این پژوهش درموردسلامت روان و ویژگیهای شخصیتی دختران وپسران مجردانجام شدپیشنهادمی شودکه پژوهش های بعدی درموردزنان ومردانی که دراوایل زندگی مشترک خودبسرمی برنداستفاده شود.
منابع و مأخذ
۱-آزاد حسین.(۱۳۷۵).آسیب شناسی روانی.تهران.انتشارات بعثت.
۲- اتکینسون ،ریچارد اس،اتکینسون،ریتال،هیلگارد ارنست ن،(۱۳۸۲).زمینه روانشناسی.(ترجمه محمدتقی براهنی….ودیگران)؛تهران:رشد.
۳-بنادرخشان،همایون.(۶۱)کلیدسلامت روانی.نشریه :موفقیت
۴-حسینی،ابوالقاسم.(۱۳۷۱).اصول بهداشت روانی.مشهد:انتشارات دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
۵-دلاور،علی.(۱۳۸۱).احتمالات وآمارکاربردی در روانشناسی وعلوم تربیتی .تهران:رشد.
۶-ستوده،هدایت الله.(۱۳۸۱).آسیب شناسی اجتماعی (جامعه شناسی انحرافات)(ویرایش ۲).تهران :آوای نور.
۷-سیف ،علی اکبر.(۱۳۸۲).روش تهیه پژوهشنامه در روانشناسی وعلوم تربیتی .تهران :نشردوران.
۸-شعائری نژاد،علی اکبر.(۱۳۷۴).روان شناسی رشد(ویرایش؟).تهران .اطلاعات
۹- شولتس،دو آن.(۱۳۶۹).روانشناسی کمال- الگوهای شخصیت(ترجمه گیتی خوشدل).تهران:نشرنو.
۱۰-شاملو،سعید.(۱۳۸۳).بهداشت روانی(ویرایش ۲).تهران:رشد.
۱۱-صادقی ،منصوره السادات ،مظاهری،محمدعلی.(۱۳۸۴).اثر روزه داری برسلامت روان.مجله روانشناسی ،ش ۶،ص ۲۹۲ .
۱۲-کریمی،یوسف.(۱۳۷۹).روانشناسی شخصیت .تهران:موسسه نشرویرایش.
۱۳-گروه مطالعات روانشناختی (۱۳۷۶).به نقل ازگلدبرگ(۱۹۷۲)وهیلر(۱۹۷۹).
۱۴- گروسی،محمد.(؟).ارزیابی شخصیت .انتشارات ،
۱۵-میلانی فر،بهروز.(۱۳۷۳).بهداشت روانی .انتشارات رشد.
۱۶-مهرابی،نادر.(۱۳۸۳).بررسی میزان سلامت روانی وتنیدگی درمعتادان،قاچاقچیان موادمخدروافرادعادی،مجله روانشناسی،ش ۲،ص۱۷۳.
۱۷-محی الدین ،ملک.(۱۳۸۲).بررسی نقش ویژگیهای شخصیتی(درونگرایی ،برونگرایی،هیجان طلبی)دروابستگی به نیکوتین .پایان نامه کارشناسی.
۱۸-هاشم زاده،ایرج،اورنگی،مریم،وبهره دار،محمدجعفر.(۱۳۷۸).بررسی میزان استرس شغلی ورابطه آن باسلامت روان درکارکنان بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی شیراز،چهارمین گنگره سراسری استرس بیمارستان حافظ شیراز.
۱۹-یوسفی،فائق،ویوسفی ،محمدحسین.(۱۳۷۸).بررسی سلامت روانی دانش آموزان دبیرستان شهرسنندج وعوامل مرتبط باآن .دانشگاه علوم پزشکی کردستان.
پرسشنامه تست شخصیتی فارسی NEO(کامل) پیوست الف
۱- من آدم نگرانی نیستم.
۲- من بیشترافرادی راکه می شناسم واقعاًدوست دارم.
۳-من قدرت تخیل وتصورخیلی زنده وفعالی دارم.
۴- من معمولاًدرموردقصدونیت دیگران بدبین وبدگمان هستم.
۵- من به محتاط بودن وداشتن عقل سلیم مشهورم.
۶- من اغلب ازنحوه برخورددیگران باخود عصبانی می شود.
۷- من معمولاًازجمعیتهای بزرگ وشلوغ دوری وپرهیزمی کنم.
۸- مسائل ومطالب مربوط به هنروزیبایی شناسی برای من چندان اهمیت ندارند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۹- من آدم حیله گرومکاری نیستم.
۱۰- من ترجیح می دهم که باذهن بازبه استقبال اتفاقات آینده بروم تااین که برای هرکاری طرح ونقشه قبلی داشته باشم.
۱۱- من به ندرت احساس تنهایی وغمگینی می کنم.
۱۲- من آدمی مسلط،قوی وقاطعی هستم.
۱۳-بدون هیجانات قوی،زندگی برای من چیز جالبی نخواهدبود.
۱۴-بعضی ازمردم مراآدمی خودخواه وخودمحوری میدانند.
۱۵- من سعی می کنم تاوظایف محوله به خودراباصداقت ودرستی انجام دهم.
۱۶- من درمعامله بامردم همیشه ازاین می ترسم که نکندمرتکب اشتباه بزرگی شوم.
۱۷- من درموقع کاریاتفریح ،عجله وشتاب به خرج نمی دهم.
۱۸-من درکارهای خودازروش نسبتاًثابت وجاافتاده ای پیروی می کنم.
۱۹- من ترجیح می دهم بادیگران همکاری کنم تاباآنهابه رقابت بپردازم.
۲۰- من آدم راحا طلب وتنبلی هستم.
۲۱- من به ندرت درکارزیاده روی می کنم.
۲۲- من اغلب تشنه هیجان وتحریک هستم.
۲۳-من اغلب ازبازی کردن بانظریه هاوافکارانتزاعی لذت می برم.
۲۴- من ازلاف زدن درباره استعدادها وموفقیت های خودبدم نمی آید.
۲۵- من بخوبی می توانم وقت وفعالیت خودراطوری تنظیم کنم که کارهای محوله به موقع تمام شود.
۲۶- من اغلب احساس درماندگی وناتوانی می کنم ومیل دارم شخص دیگری مسایلم راحل کند.

• • §§

spihr i axtarān 
(تنجیم: تقسیمات آسمان)
* سپهرِ اختران: فلک البروج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: «سپهر اختران» همان «سپهر ستارگان آمیزنده» است. این ترکیب اصطلاحی تنجیمی است که دقیقاً معادل با «فلک البروج» بوده و در نتیجه به «دایرهالبروج» و «منطقهالبروج» نیز اشاره دارد. معادل هندی آن tārā-maṇḍala- است که لفظاً به معنی «دایرۀ ستارگان» و عملاً به معنی «فلک البروج» و «دایرهالبروج» می‌باشد (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۴۴۴). از همین ترکیب میتوان به این نکته پی برد که ترکیب «ستارگان آمیزنده» و «اختران» به بروج فلکی اشاره دارد که سیارات در آنها حرکت کرده و در آنجاست که طبع سیارات با طبع ستارگان ترکیب شده و باعث تمزیج طبایع می‌شود. (برای توضیحات رک. pāyag و gumēzišn)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ریشه شناسی: (رک. spihr و axtar)

• • §§

spihr ī azabar spihr 
(تنجیم: تقسیمات آسمان)
* سپهر ناآمیزنده: سپهرِ زبر سپهر، فلک الافلاک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: ترکیب پهلوی «سپهر زبر سپهر»، اصطلاحی تنجیمی است که دقیقاً معادل با «فلک الافلاک» بوده و در نتیجه به طبقات مینوی آسمان، که جایگاه ایزدان و ویژگان است، اشاره دارد. (رک. pāyag ، gumēzišn)
ریشه شناسی: (رک. spihr)

