• هرس سرشاخه ­های آلوده و انهدام آنها د رمورد درختانی که گل آنها جنبه زینتی ندارد.

 

• جمع­آوری برگ­های ریخته شده پای درخت به منظور حذف فرم زمستان گذران.

 

• اجتناب از پاشش آب براندام­های آلوده. گرچه در برخی منابع آمده است که واکوئل سفیدک­ها براثرجذب زیادآب، ترکیده و منجر به از بین رفتن آن­ها می­ شود ولی چون پاشش آب درهنگام آبیاری در حدی نیست که باعث ترکیدگی واکوئل در سفیدک­ها شود وانتشار قارچ عامل این بیماری به سهولت از طریق آبپاشی صورت می­گیرد، اجتناب از پاشش آب برسطوح بیمار درخت اکیداً توصیه می­گردد.

 

• امروزه دربرخی کشورها بیولوژیک سفیدک­های پودری با بهره گرفتن از قارچ Amplomyces quisqualis صورت می­گیرد. این قارچ بصورت پودر قابل تعلیق در آب و با نام تجاری Aq10 به فروش می­رسد.

 

۳-۸-۹- شانکر سیتوسپرایی (فتیله نارنجی)
فرم غیرجنسی قارچ عامل بیماری، Cyrospota (متعلق به شبه شاخه قارچ­های ناقص) وفرم جنسی آن Valsa (متعلق به شاخه آسکومیکوتا) می­باشد که فرم جنسی به ندرت تشکیل می­ شود ونقش چندانی در بیماریزایی ندارد. میزبان این قارچ درختان متعددی مانند چنار، صنوبر، تبریزی، اکالیپتوس، خرزهره، نارون، افرا، توت و تعداد زیادی از سوزنی برگان هستند. قاچ عامل بیماری، پاتوژنی فرصت طلب است که درصورت ضعف درخت به ویژه در اثر کم آبی و خشکی به درختان حمله می­ کند. خسارت این قارچ اغلب در درختان و درختچه­های بسیار ضعیف و یا نهال­های تازه کاشت شده، منجر به مرگ آنها می­ شود (اشکان، ۱۳۵۲).
۳-۸-۹-۱- علائم بیماری
فرم غیرجنسی این قارچ که کنیدی­های شفاف و خمیده قایقی شکل ایجاد می­ کند، بین پوست و استوانه مرکزی تنه درختان و درختچه­ها مستقر شده و دراثر رشد و فعالیت خود دردرختان مختلف علائم متفاوتی به وجود می ­آورد این علائم شامل ایجاد لکه­های چند سانتی­متری قهوه­ای در سطح پوست، شانکر یا زخم­های فرو رفته و کشیده روی شاخه­ها و تنه، سرخشکیدگی شاخه­ها بدون ایجاد لکه، ظهور برجستگی­های جوش مانند روی پوست مرده تنه و شاخه می­باشد. همچنین در برخی از درختان مثل سوزنی برگان، با خشک شدن پوست، سطح آن ترک خورده و رزین از آنها خارج می­ شود. خشک شدن شاخه­ها از طبقات پایین درخت به طرف بالا نیز در سوزنی برگان در اثر آلودگی با این قارچ گزارش شده است .
جوش­های ظاهر شده که به رنگ نارنجی تا سیاه می­باشد، پیکنیدیوم­ها یا اندام باردهی قارچ سیتوسپرا می­باشد. در شرایط مرطوب، توده­های کنیدی قایقی شکل قارچ از جوش­ها خارج شده و بهمراه مواد ژلاتینی، رشته نخی شکلی را بوجود می­آورند که بصورت فتیله نارنجی رنگ روی تنه و شاخه درختان میزبان قابل مشاهده است. توده­های کنیدی که بصورت فتیله روی تنه و ساقه ظاهر می­شوند از طریق باد، آب، پرندگان، حشرات و ادوات کار پراکنده شده وسبب گسترش آلودگی و انتشار بیماری می­گردد.
۳-۸-۹-۲- کنترل و مدیریت
باتوجه به فرصت طلب بودن این پاتوژن، تقویت درخت و آبیاری به موقع ومناسب برای جلوگیری از وارد آمدن تنش خشکی به درخت بسیارتوصیه می­ شود؛

 

• ممانعت از پاشیدن آب روی تنه و شاخه آلوده به رشته­ های نارنجی کنیدی­ها جهت جلوگیری از انتشار بیماری؛

 

• ضدعفونی ادوات کار به منظورجلوگیری از گسترش آلودگی.

 

ضد عفونی ادوات به این صورت است که ظرفی حاوی هیپوکلریت سدیم (وایتکس) به نسبت ۱ قسمت هیپوکلریت سدیم به ۹ قسمت آب، تهیه ادوات پس از استفاده بر روی یک درخت آلوده، برای چند دقیقه در ظرف مذکور غوطه­ور گردیده و سپس برای کار روی درخت بعدی استفاده می­ شود.
-هرس و از بین بردن شاخه­ های آلوده در شرایط جوی بدون بارندگی (زیرا در این صورت کندی قارچ نمی­تواند براحتی منتشر شود و امکان آلودگی زخم تازه درمحل هرس کمتر است).
۳-۸-۱۰- قارچ دوده­ای (Fumago vagans)
این قارچ از شبه شاخه Deuteromycota و شبه خانوده Dematiaceae بوده و دارای میسلیوم­هایی تیره رنگ و کنیدی­هایی با دیواره طولی و عرضی است. قارچ دوده­ای بصورت ساپروفیت روی برگ و تنه درختان مبتلا به آفات مکنده ویا بیماری، پوشش سیاه رنگ ایجاد می­ کند و ضمن کاستن از تنفس وتعرق درخت به دلیل کاهش سطح فتوسنتز، مانع فعالیت­های حیاتی درخت نیز می­ شود. همچنین این پوشش سیاه رنگ از ارزش زیبایی درختان زینتی می­کاهد. حضور قارچ دوده­ای در سطح برگ و شاخه درختان مبتلا به شپشک و شته در پی ترشح عسلک توسط این آفات­ها و دردرختان گرمازده به دنبال ترشح شیرابه (دراثر از دست دادن آب و موادمغذی از روزنه­ها) به کرات دیده شده است که حالت دوده مانند به ظاهر انساج درخت می­دهد و وجه تسمیه این قارچ می­باشد لازم به ذکر است که ظاهر دوده مانند روی سطح انساج درختان توسط قارچ­های دیگری مانند جنس Capnodium نیز بوجود می ­آید. بعنوان مثال C.citri در مرکبات آلوده به مگس سفید و شپشک، ظاهر برگ و میوه را سیاه رنگ می­ کند.
۳-۸-۱۰-۱- کنترل و مدیریت
اولین گام در جلوگیری از فعالیت قارچ دوده­ای، کنترل آفات مکنده است. استفاده از روغن­های باغبانی نیز علاوه بر کنترل آفات مکنده، در شستشوی سطوح آلوده به قارچ دوده­ای کمک می­ کند. البته بهتر است روغن­ها در فصول خواب درخت بکار روند.
۳-۸-۱۱- بیماری­های پیتیومی
عامل این بیماری جنس پیتیوم از سلسله Straminopila، شاخه Oomycota و خانواده Pythiaceae می­باشد (خداشناس و همکاران، ۲۰۰۷). این سلسله به علت تفاوت­های زیادی که با قارچ­های حقیقی دارد از آنها جدا شده است. گونه­ های جنس پیتیوم درگستره اقلیمی وسیعی پراکنده و غالباً دارای دامنه میزبانی گسترده­ای هستند که می­توانند بصورت ساپروفیت و یا انگل زندگی کنند (دیک^[۱۷۶]، ۱۹۹۰). وقتی درخت میزبان از شرایط بهینه رشد برخوردار نباشد، عوامل محیطی مانند آبیاری بیش از حد، pH قلیایی، زهکش نامناسب و سنگینی بافت خاک شرایط مناسبی برای افزایش شدت بیماری­زایی پیتیوم­­ها فراهم کرده و بدین ترتیب سبب پوسیدگی ریشه، ساقه، بذر و مرگ درختچه در میزبان می­شوند (نلسون و همکاران^[۱۷۷]، ۱۹۹۱). در اثر تولید مثل غیرجنسی پیتیوم­ها، اسپورهای متحرک (زئوسپور) تشکیل می­ شود که حضور آب برای حرکت و انتشار آن و ایجاد بیماری الزامی است (پلاتز-نیترنیک و وندر^[۱۷۸]، ۱۹۸۱). در شرایطی که دور آبیاری درخت نامناسب ویا بیش از حد باشد، شرایط برای پیتیوم­ها مساعد بوده و احتمال وقوع بیماری افزایش می­یابد. در فضای سبز، درختانی که در سطوح سبز مانند چمن­کاری­ها کاشته می­شوند به علت آب زیادی که جهت سبز نگهداشتن چمن­ها به کار می­رود، به میزان زیاد در معرض حمله پیتیوم­ها هستند. بویژه در صورتی که تشتک عمیق درپای درخت تعبیه شده باشد، آب مانده در پای درخت و در ناحیه طوقه، احتمال وقوع بیماری­های پیتیومی را افزایش می­دهد. مرگ درختچه­های جوان گل کاغذی، پوسیدگی ریشه صنوبر، سدروس (که پژمردگی و مرگ درخت را بدنبال خواهد داشت)، زردی برگ­های پوتوس، زنبق و پوسیدگی ریشه و بذر چمن نمونه­هایی از بیماری­های پیتیومی می­باشند.
۳-۸-۱۱-۱- کنترل و مدیریت

