(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

 

 

 

 

 

عنوان                                                                     صفحه

 

چکیده 1

 

مقدمه: 2

 

1- 1 بیان مساله : 3

 

1- 2 سوالات اصلی تحقیق 5

 

1-3 فرضیه ها: 5

 

1-4 ضرورت ونوآوری تحقیق 5

 

1-5 اهداف تحقیق 6

 

1-6  پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق 6

 

1-7 روش پژوهش 7

 

1-8  اهمیت و دشواری های تحقیق 7

 

1-9 فصول تحقیق 8

 

فصل دوم: مبانی بدعت ازمنظرفقه امامیه

 

2-1- بدعت درلغت: 10

 

2-2- بدعت در اصطلاح: 12

 

2-2-1- تشویش درمفهوم بدعت: 13

 

2-3- حرمت بدعت: 14

 

2-4- ارکان بدعت: 17

 

2-4-1- تصرف در دین: 17

 

2-4-2- ریشه در شرع نداشته باشد: 18

 

2-4-3- رواج در میان مردم: 19

 

2-5- تقسیم بدعت به زیبا و ناپسند: 19

 

2-5-1- نوآوری در امور بطور مطلق عرفی: 20

 

2-5-2- نوآوری ها ی عرفی پیرامون موضوعات شرعی: 20

 

2-5-3- نوآوری وبدعت های حرام: 21

 

2-5-4-  بدعت عادی و شرعی: 21

 

2-5-5-  بدعت حقیقی ونسبی: 22

 

2-6- زمینه های بدعت: 22

 

2-6- 1- عوامل بدعت 24

 

2-6-2-  مسائل خرافی: 26

 

2-6-2-1- عوامل پیدایش خرافات توسط مردم: 27

 

2-6-2- 2- رجوع به فالگیرها: 28

 

2-6-2- 3- رجوع به دعاگرها: 29

 

2-6-2-4- خرافات نوروزی: 31

 

2-6-2- 5- رسومات وعادتهای غلط: 33

 

2-6-2- 6-  برخی دیگر از رسومات رایج: 35

 

2-7- رابطه ی تحریف و بدعت: 39

 

2-8-  انواع تحریف: 39

 

2-8-1- تحریف لفظ: 39

 

2-8-2-  تحریف  معنوی: 40

 

2-8-3-  تحریف به معنای زیادکردن: 40

 

2-8-4-  تحریف به معنای کم کردن: 41

 

2-8-5- تحریف به معنای تبدیل کردن: 41

 

2-8-6- تحریف درمعانی و موضعی: 42

 

2-8-7- تحریف درآیات: 42

 

2-8-8- عقیده شیعه درموردتحریف قرآن: 42

 

2-9- عوامل تحریف: 43

 

2-9-1- حفظ موقعیت اجتماعی واقتصادی: 43

 

2-9-2- زمینه سازی حکومت و ریاست: 44

 

2-9-3- جبران شکست ها: 44

 

2-9-4- قهرمان سازی و اسطوره سازی: 44

 

2-9-5- اغراض دشمنان دین: 45

 

2-9-6- هوس و میل های درونی: 45

 

2-10- تحریف درکتاب کهن شیعی: 45

 

2-11-  ادله عدم تحریف قرآن: 47

 

2-11-1-  آیات قرآن: 47

 

2-11-2- روایات: 48

 

2-12- غلو و بدعت 50

 

2-12- 1- معنای لغوی غلو: 50

 

2-13-  معنای اصطلاحی غلو: 52

 

2-14-  ریشه های تاریخی غلو دراسلام: 53

 

2-16-  عوامل واسباب غلو: 58

 

2-16-1- موضوع عکس العمل: 58

 

2-16-2-  ضعف خداشناسی: 59

 

2-16-3-  توجیه عقیده: 60

 

2-16-4- جهل و ناآگاهی: 61

 

2-17-  نهی قرآن کریم از غلو یهود: 61

 

2-18-  نهی قرآن کریم از غلومسیحیان: 62

 

2-19- رابطه اعتقادات شیعه و غلو عقیدتی بین مسلمین: 63

 

2-20-  مخالفت متکلمان امامیه با غلو و غالیان: 67

 

2-21-  حد و مرزغلو: 68

 

2-22- اعترافات حقانی: 69

 

2-23- عوامل پیدایش نظریه همسان غلو وتشیع: 70

 

2-24- دلایل اهمیت تحقیق در موضوع غلو 70

 

2-25- خرافات اهل غلو: 74

 

2-26- پیامدهای خطرناک غلو: 75

 

2-27-  مهم ترین دلائل برائت و بیزاری تشیع  از غلو و غالیان: 76

 

2-27-1-  مبارزه پیشوایان تشیع با غلو: 77

 

2-29-  انگیزه نسبت دادن غلو به شیعیان: 81

 

2-30- انگ غلو به راویان و محدثان شیعه: 82

 

2-31- تهمت وافتراء نسبت به تشیع: 83

 

2-32- نسبت غلو به اهل بیت: 83

 

خلاصه ی فصل دوم: 85

 

فصل سوم: بدعت قمه زنی و عزاداری از منظرفقه امامیه

 

3-1-  قمه چیست و قمه زن کیست: 87

 

3-2- قمه زنی ازمنظرتاریخ: 88

 

3-3-  دلایل قمه زنان: 90

 

3-3-1-  افسانه سربه محمل کوبیدن: 90

 

3-3-2-  آیا قمه زنی نوعی عزاداری محسوب می شود: 90

 