• • §§

spihr i gumēzišnīg 
(تنجیم: تقسیمات آسمان)
* سپهر آمیزنده: فلک البروج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: (رک. pāyag ، gumēzišn)
ریشه شناسی: (رک. spihr و gumēzišn)

• • §§

Spur [sp̄wl | Paz. spur | M, P ˀspwr]
(منازل قمر)
* اسپور، به معنی «پر، کاملاً روشن»: خانه چهاردهم ماه. از ۲۳ درجه و ۲۰ دقیقه برج خوشه تا ۶ درجه و ۴۰ دقیقه از برج ترازو.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بسامد و خوانش: نام این منزل قمر یکبار در بندهشن (۲: ۲) و یکبار نیز در دینکرد سوم (ص۴۰۴: س۲) آمده است. املاهای مختلف این واژه در نسخ مختلف بندهشن به شرح زیر است: در نسخه هایTD1, TD2, DH, M51 با املای پهلوی (sp̄wl)، و در نسخه های K20, K20b با املای پازند (spur)، (پاکزاد، ۲۰۰۵: ۳۵پ۴۳)؛ و در دینکرد نسخه مدن (۱۹۱۱: ۴۰۴)، با املای پازند (stl) که آشکارا اشتباه املایی است برای (sp̄wl) و بهمین خاطر است که دومناش (۱۹۷۲: ۳۷۶) آنرا به صورت (Spur) خوانده است. کلیه پژوهشگران از جمله، هنینگ (۱۹۴۲: ۲۴۴)، بهار (۱۳۷۵: ۵۹) و پاکزاد (۲۰۰۵: ۳۵) این واژه را به صورت Spur خوانده‌اند. در این میان یوستی (۱۸۶۸: ۱۲۷) با آنکه این واژه را به صورت spur خوانده است، احتمال داده است که این واژه در اصل Sapor و به معنی «ذائقه؟» بوده است. انکلساریا (۱۹۵۶: ۳۱) آنرا به صورت Spôr ثبت کرده است.
توضیحات: در بندهشن، منزل قمری «سپور»، خانه چهاردهم ماه است که معادل آن در هندی Citrā́ به معنی «کاملاً روشن، تابناک» نام دارد که با معنی نام پهلوی این منزل یعنی Spurr مطابقت دارد. این منزل در قسمت پایانی برج خوشه قرار دارد و معادل عربی آن «سماک اعزل» به معنی «بی سلاح» است. ستارۀ شاخص این منزل در لاتین Spica (α سنبله) نام دارد که مطابق بهار (۱۳۷۵: ۵۸)، ستاره چهاردهم از برج سنبله در نزد اعراب است.
ریشه شناسی: واژۀ spurr و əspurr صورتهای دیگر uspurr و uspurrīk می‌باشند که از ترکیب *us-pṛna- از ریشه purr- ساخته شده اند (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۸): ایرانی آغازین: *us-pṛna- (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۸)؛ سانسکریت: sphāra-, sphirá- «بزرگ، بلند، متراکم، گسترده، کامل، زیاد» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۱۲۷۰)؛ ut-pr̠̣̄- «پر کردن» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۱۸۱)؛ اوستایی: این واژه مرکب است از: (us-) + pərəna- «پر» (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۹۹)؛ فارسی باستان: مشتق از paru- «بسیار» (کنت، ۱۹۵۳: ۱۹۶)؛ فارسی میانه: spul (مایرهوفر، ۱۹۹۶: ۱۹۷)؛ spur (بهار، ۱۳۴۵: ۴۱۲)؛ spurr [spwl] «پر» (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۸)؛ Spur «منزل قمری چهاردهم» (بهزادی، ۱۳۶۸: ۵؛ یوستی، ۱۸۶۸: ۱۲۷؛ هنینگ، ۱۹۴۲: ۲۴۴؛ بهار، ۱۳۷۵: ۵۹؛ پاکزاد، ۲۰۰۵: ۳۵)؛ Spôr (انکلساریا، ۱۹۵۶: ۳۱)؛ فارسی میانه ترفانی و پهلوی اشکانی ترفانی: ispurr [ˀspwr] «پر، کامل» (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۸؛ دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۸۷؛ بویس، ۱۹۷۷: ۲۲)؛ پازند: spur (هوبشمان، ۱۸۹۵: ۷۳؛ دوبلوا، ۲۰۰۶: ۱۳۹؛ نیبرگ، ۱۹۷۴: ۲۶۴)؛ فارسی نو: پر؛ انگلیسی: full .

• • §§

Srū [slwb’ | Paz. srob, sroi | Av. srū-, sruuā- | N surū(y)]
(منازل قمر)
* سرو، به معنی «چنگال»: خانه شانزدهم ماه. از ۲۰ درجه میزان تا ۳ درجه و ۲۰ دقیقه عقرب.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بسامد و خوانش: نام این منزل قمر تنها یکبار در بندهشن (۲: ۲) آمده است. املاهای مختلف این واژه در نسخ بندهشن به صورت پازند و به شرح زیر است: در TD1 با املای (sroi)، در TD2, DH با املای (srōi)، در K20 با املای (srōb)، و در K20b, M51 با املای (srob)، (پاکزاد، ۲۰۰۵: ۳۶پ۴۵). این واژه را هنینگ (۱۹۴۲: ۲۴۶) به صورت (srūy)؛ بهار (۱۳۷۵: ۶۰) و بهزادی (۱۳۶۸: ۵) به صورت (srū)؛ و انکلساریا (۱۹۵۶: ۳۱) به صورت Sroi خوانده‌اند. یوستی (۱۸۶۸: ۱۲۷)، به اشتباه این واژه را به صورت srōb و به معنی «سُرب» گرفته است.
توضیحات: در بندهشن، منزل قمری «سروی»، خانه شانزدهم ماه است و در قسمت پایانی برج میزان قرار دارد . معادل آن در هندی Víṡākhā́ به معنی «دو شاخه، چنگال دار» نام دارد که با معنی نام پهلوی این منزل یعنی Srū «چنگال» و معادل عربی آن «زبانا» به معنی «دوشاخ» مطابقت دارد. دو ستارۀ شاخص این منزل در لاتین Zubenelgenubi (α میزان) و Zubeneschamali (β میزان) نام دارند که مطابق بهار (۱۳۷۵: ۵۸)، در نزد اعراب، ستارگان اول و سوم از برج میزان می‌باشند. مطابق التفهیم (بیرونی، ۱۳۵۲: ۱۱۱)، «منزل شانزدهم، زبانی ای دوسروی کژدم، و دو ستاره‌اند از کفه ترازو بر پهنای نهاده، یک از دیگر دوری چند نیزه دارند».
ریشه شناسی: سانسکریت: ṡru- «شاخه شاخه شدن، دو قسمت شدن» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۱۱۰۲)؛ ṡṛṅga- «شاخ» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۱۰۸۷)؛ اوستایی: srū-, srvā- «چنگال، شاخ» (رایشلت، ۱۹۱۱: ۲۷۱)؛ فارسی میانه: srōy [Paz. sroii] «خانه شانزدهم قمر» (بهار، ۱۳۴۵: ۴۰۵)؛ sruy یا srū «چنگال و شاخ» (بهار، ۱۳۷۵: ۶۰)؛ srū [slwb’] «سرو، شاخ، ناخن، چنگال» (مکنزی، ۱۳۷۳: ۱۳۸)؛ srū (مایرهوفر، ۱۹۹۶: ۶۵۳)؛ sruv [slwb’] «شاخ» (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۹)؛ پازند: srōi, sroi, srob, srōb (بندهشن، ۲: ۲)؛ فارسی نو: سرو [surū]، سروی [surūy] (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷۹)؛ انگلیسی: claw ؛ معادل عربی: زبانا، زبانی.

