عنوان صفحه

جدول ۴-۱٫ موقعیت سازمانی جامعه مورد بررسی ۵۶

جدول ۴-۲٫ جنسیت جامعه مورد بررسی ۵۷

جدول ۴-۳٫ وضعیت سنی جامعه مورد بررسی ۵۸

جدول ۴-۴٫ وضعیت تحصیلی جامعه مورد بررسی ۵۹

جدول ۴-۵٫ وضعیت سابقه کار جامعه مورد بررسی ۶۰

جدول ۴-۶٫ ظرفیت تولید جامعه مورد بررسی. ۶۱

جدول ۴-۷٫ وضعیت تعداد نیروی انسانی جامعه مورد بررسی ۶۲

جدول ۴-۸٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون فرضیه اصلی ۶۳

جدول ۴-۹٫ نتایج آزمون مربوط به فرضیه اصلی ۶۳

جدول ۴-۱۰٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون فرضیه فرعی اول ۶۴

جدول ۴-۱۱٫ نتایج آزمون مربوط به فرضیه فرعی اول ۶۴

جدول ۴-۱۲٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون فرضیه فرعی دوم ۶۵

جدول ۴-۱۳٫ نتایج آزمون مربوط به فرضیه فرعی دوم ۶۵

جدول ۴-۱۴٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون فرضیه فرعی سوم ۶۶

جدول ۴-۱۵٫ نتایج آزمون مربوط به فرضیه فرعی سوم ۶۶

جدول ۴-۱۶٫اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون فرضیه فرعی چهارم ۶۷

جدول ۴-۱۷٫ نتایج آزمون مربوط به فرضیه فرعی چهارم ۶۷

جدول ۴-۱۸٫ نتایج آزمون مقایسه میانگین رتبه فرضیات با بهره گرفتن از آزمون فرید من ۶۸

جدول ۴-۱۹٫ آماره و مقدار سطح معنی داری آزمون فرید من برای مقایسه رتبه فرضیات . ۶۸

جدول ۴-۲۰٫ نتایج آزمون مربوط به تاثیر ظرفیت تولید در هر یک از منظرها ۶۹

جدول ۴-۲۱٫ نتایج آزمون مربوط به تاثیر مدرک تحصیلی در هر یک از منظرها ۷۰

جدول ۴-۲۲٫ نتایج آزمون مربوط به تاثیر تعداد کارکنان در هر یک از منظرها ۷۱

جدول ۴-۲۳٫ نتایج آزمون مربوط به تاثیر سابقه کار در هر یک از منظرها ۷۱

جدول ۴-۲۴٫ نتایج آزمون مربوط به تاثیر سن در هر یک از منظرها ۷۲

جدول ۴-۲۵٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون مقایسه بین ‌گروه‌های پاسخ دهنده ‌در مورد معیار مالی ۷۳

جدول ۴-۲۶٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون مقایسه بین ‌گروه‌های پاسخ دهنده ‌در مورد معیار مشتری ۷۴

جدول ۴-۲۷٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون مقایسه بین ‌گروه‌های پاسخ دهنده ‌در مورد معیار فرایندهای داخلی ۷۵

جدول ۴-۲۸٫ اطلاعات توصیفی مربوط به آزمون مقایسه بین ‌گروه‌های پاسخ دهنده ‌در مورد معیار رشد و یادگیری ۷۶

جدول ۵-۱٫ نتایج آزمون فرضیات تحقیق ۸۰

جدول ۵-۲٫ نتایج آزمون مقایسه و میانگین رتبه فرضیات با بهره گرفتن از آزمون فریدمن ۸۱

