چکیده:

 

هدف از این پژوهش بررسی میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای مادی و معنوی دانش آموزان شهرستان شهرکرد در سال1391بود. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش تحقیق زمینه یابی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را، کلیه دانش آموزان سال سوم متوسطه رشته علوم انساتی به تعداد 255 نفر و دبیران روان شناسی به تعداد 6 نفر از شهرستان شهرکرد تشکیل دادند که با توجه به محدود بودن جامعه آماری، کل جامعه به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تمام شماری مطالعه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بوده است که پس از تعیین روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های مجذور کای و تی مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی سوم متوسطه با نیازهای دانش آموزان، تفاوت مشاهده شده بین فراوانی ها معنادار است و اکثر دانش آموزان معتقدند که میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی سوم متوسطه با نیازهای مادی در حد متوسط و با نیازهای معنوی و کل نیازهای آنان در حد زیاد بوده است. همچنین نتایج حاکی ازآن است که بین میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی با نیازهای مادی و معنوی دانش آموزان از دید گاه دبیران، تفاوت مشاهده شده بین فراوانی ها معنادار نشده است و اکثر آنان معتقدند که محتوای کتاب روان شناسی با نیازهای مادی و معنوی دانش آموزان انطباقی ندارد. افزون بر آن، مقایسه میانگین ها نشان داد که بین دیدگاه دانش آموزان دختر و پسر در مورد میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی سوم متوسطه با نیازهای آنان تفاوت معنادار وجود دارد و دانش آموزان دختر ارزیابی بهتری در مقایسه با دانش آموزان پسر داشتند. همچنین بین دیدگاه دانش آموزان با دبیران در مورد میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی با نیازهای دانش آموزان نیز تفاوت معناداری وجود دارد و دانش آموزان ارزیابی بهتری در مقایسه با دبیران داشتند.

 

کلمات کلیدی: نیازها، کتاب درسی، محتوا، مقطع متوسطه.

 

  فهرست مطالب

 

عنوان                                         صفحه

 

فصل اول : کلیات پژوهش .                       1

 

1-1-مقدمه . 2

 

1-2-بیان مسئله .      3

 

1-3-اهداف تحقیق .            5

 

    1-3-1-اهداف کلی                       5

 

    1-3-2-اهداف جزیی                           6

 

1-4-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق                                     7

 

1-5-سئوالات یا فرضیه های تحقیق    .                              9

 

    1-5-1-سئوال کلی تحقیق    .                              9

 

    1-5-2-سئوالات جزئی تحقیق    .                                   10

 

1-6-تعریف مفاهیم مطرح شده در تحقیق        12

 

    1-6-1-تعاریف نظری    .                       12

 

    1-6-2-تعاریف عملیاتی    .                           14

 

فصل دوم : بررسی ادبیات و بیشینه تحقیق    .    16

 

2-1- مقدمه . 17

 

2-2- مبانی نظری پژوهش .                   17

 

   2-2-1-مفهوم و ماهیت نیاز                               17

 

      2-2-1-1-اهمیت نیازها در زندگی انسان   19

 

      2-2-1-2- نیازها از دیدگاه روان شناسان   19

 

      2-2-1-3– نیازها از منظر اندیشمندان دینی   .      23

 

      2-2-1-4- جمع بندی دیدگاه ها درباره نیازها      23

 

   2-2-2-آموزش متوسطه                           24

 

      2-2-2-1-اهمیت آموزش متوسطه     25

 

      2-2-2-2-اهداف آرمانی دوره آموزش متوسطه   25

 

   2-2-3-کتاب درسی                       26

 

      2-2-3-1-تعریف و مفهوم کتاب درسی   .  26

 

      2-2-3-2-نقش و کارکرد کتاب درسی   28

 

   2-2-3-3-محتوا و ساختار کتاب درسی   . 28

 

      2-2-3-4-ویژگی های کتاب درسی   . 29

 

      2-2-3-5-معیارهای کتاب درسی   . 30

 

   2-2-4-برنامه درسی                     31

 

      2-2-4-1-نگرش های اساسی به برنامه درسی        31

 

      2-2-4-2-عناصر برنامه درسی   .   32

 

   2-2-5-محتوا   .         35

 

      2-2-5-1-مفهوم محتوا   .                               35

 

      2-2-5-2-ماهیت محتوا   .                               35

 

      2-2-5-3-چگونگی فرایند انتخاب محتوا   . 36

 

      2-2-5-4-معیارهای انتخاب محتوا   . 37

 