• §§

• مقربین : مثل ابوذر غفاری

• دوستان : مثل عموم مسلمین

• منافقان : بسیاری از کسانی که پس از رحلت ایشان جریان اسلام ناب را به انحراف کشیدند من جمله معاویه بن ابی سفیان

ب – ۲ – ۲ )غیر مسلمانان
۱) غافلان : این دسته افرادی بودند که نوای اسلام به گوششان خورده بود اما از ارزش آن غافل بودند وآن را نپذیرفته بودند.
۲) دشمنان : مانند بسیاری از مشرکان مکه و برخی قبایل اهل کتاب
۳) جهال : اشخاصی که نوای اسلام در دوره حیات مبارک ایشان به آنها نرسید.
۴)منافقان :مانند بسیاری از اهالی ذمه که تحت لوای حکومت اسلامی زندگی می کردند ولی به خیانت دست می زدند.
۵)بی طرفان :برخی از قبایل بادیه نشین غیر مسلمان که ایشان در طول حیات مبارک خود با آنها تعامل نداشتند وآنها نیز نقش چندانی در تحولات آن عصر نداشتند.
اما آنچه که مهم است این که اکنون ما بابررسی تعامل این افراد با پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم چه بهره ای باید ببریم؟ آیا ما نیز باید مثل عرب بیابانگردی باشیم که بی مهابا وارد مجلس ایشان می شود وفریاد می زند ای محمد(صلی الله علیه وآله وسلم ) عدالت داشته باش.« تبیان نقش مؤسسه ‏هاى اسلامى در رشد وپیشرفت اجتماعى »با ولی امر برخورد داشته باشیم؟ یا مثل دسته ای از یاران ایشان در جنگ حنین ! در این باره در تاریخ آمده است :
ب – ۲ - ۱ -۴ ) «در جنگ حنین و جنگ طائف، پس از آنکه پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله غنایم جنگی را میان قریش و قبایل عرب تقسیم کرد و انصار از غنیمت بی‏بهره ماندند، عده‏ای اعتراض کردند: «لم ارک عَدَلْتَ» عدالت را مراعات نکردی. پیامبر خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله غضبناک شد و فرمود:
«ویحک اذا لم یکن العدل عندی فعند من یکون!؟»
اگر عدل نزد من نیست پس نزد کیست؟
زمانی که سروصداها بالا گرفت و حتی شاعران در مورد آن شعر سرودند، به فرمان رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله انصار در گوشه‏ای گرد آمدند و حضرت برای آنها مطالب ارزنده‏ای را بیان کرد و سپس فرمود:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

