چکیده: .1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1-مقدمه:2
1-2- بیان مسئله:3
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش:7
1-4- اهداف تحقیق.8
1-4-1-هدف کلی :8
1-4-2-اهداف جزیی :.8
1-5- فرضیه ها: .9
1-5-1- فرضیه اصلی:9
1-5-2- فرضیه های فرعی :.9
1-6-تعاریف مفهومی وعملیاتی :10
1-6-1تعاریف مفهومی : 10
1-6-1-1- تعریف مفهومی چند رسانه ای :.10
1-6-1-2- تعریف مفهومی صمیمیت در خانواده : .10
1-6-1-3- تعریف مفهومی نشاط وشادکامی :10
1-6-2 –تعاریف عملیاتی :.10
1-6-2-1- تعریف عملیاتی چند رسانه ای : .10
1-6-2-2-تعریف عملیاتی صمیمیت در خانواده : 10
1-6-2-3- تعریف عملیاتی نشاط وشاد کامی : 10
فصل دوم: ادبیات پژوهش
2-1- مقدمه .12
2-2 – پیشینه نظری.13
2-2-1- تعریف صمیمیت:13
2-2-1-1-ابعاد صمیمیت زوجین:16
2-2-1-1-1-صمیمیت عاطفی :16
2-2-1-1-2-صمیمیت روانشناختی :16
2-2-1-1-3-صمیمیت عقلانی :.17
2-2-1-1-4-صمیمیت جنسی :.17
2-2-1-1-5-صمیمیت جسمانی (غیر جنسی):.18
2-2-1-1-6-صمیمیت معنوی:18
2-2-1-1-7-صمیمیت زیبا شناختی :.19
2-2-1-1-8-صمیمیت تفریحی و اجتماعی :.19
2-2-1-1-9-صمیمیت در گذراندن وقت یا صمیمیت زمانی :19
2-2-1-1-10-صمیمیت ارتباطی: 20
2-2-1-2-جنسیت و صمیمیت:20
2-2-1-3-تعریف خانواده :21
2-2-1-3-1-خانواده در فرهنگ ایرانی :22
2-2-1-3-2-جایگاه خانواده در قرآن کریم:24
2-2-1-3-3-کارکرد خانواده ایرانی:25
2-2-1-3-4-انواع خانواده :.27
2-2-1-3-4-1خانواده های گسترده :27
2-2-1-3-4-2-خانواده هسته ای:.28
2-2-1-3-5-خانواده سنتی ومدرن در ایران:28
2-3 -تعریف شادی:30
2-3-1-عناصر و عوامل شادی و نشاط از دیدگاه روانشناسی و اسلام:31
2-3-2-شادی و نشاط در زندگی اسلامی:35
2-3-3-جایگاه شادی در سبک زندگی اسلامی:36
2-3-4-ایجاد نشاط در دل برادران مؤمن:.36
2-3-5-شادی های پسندیده:37
2-3-6-شادی های ناپسند:.40
2-3-7-راه های کسب شادی و نشاط:.41
2-4-چند رسانه های آموزشی :.44
2-4-1-کاربرد چند رسانه ای ها در آموزش:46
2-4-2-نظریه های یادگیری و مواد آموزشی چندرسانه ای :46
2-4-3-نقش چند رسانه ای ها در آموزش مفاهیم : 47
2-4-4- یادگیری چند رسا نه ای : 47
2-4-5-مزایای چند رسانه ای ها : .49
2-4-6- تاثیرسیستم های چند رسانه ای برآموزش و یادگیری :49
2-4-7-پنج گام در نظریه شناختی یادگیری چندرسانه ای: .50
2-5-پژوهش های انجام گرفته.50
2-5-1- پیشینه داخلی:.50
2-5-2-پیشینه خارجی:52
فصل سوم: مواد وروش ها
3-1- مقدمه53
3-2- روش پژوهش :54
3-3- طرح پژوهش .54
3-4- جامعه آماری 55
3-5- نمونه وروش نمونه گیری 55
3-6- حجم نمونه 55
3-7- ابزار جمع آوری اطلاعات 55
3-8- روش جمع آوری اطلاعات 55
3-9-شیوه تجزیه وتحلیل داده ها56
منابع.57
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 3-1دیاگرام طرح.54
چکیده
هدف از پژوهش حاضر پیش بینی آموزش چند رسانه ای صمیمیت در خانواده بر افزایش نشاط وشادکامی معلمان زن دوره ایتدایی ناحیه دو یزد می باشد .روش پژوهش شبه آزمایشی به صورت پیش آزمون – پس آزمون با گروه آزمایش وگواه می باشد.جامعه آماری شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی ناحیه دو یزد ،که تعداد 320 نفردرسال تحصیلی 1395-1394 مشغول به تدریس می باشند .با بهره گرفتن از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای ،نمونه ای با حجم 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب ودر دو گروه آزمایش ( 15 نفر )وکنترل ( 15 نفر) جایگزین شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه شادکامی آکسفورد می باشد ، این پرسشنامه دارای 29 ماده است ومیزان شادکامی فردی را می سنجد.