      2-2-5-5-تناسب محتوا با نیازهای اجتماع   . 38

 

      2-2-5-6-تناسب محتوا با نیاز فراگیر   . 39

 

      2-2-5-7-تناسب محتوا با ساختار دانش   . 40

 

   2-3-مبانی تجربی پژوهش                                   41

 

      2-3-1-تحقیقات داخلی     41

 

      2-3-2-تحقیقات خارجی   50

 

   2-4-چهار چوب نظری پژوهش    .   62

 

   2-5-خلاصه و جمع بندی   .                               63

 

فصل سوم : روش پژوهش                   65

 

3-1-مقدمه   .   66

 

3-2-روش پژوهش   .       66

 

3-3-جامعه آماری         66

 

3-4-روش نمونه گیری               66

 

3-5-ابزار گردآوری داده ها                         67

 

3-6-روایی               .   68     

 

3-7-پایایی                  68  

 

3-8-شیوه جمع آوری داده ها   .                         69

 

3-9-روش های آماری   .           69

 

فصل چهارم : تحلیل داده ها   .                   71

 

4-1-مقدمه                                      72

 

4-2-توصیف شاخص های دموگرافیک پاسخگویان   . 72  

 

   4-2-1-توزیع فراوانی و درصدی متغیر جنسیت در دانش آموزان                    72

 

   4-2-2-توزیع فراوانی و درصدی متغیر جنسیت در دبیران          74

 

   4-2-3-توزیع فراوانی و درصدی متغیر سن در دانش آموزان                74

 

   4-2-4-توزیع فراوانی و درصدی متغیر سن در دبیران      75

 

   4-2-5-توزیع فراوانی و درصدی دانش آموزان به تفکیک ناحیه                    76

 

   4-2-6- توزیع فراوانی و درصدی متغیر معدل در دانش آموزان                  77

 

4-3- توصیف متغیرهای پژوهش                               78

 

   4-3-1-آماره های توصیفی نیازهای هشت گانه از دیدگاه دانش آموزان                                78

 

   4-3-2-آماره های توصیفی نیازهای هشت گانه از دیدگاه دبیران                        80

 

4-4-بررسی سئوالات پژوهش                         81                      

 

        4-4-1- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم     متوسطه تا چه اندازه با نیازهای مادی مطابقت دارد؟   .   81  

 

   4-4-2- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم   متوسطه تا چه اندازه با نیازهای معنوی  مطابقت دارد؟   .   82

 

   4-4-3- از دیدگاه دبیران روان شناسی، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای مادی دانش آموزان مطابقت دارد؟ .     83       

 

   4-4-4- از دیدگاه دبیران روان شناسی، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای معنوی دانش آموزان مطابقت دارد؟        84

 

   4-4-5- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای اخلاقی دینی مطابقت دارد؟      85

 

   4-4-6- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای اجتماعی مطابقت دارد؟     86

 

   4-4-7- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای فرهنگی مطابقت دارد؟   87

 

   4-4-8- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای روان شناختی مطابقت دارد؟     87  

 

   4-4-9- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای اقتصادی مطابقت دارد؟   . 88

 

   4-4-10- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای مهارت مطابقت دارد؟   88

 

   4-4-11- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای زیستی مطابقت دارد؟   .  89                                 

 

   4-4-12- از دیدگاه دانش آموزان، محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه تا چه اندازه با نیازهای آموزشی- تربیتی مطابقت دارد؟   . 89 

 

   4-4-13- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای اخلاقی – دینی، با یکدیگر متفاوت است؟                  .      90  

 

   4-4-14- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای اجتماعی، با یکدیگر متفاوت است؟           .      91  

 

   4-4-15- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای فرهنگی، با یکدیگر متفاوت است؟         .      92  

 

   4-4-16- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای روان شناختی، با یکدیگر متفاوت است؟                     92  

 

   4-4-17- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای اقتصادی، با یکدیگر متفاوت است؟                93  

 

   4-4-18- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای مهارت، با یکدیگر متفاوت است؟         .      93  

 

   4-4-19- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای زیستی، با یکدیگر متفاوت است؟              94  

 

   4-4-20- آیا ارزیابی دانش آموزان دختر و پسر از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای آموزشی – تربیتی، با یکدیگر متفاوت است؟                 95

 

   4-4-21- آیا ارزیابی دبیران و دانش آموزان از میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای اخلاقی – دینی، با یکدیگر متفاوت