بنظر می رسد بین مشکلات فرزندپروری و گرایش به فرزند آوری وجود رابطه دارد .
بنظر می رسد بین رضایت زناشویی و ابعاد آن و گرایش به فرزند آوری وجود رابطه دارد .
بنظر می رسد بین تقدیر گرایی و گرایش به فرزند آوری وجود رابطه دارد .
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
روش شناسی تحقیق
تحقیق در زمینه فرزندآوری در علوم متعددی از جمله جامعه شناسی و جمعیت شناسی مورد توجه می باشد . جامعه شناسان نیز با بهره گرفتن از مباحث نظری به شناخت و تبیین این موضوع پرداخته اند .
از آنجا که فرزندآوری یکی از پدیده های اجتماعی پیچیده می باشد ، لذا با تکیه بر یک رویکرد تحقیقی نمی توان به شناخت دقیق دست یافت . لذا تلفیق رویکرد نظری و تجربی بهترین گزینه برای بررسی موضوع می باشد .
نوع تحقیق
تأکید بر تحقیقات در جامعه شناسی، صرفاً با تکیه بر روش پیمایشی نیست . هر چند که روش های پیمایشی نیز نتایج مفید و ارزنده ای در جهت کشف حقایق مهیا می سازد ، لذا در این تحقیق از روش اسنادی در تنظیم چارچوب تئوری و از روش پیمایشی در جهت آزمون فرضیات بهره گرفته شده است .
در این پژوهش بکارگیری روش علمی از اهم امور می باشد بطوریکه در این تحقیق با ارجاع به منابع نظری و تحقیقات پیشین با هدف دستیابی به یک چارچوب تئوریکی معقول تلاش و به افراد جهت جمع آوری اطلاعات مراجعه شده است. لذا از نظر شیوه ی بررسی و به لحاظ شناختی این تحقیق توصیفی و تبیینی است زیرا به توصیف فرزندآوری و عوامل موثر بر آن پرداخته شده است .
همانگونه که اشاره شد به لحاظ جمع آوری اطلاعات این تحقیق از نوع پیمایشی است . زیرا ابزار عمده جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه از زنان و مردان متاهل در گروه سنی ۲۵ تا ۴۵ ساله شهر جهرم است. سئوالات پرسشنامه بر اساس شاخصهای موجود در تئوریهای مرتبط عمدتاً توسط محقق و بعضاً از تحقیقات پیشین استفاده شده است .
تکنیک جمع آوری اطلاعات
روش عمده در این پژوهش پیمایشی است و در روش پیمایش (Survey) گردآوری انواع مختلف اطلاعات درباره ی محل یا اجتماع یا دوره ی خاصی از زندگی اجتماعی که می توان از روش های پرسشنامه و مصاحبه استفاده کرد ، می باشد (قنادان ، مطیع و ستوده، ۲۵۱:۱۳۷۵) .
در این تحقیق از روش پیمایش استفاده شده است و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه می باشد . گویه ها بر اساس طیف لیکرت که یا از تحقیقات مشابه و یا توسط محقق ساخته شده است مورد بهره گیری قرار گرفته است. پرسشنامه این تحقیق حاوی سؤالات باز و بسته می باشد که سؤالات متغییرهای مستقل و وابسته بصورت طیف لیکرت ارائه گردیده است و سؤالات زمینه ای با وضعیتی که به ویژگی های اقتصادی و یا ویژگی های فردی پاسخگویان اشاره دارد به صورت باز و بسته می باشد . شیوه اجرای پرسشنامه در تحقیق حاضر از نوع حضوری و محل اجرای آن شهر جهرم می باشد که توسط محقق پرسشگری شده است و اعتبار و روایی آن با آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی سنجیده شده است .
برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماریSpss با ورژن ۲۱ استفاده شده است . قابل ذکر است که متغیر وابسته در این پژوهش فرزندآوری و متغیرهای مستقل تقدیر گرایی، دینداری، جامعه پذیری جنسیتی ، مشکلات فرزند پروری ، مشارکت اجتماعی و رضایت زناشویی می باشد .
