنولوژي برتر كماكان در دست عده انگشت شماري از ملت‌ها باقي خواهد ماند يا ملت‌هاي ديگري هم صاحب تكنولوژي برتر خواهند شد؟
پ. بُعد سياسي ـ امنيتي (محور y)
اين بُعد كه “شبكه جهاني قدرت” نام دارد به اين سؤال پاسخ ميدهد كه آيا قدرت سياسي، اقتصادي، فرهنگي و نظامي در جهان 30 سال آينده همچنان در انحصار برخي از ملت‌ها خواهد بود و يا كاملاً در جهان توزيع خواهد شد؟
چهار سناريوي اصلي براي جهان و آمريكا در سال 2025
آينده پژوهان آمريكايي مقادير مختلفي را براي هر يك از هنجارها انتخاب نمودند و براساس آن‌ ها توانستند چهار نقطه را در فضا مشخص كنند كه نمايانگر چهار آينده باورکردنی براي جهان و آمريكا در سال 2025 بود. براي هر آينده يك استعاره انتخاب كرده و يك سناريو براي آن ابداع نمودند. اين استعاره‌ها و سناريوها عبارت است از:

موسسه های دینی درآمریکا ، معین کرده اند درلشکریانی که به سمت بیت القدس حرکت می کنند ، میلیون ها لشکرازآمریکا، واروپا،روسیه، ترکیه، مصرودولتهای مغرب عربی ولشکریان عراق ، ایران ، لیبی ، سودان، قفقازوسوریه واردن درآن شرکت خواهند داشت . www.tebyan.net/nevindex.aspx?pid=17257&threadid=185879
تمام فرقه های مسیحی درآمریکا ، ازوقوع حادثه آرماگدون خبرمی دهند وتمام موسسات دینی ، همگام با وسایل ارتباط جمعی از رادیووتلفزیون ، کشورهای غربی وآمریکا را متوجه این منطقه کرده اند که به تحقیق جنگی هسته ای منجر خواهد شد . آن گاه مسیح ، دوباره به زمین فروخواهدآمد ورهبری عالم را بر عهده خواهد گرفت .(همان)

…رونالد ریگان ، جورج بوش وکلینتون این سه نفراز روسای جمهور آمریکا ، به حتمی بودن واقعه آرماگدون ایمان داشته وزمان ریاست جمهوری خود، همگام باسایر دولت های بزرگ ، سیاست های خارجی خود را بر اساس این واقعه تنظیم می کردند.
…حادثه آرماگدون که کلیسا وقوع آن را بشارت می دهد ، همان حادثه بزرگی است که قبل از ظهورامام مهدی واقع خواهد شد ؛ واقعه بزرگی که درروایات ، از آن به « معرکه قرقیسیا» تعبیر شده است .(همان)
این واقعه در نصوص اسلامی درروایات شیعی وسنی مطرح شده است . ازمجموع این روایات استفاده می شود فرمانده این جنگ از جانب دشمنان اسلام ، شخصی به نام سفیانی است . اوبا کمک نیروهای یهودی میان مردم تفرقه انداخته ومردم را برضد اسلام واهل بیت «ع»تحریک می کند . وی ، تمام محرمات را برای لشکریان خود تجویز می کند ودر آخر با تمام نیروهایش ، در سرزمین بیداء در زمین فرو می روند؛ ولی قبل از آن در منطقه آرماگدون یا ( قرقیسیا) به جنگی تمام عیار خواهند پرداخت . دراین جنگ ،اتحاد یهودیان از هم پاشیده وبسیاری از آنها نابود خواهند شد.(همان)
روایات درباره این جریان در کتب معتبر اهل سنت ونیزدرصحاح سته وجود دارد که به متن آن ها می پردازیم :
بخاری در صحیح خود از رسول خدا «ص» نقل کرده است که حضرت فرمود :
انّه لاتقوم الساعه حتی تقاتلوا الیهود حتی یقول: الحجرورائه الیهودی :« یا مسلم ، هذا یهودی ورائی فاقتله »
«قیامت بر پا نمی شود تا آن که با یهودیان بجنگید . در آن جنگ ، یهودیان به حدی نابود می شوند که حتی سنگی که یک نفرکنارآن پناه گرفته می گویداو یهودی است او را به قتل برسان ».ترجمه ماتن» (بخاری،1401ق، ج3 ص232)
پ – فتح کاخ سفید :
یکی از احادیثی که از سویی بسیار نوید بخش ودلگرم کننده واز سوی دیگر مایه تعجب است که چرا مورد توجه واقع نشده ، حدیثی است که مسلم در صحیح خود از جابر بن سمره نقل کرده است که رسول خدا ص فرمود :
عصیبه ( عصابه) من المسلمین یفتتحون البیت الابیض بیت کسری او آل کسری ؛ گروهی از مسلمانان ، کاخ سفید را فتح خواهند کرد ؛ کاخی که نمادی از کاخ کسری ویا خاندان کسری است .