3-3-3-  قمه زنی و  همدردی با امام حسین: 93

 

3-3-4-  زنده نگه داشتن مذهب: 94

 

3-4-  بدعت بودن قمه زنی: 97

 

3-4-1-  وهن و تضعیف مذهب: 104

 

3-4-2-  نماز نخوانند اما قمه بزنند: 105

 

3-4-3- تبعت منفی و عوارض بهداشتی: 106

 

3-4-4-  آسانی دین: 108

 

3-5-  پاسخ به شبهات قمه زنی: 110

 

3-5-1- تعیین موضوعات مطابق با شأن فقیه و مجتهد نیست: 110

 

3-5-2-  جایز بودن اعمال قمه زنی در گذشته: 111

 

3-5-3- مسخره کردن دیگران  موجب حرمت اعمال نمی شود: 112

 

3-5-4- قمه زنی نوعی حجامت است: 113

 

3-6- پرهیز از خرافات در مجالس حسینی: 114

 

3-7- تکلیف علما در مبارزه با روضه های دروغ: 118

 

3-8- نگاهی به عزاداری های حسینی: 120

 

3-8-1- تاریخچه شکل گیری مجالس عزاداری: 121

 

بدان اشاره شده، نیست؛ بلکه این باب،  ورزش های دیگری را نیز در برمی گیرد که هم منفعت شخصی دارند و هم منفعت عمومی را شامل می شوند. این باب فقهی از منظرعلمای اهل سنت و شیعه مورد بررسی قرارگرفته است و برای انجام صحیح، شرعی و بدون ایراد ورزش ها، ملاکات و معیارهای زیادی بیان شده است که دراین پژوهش که با روش توصیفی – کتابخانه ای و باتأکید برمنابع معتبرفقهی و اسلامی تدوین یافته است، به این ملاکات اشاره خواهد شد.

 

واژگان کلیدی: سبق و رمایه، شرطبندی، مانورهای نظامی.

 

  فهرست مطالب:

 

فصل اول؛ کلیات طرح 1

 

1-1- بیان مسئله .2

 

1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 3

 

1-3- مرور ادبیات و سوابق مربوطه .4

 

1-4- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق 6

 

1-5- اهداف مورد نظر 7

 

1-5-1- اهداف کلی .7

 

1-5-2- اهداف جزئی 8

 

1-5-3- اهداف کاربردی 8

 

1-6- روش تحقیق 9

 

1-7- سؤالات تحقیق .9

 

1-8- فرضیه های تحقیق .9

 

 

 

فصل دوم؛ مفهوم شناسی 10

 

2-1- سبق و رمایه درلغت واصطلاح .13

 

2-2- مفهوم ورزش درلغت .15

 

2-3- تاریخچه ورزش .16

 

2-4- هدف های وسیع درپرتو آمادگی .17

 

 

 

فصل سوم؛ جایگاه ورزش در اسلام .20

 

3-1- ورزش در قرآن21

 

3-2- ورزش در سیره معصومین (ع) .31

 

3-2-1- ورزش در سیره پیامبر(ص) 31

 

3-2-2- ورزش در سیره امیرالمؤمنین (ع) 34

 

3-2-3- ورزش درسیره سایر ائمه(ع) .38

 

3-3- ورزش دربیان متفکرین مسلمان 39

 

الف) دیدگاه ابن خلدون 39

 

ب ) دیدگاه خواجه نصیر طوسی .40

 

ج) دیدگاه ابن سینا .41

 

د) دیدگاه امام خمینی(ره) .41

 

هـ) دیدگاه شهید مطهری 41

 

3-4- جمع بندی .42

 

 

 

فصل چهارم؛ اهداف ورزش و تربیت بدنی .43

 

4-1- اهداف ظاهری ورزش 44

 

4-1-1- تأمین سلامت بدن 45

 

4-1-2- بالابردن توان جسمی (نیرومندی) 47

 

4-1-3- عامل نشاط وشادمانی 48

 

4-1-4- عاملی برای پر کردن سالم اوقات فراغت 49

 

4-1-5- عاملی به منظور هماهنگی وبهره جویی از طبیعت .50

 

4-2- اهداف باطنی ورزش .50

 

4-2-1- اهداف شخصی 51

 

4-2-1-1- قوت بدنی، زمینه ساز قدرت معنوی 51

 

4-2-1-2- ورزش، تمرین پیروزی وشکست .55

 

4-2-1-3- ورزش ، کار وفعالیت شغلی56

 

4-2-2- اهداف اجتماعی 56

 

4-2-2-1- ورزش وتربیت بدنی می تواند عاملی باشد درخدمت به دیگران57

 

4-2-2-2- ورزش، افزایش دهنده نیروی رزمی ودفاعی جامعه اسلامی57

 

4-3- حاصل بحث .59

 

 

 

فصل پنجم؛ احکام سبق و رمایه ازمنظر فریقین 60

 

5-1- مفهوم و تعریف مسابقه 62

 

 

 

فصل ششم؛ ملاک و معیار جواز شرط بندی در مسابقات.65

 

6-1- بررسی فقهی برد و باخت در مسابقات .67

 

6-2- آراء فقهای شیعه 69

 

6-2-1- دیدگاه شهیدثانی .69

 

6-2-2- دیدگاه حائری طباطبایی 70

 

6-2-1-1 نقد دیدگاه حائری طباطبایی .71

 

6-2-3- دیدگاه صاحب جواهر .72

 