«الا ترضون یا معشر الانصار ان یذهب الناس بالشاه و البعیر و ترجعوا برسول الله الی رحالکم؟»
نمی‏خواهید این مردم گوسفند و شتر با خود ببرند(و با آن دلخوش باشند) و شما رسول الله را با خود ببرید؟
کنایه از اینکه اعطاء غنایم به قبایل عرب برای تألیف قلوب آنها به اسلام بوده است و براساس اصل مصلحت انجام گرفته است. در این حادثه به اندازه‏ای انصار از پاسخگویی پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله خشنود شده و متأثر گشتند که گونه‏های آنان از اشک پر شد. »( ابن هشام، ۱۹۷۶،ج۴،۱۳۷تا۱۴۳ )
ملاحظه می کنید این گونه افراد که در دسته دوستان حضرت قرار می گیرند که بر سر بهره ای کوچک از مال دنیا از ایشان انتقاد می کنند و زبان اعتراض می گشایند.
اما دسته ای از به ظاهر مسلمان ها هم بودند که از هر فرصتی برای ضربه زدن به مقام ایشان استفاده می کردند.از جمله در روایات صدر اسلام آمده است که :
ب – ۲ - ۱ -۴و۵ ) الف : در جریان بیعت رضوان که در پایان به پیمان صلح حدیبیه منجر گشت، هنگامی که برخی از مسلمانان مانند عمر بن خطاب لب به اعتراض گشودند و گفتند: اگر تو رسول الله می‏باشی و ما مسلمانیم و آنان مشرکند، پس چرا ما تن به ذلت دهیم و با آنها صلح کنیم؟ رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله با رویی گشاده به پاسخگویی پرداختند و برای ابهام‏زدایی و اینکه صلح بر طبق فرمان الهی و حفظ مصالح عالی اسلام و مسلمانان بوده است فرمود:«انا عبدالله و رسوله، لن اخالف امره و لن یضیّعنی!» (ابن هشام، ۱۹۷۶،ج۳ ،۳۳۱)
من بنده و رسول خدایم هرگز از فرمان او سرپیچی نمی‏کنم و خداوند مرا رها نمی‏سازد.
بدیهی است که یکی از مهم ترین عواملی که به نوع برقراری افراد با پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم جهت می داد بهره وجودی هر شخص از خلقت و عقل بود.وبه تبع آن بهره ای که از ایمان کامل می بردند نوع تعامل با ایشان را رقم می زد.بدین ترتیب هرکس ایمان قوی تری داشت بیشتر تبعیت می کرد وهرکس به تناسب درجات پایین تر ایمان تبعیت کمتر وسؤالات بیشتر داشت.همانگونه که در داستان خضر علیه السلام وموسی کلیم الله علیه السلام به خوبی می بینیم وامام حسن مجتبی علیه السلام نیز در قضیه صلح با معاویه بدان اشاره کرده اند:
ب – ۲ - ۱ -۴و۵ ) ب : امضای صلح نامه، عده‏ای از اطرافیان را بر آشفت و به اعتراض واداشت و امام علیه‏السلام نیز به پاسخگویی پرداخت و مصلحتی که چنین تصمیمی را ایجاب کرد برای پرسشگران شکافت:
«علّه مصالحتی لمعاویه، مصالحه رسول الله صلی‏الله‏علیه‏و‏آله لبنی ضمره و بنی اشجع و لأ هل مکه حین انصرف من الحدیبیه، اولئک کفّار بالتنزیل و معاویه و اصحابه کفار بالتأویل یا اباسعید اذا کنتُ اماما من قِبّل الله تعالی ذکره لم یجب ان أتیته رأیی فیما یسفّه من مهادنه او محاربه و ان کان وجه الحکمه فیما أتیته ملتبسا».
دلیل پیمان صلح با معاویه، همان مصلحتی بود که در پیمان رسول الله صلی‏الله‏علیه‏و‏آله ، با قبایل نبی ضموه و بنی اشجع و مکیان در حدیبیّه بود. آنان به حکم صحیح قرآن کافر بودند و معاویه و یارانش براساس تفسیر قرآن. [یعنی هر دو گروه کافر بودند، هر چند شکل آن متفاوت بود] ای اباسعید اگر امامت من از سوی خداوند متعال است، نباید تصمیماتی حکومتی من را درباره صلح یا جنگ به سفاهت متهم کنی، هر چند، حکمت این تصمیمها بر تو پوشیده باشد.آنگاه سرّ تصمیم سیاسی خود را با ماجرای خضر و موسی علیهماالسلام و سوراخ کردن کشتی و کشتن غلام و باز سازی دیوار توسط خضر علیه‏السلام مقایسه کرد و فرمود، که مشکل، در ناآگاهی از زوایای پنهان این قبیل عملکردهاست و در پایان تأکید فرمود. اگر پیمان صلح با معاویه امضا نمی‏شد، تمامی شیعیان به قتل می‏رسیدند:«و لو لا ما اتیت لما ترک من شیعتنا علی وجه الارض احد الا قتل». (مجلسی،۱۳۶۰، ج۴۴، ۲)
ب – ۲ - ۱ -۲و۳ ) در درجات بالاتر ایمان اشخاصی مثل ابوذرغفاری رحمه الله ویا سلمان رحمه الله ملاحظه می شود البته این دو نیرزمراتب دارند چرا که حدیث نبوی به این نکته اشاره می کند:«اگر آنچه را که سلمان می دانست ابوذر آآگاهی می یافت کافر می شد» . (امین، ۱۳۶۶، ج۷ ، ۲۸۷)
ب – ۲ - ۱ -۱ ) درمراتب بالاتر که فقط یک نفر در آن سطح قرار گرفته است شخص امیرالمومنین علیه السلام است که کامل ترین ایمان به پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم را داراست چرا که ایشان فرمود: «هیچ کس مرا مثل علی (علیه السلام )نشناخت وایمان نیاورد.» (مجلسی، ۱۳۶۲، ج ۱۳، ۲۷۳) در این درجه ایمان است که وقتی ولی امر فرمان می دهد شب بیا ودر بستر من بخواب که دشمنان قصد دارد امشب با شمشیر آخته بر سر بالین من بیایند و قصد جانم را دارند ،بدون چون وچرا راهی بستر شبانه ولی امر می شود وبا نیت خالصانه اطاعت امر می کند. در اینجا مرگ به صورت مستقیم به پیشواز می آید وصاحب ایمان کامل بدون کوچکترین إن قلت می پذیرد اما در جریانی مثل قضیه سپاه اسامه که هنوز مقدمات اولیه رویارویی با مرگ نیز جور نشده است افرادی با ایمان های ضعیف و منافقان مسلمان نما به فکر منافع مادی وپاسخ برای پرسش های عقل ناقص شان هستند .همین درجه از ایمان است صاحبان آن که شکستن بیعتی را که در غدیر خم بسته اند بلا اشکال می دانند اما شکستن بیعت انجام شده در سقیفه را شرعا جایز نمی دانند و با امیرالمومنین علیه السلام احتجاج می کنند که اگر تو زود تر آمده بودی با تو بیعت می کردیم اما اکنون که با پسر ابی قحافه بیعت کرده ایم شکستن آن شرعا جایز نیست .
نتیجه بحث اینکه از سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم و یاران و مخاطبان ایشان پنان برمی آید که هر قدر ایمان قوی تر وخالص تر باشد به همان اندازه چون وچرا در اجرای اوامر ولی امر کمتر می شود.باید توجه داشت که همین ایمان های ضعیف که در روز غدیر خم سوال هدف داری را این چنین مطرح می کند که «این دستور(نصب علی(علیه السلام) به وصایت وجانشینی از طرف خداست یا میل رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) ست؟»درنهایت کار را به جایی می رساند که مقام ذی شوکت رسالت را در ساعات پایانی عمر شریف –معاذالله-به هزیان گویی متهم می کند و می گوید :«إن الرجل لیحجر ( طبری،۱۹۳۹،ج۳ ۶۱و ارشاد مفید،۱۴۱۳ ، ۸۷ )
این نکات از این باب ذکر شد که مخاطب محترم تحقیق حاضر بذل عنایت کند که گسانی که به فرامین ساده پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم چرا و چگونه وارد می کردند در نهایت به کجا رسیده اند.
ب – ۳ ) توضیح چند نکته
ب – ۳ – ۱ ) توضیح احادیثی که در باره ضرورت مشاوره وجود دارد با تعابیر گفته شده
البته پاسخ این سؤال به صورت مفصل در بخش اول این فصل ذیل توضیح آیاتی که امر به مشاوره کرده اند بیان شده است اما به طور اختصار می توان این چنین گفت که به نظر می رسد مشاوره کردن برای ولی امر در امور مهم واساسی یکی از بهترین راه های مهار معاندین ومخالفین یا افرادی که اختلاف سلیقه با ولی امر دارند ضرورت داردکه با شرکت دادن آنها در جریان تصمیم گیری آنهارا هرچند ناچیز در بحث حکومت شریک کنند تا اقدامات حکومت را نظرات مؤید خو د بدانند و زمینه ای برای ضربع زدن به اصل حکومت اسلامی در مواقع اضطراری نداشته باشند.به اصطلاح مشاوره برای ولی امر طریقیت دارد نه موضوعیت.ابزار است ونه هدف.
ب – ۳ – ۲ ) تحلیل سفارشات پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم مبنی بر پاسخگویی دولتمردان
در مورد این سؤال باید توجه کرد که از احادیثی که امر به لزوم داشتن عذر برای کارهای مختلف ولی امر در برابر مردم می کنند واز جمله شاهد مثال فوق سیره کلی پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم چنین برنمی آید که پاسخگویی به مردم پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم درباره کارهای مختلف حقی از مردم بردوش ولی امر است که اگر ادا نشود وی از صلاحیت ولایت امر ساقط شود.بلکه این دستور هشداری برای ولی امر است که اولا کاری بدون پشتوانه الهی انجام ندهد –که بعید است این گونه شود-ثانیابداند که همه مردم به یک اندازه ایمان ندارند که ایمان به غیب داشته باشند بلکه باید برای برخی کبوتر گلی زنده کرد وعصای چوبین اژدها کرد تا ایمان بیاورند.پس باید مهیای استقبال از این دست افراد نیز بود.برای اثبات این ادعا یک نمونه در طول حیات مبارک امیرالمومنین علیه السلام پیدا نمی شود که ازپیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم بخواهند برای انجام کاری توضیح بدهند.اما تاریخ پر است از شکست هایی که اولیای امر بخاطر سؤال های بی جای مومنین پذیرا شده اند.از جمله نا تمام ماندن کار سپاه اسامه برای اعزام به جبهه نبرد وانجام راحت تر مراحل انتقال قدرت ازپیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم به امیرالمومنین علیه السلام .حضرت موسی علیه السلام نیز به دلیل سؤال های بی جا از همراهی حضرت خضر علیه السلام محروم ماند ومراحل عالی تر سلوک را از دست داد.(البته اگر این شبهه وارد شود که خضر نبی علیه السلام که حکومت سیاسی نداشت و اطاعت موسی علیه السلام از او صرفا جنبه روحانی ،دینی ومعنوی داشته ؛باید گفت که ولی امر –که در اینجا معصوم نیز هست –ولایت مطلقه دارد وجلوه در یک شأن، او را ازداشتن دیگر شئون محروم نمی کند.گذشته از این شاهد مثال این قضیه اطاعت از ولی امر است ودر مثل مناقشه نیست.)
ب – ۳ – ۳ ) دستور ولی امر مخالف دستور الهی
قال رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم: «السمع و الطاعه علی المرء المسلم مالم یؤمر بمعصیت فإذا أمر بمعصیه فلا سمعَ وَ لا طاعهَ»
«لا طاعه فی معصیه‏الله إنّما الطاعه فی المعروف.»
«لا طاعهَ لمخلوقٍ فی معصیه الخالق.»( محدث عاملی،۱۴۰۹،ج ۱۶، ۱۵۴)
همان گونه که در بالاگفته شداین نحوه امرکردن ولی امر به تناسب فرد مخاطب توضیحات مختلفی دارد.بله برای کسی که بارها و به هر بهانه ای از پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم پرسش می کند که آیا این نظر رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)است یا امر پروردگار؟توضیح این است که باید در هربرحه ای فرامین ولی امر را با سنجه های مختلف سنجید تا مباداسخنی برخلاف دستورات الهی بگوید و سریعا احادیثی مثل حدیث فوق را مورد استناد قرار می دهد وحتی در قضیه جنگ احزاب با یک حساب سرانگشتی می گوید حفظ جان که امانت الهی است از اوجب واجبات است وحتی امر « ِ وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ »(سوره بقره – آیه ۱۹۵ ) نیز وارد شده است.پس امر رسول الله که در اینجا برای شخصی مثل عمروبن عبدود-که آوازه جنگاوری اش فیل های جنگی را می لرزاند- از مسلمین همارد می طلبد-معاذالله-برخلاف دستورات الهی مبنی بر لزوم حفظ جان است ومتاسفانه در اینجا ایشان دچار معصیهالله شده اند. پس اطاعت از ایشان در اینجا شرعا جایز نیست نتیجه نهایی این می شود که مسلمین شکست می خورند وماگرفتار مشرکین.پس برای آن روز باید بتی را دربنه آماده داشت که در صورت اسارت بگوییم ما در ظاهر مسامان بودیم وبه نشان ایمان واقعی به آیین آبا واجدادیمان بتهایمان را هنوز نگداشته ایم ومخفیانه پرستش می کنیم.
اما کسی که ایمان قوی داشته باشد دربرابر این فرمان ولی امر سه بار بدون درنگ اعلام آمادگی می کند تا آخر جریان که در تاریخ ثبت است.توجه به روایت ذیل نیز خالی از لطف نیست:
«لا طاعه فی معصیه‏الله إنّما الطاعه فی المعروف.» این جمله را زمانی فرمود که سپاهی را گسیل داشت و فرماندهی نصب کرد و فرمان داد دستور او را بشنوند و از وی اطاعت کنند. این فرمانده آتشی بر افروخت و به آنان امر کرد میان آتش روند. گروهی خواستند فرمان او را اطاعت کنند و وارد آتش شوند و گروهی خودداری کردند و گفتند: ما از آتش فرار کرده‏ایم. خبر به پیامبر رسید، فرمود: «اگر وارد آتش می‏شدید، تا روز قیامت، پیوسته در آتش می‏ماندید.» چنان که عمل آنها که دستور فرمانده را پذیرفته بودند، تأیید کرد و از آنان تمجید نمود، آن گاه جمله فوق را اظهار کرد. هم چنین فرمود: «لا طاعهَ لمخلوقٍ فی معصیه الخالق.»
هم چنین فرمود : «مَن أطاعنی فقد أطاع‏الله و مَن عصانی فقد عصیاللهَ و مَن أطاع أمیری فقد أطاعنی و مَن عصی أمیری فقدْ عصانی» یا: «علی المرء السمع و الطاعه فیما أحبَّ وَ أکرهَ إلا أنْ یؤمر بمعصیه فإنْ أمر بمعصیه فلا سَمْعَ و لا طاعهَ؛ هر فردی باید از بالا دست اطاعت کند، چه مطابق میل او باشد چه نباشد، مگر به معصیت امر شود که نباید اطاعت کند.» در پایان همین جمله می‏افزاید علت اطاعت آن است که بالا دست و ولی امر چیزهایی می‏داند که زیر دست نمی‏داند. شاید به این منظور که بالا دست کارشناس و متخصص است، اطلاعات بیشتری دارد. پس باید اطاعت شود.
ب – ۳ – ۴ ) روایات نهی از پیروی کور کورانه
در توضیح این مطلب باید خاطر نشان کرد در بحث های کلامی مساله ای بنام لزوم شناخت پیامبر وامام (ولی امر)وراه های شناخت آنها وجوددارد واصلا بحث نبوت وامامت در اصول دین که تقلید در اعتقاد به آنها حرام است وبایدبراساس تحقیق وپژوهش به آنها اعتقاد داشت ناظر به همین مساله جل.گیری از اطاعت کور کورانه از شخصی به نام ولی امراست.نکته اصلی در این بحث این است که شخص بداند ولی امر حقیقی کیست.پس از آنکه این شخص مورد شناسایی صحیح قرار گرفت اطاعت بی چون .چرا از او پیروی کورک.رانه نیست بلکه عمق ولایت پذیری افراد را نشان می دهد که هرقدر ولایت پدیری بیشتر باشد به همان اندازه إن قلت در تصمیمات ولی امر کمتر می شود.شاید مطلب رابتوان با این مثال تبیین کرد که وقتی یک شخص می خواهد باکشتی به سمت مقصد حرکت کندقبل از شروع سفر درباره انتخاب کشتی ونا خدا تحقیق و بررسی می کند و وقتی اطمینان یافت کشتی( آ ) وناخدای ( ب)در بین تمام کشتی ها وناخدا ها بهترین هستند سوارکشتی می شود.وقتی ازجوانب مختلف کشتی وناخدا را سنجیده از نظر عقلی صحیح نیست که در طول سفر مدام از علت کارهایی که ناخدا انجام می دهد سوال کند یادر تصمیماتش اظهار نظر کند.وبا سؤالات خود دیگر سرنشینان را هم به شک ودلهره مبتلا کند.
ب – ۳ – ۵ ) توضیح پذیرش برخی انتقادات ویا پیشنهادات توسط پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم:
طوری که حتی در برخی مواردایشان والی یک شهر را بخاطر اعتراض مردم تغییر داده است. -اشاره به برکناری علاء بن ‏حضرمى از امیری قبیله‎ی عبدالقیس دارد که پس از اعتراض آنها ابّان بن ‏قیس ا طرف ایشان به امارت آن قبیله مأمورشد.
البته باید توجه داشت که اقدامی از قبیل نمونه بالا دلایل گوناگونی می تواند داشته باشدازجمله می توان به موارد ذیل اشاره کرد :
ب – ۳ – ۵ – ۱ ) شخص حاکم اولی واقعا دچار برخی کاستی ها بوده واین کاستی ها برای مردم غیر قابل تحمل بوده است فلذا لب به شکایت گشوده اند.البته در این صورت شایسته تر آن بود که برکاستی های والی فرستاده شده از طرف پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم صبر می کردند چرا که ممکن بود مصلحتی خاص در گماردن شخص نا کامل بر ولایت آن قبیله وجود داشته باشد که امکان اعلام علنی آنها درآن برحه زمانی نبود.