پایه نظری این پرسشنامه تعریف آرگایل وکراسلند از شادکامی است است. آنها به منظور ارائه یک تعریف عملیاتی از شادکامی آن را سازه ای دارای سه بخش مهم دانسته اند:فراوانی ودرجه عاطفه مثبت،میانگین سطح رضایت در طول یک دوره ونداشتن احساس منفی (این آزمون در سال 1989توسط مایکل آرگایل وبراساس پرسشنامه افسردگی( بک1976،)ساخته شده است). بررسی ها در ایران و خارج بیانگر آن است که این آزمون از اعتبار و روایی قابل قبولی برخوردار است.گروه آزمایش 5جلسه برنامه آموزش چند رسانه ای صمیمیت در خانواده را دریافت کردند.ولی گروه گواه هیچ برنامه ای دریافت نکردند. ودر پایان با محاسبه ی میانگین وانحراف معیار متغیرها ی مورد مطالعه ، با بهره گرفتن از کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت ونتایج پژوهش نشان می دهدکه آموزش از طریق چند رسانه ای صمیمیت در خانواده باعث افزایش نشاط وشادکامی معلمان می شود .
واژگان کلیدی
چند رسانه ای1 – صمیمیت2 – خانواده3– نشاط و شادکامی4– معلمان5– دوره ی اول ابتدایی6
1-Multimedia
2-Intimacy
3-The family
4-Vitality and happiness
5-Teachers
6-First period
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1-مقدمه
دریکی دو دهه اخیر رویکرد روانشناسی مثبت موردتوجه روانشناسان بسیاری قرارگرفته (سلیگمن1 و سکزها لای2 2001)یکی از مباحثی که در مهرومومهای اخیر در رویکرد روانشناسی مثبت موردتوجه قرارگرفته است مبحث شادی است واژه شادی مفهومی روانشناختی است که دارای تعاریف و ابعاد مختلفی هست در واژهنامهها ،شادی با واژههایی همچون خوشحالی ،شادکامی ،خوشی و نشاط هممعنا دانسته شده است (معین ،1371)در سطح عموم مردم شادی ،بودن در حالت خوشحالی و سرور با دیگر هیجانات مثبت ،رضایت از زندگی و فقدان افسردگی و دیگر عواطف منفی است .در مباحث روانشناختی شادی بهعنوان یکی از هیجانات مثبت طبقهبندیشده است که انسانها در فعالیتهای روزمره خود از تجربه میکنند .روانشناسان همچون آرگایل3 (2001)نیز شادی را ترکیبی از وجود عاطفه مثبت ،عدم وجود عاطفه منفی و رضایت از زندگی میدانند .سرور یکی از سه جزء شادی یا شادکامی است . همانگونه که در تعریف آرگایل مشخصشده است دو بعد دیگر شادی رضایت از زندگی و فقدان عاطفه منفی است،سرور جنبه هیجانی شادی و رضایت از زندگی جنبه شناختی آن هست .افراد متأهل از افراد مجرد ،مطلقه جداشده یا هرگز ازدواجنکرده
1-Seligman 2- Skz·ha Lai 3-Argyle
شادترند(مایرز1،2000)کسانی که از همه کمتر شادند افرادی هستند که در دام ازدواج ناشاد گرفتارند .برای پیوند بین ازدواج و شادمانی دو تبیین وجود دارد .یک تبیین این است که افراد شاد ازدواج میکنند ولی افراد ناشاد ازدواج نمیکنند ،زیرا افراد شاد بهعنوان همسران زناشویی جذابتر از افراد ناشاد هستند.تبیین دیگر این
است که ازدواج گسترهای از منابع را برای افراد به همراه دارد که آنان را شادمان میکند(کار2 1385،ترجمه شریفی ).افراد شادمان از زندگیشان بیشتر رضایت دارند و بیشتر لذت می برندوروی هم رفته کیفیت زندگیشان بهتر است.محیط شاد یا بهعبارتدیگر خانواده شاد علاوه بر تأثیربرشادمانی در افزایش عزتنفس ،اعتمادبهنفس و تقویت عملکرد درسی و شغلی افراد خانواده مؤثر است. همسر خوب از عوامل موجد شادی است.خصوصاً در زنان شادمانی با رضایت از همسر رابطه زیادی دارد. یعنی زنانی که از همسرشان راضیتر ناشادمانی بیشتری دارند. زوجین شاد نسبت به خانواده خود متعهد هستند وسعی میکنند وقت و انرژی خود را در خانواده مصرف کنند. (عابدی ،1383)
سازمان بهداشت جهانی خانواده را بهعنوان عامل اجتماعی اولیه در افزایش سلامتی و بهزیستی معرفی کرده است .(کمپ بل 3،2003)اگر کانون خانواده دربرگیرنده محیط سالم و سازنده و روابط گرم و تعامل بین فردی صمیمی باشد میتواند موجب رشد پیشرفت اعضای خانواده شود. ارتباط سازنده در خانواده به توانایی اعضای خانواده در برقراری ارتباط مؤثر و اتخاذ دیدگاهی مثبت نسبت به همدیگر بستگی دارد. (مندنهال41996)زوجین بهعنوان هسته اصلی خانواده موردتوجه هستند.سلامت و پویایی خانواده ریشه در سلامت و شادابی زوجین دارد. زوجین را میتوان نیروی محرک وجهت دهنده خانواده بهحساب آورد.از مهمترین ویژگیهای خانواده متعادل توانایی برخورد مثبت و سازنده با جهان پیرامون و یا بهطورکلی مثبتگرایی است. در این صورت افراد و خانواده هنگام مواجه با مسائل و پدیدهها ،جنبههای مثبت ،آموزنده والهام بخش آن را موردتوجه قرارمی دهندواز جنبههای منفی چشمپوشی میکنند.(سلیگمن 52001) پژوهشها نشان دادهاند که تعیین هدف در زندگی بهترین پیشبینی کننده شادکامی و رضایت از زندگی است. تنظیم اهداف شخصی و خانوادگی با شاخصهای مهم سلامت روان یعنی رضایت از زندگی ،عزتنفس خوشبینی رابطه دارد.در مداخلات درمانی ،برنامههایی که دربرگیرنده تنظیم اهداف شخصی در زوجین است منجر به افزایش تعهد شخصی و شادمانی در فضای زندگی خانوادگی میشود .واردکردن والدین و خانوادهها در استراتژیهای تمرینی روزمره شادکامی و تندرستی آنها را افزایش میدهد.
1-Mayers 2-Carr 3- Campbell 4-Mendenhall 5-Seligman
خانوادههایی که خودتنظیمی بیشتری دارند از صمیمیت بالاتری برخورد دارند که طبیعتاً سلامت روان آنها را افزایش میدهد. (بلانچو1 2006)با توجه به اینکه نشاط و شادکامی در زندگی رابطه مستقیم با صمیمیت در خانواده دارد،لذا هدف از اجرای این پژوهش تأثیر چندرسانهای صمیمیت در خانواده برافزایش نشاط و شادکامی معلمان زن دوره ابتدایی ناحیه دو یزد هست.
1-2-بیان مسئله
شادی و سرور از حالتهای درونی انسان است که نمودهای بیرونی هم دارد. این حالت محصول و معلول نوعی آگاهی از تحقق اهداف و آرزوهاست و زمانی ایجاد میشود که انسان به یکی از اهداف و آرزوهای خود دست یابد یا اینکه احتمال تحقق آن را بالا بداند. شادی از حس رضایتمندی و پیروزی به دست میآید و وقتی انسان به هدف خود نمیرسد یا آرزوی خود را بربادرفته میبیند، حالت غم و اندوه بر او چیره میشود. یعنی حزن و اندوه حالتی است که از حس نارضایتی و شکست به دست میآید.قرآن کریم واژههای «سرور و فرح» را هم برای سرورهای ممدوح بهکاربرده است و هم برای فرحهای مذموم. در سورهی انشقاق آمده است: اما کسی که نامهی اعمالش به دست راستش داده شود. خوشحال بهسوی خانوادهاش بازمیگردد؛ و اما کسی که نامهی اعمالش به پشت سرش داده شود. در شعلههای سوزان آتش میسوزد. چراکه او در میان خانوادهاش پیوسته (از کفر و گناه خود) مسرور بود.
شادمانی و نشاط از عنصرهای مفید و باارزش برای زندگی است. بهطوریکه در آموزههای روانشناختی و دینی موردتوجه ویژه قرارگرفته و به آن عنایت خاصی شده است. برخورداری از چهره شاد و بشاش و امیدوارانه از ویژگیهای مؤمنین شمردهشده است. در پرتو شادی و نشاط، زندگی دنیایی، طراوت و پویایی ویژهای پیدا میکند، روح امید و پیشرفت در انسان دمیده میشود. وجود شادی و نشاط در تمام عرصههای زندگی و تعاملات لازم و ضروری است؛ ولی در ارتباط همسران با یکدیگر، اهمیتی مضاعف پیدا میکند.
