پایان نامه بررسی نوآوری قانون مجازات اسلامی در سببیّت در قتل

ارسال شده در 6 اسفند 1398 توسط فاطمه کرمانی در بدون موضوع

متعدد طولی سبب مقدم در تأثیر ضامن است و در اسباب متعدد عرضی تساوی در ضمان حاکم میباشد. تغییر رویکرد قانون مجازات اسلامی 1392 مبتنی بر نظریهی ضمان نسبی است که اقلیّت فقها آن را پذیرفتهاند. در یک جمعبندی کلی باید گفت تغییر اساسی که در این قانون نسبت به قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 صورت گرفته در قسمت اجتماع سبب و مباشر است. در این مورد قانونگذار بنا را بر استناد عرفی و ضمان نسبی قرار داده که بر اساس این ضابطه، مسئول جنایت و میزان مسئولیت تعیین میشود.
کلید واژگان: سبب، علّت، شرط، معاونت، موجبات ضمان.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 1

بیان مسئله 1

پرسشهای پژوهش 2

فرضیه های پژوهش 2

ضرورت پژوهش 3

هدف پژوهش 4

پیشینهی پژوهش 4

روش پژوهش 4

محدوده پژوهش 5

ساختار پژوهش 5
فصل اول: کلیات تحقیق 6
مبحث اول: مفهومشناسی 7
گفتار اول: مفهوم سبب. 7
بند اول) مفهوم لغوی سبب. 7
بند دوم) مفهوم اصطلاحی سبب. 9
الف) سبب در اصطلاح فقهی 9
ب) سبب در اصطلاح حقوقدانان 14
گفتار دوم: مفهوم علّت. 17
بند اول) مفهوم لغوی علّت. 17
بند دوم) مفهوم اصطلاحی علّت. 18
الف) علّت در اصطلاح فقهی 18
ب) علّت در اصطلاح حقوقدانان 22
گفتار سوم: مفهوم شرط 25
بند اول) مفهوم لغوی شرط 25
بند دوم) مفهوم اصطلاحی شرط 26
الف) شرط در اصطلاح فقهی 26
ب) شرط در اصطلاح حقوقدانان 28
مبحث دوم: مقایسه سه مفهوم علّت، سبب و شرط 29
مبحث سوم: انواع سبب. 33
مبحث چهارم: تفسیر دوگانهی سبب. 35
مبحث پنجم: تفکیک مفهوم تسبیب از معاونت. 37
گفتار اول: مفهوم معاونت. 37
گفتار دوم: وجه اشتراک معاونت و تسبیب. 38
گفتار سوم: وجه تمایز معاونت و تسبیب. 38

از نظر مفهوم و مصداق 38

از نظر همکاری با مباشر. 39

از نظر وحدت قصد. 39
مبحث ششم: بررسی فایدهی تفکیک مفهوم تسبیب از مباشرت. 40
فصل دوم: صور مختلف تسبیب در قانون مجازات اسلامی 1392. 42
مبحث اول: انواع تسبیب. 43
گفتار اول: سبب واحد. 43
بند اول) تسبیب محض 44
الف) تبیین تسبیب محض 44
ب) بررسی مصادیق تسببیب محض در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 46

ایجاد جنایت از طریق حمل شیء 46

ترساندن مجنیٌعلیه. 47

پرتکردن خود بر روی دیگری 48

پرتکردن دیگری بر روی ثالث. 49

حفر گودال یا انجام هر عملی که سبب آسیب گردد. 49

فراخواندن شخص از محل اقامتش 52

قراردادن مانع در جای نامناسب. 54

قراردادن چیزی در مکانی جایز به نحوی که نوعاً مستعد صدمه باشد. 55

در معرض ریزش قرارگرفتن یا متمایل به سقوطشدن دیوار یا بنا 55

متمایل به سقوطنمودن دیوار دیگری 56

روشنکردن آتش و سرایت آن 57
بند دوم) اجتماع سبب و مباشر. 58
الف) تبیین اجتماع سبب و مباشر. 58

استناد جنایت به مباشر. 59

استناد جنایت به سبب. 60

استناد جنایت به سبب و مباشر. 61
ب) بررسی مصادیق مسئولیت سبب در حالت اجتماع آن با مباشر در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 67

دستور پزشک به انجام معالجه. 67

ترساندن مجنیٌعلیه و ایراد صدمه به خود یا دیگری 68

پرتکردن دیگری بر روی شخص ثالث. 69

توقف در محلهای غیرمجاز 70

صدمهرساندن حیوان به دیگری 71

صدمهدیدن از ناحیهی حیوان در منزل دیگری 72

متوقفنمودن حیوان در محلهای غیرمجاز 76

خسارت ناشی از وحشت یا تحریک حیوان 77
گفتار دوم: سبب متعدد. 78
بند اول) سبب متعدد طولی 79
الف) تبیین سبب متعدد طولی 79

نظریه های حقوقدانان 80
الف) نظریهی شرط ضروری 80
ب) نظریهی برابری اسباب و شرایط. 81
ج) نظریهی مستقیم و بیواسطه. 81
د) نظریهی شرط پویای نتیجه. 82
هـ) نظریهی شرط مناسب نتیجه. 82

نظریه های فقیهان 83
الف) اشتراک در مسئولیت. 83
ب) مسئولیت سبب اقوی 84
ج) مسئولیت سبب متأخر در وجود. 85
د) مسئولیت سبب مقدم در وجود. 85
هـ) مسئولیت سبب مقدم در تأثیر. 86

نظر مقنن در اجتماع اسباب طولی 87
ب) بررسی مواد 535 و 536 در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 90

بررسی مادهی 535 90

بررسی مادهی 536 91
بند دوم) سبب متعدد عرضی 94
الف) تبیین سبب متعدد عرضی 94

نظریهی برابری مسئولیت. 95

نظریهی تفاوت در مسئولیت. 95
ب) بررسی مادهی 533 در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 96
مبحث دوم: اشتراک در جنایت. 99
گفتار اول) تبیین شرکت در جنایت و اشتراک در جنایت. 100
گفتار دوم) بررسی مواد 527 و 528 در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 101

بررسی مادهی 527 101

بررسی مادهی 528 103
مبحث سوم: مستثنیات ضمان 110
گفتار اول: اخذ برائت توسط پزشک و عدم قصور و تقصیر وی و نیز عدم استناد صدمه و خسارت به وی 111
گفتار دوم: قاعدهی احسان 112

انجام عملی به مصلحت عابران 112

انجام عملی در جهت حفظ مال، جان، عرض یا ناموس دیگری 113

رفع مانع ایجادشده در اثر عوامل قهری 114
گفتار سوم: تأثیر عوامل قهری 115

عدم استناد جنایت به مرتکب به دلیل تأثیر عوامل قهری 115

پرتشدن بر روی دیگری در اثر علل قهری 115

ایجاد مانع در اثر عوامل قهری 116

افتادن شیء به معبر عام در اثر حوادث پیش بینی نشده. 116

سقوط بنا یا دیوار در اثر حوادث پیش بینی نشده 117
گفتار چهارم: رعایت مقررات قانونی و سایر شرایط. 118

توقف در مکان مجاز 118

قراردادن کالا در خارج از مغازه 119

احداث ملک به نحو مجاز 120

سقوط دیوار متمایل به سقوط پیش از تمکنیافتن اصلاح آن. 121
گفتار پنجم: عمد و یا تقصیر مجنیٌعلیه. 122