در مجموع می­توان گفت، رضایت تحصیلی به معنای ادراک دانشجویان از تجربیات زندگی دانشگاهی است که تعیین کننده­ نگرش مثبت یا منفی آنها از دانشگاه خواهد بود. محققان و صاحبنظران، علل و عوامل چندی را برای رضایت تحصیلی دانشجویان برشمرده­اند که چگونگی هر یک از این عوامل، بر میزان رضایت­مندی آنها مؤثر می­باشد. لذا در ادامه به برخی از ابعاد و عناصر ذکر شده توسط محققان و پژوهش­گران پرداخته شده است.
پایان نامه - مقاله - پروژه
۲ ـ ۱ ـ ۳ـ ۲ ـ ابعاد رضایت تحصیلی
پیرامون ماهیت ابعاد مورد استفاده در ارزیابی رضایت تحصیلی بین صاحبنظران اختلاف نظر وجود دارد (بتز، کلاین­اسمیت و من­نه[۱۲۱]، ۱۹۷۰). صاحبنظران و پژوهشگران ابعاد و عناصر متعددی را برای رضایت دانشجویان برشمرده­اند (آرشینو[۱۲۲]، ۲۰۰۷؛ ساهین[۱۲۳]، ۲۰۰۷؛ بولیگر و مارتین داله[۱۲۴]، ۲۰۰۴) که از این جمله می­توان به عناصری مانند میزان تعاملات، اعتماد به نفس و میزان یادگیری خودتنظیمی دانشجویان اشاره کرد (بری، اُکی و دلاگوش[۱۲۵] ، ۲۰۰۸؛ چجلکی[۱۲۶]، ۲۰۰۶). بر اساس نظر آستین[۱۲۷] (۱۹۹۳ ب) و وتزل[۱۲۸] و همکاران (۱۹۹۹) متغیرهایی مانند پیشرفت علمی و سلامت روانی (مانند عزت نفس، رتبه­ی علمی و جنسیت)، کیفیت تناسب بین محیط دانشگاه و ویژگی­های شخصی افراد، اعتبار و شهرت علمی دانشگاه و میزان توانایی دانشگاه برای پیشرفت از طریق برنامه ­های علمی از جمله عناصر مؤثر بر رضایت تحصیلی دانشجویان محسوب می­شوند. بنا به نظر لچر[۱۲۹] (۲۰۱۰) نیز هشت عامل مؤثر بر رضایت تحصیلی دانشجویان عبارتند از:
اعتماد به نفس
رضایت از برنامه ­های درسی، آموزشی و کلاس­ها
رضایت از کیفیت تدریس و مواد درسی
رضایت از فعالیت­های فوق­برنامه و فرصت­های شغلی
رضایت از مشارکت
کیفیت تدریس و ارائه بازخورد توسط اساتید
رضایت ازمیزان تسهیلات
رضایت از کیفیت و تعاملات دانشجویان.
لازم به ذکر است، مطابق با گزارش پژوهشی لچر (۲۰۱۰)، دو بُعد رضایت از کیفیت محتوای درسی و مشارکت دانشجویان دارای کمترین تأثیر و اعتماد به نفس، فعالیت­های فوق­برنامه، فرصت­های شغلی و کیفیت تدریس دارای بیشترین تأثیر بر رضایت تحصیلی دانشجویان می­باشند. طبق نظر جانسون (۱۹۹۵) نیز رضایت بالای دانشجویان نوعی بیمه کردن آنان در برابر اشتباهات احتمالی دانشگاه محسوب می‌شود. زیرا به دلیل تجربیات رضایت بخش قبلی، با دیدن اشتباهات اندک و موردی از دانشگاه، سریعاً به سمت رقبا نمی روند.
پتروزلی[۱۳۰] و همکاران (۲۰۰۶) شاخص­ های رضایت تحصیلی در محیط­های دانشگاهی را به شرح زیر بیان کردند:
بایدها[۱۳۱]: شامل ادراک دانشجویان از کیفیت یاددهنده، خدمات اداری، برقراری ارتباط با کارکنان و اساتید، تجهیزات یاددهی ـ یادگیری، تالار سخنرانی و آزمایشگاه.
بهترین­ها[۱۳۲]: شامل ادراک دانشجویان نسبت به پژوهش، دوره­ کارآموزش، تلاش­ های آموزشی، میزان دسترسی به اینترنت و سالن غذاخوری.
شادکننده­ها (لذت­بخش­ها/ انرژی­دهنده­ها)[۱۳۳]: شامل ادراک دانشجویان از کاریابی شغلی، زمان استراحت، ارتباطات بین ­المللی، دوره­ های زبان آموزی و ثبت­نام اینترنتی.[۱۳۴].