6-2-3-1- تفاوت مفهوم عقد و وعده .73

 

6-3- آراء فقهای اهل سنت .74

 

6-4- بررسی در حکم مسابقات .76

 

6-4- حکم جوایز درمسابقات .77

 

6-4- صورت اول 78

 

6-4- 1- دلیل اول: اجماع 78

 

6-4- 2- دلیل دوم: صدق عنوان قمار 78

 

6-4- 3- دلیل سوم: روایات .81

 

6-5- صورت دوم .81

 

6-6- یک نظربرای أخذ جایزه مسابقات .81

 

6-7- حاصل بحث 82

 

 

 

فصل هفتم؛ احکام جواز مسابقات ورزشی ومانورهای نظامی .85

 

7-1- جایگاه مسابقه در اسلام 86

 

7-2- اقسام مسابقات 89

 

7-2-1- مسابقه با غیر وسائل قمار.91

 

7-2-1-1- مسابقه های مشروع درجهت توانمندی .91 7-3- احکام مسابقه .92

 

7-4- مسابقه در ورزش .94

 

7-5- مانورهای نظامی .100

 

7-5-1- شنــا 100

 

7-5-2- کشتی .101

 

7-5-3- شمشیر بازی103

 

7-6- ورزش و مانورهای نظامی، زمینه ای برای جهاد 104

 

 

 

فصل هشتم؛ نتیجه گیری و پیشنهاد 107

 

منابع و مآخذ .114

 

 فصل اول؛

 

کلیات طرح

 

1-1- بیان مسئله:

 

در فقه بابی با عنوان سبق و رمایه وجود دارد. در این باب آمده است : « لاسبق الا فی نصل، او خف، او حافر» که می توان در ترجمه گفت که شرطبندی و گروبندی در هیچ مسابقه ای جایز نیست جز در تیراندازی، شتردوانی و یا اسب دوانی و . بنابراین، بحث سبق و رمایه هم برجواز انجام مسابقات ورزشی وسرگرمی ها افاده می کند و هم بربحث شرطبندی و گرو در سوارکاری و تیر اندازی. مفهوم سبق و رمایه براثر کاربرد فراوان درمباحث فقهی، حقیقت درعقد ویژه ای پیدا کرده است که دارای دو رکن و دو انشاء پیوسته به هم (ایجاب و قبول) است. (جعفری لنگرودی،1356: 45) در اصطلاح فقه سبق و رمایه به عقد مسابقه سوارکاری و تیراندازی به منظور آمادگی برای پیکار و جهاد با دشمنان اسلام گفته می شود.(جبلی عاملی، 1385: 126) به بیانی رساتر مقصود از سبق آن است که سوارکاران پیمان ببندند که هر کدام که در مسابقه اسب دوانی یا شتر دوانی و. زودتر به مقصد تعیین شده رسید، مبلغ پول معین یا هر جنس مورد نظر را به عنوان جایزه دریافت کند و فایده اش این است که ماهرترین سوارکاران و تندروترین اسب ها شناخته می گردند.(مجلسی، 1403ق:ج5،ص67) منظور از رمایه آن است که تیراندازان در یک مسابقه دو یا چند نفری شرکت کنند تا بر اساس آن ماهرترین تیراندازان معلوم گردند. (بخشایشی،1378ش:89) دراسلام سبق ورمایه از مستحبات است و انجام آن علاوه بر آثار تربیتی- ورزشی در آمادگی برای جهاد و دفاع هم موثراست (مطهری،1378ش:77) فلذا اززمان صدر اسلام دارای ارزش و اهمیت بسیاری بوده است.

 

1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

 

درباره سبق و رمایه متأسفانه، پژوهش چندانی انجام نگرفته است. بنابراین، اهمیت این مطلب محقق را براین داشت تا دراین زمینه تحقیق کرده و ملاکات و معیارهای پذیرش برخی مسابقات ورزشی را از روی منابع معتبر استنباط نماید.

 

1-3- مرور ادبیات و سوابق مربوطه:

 

اساس بحث سبق و رمایه علاوه برقرآن مجید که صریحاً در آیه 60 سوره انفال دستور می دهد: « برای کوبیدن دشمن هر نوع وسیله جنگی را آماده سازید و با وسایل جنگی مجهز و آماده باشیدتا دشمنان راه خدا را مرعوب سازید»؛ حدیث معروف بین شیعه و سنی از پیامبر اکرم (ص) است که فرموده اند: «لاسبق الا فی خفّ او حافر او نصل. فقهای متقدم و متأخر به این حدیث از منظرهای متفاوتی نگریسته اند و این باعث شده است که برداشت های متفاوتی از این حدیث انجام گیرد بطوریکه ریشه بسیاری از اختلاف نظرها در همین برداشت های مختلف است. به طور کلی می توان این دیدگاه ها را در سه دسته کلی جای داد: نگاه نخست: اگر سبق را به فتح باء قرائت کنیم که در این حالت حدیث چنین معنی می شود که گروبندی روانیست جز در موارد معین و منصوص و اگر به سکون باء قرائت کنیم معنی روایت این خواهد بود که هیچ مسابقه ای جز این مسابقه ها جایز نیست. (حرعاملی،1412ق:ج12،ص76) بنابراین درحالت نخست، حرمت وضعی استفاده می شود و بنابر قرائت دوم

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                صفحه

 

چکیده1

 

مقدمه.2

 

فصل اول:کلیات

 

1-1 – بیان مسئله.4

 