فهرست شکلها

عنوان صفحه

شکل ۲-۱٫ چارچوب ارزیابی متوازن ۲۱

شکل ۴-۱٫ نمودار میله ای موقعیت سازمانی افراد پاسخ دهنده ۵۶

شکل ۴-۲٫ نمودار میله ای جنسیت افراد پاسخ دهنده ۵۷

شکل ۴-۳٫ نمودار میله ای ویژگی سنی افراد پاسخ دهنده ۵۸

شکل ۴-۴٫ نمودار میله ای وضعیت تحصیلی افراد پاسخ دهنده ۵۹

شکل ۴-۵٫ نمودار میله ای سابقه کاری افراد پاسخ دهنده ۶۰

شکل ۴-۶٫ نمودار میله ای ظرفیت تولید جامعه مورد بررسی ۶۱

شکل ۴-۷٫ نمودار میله ای تعداد کارکنان جامعه مورد بررسی ۶۲

شکل ۴-۸٫ نمودار مربوط به آزمون آنوای معیار مالی ۷۳

شکل ۴-۹٫ نمودار مربوط به آزمون آنوای معیار مشتری ۷۴

شکل ۴-۱۰٫ نمودار مربوط به آزمون آنوای معیار فرایندهای داخلی ۷۵

شکل ۴-۱۱٫ نمودار مربوط به آزمون آنوای معیار رشد و یادگیری ۷۶

فصل اول

کلیات تحقیق

• 1. مقدمه

در دنیای امروزی، واحدهای کسب و کار در محیطی فعالیت می‌کنند، که بر اثر پیشرفت های تکنولوژیکی، نوسانات اقتصادی، تغییرات نیروی کار و انتظارات مشتریان مدام در حال تغییر و تحول است. کاملا واضح است، که تنها استفاده از معیارها و ارزیابی های مالی نمی تواند، یک سازمان را به طور صحیح، بازبینی کند و آن را به جلو سوق دهد. برای اینکه کلیه سازمان‌ها بتوانند در این شرایط، فعالیت هایشان را با موفقیت هدایت کنند، باید خود را به تکنیک ها و افزارهای کارآمد و قوی مجهز سازند(Adams,1997:p.2). کپلن و نورتون در سال ۱۹۹۲استفاده از ارزیابی متوازن را به عنوان ابزاری جهت ارزیابی عملکرد و مدیریت استراتژیک در اینگونه سازمان‌ها پیشنهاد کردند. بر اساس نظریه کپلن و نورتون، ارزیابی متوازن چارچوبی را جهت سازمان دادن به اهداف استراتژیک سازمانی ارائه می‌کند، که شامل چهار معیار اساسی: مالی، رضایت مشتری، فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری است(Kaplan and Norton,2001:p.90).امروزه سازمان ها با چندین موضوع اساسی در رابطه با کسب و کار مواجه هستند. چهار موضوع فراگیر که بدون شک واحدهای کسب و کار را متاثر می‌سازد عبارتند از(Niven,2005:p.2):

• • اتکا بر معیارهای مالی سنتی

• • افزایش دارایی های نامشهود

• • خطر از دست دادن شهرت

• اجرای استراتژی

ارزیابی متوازن این موضوعات را برای سازمان ها حل ‌کرده‌است.

۱-۲- بیان مسئله

تعیین دیدگاه های سازمان به گونه ای دقیق، رسیدن به اهداف مورد قبول افراد سازمان، شناسایی رقبا، مشتریان و عرضه کنندگان و استفاده از تکنولوژی، عملی بسیار دشوار، وقت گیر و پرهزینه است. ‌بنابرین‏ این مزایا و معایب ارزیابی متوازن باید در چارچوب واکاری هزینه و فایده مورد بررسی قرار گیرد(نمازی، ۱۳۸۲ : ۱۶۱).ارزیابی متوازن شرکت ها را قادر می‌سازد، نتایج مالی را همزمان با پایش پیشرفت در محدوده امکانات و کسب دارایی های نامشهود، که برای رشد بیشتر موردنیاز است، دنبال نمایند(راشدی، ۱۳۸۴ : ۲۲).همچنین ارزیابی متوازن اولا کمک می‌کند، تا از ارتباطات علت و معلولی در مفروضاتی که بر اساس آن ها استراتژی بنا شده است، اطمینان حاصل شود. دوم اینکه توانایی نیل به اهداف، تأیید یا رد شود و سوم اینکه همه توان و نیروی سازمان در راستای تحقق استراتژی سازمان همسو گردد(بختیاری، ۱۳۸۳ : ۴).موضوعات اساسی که مطرح شد نه تنها در واحدهای انتفاعی بلکه در بخش های دولتی و غیرانتفاعی نیز نمایان گردیده است، از همین رو امروزه پیاده سازی ارزیابی متوازن در بخش غیرانتفاعی طرفداران زیادی پیدا ‌کرده‌است(Chan and Ho,2000:p.147). با توجه ‌به این که ارزیابی متوازن در سنجش عملکرد شرکت‌ها اهمیت بسزائی دارد، این تحقیق به دنبال پاسخگوئی به سوالات زیر است:

-آیا امکان اجرای تکنیک “ارزیابی متوازن”به منظور ارزیابی عملکرد در گروه شرکت‌های سیمان فارس و خوزستان وجود دارد؟

-آیا امکان شاخص سازی در منظر مالی ارزیابی متوازن وجود دارد؟

-آیا امکان شاخص سازی در منظر مشتری ارزیابی متوازن وجود دارد؟

-آیا امکان شاخص سازی در منظر فرایندهای درون سازمانی (داخلی) ارزیابی متوازن وجود دارد؟

-آیا امکان شاخص سازی در منظر یادگیری و رشد ارزیابی متوازن وجود دارد؟

-کدامیک از منظرهای ارزیابی متوازن بیشترین کاربرد را دارد؟