 

• اجتناب از کاشت درخت حساس، در بستر نامناسب با زهکش بد

 

• بهبود بافت خاک، از طریق اضافه کردن خاک سبک

 

• جلوگیری از دور نامناسب و بیش از حد آبیاری

 

• کاربرد کودهای شیمیایی اسیدزا جهت کاهش PH خاک در مناطق آلوده (بدیت علت که گونه­ های پیتیوم درPH قلیایی فعالیت بیشتری دارند)

 

• استفاده از سم متالاکسیل درمناطق آلوده

 

۳-۸-۱۲- بیماری باکتریایی گال طوقه و ریشه (Agrobacterium tumefaciens)
باکتری عامل این بیماری از شاخه Bacteria و خانواده Rhizobiaceae می­باشد و دارای دامنه میزبانی وسیعی بوده که به بیش از ۱۰۰گونه درخت از خانواده­­های مختلف خسارت وارد می­ کند. از میزبان­های زینتی این باکتری می­توان به زبان گنجشک، بید، رز، نارون و ارغوان اشاره کرد. این باکتری میله­ای شکل تاژکدار دارای یک یا سه میکرون طول و ۴/۰ تا۸/۰ میکرون قطر می­باشد. زمستان گذرانی عامل بیماری درخاک صورت می­گیرد و از طریق زخم­های روی ریشه یا تنه درختان میزبان وارد گردیده و میان سلول­ها تکثیر و پخش می­ شود (پیروان^[۱۷۹]، ۱۹۸۰). دراثر فعالیت باکتری، سلول­های ریشه و تنه درختان بیش از حد معلمول هورمون سیتوکینین تولید کرده و درنتیجه اندازه ویا تعداد سلول­ها افزایش غیرعادی می­یابد.درنتیجه این رشد نابهنجار، برجستگی­های گال مانند روی ریشه و تنه و حتی گاهی در شاخه­ های بالایی میزبان بوجود می ­آید. رشد بیش از حد سلول­های درخت و گال­های بوجود آمده منجر به صدمه زدن به آوندهای چوبی و اختلال در انتقال آب و شیره خام به اندام­های هوایی درخت و درنتیجه ضعف و رشد کم درخت وکلروز برگ­ها می­ شود.
۳-۸-۱۲-۱- کنترل و مدیریت
تلفیقی از روش­های ذیل جهت کنترل بیماری پیشنهاد می­ شود:

 

• رعایت اصول بهداشتی جهت جلوگیری از انتشار عامل بیماری؛ بدین منظور ضدعفونی نمودن ادوات کار در محلول هیپوکلریت سدیم بعد از کاربرد بر روی درخت بیمار و همچنین سوزاندن یا انهدام بقایای آلوده درختی الزامی خواهد بود.

 

• اجتناب از کاشت درخت حساس در خاک­هایی با سابقه آلودگی قبلی (باکتری A_.tumefaciens می ­تواند چندسال درخاک زنده بماند و در درختان ایجاد بیماری کند)؛

 

• دقت درحین انجام عملیات به زراعی جهت جلوگیری از ایجاد زخم در تنه یا ریشه درخت (به علت اینکه راه نفوذ باکتری دردرخت از طریق زخم­ها است، این راهکار می ­تواند مدخل ورودی و درنتیجه احتمال ایجاد بیماری را کاهش دهد)؛

 

• استفاده از سموم جهت کنترل حشرات به منظور جلوگیری از بوجود آمدن زخم در اثر تغذیه آنها از درخت؛

 

• استفاده از باکتری کش­هایی مانند محلول بردو و اکسی کلرورمس برای جلوگیری از پیشرفت بیماری.

 

فصل چهارم :
نتیجه ­گیری

 

• نتیجه گیری

 

بطور­کلی روش­هایی که برای جلوگیری از شیوع بیماری­ها بکار می­روند شامل مواردی است که مانع از افزایش میزان ماده­ آلوده کننده ­ای که در ابتدای آلودگی وجود دارد و در نهایت باعث می­شوند که خسارت ایجاد شده توسط عامل بیماری کاهش یابد که بطور سنتی از این روش­ها به نام روش­های کنترل یاد می­ شود (نیک­نژاد و اکبری، ۱۳۸۱).

دسته‌بندی فازی و شبکه عصبی خود سازمان‌یافته هر ۲ شامل ابزارهای دسته‌بندی دقیق می‌باشند .

 

 

 

Gunaydin-2004

 

تخمین اولیه هزینه اسکلت ساختمان‌ها (هزینه و طراحی ۳۰ پروژه ساختمانی ۴الی۸ طبقه) بعلاوه ۸ عامل تأثیرگذار در هزینه ساختمان به‌عنوان داده‌های آموزشی و آزمایشی استفاده شد

 

مدلی برای پیش‌بینی ارائه شد که فقط دارای ۷% خطا بود .

 

 

 

Tal &Yue-2006

 

برآورد نوآوری در فنّاوری و محصول (الگویی با رویکرد شبکه عصبی با الگوریتم پس از انتشار به‌نحوی‌که با به‌کارگیری منابع اطلاعاتی فنی و اهداف روش نوآوری ، نوآوری در فنّاوری و محصول را برآورد می‌کرد طراحی شد) در پایان نتایج با روش رگرسیون مقایسه شد .

 

نتایج پیش‌بینی به روش شبکه عصبی دقیق‌تر از روش رگرسیون بود .

 

 

 