1-2-  ضرورت، اهداف و اهمیت موضوع4

 

1-3- پرسشهای تحقیق.5

 

1-4- فرضیه ­ها.6

 

1-5 – روش تحقیق6

 

1-6 – مروری بر تحقیقات گذشته.6

 

فصل دوم: معناشناسی

 

2-1- معناشناسی توبه.9

 

2-1-1- معناشناسی لغوی توبه.9

 

2-1-2- معناشناسی اصطلاحی توبه10

 

2-1-2-1- معناشناسی فقهی توبه10

 

2-1-2-1-1- معناشناسی توبه از نظر فقه امامیه10

 

2-1-2-1-2- معناشناسی توبه از نظر فقهای اهل سنت11

 

2-1-2-2- معناشناسی حقوقی توبه11

 

2-2- حقیقت توبه.12

 

2-2-1- توبه نصوح17

 

2-3- فضیلت توبه20

 

2-4- معناشناسی حدود.21

 

2-4-1- معناشناسی لغوی حدود.21

 

2-4-2- معناشناسی اصطلاحی حدود21

 

2-4-2-1- معناشناسی فقهی حدود 21

 

2-4-2-2- معناشناسی حقوقی حدود22

 

فصل سوم: جایگاه و ارزش توبه در اسلام

 

3-1- توبه در قرآن.24

 

3-1-1- وجوب توبه24

 

3-1-2- دعوت به توبه25

 

3-1-3- فوریت توبه27

 

3-2- توبه در روایات28

 

3-2-1- توبه پیشوایان دینی و دیگران.28

 

3-3- آثار توبه.33

 

3-3-1- آثار ثبوتی توبه33

 

3-3-1-1- بازیابی شخصیت.33

 

3-3-1-2- محبوب خدا شدن.34

 

3-3-1-3- بخشش گناهان.34

 

3-3-1-4- تبدیل سیئات به حسنات35

 

3-3-1-5- رستگاری ابدی35

 

3-3-1- 6- آسایش ابدی.35

 

3-3-1-7- بهره گیری از دعای فرشتگان.36

 

3-3-1-8- افزایش روزی.36

 

3-3-2- آثار اثباتی توبه37

 

3-3-2- 1- سقوط مجازات.37

 

3-3-2- 2- قبول شهادت تائب39

 

3-3-2-3- سبب عفو توسط امام.40

 

فصل چهارم: فروعات توبه

 

4- 1- مراتب توبه.43

 

4- 2- شرایط توبه47

 

4-2-1- بررسی شرایط درونی توبه47

 

4-2-1-1- پشیمانی و اراده بر ترک گناه .48

 

4-2-1-2- عزم بر عدم بازگشت.48

 

4-2-1-3- توانایی بر انجام گناه سابق49

 

4-2-1- 4- وجوب استغفار.51

 

4-2-1-5- توبه افراد مشرف به موت52

 

4-2-2- بررسی شرایط بیرونی توبه.52

 

4-2-2-1- ادای حقوق الهی.52

 

4-2-2-2- تأدیه حقوق مردم53

 

4-2-2-3- انجام عمل صالح.54

 

4-2-3- دو شرط اساسی پذیرش توبه از دیدگاه قرآن56

 

4-2-3-1- ارتکاب جاهلانه جرم.56

 

4-2-3-2- زود توبه کردن.59

 

4-3- طریق توبه در گناهان.61

 

4-3-1- طریق توبه در حقوق الناس.61

 

4-3-1-1- حق بر مال62

 

4-3-1-2- حق بر بدن.62

 

4-1-1-3- حق معنوی.62

 

4-3-2- طریق توبه در حقوق الله.63

 

4-4- رابطه توبه با ایمان و عمل صالح63

 

4-4-1- مصادیق عمل صالح.63

 

4-4-1-1- عمل صالح در قرآن کریم63

 

4-4-1-2- عمل صالح در روایات تفسیری.65

 

4-4-2- رابطه عمل صالح با ایمان.65

 

4-4-3-رابطه توبه با عمل صالح.67

 

4-5- اخلاص در توبه69

 

فصل پنجم: پذیرش توبه و اثرگذاری آن در اسقاط حدود

 

5-1- پذیرش توبه73

 

5-1-1- پذیرش توبه در قرآن کریم .76

 

5-1-2- پذیرش توبه در روایات78

 

5-1-3- پذیرش توبه از نظر اجماع85

 

5-1-4- پذیرش توبه از نظر عقل.85

 

5-2- نوع پذیرش توبه86

 

5-3- زمان پذیرش توبه 94

 

5-3-1- دیدگاه فقهای امامیه.94

 

5-3-1-1- توبه قبل از دستگیری 94

 

5-3-1-2- توبه بعد از اقرار به جرم95

 

5-3-1-3- توبه بعد از اثبات جرم با شهادت شهود96

 

5-3-2- دیدگاه های فقهای اهل سنت.101

 

5-3-2-1- دیدگاه اول.101

 

5-3-2-2- دیدگاه دوم102

 

5-3-2-3- دیدگاه سوم.103

 

5-3-3- زمان پذیرش توبه در قانون مجازات اسلامی.104

 

5- 4- علم قاضی و توبه.105

 

5-4- 1- حجیت علم قاضی106

 

5-4-1-1- حجیت علم قاضی از منظر فقهی.107

 

5-4-1-2- حجیت علم قاضی از منظر حقوقی108

 

5-4-2- تأثیر توبه مرتبط با علم قاضی در سقوط مجازات110

 

5-4-3- کیفیت احراز توبه با ملاحظه قواعد فقهی.111

 

5-4-4- احراز توبه و ارتباط آن با قاعده اصاله الصحه112

 

5-4-5- احراز توبه و ارتباط آن با قاعده درأ.114

 

5-4-6- احراز توبه و ارتباط آن با قاعده ما لایعلم الی من قبله 116

 

5-5- مرور زمان در احراز توبه.118

 

5-5-1- مفهوم مرور زمان.119

 

5-5-1-1- مرور زمان کیفری حدود در فقه.120

 

پاییز 1393
 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                      صفحه                                                                                         

 

 

 

چکیده

 

فصل اول(کلیات).

