۳-۳۱
همانطور که مشاهده می شود این بردار تنها دارای شش متغیر میباشد. در این بردار (xc1,yc1) مختصات مرکز یک حفره و (xc2,yc2) بیان کننده مختصات مرکز حفره دوم میباشد.r1 و r2 نیز به ترتیب بیانگر شعاعهای دو حفره میباشند. این در حالی است که اگر قرار باشد از همان ابتدا الگوریتم ژنتیک موقعیت و شکل حفرهها را به صورت واقعی حدس بزند با فرض المان بندی مرز هر حفره با ۶ المان، بردار متغیرها به صورت زیر تبدیل می شود.
۳- ۳۲
شکل زیر شیوه نمایش یک حفره را توسط یک مرکز و شعاع هایش نشان می دهد.
شکل شماره۳-۹: نحوه مش بندی مرز حفرهها
با توجه به افزایش بسیار زیاد متغیرها الگوریتم ژنتیک نمیتواند عملکرد مناسبی داشته باشد. از این رو همانطور که گفته شد الگوریتم ژنتیک مرز دو حفره را به صورت دایرهای تشخیص می دهد. تا این مرحله از الگوریتم حدودی از جوابها به صورت دایرهای مشخص میشوند که این جوابها حدس اولیه روش گرادیان مزدوج میباشند. در واقع روش گرادیان مزدوج وظیفه نزدیکتر کردن جوابها به جواب واقعی را بر عهده دارد. در این حالت جوابها به صورت کلی در نظر گرفته شده و دیگر به فرم خاصی نمی باشند. در روش گرادیان مزدوج مقدار تابع هدف تا آنجا که ممکن است در راستای بردار گرادیان کوچک شده و جوابها به جوابهای نهایی نزدیکتر میشوند. در مرحله بعدی بهینه سازی، احتیاج به روشی میباشد که دیگر به گرادیان تابع هدف نیازی نداشته باشد، از اینرو از روش سیمپلکس که در زمره روشهای بدون نیاز به مشتقگیری قرار دارد، استفاده می شود. حدس اولیه این روش، جواب به دست آمده از روش گرادیان مزدوج میباشد. با بهره گرفتن از این روش، مقدار تابع هدف باز هم کوچکتر می شود و جوابها به جوابهای واقعی نزدیکتر میگردند.
فصل چهارم: بررسی نتایج
۴-۱ مقدمه
در فصل گذشته به توضیح نحوه عملکرد برنامه رایانهای طراحی شده برای حل مسائل معکوس و الگوریتمهای بهینه سازی مورد استفاده در آن پرداخته شد. در این فصل با حل نمونههایی به بررسی عملی عملکرد شیوه ارائه شده پرداخته می شود و نتایج با نتایج به دست آمده در سایر پژوهشها مقایسه میگردد.
۴-۲ تنظیمات استفاده شده در برنامه رایانهای
همان طور که در فصل قبل توضیح داده شد در این پژوهش برای تشخیص معکوس دو حفره در یک دامنه از سه مرحله بهینه سازی استفاده می شود.
مرحله اول الگوریتم ژنتیک که حدس اولیه روش گرادیان مزدوج را با تشخیص حفرهها به صورت دایرهای نشان میدهد.
مرحله دوم روش گرادیان مزدوج که در راستای بردار گرادیان اقدام به محاسبه بردار متغیرها در حالت کلی می کند و حدس اولیه روش سیمپلکس را محاسبه می کند.
مرحله سوم که روش سیمپلکس بوده و بدون نیاز به مشتق گیری و صرفاً با محاسبه مقدار تابع هدف در نقاط مختلف جواب های نهایی را محاسبه می کند.
هر کدام از روشهای بهینه سازی استفاده شده در این پژوهش دارای معیار هایی برای ایست میباشند که درصورتی که این معیارها برآورده گردند، الگوریتم متوقف شده و وارد مرحله بعد میگردد. در ادامه این معیارها و تنظیمات دقیقتر هر روش بهینه سازی ارائه میگردد. لازم به ذکر میباشد که این معیارها به صورت کاملاً تجربی و با بررسی تعداد زیادی مثال تعیین گردیدهاند.
۴-۲-۱تنظیمات مربوط به عملکرد الگوریتم ژنتیک برای حفرههای دایرهای
۴-۲-۱-۱ تنظیمات توابع الگوریتم ژنتیک
نوع کد گذاری مورد استفاده : دودویی
تعداد افراد مورد استفاده در جامعه : ۱۰۰۰
تعداد نسلها : ۱۰۰
تابع برازش: تابع هدف به ازای بردارهای متغیر مورد بررسی قرار میگیرد و متغیرهایی که مقدار کمتری را ایجاد کنند، مقدار برازندگی بهتری میگیرند.
انتخاب: انتخاب رقابتی است
فرایند جفتگیری: به صورت ادغام دو نقطهای است
فرایند جهش: به صورت پراکنده
۴-۲-۱-۲ معیارهای ایست الگوریتم ژنتیک
هنگامیکه ۱۰۰نسل تنظیم شده طی شود.
هنگامیکه طی ۵۰ نسل مقدار تابع هدف به ازای بردار محاسبه شده تغییری کمتر از ۶-۱۰ داشته باشد.
هیچ محدودیت زمانی برای الگوریتم پیش بینی نشده است.
اگر الگوریتم هر کدام از معیار های ذکر شده در بالا را برآورده کند متوقف می شود. به طور مثال ممکن است با کمتر شدن تغییرات مقدار تابع هدف طی ۵۰ نسل از مقدار تعیین شده(۶-۱۰) پیش از رسیدن به تعداد ۱۰۰ نسل، الگوریتم متوقف گردد.
۴-۲-۲ تنظیمات عملکرد روش گرادیان مزدوج
همان طور که گفته شد حدس اولیه روش گرادیان مزدوج توسط مرحله اول بهینه سازی یعنی الگوریتم ژنتیک محاسبه می شود. برای روش گرادیان مزدوج نیز معیارهایی برای ایست الگوریتم و ورودی اطلاعات به دست آمده به روش سیمپلکس وجود دارد. این معیارها به صورت زیر میباشند.
۴-۲-۲- ۱معیارهای ایست روش گرادیان مزدوج
حداکثر تعداد تکرار ۲۰۰
اگر مقدار تابع هدف به ازای ۳۰ تکرار الگوریتم تفاوتی کمتر از ۱۲-۱۰کرد ، الگوریتم متوقف گردد.
درصورتی که الگوریتم هرکدام از این معیارها را برآورده کرد الگوریتم متوقف شده و جوابها به عنوان حدس اولیه وارد الگوریتم سیمپلکس می شود.
۴-۲-۳ روش سیمپلکس
با توجه به معیارهای ایست انتخاب شده در روش گرادیان مزدوج مقدار تابع هدف تا آنجا که ممکن است در راستای بردار گرادیان کوچک می شود. جوابهای به دست آمده از روش گرادیان مزدوج به عنوان حدس اولیه وارد الگوریتم روش سیمپلکس می شود تا مقدار تابع هدف باز هم کوچکتر شود.
۴-۲-۳-۱ معیارهای ایست روش سیمپلکس
حداکثر تعداد تکرار ۲۰۰۰
اگر مقدار تابع هدف به ازای ۵۰ تکرار الگوریتم تفاوتی کمتر از ۱۰-۱۰کرد ، الگوریتم متوقف گردد.
درصورتیکه الگوریتم هر کدام از این معیارها را برآورده کرد، الگوریتم متوقف شده و جوابها به عنوان جواب نهایی وارد مرحله محاسبه خطا میشوند.
۴-۲-۲تنظیمات مربوط به عملکرد الگوریتم ژنتیک برای حفره های غیر دایرهای
۴-۲-۲-۱ تنظیمات توابع الگوریتم ژنتیک
نوع کد گذاری مورد استفاده : دودویی
تعداد افراد مورد استفاده در جامعه : ۱۰۰۰
تعداد نسلها : ۱۰۰۰
تابع برازش: تابع هدف به ازای بردارهای متغیر مورد بررسی قرار میگیرد و متغیرهایی که مقدار کمتری را ایجاد کنند، مقدار برازندگی بهتری میگیرند.
انتخاب: انتخاب رقابتی است
فرایند جفتگیری: به صورت ادغام دو نقطهای است
فرایند جهش: به صورت پراکنده
۴-۲-۲-۲ معیارهای ایست الگوریتم ژنتیک
هنگامیکه ۱۰۰۰نسل تنظیم شده طی شود.
هنگامیکه پس از طی ۱۰۰ نسل مقدار تابع هدف به ازای بردار محاسبه شده تغییری کمتر از ۴-۱۰ داشته باشد.
هیچ محدودیت زمانی برای الگوریتم پیش بینی نشده است.
اگر الگوریتم هر کدام از معیارهای ذکر شده در بالا را برآورده کند متوقف می شود. به طور مثال اگر تغییرات مقدار تابع هدف طی ۱۰۰ نسل از مقدار تعیین شده (۴-۱۰) کمتر باشد، پیش از رسیدن به تعداد ۱۰۰۰ نسل، الگوریتم متوقف گردد.
۴-۲-۳ تنظیمات عملکرد روش گرادیان مزدوج
پژوهش های انجام شده درباره : امکان تشخیص غیر مخرب شکل هندسی حفره ها با حل معکوس معادله الاستو ...