راویسانکار و راوی^[۳] (۲۰۱۰)، در پژوهشی به “پیش‌بینی پریشانی‌های مالی در بانک‌ها” به‌وسیله‌ی روش گروهی داده گردانی شبکه‌ی عصبی، گسترش و انتشار شمارشگر شبکه‌ی عصبی و فازی (ARTMAP)” پرداختند. در قالب این پژوهش سه ساختار شبکه‌ی عصبی که می‌توانند برای پیش‌بینی ورشکستگی بانک‌ها مور استفاده قرار گیرند، مورد معرفی واقع‌شده است. این شبکه‌ها شامل:
داده گردانی به روش گروهی (GMDH)
گسترش شمارشگر شبکه‌ی عصبی (CPNN)
تئوری نقشه‌ای تشدید نوسان انتخابی فازی (Fuzzy ARTMAP)
در این پژوهش، تأثیر هرکدام از این تکنیک‌ها با بهره گرفتن از چهار مجموعه داده‌ی متفاوت مربوط به بانک‌های اسپانیا، ترکیه، انگلیس و آمریکا مورد آزمایش قرارگرفته است. پس از بررسی‌های به‌عمل‌آمده مشاهده شد که مشخصه‌هایی که از مدل آماری T , F انتخاب‌شده‌اند، در تمام مجموعه داده‌ها یکسان است. همچنین یک اشتراک ورودی هم رفت خوب در مشخصه‌ های انتخابی مدل آماری T , GMDH وجود دارد. درنهایت نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش حاکی از آن بود که تمامی روش‌های انتخابی با مشخصه و یا بی مشخصه خارج از عملکرد GMDH هستند. همچنین نتایج بهتر از گزارش‌هایی که در تحقیقات قبلی با پایگاه داده‌های یکسان و مشابه به لحاظ حفظ دقت و صحت بودند(راوینسکار و راوی، ۲۰۱۰).
اِن جی و همکاران (۲۰۰۸)، در پژوهشی به بررسی “سیستم هشدار سریع ورشکستگی بانکی” بر اساس یادگیری الگوی محلی جدید و ازلحاظ معنایی شبکه‌ی عصبی فازی ” پرداختند. در صنعت بانکداری، تعریف ورشکستگی‌های بانکی یا بانک‌های ریسک بالا، بسیار دیده می‌شود. سیستم‌های هشدار سریع ظرفیت‌هایی را برای جلوگیری از ناسازگاری‌های مالی و کمبود هزینه‌ی بانک فراهم می‌کنند. این ورشکستگی‌ها اغلب اوقات به دلیل توقیفات مالی صورت می‌گیرد. تحلیل‌های چند متغیره برخی از مسائل بانکی را موردبررسی قرار می‌دهند ، بااین‌وجود این مدل‌ها توانایی تشخیص ویژگی‌های فشار مالی را ندارند. آنان عنوان نمودند که به‌کارگیری یادگیری محلی وابسته به سنجش هیپوکامپل حافظه (قشر مخ) می‌باشد. دلیل این امر این است که این سیستم حافظه به‌سرعت الگوهای فعال اختیاری را به خاطر می‌سپارد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن بود عملکرد روش جدید به‌عنوان یک دسته‌بندی از ورشکستگی بانک و سیستم هشداردهنده‌ی سریع امروزه با استقبال زیادی همراه شده است(اِن جی و همکاران، ۲۰۰۸).
مورزاچِواNo table of contents entries found. (۲۰۱۳)، در پژوهشی به بررسی “استراتژی‌هایی برای جذب منابع مالی توسط کارآفرینان در روسیه در مقایسه با سایر نقاط جهان” پرداخت. وی در این پژوهش به شناسایی فاکتورهایی که بر تصمیمات مالی کارآفرینان در حال پیشرفت در روسیه تأثیرگذار است، پرداخته است و آن را با دیگر کشورهای مبتنی بر داده‌های تجربی از منظر جهانی مقایسه نموده است. هدف اصلی از این مطالعه، بررسی نقش ناحیه‌ی تجاری به‌ خصوص میزان برتری مالی کارآفرینان است(مورزاچِوا، ۲۰۱۳).
پسران وایوانز در سال ۱۹۹۵ به مطالعه “اثرات تغییر قیمت کالا و سود و زیان سرمایه‌بر پس‌انداز خصوصی” پرداختند این مدل با تئوری دوره زندگانی مؤدی گلیانی تطابق دارد. نتایجی که از تحقیق فوق به دست آمد، این بود که درآمد و درآمد سرانه و سود و زیان سهم و همچنین درصد افراد شاغل، رابطه مستقیم با پس‌انداز دارد و سهم خدمات نیز در این تحقیق منفی ارزیابی شد(Branson 1995).
در کشور هند هنویز کوسوم و ساس کتکار ۱۹۹۲ در دوره ۱۹۵۲ تا ۱۹۸۵ با بهره گرفتن از آزمون چاو “اثر ملی شدن بانک‌ها را بر حجم سپرده‌های جاری بانک‌ها” بررسی کردند آن‌ها در این تحقیق از میزان سپرده‌های بانک‌ها، تولید ناخالص داخلی واقعی، نرخ تورم انتظاری، نرخ بهره سپرده‌ها، نرخ برگشت انتظاری دارایی‌های رقیب، تعداد شعب و متغیرهای مجازی به‌منظور ملی شدن بانک‌ها استفاده کرده‌اند.
سندا و گوسوامی ۱۹۹۳ عوامل مؤثر بر حجم سپرده‌های مدت‌دار را در بانک‌های هند بررسی کردند که نتایج به‌دست‌آمده، نشان‌دهنده این مورد بود که درآمد غیر کشاورزی و حجم اعتبارات بانکی و افزایش تعداد شعب اثر مثبت معناداری به روی حجم سپرده‌های پس‌انداز داشته است(Goswami 1993).
سری رامامورتی در سال ۱۹۹۵ نیز یک “مدل اقتصادسنجی برای سپرده‌های بانکی" کشور هند، که نسبت به تغییرات سیاسی و اقتصادی حساس است، ارائه داد، که در آن مشخص شد، تولید ناخالص داخلی، نرخ بهره‌وری سپرده‌های کوتاه‌مدت تأثیر مثبت و معنا‌داری بر روی سپرده‌ها می‌تواند داشته باشد(Murthy 1995).
تحقیق بعدی در مورد مدل خان در سال ۱۹۹۳ به “تحلیل رفتار سپرده‌ها، در پاکستان” پرداخته است. در این کشور نیز از متغیرهای میزان پس‌انداز، درآمد دائمی، درآمد گذرا، تورم مورد انتظار، تورم پیش‌بینی‌نشده، بازده اسمی سپرده‌ها، نسبت مداخله مالی و تغییرپذیری تورم استفاده‌شده است. نتایج تحقیق بیان‌کننده این مطلب است که نرخ بهره واقعی، ارتباط مثبتی با سپرده‌های مدت‌دار، دارد و پس‌انداز ملی است یعنی درآمد ملی یک عامل تعیین‌کننده اساسی پس‌اندازها در پاکستان است(H.khan 1993).
در سال ۱۹۹۷ یک روش جدید برای “پیش‌بینی مقدار سپرده بانکی با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک” ایجاد شد. در این روش از هر دو مزیت قدرت جستجو و توانایی یادگیری الگوریتم ژنتیک، درباره ارتباط الگوها، برای پیش‌بینی حجم سپرده استفاده‌شده است(Somsong Chriaphadhanakul 1997).
این تحقیق از پنج متغیر کلان اقتصادی برای پیش‌بینی مقدار سپرده بانک بهره برده است که عبارت‌اند از: تولید ناخالص داخلی، منابع مالی، نرخ بهره، تعداد شعب و وام‌ها(Chiraphadhanakul 1997).
نتایج شبیه‌سازی رایانه‌ای، نشان می‌دهد که استفاده از این ‌روش می‌تواند در بین مدل‌های اقتصادی و مالی، دقت قابل‌قبولی را ارائه کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که در این روش تنها از متغیرهای کلان اقتصادی استفاده‌شده ‌است و داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تاریخی سپرده را در نظر نگرفته‌اند.
یکی دیگر از روش‌هایی که برای “پیش‌بینی سپرده” بکار برده شده است استفاده از داده‌‌‌های تاریخی سپرده به‌عنوان سری‌های زمانی می‌باشد . (Piscopo 2010)(Somsong Chriaphadhanakul 1997).
این روش به یک مجموعه داده بزرگ نیاز دارد که بتواند رفتار گذشته را پیش‌بینی کند. ایرادی که در این روش وجود دارد این است که، ارتباط بین سپرده بانکی و دیگر فاکتورهای کلان اقتصادی در نظر گرفته نمی‌شود، و به همین دلیل باید از یک تکنیک تطبیق‌دهنده برای ارتباط دادن این برگ خریدها استفاده نماییم(Somsong Chriaphadhanakul 1997).
یکی دیگر از روش‌هایی که برای “پیش‌بینی سپرده‌های سری زمانی” ابداع شد مدل تحلیل داده‌ا‌ی تابعی می‌باشد که در سال ۲۰۱۰ روی بانک‌های ایتالیایی انجام‌شده است. ازجمله مواردی که در این تحقیق به آن ذکرشده است، نوسانات ایجادشده در سپرده‌های بانکی در فصول مختلف سال می‌باشد، این مطلب بدین معنی است، که فصول مختلف سال روی سری‌های سپرده تأثیرگذار است و به همین منظور باید با بهره گرفتن از یک‌رویه استاندارد این اثرگذاری را از بین ببریم(Piscopo 2010).
از دیگر روش‌هایی که لازم است در این قسمت گفته شود روش شبکه‌ عصبی می‌باشد که روی بانک‌های اندونزی انجام‌شده است.در این تحقیق که در سال ۲۰۱۰ انجام گرفت، از پنج متغیر کلان اقتصادی برای پیش‌بینی نرخ بازگشت سپرده استفاده‌شده است. این متغیرها عبارت‌اند از شاخص بورس جاکارتا، نرخ تورم، نرخ بهره بانک مرکزی، نرخ تبادل، سرمایه در گردش. از نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق مشاهده‌شده است، که فقط با داشتن ۲ متغیر ( نرخ بهره و سرمایه در گردش) می‌توان پیش‌بینی را با دقت ۵/ ۹۴ درصد حل کند(Anwar 2010).
فصل سوم - روش تحقیق
مقدمه
تحقیق و تلاش برای دستیابی به حقایق به‌عنوان فرآیندی علمی نیاز به روشی برای تحقیق دارد ، اطلاع از روش تحقیق سبب می‌شود در جمع‌ آوری داده‌ها و قضاوت درباره دستاوردها و نتایج تحقیق ، آگاهانه‌تر قضاوت شود . برای مطالعه علمی و تحقیق در سازمان‌ها باید روش‌هایی را اتخاذ نمود که بتوان به یافته‌های علمی دارای اعتبار و دقت دست‌یافت و بتوان به دیگر سازمان‌ها تعمیم داد. برای رسیدن به همچنین هدفی باید بتوان روش تحقیق و متدلوژی مناسب و فراخور موضوع موردبررسی را از مجموعه گوناگون انتخاب کرد . استفاده از هریک از روش‌ها به ماهیت و زمینه تحقیق و فعالیت‌های لازم برای نتیجه‌گیری بستگی دارد در این فصل بیان داده‌ها ، مؤلفه‌ها و نحوه انتخاب این مؤلفه‌ها ، شرح متدلوژی این تحقیق و روش‌ها موردبررسی قرار می‌گیرد .

