فعالیت استفاده فزاینده از استقراض شرکتی
معمولترین نوع فعالیت استفاده فزاینده از استقراض شرکتی برای کاهش حداکثری درآمد مشمول مالیات با مطالبه مضاعف کسورات مالیاتی برای مخارج سود میباشد. گرفتن وام های اختصاصی از محل منابع اداره شده و دولتی و هزینه کردن آن در بخش های غیر مرتبط و مشخص افراد، درج هزینه های اخذ وام در اظهارنامه و در کنار حسابرسی در قیمت تمام شده کالای تولیدی.
اعمال سیاست متهورانه مالیاتی از طریق اقلام تعهدی
یکی از عوامل ایجاد اختیارات حسابداری و محاسباتی مدیریت و همچنین اختیار در انتخاب اصول و روش های متفاوت حسابداری، استفاده از اقلام تعهدی میباشد. میتوان اقلام تعهدی موجود در سود را در ۳ دسته طبقه بندی نمود :
دسته نخست اقلام تعهدی که متشکل از تعدیلات مبتنی بر اطلاعاتی است که در دسترس عموم قرار دارد، دسته دوم تعدیلات مبتنی بر اطلاعات مخصوص مدیریت می باشند و دسته سوم تعدیلات مبتنی بر انگیزه های شخصی مدیریت هستند. دسته نخست، اقلام تعهدی غیراختیاری و دسته سوم اقلام تعهدی اختیاری نامیده می شود. تعاریف مختلف از اقلام تعهدی اختیاری و غیر اختیاری سبب می شود که دسته دوم اقلام تعهدی برخی مواقع جزء اقلام تعهدی اختیاری و در دیگر موارد در بخش اقلام تعهدی غیر اختیاری قرار گیرند. (فرانسیس وهمکاران ۲۰۰۴)
بعبارتی اقلام تعهدی اختیاری اقلامی هستند که مدیریت میتواند آن ها را کنترل کند. به عبارت دیگر، اقلام تعهدی اختیاری آن هایی هستند که مدیریت بر آن ها کنترل داشته و میتواند آن ها را به تأخیر بیندازد، حذف کند و یا ثبت و شناسایی آن ها را تسریع کند. اقلام تعهدی اختیاری، به وسیله عملیات عادی توصیف نمی شود وشاخصی برای کشف مدیریت سود است. هر چه قدر اقلام تعهدی اختیاری در داخل اقلام تعهدی بیشتر باشد احتمال اعمال سیاست متهورانه مالیاتی نیز متعاقب آن افزایش می یابد (از جمله: هزینه های برآوردی تضمین محصولات، ذخیره مطالبات مشکوک الوصول، ذخیره کاهش ارزش موجودی ها).
دیگر ابزارهای سیاست های متهورانه مالیات در زیر به اختصار بیان شده اند:
استفاده بیش از حد از زیان های مالیاتی،
کاهش مالیات درآمدهای سرمایهای در بازسازی شرکتی،
-
- مطالبه بیش ازحد کسورات مالیاتی برای هزینه های اجاره و کرایه و استفاده از تراکنشهای فروش و فروش و اجاره.
-
- استفاده از زیان های مالیاتی درآمدهای سرمایهای،
-
- پیشفروش سهام و گواهی سهام برای کاهش درآمد مشمول مالیات و دستکاری دادوستد سهام.
-
- انجام اقداماتی از جمله مخدوش کردن دفاتر قانونی به منظور رد دفاتر و نهایتا تشخیص علیالراس .
-
- استفاده از الفاظ، عبارات و بویژه مفرهای و گریزهای قانون(حق الزحمه، کارمزد، حق العبور…) به منظور یافتن راه هایی که مودی بتواند مالیاتی را نپردازد یا آن را کمتر از میزان حقه بپردازد.
-
- نگهداری دو دسته دفاتر و مدارک برای ثبت معاملات یک دفتر برای خود مودی که دخل و خرج را به درستی نشان می دهد و دفتر دیگر برای ارائه به ماموران مالیاتی جهت تشخیص و رسیدگی مالیات.