حوادث در داستان به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می شود: (یونسی،۱۳۷۹: ۱۵۳)
حوادث اصلی یا طرحی: «حوادثی هستند که وجودشان برای طرح داستان ضروری است. این حوادث همان رشته وقایعی هستند که در فکر نویسنده به هم گره خورده اند و بر روی هم طرح داستان را به وجود آورده اند و چنان چه طرح داستان، طرح در خور و جامعی باشد، حذف یا تغییر هر یک از آن ها، داستان را پاک دگرگون خواهد ساخت.» (همان: ۱۵۳)
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

حوادث فرعی یا بسط دهنده:«این حوادث، حواث کمکی هستند و نویسنده به یاری آنها طرح داستان را گسترش می دهد، حلقه های آنرا که همان حوادث اصلی باشند به هم می پیوندد یا با بهره گرفتن از آنها راه را برای وقوع حوادث اصلی هموار می کند یا آنها را کامل می کند، این حوادث می تواند جزء مهمی از حوادث داستان را تشکیل دهد و به توصیف اشخاص و محیط داستان مساعدت کند اما به هر حال در درجه دوم اهمیت اند و حذف یا تغییر هر یک از آنها تغییری اساسی در داستان روی نخواهد داد.» (همان:۱۵۴)
برای حوادث فرعی سه نوع کارکرد قائل شده اند: (یونسی،۱۳۷۹: ۱۶۵)