متدولوژی تحقیق
تحقیقات علمی بر اساس دو مبنای هدف و ماهیت روش تقسیم‌بندی می‌شوند . ازنظر هدف ، تحقیقات را به تحقیقات بنیادی ، کاربردی و عملی تقسیم‌بندی می‌کند که این پژوهش از این منظر جزء تحقیقات کاربردی طبقه‌بندی می‌شود و با هدف‌گذاری بر اساس روش پیش‌بینی نوین سرکار دارد . اما ازلحاظ ماهیت و روش معمولاً تحقیقات را به پنج گروه تقسیم‌بندی می‌کنند که عبارت‌اند از: تحقیقات تاریخی ، توصیفی ، همبستگی ، تجربی و علی و ازآنجایی‌که در این تحقیق نوعی رابطه علت و معلولی جستجو شده است و از طرفی متغیر مستقل دست‌کاری نشده است نوع تحقیق علی(پس از وقوع) می‌باشد .
هدف فرعی این تحقیق شناخت متغیرهایی است که در پیش‌بینی سپرده‌های بانکی برای هدف‌گذاری مؤثرند و بدین منظور در انتخاب نهایی متغیرها از کتب و منابع مختلف استفاده‌شده است که در این قسمت به چند نکته لازم اشاره می‌شود:
در بررسی منابع مختلف ، نمونه‌های موردبررسی ، نمونه‌های در دسترس بوده‌اند.
در انتخاب متغیرها سعی شده که متغیرهایی انتخاب و مورداستفاده قرار گیرند که بتواند بیشترین تأثیرگذاری را در پیش‌بینی داشته باشند و به کمک نرم‌افزار مربوطه ، متغیرهای که تأثیر کمتری بر روی مدل می‌گذارند حذف شوند ، لذا این تحقیق ازلحاظ گستره متغیرهای تأثیرگذار منحصربه‌فرد می‌باشد .
تمام داده‌ها از گزارش‌های دوره‌ای سه‌ماهه استخراج‌شده و مورداستفاده قرارگرفته است و داده‌های سالانه لحاظ نشده است .
دوره‌های پیش‌بینی حداکثر ۳ ماهه می‌باشد و در دوره موردبررسی تغییرات ناگهانی سیاسی و اقتصادی در تورم دخیل نبوده است و اگر هم دخیل باشد در تمامی شعب تأثیر می‌گذارد و نسبت هدف‌گذاری به یک اندازه تحت تأثیر قرار می‌گیرد .
بعد از پیش‌بینی و هدف‌گذاری بر اساس آن معیار هدف‌گذاری‌ها باهم مقایسه شده است .
جامعه آماری
جامعه آماری تحقیق حاضر مؤسسات مالی و اعتباری و داده‌های داخلی کوتاه‌مدت جمع‌ آوری‌شده است.
درنمونه‌گیری تصادفی بین تمامی موسسات مالی و اعتباری ، با عنایت به اینکه داده‌های دو موسسه مالی و اعتباری در دسترس بودند این دو موسسه انتخاب شدند . به منظور حفظ اطلاعات محرمانه و سادگی در بیان و سهولت در مقایسه و عدم تکرار ، در این تحقیق این دو موسسه مالی و اعتباری ، “A” و “B” نامیده می شوند .
نمونه‌گیری گیری کل: انتخاب دو موسسه مالی و اعتباری از سه موسسه مالی و اعتباری بر اساس نمونه‌گیری تصادفی در کسب داده‌ها
نمونه‌گیری جزء: نمونه‌گیری جزء برابر با تمام جامعه (واحد) آماری می‌باشد .

شیوه گردآوری اطلاعات

تأثیر شگرف کانت و آراء و نظریاتش در حوزه‌های مختلف اندیشه فلسفی کاملاً مشهود است. از جمله نظریه‌ی معرفت‌شناختی کانت و تأثیر خاص آن بر نظریه‌ی تکثرگرایی پلورالیست‌ها در چند موضوع مهم از جمله در بحث تجربه دینی و به ویژه در تبیین تلقی خاص خود از حقیقت مطلق، متأثر از مدلول معرفت‌شناختی کانت بوده‌اند. به عنوان مثال جان‌هیک - سردمدار اصلی نظریه تکثرگرایی - برای تبیین دیدگاه کثرت‌گرایانه خویش به مدل معرفت‌شناختی کانتی یا به تعبیر خود وی «فرضیه پلورالیستی نوع - کانتی» متوسل شده است.

این فرضیه مبتنی است بر تفکیک کانتی میان حق مطلق فی‌نفسه (خدا یا واقعیت نهایی) و حق مطلق از آن حیث که به لحاظ بشری به روش‌های گوناگون، دریافت و تجربه می‌شود؛ زیرا از نظر پلورالیست‌ها در میان سنت‌های دینی بزرگ به ویژه جریان‌های عرفانی نیز میان حقیقت مطلق و آنچه که به تجربه در می‌آید تمایز وجود دارد.
همان‌طور که گفته شد، یکی از پایه‌های پلورالیزم بر تجربه دینی مبتنی است و تجربه دینی هم مواجهه با الوهیت معنا شده است؛ یعنی متدیّنان هرکدام به گونه‌ای خاص با الوهیت مواجه می‌شوند و تفسیرهای متفاوتی از الوهیت ارائه می‌دهند. مدافعان تجربه دینی بر این نظرند که آموزه‌های دینی برگرفته از تجربه و مواجهه با امر الهی است و حتی مناسک دینی هم ریشه در این تجربه‌ها دارد. به این ترتیب تعارض آموزه‌های ادیان مانند: اعتقاد به خدای شخص واحد مسلمانان و اعتقاد به تثلیت مسیحیان و… مسأله مهمی نیست و آنچه اهمیت دارد مواجهه با الوهیت است.
بدین‌ترتیب پلورالیست‌ها با الگوبرداری از دیدگاه کانت از معرفت‌شناسی به توجیه باورهای متعارض ادیان می‌پردازند. از آن‌جا که کانت شناخت انسان را به حوزه تجربه محدود می‌کند و واقعیت‌های غیرتجربی در حوزه شناخت انسانی در حوزه عقل نظری قرار نمی‌گیرد انقلاب کپرنیکی در ساحت اندیشه شکل می‌گیرد.
جان‌هیک با بهره گرفتن از نظریه کانت در باب نومن و فنومن آن را در تجربه دینی الگو قرار می‌دهد. به نظر هیک واقعیت مطلق همان واقعیت نومنی و معقول است. گرچه این واقعیت نومنی برحسب پیش‌زمینه‌ها و فرهنگ‌ خاص هر قوم و فردی به صورت‌های مختلف جلوه می‌کند.
در واقع از نظر او خدا یا واقعیت الوهی به گونه‌ای متفاوت برای هر گروهی ظاهر شده است. در واقع همه یک حقیقت واحد را تجربه می‌کنند، ولی تفسیرهای آن‌ها مختلف و برخاسته از فرهنگ و عادات و رسوم و موقعیت زمانی خاص آن‌ها است.
او در این‌باره می‌نویسد: «باورهای بزرگ دینی جهان به روش‌های مختلف شامل تصورات و ادراکات متعددی از حقیقت مطلق یا غایی هستند، لذا واکنش‌های مختلفی نسبت به آن ابراز می‌دارند. همچنین درون هرکدام از سنت‌های دینی، تبدیل خودمحوری به خدامحوری در انسان تحقق دارد و این امر در همه‌ی آن‌ها یکسان است. لذا ادیان بزرگ دینی را باید فضاهای آخرت‌مدارانه یا راه‌هایی دانست که مردان و زنان جهان می‌توانند از طریق آن‌ها به رستگاری و نجات و کمال راه یابند».^[۹۸]
بدین‌ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که گوهر دین، آموزه‌ها و اعتقادات نیست، بلکه متحول‌کردن شخصیت انسان‌ها است. «آموزه‌ها هم برای صادق‌بودن لازم نیست منطبق با واقع باشند، بلکه تا زمانی که بتوانند دیدگاه و الگوی انسان‌ها را برای زیستن متحول کنند صادق هستند». ^[۹۹]
گرچه از نظر کانت، معرفت از تعامل مقولات ذهنی با واقعیت خارجی به دست می‌آید و این تحولات در همه ی اذهان بشری ثابت هستند و فهم آدمیان از امر واقع، مطلق و ثابت است اما از نظر پلورالیست‌ها فهم آدمیان از امر واقع ثابت و مطلق نیست، بلکه برحسب فرهنگ و پیش‌زمینه‌های افراد فرق می‌کند، بنابراین فهم انسان از واقعیت مطلق متکثر می‌باشد.
کانت و پلورالیست‌ها در این عقیده مشترک‌اند که در خارج واقعیتی به نام نومن وجود دارد که ما فقط تا حدی آن را می‌شناسیم که برای ما پدیدار می‌شود، ولی این تمام حقیقت نومن نیست.^[۱۰۰]
سروش تحت تأثیر کانت اذعان دارد که واقعیت مطلق در ادیان مختلف با تفسیرهای گوناگون بیان شده در اسلام به عنوان الله، در مسیحیت با عنوان خدای پدر و در دین یهود با عنوان یهوه و در بعضی نسبت‌های هندی با عنوان ویشنا. این‌ها همه تصاویری از واقعیت مطلق هستند در حد ساحت پدیداری، اما هیچ‌کدام کاملاً منطبق با واقعیت مطلق نیستند.^[۱۰۱]
داستان فیل و مردان کور از جمله مواردی است که هم جان‌هیک و هم سروش در تبیین نظریه تکثرگرایی از آن بهره بردند.

 

دیدنش با چشم چون ممکن نبود .		اندرآن تاریکی‌اش کف می‌ربود .
آن یکی را کف به خرطوم اوفتاد .		گفت همچون ناودان است او نهاد .
آن یکی را دست بر گوشش رسید .		آن بر او چو باد بیزن شد پدید .
چشم حس همچون کف دست است و بس .		نیست کف را بر همه او دسترس[۱۰۲] .

