QEit=کیفیت سود با بهره گرفتن از الگوی لویز سال جاری
QEit–1= کیفیت سود با بهره گرفتن از الگوی لویز سال قبل
i =شرکت i ام
t=سال t
۳-۱۰-۲)متغیر وابسته:
۳-۱۰-۲-۱) بازده سالانه سهام (SRE)
بازده سالانه سهام ، عبارت است از مجموعه عایداتی که در طول یک دوره مالی به شرح ذیل به دارنده سهم تعلق میگیرد:
۱) تغییر قیمت : تغییرات قیمت سهم طی یک دوره، به عنوان یکی از عوامل اصلی بازده است که اصطلاحاً تحت عنوان Capital Gain نام برده می شود.
۲) سود نقدی هر سهم : که پس از کسر مالیات به سهامداران پرداخت می شود و تحت عنوان Dividend نامیده می شود.
۳) مزایای ناشی از حق تقدم خرید سهام : سهامداران شرکتهای سهامی عام در خرید سهام جدیدی که پس از افزایش سرمایه توسط شرکت منتشر می شود، نسبت به سایرین اولویت داشته و میتوانند در ظرف مهلت مقرر از حق خود ا ستفاده نمایند. این حق دارای ارزش مبادلاتی است.
تعریف عملیاتی : منظور از بازده سالانه سهام، تغییرات قیمت اول دوره و آخر دوره سهام بهعلاوه سایر عواید ناشی از خرید سهم مانند مزایای ناشی از حقتقدم، سود سهمی و سود نقدی سهام، تقسیم بر قیمت سهام در اول دوره است (رسائیان و اصغری، ۱۳۸۶).
رابطه ی۳-۷
Kt=
که در آن :
Kt = بازده کل سهام نسبت به اولین قیمت سهم
Pt = قیمت سهم در انتهای سال مالی
Pn= ارزش اسمی سهم
Pt-1= قیمت سهم در ابتدای سال مالی
Dt= سود نقدی ناخالص هر سهم
Nt = تعداد سهام قبل از افزایش سرمایه
Ne= تعداد سهام افزایش یافته از طریق اندوخته یا سود انباشته
Nc = تعداد سهام افزایش یافته از طریق اندوخته یا آورده نقدی
t=سال t
۳-۱۰-۲-۲)قیمت سهام:
منظور از قیمت سهام مبلغی است که خریدار در تاریخ مشخصی بابت خرید سهم پرداخت میکند.
Δp= Pt – Pt-1 رابطه ۳-۸
که در آن:
Pt = قیمت سهم در انتهای سال مالی
Pt-1= قیمت سهم در ابتدای سال مالی
۳-۱۰-۳)متغیر کنترل:
۳-۱۰-۳-۱) اندازه شرکت (SIZE)
معیارهای مختلفی برای اندازه گیری متغیر “اندازه شرکت” وجود دارد که عبارتند از: مقدار کل دارایی ها، میزان فروش و تعداد کل کارکنان.
تعریف عملیاتی : همانند پژوهش مشابهی که توسط لی (۲۰۰۸) صورت گرفته است، از لگاریتم طبیعی کل دارایی ها برای اندازه گیری متغیر”اندازه شرکت” استفاده شده است.
رابطه ی۳-۹ ( جمع کل داراییها)LN =اندازه شرکت
۳-۱۰-۳-۲) سرعت گردش داراییها(TOR)
عبارت است از نسبت سایز شرکت به خالص فروش که از رابطه زیر به دست میآید :
TOR=) SIZE/Net saleرابطه ۳-۱۰ (
که در آن :
Net saleخالص فروش=
SIZEکل داراییها =
۳-۱۱)روش اجرای آزمون ها:
داده ها به صورت مقطعی و مجموع سالها گردآوری شده و پس از محاسبه متغیر ها ‚ وارد نرم افزار e-view
شده است.جهت انجام آزمون ها ابتدا تست اف-لیمر برای آنکه ببینیم چیدمان تلفیقی بهتر است یا ترکیبی باید آزمون شود.اگر سطح معنا داری کمتر از۵% باشد چیدمان ترکیبی بهتر است ‚ در غیر اینصورت چیدمان تلفیقی بهتر است.با توجه به این تست از چیدمان ترکیبی مورد استفاده قرار گرفت.به دلیل ترکیبی بودن داده ها آزمون هاس من انجام شد تا تعیین شود اثرات ثابت بهتر نتیجه میدهد یا تصادفی.که بعد از اجرای آزمون روش اثرات ثابت مورد استفاده قرار گرفت .
