فصل اول:کلیات پژوهش
1-1. مقدمه 3
1-2. بیان مسئله 4
1-3. ضرورت و اهمیت مسئله 6
1-4. اهداف پژوهش 8
1-5. فرضیات پژوهش. 8
1-6. تعاریف نظری و عملیاتی 9
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1.مقدمه 12
2-1-1. یادگیری. 12
2-1-2.ابعاد یادگیری 13
2-1-3. اصول یادگیری مؤثر. 13
2-1-4. تاریخچه سبک یادگیری. 14
2-1-5.تعریف سبک یادگیری . 14
2-1-6. نظریه های یادگیری 15
2-1-7.مدلهای سبکهای یادگیری 16
2-1-7-1.سبکهای یادگیری شناختی – عاطفی و فیزیولوژیک. 16. . . .
2-1-7-2.سبکهای یادگیری بر مبنای سلسله مراتب آگاهی از سبک 17
2-1-7-3.پردازشگران عمیق در مقابل پردازشگران سطحی 17
2-1-7-4.سبک وابسته به زمینه در مقابل نابسته به زمینه 17
2-1-7-5. سبک تکانشی و تاملی. 18.
2-1-7-6 .یادگیری دان و دان . 18
2-1-7-7. مدل مایرس بریگز و طبقه بندی منش کیرتس باتس. 19
2-1-7-8. سبک های گریگور. 19
2-1-7-9. سبک یادگیری کلب 19
2-1-7-10. سبک یادگیری یونگ 20
2-1-8. ساختار شخصیت 21
2-1-9. نظریه تحلیلی کارل گوستاو یونگ 23
2-1-10. نظریات یونگ درباره روان شناسی و دین. 26
2-2. تعریف دین. 27
2-2-1. ریشهشناسی واژه دین 28
2-2-2. تاریخچه دین. 29
2-2-3. خاستگاهها دین. 30
2-2-4. دین از دیدگاه متخصصان 31
2-2-5. علل روانشناختی گریز از دین 35
2-2-6. راه تقویت باورهای دینی. 38
2-2-7.بارور کردن هویت دینی. 43
2-3.پیشینه پژوهش. 46
2-3-1. پژوهشهای انجام شده در ایران 46
2-3-2. پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور. 47
2-4. نتیجهگیری. 50
فصل سوم:روششناسی پژوهش
3-1. مقدمه. 53
2-3. روش پژوهش. 53
3-3.جامعه آماری 53
3-4. نمونه و روش نمونه گیری. 53
3-5. ابزار گردآوری داده ها 54
3-5-1. پرسشنامه استاندارد شخصیتی MBTIمایرز- بریگز. 54. .
3-5-2. پرسشنامهاستاندارد نگرش سنج مذهبی براهنی. 55
3-6. روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها. 56.
3-7. طرح پژوهش. 56
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها
4-1.مقدمه 59
4-2 تحلیل دادههای کمی از زاویه توصیفی. 59
4-3. تحلیل دادههای کمی از زاویه استنباطی. 60
فصل پنجم:بحث و نتیجهگیری
5-1. تفسیر یافته های پژوهش 67
5-1-1 تفسیر دادههای کمی از زاویه توصیفی. 67
5-1-2. تفسیر دادههای کمی از زاویه استنباطی 68
5-2. پیشنهادات. 69
5-2-1.پیشنهادهای کاربردی. 69
5-2-2. پیشنهادهای پژوهشی. 70
5-3. محدودیتهای پژوهش 70
فهرست منابع فارسی 71
فهرست منابع انگلیسی 74
پیوستها
الف. پرسشنامه استاندارد شخصیتی MBTIمایرز- بریگز
ب. پرسشنامهاستاندارد نگرش سنج مذهبی براهنی
فهرست جداول
جدول شماره 2-1 جمعبندی مطالعات انجام شده در رابطه با سبکهای یادگیری.49
جدول شماره 4-1 مشخصه های آماری آزمودنی ها در سبک های یادگیری و دین داری بر حسب جنسیت 59
جدول شماره 4-2 مشخصه های آماری آزمودنی ها در سبک های یادگیری و دین داری بر حسب وضعیت تاهل. 60
جدول شماره 4-3 تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون دین باوری بر سبک یادگیری برون گرایی و درون گرایی. 60.
جدول شماره 4-4ضرایب معادله پیشبینی دین باوری با بهره گرفتن از سبک های یادگیری برون گرایی- درونگرایی 61
جدول شماره 4-5 تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون دین باوری بر سبک یادگیری منطقی – شهودی 61
جدول شماره 4-6ضرایب معادله پیشبینی دین باوری با بهره گرفتن از سبک های یادگیری منطقی- شهودی. 62.
جدول شماره 4-7 تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون دین باوری بر سبک یادگیری متفکرانه- احساسی. 62
جدول شماره 4-8 ضرایب معادله پیشبینی دین باوری با بهره گرفتن از سبک های یادگیری متفکرانه-احساسی. 63.
جدول شماره 4-9 تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون دین باوری بر سبک یادگیری قضاوتی- ادراکی. 63.
جدول شماره 4-10 ضرایب معادله پیشبینی دین باوری با بهره گرفتن از سبک های یادگیری قضاوتی- ادراکی. 64
جدول شماره 4- 11 نتایج آزمون T برای مقایسه میزان دین داری در بین دانشجویان با سبک های یادگیری مختلف 65
چکیده
هدف از اجرای این پژوهش بررسی رابطه بین سبکهای یادگیری یونگ با گرایش به دینباوری در بین دانشجویان دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه است. سبکهای یادگیری را مجموعه ای از باورها، ترجیحات و رفتارهایی میداند که افراد با بهره گرفتن از آنها به یادگیری در یک موقعیت معین میپردازند یکی از نظریههای مربوط به سبک یادگیری بر پایه کارهای کارل یونگ است که در این پژوهش آن را مورد بررسی قرار میدهیم. دین را مجموعه عقاید، قوانین و مقرراتی میدانند که هم به اصول فکری بشر نظم میدهد و هم درباره اصول گرایشی وی سخن میگوید و هم اخلاق و شئون زندگی را تحت پوشش قرار میدهد. این پژوهش توصیفی واز نوع همبستگی است. جامعه آماری مورد پژوهش، کلیه دانشجویان دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه میباشد. آزمودنیها شامل 120 دانشجو(زن و مرد) بودند که با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمعآوری دادههای مربوط به سبکهای یادگیری از پرسشنامه شخصیتی مایرز- بریگز(MBTI) که میزان پایایی آن بر اساس ضریب آلفا برای تمام ترجیحات بالاتر از 90% است و جهت سنجش گرایش به دینباوری از پرسشنامه نگرشسنج مذهبی براهنی استفاده شده که پایایی این پرسشنامه با روش اسپیرمن – براون برابر با63%است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها ازنرم افزار spss, Excelو برای بیان رابطه سبکهای یادگیری با گرایش به دینباوری از روشهای آماری تحلیل رگرسیون و آزمونTمستقل استفاده شده است.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که سبکهای برونگرا، شهودی، متفکرانه و ادراکی نسبت به سایر سبکها رابطه معنی دارتری با دینباوری دارند و با اطمینان 99% تغییرات مربوط به دینباوری را پیش بینی می کنند بدین معنا که ضریب تأثیر مثبت دارند و نیز تفاوت معنیداری بین سبکهای مختلف یادگیری یونگ و دینباوری وجود دارد.
واژگان کلیدی: سبکهای یادگیری، تیپهای شخصیتی، گرایش به دینباوری.
فصل اول:
کلیات پژوهش
مقدمه
علاقه و تمایل به مطالعه تفاوتهای فردی در زمینه یادگیری به دهه60 قرن بیستم برمیگردد. ازسال1960تا1970رشد این واقعیت که افراد در فرایند یادگیری نه منفعل، بلکه همواره فعال اند، روانشناسان تربیتی را برآن داشت تا در زمینه یادگیری به تحقیق و تفکر بپردازند.
موضوع یادگیری یکی از مباحث مهم درحوزه روانشناسی است و بر این اساس است که انسان مهارتهای خود را توسعه میدهد و اصولا ًپیشرفتهای بشر و توسعه روزافزون علوم، زائیده یادگیری است .
یافته های پژوهشی نو در علم یادگیری و علوم شناختی در پاسخ به این سوال که انسانها چگونه یاد میگیرند؛ به کارکردهای ذهن در یادگیری عمقی و ساختن دانش در درون یادگیرنده دلالت دارد از این دیدگاه، یادگیری فرایندی است که طی آن فرد بازنماییهای ذهنی خود را بهبود میبخشد. تأکیدهایی که امروزه بر امر یادگیری میشود مارا برآن میدارد که برای یادگیری مطلوب و مؤثر بیشترتلاش کنیم و از همه فرصتها و ظرفیتها برای پیشبرد دانش و علم که یادگیری وسیله آن است، بهره بگیریم. یکی ازبحثهایی که ما را به سوی یادگیری مطلوب هدایت می کند، کنکاش در مورد شیوهها و سبکهای یادگیریاست(جان و راجرز[1]،(1991.
یکی از متغیرهای مؤثر بر یادگیری افراد که درعین حال ارتباط کمی با ضریب هوشی دارد، سبکهاییادگیری[2] است و در سالهای اخیر با تأکید برآن چهارچوبی نسبتاً نوین در زمینه یادگیری تدوین شدهاست. سبک یادگیری را میتوان به عنوان مؤلفهای نسبتاً پایدار از نحوۀ دریافت و تعامل دانش آموزان با محیط یادگیری توصیف کرد( کیفه[3]،1979 ).
درهمین مورد سبکهای یادگیری را راه های انفرادی مورد استفاده یادگیرنده برای پردازش اطلاعات، مفاهیم تازه یا روشهایی که یادگیرنده با استفادها از آن اطلاعات را سازماندهی می کند تعریف کردهاند(لاسچینگر[4]،1986).
هوهن[5] (1995) سبکهای یادگیری را مجموعه ای ازباورها، ترجیحات و رفتارهایی میداند که افراد با استفاده از آنها به یادگیری در یک موقعیت معین میپردازند.
در سالهای اخیر دین به عنوان یکی از متغیرهای موثر بر رفتار و حالات روانی مورد توجه بسیاری از متخصصان علوم رفتاری قرار گرفته است. انجمن روانشناسی آمریکا در دهههای اخیر روانشناسی مذهب را به عنوان شاخهای از روانشناسی شناخته است که به تاثیر نقش مذهب و کاربرد آن در رویارویی با مسائل زندگی می پردازد. رویکرد روانشناسی به مذهب، نفی یا اثبات وجود متعالی و برتر نیست، بلکه به شیوهای تجربی در پی مطالعه ارزشمند پدیدههای دینی است(نادمیان و حسینچاری،1390).
دین[6] از مفاهیمی است که همواره در میدان آرا و نظرات گوناگون قرار داشته و توافقی درباره آن وجود ندارد. در کتابهای لغت معانی بسیاری برای دین مانند(ملک و پادشاهی، قهر و سلطه، پاداش و جزا، اکراه و احسان و.)ذکر شده است. جوادی آملی دین را مجموعه عقاید و قوانین و مقرراتی میداند که هم به اصول فکری بشر نظم میدهد و هم درباره اصول گرایشی وی سخن میگوید و هم اخلاق و شئون زندگی را تحت پوشش قرار میدهد(جوادی آملی، ).
یکی از عوامل مهمی که به نظرمیرسد در گرایش به دینباوری دانشجویان موثر بوده و تا به حال مورد مطالعه قرارنگرفته است، سبکهای یادگیری است. لذا در این پژوهش برآنیم، که ارتباط بین سبکهای یادگیری و دینباوری دانشجویان را بسنجیم.
بیان مسئله
همه پیشرفتهای شگفت انگیز انسان در دنیای امروز زائیده یادگیری است. آنچه در یادگیری و مطالعه نقش بسیار مهمی دارد علاقه، انگیزه، میل و رغبتی است که از درون شخص برمی خیزد و رفتار شخص را تحریک و آن را در جهتی مشخص هدایت می کند، زمانی که افراد با علاقه دنبال موضوع و مطلبی میروند، توجه و کوششهای آنها برای یادگرفتن مطلب چندین برابر میشود. افراد اساسا” دارای تواناییها و تمایلات متفاوت هستند و در واقع ظرفیت ساختن دانش از طریق تعمق فردی درباره محرک ها و منابع خارجی، و شرح و بسط مجدد دانش و تجارب شخصی در پرتو تعامل با دیگران و محیط صورت میگیرد و این مبین رویکرد انفرادی به یادگیری است. از