متکی بربصیرت درون بینانه و تعبیر گر
علاوه بر ویژگی های فوق تصاویر شاعرانه نیما واخوان در هم پیوسته و بالنده وپویا وحامل احساس آمیخته و ممزوج و جدایی ناپذیر و متکی بر بصیرت درون بینانه و عضو زنده یک کل اند .و مکمل ومتمم معنا هستند.
نتیجه گیری
استفاده از صنعت ادبی تشبیه در تصویر سازی با صفات در اشعار نیما وجود دارد ، اما در اشعار اخوان چون تابع سبک خراسانی می باشدبه تشبیه بیشتر توجه نموده تا استعاره و آنچه را می بینند عینا به تصویر می کشند .
تصاویر شعری هرکدام از شاعران متحرک و جاندار و برگرفته از طبیعت اندو شاعر سخت با طبیعت همدلی میکند .شخصیت بخشی با بهره گرفتن از صفات انسانی به غیر جاندار و بعد از تشبیه بیشترین کاربرد را در اشعار دو شاعر دارد .
صفت سازی با بهره گرفتن از صفات استعاره با توجه به اینکه زبان نیما یی زبان سمبلیک و نمادین است .از استعاره مصرحه در صور خیال و تصویر سازی هایش با صفت استفاده نموده است .
تصویر سازی با صفات با بهره گرفتن از آرایه کنایه در اشعار هردوشاعر وجود دارد.
استفاده از آرایه حس آمیزی و بکار بردن حواس ظاهری بعنوان صفت در جملات
تصویر سازی با صفات شاعرانه برای تجسم و بازگویی آیین های عامیانه
از صفات امروزی وهنری نمودن این صفات در تصویر سازی های هردو شاعر وجود دارد برای تصویرسازی هایش استفاده می نمود همچنین استفاده از صفات شاعرانه در توصیف عناصر طبیعت از جمله : آسمان ، فصل ها و رنگها ..استفاده از واژه شب بعنوان نماد اوضاع اجتماعی آن دوره در اشعار هردو شاعر وجود داشته کما اینکه در آثار نیما بیشتر به این امر توجه شده است .
تصویر های دوشاعر مولوداحساس وعاطفه وخواستگاه معرفتی آن احساسی وعاطفی وبرگرفته از درون شاعر می باشد.
برای ایجادتاثیراست وایجاداحساس در مخاطب شاعر از صفات شاعرانه استفاده نموده و تصاویر شعری پشت سرهم ودر حال حرکتند
تصاویر شعری با صفات شاعرانه حماسی در اشعار اخوان سبب بوجود آمدن سبک حماسی شده است واین امر در اشعار نیما به نسبت کمتر می باشد همچنین در بخشی از اشعار نیما تصویر سازی با صفات غنایی سبب بوجود آمدن سبک غنایی ودر بخشهای دیگر سبک های ستایشی وتعلیمی را آفریده است .
زمان های مورد توجه هردو شاعر در تصویرهای شعریشان هردو از زمانها شب و واز فصل ها پاییز و زمستان را بیشتر می پسندند . و حوادث تخیلی و شاعرانه خود را در آن می ریزند .مکان مورد نظر در تصویر سازی ها در اشعار نیما واخوان طبیعت است وزنده وپویا وتعبیر احساس و عاطفه شاعر اند و پیوستگی تصاویر وجود دارد .
به لحاظ دستوری در آثار نظم دو شاعر در بحث صفات شاعرانه نتیجه گرفته می شود استفاده از شیوه مقلوب باین صورت که موصوف قبل از صفت آورده می شد در بکار گیری صفات شاعرانه وجود دارد .صفات کهن فارسی و عربی در اشعار و تصویرسازی هایش هردوشاعر بوفور دیده می شود در اشعار اخوان بیشتر از صفات کهن وباستانی بکار گرفته شده است .
بکار گیری حرف (ی) در آخر صفت .استفاده از ضمیرهای متصل در ترکیب های وصفی
صفت شاعرانه نیمایی که کسره اضافه دربین موصوف وصفت نیست وشکل قید دارد .
صفت را جانشین اسم قرار می دادن ودر این صورت صفت بعد از حرف منادای (ای ) می آمد.
اخوان نیز مانند نیما تصویرسازی هایی در مورد شب با زبان وبیان خود و نزدیک به تصویر سازی های نیما رادارد وی نیز شب را تیره –رعب انگیز – وحشتناک می داند وعلاوه برشب توصیفات عناصر دیگر از جمله شطرنج و آسمان و پدیده های امروز از جمله رادیو و هواپیما و..
اخوان همانند نیما صفت وموصوف را جابجا می کنند وی از کلمات ساده وپیش پا افتاده استفاده می نماید وتنها به مقلوب نمودن آن سبب نوعی برجستگی و ایجاد انگیزه در مخاطب را شده است .