کاخ سفید ، نمادی از مرکز ثروت وقدرت دنیوی ودر دنیای امروز، همان مرکزحاکمیت در آمریکا است که هسته استکباری جهان امروز است . بعید نیست دامنه جنگ منطقه آرماگدون ویهودیان ، به آمریکا کشیده شود واین کاخ سفید که منشاء ظلم وستم وفتنه دنیای امروز است ، به دست مسلمین فتح شود.
نکته قابل توجه آن است که مسلم ، این حدیث را در کتاب الاماره مطرح کرده وحدیث نیز حول موضوع دوازده خلیفه است ؛ بنابراین در زمان خلیفه دوازدهم که مهدی موعود است ، این فتح عظیم – ان شاالله – صورت خواهد گرفت .(قادری،1388ق،ص166)

1. بخاری به سندش از ابو هریره از رسول خدا«ص» نقل می کند:

والذی نفسی بیده لیوشکن ان ینزل فیکم ابن مریم حکما مقسطا فیکسر الصلیب ویقتل الخنزیر ویضع الجزیه ویفیض المال حتی لا یقبله احد.( بخاری،1410ق،ج3 ص.107)
« قسم به آان که جان من به دست اوست زمانی فرامی رسد که فرزند مریم فرود می آورد حاکمی دادگر وصلیب را می شکند وخوک را می کشد وجزیه می گیرد ومال آن چنان فراوان می شود به مقداری که مردم آن را نمی خواهند «ترجمه ماتن»
2- حدیث دوم بخاری با اسنادش به ابوهریره ؛
حدثنا ابن بکیر، حدثنا اللیث ،عن یونس، عن ابن شهاب ، عن نافع مولی قتاده الانصاری ان ابا هریره قال : قال :رسول الله «ص» :
«کیف بکم اذا نزل فیکم ابن مریم حکما وامامکم منکم» .
ابن حجر عسقلانی در فتح الباری درذیل حدیث مزبور می نویسد :
وقال : الآبری فی مناقب الشافعی :«تواترالاخباربان المهدی من هذه الامه وانّ عیسی یصلّی خلفه »، وفی صلاه عیسی خلف رجل من هذه الامه مع کونه فی آخر الزمان وقرب قیام الساعه دلاله للصحیح من الاقوال انّ الارض لا تخلوا عن قائم لله بحجه . والله اعلم . (عسقلانی ، 1410 ق، ج6 ،ص611).
«وآبری در مناقب شافعی گفته : روایات متواتر است بر اینکه مهدی از این امت است واین که عیسی«ع» پشت سراو نماز می خواند ، ودر مورد این مساله که عیسی«ع» پشت سراو نماز می خواند در حالی که آخر زمان است ونزدیک بودن قیامت دلیل واضحی است بر اینکه زمین از وجود قائم وحجه خدا خالی نمی شود ، وخدا داناتر است«ترجمه ماتن»
عنوان هفتم : ویژگی های حکومت حضرت مهدی «ع»
الف- ربا خوری :
ابوداوود بااسنادش ازابو هریره از پیامبر«ص» نقل می کند: عن ابی هریره قال: قال النبی«ص»:
یاتی علی الناس زمان یاکلون فیه الربا قال: قیل له : الناس کلهم ؟ قال: من لم یاکله منهم ناله من غباره (المفردات: المقصود انه عندما یکثر الربا فی المجتمع یتلوث جو المعاملات ویصل غبارالربا الی الجمیع.؛ روزی را رسد که مردم به ربا خوری رومی آورند،ازاوپرس

یدن آیا همه مردم ؟ فرمود : هرکس ربا نخورد گردوغبارآن به او می رسد.(ابی داوود ،بی تا،ج3 ص243-244)
ب- تجدید گر دین :
ابوداوود از ابوهریره ازرسول خدا «ص» نقل می کند:
عن ابی هریره عن رسول الله «ص»: قال:
ان الله تعالی یبعث لهذه الامه علی راس کل مائه سنه من یجدد لها دینها ؛
«خداوند برای این امت ، درهرصد سال یک نوآوروتجدیدگری می فرستد تا دینش را تجدید کند.«ترجمه ماتن»( ابی داوود بی تا،ج4ص109).