و ما همانند مردان کور نمی‌توانیم به واقعیت مطلق دسترسی پیدا کنیم؛ زیرا در بند مفاهیم شخصی و فرهنگی خود گرفتار شدیم. در نتیجه برطبق این دیدگاه، «تناقض‌آمیز نیست که فرض کنیم واقعیت پدیداری اسلام از امر واقع، شخص واحد است و واقعیت دیداری مسیحیت تثلیت و واقعیت پدیداری ادیان هندی غیرشخصی است. در صورتی که واقعیت فی‌نفسه نه واحد است و نه تثلیت و نه غیرشخصی و نه شخصی».^[۱۰۳]

۲-۳-۲- هرمنوتیک

هرمنوتیک(Hermeneutics) رشته‌ای نوظهور در قلمرو اندیشه مغرب زمین است که بر بسیاری از حوزه‌های مختلف فرهنگ غرب تأثیرگذار بوده و در دهه‌ های اخیر رشد زیادی یافته و در کنار علومی چون معرفت‌شناسی، فلسفه تحلیلی و زیبایی‌شناسی، شأن فلسفی خاصی را به دست آورده است. مسأله اصلی که هرمنوتیک با آن سروکار دارد فهم و تفسیر متون است. اگرچه هرمنوتیک به طور تدریجی به همه علوم انسانی از جمله روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، معرفت‌شناسی، فلسفه و سیاست و غیره راه پیدا کرد، اما اصل مباحث آن با فهم و تفسیر متون مرتبط است. از این‌رو هرمنوتیک برای رشته‌هایی که با متون دینی سروکار دارند اهمیت بسزایی دارد.
«اصطلاح هرمنوتیک در زبان یونانی مشتق از مصدر هرمنویین است (Hermenoin) و به معنای نظریه و عمل تأویل، تفسیر، تعبیرکردن، ترجمه‌کردن، قابل فهم‌بودن و شرح‌دادن متون کتب مقدس آمده است».^[۱۰۴]
در این‌جا فهم، بیان، ترجمه و توضیح از اهمیت بسزایی برخوردارند. بنابراین، این ساختار ساده، تلویحاً حاوی موضوعات مفهومی اصلی است که با هرمنوتیک ارتباط دارد و می توان آن را در سه بخش خلاصه کرد:
۱- طبیعت متن ۲- چگونه می‌توان منظور متن را فهمید ۳- چگونه فهم و تفسیر به وسیله‌ی پیش‌انگاره‌ها و اعتقادات خواننده تعیین می‌شود.
مورخان معمولاً فریدریش شلایرماخر (Friedrich Schleiermacher) را به عنوان نخستین کسی که در راه بنیان و گسترش هرمنوتیک قدم برداشت می‌شناسند و این به سبب قواعد و اصولی عام در تفسیر متون بود که شلایر ماخر ارائه داد تا مفسر را از سوء فهم برهاند و به درک و فهمی صحیح هدایت کند.
البته بعد از او هرمنوتیک ویلهلم دیلتای (Wilhelm Dilthey) به نحوی دیگر، عام بود چرا که دیلتای می‌خواست روش‌ عامی برای مطلق علوم انسانی ارائه کند تا در سایه آن علوم انسانی را برابر با علوم تجربی نشان دهد و همچنین یافته‌های علوم انسانی را از نظر اعتبار، نظیرداده‌های علوم تجربی قرار دهد، اما بعد از او در قرن بیستم تلاش‌هایی با نام هرمنوتیک فلسفی به ابتکار مارتین هایدگر (Martin Heidegger)و پس از او هانس-گئورگ گادامر (Hans-Georg Gadamer) انجام گرفت که این تلاش‌ها نیز مدعی عام‌بودن است و بر این نکته اصرار می‌ورزد که «عمومیت موجود در هرمنوتیک فلسفی قرن بیستم با عمومیت پیش از آن متفاوت است و کلیه معارف بشری را در بر می‌گیرد».^[۱۰۵]
تاریخ علم هرمنوتیک را می‌توان به سه مرحله کلاسیک، رمانیک و فلسفی تقسیم کرد.
در این سه مرحله بیشترین تأثیر و نفوذ از آن هرمنوتیک فلسفی است که روح غالب بر هرمنوتیک‌ قرن بیستم است. در این‌جا به دلیل مجال اندک و دورنشدن از بحث اصلی به هرمنوتیک کلاسیک و رمانیک نمی پردازیم
هرمنوتیک فلسفی
هرمنوتیک با مارتین هایدگر وارد مرحله جدیدی می‌شود. هایدگر در عرصه هرمنوتیک افق‌هایی را گشود که براساس آن دیگر نباید به هرمنوتیک به مثابه‌ی روش شناسایی متن نگاه کرد؛ زیرا که هرمنوتیک فلسفی شاخه‌ها و گرایش‌های گوناگونی را پذیرا است.
مارتین هایدگر و هانس گادامر، به‌رغم اختلاف نظرهای فراوان با یکدیگر در این امر مشترک‌‌اند که به جای ارائه اصول و مبانی و روش تحصیل فهم و تفسیرش، درباره‌ی خود فهم و تفسیر، پژوهش کرده‌اند و هرمنوتیک را از سطح روش‌شناسی به بلندای هستی‌شناسی فهم برکشیدند.^[۱۰۶]
بعد از هایدگر، شاگردش گئورگ گادامر، این رشته تفکر خاص را دنبال کرد و در اثر مهمش به نام «حقیقت و روش» (truth and method) هرمنوتیک را در راستای طرز تفکر هایدگری بازپروری کرد.
او اهمیت اشارت‌های هایدگر را درک می‌کند و به بررسی جزئیاتش می پردازد. «او به وضوح بیان می‌کند که اهتمام سخن وی هستی‌شناختی است و با مسأله ماهیت بنیادین کل فهم بشری سروکار دارد و نتیجه‌ می‌گیرد که فهم، صبغه‌ی هرمنوتیکی دارد». ^[۱۰۷]
از نظر گادامر، متن، مستقل از مؤلف است گرچه مخلوق او است و مؤلف مانند دیگران خواننده متن است. در تفسیر متن نباید به دنبال همدلی با مؤلف رفت. هدف متن دست‌یابی به قصد و نیت مؤلف نیست.
فهم و تفسیر متن خصلتی دیالوگی دارد، دیالوگی که میان مفسر و متن برقرار می‌شود. هرمنوتیک فلسفی این نگاه معرفت‌شناسانه سنتی را که مفسر را ناظر و متن را موضوع و ابژه عمل شناسایی می‌داند نمی‌پذیرد، مفسر متن ناظر بی‌طرفی نیست، بلکه ذهنیت مفسر در تفسیر نقش اساسی دارد و فهم متن محصول گفتگو میان مفسر و متن است.^[۱۰۸]

یکی از رایج ترین اصطلاحاتی که امروزه در بحث های مربوط به جامعه شناسی به کار برده می شود «از خود بیگانگی» است. صاحب نظران جامعه شناسی برای نخستین بار از خود بیگانگی را حالتی تعریف کردند که در آن آدمی در زندگی روزمره بخشی از وجود خود را فراموش می کند تا بتواند به وظیفه شغلی – سازمانی خود بپردازد و یا در واقع نقش بازی کند. ولی در این نقش بازی کردن از آن نوع زندگی که برای آن توانایی دارد، جدا مانده یا دور می افتد، و یا بیگانه میشود .جامعه شناسان کلاسیک ادعا می کردند که کارگر قرن نوزدهم میلادی در میان چرخ دنده های زنجیره تولید، به دلیل نقش هایی که به ایفای آنها ناگزیر بود به از خود بیگانگی دچار شده بود. این از خود بیگانگی در چند سطح روی می دهد.اول کارگر از فرآورده کار خود ودوم از نظام سازمانی (یا وسیله تولید) که این فرآورده را تولید می کند بیگانه می شود. بنابر نظر اینان، دلیل این بیگانگی این است که کارگر اختیار، آزادی و تسلط بر سرنوشت خود و آرزو برای اظهار وجود را در ازای دریافت یک دستمزد ناچیز از دست می دهد. این از دست دادن مفهوم خود، در نتیجه پیوستن به نظام کارخانه و یا سازمان تولید وی را بر آن می دارد تا از فرآورده های آن نظام بیزار و یا بیگانه شــود. آن جا که فرد به ناچار باید آرزوهای خود را برای اظهار وجود و تسلط بر سرنوشت خود رها سازد تا بتواند در نظام کارخانه یا سازمان باقی بماند، از آن جنبه های خویش که خواهان تسلط بر خود و تجربه با معنا هستند نیز بیگانه می شود و دور می افتد. در واقع وی از آن جنبه های منش یا روان خویش که قادر به ابزار آنها در زندگی روزمره نیست بیگانه می شود.