-
- انجام کار قاچاق با وجه نقدالبته چندین کار برای شخص جرم نیست ولی در بسیاری موارد درآمد حاصل از مشاغل اضافی و فرعی به صورت نقدی دریافت می شود و از پرداختن چک خودداری می شود، در نتیجه هیچگونه ثبت قانونی صورت نمی گیرد و مقداری از درآمدها از چشم مامورین مالیاتی دور نگه داشته می شود.
-
- انجام معاملات پایاپایمثلا شرکت الف کار ی را برای شرکت ب انجام می دهد در مقابل شرکت مبالغی را به صورت کالا یا خدمت به شرکت الف ارائه می دهد در اینجا با اینکه یک معامله مشمول مالیات انجام گرفته اما گزارشی از آن در دفاتر به ثبت نرسیده
-
- کمتر گزارش کردن انعامها(پاداشها) مثل انعامها یا پاداشهایی که در مقابل جبران خدمات یا انجام معاملات رد و بدل می شود.
-
- معاملات نقدی، پرداخت های نقدی که بابت خرید کالا و خدمات انجام می شود وظیفه ماموران مالیاتی را جهت ردیابی و کشف آن ها و اخذ مالیات مربوطه دشوار می کند.
یک ویژگی معمول اکثریت فعالیتهای تهور مالیاتی این است که آن ها کسورات مالیاتی را پدید میآورند که شرکت میتواند برای تهاتر درآمد مشمول ارزیابی استفاده نموده و بموجب آن درآمد مشمول مالیات خود را کاهش دهد.
-
- عوامل دیگر همچون حضور ماموران افتخاری در شرکت ها جهت پایین آوردن مالیات،
-
- بالا بردن بهای قیمت تمام شده کالای فروش رفته،
-
- تغییر و جابهجایی محل فعالیت هر سال یک بار جهت شناسایی ماموران مالیاتی،
-
- دادن آدرس صوری در هنگام تاسیس، انحلال و ثبت مجدد شرکت ها به صورت متوالی با نام های مشابه و یا حتی تاسیس دو شرکت همزمان با دو نام مختلف اما با فعالیت یکسان،
-
- خرید و ثبت دارایی های ثابت شرکت به صورت شخص حقیقی، انجام کار به صورت شخص حقیقی برای برخی از فعالیتها زیرپوشش نام شرکت اما به اسم شخص حقیقی جهت ثبت شدن آن ها در دفتر،
-
- در مورد فروش دارایی های مشهود و غیرمشهود، اشخاص حقوقی صرفا با یک نقل وانتقال ارزش اسمی سهام، نسبت به انتقال شرکت اقدام نموده و تهور مالیاتی فاحش صورت می پذیرد. از طرفی، اشخاص حقوقی، بعضا نسبت به فروش و کاهش سهام شرکت اقدام کرده و پس از آن نسبت به انحلال شرکت تصمیم گیری می کنند که این امر موجب عدم تعلق مالیات واقعی می شود.
-
- اعمال حساب شده در ترازنامه
“وقتی سرپا ماندن برای شرکت ها مسئله مرگ و زندگی باشد، تقلب در حساب موجودی آسانترین راه برای نشان دادن سودهای آنی و آرایش ترازنامه است” این نقل قول از کسی است که سرپرست تحقیق های حسابداری، حسابرسی و مالیات در دانشگاه بین المللی فلوریدا، در میامی است و قطعه نقل شده از گزارش او در صفحه اول وال استریت ژورنال شماره ۱۴، دسامبر۱۹۹۲ راجع به تقلب است (بولونا- لیندکوئیست، ۱۳۸۶، ۵).
-
- احتساب برخی از درآمدها به حساب هزینه ها مانند دستمزد و حقوق و … باعث تهور مالیاتی می شود.
-
- انتخاب نوع ثبت پرداخت هزینه حقوق در دفاتر خود یک سیاست متهورانه مالیاتی است.
