هدف از پژوهش حاضر بررسی اعتبار و پایایی پرسشنامه ده سوالی شخیت(TIPI) در نمونههای غیربالینی و بالینی بوده است. TIPI مقیاس بسیار کوتاهی است که با اندازه گیری سریع پنج عامل عمده شخصیت باعث گسترش این حیطهی مطالعاتی می شود و همچنین وجود چنین ابزاری امکان مطالعات غربالگری و زمینهیابی را فراهم نماید. ابتدا پس از ترجمه اولیه تست TIPIتوسط 4 متخصص و سپس بازگردان آن به زبان اصلی ، نسخه نهایی پرسشنامه آماده گردید. سپس بعد از اجرای اولیه بر نمونه ای 60 نفره ضرائب آلفای کرونباخ و نتایج آزمون – باز آزمون محاسبه گردید. سپس در مرحله اصلی آزمون بر روی دو گروه نمونه بهنجار (322n=) و نمونه بالینی (56 نفر مبتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی) اجرا گردید. ابزارهای این مطالعه عبارت بودند از: آزمون شخصیت نئو(NEO-FFI)، پرسشنامه شخصیت آیزنگ(EPQ)، مقیاس درجهبندی حرمت خود(SERS)، پرسشنامه حالت-صفت خشم اشپیلبرگر، مقیاس عاطفه مثبت و منفی(PANAS) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس(DASS-21). نتایج بیانگر اعتبار همگرا و واگرایی مناسب پرسشنامه ده سوالی شخصیت در هر دو گروه نمونه می باشد. همچنین همسانی درونی پرسشنامه یاد شده در هر دو گروه غیر بالینی و بالینی در حد متوسط بدست آمد. و در آخرین مرحله بررسی اعتبار سازه نمونه غیر بالینی با بهره گرفتن از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد الگوی عاملی مطابق با ساختار فرض شده، دارای پنج عامل می باشد و همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی، بیانگر شاخصهای مناسب مدل پنج عاملی در جمعیت ایرانی می باشد. بدین ترتیب نتایج این مطالعه همسو با یافته های مطالعه اصلی می باشد و می توان در مطالعات آینده و در تحقیقاتی که دارای متغیرهای متعدد می باشند از تست TIPI به عنوان یک ابزار معتبر و روا استفاده نمود.
کلید واژه: پنج عامل شخصیت، آزمون ده سوالی شخصیت، اعتبار ،پایایی.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
تقدیم أ
تشکر و قدردانی ب
چکیده ت
فهرست مطالب ث
فهرست جدول‌ها ذ
فهرست شکل‌‌ها س
فصل 1- کلیات پژوهش 1
1-1- بیان مسئله 2
1-2- ضرورت تحقیق 10
1-3- اهداف تحقیق 11
1-4- فرضیه های پژوهش 11
1-5- تعاریف نظری و عملی متغیرها 12
1-5-1- شخصیت. 12
1-5-2- اعتبار 12
1-5-3- پایایی 13
فصل 2- مروری بر پیشینه های نظری و عملی پژوهش تحقیق 14
2-1- مقدمه 15
2-2- تعریف شخصیت 15
2-2-1- سه جنبه شخصیت 18
مزاج 18
خلق 18
منش 18
2-3- ماهیت شخصیت 19
2-3-1- یکتایی و وجوه اشترک 19
2-3-2- ثبات و انعطاف پذیری 20
2-4- عوامل موثر در شکل گیری شخصیت 21
2-4-1- وراثت 21
2-4-2- محیط 22
2-5- رویکردهای ساخت شخصیت 24
2-5-1- روش های ریخت شناسی 24
2-5-1-1- بقراط. 24
2-5-1-2- کرچمر 25
2-5-1-3- شلدن. 25