پ – حاکمیت اسلام بر جهان :
بی تردید، دین اسلام دین خاتم است . خاتمیت این دین به سبب معارف واحکامی است که هم جهان شمول بوده وهم در تمام گذر زمان تا قیامت جوابگو است . طبق وعده الهی در قران کریم ، جهان روزی را خواهد دید که این دین ، بر تمام ادیان دیگرغلبه کرده وبر جهان عالم مسلط می شود.
«هوالذی ارسل رسوله بالهدی ودین الحق لیظهره علی الدین کله»(فتح 28) ؛
اواست خدایی که رسولش را به دین وهدایت خلق فرستاد ، تااورا برهمه ادیان عالم برتری دهد. ماتن
آیا می شود پذیرفت مسیحیت یا یهودیت امروز که تعالیم حضرت موسی (ع) وحضرت عیسی (ع) فقط نامی بر خود گرفته اند ونیز کتاب انجیل وتورات پر از تحریف بتوانند جهان رااداره کنند؟ آیا مسیحیت ویهودیت که امروز بدترین جنایات را در حق ومظلومان روا می دارند، ممکن است داعیه دار صلح وعدالت ان هم در جامعه جهانی شوند؟
یکی ازدلایل این که قرآن ، ازهرگونه تحریف مصون مانده ، این است که تاابد بتوان عالم را با آن اداره کرد . این دین مبین اسلام است که معارف وحیانی واحکام شفاف وخالص آن ، با سیره وسنت نبوی به وسیله یک انسان معصوم وکامل در عالم حکمفرما می شود.( قادری،1388ش،ص170)
1-درسنن ابوداوود از ام سلمه نقل کرده است که پیامبر «ص» فرمود:
ویعمل فی الناس بسنه نبیهم ویلقی الاسلام بجراته الی الارض ؛ واو در بین مردم به سنت پیامبر ص عمل می کند واسلام را برتمام زمین ، سلطنت وعزت می دهد. (ابوداوود،بی تا، ج2 ،ح4286)
نیز از ابوهریره نقل کرده است که رسول خدا ص فرمود:
2 -ویهلک الله فی زمانه الملل کلها الا الاسلام …؛
در آخرالزمان ، خداوند تمام ادیان را نابود می کند ، مگر اسلام را … (همان ح4324)
این روایات وروایات دیگری با این مضمون که پیامبر ص فرمود: « اگر یک روز از عمر این دنیا باقی بماند، خداوند آن قدر آن روز را طولانی خواهد کرد که مهدی از خاندان من ظهور کند وبر مردم حکومت کند».
همگی می فهماند که انتهای جهان ، همراه غلبه دین اسلام وبا حاکمیت امام مهدی ع خواهد بود. البته فراگیر شدن اسلام وحاکمیت امام مهدی بر کل جهان از مواردی است که درروایات متعدد شیعی نیز مطرح شده است .
برای نمونه مرحوم شیخ صدوق از حضرت امام باقر ع نقل می کند:
القائم منصور بالرعب ، موید بالنصر ، … ویبلغ سلطانه المشرق والمغرب ویظهر الله عزوجل به دینه ولو کره المشرکون .( صدوق،بی تا، ج1باب30)
ت- عدالت گستری :
از اموری که بشر همیشه خواستارآن بوده ، عدالت گستری است . از آن جا که بیشتر حاکمان ودولتمردان در طول تاریخ ، با ندای عدالت خواهی وعدالت گستری قیام کرده وپس از کسب قدرت وحکومت ، فورا لباس استبداد وخود خواهی می پوشیدند ، بشر همیشه عدالت را دررویا وآرزوی خود جست وجو می کند ، تا روزی تحقق یابد.