استفاده از تصویر سازی در توصیف نمادها با بهره گرفتن از صفت های شاعرانه دیده می شود وی مانند نیما از آرایه های ادبی از جمله شخصیت بخشی –حس آمیزی –تشبیه واستعاره .. وبکارگیری صفات شاعرانه متنوع وزیبا اما با لحن وزبان دیگر باعث ایجاد سبک هایی در اشعار وآثار خود گردیده که یکی از مهمترین این سبکها بدلیل استفاده از صفات حماسی و اساطیری و کاربرد های مقلوب صفت وموصوف و قیدها وفعل ها واسم های کهن و حماسی سبب بوجود آمدن سبک حماسی و صلابت و استواری وی شده است .
شباهت های که در صفت شاعرانه نیما و اخوان وجودارد می شود به موارد ذیل اشاره نمود .
۱.جابجایی صفت وموصوف در شعر
۲. آوردن صفت شاعرانه بعد از حرف ندا ی (ای )
۳. آوردن ب برسر صفت
۴. بکار گیری صفات و لغات کهن توصیفی و زنده نمودن صفات و لغات مرده فارسی با بهره گرفتن از مقلوب نمودن جای موصوف وصفت
در بدست آمدن سبک ها اخوان نیز همانند نیما با توجه به استفاده نمودن صفات در تصویر سازی هایش سبک های مختلفی مانند حماسی –غنایی –تعلیمی –اخلاقی دارد که از بین تمامی آنها با توجه به زبان و کاربرد لغات اساطیری وحماسی سبک حماسی بیشترمحسوس وقابل لمس می باشد .توصیفات اخوان نیز مانند نیما حول موضوعاتی مثل طبیعت .شخصیتها –اوضاع اجتماعی –فرهنگ با بهره گرفتن از آرایه های ادبی شکل گرفته است ومتحرک ،پویا ،مبهم ، عدم ایستایی،برگرفته از احساس وعاطفه و پیوسته وبرای ایجاد احساس می باشد .
پیشنهادات :
۱.تصویر سازی با گروه های اسمی شاعرانه در اشعار نیما
۲.تصویر سازی با گروه های اسمی شاعرانه در اشعار اخوان
۳.صفت های شاعرانه وسبک آوری در اشعار نیما واخوان
منابع :
۱.اخوان ثالث، مهدی، ۱۳۹۱از این اوستا،، نشرتهران .طیف نگار،چاپ سوم
۲.اخوان ثالث، مهدی،۱۳۷۰، گزیده اشعار، مروارید، تهران،چاپ دوم
۳.اخوان ثالث،مهدی،م.(امید ) ،۱۳۳۰ارغنون،انتشارات مروارید،چاپ اول
۴.خوان ثالث،مهدی، ۱۳۵۷،دوزخ اماسرد، انتشارات توکا،چاپ اول
۵.اخوان ثالث،مهدی،۱۳۶۸،در حیاط کوچک پاییز، در زندان، انتشارات بزرگمهر،چاپ دوم
۶.اخوان ثالث،مهدی، ۱۳۵۶،زمستان،،انتشارات مروارید چاپ ششم
۷.اخوان ثالث، مهدی،۱۳۶۸،ترا ای کهن بوم و بر دوست دارم،مروارید، چاپ اول
۸.اخوان ثالث،مهدی،۱۳۵۷، زندگی می گوید /اما باید زیست ،انتشارات توسکا ، چاپ اول
۹.اخوان ثالث،مهدی،مروارید،۱۳۶۸،چاپ هشتم
۱۰.اخوان ثالث،مهدی، ۱۳۶۳،آخر شاهنامه، مروارید،چاپ هشتم
۱۱.انوری حسن،گیوی،احمد،۱۳۷۷دستور زبان فارسی، انتشارات فاطمی،چاپ بیستم
۱۲.بیرانوند، احمد،۱۳۸۹شرح حاشیه ( بررسی جریان های حاشیه شعر معاصر بعد نیما )، نشر روزگار، تهران،چاپ سوم
۱۳.پارسایی نژاد، ایرج،۱۳۸۸،نیما یوشیج و نقد ادبی،–تهران،سنجش،چاپ سوم
۱۴.حسنلی،کاووس،۱۳۸۳،گونه های نو آوری در شعر معاصر ایران ،نشر ثالث . تهران . ،چاپ اول
۱۵.حمیدیان، سعید، تابستان ۱۳۸۱، داستان دگردیسی (روند دگرگونیهای شعر نیما یوشیج ) ، -انتشارات نیلوفر-تهران–چاپ اول
۱۶. حقوقی،محمد،۱۳۸۷،شعر زمان ما (۲) مهدی اخوان ثالث،تهران،موسسه انتشاراتن گاه،چاپ اول