“به نظر مارکس تاریخ نوع بشر جنبه ای دوگانه دارد، یعنی از یک سوی تاریخ نظارت آفریننده انسان بر طبیعت است و از سوی دیگر تاریخ از خودبیگانگی هر چه بیشتر انسان است. از خود بیگانگی به وضعی اطلاق می شــود که در آن انسان ها تحــت چیرگی خود آفریــده شان قــرار می گیرند و این نیروها به عنوان قدرت های بیگانه در برابرشان می ایستند به عقیده مارکس همه نهادهای عمده جامعه سرمایه داری از دین و دولت گرفته تا اقتصاد سیاسی، دچار از خودبیگانگی اند وانگهی این جنبه های گوناگون از خود بیگانگی وابسته به یکدیگرند. عینیت بخشی کار از خود بیگانگی است. پس انسان در همه نهادهایی که گرفتارشان شده است با از خود بیگانگی روبرو است اما به نظر مارکس از خود بیگانگی در محل کار از همه بیشتر اهمیت دارد. زیرا انسان به عقیده او گذشته از هر چیز دیگر یک انسان سازنده است. بر خلاف صورت های دیگر از خود بیگانگی، از خود بیگانگی اقتصادی نه تنها بر اذهان انسان ها بلکه در فعالیت های روزانه شان نیز رخ می نماید. از خود بیگانگی مذهبی تنها در عرصه آگاهی و در زندگی درونی انسان رخ می دهد، اما از خود بیگانـگی اقتصادی به زندگی واقعی باز بسته است و از همیـن روی بر هر دو جنبه زنـــدگی تأثیر می گذارد"(کوزر،۸۷:۱۳۷۳-۸۴).
از خود بیگانگی در قلمرو کار چهار جنبه دارد: انسان از محصولی که تولید می کند، از فراگرد تولید، از خودش و سرانجام از اجتماع همگنانش بیگانه می شود. به هر روی از خود بیگانگی تنها نه در نتیجه تولید بلکه در فراگرد تولید و در چهارچوب خود فعالیت تولیدی نمایان می شود . اگر محصول کار از خود بیگانگی است خود تولید نیز باید یک نوع از خود بیگانگی فعال باشد. از خود بیگانگی محصول کار تنها بیانگر از خود بیگانگی در خود فعالیت کار است. انسانی که از محصولات کــارش و از فراگرد تولید بیگانه میشود، از خودش نیز بیگانه می گردد. او دیگـر نمی تواند جنبه های گوناگون شخصیتش را به گونه ای کامل بپروراند کارگر در حال کار نه به خودش بلکه به شخص دیگری تعلق دارد. کارگر با فعالیت خودش در چنان ارتباطی است که کارش را بسان چیزی بیگانه و نه متعلق به خودش می انگارد و فعالیتش را رنج (انفعال) نیرویش را بی قدرتی و خلاقیتش را به عنوان عدم مردانگیش تلقی می کند. انرژی ذهنی و جسمانی شخصی کارگر و زندگی خصوصی اش به فعالیتی تبدیل می شود که علیه او جهت گرفته و مستقل از اوست و به او هیچ تعلق ندارد.سرانجام ،انسان از خود بیـگانه از اجتــماع بشری و از هستی نوعی اش نیز بیگانه می گردد.انسان از انسانهای دیگر بیگانه شده است.انسانی که در برابر خـودش قرار می گـیرد،در برابر انسانهای دیگر نیز قـرار می گیرد.هر آنچه که در مورد رابطه انسان با کارش،محصول کارش و با خودش صدق دارد،در مورد رابطه اش با انسان های دیگر نیز مصداق پیدا می کند.هر انسانی از دیگران بیگانه است و هر یک از دیگران نیز به همین سان از زندگی بشری بیگانه است.اصطلاح از خودبیگانگی را در نوشته های بعدی مارکس ،بویژه در سرمایه نمایان است.مارکس در مفهوم بت انگاری کالاها که برای تحلیل اقتصادی او جنبه ای کانونی دارد ،بارها اصطلاح از خود بیگانگی را به کار بسته بود.کالاها محصولات کار از خود بیگانه انسان و تجلیات تبلور یافته همین کارند که بسان هیولایی برای آفرینندگانش چیره گشته اند. مفهوم از خود بیگانگی چه با بیان آشکار و به صورت ضمنی،همچنان در کانون تحلیل اقتصادی و اجتماعی مارکس جایش را حفظ می کند.در یک جامعه از خود بیگانه،کل وضع ذهنی انسان ها و آگاهی شان تا حد زیادی باز تاب شرایطی اند که انسان ها در آن ها خودشان را می یابند و نیز منعکس کننده جایگاههای متفاوت آن ها در فراگرد تولیدند.این همان موضوع اصلی جامعه شناسی معرفت است.
“بنابر نظر مارکس ، تقسیم کار انسان ها را از کارشان ، بیگانه می کند . کار هم چون چیزی بیگانه به نظر می رسد ؛ وظیفه ای که کارگر مجبور است انجام دهد ، برای اینکه درآمدی بدست آورد ؛ اما ذاتاً غیر رضایت بخش است . بیگانگی ، فقدان کنترل مادی کارگـران را بر محیط های کارشان بیان می کند . امـا اغلـب مطالعـات جامعه شناسی جـدیـدتر ، در مورد بیگانگــی توجه خــود را بیشتر بر احساسات و نگرش های کارگران متمرکز ساخته اند تا ماهیت عینی وضعیت کار “(گیدنز ،پیشین :۵۲۳) .
امروزه از دید نظریاتی که بیگانگی از کار را علت ناخشنودی شغلی می دانند بیگانگی نسبت به کار نوعی واکنش عاطفی- نگرشی نسبت به تجربه شغلی محسوب می گردد. بیگانگی ازکار ،حالت و وضعیتی است که فرد احساس می کند کارش برای او فاقد معناست و از حیطه کنترل و اقتدار خود او خارج است.
(۲-۴-۲-۲)دید گاه هومنز^[۳۹]
جورج هومنز احساس می‌کرد که صورت‌های پدیدار شونده در کنش متقابل را می‌توان با اصول روانشناختی تبیین نمود. به عقیده وی آنچه را که باید تبیین کرد، رابطه میان علت و معلول و این قضیه است، که چرا یک واقعیت اجتماعی علت یک واقعیت اجتماعی دیگر می‌شود. او می‌پنداشت که تبیین به ناگزیر ماهیت روانشناختی دارد. باید یادآور شد که منظور او از کاربرد اصطلاح روانشناختی “رفتار انسان‌ها به عنوان انسان‌ها” است. هومنز می‌پذیرفت که جامعه‌شناسی به مقولات و طرح‌های رفتاری نیاز دارد ولی در ضمن معتقد بود که جامعه‌شناسی به یک رشته قضایای کلی درباره روابط این مقولات نیز نیاز دارد، زیرا بدون چنین قضایایی، تبیین، امکان‌پذیر نیست. اگر قضایایی در کار نباشد، تبیین نیز وجود نخواهد داشت. از همین‌روی هومنز خود را موظف به ساخت قضایایی می‌دانست که بر سطح روانشناختی تأکید داشته باشند، همین قضایا هستندکه زمینه نظریه تبادل را فراهم می‌سازند.
” اصولی که او برای تبیین رفتار افراد به کار برد در قالب قضایای بنیادی مطرح شدند. هدف او به طور کلی تبیین رفتار بنیادی اجتماعی بر حسب پاداش ها و خسارت ها در قالب نظریه تبادل بود. به نظر او وظیفه جامعه شناسان بررسی رفتار اجتماعی است که در آن، فعالیت دست کم یکی از دو تن، فعالیت طرف دیگر را تقویت یا تحذیر می کند و هر یک بر دیگری نفوذ متقابل می گذارند. «در این نظریه نیز همچون نظریه کنش متقابل بشر باید انسان بودن خود را از طریق کنش متقابل کسب کند. هومنز با توسل به متغیرهای ارزش و کمیت سعی در تبیین قضایایی دارد که برای توضیح نظریه مبادله ساخته و پرداخته است. این قضایا شامل قضایای عام و قضایای خاص می شود .
۱-قضیه موفقیت:از میان تمام اعمالی که شخص انجام می دهد. بیشتر اوقات ممکن است شخص آن عملی را که به پاداش منتهی می شود تکرار می کند.تکرار افزاینده پاداش منجر به تکرار افزاینده یا عمل می شود. هم چنین هر چه یک عمل کمتر به پاداش منجر شود همان قدر آن عمل کمتر مستعد تکرار است.واگر افراد به طور نامنظم پاداش بگیرند، بیشتر آن عمل را انجام می دهند.
۲-قضیه انگیزه محرک: اگردر گذشته وجود محرک خاصی،یا یک رشته محرک ها باعث شده که شخص با کنش خود پاداش گرفته باشد.هر قدر وضعیت کنونی شبیه گذشته باشد.احتمال اینکه فرد به انجام عمل یا اعمال شبیه آن دست بزند بیشتر است.
۳- قضیه ارزش:هر اندازه نتیجه عمل یک شخص برای اوبا ارزش تر باشد به همان اندازه علاقه او نسبت به انجام آن عمل بیشتر می شود. تغییر ارزش ممکن است مثبت یا منفی باشد.(تشویق وتنبیه)
۴-قضیه محرومیت واشباع:هر اندازه فرد در گذشته نزدیک نوع خاصی از پاداش را بیشتر دریافت کرده باشد.به همان اندازه واحدهای بعد آن پاداش به برای وی ارزش کمتری خواهد داشت.اگر کسی پاداش معینی را بارها دریافت کرده باشد. می گوییم در حال اشباع شدن از آن پاداش است.اگر کسی آموخته باسد که نوع خاصی از پاداش را ارزشمند بشمارد ولی در گذشته نزدیک به ندرت آن پاداش را دریافت کرده باشد، می گوییم وی از آن پاداش محروم مانده است.
۵-قضیه پرخاشگری (تجاوز)وتایید:هنگامی که رفتار فرد پاداش مورد انتظارش را دریافت نمی کند ویا به تغییری که انتظارش را نداشته باشد روبه رو می شود،عصبانی شده بیشتر به انجام دادن رفتار پرخاشگرانه متمایل می شود ونتایج چنان رفتاری برایش ارزشمندتر می گردد.
پس از طرح قضایای بنیادی که بیشتر معطوف به روابط دونفره بود او متوجه گروه چندنفره شد.هومنز در اینجا از سطح خرد به سطح متوسط منتقل می شود.در نظر گرفتن گروه به عنوان یک نظام از نظریات او بود"( توسلی، پیشین:۴۱۲-۳۸۸).