 

1-1 مقدمه 1

 

1-2 بیان مسئله. 3

 

1-3 جنبه نوآوری تحقیق 5

 

1-4 سوالات تحقیق 5

 

1-5 فرضیه ها. 6

 

1-6 اهداف تحقیق 6

 

فصل دوم (پیشینه تحقیق). 7

 

فصل سوم(روش شناسی تحقیق).

 

3-1 شرح کامل روش تحقیق. 13

 

3-2 روش و ابزار گردآوری اطلاعات. 14

 

3-3 روش تجزیه و تحلیل و جمع بندی اطلاعات 15

 

فصل چهارم(بخش اول).

 

4-1 معنای لغوی دفاع مشروع1600000000000000000000000000

 

4-2 تعریف اصطلاحی دفاع مشروع16000000000000000000000000

 

4-3 تعریف دفاع مشروع در حقوق اسلامی1700000000000000000

 

4-3-1 موضوع مورد حمایت در دفاع مشروع19000000000000000

 

4-3-2ارکان دفاع مشروع22000000000000000000000000000000

 

4-4 فلسفه و مبنای حقوقی دفاع مشروع2500000000000000000

 

4-5-1 ماهیت حقوقی دفاع مشروع2600000000000000000000000

 

4-5 ضرورت دفاع270000000000000000000000000000000000000

 

4-6 مفهوم مال و انواع آن29000000000000000000000000000

 

بخش دوم000000000000000000000000000000000000000000000

 

4-7 تجاوز و شرایط آن330000000000000000000000000000000

 

4-7-1 فعلیت داشتن یا قریب الوقوع بودن3300000000000000

 

4-7-2 غیر قابل دفع بودن تجاوز350000000000000000000000

 

4-7-3 غیر قانونی و غیر عادلانه بودن تجاوز3700000000000

 

4-7-4 فقدان تحریک قبل از تجاوز38000000000000000000000

 

4-8 شرایط دفاع390000000000000000000000000000000000000

 

4-8-1 متناسب بودن دفاع با تجاوز و حمله400000000000000

 

4-8-2 ضرورت دفاع4100000000000000000000000000000000000

 

4-8-3استفاده مدافع از آسان ترین وسیله نجات42000000000

 

4-9 موضوع دفاع430000000000000000000000000000000000000

 

4-9-1 دفاع از نفس440000000000000000000000000000000000

 

4-9-2 دفاع از عرض450000000000000000000000000000000000

 

4-9-3 دفاع از ناموس4600000000000000000000000000000000

 

4-9-4 دفاع از مال470000000000000000000000000000000000

 

4-9-5 دفاع از آزادی تن4800000000000000000000000000000

 

4-9-6 دفاع از دیگری4900000000000000000000000000000000

 

4-10 ضرورت انجام جرم500000000000000000000000000000000

 

4-10-1 شرایط تحقق حالت ضرورت5100000000000000000000000

 

4-10-2 شرایط عکس العمل در برابر خطر550000000000000000

 

4-11 بررسی شرایط مربوط به دفاع از مال5600000000000000

 

4-11-1 جواز دفاع5600000000000000000000000000000000000

 

4-11-2 وجوب دفاع5700000000000000000000000000000000000

 

4-12 قلمرو زمانی و مکانی اعمال در حکم دفاع59000000000

 

بخش سوم0000000000000000000000000000000000000000000000

 

4-13مبانی و رویکردهای فلسفی دفاع مشروع620000000000000

 

4-13-1 رویکردهای ناظر به عمل دفاعی6300000000000000000

 

4-13-2 رویکردهای ناظر به فعل مهاجم6700000000000000000

 

4-13-3 رویکردهای ناظر به دفاع و اجتماع700000000000000

 

4-14 توجیه حقوقی دفاع مشروع78000000000000000000000000

 

4-15 مصادیق اعمال در حکم دفاع مشروع790000000000000000

 

بخش چهارم00000000000000000000000000000000000000000000

 

4-16 پیامدها84000000000000000000000000000000000000000

 

4-16-1 معیار و ملاک خطر غیر مشروع850000000000000000000

 

فصل پنجم930000000000000000000000000000000000000000000

 

5-1 دیدگاه فقیهان درباره خطر تجاوز9300000000000000000

 

5-2 احکام دفاع از مال در بین فقیهان970000000000000000

 

5-2-1 احکام مربوط به جواز دفاع97000000000000000000000

 

5-3 دلیل فقیهان در جواز دفاع از مال970000000000000000

 

5-4 احکام دفاع از نفس،ناموس و مال99000000000000000000

 

5-5 احکام ضروری بودن دفاع1010000000000000000000000000

 

5-6 احکام تناسب دفاع و تجاوز1040000000000000000000000

 

5-7 ابعاد دفاع109000000000000000000000000000000000000

 

