است)
چکیده
عوامل مؤثربرکیفیت حسابرسی ازدیدگاه حسابرسان،بهطورکلی عواملی هستندکه برتوانایی حسابرسان درکشف تحریفات با اهمیت درصورتهای مالی و یا انگیزه اقتصادی ازگزارش تحریفات با اهمیت کشف شده اثردارند. یکی از این عوامل فاصله ی مکانی حسابرس و مشتری می باشد. در پایان نامه ی حاضر، رابطه ی بین فاصله مکانی حسابرس و مشتری و تاثیر این موضوع برکیفیت حسابرسی درشرکت های پذیرفته شده دربورس تهران مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه به منظور بررسی نقش فاصله جغرافیایی بین حسابرس و مشتری در کیفیت حسابرسی شرکت های پذیرفته شده در بورس بین سال های1385 تا 1389، 50 پرسشنامه توزیع شده و پس از تکمیل آنها داده های حاصل از آن استخراج شد، سپس با استفاده روش ناپارامتریک سه روش به شکلی مجزا برای بررسی فروض تحقیق به کار گرفته شده است. روش اول شامل مقایسه میانگین به دست آمده از شاخص های متغیرهای مورد مطالعه بود. روش دوم شامل تحلیلANOVAبود، تا ارتباط بین فاصله مکانی با متغیرهای مورد بررسی مشخص شود. روش سوم استفاده از ضریب همبستگی بود. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که میتوان با کاهش فاصله مکانی بین حسابرس و مشتری ، سطح نتایج اطلاعات مالی را ارتقا داد، همچنین دور بودن عوامل اقتصادی و ناهماهنگی های اطلاعاتی بین حسابرس و مشتری باعث اشکال در سهولت انتقال اطلاعات میشود و گزارشات ارائه شده توسط حسابرسان داخلی دارای امتیاز اطلاعاتی بیشتری نسبت به گزارشات ارائه شده توسط حسابرسان خارجی است.
کلمات کلیدی: کیفیت حسابرسی- انتقال اطلاعات – فاصله مکانی حسابرس ومشتری- شرکت های پذیرفته شده در بورس
فهرست مطالب
فصل اول.1
کلیات پژوهش1
1-1. مقدمه. 2
1-2. بیان مساله. 2
1-3. سوال های تحقیق. 3
1-4. اهداف تحقیق. 4
1-3-1. هدف آرمانی. 4
1-3-2. اهداف ویژه. 4
1-5 .فرضیه های تحقیق. 5
1-6. روش تحقیق. 6
1-7. تعریف واژه های کلیدی تحقیق. 6
فصل دوم 7
مبانی نظری و سوابق پژوهش. 7
2-1. مقدمه. 8
2-2. بورس اوراق بهادار. 8
2-3. بورس اوراق بهادار تهران. 11
2-4. کیفیت حسابرسی. 14
2-4-1. کیفیت حسابرسی، کیفیت واقعی حسابرسی و متغیر اندازه. 18
2-4-2. انگیزه عرضه حسابرسی با کیفیت بالا. 19
2-4-3. انگیزه تقاضا برای حسابرسی با کیفیت بالا. 22
2-4-4. ساختار کیفیت خدمات حسابرسی. 25
2-5. موقعیت حسابرس، کیفیت حسابرسی و قیمت گذاری حسابرسی. 26
2-5-1. موقعیت محلی حسابرس و کیفیت حسابرسی. 32
2-5-2. موقعیت محلی حسابرس و قیمت گذاری حسابرسی. 37
2-5-3. سنجش کیفیت حسابرسی. 38
2-5-4. تاثیر موقعیت محل حسابرس بر کیفیت حسابرسی. 40
2-5-5. تاثیر موقعیت محل حسابرس بر قیمت گذاری حسابرسی. 43
2-6. سوابق پژوهش. 45
فصل سوم. 55
روش تحقیق. 55
3-1. مقدمه. 56
3-2. روش تحقیق. 56
3-3. تعاریف علمی و نظری تحقیق و سطوح سنجش آنها. 57
