بازار الکترونیکی سیستم اطلاعاتی بینسازمانی است که به خریداران و فروشندگان شرکتکننده در برخی از بازارها، مستقل از طرف سوم، اجازه میدهد اطلاعات و پیشنهادهایی در مورد قیمت و محصول ارائه دهند. بهکارگیری این نوآوری جدید توسط شرکتها چه کوچک و چه بزرگ موجب خلق مزایای متعددی شده و این مزایا سبب تقویت انگیزه شرکتهای کوچک و متوسط به این پدیده شده است. شرکتهای کوچک و متوسط به دلیل نقش مهم در اقتصاد کشور ایران درصورت بهکارگیری بازار الکترونیکی میتوانند بهرهوری و کارآیی کل سیستم اقتصادی را ارتقاء بخشند. اما چنانچه این شرکتها از آمادگی کافی برای ورود به بازارهای الکترونیکی برخوردار نباشند با شکست رو به رو خواهند شد و سیستم اقتصادی را دچار مشکل خواهند کرد. لذا ارزیابی آمادگی آنها از اهمیت ویژه برخوردار است. از این رو در این پژوهش تلاش میشود تا به شناسایی عوامل ارزیابی آمادگی شرکتهای کوچک و متوسط در استفاده از بازار الکترونیکی پرداخته شود. بدین منظور بر اساس تحقیقات قبلی و مطالعه ادبیات مرتبط با موضوع، عوامل فنی، سازمانی و بین سارمانی، به عنوان عوامل کلیدی شناسایی شده و مولفهها و شاخصهای مرتبط با هر یک از آنها ارائه شده اند. پرسشنامه 41 سوالی با طیف لیکرت هفت نقطهای طراحی شده است. ضریب پایایی کلی پرسشنامه با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ معادل 76/0محاسبه گردید. حجم نمونه در این پژوهش 52 میباشد. تایید آزمون تی نشان داد عوامل فنی، سازمانی و بینسازمانی (3فرضیه اصلی) به همراه کلیه زیر عوامل مرتبط (13فرضیه فرعی) همگی تایید شده اند. آزمون فریدمن نیز حاکی از اهمیت عوامل فنی بیش از عوامل سازمانی و بینسازمانی میباشد. در پایان آمادگی 5شرکت کوچک و متوسط فعال در صنعت فرش ارزیابی گردید.
واژههای کلیدی: عوامل فنی، عوامل سازمانی، عوامل بینسازمانی، بازار الکترونیکی، شرکتهای کوچک و متوسط
عنوان فهرست مطالب شماره صفحه
فصل اول : 1
1-1. مقدمه. 2
1-2. بیان مسئله. 3
1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق 4
1-4. اهداف تحقیق 6
1-4-1. هدف اصلی 6
1-4-2. اهداف فرعی 6
1-5. سوالات تحقیق 6
1-5-1. سوالات و فرضیات اصلی 6
1-5-2. سوالات و فرضیات فرعی 7
1-6. مدل مفهومی پژوهش. 9
1-7. قلمرو زمانی و مکانی تحقیق 10
1-7-1. قلمرو موضوعی 10
1-7-2. قلمرو مکانی 10
1-7-3. قلمرو زمانی 10
1-8. تعاریف اصطلاحات و متغیرهای تحقیق 10
فصل دوم : 12
2-1. مقدمه. 13
2-2. تجارت الکترونیکی 14
2-2-1. منافع تجارت الکترونیکی 15
2-3. بازار الکترونیکی 18
2-3-1. اجزای تشکیل دهنده بازار الکترونیکی 20
2-3-2. انواع بازار الکترونیکی 20
2-4. آمادگی الکترونیکی 21
2-4-1. لزوم آمادگی الکترونیکی 23
2-4-2. اهداف آمادگی الکترونیکی 24
2-4-3. ارزیابی آمادگی الکترونیکی 25
2-5. بنگاه های کوچک و متوسط 29
2-6. بکارگیری بازار الکترونیکی توسط بنگاه های کوچک و متوسط 32
2-6-1. کسب وکارهای کوچک. 32
2-6-2. کسب وکارهای متوسط 32
2-7. صنعت فرش. 34
2-7-1. فرش و بازار الکترونیکی 36
2-8. نمونه ای از بازارهای الکترونیکی عمومی 37
2-8-1. ebay. 37
2-8-2. علی بابا 38
2-8-3. بازار الکترونیکی ایران. 39
2-9. جمع بندی ادبیات موضوعی 40
2-10. پژوهش های پیشین 42
2-10-1. تحقیقات داخلی 42
2-10-2. تحقیقات خارجی 45
فصل سوم : 54
3-1. مقدمه. 55
3-2. روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش. 55
3-2-1. روش تحقیق از منظر هدف پژوهش. 55
3-2-2. روش تحقیق از منظر فرایند و روش گردآوری اطلاعات 57
3-3. متغیرهای پژوهش. 58
3-3-1. تقسیم بندی متغیرها بر اساس رابطه. 58
3-3-2. تقسیم بندی متغیرها بر اساس ارزش. 59
3-3-3. تعریف متغیرها 60
3-4. جامعه و نمونه آماری 65
