هدف
نظر به اینکه امروزه ایجادکننده جنگ مستقیم یا غیر مستقیم قدرت های سلطه جو می‌باشند
برای برق آسا بودن جنگ از این ابزار(نیروی هوایی)به طور عمده استفاده می شود که در این راستا به علت سرعت ابزارها از یک طرف و فاصله دار بودن مهاجم و مورد تهاجم از طرف دیگر ممکن است باعث خروج ثالث از بیطرفی(دادن پایگاه نظامی یا اجازه فرود) یا تجاوز به حریم ثالث هنگام حملات،ضرروت استناد به قواعد حاکم بر مخاصمات مسلحانه بین‌المللی را موضوعیت می‌دهد و یا به علت سرعت عملیات غیر نظامیان در این مخاصمات از میان بروند و یا اهداف غیر نظامی مورد حمله قرار گیرند.چه اگر نه این گونه جنگ،اما تهدید احتمالی ناشی از آن ضرورت تحقیق در این زمینه راکه فاقد سابقه است موضوعیت می‌دهد و این نیاز احساس می شود که باید منابع بیشتری جست و جو شود و تحلیل های بیشتری به زبان فارسی صورت گیرد که دانشجویان را از مطالعات پراکنده بی نیاز کند که به راحتی بتوانند ماهیت این نبردها و قواعد حاکم بر آن را بشناسند.از سوی دیگر استفاده از جنگ ابزارهای قوی در طول جنگ که می‌تواند در چند ثانیه همه رزمندگان و غیر رزمندگان،متخاصمان و غیرمتخاصمان را با خاک و خون یکسان کند حساسیت این مسئله را بالاتر می‌برد که باید قواعدی وجود داشته باشد که بتواند تا حدممکن از وحشت و هراس جنگ بکاهد و از بزرگترین اهدافی که در پی آن هستیم شناختن این قواعد به دانشجویان است که بدانند قوانین وجود دارند گرچه قانون شکنان بسیارند با این وجود قدرت و الزام آور بوده قواعد عرفی و قراردادی موجود در این زمینه را با مطالعات موردی در آخر بررسی کرده و شناختن نقاط قوت و ضعف آن ها را هدف داریم.
سوال اصلی
-چه اصولی بر نبردهای هوایی در مخاصمات مسلحانه بین‌المللی حاکم است؟آیا اصول و قواعد موجود با توجه به پیشرفت های جدید در عرصه جنگ هوایی به ویژه با به کارگیری هواپیماهای بدون سرنشین کفایت می‌کند یا خیر؟
سوالات فرعی
-مخاصمات مسلحانه بین‌المللی چه نوع مخاصماتی هستند چه تفاوتی با مخاصمات غیر بین‌المللی دارند و چه قواعدی حاکم بر آنها می باشد؟
-نبردهوایی چیست و چه تفاوتی با سایر نبردها دارد؟
-کدام جنگ ها بیشترین استفاده از جنگ افزارهای هوایی را به خود اختصاص داده‌اند؟کم
وکیف این نبردها به چه صورت می‌باشد؟
-دولت‌ها تا چه اندازه در نبردهای هوایی پایبند به اجرای قواعد ژنو و لاهه و قواعد عرفی
بوده اند؟
فرضیه
محوری ترین اصول در نبردهای هوایی عبارت اند از ۱)اصل اجتناب از تجاوز به حریم ثالث توسط هواپیماهای نظامی هر یک از اطراف متخاصم
۲)رعایت تمیز روا میان متحاربین و غیر متحاربین(که در نبردهای هوایی این مهم از طریق تمیز روا میان اماکن نظامی و غیر نظامی امکان پذیر است) که در رویکرد های عملی چگونگی رعایت یا عدم رعایت آن را ارزیابی خواهم نمود.
در بحث قواعد قراردادی موجود در زمینه نبردهای هوایی مستقیم ترین قواعد که حاکم بر نبردهای هوایی است در سال ۱۹۲۳ تصویب شد که در این سال مقررات لاهه در خصوص نبرد هوایی و نیز قواعدی در خصوص کنترل ارتباط رادیویی در زمان جنگ تدوین گردید.اگرچه این مقررات از نظر حقوقی هرگز به تصویب نرسیدند اما در توسعه اندیشه‌های حقوقی نقش بسزایی داشتند.
