فهرست مطالب
فصل اول:کلیات
چکیده.
مقدمه.1
1-1- بیان مساله 2
2-1- ضرورت و اهمیت تحقیق6
3-1- اهداف تحقیق8
4-1- سوالات تحقیق9
5-1- فرضیات تحقیق9
6-1- چالش های تحقیق9
فصل دوم:اصول و مبانی نظری
1-2- مقدمه16
2-2-گردشگر17
3-2- گردشگری.17
4-2- نوع شناسی گردشگری 19
1-4-2- گردشگری درمانی.22
3-4-2-گردشگری فرهنگی.22
4-4-2- گردشگری روستایی 28
5-4-2- گردشگری شهری29
6-4-2- گردشگری ماجراجویانه.31
7-4-2-گردشگری طبیعت33
8-4-2- گردشگری آموزشی.33
9-4-2-گردشگری ورزشی.34
10-4-2- گردشگری اجتماعی34
11-5-2- گردشگری بازرگانی وتجاری35
12-4-2-گردشگری مذهبی35
1-12-4-2-گردشگری مذهبی در جهان36
2-12-4-2-گردشگری مذهبی در ایران39
3-12-4-2-تقسیم بندی انواع گردشگری مذهبی..40
4-12-4-2- زیارت و زائر..41
5-12-4-2- زائر و گردشگر..42
5-2- اثرات گردشگری.43
1-5-2- اثرات فرهنگی- اجتماعی گردشگری..45
3-5-2- اثرات زیست محیطی46
4-5-2-آثار اقتصادی گردشگری در شهر 48
1-4-5-2- گردشگری و درآمد.49
2-4-5-2-گردشگری و اشتغال زایی50
9-2- برنامه ریزی گردشگری.51
7-2- رویکرد کیفیت52
8-2-محصول گردشگری.54
9-2-رضایت گردشگر.63
10-2- پیشینه موضوع تحقیق 65
فصل سوم : مواد و روشها
1-3- مقدمه 70
2-3- روش تحقیق70
3-3- ابزارها71
4-3- مدل HOLSAT73
فصل چهارم: بحث و نتایج
1-4-منطقه مورد مطالعه .76
1-1-4-موقعیت76
2-1-4-جغرافیای طبیعی.76
3-1-4- ویژگیهای جمعیتی78
4-1-4- اماکن و جاذبه های گردشگری مذهبی منطقه مورد مطالعه79
2-4- یافته های تحقیق81
1-2-4- ویژگیهای دموگرافیکی- اجتماعی پاسخ دهندگان81
2-2-4- مشخصات سفر پاسخ دهندگان.85
3-4- سنجش رضایت گردشگران با مدلHOLSAT.88
4-4- سنجش تاثیرگذاری ابعاد محصول گردشگری مذهبی کشور عراق بر رضایت گردشگران شهر تبریز .94
5-4- بررسی تمایلات رفتاری آینده گردشگران عتبات عالیات .97
فصل پنجم: نتیجه گیری و پاسخ به فرضیات
1–5–مقدمه95
2–5– آزمون فرضیات95
3–5– جمعبندی و نتیجهگیری97
4–5–پیشنهادات98
منابع و ماخذ
فهرست جداول
جدول(1-2): تقسیمبندی انواع گردشگری مذهبی .41
جدول(2-2): طیف زائر و گردشگر 43
جدول(3-2): اثرات سیاسی مثبت و منفی توسعه گردشگری . 46
جدول (1-4): ویژگیهای دموگرافیکی-اجتماعی پاسخ دهندگان 82
جدول (2-4): مشخصات سفر پاسخ دهندگان 85
جدول (3-4):انتظارات، عملکرد و سطح رضایت از محیط و جاذبه مقصد 86
جدول (4-4): انتظارات، عملکرد و سطح رضایت از دسترسی مقصد. 89
جدول (5-4): انتظارات، عملکرد و سطح رضایت از تسهیلات و خدمات مقصد. 91
جدول (6-4):انتظارات، عملکرد و سطح رضایت از تصویر از مقصد 92
جدول(7-4): سنجش رابطه بین امکانات و کیفیت خدمات رفاهی و میزان رضایتمندی گردشگران. 94
جدول(8-4): بحرانهای امنیتی و وجود درگیریهای داخلی بر میزان رضایتمندی گردشگران . 94
جدول(9-4): رابطه برخورد متولیان امر مستقر در پایانه های مرزی و میزان رضایتمندی گردشگران 94
جدول(10-4): سنجش تاثیرگذاری ابعاد محصول گردشگری مذهبی کشور عراق بر رضایت گردشگران. 95
جدول(11-4): آزمون تاثیرگذاری رضایت بر تمایلات رفتاری آینده گردشگران عتبات عالیات. 97
فهرست اشکال
شکل (1-2): چرخه حیات گردشگری . 24
شکل( 2-2): چهارچوب مخصوص صنعت گردشگری. 27
شکل (3-2): نواحی کارکردی در شهر توریستی. 31
شکل (4-2): گردشگری ACE.32
شکل (5-2): کارکرد و ساختار گردشگریمذهبی و تاثیر آنها در گسترش شهرنشینی و گردشگری39
شکل (6-2): زنجیره کالا و خدمات در گردشگری55
شکل(7-2): مولفههای اصلی محصول گردشگر .62
شکل(8-2):عناصر تشکیل دهنده تصویر از مقصد 63
شکل(1-4): موقعیت محدوده مورد مطالعه 79
شکل(2-4): موقعیت مرز مهران و محور مهران تا شهرهای زیارتی80
شکل (3-4): پاسخگویان از نظر جنس. 81
شکل(4-4): پاسخگویان از نظر سن. 82
شکل(5-4): اشتغال پاسخگویان. 83
شکل (6-4): وضعیت تاهل پاسخگویان 83
شکل(7-4): تحصیلات پاسخگویان 84
شکل(8-4): درآمد ماهانه پاسخگویان 84
شکل (9-4): تعداد سفر گردشگران. 86
شکل (10-4): مدت اقامت گردشگران 6 8
شکل(11-4): نوع سفر 86
شکل(12-4) هدف از سفر. 87
شکل(13-4): انتظارات /عملکرد محیط و جاذبه مقصد 89
شکل(14-4): انتظارات /عملکرد دسترسی مقصد 90
شکل(15-4): انتظارات /عملکرد تسهیلات و خدمات مقصد. 91
شکل (16-4): انتظارات /عملکرد تصویر از مقصد. 94
شکل(17-4): توزیع تمایلات رفتاری آینده گردشگران عتبات عالیات. 96
مقدمه
گردشگری مذهبی به عنوان یکی از مهمترین زیرمجموعههای صنعت بزرگ و متنوع گردشگری جهانی از جایگاه ویژهای در رشد اقتصادی کشورها برخوردار است. به طوریکه در دهههای اخیر گردشگری دینی در اکثر کشورهای جهان در حال افزایش میباشد و علاقه فراوان مردم به خاطر بازدید از این اماکن به مذاهب و ادیان بیشتر شده است (کاویانفر،8:1386).
با توجه به تأثیر شگرف گردشگری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جوامع امروز، باید با نظری بلند و مدیریتی عالمانه، آگاهانه و با برنامه ریزی درست، در جهت گسترش آن تلاش کرده و آثار منفی آن را به حداقل رسانید. بنابراین یکی از روش های سنجش کارایی خدمات و تسهیلات موجود در یک ناحیه ارزیابی نظر بهرهبرداران و استفادهکنندگان از این خدمات یا به عبارت بهتر رضایتمندی گردشگران میباشد (فنی و همکاران،35:1391).
رضایتمندی گردشگران یکی از مهمترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد سودهای آنی محسوب میشود. امروزه بسیاری از مراکز، ارکانها و سازمانها میزان رضایت گردشگران را به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت کار خود قلمداد می کنند و این روند همچنان در حال افزایش است (قلیپور سلیمانی،1387 :3 ).
رضایت گردشگران باعث میشود تا این احساس رضایت در تمایل آنان به بازگشت و تداوم مسافرت به مقصد، از یک سو و تشویق و ترغیب دوستان و آشنایان به دیدار از شهر مقصد مؤثر واقع شود و به این ترتیب موجبات تداوم و پایداری گردشگری و رونق اقتصادی در منطقه موردنظر شود (فنی و همکاران،35:1391).
کشور عراق یکی از مهمترین پایگاههای مذهبی جهان تشیع که دارای توانمندیهای گردشگری با کارکردهای مذهبی _ فرهنگی ارزشمند در سطح ملی و بین المللی میباشد، ورودگردشگران مذهبی ایرانی به کشور عراق می تواند آثار شگرفی در زمینه های مختلف از جمله اقتصادی _ اجتماعی از خود به جا گذارد ، اما کسب آثار مثبت و مطلوبیتها زمانی امکانپذیر است که بستر مناسب آن یعنی نهادهای مدنی و زیر ساختهای اجتماعی نیز فراهم شده باشد. یکی از مهمترین مسائلی که هر نهاد متولی پذیرش گردشگر یا زائر با آن مواجه است، شناسائی و ارزیابی رضایت گردشگران از محصول ارائه شده است .
بنابراین پژوهش حاضر ضمن تدوین یک چارچوب تئوریک برای ماهیت محصول مقاصد گردشگری در کشور عراق، سنجش رضایت گردشگران از محصول گردشگری کشور عراق را با بهره گرفتن از مدل HOLSAT انجام خواهد داد.
1-1-بیان مسئله
گردشگری یکی از سریعترین صنایع در حال توسعه در اقتصاد جهانی است. اهمیت این صنعت به قدری است که تنها صنعت نفت و صنایع خودرو از آن بالاتر میباشند (اوبرت[1] ،5:2002). علیرغم این واقعیت که صنعت گردشگری بخشی از تاریخ بشر است و از دوران باستان رایج بوده است، پویایی و رشد آن تنها در نیمه دوم قرن بیستم آغاز شده است. در حالی که در دهه 1950 حدود 25 میلیون نفر جزء گردشگری بین المللی قرار گرفتند در سال 2009 تعداد آنها به بیش از 800 میلیون نفر که در برخی از منابع این آمار 930 ملیون نفرمیباشد (سازمان جهانی گردشگری[2] ،22:2010).
در واقع صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهمترین صنایع جهان که نقش عمدهای در بهبود وضعیت اقتصادی کشورها و توسعه اقتصادی آنها دارد از سوی کارشناسان، دانشمندان، مدیران و برنامهریزان اقتصادی کشورهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است. صنعت توریسم عمدتاً از دو جهت حائز اهمیت بسیار است. اولا موجبات آشنایی ملل با دیگر فرهنگها، نژادها، اقوام، سرزمینها، گویشها را فراهم مینماید، و ثانیا دیگر کشورهای مختلف جهان در سایه برخورداری از امکانات گوناگون و جاذبههای متنوع در صدد جلب گردشگران هستند (گوهریان ،1384 :25).
توریسم مذهبی[3] یکی از رایجترین اشکال گردشگری در سراسر جهان است که سابقهی آن به قرون و اعصار گذشته مرتبط میگردد. مدارک و اسناد تاریخی موجود از تمدنهای کهن بینالنهرین، مصر، ایران، هند، چین و غیره نیز آثار و قراین بر جای مانده از روزگار پیش از تاریخ حکایت از سفرهای زیارتی انسان های متعددی دارد که از دیرباز به منظور انجام فرایض دینی و مذهبی مسیر های طولانی را جهت زیارت طی میکردند. البته منظور این نیست که توریسم مذهبی_زیارتی فقط مخصوص مسلمانان و کشورهای اسلامی است. این نوع گردشگری، زیارت در تمام ادیان و مذاهب را شامل میشود. در کشورهای اسلامی نیز جاذبههای دیگر گردشگری، جاذبههای تاریخی، فرهنگی، طبیعی و انسان ساخت وجود دارد و گردشگران مسلمان هم با انگیزههایی به جز زیارت سفر می کنند (حاج غلامرضایی ،1376: 54-53).