3-4-1. جامعه آماری 65
3-4-2. نمونه آماری 66
3-4-3. نمونه گیری 66
3-4-4. برآورد حجم نمونه. 66
3-5. روش گردآوری اطلاعات 67
3-5-1. مقیاس بندی پاسخ سوالات پرسشنامه. 68
3-5-2. روش توزیع پرسش نامه. 69
3-5-3. روائی و پایائی ابزار پژوهش. 69
3-6. تجزیه و تحلیل داده و آزمون فرضیه. 72
3-6-1. تجزیه و تحلیل داده ها 72
فصل چهارم : 75
4-1. مقدمه. 76
4-2. آمار توصیفی 76
4-2-1. تحصیلات 77
4-2-2. رشته تحصیلی 78
4-2-3. سابقه کار 79
4-2-4. سمت سازمانی 80
4-3. آمار استنباطی 81
4-3-1. آزمون فرضیات 82
4-3-2. رتبه بندی عوامل 96
4-4. ارزیابی آمادگی 5شرکت فعال در صنعت فرش. 101
فصل پنجم : 106
5-1. مقدمه. 107
5-2. تحلیل نتایج جمعیت شناختی 108
5-3. مقایسه نتایج پژوهش با نتایج پژوهش های پیشین 108
5-4. ارائه پیشنهادها 119
5-5. محدودیت های پژوهش. 121
5-6. پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی 122
منابع. 124
پیوست شماره 1 129
پیوست شماره 2 132
پیوست شماره 3 136
مقدمه
انسان در عصری زندگی می کند که تقاضای بسیار زیادی برای اطلاعات وجود دارد و این امر به طور چشمگیری توسط اینترنت تسهیل شده است .قدرت ارتباطی قوی از طریق اینترنت، امکان هماهنگی، کنترل، عملیات بهتر و اطلاع رسانی مناسب را فراهم ساخته است و باعث ایجاد فرصت برای سازمانهای متکی بر بازارهای الکترونیکی[1] شده و از طرف دیگر، تهدیداتی را همچون امکان از دست دادن سهم بازار، ورود رقبای جدید و معرفی محصولات جانشین متنوع برای سازمانهایی که در استفاده از این فناوریها دچار تعلل شده اند، ایجاد کرده است (فرزام نیا،1387).
بسیاری از بنگاهها بهدلیل اینکه نمیدانستند چگونه از اینترنت استفاده کنند و نتوانستند خود را با محیط جدید وفق دهند، دچار ورشکستگی شدند. برخی سازمانها نیز بدون آماده کردن پیشنیازهای لازم، به استفاده از بازارهای الکترونیکی روی آوردهاند که باعث ایجاد مشکلات عدیدهای برای آنها شده است. در مورد بنگاههای کوچک، چنانچه در استفاده از بازارهای الکترونیکی دچار مشکل شوند، تاثیر این مشکلات بیشتر خواهد بود. بر این اساس لازم است ابتدا میزان آمادگی بنگاهها برای شرکت در بازارهای الکترونیکی در ابعاد مختلف سنجیده شود و چنانچه آمادگی لازم برای استفاده از این بازارها را داشتند، اقدام به ایجاد زمینه های حضور در بازارهای الکترونیکی نمایند و در صورتیکه آمادگی لازم در برخی ابعاد وجود نداشت، به بهبود و مهیا نمودن پیشنیازهای لازم بپردازند (Fawzy and Dworski,2010).
بازار الکترونیکی سیستم اطلاعاتی بینسازمانی است که به خریداران و فروشندگان شرکتکننده در برخی از بازارها، مستقل از طرف سوم، اجازه میدهد اطلاعات و پیشنهاداتی در مورد قیمت و محصول ارائه دهند (Gottschalk and Abrahamsen,2002). بازار الکترونیکی، امکان انجام معاملات مرتبط در محیطهای متعامل و شبکه شده دیجیتالی را فراهم می آورد. این بازارها زیرساختهایی ایجاد می کنند برای اینکه به تامینکنندگان و خریداران اجازه دهند که در محیط آنلاین تعامل کنند (Warkentin,2002).
عمده استفاده از بازارهای الکترونیکی توسط شرکتها و سازمانهای بزرگ میباشد، ولی در سالهای اخیر توجه برخی شرکتهای با مقیاس کوچکتر نیز به سوی این نوع بازارها و مبادلات از طریق آنها جلب شده است. بنگاههای کوچک و متوسط[2] نقش چشمگیری را در اقتصاد بین المللی ایفا می کنند. بنگاههای کوچک و متوسط در برقراری اقتصاد پویا و سالم با ملل صاحب صنعت و معرفی ابداعات و نوآوریها نقش موثری دارند (Al-Qirim,2004).
به همین دلیل موضوعات و پدیدههایی که بر عملکرد این نوع سازمانها اثرگذار است، اثرات زیادی بر وضعیت کسب و کار در کشورها و ایجاد تغییرات در عوامل
