۸۳۷/۰

نرمال

مشارکت در ورزش

۱۵

۶۲۳/۰

۸۳۲/۰

نرمال

همان طور که از جدول ۴-۹ مشخص است، مقدار آماره آزمون کلوموگروف اسمیرنوف و سطح معنی‌داری آن نشان‌دهنده نرمال بودن متغیرهای پژوهش است.
۴-۳- آمار استنباطی
دراین بخش به بررسی ارتباط میان متغیرهای پژوهش با بهره گرفتن از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون تک متغیره استفاده می شود.
فرضیه اصلی:
بین مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی سالمندان شهر همدان رابطه وجود دارد.
فرض H₀: بین مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی سالمندان رابطه معنی داری وجود ندارد.
فرض H₁: بین مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی سالمندان رابطه معنی داری وجود دارد.
برای آزمون این فرضیه پس از ویرایش های لازم بر روی گویه های متغیر مربوطه و با توجه به نرمال بودن داده ها از آزمون معنی داری پیرسون استفاده شده است و نتایج به دست آمده در جدول ۴-۱۰ گزارش شده است.

جدول۴-۱۰ همبستگی ورزش و کیفیت زندگی

همبستگی

کیفیت زندگی

مشارکت در ورزش

ضریب همبستگی

۴۹۴/۰

معنی داری

۰۰۲/۰

R²

۲۴۲/۰

df

۱

تعداد

۳۸۴

با توجه به نتایج جدول ۴-۱۰، نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی سالمندان شهر همدان رابطه معناداری وجود دارد ، چرا که سطح معنی داری بدست آمده( ۰۰۲/۰=sig ) کمتر از آلفای تحقیق (۰۵/۰=α) می باشد، پس نتیجه کلی این است که هر چه مشارکت سالمندان در ورزش های همگانی بیشتر باشد، کیفیت زندگی آنها نیز بهتر و بالاتر می شود. نوع همبستگی بین دو متغیر خطی بوده یعنی هر دو توأمان افزایش یا کاهش می یابند. شدت همبستگی بین دو متغیر در سطح نسبتأ بالایی قرار دارد (۴۹۴/۰=r).
بنابراین فرض صفر مبنی بر عدم رابطه بین مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی رد و فرض یک مورد تأیید قرار می گیرد ؛ به این مفهوم که تغییرات در مشارکت در ورزش های همگانی باعث ایجاد نوسان در متغیر وابسته (کیفیت زندگی) خواهد بود. یعنی هر چه میزان مشارکت در این ورزش ها بیشتر باشد، کیفیت زندگی افراد شرکت کننده به طرف مثبت سیر می کند.

رویه‌های اجتماعی: که شامل سبک رهبری، انسجام گروه و… است.
آگاهی از موقعیت: که شامل تضاد نقش، ابهام در نقش، وضوح نقش و… است.
ارزیابی فردی : که شامل احساس شایستگی شخصی است.
رضایت شغلی: که شامل رضایت از ماهیت کار، رضایت از همکاران، رضایت از حقوق و رضایت از فرصت‌های ارتقاء است.
تجزیه و تحلیل همبستگی بین هر یک از متغیرهای مستقل با تعهد سازمانی نشان می‌دهد که تمام این متغیرها (به استثناء تضاد در نقش و ابهام نقش) با تعهد سازمانی رابطه مثبت دارند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که هیچ تفاوت معنی داری از نظر ارتباط هر یک از متغیرهای مستقل با تعهد سازمانی در هر یک از چهار گروه نمونه پژوهش وجود ندارد، لذا می‌توان گفت که تفاوت جنس و پست و مقام، ارتباط بین متغیرهای مستقل و تعهد سازمانی را در چهار گروه نمونه تعدیل کردند بدین منظور نمی‌توانند به عنوان عامل تعیین کننده مهم برای تعهد سازمانی مطرح باشند.

۲-۱۲) سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته :
آنچه از بررسی سوابق و پیشینه تحقیق توسط محقق بدست آمد قالب زیر می‌باشد:
بررسی تاثیر سبک‌های رهبری مدیران بر عملکرد دبیران در دبیرستان‌های استان آذربایجان غربی
در این تحقیق تحت عنوان ”بررسی تاثیر سبک‌های رهبری مدیران بر عملکرد دبیران سعی گردیده تا سبک‌های رهبری را از نقطه‌نظر تاثیر آن‌ ها بر عملکرد دبیران مورد بررسی قرار دهیم سبک‌های رهبری که در این تحقیق به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده شامل بعد انسان گرایی (رابطه‌مداری) و سازمان‌گرایی (وظیفه‌مداری) می‌باشد. عملکرد دبیران که به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده شامل چهار متغیر است که هر یک از این متغیرها به عنوان یک فرضیه در نظر گرفته شده‌اند این متغیرها عبارتند از: میزان رعایت مقررات اداری و آموزشی، میزان شناخت همه جانبه توانائی‌ها و محدودیت های درسی و رفتاری دانش‌آموزان، ایجاد فرصت‌های مناسب برای رشد و شکوفایی استعدادها و توانائی‌های بالقوه دانش‌آموزان، کوشش در جهت ایجاد محیطی کاملا سالم و سازنده. با توجه به این متغیرها فرضیه‌های تحقیق شامل موارد زیر است که در فصل اول تحقیق گنجانده شده است فرضیه اهم: بین سبک رهبری مدیران و سطح عملکرد دبیران رابطه معنی‌داری وجود دارد فرضیات فرعی ۱- بین سبک رهبری وظیفه‌مدار و شناخت قابلیت‌ها و خصوصیات رفتاری و تحصیلی دانش‌آموزان رابطه معکوسی وجود دارد ۲- بین سبک رهبری وظیفه‌مدار و رعایت مقررات اداری و آموزشی از جانب دبیران رابطه مستقیمی وجود دارد ۳- بین سبک رهبری رابطه‌مدار و ایجاد فرصت‌های رشد و شکوفایی استعدادهای دانش‌آموزان رابطه مستقیمی وجود دارد ۴- بین سبک رهبری وظیفه‌مدار و تلاش در جهت ایجاد محیطی سالم و سازنده ارتباطی معکوس وجود دارد. در فصل اول تحقیق حاضر علاوه بر طرح فرضیات، اهمیت و ضرورت تحقیق، قلمرو زمانی و مکانی و موضوعی تحقیق و همچنین تعریف موضوع بیان واژه‌ها و بالاخره موانع و محدودیت‌های تحقیق آورده شده‌است. برای تدوین مبانی نظری این پژوهش از روش کتابخانه‌ای استفاده شده و نظریات تئوری‌ها و مطالعات گوناگونی که در رابطه با رهبری و عملکرد مطرح شده در این فصل آورده شده است .فصل مبانی نظری در قالب سه بخش تنظیم شده که در دو بخش اول به بحث رهبری پرداخته شده و بخش سوم در رابطه با عملکرد می‌باشد در فصل سوم روش تحقیق آمده که شامل مواردی چون روش نمونه‌گیری روش جمع‌ آوری اطلاعات جامعه آماری نمونه آماری و غیره می‌باشد در فصل چهارم که تحت عنوان تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌باشد .آزمون‌های مختلفی مثل آزمون Z برای تعیین سطح عملکرد، آزمون کای-دو برای تعیین ارتباط بین متغیرها و از آزمون همبستگی اسپیرمن برای تعیین نوع ارتباط بین دو متغیرها و از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و کرامر جهت تعیین شدت رابطه استفاده شده است.
ﺗﻌﻴﻴﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺒﻚ رﻫﺒﺮی ﻣﺪﻳﺮان ﺑﺎ ﻛﺎراﻳﻲ بیمارستان‌های داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن
ﺳﺒﻚ رﻫﺒﺮی ﻣﺪﻳﺮان ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻓﺰاﻳﺶ اﺛﺮ ﺑﺨﺸﻲ، ﻛﺎراﻳﻲ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻬﺮهوری ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻌﻴﻴﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺒﻚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺪﻳﺮان ﺑﺎ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن های داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن در ﺳﺎل ۱۳۸۲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺮای اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ و ﻣﻘﻄﻌﻲ از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺒﻚ رﻫﺒﺮی رﻧﺴﻴﺲ ﻟﻴﻜﺮت اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﻨﺠﺶ رواﻳﻲ و ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮی آﻣﺎری ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه ﺳﻬﻤﻴﻪ ای ﺑﻴﻦ ۶۷۶ ﻧﻔﺮ از ﻣﺪﻳﺮان و ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن های ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﺮدﻳﺪ. شاخص‌های ﻛﺎراﻳﻲ بیمارستان‌ها ﻧﻴﺰ از واﺣﺪ آﻣﺎر داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ. ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ داده ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ در دو ﺳﻄﺢ آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ و اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ﺳﺒﻚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺒﻚ ﻏﺎﻟﺐ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﮋوﻫﺶ از دﻳﺪﮔﺎه ﻣﺪﻳﺮان و ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ درﺻﺪ اﺷﻐﺎل ﺗﺨﺖ بیمارستان‌های داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ۵۷/۳۰ درﺻﺪ، ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﻗﺎﻣﺖ ﺑﻴﻤﺎر در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ۰۷/ ۴روز، ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﺮدش ﺗﺨﺖ بیمارستان‌ها ۵۱/۴۰ دﻓﻌﻪ و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮدش ﺗﺨﺖ بیمارستان‌ها ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ۳ ۰۳/ روز ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺒﻚ ﻏﺎﻟﺐ ﻣﺪﻳﺮان بیمارستان‌ها، ﺳﺒﻚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ، راﺑﻄﻪ ای ﺑﻴﻦ ﺳﺒﻚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ آن‌ ها و ﻣﻴﺰان ﻛﺎراﻳﻲ بیمارستان‌ها وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ.

اغلب پژوهشگران دانش مدیریت وظایف مدیران را در قالب چهار مقوله اصلی بیان می‌کنند که عبارتند از: برنامه‌ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل. رساله حاضر سبک‌های رهبری سازمانی مدیران گروه‌های تولیدی شبکه‌های اول، دوم و سوم سازمان صدا و سیما را براساس مدل اقتضایی فیدلر مشخص می کند. کلیات رساله شامل بیان موضوع و اهمیت آن بوده و ضمن تبیین هدف پژوهش روش تحقیق نیز عنوان می‌گردد فرضیه‌های پژوهش عبارتند از: ۱) در موقعیت‌های مناسب رهبری سازمانی همبستگی بین سبک رهبری سازمانی و عملکرد گروه منفی است ۲) در موقعیت‌های نسبتا مناسب (متوسط) رهبری سازمانی همبستگی بین سبک رهبری سازمانی و عملکرد گروه مثبت است ۳) در موقعیت‌های نامناسب رهبری سازمانی همبستگی بین سبک رهبری سازمانی و عملکرد گروه منفی است در بررسی ادبیات موضوع رهبری سازمانی نگرش‌های سنتی رفتاری و اقتضایی بطور مبسوط شرح داده می‌شوند یکی از مدل‌های کاربردی رهبری سازمانی، مدل اقتضایی فیدلر است. مزیت این مدل آن است که به منظور بررسی سبک رهبری مدیران عملکرد گروه‌های تحت سرپرستی آنان را نیز مد نظر قرار می‌دهد. مدل اقتضایی فیدلر شامل سه بخش اساسی است : ۱) روش شناخت سبک رهبری مدیران با بهره گرفتن از پرسشنامه ۲)چارچوبی برای طبقه‌بندی موقعیت‌های رهبری سازمانی از سه عامل روابط رهبر – عضو، ساختار– وظیفه و قدرت تشکیل شده است ۳) درنظرگرفتن و مقایسه عملکرد گروه‌های تحت بررسی با توجه به یکسان‌بودن نوع فعالیت گروه‌ها یافته‌های حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که در گروه‌های تولیدی شبکه‌های اول و سوم سیما موقعیت رهبری سازمانی مناسب بوده و همبستگی بین سبک رهبری مدیران مذکور و عملکرد گروه‌های منفی است همچنین در گروه‌های تولیدی شبکه دوم سیما موقعیت رهبری سازمانی متوسط بوده و همبستگی بین سبک رهبری مدیران مذکور و عملکرد گروه‌ها مثبت است یافته‌های پژوهش هم‌جهت با فرضیه اول و دوم رساله است.
بررسی سبک رهبری و اثربخشی رفتاری مدیران مدارس متوسط دخترانه و پسرانه شهرستان ارومیه
مسئله‌ای که مطرح است عبارت از اینست که آیا میان سبک رهبری و اثربخشی رفتاری مدیران رابطه معنی‌داری وجود دارد؟ در ارتباط با این مسئله یک فرضیه اصلی و چند فرضیه فرعی مطرح می‌شود فرضیه اصلی بیانگر اینست که میان سبک رهبری اثربخشی رفتاری مدیران رابطه معنی‌داری وجود دارد و فرضیه‌های فرعی در زمینه رابطه ویژگیهای فردی مدیران (از قبیل سن، جنسیت، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه مدیریت و سابقه خدمت آموزشی) و اثربخشی رفتاری آنها می‌باشند. این تحقیق به روش توصیفی می‌باشد و به منظور اجرای تحقیق، کلیه دبیرستانهای شهرستان ارومیه که شامل ۳۰ دبیرستان است بعنوان نمونه انتخاب و اطلاعات بوسیله ابزار پرسشنامه و فرم ارزیابی مدیر آموزشگاه از معلمین این مدارس و مسئولین مقاطع گردآوری شده است و اطلاعات بدست آمده بوسیله روش های آماری آزمون t گروه های مستقل و ضریب همبستگی پیرسون و… تجزیه و تحلیل گردیده و نتایج بدست آمده فرضیه اصلی و بعضی از فرضیه‌های فرعی از قبیل رابطه سن، سابقه مدیریت، سابقه خدمت آموزشی را با اثربخشی رفتاری مدیران تائید می‌کند.

برای مثال

عضویت در IOSA
دسترسی به سالن
به رسمیت شناختن نخبگان
با داشتن تیم حسابرسان خبره از شرکت‌های هواپیمایی عضو، اینکه آیا شرایط عضویت به وسیله‌ی متقاضی برآورده شده است یا نه، بررسی می‌شود.”^[۱۰۴]
ائتلاف وان ورد هم به همین شکل دارای شرایطی است که متقاضی باید بتواند آن‌ ها را برآورده کند. ایرلاین ها حتی بعد از عضویت هم باید بتوانند خود را در سطح بقیه‌ی ایرلاین های عضو نگه‌دارند.
۳-۹-۱-۱ فرایند پیوستن AIR INDIA به استار الیانس
فرایند پیوستن Air India به استار الیانس می‌تواند بهترین مثال برای این بحث باشد.Air India اولین ایرلاینی است که تاکنون به یک ائتلاف دعوت شده است و سپس توسط همان ائتلاف عضویتش تعلیق شده است.
در دسامبر ۲۰۰۷ استار الیانس برای گسترش حضور خود را در شبه‌قاره هند، Air India را برای پیوستن به ائتلاف دعوت کرد. هرچند، مسائل مربوط به ارتقاء تکنولوژی و نرم‌افزار و عواقب ادغام با ، ورود آن‌ ها را به ائتلاف به مدت سه سال و نیم به تعویق انداخت. در جولای ۲۰۱۱ و بعد از پایان یافتن ضرب العجل Air India برای پیوستن، استار الیانس اعلام کرد که عضویت آن‌ ها را در ائتلاف تعلیق کرده است. بخشی از بیانیه‌ی استار الیانس که جهت اعلام تعلیق همکاری ارائه شد به صورت زیر است.
” اعضای استار الیانس و Air India به طور مشترک به این نتیجه رسیدندکه ادغام Air India به استار الیانس معلق شود. این اتفاق به خاطر این بود که Air India نتوانست بر اساس توافقنامه دسامبر ۲۰۰۷ به تعهدات خود مبنی بر رسیدن به حداقل استاندارد های اتصال برسد.”
در مقابل Air India به این تصمیم اعتراض کرده و در تلاش است که بتواند همه‌ی در خواست‌های استار الیانس را برآورده کند. البته آن‌ ها تاکنون (۲۰۱۳) نزدیک به ۷بیلیون دلار! برای ارضا کردن شرایط ائتلاف هزینه کرده‌اند.^[۱۰۵]
توجه به چند نکته در مورد فرایند فوق خالی از لطف نخواهد بود
پیشنهاددهنده‌ی ایجاد ائتلاف، استار الیانس است. این بدان معناست که: اهمیت بازار و مسیرهای هوایی شبه‌قاره‌ی هند برای استار الیانس به حدی بالاست که آن‌ ها حاضر می‌شوند خودشان به هند برای پیوستن به ائتلاف پیشنهاد دهند. در سال ۲۰۱۰، استار الیانس حتی تلاش خود برای قرار دادن فرودگاه ایندیرا گاندی^[۱۰۶] به عنوان قطب پروازی را آغاز کرد.
از سال ۲۰۰۷، Air India تلاش خود را برای رسیدن به دستورالعمل‌های مختلفی که برای عضویت توسط استار الیانس تعیین شده بود، آغاز کرد. تلاش‌های آن‌ ها شامل بهبود عملکرد در انجام پروازهای سر وقت و بالا بردن اطمینان از آن و بالا بردن کیفیت خدمات تا حداقل استاندارد می‌شد.
با توجه به هزینه‌های بالای سوخت و وام، حکومت هند در آوریل ۲۰۰۹ ، ۳۲ بیلیون روپیه به آن‌ ها کمک کرد. همچنین در طی یک فرایند سه ساله آن‌ ها ۴/۱ بیلیون دلار امریکا را برای ساختن بیمارستان مجهز هزینه کردند. درآمدها در مقابل هزینه‌های انجام‌گرفته چشمگیر نبود به طوری که در آخرین سال مالی (قبل از اعلام تعلیق) هواپیمایی هند نزدیک به ۱٫۷۵ بیلیون دلار امریکا متضرر شد.
دلایل متعددی برای چرایی این موضوع بیان شده است؛ کیفیت پایین خدمات، اختلافات کارگری، عدم هماهنگ کردن سیستم های کامپیوتری با سایر اعضا، سو استفاده‌ی حکومت از حقوق سفر، فساد، دخالت دولت، ، مدیریت ضعیف، نبود رسانه‌های اجتماعی، جنبه‌ی سیاسی دادن به تصمیمات تجاری و بازاریابی بی‌اثر. مشاهده می‌شود که این دلایل صرفاً مربوط به مسائل اقتصادی و سطح تکنولوژی موجود در هند نمی‌شود.
از سویی دیگر با مطالعه‌ی فرایند پیوستن ایرلاین ها به ائتلاف‌های بزرگ بین‌المللی می‌توان این نکته را هم متوجه شد که این ایرلاین ها ابتدا در سطح پایین تری با ایرلاین های دیگر همکاری می‌کنند یا باهم ادغام می‌شوند و با بهبود وضعیت خود برای پیوستن به یکی از این ائتلاف‌ها تلاش می‌کنند. در این فرایند هم ابتدا Air India و Indian Airlines باهم ادغام‌شده و بعد به دنبال ایجاد ائتلاف می روند.
مطالعه‌ی فرایند ائتلاف Air India با استار الیانس می‌تواند یک راهنمای مناسبی برای برآورد میزان هزینه‌های پیوستن به یکی از ائتلاف‌های بزرگ باشد. اگر هدف ما پیوستن به یکی از این سه ائتلاف بزرگ باشد، آنگاه این تجربه نشان می‌دهد که برای رسیدن به این هدف، زمان و هزینه‌ی زیادی باید صرف بالا بردن کیفیت خدمات ایران ایر شود. پایین آوردن میزان تاخیر های پروازی، بالا بردن سطح سیستم های کامپیوتری، مجهز کردن سالن‌های فرودگاه‌ها، بالا بردن امنیت پروازی، ساختن هتل و بیمارستان مجهز در نزدیکی فرودگاه‌ها فقط بخشی از این هزینه‌ها هستند که رسیدن به آن‌ ها یک برنامه‌ریزی چندین ساله و میلیاردها دلار سرمایه را می‌طلبد.
علاوه بر هزینه‌های بالا که اکثراً ناشی از پایین بودن سطح خدمات پروازی در ایران است باید به مسائل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی حاکم بر ایران هم توجه کرد. برای مثال از لحاظ سیاسی می‌توان به تحریم‌هایی که علیه ایران در سطح بین‌المللی اعمال می‌شود، اشاره کرد که قطعاً این تحریم‌ها باعث پایین آمدن سرعت حرکت ایران خواهد شد. دولت باید بپذیرد که از دخالت مستقیم در امور ائتلاف بپرهیزد یا از وجه سیاسی دادن به کارهای ائتلاف دوری کند. از نظر فرهنگی ما با مسائلی مانند پوشش اسلامی، عدم سرو مشروبات الکلی و مانند این‌ها مواجه هستیم. علاوه بر آن، پیوستن به ائتلاف مستلزم این خواهد بود که مدیران از وجود نخبگان استفاده کنند و نحوه‌ی انتخاب مدیران فعلی و زیردستان آن‌ ها که غالباً بر اساس روابط است، باید تغییر کند.( ائتلاف دیگر اجازه‌ی استخدام هر نیرویی را نخواهد داد و ایران باید اثبات کند که می‌تواند نیروهای مورد نیاز خود را تربیت کند.)
همچنین نبود ثبات اقتصادی در ایران مخصوصاً در نرخ ارز کار را سخت تر هم خواهد کرد. ولی مسئله و مانع اصلی مقابل ایران برای پیوستن به ائتلاف‌ها، عدم توانایی ما در ارائه‌ خدمات در سطح کشورهای عضو است. شرطی که تمامی ائتلاف‌ها از آن به عنوان حداقل نیاز برای پیوستن به ائتلاف یاد می‌کنند. صنعت حمل‌ونقل هوایی ایران دارای تعمیر و نگهداری ضعیف، تأخیر فراوان پرواز و سیستم کامپیوتری ضعیف در مقایسه با بالاترین سطح ایرلاین هاست.( حتی در این زمینه هندوستان هم فاصله‌ی زیادی با ایران دارد)
با توجه به موارد بالا، این دیگر در حوزه‌ی اختیارات حکومت است که آیا حاضر است برای مطرح‌شدن ایران در صحنه‌های هواپیمایی صلح‌آمیز بین‌المللی هزینه کند یا خیر.
۳-۹-۲ ائتلاف با یکی از ایرلاین های اطراف ایران
شکل دادن ائتلاف استراتژیک با یکی از ایرلاین هایی که در همسایگی ایران هستند، می‌تواند بهترین ابزار برای بهبود وضعیت فعلی حمل‌ونقل هوایی در ایران باشد. این کار نسبت به پیوستن به یکی از سه ائتلاف بزرگ، کار راحت تری است و در ضمن می‌تواند تمرین مناسبی برای همکاری با یکی از سه ائتلاف بزرگ باشد.
با بررسی کشورهای مجاور جمهوری اسلامی ایران، می‌توان چندین گزینه برای ایجاد ائتلاف پیدا کرد. تشکیل دادن ائتلاف با ایرلاین های امارات و قطر عملاً غیرممکن است. زیرا این ایرلاین ها به خاطر پشتیبانی شدن به وسیله‌ی شیوخ متمول عربی احتیاجی به تشکیل دادن ائتلاف ندارند. آن‌ ها حتی با هیچ‌کدام از سه ائتلاف بزرگ بین‌المللی همکاری ندارند زیرا در هر شرایطی قادر به حضور در بازار هستند. ائتلاف با عراق و افغانستان هم سودی برای ما نخواهد داشت و ما انگیزه‌ای برای همکاری با آن‌ ها نداریم. همچنین به خاطر وجود اختلاف‌های ایدئولوژیک و مبنایی میان حاکمان آذربایجان با جمهوری اسلامی ایران، امکان همکاری و ائتلاف با آن‌ ها هم وجود ندارد.
در نهایت با حذف کردن گزینه‌های بالا ، می‌توان گفت که ایرلاین های کشورهای ترکیه، ترکمنستان، ارمنستان، گرجستان(با مدیری ایرانی) و پاکستان می‌توانند نامزدهای ما برای ایجاد ائتلاف باشند.
۳-۹ -۳ ائتلاف با دیگر ایرلاین های داخلی
با توجه به حضور ایرلاین های متعدد در داخل کشور می‌توان یک جایگزین دیگر هم به مسئله اضافه کرد و آن این است که به ایرلاین های داخلی پیشنهاد دهیم که به جای رقابت باهم ( که عملاً رقابت در میزان گرفتن رانت است) به فکر شکل دادن ائتلاف باشند.
پس یک راه دیگر برای ایران ایر این خواهد بود که برای ایجاد ائتلاف با دیگر ایرلاین های داخلی مانند ماهان ایر یا قشم ایر تلاش کند.
۳-۹-۴ نتیجه