1. 1. پیش بردن آکسیون داستان

1. 1. آشکار ساختن خصوصیات و صفات ویژه آدمهای داستان

1. 1. قراردادن خواننده در جریان محیط داستان

یونسی، معتقد است «هر حادثه ای باید یک یا چند وظیفه را از این وظایف را انجام دهد، درغیر این صورت جایی در داستان نباید داشته باشد، زیرا تراکم این گونه حوادث بی اهمیت، حوادث مهم را از نمود خواهد انداخت و در نتیجه داستان را بی مایه خواهد کرد. (همان،۱۸۸)
۱۱-۲-توصیف
مولف «هنر داستان نویسی» می نویسید«جریانی که به یاری آن خواننده را با اشخاص داستان آشنا می کنیم، توصیف نامیده می شود» ) یونسی،۱۳۷۹: ۳۰۱)
ایرانی نیز در کتاب «داستان: تعاریف، ابزارها و عناصر» مینویسد:«در آن نوع از روایت که توصیف نام دارد نویسنده، حرکت جهان گردنده داستان خویش را متوقف می سازد تا ما امکان بیابیم تصویر ثابتی از یک منظره خارجی یا حالت روحی را تماشا کنیم.» (ایرانی،۱۳۶۴: ۱۰۳)
۱۲-۲-نام و عنوان
« عنوان داستان، برچسبی است که نویسنده به یاری آن داستان خود را از سایر داستان ها متمایز می کند و این تنها چیزی است که نویسنده در جلب نظر خواننده می تواند بدان متکی باشد» (یونسی، ۱۳۷۹: ۱۰۸)
متخصصان فن برای انتخاب عنوان دستورالعمل هایی ارائه داده اند و ویژگی های عنوان خوب را این گونه برشمرده اند:
۱- گیرا باشد و نگاه خواننده را تسخیر کند و برانگیزنده فکر باشد و موجب شود که خواننده فکر کند که با چیزهای جالبی سروکار خواهد داشت. (یونسی،۱۳۷۹: ۱۱۰)
۲- «به داستان بخورد و در ارتباط با فضای داستان باشد، چون در غیر اینصورت خواننده زود یا دیر احساس می کند که گول خورده است .» (همان،۱۱۰)
۳-موزون و خوش آهنگ باشد و گفتنش به دهان و شنیدنش به گوش خوش بیاید. (عابدی،۱۳۷۷: ۵۸)
۴-طرح داستان را آشکار نسازد و در عین حال در ارتباط مستقیم با فضای داستان و موضوع و درونمایه باشد. (همان:۵۹)
۵-«بکر، جذاب، پرکشش و حاوی نکاتی از خود داستان باشد. بهترین عنوان داستان، عنوانی است که ناظر بر درونمایه آن باشد و خوانندگان را به اندیشه وادارد.» (حنیف۱۳۷۹: ۲۱۶)
۱۳-۲-تنه داستان
«تنه داستان، مجموعه ای مشتکل از مقدمه، گره، بحران، تعلیق و انتظار، هیجان، اوج و پایان است.» (یونسی،۱۳۷۹: ۱۵۱)
۱-۱۳-۲-مقدمه
ابراهیمی در کتاب « استهلال یا خوش آغازی» هشت نوع مقدمه یا خوش آوازی را عنوان می کند: (ابراهیمی،۱۳۷۸: ۵۰)
۱- خوش آغازی موضوعی
۲- خوش آغازی شخصیتی
۳- خوش آغازی زبانی و بیانی که با گفت و گو آغاز می شود.
۴- خوش آغازی فضاساز که می تواند محیط داستان را ارائه دهد.
۵- خوش آغازی حرکتی که حوادث داستان را آغاز می کند.
۶- خوش آغازی محتوایی که محتوای داستان را عنوان می کند.
۷- خوش آغازی تصویری
۸- خوش آغازی بافتی
مولف « هنر داستان نویسی» هر نوع مقدمه ای را که گفت و گو نباشد، مقدمه نقلی می داند. وی معتقد است:« در مقدمه نقلی نیز گفت و گو در بیشتر موارد به زودی در مقدمه ظاهر می شود» (یونسی،۱۳۷۹: ۱۲۴)
مقدمه های نقلی در داستان کاربردهای فراوان دارد:
۱- در مقدمه نقلی نویسنده به جای آنکه اشخاص را به سخن وادارد و خصوصیات و صفاتشان را از خلال گفته هایشان به خواننده نشان دهد، با شرح و توصیف مستقیم یا ضمنی، صفات یا خصوصیاتشان را در پیش روی خواننده می نهد. (همان:۱۲۴)
۲- با بهره گرفتن از مقدمه نقلی می توان محیط داستان را منتقل کرد. (همان)
۳- نویسنده با بهره گرفتن از مقدمه نقلی، حوادث داستان را آغاز می کند. (همان:۱۳۱)
۴-مقدمه نقلی می تواند پیش درآمد مقدمه اصلی واقع شود. (همان:۱۳۳)
۵-مقدمه نقلی را می توان برای معرفی شخصیتی که خود، داستان را در اول شخص خواهد گفت به کار برد. (همان)
۲-۱۳-۲-گره و بحران
« گره افکنی، به هم انداختن حوادث و اموری است که پیرنگ داستان و نمایش نامه را گسترش می د هد، به عبارت دیگر، وضعیت و موقعیت دشواری است که بعضی اوقات به طور ناگهانی ظاهر می شود و برنامه ها، راه و روش ها و نگرش هایی را که وجود دارد، تغییر می دهد» (میرصادقی، ۱۳۸۸: ۲۵۴)
در رمان دو نوع گره افکنی وجود دارد:
۱- گره افکنی ساده:« به سرعت حل و تمام می شود. یعنی گره افکنی ساده باعث رخ دادن چند حادثه گشته و بعد تمام می شود. »
۲- گره افکنی پیچیده: «این نوع گره افکنی تداوم دارد و نامحدود است و قبل از اینکه تمام شود گره پیچیده دیگری به داستان می زند.» (بیشاب،۱۳۸۳: ۳۳۴)
لورنس پرین معتقد است: « اگر داستان را از نظر گره یا درگیری اصلی مورد بررسی قرار دهیم احتمالاً مفیدتر خواهد بود زیرا ما را به سرعت به سوی نکته ای از داستان که از همه مهمتر است خواهد برد.» (پرین،۱۳۶۲: ۴۲)
«بحران در لغت،آشفتگی و تغییر حالت ناگهانی مریض تب دار است که منجر به بهبودی یا مرگ او بشود و در اصطلاح ادب،لحظه ای از داستان یا نمایشنامه را گویند که کشمکش به اوج شدت می رسد و منجر به تصمیم گیری می شود» (حنیف، ۱۳۷۶: ۱۸۵)
«بحران داستان لحظه یا لحظاتی است که طی آن تغییر قطعی داستان روی می دهد . » (یونسی،۱۳۷۹: ۴۶۷)

۷٫۱٫۲٫ الگوی نظری استعدادیابی: چهارچوبی برای تحقیق
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