زندگی زناشویی و مشترک اگر تهی از رضایتمندی، نشاط و شادمانی باشد، پایداری کمتری خواهد داشت و محیط خانواده، محیطی بیروح، ملالآور و خستهکننده خواهد شد. مگر ممکن است یکعمر بدون رضایتمندی و شادکامی، در کنار همدیگر زیست؟ آیا میتوان بدون رضایت خاطر و شادکامی به ایفای نقشهای همسری و پدر و مادری پرداخت؟
در دهههای اخیر خانوادهها با مسائل متعددی مواجه شدهاند که اثر سوئی بر کارکرده مطلوب آنها داشته است . در دوران معاصر ، خانواده ایرانی نیز ، در معرض تغییرات ساختاری قرارگرفته که همین امر روابط
1Blancho
موجود میان اعضای خانواده را دچار دگرگونی نموده است (عامری ،1381).رابطه زناشویی میتواند دستمایه شادی و در غیر این صورت منبع بزرگ رنج تأمل باشد . عشق با دنیایی از امید شروع میشود : امید به اینکه روزی احساسمان را درک کنند.و ما را بپذیرند ، امید به اینکه به تعلقخاطر برسیم ، حمایت شویم و امنیت خاطر داشته باشیم ، امید به شور و اشتیاقی عمیق ، رویای پیوندی پردوام . اما گاه این امید در برخورد با واقعیتهای عشق رنگ میبازد نیازها برآورده نمیشوند. خشم فاصله میاندازد ، داوریها مسئلهساز میسازند ، احساس تنهایی حاکم میگردد(بالک1، مک کی 2و فانینگ3 ، 1994 ، ترجمه قرا چه داغی ،1384)ازدواج وزندگی خانوادگی نمونههای کوچکی از خود زندگی هستند و میتوانند لذت و یا درد بیپایان ایجاد کنند. ازدواج و خانواده سالم میتواند منبع ارزشمندی برای دورههای سخت زندگی باشد . برعکس ، روابط ناسالم و معیوب میتوانند مشکلاتی را ایجاد کنند که حتی به نسلهای بعدی نیز منتقل شود . فقر مهارتهای ارتباطی ازجمله مهمترین مواردی است که میتواند به شکست ازدواج بیانجامد . فقر مهارتهای ارتباطی باعث میشود که زوجها دچار انزوا، عدم اطمینان و سردرگمی در روابط خود شوند و گاه صمیمیت را در خارج از روابط مشترک خود جستجو کنند . ازجمله عوامل مهمی که در موفقیت یا عدم موفقیت ازدواج ، نامشخص شدهاند عبارتاند از :ارتباط کارآمد و حل تعارض ، انتظارات واقعی از ازدواج ، تقسیم عادلانه کارهای خانه ، داشتن فرزند ، طول زمان ازدواج و تعهدات مذهبی .در پژوهشی که توسط جان گاتمان4 و همکارانش انجام شد . آنها لحظهبهلحظه ارتباطهای زوجین را بررسی کردند و حالتهای چهره و بیقراریهای زوجها را در هنگام ارتباط تعقیب کرده و حتی تنفس و ریتم قلبی آنها را ثبت کردند . درنهایت آنها به این نتیجه رسیدند که موفقیت در ازدواج به چگونگی ارتباط آنها در برخورد با مسائل گوناگون است (اولسون 5،2001) شاید بتوان گفت یکی از قدیمیترین پیوندهای ارتباطی بشر، ازدواج است . درواقع هدف اصلی ازدواج ،ارتباط است . بدون ارتباط ازدواج و جهِ قانونی ندارد. ارتباطات زناشویی میتواند باعث شادی یا رنج باشد .ارتباط زن و شوهر این امکان را میدهد که با یکدیگر به بحث و تبادلنظر بپردازند ، مشکلاتشان را حل کنند و از نیازهای هم آگاه پیدا کنند.زوجهایی که نتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند در یک وضعیت نامشخص قرار میگیرند . هدف ازدواج ارضای نیازهای طرفین است و روابط زوجین درواقع باهدف ارضای تمام سطوح نیازها صورت میگیرد . شاید همین دلیل است که شایعترین مشکلی که توسط زوجهای ناراضی مطرح میشود عدم موفقیت در برقراری رابطه است اگر همسران نیازهای خود را مطرح نکنند و یا در ارتباط با یکدیگر به نیازهای هم پی نبرند و به راهحل مثبتی جهت دستیابی به نیازهایشان نرسند ، استرس ،