5-8 احکام دفاع110000000000000000000000000000000000000

 

5-9 دفاع مشروع از دیدگاه اهل تشیع11100000000000000000

 

5-10 دلایل وجوب دفاع از نفس و عرض112000000000000000000

 

5-11 دیدگاه فقهای اهل سنت درباره دفاع مشروع115000000

 

5-11-1 احکام دفاع از نفس،عرض ومال از دیدگاه فقها1380

 

5-12 دفاع مشروع از دیدگاه قرآن1290000000000000000000

 

5-13 دفاع مشروع از دیدگاه روایات13700000000000000000

 

5-14 دلایل دفاع از مال از دیدگاه فقها1380000000000000

 

فصل ششم139000000000000000000000000000000000000000000

 

نتیجه گیری1390000000000000000000000000000000000000000

 

چکیده:

 

فقها در حوزه دفاع مشروع شروطی از قبیل:وقوع تجاوز و حمله،ضروری بودن دفاع،تناسب دفاع و تجاوزرا ذکر کرده اند0 هم چنین برای دفاع درجاتی ذکر کرده اند که مدافع

 

باید از آسان ترین درجه ای که ظن غالب در امکان دفاع از خود دارد، شروع کند و به تدریج در صورت نیاز به سمت شدت عمل بیش تر برود.

 

در حقوق جزای اسلامی دفاع از مال، مشروعیت دارد. مال همانند جان و عرض انسان دارای اهمیت و در قرآن کریم برای تعرض علیه مال، حد تعیین شده است. در بحث دفاع از مال، دلیل های بسیاری درباره وجوب، جواز یا حرمت دفاع وجود دارد. فقیهان معتقدند برای جلوگیری از تجاوز به اموال، شخص اجازه دارد تا در حدود مقرر و مشروع از حقوق و اموال خود دفاع کند و متجاوز را براند، هر چند مدافع از قتل نفس خود بترسد دفاع از مال خود به خود جایز است و آن چه باعث واجب بودن یا حرام بودن دفاع می شود حالاتی است که بر مدافع و مال عارض می شود.

 

واژگان کلیدی:

 

دفاع،دفاع مشروع ،مال، مدافع، مشروع،

 

1-1-مقدمه

 

هر انسانی عقلا حق دارد در مواقع احساس خطر به دفاع از جان، مال و ناموس خود و افرادی که دفاع از آنان بر وی واجب است، اقدام کند. دین مبین اسلام به عنوان آیینی جامع و کامل در این مورد نیز به پیروان خود راهکار ارائه داده و با قید شرایطی به مسلمانان اجازه داده تا به هنگام لزوم به دفاع از خود برخیزند و این امر گویای چیزی نیست جز اهمیت قائل شدن دین مبین اسلام به حیثیت و کرامت ذاتی نوع بشر. در این تحقیق برآنیم تا در حد وسع خود مفهوم و شرایط دفاع مشروع از دیدگاه فقه اسلام را مورد بررسی قرار دهیم.از بدو پیدایش و خلقت بشریت، موجودیت یافتن انسان توأم با حق حیات وی بوده است و طبیعتاً تکلیف محترم شمردن این حق از جانب سایرین نیز به وجود آمده است. هرگاه این حق مورد تعرض سایرین واقع شود، شخص ذاتاً حق دفع تعرض را داشته و دارد. بر همین اساس، می توان ادعا کرد که اولاً حق دفاع مشروع یک حق ذاتی است؛ بدین معنی که انسان ذاتاً و ابتدائاً از این حق برخوردار بوده و کسی این حق را به او اعطاء یا منتقل نکرده است . ثانیاً حق دفاع مشروع یک اصل است و محدودیت و ممنوعیت آن یک استثناء، و این استثناء در جایی است که عوامل حکومتی به دفع تعرض و حمله اقدام کنند. با این حال، با توجه به انسجام و سازمان یافتن جوامع بشری و تقسیم کاری که صورت گرفته، حق توسل به زور از سوی افراد جامعه به عوامل حکومتی تفویض گردیده و متقابلاً تکلیف ایجاد امنیت در همه ی ابعاد آن برای افراد جامعه، به حکومت محول گردیده است و از این رو، اصولاً حق توسل به زور فقط متعلق به حکومت است. اما هر آن که حکومت ناتوان از انجام این رسالت خود باشد، حق ذاتی دفاع از خود برای افراد جامعه محفوظ است و می توانند اقدام به دفع تعرضات غیر قانونی نسبت به حقوق خود کنند. بدیهی است که اولاً در مقابل هر حمله ای نمی توان دفاع کرد؛ ثانیاً خود دفاع نمی تواند بی حد و حصر باشد0

 

باید تأکید نمود که دفاع مشروع محدود به حق حیات نیست؛ بلکه در قبال تعرض به سایر حقوقی که در جامعه برای افراد شناخته شده است نیز، می توان دفاع کرد. البته در طول تاریخ دیدگاه های مختلفی در این زمینه ابزار گردیده است0

 

در این مبحث بر آنیم که روشن کنیم در قبال تعرض و حمله به چیزی، می توان دفاع کرد؟ با مطالعه ی تاریخچه ی دفاع مشروع که در گذشته فقط دفاع در مقابل جان خود شخص پذیرفته می شد و مقایسه آن با نظریه های حقوق دانان و صاحب نظران و هم چنین قوانین جزایی فعلی که الهام گرفته از تئوری های جدید هستند، اهمیت این بحث روشن می شود0

