به جهت تدوین چهارچوب ارزیابی و پیدا کردن متغیرها و مقولههای مورد نیاز در تحلیل محتوا، ابتدا به طرح برداشت‌ها و تعابیر مختلفی که از فرهنگ وجود دارد و تاثیر هر یک بر سیاستگذاری پرداخته خواهد شد و سپس ادبیات موضوع مورد مطالعه قرار میگیرد و ابعاد مختلف سیاستگذاری فرهنگی واکاوی شده و سپس مروری کلی به جریانهای فرهنگی موجود در جامعهی ایرانی میشود.
مقولههای کلی که در تحلیل محتوای سیاستهای فرهنگی مورد استفاده قرار میگیرد عبارتند از: نوع گزارههای سیاستگذاری، تعریف فرهنگ به کار گرفته شده، سرمشق و منشا، کارکرد مورد انتظار از فرهنگ، حوزه سیاستگذاری شده، محدوده فرهنگ، ویژگی مورد تاکید از فرهنگ، و نهاد متولی اجرای سیاست مورد نظر.
یافته های تحقیق نشان میدهد که در سیاستهای فرهنگی ایران تعریف وسیعی از فرهنگ مورد نظر است و بیشتر حجم سیاستهای فرهنگی ایران را ارزشگذاری و هدفگذاری تشکیل داده است نه سیاست به معنای واقعی کلمه. سیاستهای فرهنگی ایران کاملا دولتی است و حدود و ثغور دخالتهای دولت در آن مبهم است. سیاستهای فرهنگی از جهت هنجاری بودن و شریعتگرایانه بودن سویافته است و به علاوه اینکه نیندیشیدههای فراوانی دارد. همچنین در متن سیاستهای فرهنگی تناقضاتی در سرمشقهای مورد استفاده دیده میشود.
کلیدواژه‌ها: فرهنگ، سیاست فرهنگی، سیاستگذاری فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، جریانشناسی فرهنگی، جریانهای فرهنگی، قانون اساسی، برنامه پنجم توسعه، سند سیاستهای فرهنگی
فهرست مطالب
مقدمه 6
1- کلیات 8
1-1- طرح مسئله 9
1-2- ضرورت تحقیق 9
1-3- تحدید موضوع و اهداف تحقیق 10
1-4- پرسش‌های تحقیق 12
1-5- روش‌های تحقیق 13
1-5-1- روش اسنادی 13
1-5-2- روش تحلیل محتوی 13
1-5-3- جامعهی آماری سیاستهای فرهنگی 13
2- فرهنگ و سیاستگذاری فرهنگی 14
2-1- مقدمه 15
2-2- مفاهیم سیاستِ فرهنگ، سیاست فرهنگی، و سیاستگذاری فرهنگی 16
2-3- تمایز برنامه‌ریزی فرهنگی و سیاستگذاری فرهنگی 17
2-4- سابقه سیاستگذاری فرهنگی در جهان 18
2-5- سابقه سیاستگذاری فرهنگی در ایران 19
2-6- تاثیر تعریف فرهنگ بر سیاستگذاری 20
2-7- سه تعریف از فرهنگ 22
2-7-1- تعریف هنجاری 24
2-7-2- تعریف توصیفی 25
2-7-3- تعریف اسنادی 26
2-8- ویژگی‌های فرهنگ 27
2-8-1- فرهنگ در مقابل طبیعت 28
2-8-2- فرهنگ، امری جمعی و مشترک 29
2-8-3- فرهنگ، امری نمادین 30
2-9- فرهنگ و جامعه 31
2-9-1- فرهنگ به مثابه یک ساختار 32
2-9-2- امر فرهنگی و امر اجتماعی 32
2-9-3- فرهنگ در مقابل سیاست و اقتصاد 33
2-9-4- اهمیت فرهنگ 33
2-9-5- دوگانگی‌های فرهنگ 34
2-10- امکان سیاستگذاری برای فرهنگ 35
2-10-1- فرهنگ و سیاستگذاری 35
2-10-2- جامعه و سیاستگذاری فرهنگی 36
2-10-3- دولت و سیاستگذاری فرهنگی 37
3- چهارچوب مفهومی سیاست فرهنگی 39
3-1- مقدمه 40
3-2- ویژگی‌های اجتماعی فرهنگ 40
3-2-1- فرهنگ عامل وحدت 40
3-2-2- اجتماعی شدن و بازتولید فرهنگی 41
3-2-3- فرهنگ عامل تمایز 42
3-2-4- هژمونی 42
3-2-5- ضد هژمونی 43
3-2-6- کالایی شدن فرهنگ 44
3-2-7- تغییر فرهنگی 45
3-2-8- فرهنگ‌پذیری 45
3-3- فرهنگ و هویت 46
3-3-1- فرهنگ، ابزار رفع نیاز 46
3-3-2- فرهنگ، عامل ایجاد هویت 46
3-3-3- پویایی هویت 47
3-3-4- فرهنگ و شخصیت 48
3-4- نیاز به سیاستگذاری برای فرهنگ 48
3-4-1- میراث فرهنگی، هنرهای زیبا و صنایع دستی 48
3-4-2- حقوق فرهنگی 49
3-4-3- ایجاد هویت ملی 50
3-4-4- جهانی شدن و مقاومت فرهنگی 51
3-4-5- فهم توسعه در معنای وسیع آن 52
3-4-6- تنوع فرهنگی و دموکراسی فرهنگی 53
3-4-7- مقابله با تبعات تمدن جدید و دموکراتیزه فرهنگی 55
3-5- سرمشقهای سیاست فرهنگی 56
3-5-1- دو سرمشق موجود در سیاستگذاری فرهنگی در ایران 58
3-6- مراحل سیاستگذاری فرهنگی 60
3-7- اجزای سیاست فرهنگی 61
4- جریانهای فرهنگی ایران 64
4-1- مقدمه 65
4-2- سنخ‌شناسی جریانهای فرهنگی 65
4-3- شرح جریانهای فرهنگی 69
4-3-1- اسلام‌گرایی 69
4-3-2- نوگرایی دینی (روشنفکری دینی) 77
4-3-3- نوگرایی سکولار 83
4-3-4- میانه‌روی سیاسی و اصلاح‌طلبی 87
4-3-5- اسلام سنتی 92
4-3-6- تکنوکراسی 94
4-3-7- مقایسه بین جریانهای فرهنگی 94
5- تحلیل محتوای سیاستهای فرهنگی 97
5-1- مقدمه 98
5-2- روش تحلیل محتوا 98
5-2-1- ترکیب روش کمی و کیفی 99
5-3- طرح تحقیق 99
5-3-1- اهداف جزئی و متغیرهای تحقیق 100
5-3-2- واحد تحلیل 103
5-4- اجرای کدگذاری 103
5-4-1- قانون اساسی 104
5-4-2- سند سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران 105
5-4-3- برنامه پنجم توسعه 106
5-5- جمعبندی کدگذاری‌ها 107
5-6- تفسیر بیشتر یافته‌ها 110
5-7- اعتبار 113
5-8- پایایی 113
6- بحث و نتیجه‌گیری 116
6-1- مقدمه 117
6-2- مروری بر سه متن سیاست فرهنگی ایران 117
6-3- مروری انتقادی بر سیاستهای فرهنگی ایران 119
6-3-1- مناقشه جریانهای فرهنگی بر سر سیاستهای فرهنگی 121
6-3-2- جمعبندی نهایی 122
6-4- تحقیق موجود، مشکلات و آینده‌نگری 124
منابع 126