درروایاتی(روایات شیعی:صدوق درکمال الدین،بی تا،ج2،ص578؛ ودرروایات اهل سنت مقدسی شافعی درعقد الدرر باب3 ص67ومسند احمد ج3 ص37)که درباره امام مهدی «ع» وحکومت آن حضرت مطرح شده است ، می بینیم عدالت گستری در سراسر گیتی ، درراس آرمان های آن حکومت قرار دارد .
با عدالت است که روابط غیر انسانی وتبعیض وظلم وفساد می سوزد وبر باد می رود. قرآن کریم ، این عطش انسانی ودرد درون انسانی را چه زیبا وبه جا تشخیص داده است که می فرماید :
( لقد ارسلنا رسلنا بالبینات وانزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط …) ؛(حدید آیه 25)
همانا ما پیامبران را با نشانه های اشکار فرستادیم ، وبا آنان کتاب ومیزان فرستادیم تا میان مردمان به عدالت ودادگری برخیزند .
اکنون به نقل برخی روایات اهل تسنن درباره عدالت گستری در آخر الزمان می پردازیم :
1-در سنن ابوداوود آمده است که پیامبر فرمود:

ماهیت معیار
آیا معیار کامل است
عامل انگیزشی
تنها اگر اعتماد بلا وجود داشته باشد
آیا فرد می‌تواند بر معیار موثر باشد؟
آیا فرد می‌تواند بر معیار موثر باشد؟
ایده‌آل است اما طراحی آن برای کارهای غیرمعمول دشوار می‌باشد
کنترل محدود
رفتار نادرست
غفلت
شکل۲-۶) ماهیت معیارها (دعائی و بختیاری; ۱۳۸۶)
یک معیار عینی می تواند به صورت مستقل ارزیابی و تایید شود.فعالیت یک کارمند را می توان به صورت ذهنی و بر اساس مشاهدات مافوق وی ارزیابی نمود اما باید توجه داشت که مافوق مذکور بایستی اطلاعات کافی در اختیار داشته باشد تا قادر به داوری منصفانه گردد.علاوه بر این وجود اعتماد کامل نیز ضروری می‎باشد زیرا فرد زیردست باید از منصفانه بودن قضاوت ذهنی مذبور مطمئن باشد.معیارها بر اساس درجه‎ی کمال و پاسخگویی نیز متغیرند.یک معیار کامل تمامی جنبه های موفقیت را در بر می گیرد.یک معیار پاسخگو منعکس کننده ی فعالیت هایی است که یک مدیر برآنها نفوذ دارد.به عنوان مثال: سرعت، برای سنجش میزان مسافت طی شده از بوستون تا ونکوور، معیاری پاسخگو اما ناقص است.راننده می تواند با افزایش یا کاهش شتاب وسیله ی نقلیه بر این عامل تاثیر گذارد اما چون تعداد و زمان توقف ها را لحاظ نمی کند ناقص است.در یک کسب و کار، قیمت سهام به عنوان یک معیار کامل عملکرد مدیر ارشد در نظر گرفته می شود زیرا تمام اقدامات مدیریت در نهایت در قیمت سهام آن شرکت منعکس می گردد.البته قیمت سهام، نرخ های بهره و عوامل دیگری را که خارج از کنترل مدیران ارشد هستند نیز منعکس می‎سازد.بنابراین به طور کامل پاسخگوی اقدامات آنان نیست.از سوی دیگر معیارهای سود دهی مانند نرخ بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) مسئولیت تمام اقدامات مدیران ارشد را بر عهده دارد اما این معیارها کامل نیستند زیرا بازتاب ارزش آتی تصمیمات بلند مدت از قبیل سرمایه گذاری در تکنولوژی های جدید نمی‎باشد.برای افزایش پاسخگویی معیار های عملکرد، کارکنان رده ی پایین تر معمولا بر اساس فعالیت‎های حیطه ی کنترل خویش مورد سنجش قرار می گیرند.افراد در رفتارهایی که سبب افزایش معیار می شود، شرکت می کنند اما این امر افزایش اندکی در ارزش کلی شرکت خواهد داشت (سایمونز;۱۳۸۵).