بعد از جنگ جهانی دوم کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در سال۱۹۵۶ پیش نویس قواعد دهلی برای محدودسازی خطرات متوجه جمعیت غیر نظامی در زمان جنگ را تنظیم کرد این پیشنویس و گذارش کمیته بین‌المللی صلیب سرخ درباره آن ها نشان دهنده تأثیر مقررات لاهه بر جنگ هوایی هستند مهمتر اینکه بسیاری از اصول مطرح شده در سال ۱۹۲۳ در پروتکل اول الحاقی ۱۹۷۷ البته به صورت اصلاح شده پذیرفته شده و بنابرین به عنوان حقوق قراردادی لازم الاجرا هستند.
هواپیماهای بدون سرنشین که از پیشرفته ترین های صنعت هوایی در جنگ ها می‌باشد نیز دارای قواعد خاص خود می‌باشند واستفاده از هواپیماها در مخاصمات مسلحانه به علت استفاده از دوربین های حساس و دقیق آن ها تا حدودی منجر به کاهش تلفات غیر نظامیان در زمان جنگ می‌گردد و از این لحاظ می‌تواند در تطابق با حقوق بین الملل ناظر بر مخاصمات مسلحانه جلوه نماید.اما نکته مهمی که نباید از نظر دور داشت آن است که مشروعیت استفاده از این هواپیماها طبق حقوق بین الملل توسل به زور نمی تواند مجوزی برای مشروعیت استفاده از این هواپیما ها طبق حقوق بین الملل بشردوستانه باشد.بدین ترتیب اصولی نظیر اصل احتیاط در حمله،اصل اعمال تبعیض در به کارگیری تسلیحات جنگی،اصل رعایت تفکیک میان نظامیان و غیر نظامیان و اصل تناسب میان حمله و منافع جنگی مورد انتظار از جمله اصولی است که در خصوص حملات هواپیماهای بدون سرنشین نیز قابل اعمال است و بایستی به دقت مورد رعایت قرار گیرد،امری که به زعم بسیاری از صاحب‌نظران در جریان استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در مبارزه با تروریسم در کشورهایی نظیر افغانستان و پاکستان توسط ایالات متحده آمریکا بارها نقض شده است.
نحوه جمع آوری اطلاعات
جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و با مراجعه مستقیم به دفتر کمیته ملی حقوق بشر دوستانه و دفترسازمان صلیب سرخ در تهران و استفاده از منابع و مراجع این کتابخانه ها بوده است.ل می‌باشد
محتوای پژوهش
تحقیق پیش رو متشکل از سه فصل است که فصل اول آن مباحث کلی و اساسی که به شناخت بهتر مباحث کمک می‌کند در آن مطرح شده است و در فصل دوم مباحث اصلی تحقیق در خصوص جنگ های هوایی بیان شده است و نشان می‌دهد این جنگ ها در چه چارچوبی قاعده مند می‌شوند و نهایتاًً در فصل سوم نمونه ای از جنگ های هوایی معرفی شده اند و در ادامه ی مباحث دو ضمیمه آورده شده است که در ضمیمه اول آن اندیشه‌های امام خمینی (ره)در خصوص جنگ و تجلیلی از شهدای خلبان در جنگ تحمیلی آورده شده است و و در ادامه کنوانسیون۱۹۲۳لاهه در زمینه جنگ های هوایی برای شناخت بهتر مباحث ارائه شده در پایان نامه اورده شده است.
لازم به ذکر است در تحقیق پیشرو عنوانهای جنگ،نبرد همگی در تحت یک مفهوم و معنی به کار رفته شده است.
در خصوص فصل دوم و بررسی قواعد عرفی ،با توجه به اینکه کتاب استفاده شده در این فصل از مهمترین و جامع تری کتاب های گرداوری شده در زمینه قواعد عرفی می‌باشد و تمامی قواعد عرفی در آن آورده شده است در نتیجه از مراجعه به کتب منابع متفرقه خودداری نموده و تنها از همین کتاب استفاده شده است و این دلیل بر عدم توانایی از ذکر منابع دیگر نبوده است.
فصل دوم
بررسی مفاهیم اساسی
پیشگفتار