در این روش حسابدار ابتدا در دفاتر با ثبت زیر به ثبت مبلغ اختصاص یافته جهت هزینه حقوق می پردازد: هزینه حقوق بدهکار و بستانکار ولی تاریخ پرداخت حقوق را مثلا ۲۰ روز تا یک ماه بعد در دفاتر ثبت می کند و زمان پرداخت ثبت زیر را انجام می دهد بستانکاران، بدهکاران و حقوق پرداختی بستانکار.در نتیجه فاصله بین این دو ثبت در یک زمان که از لحاظ قانونی قابل پذیرش است از پرداخت مالیات اجتناب می کند.
-
- بسیاری از شرکت ها لیست بیمه را با حقوق پایه که مشمول مالیات نمی شود به تامین اجتماعی ارائه می کنندو از آنجایی که شرکت ها با این روش ملزم به پرداخت حداقل حقوق به کارکنانشان می شوند. لذا مابهالتفاوت حقوق اصلی و حداقل حقوق را بین موارد معاف از بیمه و مالیات سرشکن می کنند از جمله موارد معاف از پرداخت مالیات حقوق می توان حقوق ماموریت اشاره کرد.
-
- برداشت و تفسیر نادرست مودیان از معافیتهای مالیاتی مقرر در قوانین و مقررات مالیاتیمی تواند عامل ایجاد تفاوت بین درآمد مشمول مالیات ابرازی و درآمد مشمول مالیات تشخیصی باشد.
-
- غیر مرتبط بودن هزینه های ابرازی می تواند عامل ایجاد تفاوت بین درآمد مشمول مالیات ابرازی و درآمد مشمول مالیات تشخیصی با شد.
-
- فقدان مدارک و مستندات هزینه های ابرازی
-
- غیر متعارف بودن هزینه ابرازی
-
- عدم رعایت حد نصابهای تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی در انجام هزینه ها
-
- وجود مقررات خاص یا امتیازها ومحدودیت هائی که بدلیل های اقتصادی، سیاسی یا اداری مورد توجه قرار میگیرد وبا شیوه محاسبه سود خالص حسابداری هیچ رابطه ای ندارد و موجب اختلاف سود گزارش شده حسابداری در مقایسه با سود مشمول مالیات میگردد.
۲-۲-۱۷) انگیزههای اعمال سیاست های متهورانه مالیاتی
به گزارش رسانه مالیاتی ایران، جرایم مالیاتی مبالغی است که از سوی قانون گذار به دلیل تاخیر در تسلیم یا عدم تسلیم اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان ، تاخیر در پرداخت مالیات یا عدم پرداخت بدهی مالیاتی و … برای مودیان متخلف وضع شده است. در ایران به دلیل وجود ذخایر زیرزمینی مثل نفت، گاز، مس و… توجه خاصی به این مهم نشده است واغلب سرمایه داران، در فکر تهور در پرداخت مالیات هستند .اقتصاددانان معتقد به انتخاب منطقی، این موضوع را که مودی در صورتی مرتکب اعمال سیاست متهورانه مالیات می شود که مزایای دریافتی وی بر اثر تخلف، بیش از کل مجازات مقرر به خاطر تخلف ضربدر میزان احتمال اعمال مجازات باشد، به عنوان نوعی معادله می دانند. در هر جامعه ای دو دسته مودی مالیاتی وجود دارد: عده ای که به وظایف قانونی عمل کرده و مالیات خود را به موقع پرداخت می کنند و عده ای دیگر که به وظایف قانونی عمل نمی کنند و باید با ابزارهای مناسب از آن ها مالیات دریافت کرد. در این میان، جرایم مالیاتی به عنوان یکی از ابزارها برای برخورد با متخلفان مطرح می شود.بعلاوه باید توجه کرد که یک مدیر به شدت ریسکگریز برای پرداخت مالیات یک شرکت و اعلام سود دفتری طبق استانداردهای حسابداری تصمیم گیریهای مشترکی انجام می دهد. تجزیه و تحلیلها نشان میدهد که اتخاذ سیاست متهورانه در پرداخت مالیات چگونه تحت تاثیر عواملی مانند:
