(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان                                                                                                           صفحه
چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1) مقدمه. 3
1-2) تشریح و بیان مسئله. 3
1-3) ضرورت و اهمیت تحقیق 4
1-4) اهداف علمی‎تحقیق 5
1-5) اهداف کاربردی 5
1-6) سوالات تحقیق 5
1-7) فرضیه های تحقیق 6
1-8) روش تحقیق 6
1-9) مدل پژوهش، متغیرها و تعریف عملیاتی آنها 6
1-10) ابزارگردآوری اطلاعات وروش تجزیه وتحلیل آن. 8
1-11) قلمرو تحقیق 9
1-11-1) قلمرو موضوعی تحقیق 9
1-11-2) قلمرو زمانی تحقیق 9
1-11-3) قلمرو مکانی تحقیق 9
1-12) جامعه آماری و نمونه. 9
1-13) ساختار تحقیق 10
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1) مقدمه. 12
2-2) تعاریف کیفیت حسابرسی 12
2-3) تقاضابرای کیفیت حسابرسی 16
2-3-1) ریسک موجوددرشرکت صاحبکار. 17
2-3-2) تضادهای نمایندگی 19
2-3-3) خلاصه موضوعات تقاضا 21
2-4) عرضه کیفیت حسابرسی 22
2-4-1) راهبردهای مدیریت ریسک توسط حسابرس. 22
2-4-1-1) ملاحظات ریسک صاحبکار. 22
2-4-1-2) محیط حقوقی 25
2-4-1-3) ساختارمؤسسه حسابرسی 25
2-4-2) حق‌الزحمه حسابرسی 26
2-4-2-1) قیمت گذاری حسابرسی‎های نخستین به مبلغی کمترازبهای تمام شده 27
2-4-2-2) تخصص گرایی درصنعت. 28
2-4-3) خلاصه موضوعات عرضه. 30
2-5) رابطه بین اجزای کیفیت حسابرسی 30
2-6) پیامدهای کیفیت حسابرسی 32
2-6-1) اعتباراطلاعات. 32
2-6-2) کیفیت اطلاعات. 34
2-6-3) خلاصه پیامدهای کیفیت حسابرسی 36
2-7) پژوهش‎های انجام شده درداخل کشور. 36
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1) مقدمه. 40
3-2)روش پژوهش. 40
3-3) فرضیه‎های تحقیق 41
3-4) مدل تحقیق و تعریف عملیاتی متغیرها 41
3-5) جامعه و نمونه آماری 43
3-6) گردآوری اطلاعات. 44
3-7) روش‌ها و ابزار تحلیل داده‏ها 44
3-8) روش‌های آماری آزمون فرضیه‎ها 45
3-9) رگرسیون چند متغیره 45
3-9- 1) ضریب تعیین و ضریب تعیین تصحیح شده 46
3-9-2 -مفروضات رگرسیون خطی 47
3-9-3- آزمون استقلال خطاها 47
3-9-4- آزمون مناسب بودن مدل. 48
3-9-5- آزمون معنادار بودن ضرایب. 48
3-10- بررسی ساختار داده های ترکیبی و انواع مدلهای آن. 48
3-10-1 مدل اثر ثابت. 49
3-10-2 مدل اثر تصادفی 50
3-10-3- آزمونهای تشخیص در داده های ترکیبی 50
3-10-3-1 آزمون چاو. 50
3-10-3-2 آزمون‎هاسمن 51
3-11- خلاصه فصل 51
فصل چهارم: یافته‎های پژوهش
4-1) مقدمه. 52
4-2) توصیف نمونه آماری 53
4-3) آمارتوصیفی داده‌ها 54
4-4) تعیین مدل مناسب برای تخمین مدل رگرسیون. 55
4-5) آزمون فروض کلاسیک رگرسیون. 57
4-5-1) آزمون نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق 58
4-5-2) آزمون استقلال خطاها 58
4-5-3) بررسی نرمال بودن توزیع خطاها 59
4-5-3-1) مدل رگرسیونی فرضیات اول تا سوم. 59
4-6) آزمون فرضیات تحقیق 60
4-6-1) فرضیه اول. 61
4-6-2) فرضیه دوم. 61
4-6-3) فرضیه سوم. 61
4-6-4) فرضیه چهارم. 62
فصل پنجم: نتیجه گیری
5-1)مقدمه. 64
5-2)خلاصه پژوهش. 64
5-3)بررسی یافته‎ها و تفسیر نتایج پژوهش. 65
5-3-1) فرضیه اول. 65
5-3-2)فرضیه دوم. 66
5-3-3 )فرضیه سوم. 66
5-3-4)فرضیه چهارم. 66
5-4) محدودیت‎های پژوهش. 67
5-5) پیشنهادهای کاربردی پژوهش. 67
5-6)پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی 68
منابع فارسی 69
منابع انگلیسی 69
 
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                           صفحه
جدول 4-1. نمونه آماری تحقیق 54
جدول 4-2 آماره‎های توصیفی متغیرهای تحقیق 55
جدول 4-3. آزمون چاو. 56
جدول4-4. آزمون‎هاسمن 57
جدول 4- 5. آزمون کولموگروف اسمیرنوف. 58
جدول4-6. آزمون استقلال خطاها 59
جدول4-7 نتایج حاصل از برازش معادله رگرسیون. 60
 
 
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                           صفحه
نمودار 4-1) منحنی اجزاء خطاها – مدل(1) 59
 
 
فهرست اشکال
عنوان                                                                                                           صفحه
شکل 2-1: چارچوب کیفیت حسابرسی 15
شکل 2-2 : چارچوب و طبقات پژوهش کیفیت حسابرسی 17
 

چکیده
 

درپژوهش حاضر، تاثیر چرخش اجباری موسسه حسابرسی و شریک حسابرسی برکیفیت حسابرسی بررسی می‎شود. از اینرو، در ادامه این فصل طرح کلی تحقیق شامل فرضیه‎ها، اهداف تحقیق، متغیرها و تعریف عملیاتی آنهاوروشهاى آمارى مورداستفاده به منظورآزمون فرضیه‎هاتشریح میشوند. هدف اصلی بررسی تاثیر چرخش چرخش اجباری موسسه و شرکای مسئول بر کیفیت خدمات حسابرسی است. قلمرو زمانی تحقیق سالهای 1386 تا 1391 را در بر میگیرد و قلمرو مکانی تحقیق بورس اوراق بهادار تهران است. به منظور آزمون فرضیات در این تحقیق از رگرسیون چند متغیره با به کارگیری داده‌های ترکیبی و مقطعی استفاده می‎گردد. برای تجزیه و تحلیل داده‎های تحقیق و آزمون فرضیات تحقیق از روش‎های آماری به دو شکل توصیفی و استنباطی استفاده خواهد شد که در ابتدا با بهره گرفتن از آمار توصیفی به تبیین و توصیف ویژگی‎های جمعیت شناختی داده‎ها پرداخته می شود و سپس برای برآورد پارامترها و بررسی آزمون فرضیات تحقیق، فروض کلاسیک رگرسیون مورد بررسی قرار می‎گیرد. همچنین از نرم افزارهای6 EViews و19 SPSS برای تحلیل توصیفی داده‎ها و آزمون فرضیات و استخراج مدل رگرسیون استفاده می‎شود. براساس نتایج پژوهش بین چرخش اختیاری و اجباری موسسه حسابرسی و کیفیت خدمات حسابرسی رابطه معناداری وجود دارد. و بین چرخش اختیاری و اجباری شریک حسابرسی و کیفیت خدمات حسابرسی رابطه معناداری وجود ندارد.
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 فصل اول
کلیات تحقیق
 
 
 
 

 
 
 
1-1) مقدمه
گزارش حسابرسی به عنوان محصول نهایی فرآیند حسابرسی، ماهیت کالای(خدمات) عمومی رادارد که استفاده ازآن مانع استفاده ازدیگرخدمات عمومی نمی‎شود ومصرف آن درانحصارهیچ مصرف کننده خاصی نیست. این کالای عمومی همانند سایر کالاها وخدمات باید از کیفیت مناسبی برخوردار باشد تا تقاضا برای آن استمرار داشته باشد. ازطرفی حرفه حسابرسی، مانند سایرحرفه‎ها، برای حفظ جایگاه خودنیازمندکسب اعتمادعمومی‎است. آنچه جامعه ازحرفه حسابرسی انتظاردارد، ارائه گزارش حسابرسی باکیفیت به جامعه است. این، ارزش افزوده ای است که تنهاحرفه حسابرسی قادربه افزودن آن به اطلاعات مالی شرکتها است. دراین زمینه، وجودآیین رفتار حرفه ای به عنوان رهنمودی برای چگونگی کردارحسابرسان وتجربه به عنوان عاملی اساسی برای درک وبه کارگیری بهترآن حیاتی است(همان منبع).
ازدیدگاه آیین رفتارحرفه ای، حفظ اعتمادعمومی‎به حرفه حسابداری تازمانی میسراست که حسابداران رسمی‎خدمات خود را در سطحی ارائه کنند که شایسته اعتماد جامعه باشند. از اینروخدمات حسابداران رسمی‎‎باید در بالاترین سطح ممکن وبارعایت ضوابطی ارائه شود که تداوم انجام این خدمات باکیفیت مناسب راتضمین کند. پس اگرحسابرسی یک وسیلهن ظارتی باشدکه نقشهای متعدد مذکور را برعهده دارد، باثابت فرض کردن سایرشرایط، صورتهای مالی که باکیفیت بالاحسابرسی شده اند، ازقابلیت اتکا واعتماد بیشتری نزدمصرف کنندگان این کالا (خدمت) برخوردارخواهندبود(همان منبع).
درپژوهش حاضر، تاثیر چرخش اجباری موسسه حسابرسی و شریک حسابرسی برکیفیت حسابرسی بررسی میشود. از اینرو، در ادامه این فصل طرح کلی تحقیق شامل فرضیه‎ها، اهداف تحقیق، متغیرها و تعریف عملیاتی آنهاوروشهاى آمارى مورداستفاده به منظورآزمون فرضیه‎هاتشریح میشوند.
 
1-2) تشریح و بیان مسئله
نقش وماهیت حسابرسی درارتباط باعدم قطعیت وتردیدهای حاکم برکیفیت اطلاعات حسابداری گزارش شده مطرح می‎شود. حسابرس درخط مقدم رسیدگی، گواهی دهی ونهایتاً اعتبار بخشی به ادعاهای مدیریت مندرج درصورتهای مالی است. حسابرسی به عنوان یک سازوکاراجتماعی، برای کمک به نظارت وکنترل رفتارمدیران وبه عنوان ابزار نظارتی دولتها است. دربُعداقتصادی، حسابرس به عنوان داور بی طرف ومستقل در روابط اقتصادی، قراردادها و کاهش مخاطرات بالقوه اطلاعات عمل می کند و اطمینان خاطروآرامش تصمیم گیران وعموم جامعه را فراهم میآورد. حرفه حسابرسی، مانند سایرحرفه‎ها، برای حفظ جایگاه خود نیازمند کسب اعتمادعمومی‎است. آنچه جامعه ازحرفه حسابرسی انتظاردارد، ارائه گزارش حسابرسی باکیفیت به جامعه است. این، ارزش افزوده ای است که تنهاحرفه حسابرسی قادر به افزودن آن به اطلاعات مالی شرکتها است. پس اگرحسابرسی یک وسیله نظارتی باشدکه نقشه ای متعددمذکوررابرعهده دارد، با ثابت فرض کردن سایرشرایط، صورتهای مالی که باکیفیت بالا حسابرسی شده اند، ازقابلیت اتکا و اعتماد بیشتری نزد مصرف کنندگان این کالا (خدمت) برخوردار خواهند بود(یاسایی، 1389).
مسوولیت‎های قانونی حسابرسان نسبت به گزارشگری مالی آشکار می‌شود. بر این اساس صورت‌های مالی منتشره توسط کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار باید توسط حسابداران رسمی‎مجاز (سازمان حسابرسی و یا موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی‎که معتمد سازمان بورس اوراق بهادار هستند) حسابرسی شوند. حال مساله اساسی برای حسابرسان این است که اگر آنها در رابطه با کیفیت اطلاعات ارائه شده برای ذینفعان رو در روی مدیریت شرکت‌ها قرار گیرند و نتایج آن به گزارش حسابرسی کشیده شود، آنها با خطر از دست دادن منافع اقتصادی خود از طریق از دست دادن صاحبکار و دیگر صاحبکاران بالقوه در آینده نزدیک مواجه می‌شوند. از طرفی مدیران شرکت‌ها با توجه به تاثیر قابل ملاحظه‌ای که در چرخش حسابرسان( ابقا و تغییر حسابرسان) دارند ممکن است با بهره‌گیری از این تاثیر، حسابرسانی را که اظهارنظر مطلوب و دلخواه مدیریت صادر می‌کنند جایگزین حسابرسان قبلی کنند تا به این وسیله منافع خود را به حداکثر برسانند. این تاثیر مدیریتی منجر به فرسایش کیفیت حسابرسی می‌شود و عواملی را ایجاد می‌کند که ممکن است به شکست حسابرسی منتهی شود.
از سوی دیگر تبصره 2 ماده 10 دستورالعمل موسسات حسابرسی سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب 8/5/1386 و اصلاحیه مورخ 17/11/1390 شورای عالی بورس و اوراق بهادار الزام می‌کند: موسسات حسابرسی و شرکای مسوول کار حسابرسی هر یک از اشخاص حقوقی فوق مجاز نیستند بعد از گذشت 4 سال متوالی، بار دیگر سمت حسابرس مستقل و بازرس قانونی شرکت یادشده را بپذیرند. پذیرش مجدد حسابرسی اشخاص یادشده پس از سپری شدن حداقل 2 سال از پایان دوره 4 ساله

1-2-بیان مسئله. 3
1-3-هداف تحقیق. 5
1-4- فرضیه‏های تحقیق. 5
1-5- روش تحقیق. 6
1-6- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق. 6
1-7- تعریف مفهومی متغیرهای تحقیق. 6
1-8- ساختار کلی تحقیق. 7
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه. 9
2-2- حسابرسی و تغییر حسابرس و آثار ناشی از تغییر حسابرسان. 9
2-2-1- پدیده چرخش حسابرسان. 10
2-2-2-استقلال حسابرسان. 12
2-2-3- دیدگاه‌های مرتبط با فرآیند تغییر حسابرس. 14
2-2-4-تجربه بین المللی از تغییرات حسابرس. 16
2-2-5- عوامل موثر بر تغییر حسابرسان. 24
2-2-5-1-اظهارنظر حسابرس. 27
2-2-5-2-کاهش حق الزحمه حسابرسی 28
2-2-5-3-پیچیدگی واحد مورد رسیدگی 29
2-2-5-4-وضعیت مالی واحد مورد رسیدگی 29
2-2-5-5- تغییرات ادواری حسابرس. 30
2-2-5-6-تغییر مدیریت 31
2-3- نقدشوندگی 32
2-3-1- معیارهای نقدشوندگی مبتنی بر سفارشات سهام. 35
2-3-2- معیارهای نقدشوندگی مبتنی بر معاملات 39
2-3-3- اقدامات لازم جهت افزایش نقدشوندگی بازار. 43
2-3-4- قدرت نقدشوندگی 44
2-4- پیشینه تحقیق. 47
2-4-1- پیشینه‌ی خارجی پژوهش. 47
2-4-2- پیشینه‌ی داخلی پژوهش. 49
2-5- خلاصه فصل. 55
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1- مقدمه. 59
3-2- روش تحقیق. 59
3-3- فرضیه های تحقیق. 60
3-4- روش گردآوری اطلاعات 60
3-5- جامعه و نمونه آماری تحقیق. 60
3-6- قلمرو تحقیق. 63
3-6-1- قلمرو موضوعی تحقیق. 63
3-6-2- قلمرو زمانی تحقیق. 63
3-6-3- قلمرو مکانی تحقیق. 63
3-7- متغیرهای تحقیق و تعریف عملیاتی متغیرها 63
3-7-1- متغیرهای مستقل. 63
3-7-2- متغیر مستقل. 64
3-7-3- متغیرهای کنترلی: 64
3-8- مدل آزمون فرضیه‌های تحقیق. 65
3-9- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 65
3-10- خلاصه مطالب فصل. 67
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق
4-1- مقدمه. 70
4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق. 70
4-3- آزمون همبستگی میان متغیرهای تحقیق. 74
4-4- بررسی مانایی متغیرهای تحقیق. 75
4-5-آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته. 76
4-4- آزمون فرضیه های تحقیق. 77
4-4-1-آزمون فرضیه اول تحقیق. 77
4-4-1-1- تفسیر نتیجه آزمون فرضیه اول. 80
4-4-2-آزمون فرضیه دوم تحقیق. 80
4-4-2-1-تفسیر نتیجه آزمون فرضیه دوم. 83
4-5- خلاصه فصل. 83
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1) مقدمه. 85
5-2) خلاصه تحقیق. 85
5-3) خلاصه نتایج آزمون فرضیات و مقایسه با پیشینه تحقیق. 87
5-3-1) خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول تحقیق. 87
5-3-2) خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم تحقیق. 88
5-4) نتیجه‌گیری کلی و مقایسه نتایج تحقیق با تحقیقات پیشین 88
5-5) پیشنهادات تحقیق. 90
5-5-1) پیشنهادات کاربردی به استفاده کنندگان از نتایج تحقیق. 90
5-5-2) پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی 90
5-6) محدودیت‌های تحقیق. 91
5-7- خلاصه فصل. 91
منابع. 93
پیوست الف: لیست شرکت‌های نمونه آماری تحقیق. 99
پیوست ب: خروجی نرم افزار. 104
 
 
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                               صفحه
جدول 2-1) بررسی علل تغییرات حسابرسان.26
جدول 2-2)، خلاصه پژوهش‌های انجام شده در خارج از کشور.52
جدول 2-3)، خلاصه پژوهش‌های انجام شده در داخل از کشور52
جدول 3-1) روند انتخاب نمونه.60
جدول3-2) توزیع فراوانی شرکت های نمونه بر حسب صنعت.61
جدول 4-2) نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای تحقیق.70
جدول 4-3) آزمون مانایی متغیرهای تحقیق73
جدول 4-4)  نتایج آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته تحقیق.75
جدول 4-5)  نتایج آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته تحقیق بعد از فرآیند نرمال سازی.75
جدول 4-6) نتایج انتخاب الگو برای برآورد مدل آزمون فرضیه اول تحقیق.76
جدول 4-7) نتایج برآورد مدل آزمون فرضیه اول تحقیق77
جدول 4-8) نتایج انتخاب الگو برای برآورد مدل آزمون فرضیه دوم تحقیق79
جدول 4-9) نتایج برآورد مدل آزمون فرضیه دوم تحقیق.80
 
 
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                                          صفحه
نمودار 2-1) سطوح نقدشوندگی35
نمودار 2-2) نحوه به تعادل رسیدن عرضه و تقاضای اوراق بهادار در بازار سرمایه.37
نمودار 4-1) روند سالانه متوسط نقدشوندگی سهام شرکت‌های نمونه .71
نمودار 4-2) روند سالانه متوسط نسبت بازده دارایی‌های شرکت‌های نمونه72
نمودار 4-3) روند سالانه متوسط انحراف معیار بازدهی سهام شرکت‌های نمونه72
نمودار 4-4) توزیع باقیمانده‌های مدل آزمون فرضیه اول تحقیق .78
نمودار 4-5) توزیع باقیمانده‌های مدل آزمون فرضیه دوم تحقیق81
 
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر چرخش حسابرس بر نقدشوندگی سهام می‌باشد. سرمایه‌گذاران به سهمی که رقبت بیشتری نشان می‌دهند، آن سهم در بازار با قدرت نقد شوندگی بالایی همراه خواهد بود. از طرفی کیفیت حسابرسی یکی از شاخص‌های شفافیت اطلاعات مالی قلمداد می‌شود. از آنجاییکه تغییر حسابرسان شرکت‌ها به کیفیت حسابرسی و در نتیجه شفافیت صورت‌های مالی می‌افزاید موضوع تحقیق حاضر مطرح و مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه‌ آماری تحقیق شامل 110 شرکت از بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که بر اساس روش غربالگری انتخاب گردیده‌اند و دوره زمانی شامل نه سال از سال 1384 الی 1392 که اطلاعات شرکت‌های نمونه گردآوری و برای آزمون فرضیه‌های تحقیق از داده‌های ترکیبی و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. نتایج نشان می‌دهد که بین چرخش موسسه حسابرسی و نقدشوندگی سهام رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد، در مقابل چرخش شریک حسابرسی تأثیر با اهمیتی بر میزان نقد شوندگی سهام شرکت‌ها ندارد. در نتیجه نقدشوندگی سهام با چرخش حسابرس از بعد موسسه رابطه دارد.
واژگان کلیدی:
چرخش حسابرس، چرخش شریک حسابرس، نقدشوندگی سهام
 

فصل اول
 

کلیات تحقیق
 

1-1-مقدمه
 

در دنیای اقتصادی امروز، حسابرسی به عنوان یک فعالیت حرفه­ای، یک تخصص و یک رشته دانشگاهی عمر نسبتاً کوتاهی دارد، که به زحمت به یکصد سال می­رسد. ولی پیدایش حسابرسی به لحاظ زمانی با ظهور و معرفی حسابداری همراه بوده است. در واقع از زمانی­که پیشرفت و تحول در تمدن بشری این ضرورت را به وجود آورد که مسئولیت اداره اموال یک شخص به شخص دیگری تفویض شود(فرضیه نمایندگی) اعمال نوعی نظارت و پایبندی و وفاداری نسبت به تعهدات قراردادی نیز ضرورت یافته­ است(اسماعیل­زاده و ترامشلو، 1391).
نقش حسابرس در جامعه، اعتباردهی به صورت­های مالی است. اگر سرمایه ­گذاران به استقلال حسابرس­ها شک نمایند، صورت­های مالی فاقد اعتبار خواهند شد. در حالیکه، اگر حسابرسی بصورت کارا انجام گیرد احتمال گزارشگری اشتباه به حداقل می­رسد و علاوه بر اینکه قابلیت اتکا و اعتبار صورت­های مالی افزایش خواهد یافت، اعتماد سرمایه ­گذاران به صورت­های مالی بهبود می­یابد و منجر به کاهش هزینه سرمایه و افزایش کارایی بازار سرمایه در جمع­آوری منابع خواهد شد(وحیدی­الیزئی و همکاران، 1393).
حسابرسی صورت‌های مالی از مهمترین ابزارهای حصول اطمینان از، شفافیت اطلاعات شرکت‌ها به شمار می‌رود. افزایش کیفیت کار و حفظ استقلال موسسات حسابرسی راهکارهای مختلفی از سوی مراجع حرفه‌ای و صاحب نظران در این حرفه ارائه شده است که یکی از پیشنهادهای مورد توصیه آنان، تغییر منظم حسابرس مستقل می‌باشد.
فقدان شفافیت سود گزارش شده ریسک اطلاعاتی ایجاد می‌کند، در نتیجه سهامداران خواهان صرف ریسک بالاتری خواهند بود و به تبع آن هزینه سرمایه سهام عادی شرکت افزایش می‌یابد و بالعکس هر چقدر سود گزارش شده شفاف‌تر و فاقد ابهام باشد، میزان اطمینان سهامداران به ویژه سهامداران نهادی افزایش یافته و سهام جذابتر می‌شود. جذابیت سهام برای سهامداران و سرمایه‌گذاران، تقاضای خرید آن‌ها را نیز افزون‌تر کرده و نقدشوندگی سهام نیز افزایش می‌یابد. سهام دارای نقدشوندگی بالا از ریسک‌های موجود در آن می‌کاهد و بازده مورد انتظار سهامداران را نیز پایین می‌آورد(فرانسیس و همکاران[1]، 2005).
در راستای مطالب فوق تحقیق حاضر به بررسی تأثیر چرخش حسابرس بر نقدشوندگی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد، امید است نتایج تحقیق بتواند راهنمای عملی برای تصمیم گیرندگان و استفاده کنندگان قرار بگیرد و راهگشائی برای تحقیقات آتی باشد.

1-2-بیان مسئله
 

مطالعات بر روی شاخص‌های نقدشوندگی در اوایل قرن 20 میلادی شروع شد از همان ابتدا این عامل توجه بازارهای مالی را جلب کرد، دارایی نقد شونده تلقی می‌شود که در زمان کوتاه بدون ایجاد ضرر معامله شود.منظور از نقدشوندگی صرفاً سهولت در خرید و فروش دارایی مورد نظر و سرعت تبدیل سرمایه‌گذاری یا دارایی‌ها به وجه نقد است. قدرت نقدشوندگی به معنای پر معامله بودن آن در بازار معاملات بورس می‌باشد به طوری که آمیهود[2](2002) قدرت نقدشوندگی را به عنوان شاخصی همانند شاخص ریسک معرفی کرده است و بیان می‌دارد هرچه قابلیت نقدشوندگی یک سهم کمتر باشد آن سهم برای سرمایه‌گذاران جذابیت کمتری خواهد داشت مگر آنکه بازده بیشتری عاید دارنده آن کند.(یحیی زاده فر و خرمدین، 1387).
هر چه بازارها توسعه یابند، ابزارهای جدیدتری برای پاسخگویی به نیازهای سرمایه ­گذاران تعریف می‌شوند. سرمایه ­گذاران در صورتی دارایی با ریسک بالاتر را می‌پذیرند که بازده بالاتری را عاید آنها سازد و لذا یکی از عوامل مؤثر بر ریسک دارایی قابلیت نقدشوندگی آن است. هر چه نقدشوندگی کمتر باشد، سهم جذابیت کمتری پیدا می‌کند.
کیفیت افشا در نقدشوندگی سهام در بازار سرمایه تأثیر زیادی دارد. انتشار عمومی، عدم تقارن اطلاعاتی را بین معامله‌گران کاهش می‌دهد. لمبرت و همکاران[3](1999) خاطر نشان ساختند، شواهد مستقیم معدودی در مورد با کیفیت اطلاعات و نقدشوندگی بازار هست، ولی از آنجا که عمده‌ترین منبع اطلاعاتی در دسترس سرمایه‌گذاران گزارش‌های مالی شرکت‌هاست، آگاهی از نقش این اطلاعات در کاهش ایجاد شفافیت در، بازار و در نهایت نقدشوندگی سهام از اهمیت فراوانی برخوردار است(وستون و همکاران[4]، 2002).
از طرفی استقلال سنگ زیربنای حرفه حسابرسی است. مفهوم استقلال در گذر زمان تغییر کرده است و همراه با تغییراتی که در پاسخ به نیازهای جامعه در حوزه خدمات قابل ارائه توسط حسابداران رسمی ایجاد می‌شود، باز هم تغییر خواهد نمود. اما واضح است که از بین رفتن سنگ زیربنای هر حرفه‌ای باعث رکود و از بین رفتن آن حرفه می‌شود. به دلیل اهمیت فوق‌العاده استقلال حسابرسان است که در سال‌های اخیر پدیده تغییر حسابرسان به عنوان عامل مؤثر بر استقلال آن‌ها مورد توجه محققان حسابداری قرار گرفته است.
حسابرسان مستقل از طریق اعتباردهی به صورت‌های مالی و سایر اطلاعات مورد رسیدگی، آلودگی‌ها را از اطلاعات مالی می‌زدایند و موجب شفافیت اطلاعات شرکت‌ها می‌شوند(بولو و همکاران، 1389). در تلاش‌های اخیر برای اندازه‌گیری شفافیت از معیارهایی مانند بحران مالی یا هموارسازی سود استفاده شده است(لاندر و کاثلن[5]، 2008). اگر سودهای حسابداری به صورت مصنوعی هموار گردد آنگاه سود حسابداری در نمایش آهنگ صحیح عملکرد شرکت با چالش مواجه خواهد شد و چنین کاهشی در ارزش اطلاعاتی سود موجب کاهش شفافیت سود می‌شود(نوروش و حصارزاده، 1389).
سرمایه‌گذاران، خرید سهامی را ترجیح می‌دهند که نقد است و شفافیت توانایی بهبود نقدشوندگی را دارد(لاندر و همکاران[6]، 2008). در همین راستا لانگ و مافت[7](2011) کیفیت حسابرسی را یکی از شاخص‌های شفافیت اطلاعات مالی قلمداد می‌کنند. آن‌ها در مقاله خود چنین بیان می‌دارند که اگر اطلاعات حسابداری توسط موسسات حسابرسی بزرگ، رسیدگی شود، آگاهی دهندگی این اطلاعات بالاتر است. حکیم و همکاران[8](2010) دریافتند که نقدشوندگی سهام با بکارگیری حسابرس متخصص در صنعت رابطه مستقیم دارد.
هرچه شفافیت اطلاعات مالی ارائه شده بالاتر باشد. سرمایه‌گذاران به آن سهم رقبت بیشتری نشان می‌دهند، و سهم در بازار با قدرت نقد شوندگی بالایی همراه خواهد بود. از طرفی تغییر حسابرسان شرکت‌ها به کیفیت حسابرسی و در نتیجه شفافیت صورت‌های مالی می‌افزاید. با توجه به مباحث فوق سوالی که در ذهن محقق پیش می‌آید این است که بین چرخش موسسات حسابرسی و شریک حسابرسی با نقدشوندگی سهام چه ارتباطی وجود دارد؟

1-3- اهداف تحقیق
 

هدف اصلی و کلی تحقیق، بررسی تأثیر چرخش حسابرس بر نقدشوندگی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بر اساس هدف کلی مذکور، اهداف فرعی ذیل تعریف و در طول تحقیق پیگیری می‌شوند:

تبیین ارتباط بین چرخش موسسه حسابرسی و کیفیت خدمات حسابرسی.
 

تبیین ارتباط بین چرخش شریک حسابرسی و کیفیت خدمات حسابرسی.
با توجه به اهداف تحقیق بهروران تحقیق حاضر را به شرح زیر میتوان طبقه بندی نمود:

مدیران و سهامداران واحدهای انتفاعی
 

تدوین کنندگان استانداردهای حسابداری و حسابرسی
 

سازمان بورس و اوراق بهادار

مراحل فمر شرکت ها اطلاعات قابل اتکا یا اطلاعات بد بینانه تری را ارائه خواهند داد .دراین پژوهش بازه زمانی مورد مطالعه سالهای 1388 تا 1392 می باشد اما برای محاسبه برخی از متغییرها از پاره ای ازاطلاعات سال 1387 نیز استفاده شده است جامعه آماری شامل همه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده که با بهره گرفتن از روش حذف سیستماتیک تعداد 180 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است. همچنین جهت آزمون فرضیه های تحقیق از روش داده های مقطعی و مدل خان و واتس استفاده شد. یافته ها نشان داد که در سطح اطمینان 95 در صد هر دو فرضیه رد شدند و نتایج به این شرح بود در فرضیه اول محافظه کاری در سال شرکت رو به رشد و سال شرکت بالغ یکسان بود . اما در فرضیه دوم محافظه کاری در سال شرکت رو به افول بیشتر از سال شرکت بالغ بود.

واژه گان کلیدی:دوره عمر شرکتها، شرکت های رو به رشد، شرکتهای بالغ، شرکتهای رو به افول؛
محافظه کاری مشروط







فهرست مطالب
فصل اول؛ کلیات تحققیق
1-1.بیان مسئله. 8
1-2.ضرورت تحقیق 9
1-3.اهداف تحقیق 9
1-4.سولات تحقیق 10
1-5.فرضیه ها 10
1-6.بهروران پژوهش. 10
1-7.جنبه های نو آوری و جدید بودن تحقیق 10
1-8.روش تحقیق 11
1-9.نحوی تفکیک شرکت ها به مراحل عمر. 13
1-9-1.مرحله تولید یا ظهور. 13
1-9-2.مرحله رشد. 14
1-9-3.مرحله بلوغ. 14
1-9-4.مرحله افول یا سکون. 14
1-10.خلاصه فصل 16
فصل دوم؛ ادبیات تحقیق
2-1. مقدمه: 18
2-2. مفهوم محافظه کاری 18
2-3. انواع محافظه کاری 20
2-3-1.محافظه کاری نا مشروط 20
2-3-2.محافظه کاری مشروط 21
2-4.دیدگاه های محافظه کاری 22
2-4-1.دیدگاه قرار دادی 23
2-4-2. دیدگاه مالیاتی 24
2-4-3. دیدگاه هزینه های سیاسی 24
2-4-4. دیدگاه دعاوی حقوقی 25
2-4-5. دیدگاه تقاضای منظم محافظه کاری 25
2-5.رقابت در بازار. 26
2-6.اندازه گیری محافظه کاری 26
2-6-1.معیار عدم تقارن زمانی در شناسایی سود و زیان. 27
2-6-2.معیار محافظه کاری مبتنی بر ارزش های بازار. 28
2-6-3. معیارهای محافظه کاری مبتنی براقلام تعهدی 28
2-6-4. معیار چولگی منفی توزیع سود و جریانهای نقدی 29
2-7. جایگاه محافظه کاری در مفاهیم نظری 30
2-8. انتقاد از محافظه کاری 31
2-8-1.نا اعتمادی 32
2-8-2.پنهان کاری 32
2-8-3.نفی اصول حسابداری 32
2-8-4.سو گیری 32
2-8-5.امر ذهنی 33
2-9.دفاع از محافظه کاری 33
2-10.چرخه عمر شرکت ها 34
2-11.تشریح دوره های حیات سازمانی،مراحل رشد. 35
2-11-1.ایجاد. 35
2-11-2.طفولیت. 36
2-11-3.رشد سریع. 36
2-11-4.بلوغ. 37
2-11-5.تکامل 38
2-12.تشریح دوره های حیات سازمانی،مراحل پیری 38
2-12-1.ثبات 38
2-12-2.اشرافیت. 39
2-12-3.بروکراسی اولیه. 40
2-12-4.بروکراسی و مرگ 40
2-13.چرخه عمر شرکت ها از دیدگاه حسابداری 41
2-13-1.مرحله تولد یا ظهور. 41
2-13-2.مرحله رشد. 42
2-13-3.مرحله بلوغ. 42
2-14.محافظه کاری حسابداری و دوره عمر شرکت ها 42
2-14-1.قرارداد ها 43
2-14-2.دعاوی حقوقی 43
2-14-3.مالیات 44
2-14-4.هزینه سیاسی 44
2-14-5.رقابت در بازار. 45
2-14-6.تامین مالی 45
2-15.پیشینه تحقیق 46
2-15-1.تحقیقات خارجی 46
2-15-2.تحقیقات داخلی 50
2-16.خلاصه فصل 53
فصل سوم؛ روش تحقیق
3-1. مقدمه. 55
3-2. روش تحقیق 55
3-3. جامعه آماری 56
3-4. نمونه آماری 56
3-5.روش گردآوری داده ها 57
3-6.سوالات تحقیق 57
3-7.فرضیه های تحقیق 58
3-8.متغییر ها و مدل تحقیق 59
3-9.نحوه تفکیک شرکت ها به مراحل عمر. 60
3-10.روش های مورد نظر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات 62
3-10-1.آزمون نرمال بودن توزیع داده ها 63
3-10-2.آزمون همخطی 63
3-10-3.آزمون ضریب همبستگی 64
3-10-4.آزمون معنی داری ضریب همبستگی 64
3-10-5.آزمون دوربین واتسون. 65
3-10-6.آزمون مقایسه دو گروه نمونه. 65
3-11. خلاصه فصل 65
فصل چهارم؛ تجزیه و تحلیل داده ها
4-1.مقدمه. 67
4-2.آزمون های آماری لازم جهت تحلیل رگرسیون چند متغییره 68
4-3.تجزیه و تحلیل مدل محافظه کاری 68
4-3-1.آمار توصیفی مدل جانبی 69
4-3-2.آزمون نرمال بودن متغییر وابسته. 71
4-3-3.آزمون همخطی 72
4-3-4.آزمون همسانی واریانس پسماند ها 72
4-3-5.بررسی عدم وجود خود همبستگی مرتبه دوم. 73
4-3-6.آزمون نرمال بودن جملات خطا 74
4-3-7.برآورد مدل در شرکت های رو به رشد. 75
4-3-8.برآورد مدل در شرکت های بالغ. 77
4-3-9.برآورد مدل در شرکت های رو به افول. 78
4-4.بررسی فرضیه های پژوهش. 80
4-4-1.آزمون فرضیه اول. 81
4-4-2.آزمون فرضیه دوم. 81
4-5. خلاصه فصل 82
فصل پنجم؛ نتیجه گیری و پیشنهاد ها
5-1- مقدمه. 84
5-2. خلاصه موضوع و روش تحقیق و بیان فرضیه ها 85
5-3.تحلیل تطبیقی یافته ها 85
5-4.محدودیت های تحقیق 86
5-5.پیشنهاد ها 87
5-6.خلاصه فصل 88
منابع. 89
پیوست. 94









فصل اول
کلیات تحقیق






1-1 بیان مسأله
محافظه کاری یکی از ویژگی های صورت های مالی است که در سال های اخیر به دلیل رسوایی های مالی ( در شرکت هایی مانند انرون و وردکام)توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. با وجود اهمیت زیاد محافظه کاری تا کنون تعریف جامعی از محافظه کاری ارائه نشده اما در متون حسابداری دو ویژگی مهم محافظه کاری مورد بررسی قرار گرفته است. نخست جانبداری رو به پایین ارزش دفتری سرمایه نسبت به ارزش بازار آن و دوم گرایش به تسریع در شناسایی هزینه ها و تعویق شناخت درآمدها می باشد (پرایس،2005). واتز(2008) از بلیس (1924) در تعریف محافظه کاری چنین نقل کرده است “محافظه کاری به طور سنتی با ضرب المثل هیچ سودی را پیش بینی نکنید ،اما همه زیان ها را پیش بینی کنید تعریف شده است”. مالی از سوی دیگرهر شرکت یا کسب و کاری دارای یک دوره عمر است. بدین معنی که در یک مقطعی از زمان متولد و معرفی می شود، رشد می کند، به مرحله بلوغ می رسد و سپس مرحله اشباع و نهایتا پیری و زوال آن فرا می رسد..مراحلچرخه زندگیرا می توان به عنوان فاز مجزا و شناسایی که از تغییر درعوامل داخلی مانند انتخاب استراتژی، منابع مالی و تواناییهای مدیریتی بوجود می آیند،و /​​یاعوامل خارجی از قبیل تعریف محیط رقابتی و عوامل اقتصاد کلان تعریف کرد (دیکینسون، 2011). بلک(1998)مراحل چرخه زندگی به عنوان یک جانشین برای صفات اقتصادی شرکت تعریف می کند.بررسی ادبیات نشان می دهد که چرخه زندگی شرکت عامل مهم تعیین کننده بسیاری ازتصمیم گیری های شرکت های بزرگ است(کوین وکامرون، 1983؛ اسمیت،میچل، وتابستان، 1985؛ لستروپارنل، 1999). به عنوان رفتار سازمانی در مراحل مختلف چرخه زندگی ، رفتار گزارشگری مالی نیزانتظار می رود درمراحل سازمانی چرخه زندگی تغییر کند. بر اساس محافظه کاری شرطی ، اخبار بد علی رغم تایید پایین ، در دوره جاری شناسایی می شوند ،اما شناسایی اخبار خوب تا زمان اخراز شرط قابلیت تایید لازم ، یعنی تا دوره آینده به تاخیر می افتد. به نظر می رسد که این ویژگی باعث شده است که شرکت هایی که در مرحله افول به سر می برند و از

فهرست مطالب
عنوان مطالب شماره صفحه
چکیده- 1
فصل اول کلیات پژوهش
1-1- مقدمه- 3
1-2- بیان مسئله- 4
1-3- ضرورت انجام تحقیق– 5
1-4- اهداف پژوهش— 6
1-5- سوالات پژوهش— 7
1-6- فرضیه های پژوهش— 7
1-7- روش کلی پژوهش— 8
1-8- قلمرو پژوهش— 8
1-9- تعریف عملیاتی کلمات و اصطلاحات فنی و تخصصی– 8
1-10 – ساختار تحقیق– 11
فصل دوم مروری بر ادبیات تحقیق
2-1- مقدمه- 14
2-2- مبانی نظری جریان نقد آزاد- 14
2-2-1- اهمیت جریان نقد آزاد- 15
2-2-2- محاسبه جریان نقد آزاد- 17
2-2-3- کاربردهای جریان نقد آزاد- 18
2-2-3-1- کاربردهای جریان نقد آزاد از دیدگاه سهامداران و تحلیلگران مالی– 18
2-2-3-2- کاربرد جریان نقد آزاد از دیدگاه مدیران- 20
2-3- استفاده بهینه از دارایی ها 20
2-4- جریان نقد آزاد واستفاده بهینه از دارایی ها 20
2-5- ساختار مالکیت— 21
2-5-1- مالکیت و مدیریت واحدهای اقتصادی– 22
2-6- حاکمیت شرکتی– 23
2-7- تعریف حاکمیت شرکتی– 28
2-7-1- مکانیسم های حاکمیت شرکتی برای حمایت از سهامداران- 28
2-7-1- انواع سهامداران با توجه به میزان کنترل بر هیأت مدیره- 30
2-7-2-2- نواع سهامداران با توجه به نوع وابستگی به شرکت سرمایه پذیر- 31
2-7-2-3- انواع سهامداران با توجه به درصد مالکیت— 31
2-7-3- ساختارهای مالکیت— 32
2-7-3-1- سرمایه گذاران نهادی– 33
2-7-2-4- فرضیه های مربوط به نقش نظارتی سهامداران نهادی– 37
2-7-3-5- سرمایه گذاران نهادی حساس به فشار و غیرحساس به فشار- 38
2-7-4- سرمایه گذاران شرکتی– 39
2-7-6- سرمایه گذاران مدیریتی– 40
2-7-6-1- سرمایه گذاران خارجی– 45
2-7-6-2- قانون تشویق و حمایت سرمایه ­گذاری خارجی– 45
2-7-6-3- جایگاه قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی– 46
2-8- تئوری نمایندگی– 47
2-9- جریان وجوه نقد آزاد و مشکلات نمایندگی ناشی از آن- 49
2-10- پیشینه پژوهش— 50
2-10-1- پژوهش های مرتبط در برون از کشور- 50
2-10-2- پژوهش های مرتبط در درون کشور- 52
جدول( 1-2) خلاصه ای از پژوهش های خارجی. 54
جدول( 2-2) خلاصه ای از پژوهش های داخلی. 56
فصل سوم روش پژوهش
3-1- مقدمـه- 59
3-2- روش کلی پژوهش— 59
3-3- جامعه آماری– 60
3-4- نمونه آماری و حجم آن- 61
3-5- روش نمونه گیری– 61
3-6- روش های گرد آوری داده ها و موارد استفاده- 62
3-7- ابزار پژوهش و موارد استفاده- 62
3-8- پایایی و اعتبار پژوهش— 62
3-9- روش های تجزیه وتحلیل اطلاعات— 63
3-9-1-روش های آماری– 63
3-9-2- سایر روش ها 67
3-9-3- مدل و متغیرهای پژوهش— 67
3-9- 5- روابط بین متغیرها 69
3-9-6-روش های رایانه ای– 71
فصل چهارم یافته های پژوهش
4-1- مقدمه- 73
4-2- توصیف نمونه آماری– 73
جدول (4-1) توصیف نمونه آماری به تفکیک صنعت— 74
4-3- توصیف یافته ها 74
جدول (4-2) آمار توصیفی متغیرهای مدل- 74
4-4- تحلیل پیش فرض ها 75
4-4-1- نرمال بودن توزیع متغیرها 75
جدول(4-3) آزمون نرمال بودن متغیرها (کلموگروف-اسمیرونوف)- 76
جدول (4-4) آزمون نرمال بودن متغیرهای استاندارد شده (کلموگروف-اسمیرونوف)- 76
4-4-2- استقلال خطی متغیرهای مستقل– 77
4-4-3- نرمال بودن توزیع باقی مانده ها 77
4-4-4- برقراری فرض خطی بودن- 77
جدول (4-5) اعتبارسنجی برآوردهای خطی– 78
4-4-5- سایر پیش فرض ها 78
4-4-5-1- آزمون دیکی فولر تعمیم یافته جهت مانایی متغیرها 78
جدول(4-6) نتایج آزمون مانایی متغیرها 78
4-5- تحلیل روابط بین متغیرها 79
جدول(4-7) نتایج آزمون ناهمسانی وایت— 80
جدول 4-8 آزمون F لیمر– 80
جدول 4-9 آزمون هاسمن— 81
جدول(4-10) نتایج آزمون فرضیه اصلی اول- 81
جدول(4-11) نتایج آزمون ناهمسانی وایت— 83
جدول (4-12) آزمون F لیمر– 84
جدول (4-13) آزمون هاسمن– 84
جدول(4-14) نتایج آزمون فرضیه فرعی اول- 84
جدول(4-15) نتایج آزمون فرضیه فرعی اول به تفکیک صنایع– 86
جدول(4-16) نتایج آزمون ناهمسانی وایت— 87
جدول( 4-17) آزمون F لیمر– 88
جدول (4-18) آزمون هاسمن– 88
جدول(4-19) نتایج تجزیه و تحلیل داده ها جهت آزمون فرضیه فرعی دوم- 88
جدول(4-20) نتایج تجزیه و تحلیل داده ها جهت آزمون فرضیه فرعی دوم به تفکیک صنایع– 90
جدول (4-21) خلاصه نتایج پژوهش بدون توجه یه نوع صنعت— 91
جدول (4-22) نوع تاثیر متغیرهای پژوهش در کل صنایع– 91
جدول (4-23) خلاصه نتایج پژوهش با توجه به نوع صنعت— 92
جدول (4-24) خلاصه نتایج بدست آمده ازپژوهش باتوجه به نوع تاثیر- 92
4-6- خلاصه- 93
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه- 95
5-2- خلاصه یافته های پژوهش— 95
5-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیات پژوهش و مقایسه با سایر پژوهش ها 96
5-3-1- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول- 96
5-3-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم- 97
5-3-3- نتایج فرضیه فرعی اول- 97
5-3-3- 1- نتایج فرضیه فرعی اول با توجه به عامل صنعت— 98
5-3-4- نتایج فرضیه فرعی دوم- 98
5-3-4-1- نتایج فرضیه فرعی دوم با توجه به عامل صنعت— 98
جدول(5-1) خلاصه نتایج پژوهش .99
5-4- محدودیتهای تحقیق. 100
5-5- پیشنهادات پژوهش— 101
5-5-1- پیشنهادات در راستای نتایج پژوهش— 101
5-5-2- پیشنهادات موضوعی برای پژوهش های آتی– 102
منابع فارسی. Error! Bookmark not defined.
منابع لاتین. Error! Bookmark not defined.
Abstract

چکیده
براساس مفهوم تئوری نمایندگی،‌‌ ساختار مالکیت نقش مهمی را در کنترل رفتار فرصت طلبانه مدیران بازی می کند. این پژوهش بررسی می کند که چگونه مختلف ساختارهای مالکانه شامل مالکیت نهادی، مالکیت مدیریتی، روابط بین جریان وجوه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها را تعدیل می کنند. شرکت های این مطالعه شامل 101 شرکت مندرج در فهرست شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران از سال1387- 1391 می باشد. در این پژوهش جهت پردازش داده ها از روش دیتا پنل استفاده شده است. محاسبات آماری از نرم افزار آماری 8 Eviews استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش ، یک رابطه معنی دار خطی منفی میان جریان نقد آزاد و استفاده بهینه از داراییها را نشان می دهد. همچنین یافته ها نشان می دهند که مالکیت نهادی ، مالکیت مدیریتی می تواند موجب تعدیل رابطه بین جریانهای نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها گردد ، به عبارت دیگر مالکیت نهادی و مالکیت مدیریتی می توانند موجب استفاده کاراتر از دارایی ها گردند . سایر یافته ها نشان می دهند که مالکیت نهادی و مالکیت مدیریتی در سطح کل صنایع و به تفکیک بر روابط بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها تاثیر گذار است .

کلمات کلیدی :
جریانهای نقد آزاد ، استفاده بهینه از دارایی ها ، ساختار مالکیت ، مالکیت نهادی ، مالکیت مدیریتی








فصل اول
کلیات پژوهش






1-1- مقدمه
از دیدگاه اقتصادی با فرض منطقی بودن رفتار افراد، فرض بر این است که همه در وهله اول به دنبال حداکثر کردن منافع خویش هستند. مدیران نیز از این قاعده مستثنی نمی باشند. مدیران علاقمندند در راستای حداکثر کردن منافع شخصی، رفاه اجتماعی و تثبیت موقعیت شغلی خود، تصویر مطلوبی از وضعیت مالی واحد تجاری به سهامداران و سایر افراد ذینفع ارائه نمایند.
لیکن در برخی موارد الزاماً افزایش ثروت مدیران در راستای افزایش ثروت سایر گروه­ها از جمله سهامداران نیست. این امر عدم همسویی میان منافع مدیران و سایر گروه­های ذینفع در واحد تجاری را نشان می دهد.با در نظر گرفتن تئوری تضاد منافع میان مدیران و مالکان، مدیران واحدهای تجاری از انگیزه­های لازم برای حداکثر کردن منافع خود برخوردار می­باشند.
در راستای تحلیل ارزش ایجاد شده برای سهامداران، جریان­های وجوه نقد آزاد شرکت از اهمیت خاصی برخوردار است. مدیران می­توانند از طریق شناسایی فرصت­های رشد مناسب، وجوه مذکور را در پروژه­های با خالص ارزش فعلی مثبت سرمایه­گذاری و به این ترتیب باعث افزایش ثروت سهامداران خود گردند. با توجه به تئوری تضاد منافع بین مدیران و مالکان، ممکن است برخی مدیران وادار شوند جریان­های وجوه نقد آزاد را در پروژه­های با خالص ارزش فعلی منفی سرمایه­گذاری تا در کوتاه­مدت برخی از منافع شخصی خود را تأمین نمایند.همچنین جریان نقد آزاد زیاد، مدیران را در بکارگیری خود در پروژه های غیر سود آوری برمی انگیزاند که ممکن است استفاده از دارایی را کاهش دهند.
بنابراین، جریان نقد آزاد بالا منجر به مسائل نمایندگی می شود زیرا مدیران متمایلند که وجوه نقد را برای فعالیتهایی استفاده کنند که همکاری کمی در ارزش شرکت دارند. لذا وجود جریان نقد آزاد زیاد ممکن است به عدم استفاده کارا از دارایی ها بینجامد.
1-2- بیان مسئله
سهامداران هر شرکت را افراد و موسساتی با علایق، اهداف، افق های سرمایه گذاری و توانایی های مختلف تشکیل می دهند. برخی از ساختار های مالکیت به بعضی از سهامداران این امکان را می دهد که به میزانی نا متناسب با مالکیتی که در شرکت دارند در مدیریت دخالت داشته باشند. این مسئله ازجمله مواردی است که عملکرد یک شرکت را به طور نا مطلوبی تحت تاثیر قرار می دهد. (جنسن و همکاران، 1976)
برخی از ساختار های مالکیت با تقسیم درصد قابل توجهی از سود، موجب پدید آمدن مشکلاتی در شرکت می گردد. زیرا توزیع بخش قابل توجهی از سود سهام، مدیریت را وادار می سازد تا برای پرداخت سود به اندازه کافی وجه نقد ایجاد نماید و بدین ترتیب باعث کاهش وجه نقد در شرکت می شود. که این مسئله موجب کاهش توان مدیریت در استفاده از منابع شرکت در پروژه های سرمایه گذاری سودآور می شود. (جهانخانی و همکاران ،1384).
در حال حاضر وضعیت نقدینگی شرکت ها در شرایط نامناسبی قراردارد و اکثر شرکت های ایرانی به علت موقعیت تورمی که در کشور حاکم است ترجیح می دهند تا وجه نقد را به دارایی های دیگر تبدیل کنند و این موضوع باعث می شود که شرکت ها در سررسید بدهی ها و همچنین پرداخت سود سهام درمانده شوند و به اعتبار سازمان لطمه وارد شود. تجربه نشان داده است این مسئله یکی از دلایل عمده ایجاد تضاد بین مالکیت و مدیریت در شرکت ها می باشد. (رودپشتی ، کیانی ،1387)
احتمال ورشکستگی برای شرکت هایی که دارای ساختار مالکیتی با دید منفی نسبت به مدیریت هستند، حتی با وجود سود آوری مثبت وجود دارد. مدیریت با دارایی ها و بدهی ها سرو کار دارد که بایستی آنها را مدیریت نموده و در جهت حداکثر نمودن ثروت سهامداران به برنامه ریزی و استفاده از آن ها بپردازد. (رحمان ، نصر ،2007).
مالکان این قدرت و انگیزه را دارند که استفاده از داراییها را کنترل کنند. صاحبان سهام کنترل فرصت طلبی مدیران را از طریق تعدیل روابط بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از داراییها اعمال می کنند .استفاده بهینه از داراییها، ارزش شرکت را افزایش خواهد داد در مقابل استفاده غیر بهینه (غیر کارا ) ارزش شرکت را کاهش خواهد داد.جریان وجه نقد آزاد انگیزه هایی در مدیران ایجاد می کند تا از وجوه نقد آزاد در دسترس برای انواع فعالیتهایی استفاده کنند که ممکن است در افزایش ارزش شرکت کمک کند(جنسن ، 1986)
گاهـی اوقـات مدیران در وضـعیت هایی قرار می گیـرند که تصمـیم هایشـان به نفع سـهامداران شـرکت نبوده و متمـایل به سرمایه گذاری جریان وجه نقد آزاد در پروژه هایی هستند، که منافع شخصی را از طریق دنبال کردن رویه برنامه ریزی مناسب، و نادیده گرفتن ارزش فعلی منفی پروژه ها، به همراه دارد(کیم و همکاران ،2005).
برخی فـعالیتهـای سرمایه گذاری، بطور متوسط ، ممکن است بازگشت هایی را ایجاد کنند که از هزینه سرمایه کمتـر هستند. بدین ترتیب ، جریان وجه نقد آزاد ، عدم استفاده از دارایی ها را افزایـش می دهـد. زیرا مـدیـران جریان وجه نقـد را در پروژه های غـیر سود آور سـرمایه گذاری می کنند که مـنافـع شخـصی خـود را برآورده می سـازد. لذا می بایسـت در این راسـتا عوامـلی که بر عملکرد شرکت تأثیر می گذارند به خوبی شناسایی و مورد توجه قرار گیرند. (جنسن ، 1986)

است)
 
 
 
چکیده
      طیق پژوهش چوی و همکاران(2013)، قابلیت مقایسه­ صورت­های مالی به سرمایه ­گذاران امکان می­دهد که اطلاعات صورت­های مالی را با هزینه­ کم تفسیر کنند و به آن­ها در پیش ­بینی عملکرد آتی­شرکت­ها کمک می­ کند. در این پژوهش تاثیر قابلیت مقایسه­ صورت­های مالی بر توانایی بازده جاری سهام در پیش ­بینی سود آتی بررسی شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق از نوع علی پس رویدادی می­باشد. جامعه­ی آماری پژوهش، شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که براساس روش نمونه گیری حذف سیستماتیک حدود 96 شرکت عضو نمونه بوده و در دوره­ی زمانی 1383 تا 1389 بررسی شده است ولی دامنه­ی بررسی برخی متغیرها 1-t تا 3t+ است که در محدوده­ 1382 تا 1392 مورد بررسی قرار گرفته­اند. برای آزمون فرضیه ­ها از رگرسیون داده­های تابلویی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد، قابلیت مقایسه­ صورت­های مالی بر توانایی بازده جاری سهام در پیش ­بینی سود آتی تاثیر مثبت و معنی­داری دارد.
 
کلمات کلیدی: قابلیت مقایسه­ صورت­های مالی، بازده سهام، پیش ­بینی سود، ضریب واکنش سود، ضریب واکنش سود آتی.
 
 
 
 
 
 

 
 
 
نام بعضی نفرات رزق روحم شده است، جراتم می­بخشد، روشنم می­دارد
تقدیم به آنان
                                                                  تقدیم به او که آموخت مرا تا بیاموزم
                                تقدیم به آنان که وجودم جز  هدیه­ی  وجودشان  نیست
                                                                                                                                   پدر  و   مادر عزیزم
                                                                                                                                                            تقدیم به همسر  مهربانم
                                                       که مسیح وار با صبرش در تمامی لحظات رفیق راهم بود.
 
 
 

 
 
 
 
سپاسگزاری
تشکر و سپاس بی ­پایان مخصوص خدایی است که بشر را آفریده و به او قدرت اندیشیدن داده و توانایی­های بالقوه را در وجود انسان قرار داده و او را امر به تلاش و کوشش نموده و راهنمایانی را برای هدایت بشر فرستاده است.
       پس از ارادت خاضعانه به درگاه خداوند بی­همتا لازم است از استاد ارجمند جناب آقای دکتر مهدی علی­نژاد ساروکلائی، به خاطر سعه­ی صدر و رهنمودهای دلسوزانه که در تهیه­ این پژوهش مرا مورد لطف خود قرار دادند، تشکر و قدردانی نمایم و هم­چنین از اساتید داور، جناب آقای دکتر مهدی حیدری و جناب آقای دکتر حیدر محمد­زاده سالطه استاد بزرگوار و مدیر گروه رشته حسابداری نهایت تشکر را دارم و موفقیت همه را از درگاه احدیت خواهانم.
 
 
 
 
 
 
 

 
فهـــــــــــــــــرست مطــــــــــــــــــــالب
 
فصل اول1
1-1مقدمه2
1-2بیان مساله.4
1-3 ضرورت و اهمیت موضوع.7
1-4 اهداف پژوهش.8
1-4-1 اهداف علمی8
1-4-2 اهداف کاربردی8
1-5 پرسش­های پژوهش9
1-6 فرضیه ­های پژوهش.9
1-7 روش پژوهش.9
1-8 جامعه­ی آماری و انتخاب نمونه .10
1-9 تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها و واژگان تخصصی پژوهش11
1-10 ساختار پایان ­نامه13
فصل دوم.14
2-1 مقدمه.15
2-2 مبانی نظری.16
2-2-1 کیفیت گزارشگری مالی16
2-2-2 قابلیت مقایسه­ در گزارشگری مالی.17
2-2-3 مفهوم قابلیت مقایسه.19
2-2-3-1 قابلیت مقایسه شامل همسانی.19
2-2-3-2 قابلیت مقایسه شامل ثبات رویه.20
2-2-4  اطلاعات‌ مقایسه‌ای21

هماهنگ­سازی استانداردهای حسابداری و قابلیت مقایسه­ صورت­های مالی22
 

روش­های ایجاد قابلیت مقایسه23
 

رابطه­ قابلیت مقایسه و تصمیمات خریداران.26
 

اهداف صورت­های مالی.26
 

مفهوم سود27
2-2-9-1 سود به عنوان یک معیار سنجش کارایی29
2-2-9-2 سود به عنوان یک وسیله برای پیش ­بینی.29
2-2-10 ویژگی­های پیش ­بینی سود.30
2-2-11 نگرانی مدیران در مورد پیش ­بینی و گزارش­های فصلی سود31 
2-2-12 بازده سهام.32
2-2-13 رابطه­ بازده و قیمت سهام35
2-2-14 رابطه­ بازده و سود سهام36
2-2-15 رابطه­ قابلیت مقایسه و ضریب واکنش سود38
2-3 پیشینه­ی پژوهش.40
2-3-1 پژوهش­های خارجی.40
2-3-2 پژوهش­های داخلی.44
2-4 خلاصه­ی فصل دوم47
فصل سوم.48
3-1 مقدمه49
3-2 روش پژوهش.50
3-3 فرضیه­­ی پژوهش.50
3-4 جامعه­ی آماری51
3-5 نمونه­ی آماری.51
3-6 روش­های گردآوری داده­ ها.52
3-7 ابزار گردآوری و تحلیل داده­ها53
3-8 شیوه ­های تجزیه و تحلیل داده­ها53
3-8-1 متغیر تعدیل­گر53
3-8-2 متغیر مستقل56
3-8-3 متغیر وابسته.57
3-8-4 متغیرهای کنترلی57
3-8-5 مدل شماتیک.58
3-8-6 مدل مربوط به رابطه­ بین متغیرهای مستقل و وابسته .59
3-8-7 مدل مربوط به آزمون فرضیه بدون حضور متغیر­های کنترلی 59
3-8-8 مدل نهایی آزمون فرضیه­60
3-9 آزمون فرضیه ­ها.60
3-9-1 آزمون اِف لیمر60
3-9-2 آزمون انتخاب اثرات تصادفی و اثرات ثابت در مطالعات پانل61
3-9-3 آزمون نرمالیتی متغیرهای پژوهش61
3-9-4 آزمون جانسون برای نرمال­سازی داده­ها61
3-9-5 آزمون ضریب همبستگی بین متغیرها.61
3-9-6 آزمون برازش کیفیت مدل 62
3-9-7 آزمون ناهمسانی واریانس.62
3-9-8 آزمون استقلال خطاها.63
3-10 خلاصه­ی فصل سوم.64
فصل چهارم.65
4-1 مقدمه.66
4-2 شاخص­های­توصیفی­متغیرها.67
4-3 آزمون نرمالیتی متغیرهای پژوهش68
4-4 آزمون ضریب همبستگی بین متغیرها70
4-5 آزمون برازش کیفیت مدل 71
4-6 آزمون ناهمسانی واریانس72
4-7 آزمون استقلال خطاها.73
4-8 تجزیه وتحلیل و آزمون فرضیه­­­ی پژوهش74
4-8-1 آزمون فرضیه­­ی پژوهش با مدل بدون متغیرهای کنترلی.74
4-8-2 آزمون فرضیه با مدل نهایی.76
4-9 خلاصه­ی نتایج آزمون فرضیه­ها79
4-10 خلاصه­ی فصل چهارم.80
فصل پنجم81
5-1 مقدمه.82
5-2 تحلیل نتایج آزمون فرضیه­­ی پژوهش.83
5-3 نتیجه­گیری کلی .83
5-4 محدودیت­های انجام پژوهش.85
5-5 پیشنهادهای حاصل از پژوهش.85
5-5-1 پیشنهادهای کاربردی85
5-5-2پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی.86
5-6 خلاصه­ی فصل پنجم87
منابع و ماخذ.88
منابع فارسی88
منابع خارجی.91
چکیده­ی انگلیسی92
پیوست الف.93
پیوست ب.95
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
فهـــــــــــــــــرست جـــــــــــــــــداول
جدول 3-1، نتایج تعیین شرکت­های عضو نمونه .53
جدول4-1، آمار توصیفی متغیرهای پژوهش67
جدول4-2، توزیع فراوانی متغیر  LOSS.68