3-4. جامعه آماری. 58
3-5. واحد آماری. 58
3-6. روش نمونه گیری. 58
3-7. حجم نمونه. 59
3-8. روش و ابزار جمع آوری اطلاعات. 59
3-9. روش استخراج و تجزیه و تحلیل اطلاعات. 60
فصل چهارم. 61
برآورد مدل و تفسیر ضرایب. 61
4-1. مقدمه. 62
4-2. ارزیابی سهولت انتقال اطلاعات بین حسابرس و مشتری. 64
4-3. امتیاز اطلاعاتی گزارشات ارائه شده توسط حسابرس. 69
4-4. به دست آوردن اطلاعات خاص یک مشتری. 74
4-5. فرصت طلبی مدیریتی. 78
4-6. توانایی تشخیص و معلوم کردن مشکلات حسابرسی. 82
4-7. سطح نتایج اطلاعات مالی. 86
4-8. نتیجه گیری. 90
فصل پنجم 92
نتیجه گیری و پیشنهادات. 92
5-1. مقدمه. 93
5-2. خلاصه تحقیق. 94
5-3. سوالات تحقیق. 95
5-4. بررسی فرضیات تحقیق. 96
5-5. جمع بندی و نتیجه گیری. 99
5-6. پیشنهادات حاصل از تحقیق. 100
5-7. پیشنهاد برای مطالعات آتی. 101
5-8. موانع و محدودیتهای تحقیق. 101
الف-فارسی. 102
ب-غیرفارسی. 102
پیوست. 107
الف-پرسشنامه 107
ب-خروجی های نرم افزار. 110
1-1. مقدمه
امروزه نزدیکی و مجاورت جغرافیایی موجب تسهیل انتقال اطلاعات و نظارت بر آن ها می شود، بنابراین حسابرسانی که از نظر جغرافیایی، به مشتری ها، نزدیک تر هستند می توانند بهتر انگیزه ها و توانایی های مشتریان را برای مدیریت درآمدهای آتی ارزیابی کنند. این دانش ویژه مشتری برای حسابرسان، به منظور برنامه ریزی موثر و کارآمد حسابرسی ها و شناسایی خطرات مربوطه حسابرسی و تفسیر مناسب شواهد ممیزی، مهم می باشد، و به آنها در وابستگی کمتر به برآوردهای ذهنی مدیریت در زمان ارزیابی گزینه های تعهدی کمک می کند. در این فصل برآنیم تا به کلیاتی پیرامون موضوع بپردازیم.
1-2. بیان مساله
جهت سهولت انتقال اطلاعات انتظار میرود نزدیک بودن عوامل اقتصادی و ناهماهنگی های اطلاعات بین حسابرس و مشتری اطلاعات و گزارشات ارائه شده توسط حسابرسان محلی ( داخلی ) امتیاز اطلاعاتی بیشتری برحسابرسان خارجی (مستقل ) داشته باشند زیرا نزدیکی به مشتری می تواند بدست آوردن اطلاعات خاص همان مشتری را آسان کند مانند راه های خاص برای پاداش دادن به مشتری و با فرصت هایی برای گزارش های خارج از استاندارد. ما عقیده داریم که این امتیاز اطلاعاتی ، فرصت طلبی مدیریتی را ضعیف می کند به علت این که داشتن اطلاعات بیشتر از مشتری به حسابرس توانایی بهتری برای تشخیص دادن و معلوم کردن مشکلات حسابرسی است.
یک حسابرس به عنوان حسابرس محلی طبقه بندی می شود :
1- دفتر حسابرس و شرکت مرکزی مشتری در یک کشور باشند.
2- اگر فاصله جغرافیایی بین 2 شهر که این 2 دفتر در آن موجودند فاصله آنها کمتر از 100 کیلومتر باشد و تابعه یک کشور باشند.همانطور که پیش بینی شد نتایج تجربه ما موافق این موضوع اند که حسابرس محلی خدمات حسابرسی بهتری نسبت به حسابرسان خارجی می دهند.