بنابراین می توان گفت اگرچه عملکرد می تواند معانی متنوعی داشته باشد اما به طور عمده از دو دیدگاه می توان به آن نگریست: نخست مفهوم ذهنی که در وحله ی اول مرتبط است با عملکرد شرکت ها نسبت به رقبای آنها و دیدگاه دوم مفهوم عینی است که بر پایه ی اندازه گیری مطلق عملکرد می باشد (Sin; 2005).در گذشته عمدت شاخص های مالی مستقیما از سازمان ها یا از منابع ثانویه به دست می آمدند.بعدها به قضاوت داورانه ی پاسخگویان داخلی و خارجی سازمان گرایش پیدا شد.آنها اغلب هر دو شاخص مالی، عملیاتی و تجاری را تحت پوشش قرار می دادند.در برخی از مطالعات نوعی سازگاری قوی بین معیار های عینی و ذهنی یافت شد اما برخی دیگر از مطالعات تفاوت هایی را بین این دو رویکرد تشخیص دادند.معیار های عینی عملکرد، به سختی حاصل می شوند و یا اینکه پایایی کافی ندارند.رویکرد ذهنی، اندازه گیری ابعاد عملکرد از قبیل ارزش نام تجاری یا رضایت مشتری را تسهیل می کند.اندازه گیری ذهنی همچنین تجزیه و تحلیل مقطعی داده های مربوط به بخش ها و بازار ها را تسهیل می نماید.به دلیل آنکه عملکرد می تواند در مقایسه با اهداف شرکت یا اهداف رقبایش، قابل اندازه گیری شود.ارزیابی ذهنی همچنین باعث می شود که اثرات آهسته و ویژه ی استراتژی سازمان در نظر گرفته شوند.این امر موجب می گردد که دریابیم عملکرد ذهنی نسبت به عملکرد عینی معیار مناسب تری برای سنجش عملکرد بازاریابی است (Benito and Javier; 2005).البته ذکر این مطلب هم حائز اهمیت است که به خاطر داشته باشیم استفاده از معیار های ذهنی هم برای اندازه گیری عملکرد بازاریابی محدودیت های خاص خود را دارد.مثلا ممکن است افراد در ارائه ی آنها اغراق کنند و آنها را فراتر از مقدار واقعی بیان نمایند (Panigyrakis and Theodoridis; 2007 ).اصطلاح ذهنی عملکرد به این معناست که امتیاز عملکرد شرکت بوسیله ی طیفی پاسخی در مقایسه با عملکرد رقبای عمده، درجه بندی می شود (Martin et al.., 2007; ).پژوهشگران در مطالعات مربوط به عملکرد بازاریابی و مالی، مولفه های مختلفی را برای سنجش آن به کار برده اند.معدودی از پژوهشگران مولفه هایی از عملکرد که با یکدیگر مرتبط هستند را در گروه هایی جای داده و آنها را نام گذاری کرده اند.به عنوان مثال پلهام مولفه های عملکرد را در سه دسته جای داده است:

اثربخشی سازمانی: شامل مولفه های کیفیت محصول، موفقیت محصول جدید، نرخ حفظ مشتری
رشد/ سهم: شامل مولفه های سطح فروش، نرخ رشد فروش، سهم بازار
سود آوری شامل مولفه های نرخ بازده ویژه، (ROE) نرخ بازگشت سرمایه، حاشیه ی سود ناویژه چیکوان نیز مولفه های عملکرد را در دو دسته قرار داده است که عبارتند از:
عملکرد بازار: مشتمل برمولفه های حفظ مشتری، جذب مشتری جدید
عملکرد مالی: مشتمل بر مولفه های نرخ بازده دارایی، سهم بازار و رشد فروش (بختیاری; ۱۳۸۵)
پاینگراکیس و تئودوریدسدر یکی از مطالعات خود، عملکرد شرکت را در مقایسه با رقبای عمده ی آن در سه سال گذشته به وسیله دو دسته از شاخص ها شامل:
شاخص های عملکرد مالی: فروش نهایی، نرخ رشد فروش، حاشیه سود ناخالص.
شاخص های عملکرد غیر مالی: سهم بازار، بهره وری، زمان و دوره ی عمر سهام که مجموعا جز شاخص های ذهنی و غیر مستقیم بودند را مورد سنجش قرار دادند.

در برخی از مطالعات نیز بین معیارهای اثربخشی و کارآیی تفاوت قایل شده اند.به این ترتیب خاطرنشان شده است که پیش تر به تقویت و تثبیت موقعیت بازار قوی، برای مثال: رضایت مشتری، تصویر ذهنی و وجهه مناسب، افزایش فروش، سهم بازار یا موقعیت محصول جدید اشاره می شود.تفاوت بین معیار های موقعیتی (در ارتباط با عملکرد جاری) و معیار های روند (در ارتباط با تغییر عملکرد) می تواند همچنین مورد ملاحظه قرار گیرد.در این مورد سینکولا و باکر بین بعد اثربخشی عملکرد (در ارتباط با موفقیت در مقایسه با رقبا) و معیار های سازگاری با محیط (در ارتباط با موفقیت پاسخگویی همزمان به شرایط و فرصت های متغیر محیطی) تفاوت قایل شدند ( Panigyrakis and Theodoridis; 2007).بنیتو نیز از سه معیار عینی عملکرد به نام های فروش، سود و نرخ بازده دارایی ها (ROA ) استفاده کرد که فروش، تمرکز بر اثربخشی شرکت در جذب تقاضا داشت که این امر می توانست شاخصی برای موفقیت بازار باشد ولی این مطلب را که چگونه می توان به طور کارآ به چنین موقعیتی دست یافت، منعکس نمی نماید.سود از طریق کارآیی در محاسبه ی حاشیه سود ناخالص نمایش داده می شود و نرخ بازده دارایی به وسیله مقایسه سود در ازای منابع مورد استفاده، تاثیرات اندازه را از بین می برد (Benito and Javier;2005).در یک مطالعه در سال ۲۰۰۸ تایلور و دیگران معیار هایی چون بهبود کیفیت خدمات، کاهش هزینه های تولید، سازگاری محصول با تقاضای مشتری و سطوح سازگاری خدمات را به عنوان معیار های عملکرد به کار برده و خاطرنشان می کنند که این متغیر های فرعی از بین متغیر هایی انتخاب می شوند که وابستگی بیشتری به رابطه ی بین عرضه کنندگان و فروشندگان در بازار های صنعتی داشته و به وسیله کارشناسان صنعت نشان داده شده اند (Taylor; 2008).دشپانده و همکاران در سال ۱۹۹۳ چهار معیار ذهنی را برای سنجش عملکرد شرکت مورد استفاده قرار دادند که شامل: سودآوری، اندازه، سهم بازار و نرخ رشد می‎باشد.سینگ و رانچورد نیز در تحقیق خود بر روی صنعت قطعه سازی خودرو در انگلستان، ضمن استفاده از رویکرد ذهنی، دلیل این امر را سختی در حصول داده های عینی از منابع مستند و عدم دسترسی عمومی به آن، به دلیل مخالفت شرکت ها جهت بروز این اطلاعات محرمانه دانسته.با این وجود ایشان پنج شاخص عملکرد را برای اندازه گیری عملکرد تجاری مورد ملاحظه قرار دارند که به شرح زیر می باشند:
حفظ مشتری
سهم بازار
موفقیت محصول جدید
بازده دارایی ها
رشد فروش
این پنج شاخص به وسیله مقیاس طیف هفت گزینه ای لیکرت از ۱= خیلی مخالف تا ۷= خیلی موافق درجه بندی شده است (Singh and Ranchod; 2004).
مطالعات متعدد دیگری وجود داشته اند که آنها نیز رویه مشابهی را برای سنجش عملکرد تجاری شرکت ها اتخاذ کرده اند.برخی از محققان سازمانی و بازاریابی، عملکرد شرکت را در دو بخش مورد بحث قرار می‎دهند که شامل یک بعد اثربخشی و یک بعد کارآیی است.این رویکرد استاندارد، اثربخشی شرکت را از لحاظ رشد سود، رشد فروش و رشد سهم بازار و کارآیی شرکت را از لحاظ سودآوری، بازده فروش (ROS)، بازده سرمایه گذاری (ROI)، و بازده دارایی ها (ROA) مورد سنجش قرار می دهد (Menguic et al..; 2007).
در جدول۲-۲-۴ پارامترهایی را که دانشمندان مختلف علم مدیریت در پژوهش های خویش برای سنجش عملکرد بازاریابی شرکت های تولیدی به کار بسته اند، به اختصار نشان داده شده است:
جدول ۲ -۳) متغیر های اندازه گیری عملکرد بازاریابی (Vinod and Uma Kumar; 2009)