نتایج نشان می دهند که تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه مثبت بوده است اما تاثیر شاخص فضای کسب وکار بر رشد اقتصادی منفی میباشد.
واژگان کلیدی: رشد اقتصادی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی، شاخص فضای کسب و کار، گشتاورهای تعمیمیافته
فهرست
1 فصل اول:کلیات پژوهش 1
1.1 بیان مساله 2
1.2 پیشینه تحقیق 3
1.3 اهداف تحقیق 8
1.4 سوالات تحقیق 8
1.5 فرضیه های تحقیق 8
1.6 روش پژوهش 9
1.7 روش گرداوری و تحلیل داده ها 9
1.8 ساختار تحقیق 9
2 فصل دوم: بررسی نظریات رشد اقتصادی و سرمایهگذاری مستقیم خارجی 11
2.1 مقدمه 12
2.2 مبانی نظری 12
2.2.1 رشد اقتصادی 12
2.2.1.1 نظریههای رشد 12
2.2.1.1.1 نظریه رشد کلاسیک 13
2.2.1.1.2 نظریهی رشد نئوکلاسیک 14
2.2.1.1.2.1 مدل رشد هارود– دومار 15
2.2.1.1.2.2 مدل رشد سولو – سوان 17
2.2.1.1.3 نظریهی رشد درونزا 21
2.2.1.1.3.1 مدل سرمایه انسانی لوکاس 23
2.2.2 سرمایه گذاری مستقیم خارجی 24
2.2.2.1 روند سرمایهگذاری مستقیم خارجی 27
2.2.2.2 عوامل موثر بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی 27
2.2.2.2.1 اندازه بازار 28
2.2.2.2.2 توسعه اقتصادی و سرمایه انسانی 28
2.2.2.2.3 آزادی اقتصادی 29
2.2.2.2.4 امنیت اقتصادی 29
2.2.2.2.5 قوانین کشور میزبان 30
2.2.2.2.6 توسعه بازارهای مالی 30
2.2.2.2.7 تجارت، نرخ ارز و نظامهای ارزی 30
2.2.2.2.8 سیاستهای مالیاتی 31
2.2.2.3 تئوریهای مرتبط با سرمایهگذاری مستقیم خارجی 32
2.2.2.3.1 تئوریهای مرتبط با بازار کامل 32
2.2.2.3.1.1 نرخهای متفاوت بازدهی: 32
2.2.2.3.1.2 تنوع سرمایهگذاری: 33
2.2.2.3.1.3 اندازه بازار 33
2.2.2.3.2 تئوریهای مرتبط با بازارهای ناقص 34
2.2.2.3.2.1 تئوری سازمان صنعتی 34
2.2.2.3.2.2 نظریه درونیسازی 35
2.2.2.3.2.3 فرضیه چرخه عمر محصول 36
2.2.2.3.2.4 نظریه مکان 37
2.2.2.3.2.5 پارادایم التقاطی دانینگ 37
2.2.3 سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی 38
3 فصل سوم: بررسی شاخص های فضای کسب و کار 42
3.1 مقدمه 43
3.2 شاخص های ارزیابی فضای کسب و کار 44
3.2.1 شاخص فضای کسب و کار 45
3.2.2 شاخص رتبه بندی ریسک سیاسی 46
3.2.3 شاخص آزادی اقتصادی 47
3.2.4 شاخص تصویر لحظه ای فضای کسب و کار 48
3.2.5 شاخص طراحی شده توسط شرکت نوسازی صنایع ایران 50
3.2.6 شاخص فساد 52
3.2.7 شاخص بی ثباتی 52
3.2.8 شاخص آسیب پذیری 53
3.2.9 نماگرهای احساس اقتصادی 53
3.2.10 شاخص سهولت انجام کسب و کار 54
3.2.10.1 شاخص های فضای کسب و کار 55
3.2.10.1.1 تاسیس و راه اندازی یک فعالیت (فرآیند ثبت شرکت) 55
3.2.10.1.2 فرآیند اخذ گواهی تاسیس و راه اندازی کارگاه 56
3.2.10.1.3 شاخص استخدام نیروی کار 58
3.2.10.1.4 شاخص ثبت و انتقال مالکیت 62
3.2.10.1.5 شاخص اخذ اعتبار 63
3.2.10.1.6 شاخص حمایت از سرمایه گذاران 66
3.2.10.1.7 شاخص پرداخت مالیات 69
3.2.10.1.8 شاخص تجارت برون مرزی 70
3.2.10.1.9 الزام آور بودن قراردادها 73
3.2.10.1.10 شاخص ختم و انحلال یک فعالیت 75
4 فصل 4: تخمین مدل 78
4.1 مقدمه 79
4.2 تصریح الگو 79
4.3 آزمون اعتبار محدودیت های گشتاوری 82
4.4 برآورد الگو 83
4.5 تفسیر نتایج حاصل از برآورد الگو 86
4.6 جمع بندی 87
5 فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات 88
5.1 مقدمه 89
5.2 خلاصه پژوهش 89
5.3 پیشنهادات 91
5.4 پیشنهادات برای پژوهش های بعدی 92
6 منابع 93
6.1 منابع فارسی 93
6.2 منابع انگلیسی 96
7 پیوست 99
فهرست جداول و نمودارها
جدول 1 بدترین و بهترین کشورهااز نظر شاخص کسب و کار اکونومیست 46
نمودار نمودار راداری ایران در سال 2009 50
جدول2 نتایج حاصل از تخمین مدل 85
1 فصل اول:کلیات پژوهش
1.1 بیان مساله
انباشت سرمایه به عنوان یکی از پیش نیازهای اساسی در فرایند رشد اقتصادی میباشد که می تواند از منابع داخلی یا خارجی تامین گردد. منابع مالی خارجی به عنوان مکملی برای پسانداز داخلی میباشد. از مهمترین راههای ورود منابع مالی خارجی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی(FDI) میباشد.
فواید سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) شامل جذب سرمایه، تکنولوژی روز، دانش جدید، بالا بردن توانایی مدیریت، افزایش اشتغال، بهبود تراز پرداختها و افزایش قدرت رقابت است. براساس مطالعات، سرمایه گذاری خارجی تابع عوامل زیادی از قبیل نرخ بازگشت سرمایه، باز بودن اقتصاد، زیرساختها، رشد اقتصادی، سرمایهگذاری داخلی، منابع طبیعی، سرمایه انسانی، تورم، نرخ ارز، بدهی خارجی، وضع مالی دولت و اندازه بازار میباشد.
یکی از موارد بسیار موثر بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی(FDI) وضعیت مقررات در کشورهای میزبان میباشد. مقررات به طور نسبی می تواند به صورت مانعی برای ورود سرمایه گذاران به عرصه تولید میباشد. مانعی که هم می تواند بر سر راه سرمایه گذاران داخلی و هم سرمایه گذاران خارجی (به صورت شدیدتر) باشد. مثلا اگر مالکیت خارجیان بر دارائیهای داخل کشور ممنوع باشد، انگیزه سرمایهگذارن را، برای سرمایهگذاری، کاهش میدهد.
هزینه های مقررات به دو صورت پولی و زمانی میباشد. هزینه های پولی، هزینههایی است که در انجام فرایند سرمایهگذاری و یا در طول بهره برداری از سرمایهگذاری، به عواملی غیر از عوامل تولید باید پرداخت گردد مانند هزینههایی که برای ثبت شرکت باید پرداخت گردد و یا هزینههایی که براساس قانون باید به عوامل تولید بیشتر از هزینه مستقیم تولید باید پرداخت گردد مانند هزینههایی که براساس قانون کار به صورت حق مسکن و . باید پرداخت گردد. هزینه های زمانی هم، هزینههایی است که به سرمایه گذاران، به دلیل از دست دادن زمان تحمیل میشود. آنچه که در دنیای امروز بسیار مهم میباشد مسئله زمان است. قوانین پر پیچ و خم که اکثرا زمانبر