گام اول:آزمون نرمال بودن داده ها:
قبل از انجام آزمون فرضیهها ٬ ابتدا باید توزیع داده های یک متغیر کمی مشخص شود.یکی از راه های آزمون نرمال بودن ٬ آزمون کولموگوروف – اسمیرنوف (ks) است که در این پژوهش نیز از این روش استفاده شده است.فرضیه های آماری۰H و ۱H جهت انجام این آزمون به صورت نمونه زیر است:
توزیع شکاف قیمتی نرمال است=۰H
توزیع شکاف قیمتی نرمال نیست=۱H
گام دوم :آزمون همبستگی:
برای بررسی وجود رابطه بین بازده و قیمت سهام با کیفیت سود ٬ از آزمون همبستگی بین داده ها استفاده شد.تحلیل همبستگی ابزاری آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر است.ضریب همبستگی ٬ شدت رابطه و همچنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس)را نشان میدهد.این ضریب بین ۱+ تا ۱- است و در صورت عدم وجود رابطه بین دو متغیر برابر صفر است.در این آزمون قبل از استفاده از ضریب همبستگی باید معنی داری را که با اهمیت تر است ٬ سنجید.مفهوم معنی داری در همبستگی این است که ایا همبستگی به دست آمده بین دو متغیر را می توان شانسی و تصادفی دانست یا واقعا نشان میدهد بین دو متغیر همبستگی وجود دارد.معنی داری آزمون بشدت تحت تاثیر حجم نمونه است.این آزمون در دو صورت همبستگی کلی و همبستگی جزئی که با کنترل تک تک متغیر ها و حذف اثرات سایر متغیر ها به دست می آید ٬ انجام گرفت تا رابطه هر کدام از متغیر ها باکنترلاثرجداگانه متغیرهای کنترلی آزمون شود.
گام سوم:رگرسیون چندگانه:
در مرحله بعد آزمون رگرسیون بین متغیر مستقل (کیفیت سود) و بازده و قیمت سهام ٬ و با کنترل متغیرهای کنترلی(سرعت گردش داراییها و سایز شرکت) انجام گرفت.در رگرسیون به دنبال برآورد رابطه ی ریاضی و تحلیل آن هستیم ٬ به طوری که بتوان به کمک آن کمیت یک متغیر مجهول را با بهره گرفتن از متغیر یا متغیر های معلوم ٬ تعیین کرد.با فرض آنکه رابطه ی علی و معلولی بین دو متغیر کمی وجود دارد و این رابطه به صورت خطی باشد رگرسیون ساده زیر را داریم:
Y=α+Βx
گاهی دو یا چند متغیر تاثیر عمده ای روی متغیر وابسته دارند.در این وضعیت از رگرسیون چند گانه جهت پیشبینی بین متغیر وابسته استفاده می شود.در این تحقیق نیز از آنجایی که احتمال میرفت قیمت و بازده سهام توسط عوامل دیگری چون اهرم مالی و سایز تحت تاثیر قرار گیرند ٬ از آزمون رگرسیون چند گانه بر روی داده ها استفاده شد.برای استفاده از رگرسیون ابتدا باید معنی داری کل مدل رگرسیون توسط جدول واریانس(ANOVA) مورد آزمون قرار گیرد و سپس با بهره گرفتن از جدول ضرایب ٬ معنی داری تک تک ضرایب متغیر های مستقل بررسی شوند.
تحلیل واریانس ٬ به منظور بررسی قطعیت وجود رابطه خطی بین دو متغیر است.فرضیه های آماری آزمون معنی داری کل مدل به صورت زیر میباشد:
رابطه ی خطی بین دو متغیر وجود ندارد=۰H
رابطه ی خطی بین دو متغیر وجود دارد=۱H
گام چهارم:بررسی خطاها:
الف)خود همبستگی:
از مفروضات دیگری که در مدل رگرسیون وجود دارد ٬ استقلال خطاها و نرمال بودن خطاها میباشد.استقلال خطاها (تفاوت بین مقادیر واقعی و پیشبینی نشده توسط معادله رگرسیون ) از یکدیگر است که توسط آزمون دوربین واتسون مورد بررسی قرار میگیرد که در صورت وجود همبستگی نمی توان از مدل رگرسیون استفاده کرد.روش کار بدین صورت است که چنانچه آماره در بازه ۱٫۵ تا ۲٫۵ قرار گیرد آزمون۰H یا همان عدم همبستگی بین خطاها پذیرفته می شود.