(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                      صفحه             

 

چکیده 1

 

فصل اول: کلیات و مفاهیم مرتبط با مصلحت

 

بخش اول: کلیات

 

1- مقدمه. 4

 

1-1- بیان مساله 6

 

1-2- سؤالات. 9

 

1-3- فرضیات 9

 

1-4- سابقه و ضرورت انجام تحقیق. 9

 

1-5- اهداف کلی و کاربردی تحقیق. 11

 

1-6- روش تحقیق و ابزار گردآوری اطلاعات 11

 

1-7- محدودیتهای تحقیق 11

 

1-8- سازماندهی تحقیق. 12

 

بخش دوم:  مفاهیم مرتبط با مصلحت

 

1-9- مفاهیم 14

 

1-9-1- فقه سیاسی. 14

 

1-9-2- بررسی معنای لغوی و اصطلاحی مصلحت. 15

 

1-9-3- مصلحت و حسن و قبح عقلی 16

 

1-9-4- مصلحت و ضرورت. 17

 

1-9-5- مصلحت و مفسده. 17

 

1-9-6- مصلحت و اهداف و مقاصد احکام شرعی 19

 

1-9-7- مصلحت و استحسان. 21

 

1-9-8- مصلحت به مبنای حکم شرعی. 22

 

1-9-9- مصلحت به عنوان ملاک حکم حکومتی. 23

 

1-9-10- مصلحت به عنوان منبع اجتهاد و روش اجتهاد 23

 

1-10- نتیجه گیری. 25

 

 

 

فصل دوم: بررسی مصالح مرسله

 

2-1- مقدمه. 28

 

2-2-تعریف مصالح مرسله 28

 

2-3- تاریخچه مصالح مرسله. 29

 

2-4- دیدگاه مذاهب چهارگانه در رابطه با مصالح مرسله   30

 

2-4-1 نظر شافعیان در رابطه با مصالح مرسله 30

 

2-4-2- نظر حنفیان درباره مصالح مرسله. 31

 

2-4-3- نظر مالکیان در رابطه با مصالح مرسله. 31

 

2-4-4- نظر حنبلیها در رابطه با مصالح مرسله. 31

 

2-4-5- مصالح مرسله از دیدگاه شاطبی. 32

 

2-5- شاطبی کیست؟. 32

 

2-5-1- نوشته های شاطبی. 33

 

2-5-2- نظریه مقاصد از دیدگاه شاطبی. 33

 

2-6- اقسام مصلحت. 36

 

2-6-1- تقسیم به لحاظ درجه اهمیت و از حیث قوت. 36

 

2-6-2- تقسیم بر اساس اعتبار شارع. 36

 

2-6-3- تقسیم از جهت دین و دنیا. 37

 

2-6-4- تقسیم به اعتبار محل صدور 37

 

2-6-5- تقسیم به اعتبار متعلق آن 41

 

2-6-6- تقسیم به اعتبار قطع و ظن 37

 

2-7- ضوابط و چارچوب تمسک به مصالح مرسله 38

 

2-7-1-  هماهنگی با مقاصد شرع. 39

 

2-7-2-  مخالف نبودن بانص. 39

 

2-7-3- ضروری و کلی و قطعی بودن. 39

 

2-7-4- معقول بودن 39

 

2-7-5-  رعایت اهم و مهم 39

 

2-7-6-  رعایت نقش زمان و مکان 39

 

2-7-7- عمومی بودن 39

 

2-8- ادله حجیت مصالح مرسله. 40

 

2-8-1-  ادله لاضرر 40

 

2-8-2-  ادله نفی حرج. 41

 

2-8-3-  سیره. 41

 

2-8-4-  جامعیت اسلام 42

 

2-8-5-  جاودانگی اسلام 42

 

2-8-6-  درک حسن و قبح  اشیاء. 43

 

2-9- ادله منکرین مصالح مرسله. 44

 

2-9-1-  اعتراف به نقص شریعت 44

 

2-9-2-مردد بین دو اعتبار. 44

 

2-9-3-  از بین رفتن وحدت و عمومیت تشریع 45

 

2-10- نقش مصلحت مرسله در انواع احکام. 45

 

2-11- تعارض مصالح با نصوص 46

 

2-12- احکام مبتنی بر مصالح مرسله. 48

 

2-12-1- احکام مربوط به نظام اداری 48

 

2-12-2- احکام مربوط به نظام قضایی و حقوقی خاص 48

 

2-13- نتیجه گیری. 49

 

فصل سوم: بررسی مجمع تشخیص مصلحت نظام

 

3-1- مقدمه. 52

 

3-2- سابقه تأسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام. 52

 

3-3- جایگاه مصلحت در فقه شیعه 54

 

3-4- اقسام مصلحت. 55

 

3-4-1-  تقسیم به لحاظ مقاصد شرع 55

 

3-4-2-  تقسیم به لحاظ درجه اهمیت. 56

 

3-5- ضوابط مصلحت. 56

 

3-5-1-  تقدیم اهم بر مهم. 56

 

3-5-2-  استفاده از کارشناسان و متخصصان. 58

 

3-5-3-  سازگاری با روح قوانین اسلام. 58

 

3-5-4-  توجه به نقش زمان و مکان 58

 

3-5-5-  نگهداشت حوزه مصلحتهای حاکم، اجتماع است. 59

 

3-5-6-  قاعده نفی عسر و حرج 59

 

3-5-7-  قاعده لاضرر. 59

 

3-6- بررسی حجیت مصلحت 60

 

3-6-1-  جامعیت اسلام 60

 

3-6-2-  حکومت، ضرورتی فطری و نیازی عقلی 60

 

3-6-3-  تشخیص مصلحت در مسائل نوظهور 61

 

3-7- مصلحت در موضوعات احکام 62

 

3-7-1-  رابطه مصلحت با احکام اولیه. 62

 

3-7-2-  رابطه مصلحت با احکام ثانویه 63

 

3-7-3-  رابطه مصلحت با احکام حکومتی 63

 

3-8- نسبت فقه و مصلحت از دیدگاه امام. 64

 

3-9- مفهوم مصلحت از دیدگاه امام 64

 

3-10- مصلحت نظام از دیدگاه امام 65

 

3-10-1- واژه صلاح. 66

 

3-10-2- مصالح کشور. 66

 

3-10-3- مصالح مسلمین. 66

 

3-10-4- مجمع تشخیص مصلحت نظام 67