علاوه برآن همانطور که پیش بینی می شود این تفاوت در کیفیت برای شرکت هایی( مشتریان ) که محدوده عملیاتی آنها بسیار زیاد است بیشتر می شود و بخشهای جغرافیایی زیادی را دربر می گیرد. این نتایج از آزمون های زیادی برخوردار است . به طور کلی شواهد ما اظهار می کنند که مزایای اطلاعاتی همراه با حسابرسان محلی به حسابرسان کمک می کند که گزارش دهی درآمد را بهتر به مدیران ارائه دهند و این سود برای شرکتهای غیر گسترده بسیار بیشتر است.
1-3. سوال های تحقیق
1- آیادور بودن عوامل اقتصادی و ناهماهنگی های اطلاعات بین حسابرس و مشتری باعث اشکال در سهولت انتقال اطلاعات است ؟
2- آیا اطلاعات و گزارشات ارائه شده توسط حسابرسان داخلی امتیاز اطلاعاتی بیشتری نسبت به حسابرسان مستقل (خارجی) دارد ؟
3- آیا نزدیکی به مشتری می تواند دست آوردن اطلاعات خاص همان مشتری را آسان کند ؟
4- آیا این امتیاز اطلاعاتی فرصت طلبی مدیریتی را ضعیف میکند ؟
5- آیا داشتن اطلاعات بیشتر از مشتری به حسابرس توانایی بهتر برای تشخیص و معلوم کردن مشکلات حسابرسی را میدهد ؟
6- آیا حسابرسی برای شرکتهای با فاصله مکانی دور دارای نتایج ضعیف تر اطلاعات مالی می شود؟
7- آیا حسابرسی برای شرکتهای با فاصله مکانی نزدیک به محل کار اصلی مشتری دارای نتایج بهتر اطلاعات مالی می شود؟
1-4. اهداف تحقیق
1-3-1. هدف آرمانی
پیشنهاد یک چارچوب عملی برای کمک به مدیران شرکت های سهامی در جهت بهبود ویژگی های کمی و کیفی اطلاعات افشا شده خصوصا پیش بینی سود می باشد. به گونه ای که این افشاها بیشترین تاثیر را در حداکثر نمودن ارزش بازاری شرکت و حداقل نمودن ریسک و درنتیجه کاهش هزینه سرمایه شرکت داشته باشد.
1-3-2. اهداف ویژه
1) تبیین اخبار خوب اخبار بد پیش بینی سود مدیریت و کمی نمودن آنها با بهره گرفتن از اطلاعات شرکتهای نمونه آماری.
2) بررسی تاثیراخبارخوب و اخبار بد پیش بینی سود هرسهم بر هزینه سرمایه شرکت ها.
3) بررسی مقایسه ای واکنش سرمایه گذاران به اطلاعات مرتبط با سود پیش بینی شده و سود تحقق یافته.
1-5. فرضیه های تحقیق
1- دور بودن عوامل اقتصادی و ناهماهنگی های اطلاعات بین حسابرس و مشتری باعث اشکال در سهولت انتقال اطلاعات است.
2- اطلاعات و گزارشات ارائه شده توسط حسابرسان داخلی امتیاز اطلاعاتی بیشتری نسبت به حسابرسان مستقل (خارجی) دارد.
3- نزدیکی به مشتری می تواند بدست آوردن اطلاعات خاص همان مشتری را آسان کند.
4- این امتیاز اطلاعاتی فرصت طلبی مدیریتی را ضعیف میکند.
5- داشتن اطلاعات بیشتر از مشتری به حسابرس توانایی بهتر برای تشخیص و معلوم کردن مشکلات حسابرسی را میدهد.
6- حسابرسی برای شرکت های بافاصله مکانی دوردارای نتایج ضعیف تر اطلاعات مالی می شود.
7- حسابرسی برای شرکت های با فاصله مکانی نزدیک به محل کار اصلی مشتری دارای نتایج بهتر اطلاعات مالی می شود.
1-6. روش تحقیق
این پژوهش ، پژوهشی کاربردی است و روش مورد استفاده پیمایشی است. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها و اطلاعات ، دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده می شود. در بخش کتابخانه ای ، مبانی نظری پژوهش از کتب و مجلات تخصصی فارسی و لاتین گردآوری می شود.