 

در خصوص دفاع از مال، نه تنها در حقوق ایران، بلکه در حقوق سایر کشورها از جمله فرانسه نیز همواره اختلاف نظر در این زمینه وجود داشته است (استفانی و سایرین، 1377، ص9-498)0

 

بدیهی است چنان چه مبنای دفاع مشروع را اجبار معنوی بدانیم و معتقد باشیم که چون آزادی اراده ی مرتکب سلب شده، وی مجازات نمی شود، اصولاً فقط در قبال حمله به نفس خود شخص، وی می تواند به عذر دفاع مشروع استناد کند؛ اما اگر معتقد باشیم که دفاع مشروع، به منظور جلوگیری از تعرض به حقوق اشخاص و نقض قانون پذیرفته شده، می توان در قبال هر گونه تعرض به حق، به دفاع مشروع استناد نمود. ماده ی 61 قانون مجازات اسلامی در این زمینه دفاع در مقابل تجاوز به نفس یا عرض و یا ناموس و یا مال خود یا دیگری و یا آزادی تن خود یا دیگری، را پذیرفته است0.

 

1-2 بیان مسئله

 

مهم ترین و اصیل ترین منبع برای اثبات احکام شرعی از دیدگاه فقیهان همه مذاهب قرآن کریم است. فقیهان فریقین در کتاب جهاد برای اثبات مشروعیت دفاع سازمان

 

عدالت جنسیتی در آموزش و پرورش در آیات متعدد قرآن کریم، احادیث و روایات متقنی که شیعه و سنی از رسول اکرم (ص) و معصومین (ع) نقل کرده­اند مورد تأکید قرار گرفته است، همچنین در اسناد بین ­المللی حقوق بشر مباحث پراکنده­ای در این خصوص صورت گرفته ولیکن مشکل اساسی در حوزه فقه برداشت­های ناصحیح از متون دینی توسط اندیشمندان مسلمان بوده بدین صورت که؛ عموماً مردانه مورد تفسیر قرار گرفته و عدالت مصرّح در آموزه­های دینی به­درستی بیان نگردیده است از این­رو در حوزه حقوق موضوعه نیز که الزاماً باید با موازین شرعی منطبق باشد، تصویب قوانین لازم و نیاز به اصلاح برخی قوانین موجود در مراجع قانونگذاری ضروری به­نظر می­رسد.

 

در حوزه حقوق بشر نیز علیرغم تبیین موضوع عدالت جنسیتی در آموزش و پرورش، عدم پایبندی دولت­ها به تعهدات خویش و عدم ضمانت اجرای کافی، عملی شدن این موضوع را با مشکل مواجه می­سازد.

 

در رساله تحقیقی حاضر با بررسی منابع کتابخانه­ای و روش توصیفی و تحلیل محتوا، یافته­ها نشان داد که اصول و مبانی آموزش و پرورش در منابع فقه و اسناد حقوق بشر به­گونه­ای تبیین شده که جنسیت­پذیر نمی­باشد ولیکن معیارها و مبانی حقوقی عدالت جنسیتی در منابع فقه با آنچه در اسناد بین ­المللی آمده تطبیق کامل ندارد چرا که آموزه­های دینی با در نظر گرفتن تفاوت­های طبیعی بین زن و مرد و ظرفیت­های وجودی هر یک، بر عدالت جنسیتی در امر آموزش و به­خصوص پرورش توجه داشته اند اما اسناد بین ­المللی بدون توجه به تفاوت­های مذکور بیشتر بر تساوی جنسیتی در امور مذکور تأکید شده و مفهوم عدالت آن­چنان مورد توجه نیست.

 

واژه­های کلیدی: عدالت جنسیتی، آموزش، پرورش، فقه، حقوق بشر

 

 فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                   صفحه

 

 کلیات پژوهش 1

 

مقدمه. 1

 

بیان مسأله 5
 

سوالات تحقیق. 5
 

فرضیه ­های تحقیق 6
 

اهداف تحقیق. 6
 

پیشینه تحقیق 7
 

اهمیت و ضرورت تحقیق. 7
 

روش تحقیق. 8
 

محدودیت­های تحقیق 9
 

ساختار تحقیق 10
فصل اول

 

مبانی نظری و تاریخچه عدالت جنسیتی در امر آموزش و پرورش

 

مقدمه. 12

 

مبحث اول: موضوع­شناسی. 12

 

گفتار اول: مفاهیم 12

 

1-1-1. تعریف واژه­ها و اصطلاحات اساسی موضوع 12

 

گفتار دوم: دیدگاه­های فقهی و حقوقی در موضوع عدالت جنسیتی  16

 

1-2-1. گرایش تقابل‌گرا 17

 

1-2-2. گرایش تساوی‌گرا 18

 

1-2-3. گرایش تعامل‌گرا 18

 

مبحث دوم: تاریخچه عدالت جنسیتی درامر آموزش و پرورش  20

 

گفتار اول: عدالت جنسیتی در امر آموزش و پرورش در صدر اسلام 20

 

گفتار دوم: تاریخچه آموزش و پرورش زنان در ایران. 22

 

1-2-1. ایران باستان 22

 

1-2-2. ایران پس از عهد باستان و ورود اسلام 23

 

1-2-3. آموزش زنان و دختران در دوران جدید. 25

 

فصل دوم

 

عدالت جنسیتی در آموزش در حقوق اسلام و حقوق بشر

 

مقدمه. 28

 

مبحث اول : عدالت جنسیتی در امر آموزش از دیدگاه حقوق اسلام 29

 

گفتار اول: جایگاه عدالت جنسیتی در آموزش در آموزه های دینی و فقه اسلامی 29

 

2-1-1. جنسیت­پذیری و یا عدم جنسیت­پذیری امر آموزش 32

 

2-1-2. گستره علومی که زن حق آموزش آن­ها را دارد. 33

 

2-1-3. فقه و کتابت زنان 36

 

2-1-4. تأثیر آموزش و تعلم زن در خانواده و اجتماع 41

 

2-1-4-1. حوزه خانواده 41

 

2-1-4-2. حوزه اجتماع. 42

 

گفتار دوم: عدالت جنسیتی در آموزش در حقوق موضوعه 43

 

2-2-1. قانون اساسی. 43

 

2-2-2 قوانین عادی 45

 

2-2-2-1 دوره پیش دبستانی. 48

 

2-2-2-2 دوره ابتدایی. 50

 

2-2-2-3 دوره متوسطه 51

 

مبحث دوم: عدالت جنسیتی در امر آموزش از دیدگاه حقوق بشر   54

 

گفتار اول: اصول عدالت جنسیتی در اسناد بین ­المللی حقوق بشر 54

 

2-1-1 اصل رایگان و اجباری بودن آموزش در اسناد بین ­المللی  54

 

2-1-2 اصل آزادی در آموزش و نقش دولت­ها در اسناد بین ­المللی 58

 

2-1-2-1 اصل آزادی آموزش و نقش دولت­ها. 62

 

2-1-2-2 قانون و آزادی حق آموزش. 65

 

گفتار دوم: دلایل تبعیض در آموزش بر مبنای جنسیت و راه­کارهای مبارزه با آن. 68

 

2-2-1 اعتقادات و باورهای فرهنگی 69

 

2-2-2 عدم توازن معلمان زن و مرد در سطوح مختلف تحصیلی 70

 

2-2-3. راه­کارهای مبارزه با تبعیض در آموزش بر مبنای جنسیت 71

 

نتیجه­. 72

 

فصل سوم

 

عدالت جنسیتی در پرورش از دیدگاه حقوق اسلام و حقوق بشر

 

 مقدمه 75

 

مبحث اول: عدالت جنسیتی در پرورش در حقوق اسلامی 76

 

گفتار اول: ویژگی­های عدالت جنسیتی در پرورش 76

 

3-1-1 فطری بودن نیاز انسان به تربیت 76

 

3-1-2 تربیت به عنوان یکی از اصول حقوق بشر 77

 

3-1-3 ویژگی فردی – اجتماعی بودن حق تربیت. 77

 

3-1-3-1 تربیت، حقی همراه با عدالت جنسیتی. 79

 

3-1-3-2 تربیت، حق والدین. 80

 

3-1-3-3 تربیت، حق حکومت 82

 

گفتار دوم: مسئولیت حاکمیت و خانواده نسبت به پرورش بدون تمایز جنسیتی. 83

 

3-2-1 تعهد به مراعات کامل و همه جانبه حق تربیت. 83

 

3-2-2 تعهد به نظارت بر حق تربیت 84

 

مبحث دوم: حق پرورش در حیطه­های گوناگون تربیتی بر مبنای عدالت جنسیتی. 86

 

گفتار اول: حق انسان در زمینه تربیت جسمی 86

 

3-1-1 پرورش جسمی سنگ­بنای شخصیت سالم 86

 

3-1-2 تربیت جسمی تضمین­کننده حیات. 88

 

3-1-3 تربیت جسمی تضمین­کننده پیش­گیری از انحرافات 89

 

گفتار دوم: حق انسان در زمینه ­های تربیت روحی و روانی  90

 

3-2-1 دینداری و تکامل معنوی 91

 

3-2-2 تربیت اخلاقی 93

 

3-2-3 تقویت و شکوفایی وجدان اخلاقی 95

 

گفتار سوم: دو مورد از مصادیق حق تربیت در متون اسلامی 95

 

3-3-1 حق تغذیه ساالم. 95

 

3-3-2 حق تربیت عواطف دینی 96

 

مبحث سوم: عدالت جنسیتی در پرورش در حقوق بشر 97

 

گفتار اول: عدالت جنسیتی در پرورش به عنوان حق طبیعی  97

 

گفتار دوم: عدالت جنسیتی و جهان­شمولی حق پرورش. 100

 

گفتار سوم: عدالت جنسیتی در پرورش در اسناد بین­االمللی حقوق بشر. 103

 

گفتار چهارم: عدالت جنسیتی و نهاد­های بین ­المللی مرتبط 105

 

3-4-1 یونسکو. 106

 

3-4-1-1 ماموریت­های یونسکو 106

 

3-4-1-2 عدالت جنسیتی، اهداف و برنامه ­های یونسکو. 107

 

3-4-1-3 عدالت جنسیتی در همکاری­های یونسکو با سازمان­ها و نهاد­های بین ­المللی دیگر 109

 

3-4-1-4 کمیسون ملّی یونسکو در ایران. 111

 

الف. هدف­های کمیسون ملی یونسکو در ایران. 110

 

ب. ارکان کمیسون ملی یونسکو در ایران 111

 

3-4-1-5 عدالت جنسیتی و تازه­ترین یافته­ های یونسکو در ایران 114

 

3-4-2 یونیسف. 116

 

3-4-2-1 یونیسف و آموزش و پرورش دختران 116