2-5-1-4- ریخت شناسان دیگر. 26
2-5-2- الگویهای عاملی.28
2-5-2-1- رویکرد کتل 29
الف) صفات شخصیت 29
2-5-2-2- رویکرد عاملی آیزنگ. 33
الف) ساخت شخصیت 33
ب) تیپهای شخصیت 34
ج) مبنای زیستی شخصیت 37
2-5-2-3- مدل پنج عاملی. 37
الف) ریشه های تاریخی عوامل پنجگانه 38
ب) تفسیر ابعاد نظریه پنج عاملی شخصیت 41
2-6- روش های سنجش شخصیت 46
2-6-1- آزمونهای رویکرد عاملی 47
2-6-1-1- پرسشنامه 16عاملی کتل 47
2-6-1-2- پرسشنامه شخصیت نئو 48
2-6-1-3- پرسشنامه شخصیت آیزنگ 49
2-6-1-4- پرسشنامه ده سوالی شخصیت 50
2-7- ادبیات تحقیق 51
2-7-1- انواع مقیاس های عاملی در ارزیابی شخصیت 51
2-7-1-1- پرسشنامه پنج عاملی 44 سوالی(BFI) 51
2-7-1-2- خزانه بین المللی آیتم شخصیت (IPIP) 52
2-7-1-3- پرسشنامه 100 توصیفگر صفات (TDA) 52
2-7-1-4- فرم کوتاه پرسشنامه 100 توصیفگر صفات 53
2-7-1-5- نسخه ی تجدید نظر شده ی پرسشنامه ی شخصیتی نئو 54
2-7-1-6- فرم کوتاه پرسشنامه شخصیتی نئو 54
2-7-2- پرسشنامه پنج عاملی TIPI 55
فصل 3- فرایند روش شناختی پژوهش 60
3-1- نوع تحقیق 62
3-2- آزمودنی ها 62
3-2-1- جامعه آماری پژوهش 62
الف- جمعیت غیر بالینی 62
ب- جمعیت بالینی 62
3-2-2- نمونه تحقیق و روش نمونه گیری 62
الف) نمونه غیر بالینی 62
1) نمونه اولیه 62
2) نمونه اصلی 62
ب) نمونه بالینی 63
3-3- ابزار های تحقیق 63
3-3-1- پرسشنامه جمعیت شناختی 63
3-3-2- پرسشنامه ی ده سوالی شخصیت 64
3-3-3- فرم کوتاه مقیاس درجه بندی حرمت خود 65
3-3-4- مقیاس عاطفه مثبت و منفی 65
3-3-5- پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیزنک-فرم کوتاه 66
3-3-6- پرسشنامه حالت –صفت بیان خشم 67
3-3-7- پرسشنامه ی شخصیتی نئو فرم کوتاه 68
3-3-8- فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس 68
3-4- روش اجر و گردآوری اطلاعات 69
3-4-1- آماده سازی پرسشنامه ده سوالی شخصیت 69
3-4-2- مطالعه اولیه. 70
3-4-3- مطالعه اصلی. 71
3-5- روش تحلیل داده ها 72
فصل 4- یافته های پژوهش 73
4-1- نتایج توصیفی 75
4-1-1- یافته های توصیفی مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی نمونه غیربالینی 75
4-1-1-1- یافته های توصیفی ویژگی های جمعیت شناختی نمونه اولیه 75
4-1-1-2- یافته های توصیفی ویژگی های جمعیت شناختی نمونه اصلی 76
4-1-2- شاخص های توصیفی مربوط به متغیّرهای تحقیق در نمونه غیربالینی 79
4-1-2-1- شاخص های توصیفی متغیّرهای تحقیق در نمونه اولیه 79
4-1-2-2- شاخص های توصیفی متغیّر های تحقیق در نمونه اصلی 80
4-1-3- یافته های توصیفی مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی نمونه بالینی 86
4-1-4- یافته های توصیفی مربوط به متغیّر های تحقیق در نمونه بالینی 90
4-2- نتایج استنباطی 94
4-2-1- بررسی شواهد مربوط به پایایی 94