1-7. تعریف واژه های کلیدی تحقیق
حسابرس : به فردی اطلاق می گردد که مسئولیت نهایی حسابرسی صورتهای مالی یا ارائه خدمات مرتبط را برعهده دارد.
حسابرسی : حسابرسی فرآیندی است منظم و باقاعده جهت جمع آوری و ارزیابی بی طرفانه شواهد درباره ادعاهای مربوط به فعالیت ها و رویدادهای اقتصادی ، به منظور تعیین انطباق این ادعاها با معیارهای از پیش تعیین شده و گزارش نتایج به افراد ذینفع.
2-1. مقدمه
این فصل حاوی بررسی ادبیات موجود در مورد آنچه پیرامون موضوع تحقیق وجود دارد، می باشد. از آنجا که اساس هر تحقیق علمی بر فراهم سازی هر گونه آگاهی در حوزه موضوع تحقیق استوار است، سعی شده است تا برای درک و احاطه کامل بر موضوع تحقیق، به توضیح و تشریح مفاهیم و متغیرهای استفاده شده در تحقیق پرداخته شود. بنابراین در این فصل به مفاهیم بورس و کیفیت حسابرسی خصوصیات جزیی آن، موقعیت حسابرس، و تاثیر آن برکیفیت حسابرسی به تفصیل پرداخته شده است. برای نیل به نتیجه دلخواه و مطلوب در هر تحقیق، مطالعه و بررسی مطالعات انجام شده توسط دیگران در راستای موضوع تحقیق امری غیر قابل اجتناب است.هر تحقیق زمانی ارزشمند است که بتوان در پرتو دستاوردها و نتایج آن، راه جدیدی را شناسایی کرد، لذا برای پرهیز از تکرار کارهای انجام شده و همچنین استفاده از نتایج تحقیقات مشابه، پایان نامه ها و تحقیقات انجام شده در رابطه با موضوع تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین این فصل به بازنگری منابع اطلاعاتی موجود و واکاوی زمینه های مرتبط با آن می پردازد.
2-2. بورس اوراق بهادار
بورس اوراق بهادار یک نوع بازار معاملات است که اوراق بهادار پذیرفته شده در آن تحت ضوابط خاصی مورد معامله قرار می گیرند. بورس اوراق بهادار دارای مکان فیزیکی خاصی است که سفارشات خرید و فروش مردم از نقاط مختلف کشور و یا دنیا به آن محل ارسال می شود. تمرکز تعداد زیاد سفارشات در یک محل باعث می گردد که سفارشات به سرعت و به بهترین قیمت ممکنه انجام شود.
از دیدگاه اقتصادی، نقش بورس اوراق بهادار از چهار بعد قابل تأمل است:
الف: جمعآوری سرمایههای جزیی و پراکنده و یک کاسه کردن آنها در جهت تجهیز منابع مالی شرکتها
انتشار سهام و فروش اوراق قرضه یکی از مطمئنترین راه های جمعآوری وجوه لازم برای سرمایهگذاری است. واحدهای تولیدی و تجاری به عوض استقراض از نظام بانکی میتوانند تحت ضوابطی از طریق انتشار سهام یا فروش اوراق قرضه در بورس نیازهای مالی خود را تأمین کنند. در گذشته ایجاد واحدهای کوچک با تأمین سرمایه از سوی یک شخص یا یک خانواده میسر بود. در حالیکه امروزه دیگر تأسیس واحدهای بزرگ تولیدی و تجاری چنان سرمایه انبوهی را میطلبد که از توان مالی یک فرد یا خانواده خارج است.
بورس مکانی است که این واحدها با انتشار سهام قادر هستند سرمایههای پراکنده را جمعآوری کرده و در پروژههای بزرگ سرمایهگذاری نمایند.
ب: توزیع عادلانه درآمد و ایجاد احساس مشارکت
با تقسیم مالکیتهای بزرگ از طریق فروش سهام آنها در بورس اوراق بهادار از دید اقتصاد کلان به هدفهای توزیع عادلانهتر درآمد و نیز احساس مشارکت در عموم