تعاریف مفاهیم و تعاریف عملیاتی
تعاریف مفاهیم جهت شناخت مفهوم با رویکرد علمی می باشد و در تعاریف عملیاتی محقق به دنبال شناخت شاخصها برای هر متغیر می باشد و بر این اساس گویه ها تنظیم و پرسشنامه تدوین می شود .
رضایتمندی زناشویی: رضایت زناشویی یک وضعیت روانی است که مزایا و هزینه های درک شده از ازدواج را به سوی شخص خاصی منعکس می کند و به زمان و فاکتورهای موقعیتی وابسته است و مسئلهای کاملا شخصی است (استون و شاکلفرد [۴۵]،۲۰۰۷ ) . گویه های که تعیین کننده این متغییر می باشند در ذیل ارائه شده است :
از ویژگی های شخصیتی و عادات همسرم در روابط جنسی راضی نیستم
از نحوه ابراز عشق و احساسات با همسرم بسیار خشنود هستم
تازمانی که همسرم در کنارم نباشد به من خوش نمی گذرد
ای کاش همسرم بیشتر مایل بود مرا شریک احساستش کند
اغلب به دنبال راهی برای افزایش جذابیت روابط جنسیمان هستیم
هرگز حتی برای یک لحظه از رابطه با همسرم تاسف نخورده ام
دینداری : عبارت از یک نظام مشترک و الزام آور از اعتقادت و اعمال که امور مقدس ، یعنی آن چیزهایی که جدا و مجزا و محترم هستند ، مربوط می شود . اعتقادات و اعمالی که همه آنهایی را که از اینها پیروی می کنند در یک اجتماع اخلاقی ،(کلیسا) گرد هم می آیند (ویلم ،۱۳۸۹؛به نقل از قیصری ،۱۳۸۹). گویه های ذیل بیانگر تعاریف مفاهیم می باشند .
اعتقاد به بهشت و جهنم دارم
شیطان واقعاٌ وجود دارد
اگر امر به معروف و نهی ا ز منکر را ترک کنیم فساد و فحشا همه جا را فرا می گیرد
همه اعمالی که در این دنیا انجام می دهیم در آخرت مورد محاسبه قرار می گیرد
خداوند را در هر لحظه ناظر بر اعمال خود می دانم
قرآن از سوی خداوند فرستاده شده است
اعتقاد به خدا دارم
گاهی اوقات احساس توبه می کنم و از خدا برای جبران گناهانم کمک می خواهم
احساس معنویت خاصی در هنگام نماز خواندن و دعا کردن دارم
پس از ارتکاب گناه احساس عذاب وجدان می کنم
هرگاه به حرم یکی از اولیاء می روم احساس معنویت عمیقی به من دست می دهد
بدون اعتقاد دینی احساس می کنم زندگی پوچ و بی هدف است
- چون به روز جزا ایمان دارم از دروغ گفتن و تهمت زدن به دیگران پرهیز می کنم
- اگر سود اقتصادی زیادی را کسب کرده باشم خمس و زکات آنرا پرداخت خواهم کرد
- مهم نیست که یک شغل درآمدش حلال باشد مهم این است که پردرآمد باشد
- احساس ترس از خداوند را تجربه کرده ام
- شرایط پذیرش اعمال مذهبی در درگاه خداوند تقلید و تبعیت از یک مرجع تقلید است
- آدم باید مراقب باشد لقمه حرام نخورد
- سعی می کنم نماز های یومیه را در اول وقت بخوانم
- در ایام ماه رمضان مقید به گرفتن روزه هستم
- هر چند وقت یک بار برای ادای نماز جماعت به مسجد می روم
جامعه پذیری جنسیتی: فرایندی است که طی آن هویت نقش جنسیتی فرد شکل می گیرد. این فرایند شامل مولفه هایی نظیر ترجیح نقش جنسیتی، شناسایی نقشهای جنسیتی و شناخت معیارهای نقش جنسیتی می باشد (شایان مهر،۱۳۸۵) که در اینجا به گویه های مورد نظر اشاره می شود .
اشتغال زنان موجب تضعیف پایگاه خانواده می شود
زنان باید در امور مختلف حتماٌ از شوهرانشان اجازه بگیرند
شناخت عوامل موثر بر تمایل به فرزندآوری زنان و مردان متاهل شهر جهرم- قسمت ۷