یکی از آخرین اثرات رنیه در سال ١٩۸۷ تحت عنوان ” الگوی نظری استعدادیابی؛ چهارچوبی برای تحقیق ” است که بر پایه علوم مرتبط و قابل قبول در زمینه استعدادیابی و اصول شش گانه­ای که در بالا نوشته شد، تهیه و ارائه شده است. این الگو نوعی چهارچوب نظری را فراهم می ­آورد تا دیگر پژوهشگران بتوانند برای استعدادیابی در انواع رشته­ های ورزشی از روی آن، آزمون سازی کنند. مفاهیم اصلی این الگو به شرح زیر است:
اصول اولیه آزمون سازی برای استعدادیابی
طبق الگوی رنیه، دو دسته اطلاعات برای ساختن ابزار اندازه گیری استعدادیابی در هر ورزش باید مورد توجه قرار گیرند:
الف– معیار سازی برای ارزشیابی عملکرد ورزشی: معیار یا فهرستی از معیارها که بتوانند مفاهیم نظری عملکرد ورزشی را ارزشیابی کنند.
ب– تعیین متغییرهای تعیین کننده عملکرد ورزشی:یک فهرست جامع از متغییرهای اصلی تعیین کننده عملکرد، در ورزش مورد نظر به منظور تعریف عوامل مؤثر (رنیه، ١٩۸۷).
هدف اصلی استعدادیابی ورزشی، پیشگویی عملکرد آینده ورزشکار بر پایه ویژگی­های جسمانی، ظرفیت ها، توانایی­ها و امکانات محیطی او در زمان حال است. این پیشگویی در صورتی مفید خواهد بود که دقیق با شد و دقت آن نیز با عملیاتی بودن تعریف متغییرها و اعتبار و پایایی ابزاری که آنها را اندازه می­گیرند، بستگی دارد (امیرتاش، ١۳۸۱).
۸٫۱٫۲٫ تعریف ویژگی­های مورد اندازه گیری در این پژوهش
ویژگی­های بیومکانیک^[۶۴]
مطالعه­ ما درباره بیومکانیک تمرین و ورزش، مستلزم کسب آگاهی از علم مکانیک است. ما به طور خلاصه علم مکانیک را تحلیل نیروها و اثرات آن­ها تعریف کردیم. تعریف کامل­تر می ­تواند چنین باشد: علمی که درباره اثرات نیروهای وارد بر اجسام بحث می­ کند. به بیان دیگر، بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین حیات و اصول و قوانین فیزیکی حاکم بر اجسام، وضع پویایا ایستای^[۶۵] موجودات زنده(مانند انسان ) را بررسی می­ کند (صادقی، ۱۳۸۷). ویژگی­های بیومکانیک مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از:
- تعادل^[۶۶]
قابلیت فرد در حفظ بدن را در یک حالت ایستا یا پویا، تعادل می­گویند. وقتی جسمی در حال سکون باشد و در آن هیچ گونه حرکت انتقالی و یا چرخشی دیده نشود گفته می­ شود آن جسم در حال تعادل است.
اولین ویژگی یک جسم در حال تعادل آن است که برآیند مؤلفه­ های نیرو در هر جهت برابر صفر باشد. دومین مشخصه یک جسم در حال تعادل آن است که برآیند گشتاور در یک صفحه و حول هر نقطه برابر با صفر خواهد بود (نمازی زاده، ۱۳۸۲).
بنا بر قانون اول نیوتن، اگر برآیند نیروهای وارد بر یک جسم صفر باشد، آن جسم در حال سکون باقی می­ماند (حرکت نمی­کند)، و یا با سرعت ثابت (بدون تغییر) بر روی یک خط راست به حرکت خود ادامه می­دهد. بنا بر قانون دوم نیوتن در حرکت، شتاب شتاب یک جسم نسبت مستقیم با نیروی خالص وارد بر جسم و نسبت معکوس با جرم آن دارد. اگر نیروی خالص وارد بر یک جسم صفر باشد، در سرعت آن تغییری ایجاد نخواهد شد (شتاب صفر است). بر عکس در صورتی که جسم در حال سکون یا با سرعت ثابت در حال حرکت باشد (شتاب حرکت آن صفر باشد)، نیروی خالص وارد بر آن صفر است. در هر کدام از این موارد نیروهای خارجی وارد بر جسم، در حال تعادل هستند و به یک نیروی برآیند صفر منجر می­شوند. اگر جسم در حال تعادل باشد، نیروها در تعادل هستند و جسم را در حال تعادل ایستا توصیف می­کنیم. شاخه­ای از علم مکانیک که درباره مطالعه اجسام در حال تعادل ایستا بحث می­ کند، استاتیک نامیده می­ شود (ژاله معماری، ۱۳۸۴).
معمولاً در تربیت بدنی تعادل را به دو شکل ارزیابی می­ کنند، تعادل پویا و تعادل ایستا.
در آزمون­های تعادل ایستا، فرد باید قادر باشد بدن خود را در یک حالت ساکن نگاه دارد، مانند حرکت بالانس سه پایه و حرکت تعادلی فرشته. در آزمون­های تعادل پویا، فرد می­بایست تعادل خود را حین انجام حرکات حفظ نماید. مانند راه رفتن بر روی چوب موازنه یا فرود آمدن پس از عبور از مانع در ۱۰۰ متر مانع دو و میدانی.
شواهد بسیاری وجود دارد مبنی بر اینکه قابلیت تعادل، به صورت ساکن و پویا بستگی به عملکرد ساختار مجاری نیم دایره­ای گوش، مخچه، تاندون­ها و مفاصل، حس بینایی و لامسه و همچنین توانایی ایجاد هماهنگی این عوامل با یکدیگر دارد.
تعادل، یک توانایی جسمی برای انجام فعالیت­های روزانه مانند، ایستادن، راه رفتن، و انجام صحیح غالب حرکات در ورزش­ها است که با توانایی فرد در کنترل محل قرار گیری مرکز ثقل بدن ارتباط بسیار دارد.
با توجه به اهمیتی که تعادل در انجام حرکات مختلف ورزشی دارد، دانشمندان طی تحقیقات گوناگون به این نتیجه رسیدند که ورزشکاران در مقایسه با سایر افراد دارای تعادل بیشتری هستند.
هامل^[۶۷]در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که قهرمانان نسبت به دانشجویان تربیت بدنی از تعادل بیشتری برخوردارند و آزمون تعادل رینولد^[۶۸]نشان داد که دانشجویان تربیت بدنی از این نظر بهتر از دانشجویان رشته­ های دیگر هستند در تحقیقات ثابت شده که قهرمانان کشتی و شنا که در سطح بالایی قرار دارند، نسبت به ورزشکاران معمولی در این رشته ها، تعادل پویای بیشتری دارند.
دانشمندان بسیاری کوشش کرده ­اند تا نقش مؤثر هر رشته ورزشی را در ایجاد تعادل بیشتر تعیین کنند. گرین لی^[۶۹] به این نتیجه رسید که بین ورزش بولینگ و تعادل پویا ضریب همبستگی بالایی وجود دارد. در تحقیقات دیگر ثابت شد که ارتباطات مثبت و مختلفی بین تعادل و فعالیت­هایی مانند بسکتبال، رقص و شنا وجود دارد. تحقیقات دیگر مؤید این امر بود که تعادل یک قابلیت عمومی بوده و به اندازه­ قد بستگی چندانی ندارد (هادوی، ۱۳۷۸).
- دامنه حرکتی مفصل^[۷۰]
مقدار حرکت مفصل یا گروهی از مفاصل حول محور خود را دامنه حرکتی آن مفصل می­گویند. دامنه­ حرکت هر مفصل فوق العاده اختصاصی است و به عوامل مورفولوژیکی (ریخت شناسی) متعددی مثل شکل (هندسه) مفصل، کپسول مفصلی، لیگامنتها، تاندونها و طول عضلات مفصل وابسته می­باشد. ساختار مفصل، حدود حرکت را معین می­ کند و می ­تواند دامنه­ حرکت یک مفصل خاص را محدود سازد (گائینی، ۱۳۸۲).