“نظریه مبادله احساس های باارزش بین افراد به عنوان مبنایی برای نظم اجتماعی توجه دارد. نظریه مبادله بر این فرض استوار است که افراد، آرزوها و هدف های شخصی روشنی برای خود دارند. هر کسی ممکن است به چیزهایی نیاز داشته باشد، اما این نیازها، هدف های مشترک نیستند. در اینجا فرض شده است که هدف ها و خواسته های شخصی و منحصر به فرد افراد، انگیزه های خود خواهانه ای به آنان می دهد. کـنش فرد در خلاء صورت نمی گیرد. هر کسی در ازای آنــچه می گیرد چیزی باید بدهد. اگر رضایت متقابل وجـود نداشته باشد، هیچ تعامل اجتماعی صورت نخواهد گرفت . نظریه پردازان مبادله معتقدند که در این مبادله همیشه دریافت پاداش متضمن هزینه است. هزینه معمولاً به عنوان کوششی تعریف می شود که صرف حصول رضایت و پاداش های بالقوه ای شده است که در نتیجه یک انتخاب معین و کنار گذاشتن انتخاب های دیگر از دست رفته است. سود ، تفاوت بین پاداش و هزینه است و زمانی بدست می آید که پاداش بیشتر از هزینه باشد"( اسکیدمور، ۱۳۷۵: ۷۹ ).
هومنز گزاره های کارکردگرایی را به سه دسته تقسیم میکند:
۱-گزاره های ساختی:که آزمون پذیرند اما باید توسط احکام دیگر توضیح داده شوند.
۲-گزاره های روانشناختی :که خود آزمون پذیرند اما به تبیین گزاره های طبقه اول می آیند.
۳-گزاره های کارکردی:که نه آزمون پذیرند ونه به کار تبیین می آیند.
“او گزاره های جدید را گزاره های « پرخاشگری- تأیید» می نامد . از آنجا که نقطه محوری این دو گزاره « انتظار^[۴۰] » می باشد ، ذکر آن ها را در قالب نظریه اختلاف ، لازم می دانیم .
هومنز باور داشت زمانی که کنش شخص ، پاداشی را که انتظار دارد ، دریافت نکند ، یا کنش او منجر به تنبیهی غیر منتظره شود او عصبانی خواهد شد و احتمال بیشتری وجود دارد که رفتاری پرخاشگرانه از خود نشان دهد و نتیجه رفتاری برای او پرارزش تر نخواهد بود . این گزاره ، واژه نظری تازه ای را مطرح می سازد که آن همان انتظار است، و می گوید که انتظار پاداش یا باید ارضاء شود ، یا نارضایتی به دنبال خواهد داشت .
وقتی کنش یک شخص ، پاداش مورد انتظار را دریافت دارد ، به ویژه اگر از حد مورد انتظارش بیشتر باشد ، یا به تنبیهی که انتظار می رفت ، منجر نشود ، خشنود خواهد شد ؛ و به احتمال بیشتر ، رفتار تأیید کننده ای از خود بروز خواهد داد ، و نتایج چنین رفتاری برای او پر ارزش تر خواهد بود"(توسلی ،پیشین :۴۱۲-۳۸۸).
آنچه فرد در مجموعه ای از شرایط معین انتظار دریافت آن را به صورت پاداش یا مجازات دارد چیزی است که وی واقعاً در گذشته دریافت و یا مشاهده کرده است و یا به وی گفته شده که دیگران تحت شرایط مشابه درگذشته آن را دریافت کرده اند؛و هیچ کدام از این چیزها، وقایعی صرفاً شخصی که در اندیشه انتزاعی فرد وجود داشته باشد ، نیست . هومنز با تکیه براین تعاریف است که از رفتارگرایان افراطی فاصله می گیرد و مفهوم«انتظار» را تبیین می کند
در اینجا لازم است که تفاوت وتباین آرزوها و آمال را با توقعات و انتظارات متذکر شویم . سطح آرزوها و آمال ، مفهومی نزدیک به جاه طلبی دارد و متمایز از توقعات و انتظارات است . در واقع ، انتظارات و توقعات جز شرایط پیشین ، برای ارزیابی پست کنونی است و آرزوها و آمال ، مجموعه طرح هایی است که به سمت پست آتی متوجه است . این مجموعه برداشت ها نشان می دهد که رضایت از پست کنونی ، با کاهش انتظارات حاکم بر این رضایت تغییر می کند.
به نظر او وظیفه جامعه شناسان بررسی رفتار اجتماعی است که در آن، فعالیت دست کم یکی از دو تن، فعالیت طرف دیگر را تقویت یا تحذیر می کند و هر یک بر دیگری نفوذ متقابل
می گذارند.
(۲-۴-۲-۳) قفس آهنین ماکس وبر^[۴۱]
ماکس وبر بیان می نماید دنیای مدرن با عقلانیت آن قابل تشخیص است و برای شناخت عقلانیت و مطالعه آن باید به محملهائی توجه کنیم که عقلانیت خود را در آنها متجلی می‏سازد. در این معنا سازمانها تجلی گاه عقلانیت مدرن هستند. وبر از بوروکراسی به عنوان قفس آهنینی یاد می‏کند که تا کسانی که در آن نظام کار می‏کنند را محبوس دارد. برای فهم این مطلب باید در معنا و مفهوم عقلانیت و مفهوم سازمان ها تامل بیشتری کینم.
همان‏طور که بیان شد ، گسترش فرایند عقلانی شدن امور در جامعه مدرن را در گسترش سازمانها در جامعه مدرن و در جهان مثال زد. هنگامی که از عقلانی شدن سیستم بوروکراسی سخن می‏گوئیم منظور ما مورادی چون کارائی، دقت، ثبات، قابلیت اعتماد، سنجش پذیری و سودآوری است. در واقع عقلانی شدن، یعنی سازمان دادن زندگی به واسطه تقسیم و همسازی فعالیتهای گوناگون بر پایه شناخت دقیق مناسبات میان انسانها با ابزارها و محیطشان به منظور کسب کارائی و بازده بیشتر. عقلانی شدن از نظر وبر به این معناست که هیچ نیروی اسرار آمیز و غیرقابل پیش بینی وجود ندارد که در جریان زندگی مداخله کند و اینکه ما می‏توانیم هرچیزی را به واسطه پیش بینی مهار کنیم. باید بدانیم که عقلانی شدن ناظر به سازمان اجتماعی خارجی زندگی فرد است و نه زندگی خصوصی و عقل انسانی.این خصیصه‏هائی است که وبر آنها را می‏ستود اما در عین حال وبر منتقد چنین نظامی نیز بود. نظامی که در شکل قفس آهنین خود را بر تمامیت زندگی ادمیان مسلط کرده بود.بلی با پیشرفت علم و گسترش عقلانیت انسان اعتقاد خود را به نیروهای غیبی از دست داده است و دنیا از افسون تهی شده‏است.
بارزترین مشخصه قفس آهنین همین بوروکراسی است. بوروکراسی نوعی از سلطه است که مشروعیتش از گردن نهادن به نظم حقوقی غیر شخصی ناشی می‏شود.(سلطه عقلانی و قانونی). جایگاه این سلطه البته در اداره است که در آنها مامورانی به کار مشغولند که بر اساس تخصص و دانش به کار برگزیده شده اند. منظور از عقلانیت صوری یا فرمال این است که ماموران تابع فرمان شخص رئیس نیستند بلکه در خدمت اداره و قواعد آن هستند. این قوعد مجرد و قدرتی که اداره بر انها اعمال می‏کند صوری و غیر شخصی است. در اینجا عقلانیت بنیادنی و ارزشی جائی ندارد. مامور اداری تجسم کامل عقلانیت صوری است چراکه فعالیتهاتش نه ناشی از فکر او بلکه تابع نظمی غیر شخصی است.
وبر معتقد بود که بوروکراسی یا دیوانسالاری، ادمی را به چرخ دنده‏ای مبدل می‏کند که تنها نقطه تحولش تبدیل شدن به چرخ دنده‏ای بزرگتر است. در واقع منظور وبر از قفس آهنین میل شدید به سازمانی شدن امور و گسترش سازمانها در جامعه است.
بزرگترین پیامد منفی عقلانی شدن جهان، قفس آهنینی بود که وبر با تلخی از آن یاد می‏کرد. البته چنین فرایندی را هم گریز ناپذیر می‏دانست. بلی آینده همان طور که وبر فکر می‏کرد به نظام دیوانسالاری و بورکراسی تعلق دارد و ادارات هرچه بیشتر قلمروهای جوامع را در می‏نوردند و تحت تصرف خود قرار می‏دهند.
وقتی که از عقلانیت رسمی یا ابزاری سخن می‏گوئیم منظور عقلانیتی است که به حداکثر کارائی بدون توجه به ارزشهای انسانی می‏ّپردازد. هنگامی که می‏گوئیم سازمان در واقع ما از بهترین شکل عقلانیت یاد کردیم اشکال پلید این عقلانیت را منتقدان عقلانیت مدرن بارها به ماگوشزد کرده‏اند. اردوگاه مرگ نازیها(آشوتیس یا روسها گولاک) نظام بوروکراتیک بی رحمی است که انسانهای بسیاری را با کمک ابزراهای عقلانی مدرن از میان برده‏است. در عوض عقلانیت ذاتی و ارزشی عمل منطقی است که تابع ارزشهای انسانی است.
برای فهم عقلانیت ابزاری بهتر این است که از سایر اشکال عقلانیتها نیز سخن بگوئیم. وبر چهار نوع عقلانیت را از هم تفکیک می‏کند. عقلانیت عملی ( در فعالیتهای روزمره) ، عقلانیت نظری ( در حوزه مفاهیم و نظریه) ، عقلانیت ذاتی و ارزشی(عقلانیتی تابه منطق انسانی و ارزشهای بشری است) و عقلانیت صوری و رسمی(که به وسیله و قواعد صوری می‏اندیشد نه ارزشهای بشری).
عقلانیت عملی صرفا به جوامع غربی اختصاص ندارد. افرادی که از این نوع عقلانیت برخوردارند در رابطه با مشکلات زندگی بسیار حسابگرانه عمل می‏کنند.
عقلانیت نظری را باید از طریق مفاهیم مجرد شناخت نه از طریق فرایند عمل. این هم مختص تمدن غرب نیست. در واقع عقلانیتی است که فیلسوفان و روشنفکران توسعه می‏دهند.
عقلانیت ارزشی یا ذاتی کنشها را مستقیما از طریق ارزشها هدایت می‏کند. انتخب وسایل و اهداف در یک نظام ارزشی صورت می‏گیرد. این خصیصه در بسیاری از تمدنها وجود داشته است.
عقلانیت رسمی، نسبت به وسائل و اهدف حسابگرانه عمل می‏کند. بر خلاف عقلانیت عملی که این محاسبه را بر اساس علائق شخصی و عملی انجام می‏دهد، عقلانیت رسمی بر مبنای قواعد عام عمل می‏کند. این خصیصه عقلانیتی تنها در جوامع غربی ایجاد شده است.
خصیصه‏های این عقلانیت از نگاه ریتزر عبارتست از:

 

1. 1. ساختارها و نهادهای رسمی بر حسابگرانه بودن و محاسبه عددی تاکید دارند.

 

1. 1. تاکید بر کارائی است یعنی انتخاب بهترین وسائل برای رسیدن به اهداف

 

1. 1. پیش بینی پذیر است

 

1. 1. تکنولوژی انسانی به نفع تکنولوژی غیر انسانی کاهش می‏یابد(کامپیوتر)

 

وبر از اینکه عقلانیت ابزاری یا رسمی در جامعه مدرن سلطه یافته ناخشنود بود. به نظر وی سایر اشکال عقلانیت بالاخص عقلانیت ارزشی در جامعه مغفول نهاده شده‌است.
از نظر وبر فرایند عقلانی شدن با پیروزی عقلانیت رسمی بر عقلانیت ارزشی همراه است.
اما چنین عقلانیتی که اکنون در جامعه مدرن غالب شده‏است خود در چه چیزی ریشه دارد؟ برای این منظور بهتر است به یکی از درخشانترین آثار جامعه شناسی یعنی «اخلاق پروتستان و روح سرمایه‏داری» اشاره کنیم.

فصل سوم
روش جمع آوری داده ها
۳-۱) مقدمه
تحقیق را می توان تجزیه و تحلیل و ثبت عینی و نظام مند مشاهدات کنترل شده تلقی نمود. این روش نظام مند در نهایت به پروراندن قوانین کلی، اصول، نظریه ها و همچنین به پیش بینی و یا احتمالاً به کنترل نهایی رویدادها منجر می شود (خاکی،۱۳۹۰: ۸۷). تحقیق همچنین عبارت است از کشف واقعیات جدیدی که به ما کمک می کند تا در صدد حل و ارائه راهکارهای مقابله با مشکل موجود برآییم (سکاران ، ۱۳۸۸ : ۶). دستیابی به هدف تحقیق میسر نخواهد بود مگر زمانی که جستجوی شناخت با روش شناسی درست صورت پذیرد. این فصل ناظر بر روش اجرای تحقیق، پیرامون نیل به هدف بررسی نقش تعهد و تصویر شرکت بر رابطه بین رضایت و اعتماد مشتری با وفاداری آنها است.
۳-۲) روش تحقیق
روش تحقیق مجموعه ای از قواعد ، ابزار و راه های معتبر و نظام یافته برای بررسی واقعیت ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است (ریاحی، ۱۳۸۹: ۸۸). پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی و از نظر شیوه گرد آوری اطلاعات، تحقیقی توصیفی و از نوع همبستگی است. کاربردی به این جهت که دانش جدیدی را که کاربرد مشخصی درباره فرآورده یا فرآیندی که واقعیت دارد دنبال می کند (خاکی،۱۳۹۰: ۹۴). توصیفی از آن جهت که آنچه را که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط یا روابط موجود ، عقاید متداول ، فرایند های جاری ، آثار مشهود یا روند های در حال گسترش توجه دارد (خاکی ،۱۳۹۰). همبستگی هم به آن جهت که رابطه بین متغیر ها را بر اساس هدف تحقیق تحلیل می کند چرا که رابطه همبستگی زمانی وجود دارد که تغییرات یک متغیر با تغییرات متغیر دیگر همراه باشد (سکاران ، ۱۳۸۸ :۳۵۱).

۳-۳) جامعه آماری
جامعه آماری^[۲۴] عبارت است از مجموعه ای از افراد ، اجزاء و عوامل مختلف که حداقل در یک صفت با هم مشترک هستند (خاکی،۱۳۹۰ :۲۵۰). جامعه آماری این تحقیق مشتریان شعب بانک اقتصاد نوین شهرستان رشت است که نامحدود می باشد.
۳-۴) نمونه آماری
نمونه آماری عبارت است از مجموعه ای از نشانه ها که از یک قسمت ، یک گروه یا جامعه ای بزرگتر انتخاب می شود بطوریکه این مجموعه معرف کیفیت و ویژگیهای آن قسمت،گروه یا جامعه بزرگتر باشد (خاکی،۱۳۹۰ :۲۵۰).
نمونه آماری این تحقیق با توجه به جدول مورگان و نامحدود بودن جامعه ۳۸۴ نفر بوده است و شیوه نمونه گیری تحقیق نیز تصادفی ساده و واحد تحلیل نیز فردی است.
در مواردی که واریانس جامعه یا در صد مورد نیاز در اختیار نداشته باشید می توان از این جدول برای برآورد حجم نمونه استفاده کرد. این جدول حداکثر تعداد نمونه را می دهد و اگر با فرمول کوکران نیز محاسبه کنید حتما کمتر از روش مورگان می باشد.
۳-۵) روش و ابزار جمع آوری داده ها
ابزار جمع آوری داده ها، مقیاس هایی هستند که محقق به کمک آنها قادر است اطلاعات مورد نیاز خود را گرد آوری، ثبت و کمی نماید (طالعی ، ۱۳۸۹: ۱۰۲). برای اجرای هر نوع مطالعه ای داده هایی جمع آوری شده و با بهره گرفتن از فرضیه ها مورد آزمون قرار می گیرند. برای جمع آوری داده ها، ابزارها و روش های متعددی وجود دارد.ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه است. روش گرد آوری اطلاعات نیز بصورت میدانی می باشد. پرسشنامه، مجموعه ای از پرسش های هدف دار است که با بهره گیری از مقیاس های گوناگون، نظر و دیدگاه فرد یا پاسخ گو را مورد سنجش قرار می دهد (قره داغی،۱۳۸۹: ۷۲). ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنا مه استاندارد بوده و برگرفته از تحقیقات کاور و ساچ (۲۰۱۳) می باشد. سوالات پرسشنامه بصورت زیر است:

 

ابعاد مورد بررسی	سوالات	تعداد سوالات
رضایت مشتری	۶-۱	۶
اعتماد	۱۲-۷	۶
تعهد موثر	۱۷-۱۳	۵
تعهد محاسبه ای	۱۹-۱۸	۲
تصویر شرکت	۲۴-۲۰	۵
وفاداری رفتاری	۳۰-۲۵	۶
وفاداری نگرشی