این تحقیق بر آن است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که الگوی سبک زندگی زن مسلمان ایرانی در عرصه های نقش اجتماعی و مصرف و پوشش دارای چه مولفه هایی بوده و راهکار تقویت آن در جامعه چیست؟ روش مورد استفاده در این تحقیق کیفی و از نوع تحلیل اسنادی است و البته علاوه بر مطالعه متون و منابع روایی معتبر، مصاحبه از صاحبنظران این عرصه نیز انجام شده است. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که نامطلوب بودن اختلاط زن و مرد، عزت و شأن زن و اصالت خانواده با محوریت زن از جمله عناصر نظام ارزشی حاکم در تعیین کیفیت نقش اجتماعی زنان است و نکوهش اسراف و تجمل گرایی، نیاز حقیقی و نیاز کاذب، زهد و قناعت، تبرج مطلوب برای زنان از جمله عناصر نظام ارزشی حاکم بر الگوی مصرف زن مسلمان و کارکردهای اجتماعی و فردی حجاب از ملاحظات مربوط به الگوی پوشش زن مسلمان لحاظ شده است. در پایان تحقیق همچنین راهکارهایی پیرامون تقویت الگوی استخراج شده در جامعه ارائه شده است.
کلیدواژه ها: الگوهای سبک زندگی، زن مسلمان ایرانی، مصرف، نقش اجتماعی، حجاب و پوشش.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
الف. بیان مساله 1
ضرورت و اهمیت تحقیق . 4
پ. اهداف تحقیق . 4
سوالات تحقیق . 4
تعریف مفاهیم 5
پیشینه تحقیق 6
روش انجام تحقیق 13
ابزار گردآوری اطلاعات . 13
محدوده زمانی و مکانی تحقیق 13
سازماندهی فصول 13
فصل دوم: چهارچوب نظری تحقیق
مقدمه . 15
الف. مبانی هستی شناختی 16
هستی مخلوق 16
هستی هدفمند و منتظم . 16
تناسب میان تکوین و تشریع . 18
دنیا و آخرت . 20
عالم غیب 21
ب. مبانی انسان شناختی . 23
انسان بنده و خلیفه خدا . 23
انسان موجودی ذو ابعاد 24
عنوان صفحه
فطرت انسان . 26
انسان موجودی محدود . 27
انسان موجودی مختار . 27
پ. مبانی زن شناختی . 28
اشتراک زن و مرد در انسانیت . 28
تفاوت های زن و مرد در خلقت 30
1.2. نقصان عقل 33
2.2. کمال احساس 35
3.2. ضعف جسمانی 35
4.2. غیرت در مردان 36
1.2. صبر و حیا در زنان . 37
آفرینش اصیل زن . 38
ت. مبانی معرفت شناختی . 40
منزلت عقل در هندسه معرفت دینی . 40
منزلت وحی در هندسه معرفت دینی 41
نسبت میان عقل، نقل و وحی 43
ج. مبانی دین شناختی 45
فرد و جامعه . 45
نقش دین در تشریع و قانونگذاری . 46
معیار ارزشمندی و ارزش گذاری 47
نظام حق و تکلیف 48
عدل و حکمت الهی . 49
جمع بندی . 51
عنوان صفحه
فصل سوم: مولفه های الگوی نقش اجتماعی زن مسلمان ایرانی پس از انقلاب اسلامی
مقدمه . 55
الف. اصول و پیش فرض های حاکم بر دیدگاه اجتماعی اسلامی . 56
تعالی فرد در گرو تعالی جامعه 56
معیار ارزشمندی نقش ها . 56
جایگاه مرد و زن در اقتصاد خانواده و جامعه . 58
نقش های مکمل و موازی . 59
اصالت خانواده و مصالح آن . 60
ب. نظام ارزشی حاکم در بحث نقش زنان 64
مطلوب نبودن اختلاط زن و مرد 64
عزت و احترام زن 65
محوریت زن در خانواده . 66
تاکید بر مربی بودن زن . 68
پ. مولفه های نقش اجتماعی زنان 70
همسری 70
مادری 72
خانه داری . 74
تحصیل . 75
آموزش و تربیت . 78
اشتغال و فعالیت اقتصادی 79
مشارکت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی . 87
جمع بندی 89
فصل چهارم: مولفه های الگوی مصرف زن مسلمان ایرانی پس از انقلاب اسلامی
مقدمه . 90
عنوان صفحه
الف. اصول و پیش فرض های حاکم بر دیدگاه اسلام در باب مصرف 91
سطوح رفاه در دیدگاه اسلامی 91
مصرف مطابق با شان عرفی افراد . 91
فقر و غنا . 92
قاعده نفی سبیل و ارتباط مصرف با تولید 94
مفهوم نیاز 95
1.5. مد و مصرف گرایی مدرن . 96
2.5. تاملی بر پدیده خرید فراغتی . 98
3.5. نقش تبلیغات بازرگانی در ایجاد نیاز کاذب . 100
4.5. فرهنگ مبتنی بر چشم و هم چشمی . 101
ب. نظام ارزشی اسلام در باب مصرف 102
نکوهش اسراف 102
1.1. محدوده اسراف 103
زهد 105
قناعت و صرفه جویی . 107
انفاق 107
تبرج مطلوب برای زن . 108
نکوهش چشم و هم چشمی 109
مذمت تجمل گرایی . 110
شکر و طلب روزی از خدا 111
پ. مولفه های الگوی مصرف زن مسلمان ایرانی 112
پوشاک 112
وسایل زندگی . 113
مصارف آرایشی و بهداشتی 114
عنوان صفحه
وقت و زمان . 115
وسیله نقلیه شخصی . 115
انفاق 116