• • روش­های اندازه گیری دامنه­ حرکتی مفاصل

دامنه­ حرکتی را به روش مستقیم و با بهره گرفتن از یک گونیامتر^[۷۱] (زاویه سنج)، فلکسومتر^[۷۲] (انعطاف سنج)، یا اینکلاینومتر^[۷۳] (انحراف سنج)، اندازه گیری و مقدار چرخش مفصل را به درجه ثبت می­ کنند. معمول­ترین روش استفاده از زاویه سنج است. زاویه سنج وسیله­ای شبیه نقاله با دو دسته­ی استیلی یا پلاستیکی است که زاویه ­ی مفصل را در کرانه­های (دو انتهای) دامنه­ حرکتی می­سنجد. دسته­ی ثابت زاویه سنج به خط صفر نقاله می­چسبد و دسته­ی دیگر آن، متحرک است. برای استفاده از زاویه سنج، مرکز وسیله را طوری قرار می­ دهند که با نقطه­ی اتکا–یا محور چرخش- مفصل سازگار شود. در این حالت و به موازات محور طوری هر قطعه­ی متحرک بدن، دسته­های زاویه سنج باعلامت­های استخوانی هم راستا است (گائینی، ۱۳۸۲).
ویژگی­های آنتروپومتریک^[۷۴]
آنتروپومتریک به علم اندازه گیری نسبت­ها و ترکیب بدن انسان گفته می­ شود. سنجش ویژگی­های فیزیکی بدن (آنتروپومتریک) از نظر اندازه، شکل نسبتها یا ترکیب بدن، که با موضوعاتی چون رشد، ورزش، اجرا و تغذیه مرتبط است، یکی از نخستین و مهمترین مراحل مربوط به درک و تجزیه و تحلیل حرکات بدن انسان شناخته می­ شود. ویژگی­های آنتروپومتریک مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از:
- اندازه بدن: اندازه بدن شامل ارتفاع، جرم و اندازه قسمت هم شامل طول، محیط، قطر و مواردی از این نوع است. ملاک­های مهمی که در اندازه گیری­های آنتروپومتریک باید به آن توجه کرد قابل قبول بودن^[۷۵] اندازه گیری و استفاده دقیق از پروتکل اندازه گیری از قبل تعیین شده است؛ زیرا در روش­های مختلف اندازه گیری­های آنتروپومتریک، ممکن است برای توصیف یک قسمت از بدن پروتکل­های مختلفی وجود داشته باشد. بنابراین، بسیار مهم است که اندازه گیری از پروتکل مشخصی استفاده و به دقت دستورالعمل­های آن را اجرا کند.
- شکل بدن و رابطه بین قسمت­ های مختلف آن: شکل بدن را می­توان بر اساس نسبت­های بین اندازه گیری­های مختلف آن توصیف کرد که در این روش، تناسب مورد نظر بین اندازه گیری­ها تعیین کننده ساختار بدن است. بین اندازه گیری­های مختلف ممکن است رابطه وجود داشته باشد. برای نمونه می­توان به رابطه بین ارتفاع و وزن اشاره کرد (صادقی، ۱۳۸۷).
عوامل مختلفی از جمله سن، جنس، وراثت، تغذیه و سایر شرایط محیطی بر اجرای افراد مؤثرند اما عوامل بیومکانیک مثل اجزای پیکرسنجی قد، وزن، طول اندام، نسبت­های بدن و محیط اندام نیز تأثیر به سزایی در عملکرد بیشینه افراد بخصوص جوانان و نوجوانان دارد. به طور کلی ویژگی­های جسمی و فیزیکی ارثی هستند. در همین راستا هلن اسکرت و آنا اسپنسشاد می­گویند: “افراد از والدین خود عوامل متعددی را به ارث می­برند، که تا حد زیادی تعیین کننده وضع ظاهری و فیزیکی و همچنین حداکثر توانایی­ها و قابلیت ­های آنان می­باشد” (شیخ، ۱۳۸۷).
ویژگی­های آمادگی جسمانی^[۷۶]
مجموعه ­ای از ویژگی­های ذاتی و اکتسابی که توانایی اجرای فعالیت بدنی را تعیین می­ کند. مجموعه ویژگی­های بدن مانند: قدرت، انعطاف پذیری، استقامت عضلانی، سرعت، چابکی، توان، عملکرد قلبی تنفسی و مقاومت در برابر خستگی اطلاق می­ شود (علیجانی، ۱۳۸۱).
ویژگی های آمادگی جسمانی مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از:
۱- قدرت^[۷۷]
قدرت عبارتست از قابلیت به کارگیری نیروی یک عضله یا گروهی از عضلات، برای یک بار و با حداکثر کوشش و مقاومت. محققان تربیت بدنی، قدرت را مهمترین عامل در مهارت­ های ورزشی می­دانند. زیرا قدرت، توانایی انقباض عضلانی است که سبب می­ شود حرکتی متوقف یا بوجود آید. بهترین روش اندازه گیری این عامل، استفاده از آزمون­هایی است که در آن حداکثر کوشش فرد برای یک مرتبه مورد ارزشیابی قرار گیرد. واحد اندازه گیری قدرت، کیلوگرم یا پوند است.
متخصصان ورزش می­توانند روابط پیچیده میان ویژگی­هایی چون قدرت، نیرو و توان را نشان دهند. سرعت انقباض عضلانی در مقابل انقباض از جمله­ این روابط می­باشند. اما هنگامی که قدرت را به عنوان توانایی عضله در ایجاد نیرو تعریف می­کنیم، حرف همه ما صحیح است. به خاطر داشته باشید که قدرت عضله با استقامت آن فرق دارد. برخی فعالیت­های ورزشی برای مدت زمان کوتاهی به قدرت نیاز دارند. اما استقامت عضلانی مستلزم حفظ قدرت در یک مدت زمان طولانی­تر است (سعید ارشم، الهام راد نیا، ۱۳۸۵).
معمولاً بر اساس نوع انقباض عضلانی^[۷۸]، اندازه گیری قدرت به چند شکل صورت می­گیرد:

• • قدرت پویا بر اساس انقباض دینامیک یا ایزومتریک^[۷۹] عضله: در این اندازه گیری عضله با جابجا نمودن اشیا، قدرت خود را به نمایش می­ گذارد و در این انقباض، طول طول عضله کوتاه شده و در مفصل حرکت دیده می­ شود. معمولاً قدرت پویا را با وزنه­های مختلف اندازه گیری می­ کنند.

• • قدرت ایستا بر اساس انقباض استاتیک یا ایزوتونیک^[۸۰] عضله: در این اندازه گیری عضله در مقابل یک مقاومت، در زمانی بسیار کوتاه (حدود ۶ الی ۱۰ ثانیه)، قدرت خود را به نمایش می­ گذارد. در این انقباض، تغییری در طول عضله دیده نمی­ شود و مفصل حرکتی نخواهد داشت. معمولاً قدرت ایستا را با دستگاه­های مختلف نظیر دینامتر^[۸۱] پا و دست یا کابل تنسیومتر^[۸۲] اندازه گیری می­ کنند.

• • قدرت ترکیبی بر اساس انقباض ایزوکینتیک^[۸۳] عضله: در این اندازه گیری نه تنها مانند انقباض ایزوتونیک در مفصل حرکت مشاهده می­ شود، بلکه در عین حال مانند انقباض ایزومتریک، قدرت عضله در مقابل مقاومت به نمایش گذاشته می­ شود. معمولاً قدرت ترکیبی را با دستگاه­های الکترومکانیکی و هیدرولیکی نظیر سایبکس^[۸۴] اندازه گیری می­ کنند (هادوی، ۱۳۸۷).

بر اساس تقسیم بندی فاکس^[۸۵] و ماتیوس^[۸۶]، فدرت بر سه نوع است: