معيارهاي يک چشم‌انداز مناسب
- آينده نگري؛
- آرمان گرايي (انجام کار با استاندارد بالا)؛
- تناسب با سازمان؛
- انعکاس دهنده‌ي آرزوهاي بزرگ؛
- شوق انگيزبودن و ايجاد تعهد در کارکنان؛
- منحصر به فرد بودن؛
فرآيند تدوين چشم‌انداز
به طور کلي مي‌توان جهت تدوين چشم‌انداز از الگوي ارائه شده در شکل(2-5)، استفاده نمود.
آرمانها
ارزشها
اسناد چشم انداز بالا دست
شناخت
محیط
شناخت
محیط داخلی
شناخت
محیط خارجی
رهنمودها و نظرات رهبران عالی نظام
بررسی مأموریت، اهداف و راهبردهای سازمان
چالش‌های راهبردی سازمان
قوت
ضعف
فرصت
تهدید
تعیین چشم انداز سازمان
شکل2-5. فرایند تدوين چشم‌انداز
منبع: (فروزنده دهکردی،1394).
ب- مأموريت سازمان
در آغاز كار هر سازمان و يا به هنگام تجديد نظر در صورت بندي يك سازمان در حال كار، هدفهاي اصلي، ويژگيها و فلسفه‌هايي كه موضع راهبردي سازمان را شكل مي‌دهند بايد معين و مشخص شوند. مجموع اين عوامل بنيادين ماموريت سازمان را تشكيل مي‌دهد كه در واقع راهنمايي كننده سازمان در فعاليتهاي اجرايي است به نحوي كه سازمان را از ساير سازمانهاي مشابه متمايز مي‌سازد و دامنه عمليات آنرا بر حسب نوع محصول يا خدمت و حيطه فعاليت يا بازار تعيين مي‌كند. مأموريت، فلسفه تصميم گيران راهبردي سازمان را در بر دارد؛ تصوير ذهني‌اي كه سازمان مايل است از خود پديد آورد، نمايان مي‌سازد و خود پنداري[18] سازمان را منعكس مي‌كند، حوزه‌هاي محصولات يا خدمات اصلي و نيازهاي اوليه ذينفعان كه سازمان سعي در ارضاي آنها خواهد داشت را خاطر نشان مي‌كند.
مأموريت سندي است که سازمان را از ساير سازمانهاي مشابه متمايز مي‌سازد و دامنه عمليات آنرا برحسب نوع محصول يا خدمت و حيطه فعاليت يا بازار تعيين مي‌كند. به طور خلاصه ماموريت سازمان، حوزه‌هاي محصول يا خدمت، بازار، تكنولوژي، ذينفعان و فلسفه مورد تاكيد سازمان را شرح مي‌دهد و اين كار را به شيوه‌اي انجام مي‌دهد كه ارزشها و رجحان‌هاي تصميمگيران راهبردي باز تابانده شود.
پ- اهداف سازمان
هدف يک دستاورد خاص و قابل سنجش است که در يک زمان معين و با هزينه محدود به آن دست خواهيم يافت.هدف يک “خواسته” است که افراد براي دستيابي به آن تلاش مي‌کنند. در اين مفهوم “خواسته “ نتيجه دقيق و ملموسي است که افراد آمادگي دارند براي رسيدن به آن کوشش کنند.
ت- بررسي عوامل خارجي
هدف از بررسي عوامل خارجي اين است که از فرصت‌هايي که مي‌توان از آنها بهره برداري کرد و تهديداتي را که مي‌توان از آنها احتراز نمود يک فهرست نهايي تهيه شود. محيط خارجي مؤسسه همه شرايط و عواملي را كه بر گزينه‌هاي راهبردي آن اثر دارند و نوعاً خارج از كنترل مؤسسه هستند را در بر ميگيرد. مدل مديريت راهبردي، محيط خارجي را در دو بخش مرتبط به هم و متقابل نشان مي‌دهد. محيط عملياتي (محيط خرد)، و محيط دور (محيط كلان).
محيط عملياتي عوامل و شرايط درون صنعت و وضعيت رقابتي صنعت را كه بر انتخاب و دستيابي به تركيبهاي مختلف هدف و راهبرد تأثير دارند را در بر ميگيرد. نيروهاي عمده در هر صنعتي عبارتند از : تهديد تازه واردان، قدرت چانه زني مشتريان، قدرت چانه زني تأمين كنندگان، تهديد محصولات يا خدمات جانشين و همچشمي شركت‌هاي رقيب.
نيروهاي محيط کلان:
-
- نيروهاي اقتصادي