از نظر برخی از صاحبنظران، بین رضایت تحصیلی با تناسب محیط علمی، فیزیکی و اجتماعی دانشگاه رابطه وجود دارد (هچر[۱۳۵] و همکاران، ۱۹۹۲؛ اُکن و همکاران، ۱۹۸۶؛ اُرپن، ۱۹۹۰). در این راستا، اُکن و همکاران (۱۹۸۶) گزارش کردند که رابطه­ مثبت و معناداری بین محیط علمی و رضایت تحصیلی وجود دارد. هچر و همکاران (۱۹۹۲) نیز گزارش کردند، در حالی­که بین بعد سرمایه ­گذاری بر روی منابع انسانی (دانشجویان) و رضایت تحصیلی آنان رابطه­ مثبتی وجود دارد، بین خدمات دانشگاهی مانند هزینه­ های مالی با رضایت تحصیلی دانشجویان ارتباط معکوسی وجود دارد. لذا می­توان گفت، به دلیل وجود ارتباطی پویا و منعطف بین محیط دانشگاه و رضایت تحصیلی دانشجویان، (جیمز[۱۳۶]، ۲۰۰۱)، توجه به نیازها و خواسته­ های دانشجویان به عنوان مخاطبان اصلی دانشگاه حائز اهمیت می­باشد (پنینگتن، وانکویک و ویلسون[۱۳۷]، ۱۹۸۹).
گلچین­فر و بختایی (۱۳۸۸) نیز عوامل موثر بر رضایت تحصیلی را به شرح زیر طبقه ­بندی کردند:
کیفیت تدریس: شامل نحوه­ ارزیابی از دانشجویان، به روز بودن مطالب ارائه شده، کاربردی بودن مطالب، توانایی یاددهنده در امر تدریس، وجود نظم و انسجام در بیان مطالب، نظم و وقت­شناسی در شروع و خاتمه­ی کلاس، پاسخگویی مناسب به سوالات و شهرت یاددهنده.
طراحی دوره: شامل به روز بودن مطالب، کاربردی بودن مطالب، تناسب سرفصل­ها با اهداف دوره و مدت زمان دوره­ تحصیلی.
تجهیزات فیزیکی: شامل محل جغرافیایی سازمان، ابزار و تجهیزات کمک آموزشی، کیفیت لوازم و تجهیزات، نور و دما، کیفیت جزوات ارائه شده، چیدمان کلاس، وضعیت پارکینک، کتابخانه و سلف سرویس.
کیفیت خدمات ارائه شده توسط مجریان آموزشی: شامل تشکیل به موقع کلاس­ها، اطلاع­رسانی منظم و اعلان تغییرات احتمالی، ارائه­ به موقع و مناسب جزوات درسی و رفتار مسئولانه کارکنان با دانشجویان.
الیوت و شاین[۱۳۸] (۲۰۰۲) نیز مهم­ترین عوامل موثر بر رضایت تحصیلی دانشجویان را به شرح زیر گزارش نمودند:
کسب برتری آموزشی[۱۳۹]
توانایی جهت دستیابی به درس مورد نظر[۱۴۰]
داشتن مشاور مطلع و باهوش[۱۴۱]
وجود اساتید آگاه، زیرک و باهوش[۱۴۲]
سطح کلی کیفیت آموزش[۱۴۳]
در نظر گرفتن شهریه به عنوان نوعی سرمایه ­گذاری ارزشمند[۱۴۴]
دارا بودن راهنما و مشاور در دسترس[۱۴۵]
احساس امنیت و اطمینان در محیط دانشگاه[۱۴۶]
فراهم بودن شرایط مناسب تحصیل برای اکثریت دانشجویان[۱۴۷]
وفور امکان دسترسی به مشاوره و راهنمایی[۱۴۸]
آزمایشگاه­های کامپیوتر مناسب[۱۴۹]
وجود اساتید منصف و بی­غرض[۱۵۰]
امکان دسترسی به اطلاعات[۱۵۱]
اوم، ون و آشیل[۱۵۲] (۲۰۰۶) نیز با بهره گرفتن از روش تحلیل مسیر، ارتباط بین رضایت تحصیلی با شش عامل را به شرح زیر را گزارش کردند:
خودانگیزشی دانشجویان[۱۵۳]
سبک یادگیری دانشجویان[۱۵۴]
دانش تخصصی اساتید[۱۵۵]
ارائه بازخورد به دانشجویان توسط اساتید[۱۵۶]
تعامل دانشجویان با همدیگر[۱۵۷]
ساختار دوره­ تحصیلی[۱۵۸]
از نظر آویز و روپوسو[۱۵۹] (۲۰۰۷) نیز ارتباط معناداری بین رضایت تحصیلی با موارد زیر وجود دارد:
تصویر دانشگاه[۱۶۰]

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...