در نهایت، برای انتخاب جایگزین‌های مناسب برای بالا بردن سطح خدمات پروازی در ایران، از چند مدیر در صنعت هوایی ایران و چند استاد دانشگاه می‌خواهیم که با در نظر گرفتن شرایط ایران و مطالبی که تاکنون گفته شد، به هر کدام از این راهکارها یک عدد از بین ۱ تا ۵ نسبت دهد( از کاملاً نامناسب تا عالی). بعد از آن با معدل‌گیری از این اعداد می‌توان سه راهکار مناسب برای بررسی در فرایند ANP را انتخاب کرد.
۳-۱۰) معیارهای تصمیم‌گیری
انتخاب شریک، تعیین‌کننده ترین قسمت در ایجاد ائتلاف است. به همین دلیل تدبیر، شناسایی و تشخیص معیارهای تأثیرگذار در انتخاب شریک مناسب، برای شکل دادن ائتلاف لازم است. معیارهایی که معرفی می‌شوند باید منعکس‌کننده‌ی ابزار و راهبردهایی باشند که ائتلاف‌ها به وسیله‌ی آن‌ ها بتوانند در جهت بهبود جایگاه رقابتی خود تلاش کنند. همچنین این معیارها باید نشان‌دهنده‌ی نیازمندی‌های فردی و محیط عملیاتی ایرلاین ها باشند.
تاکنون هیچ‌گونه لیست یا خلاصه‌ای از معیارها که بتوان آن را کامل و دقیق دانست و نسخه‌ای کامل برای رسیدن به موفقت باشند، ارائه نشده است^[۱۰۷]. افراد زیادی در مقالات خود تلاش کرده‌اند که معیارهای کاملی را برای ساختن ائتلاف استراتژیک بیان کنند.
معیارهایی که در این رساله از آن استفاده می‌شود، برگرفته از مقاله‌ی لیو^[۱۰۸] (۲۰۱۲) خواهد بود. او در مقاله‌ی خود با بررسی معیارهای مختلفی که محققان دیگر ارائه کرده‌اند، یازده معیار را در قالب چهار دسته^[۱۰۹] برای ایجاد ائتلاف استراتژیک و یافتن شریک مناسب بیان کرده است. چهار دسته‌ای که لیو به آن‌ ها اشاره کرده است عبارت‌اند از:
تشکیلات سازمانی^[۱۱۰]
استراتژی
مالی^[۱۱۱]
خدمات^[۱۱۲]
در ادامه به بررسی این دسته از معیارها می‌پردازیم.
تشکیلات سازمانی
این دسته شامل سه معیار زیر است.
ارتباط^[۱۱۳]
این معیار شامل تجربه‌های حاصل از همکاری‌های قبلی و اعتماد بین ایرلاین و شریک ائتلاف، هست.
فرهنگ تعاونی^[۱۱۴]
چگونه یک ایرلاین می‌تواند هدف، رفتار و تعهد سرمایه‌گذاری^[۱۱۵] خود را با تغییرات حاصل از سازگاری درون سازمانی ائتلاف، تطبیق دهد؟
توانایی یادگیری
توانایی یک ایرلاین در یادگیری از ائتلاف در این معیار آورده شده است. این یادگیری‌ها می‌تواند شامل مهارت‌های فن آوری، نوآورانه و مدیریتی در صنعت حمل‌ونقل هوایی باشد.

مانند آیات:
«وَفِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ» و در اموال آن‌ ها حقی برای سائل و محروم است (ذاریات: ۱۹).

«فآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ» حقوق ارحام و مسکینان و درراه‌ماندگان را ادا کن (روم: ۳۸).
«وَإِذَا قِیلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ» چون گفته شد وعدۀ خداوند حق است (جاثیه: ۳۲).
«وَهُوَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ» و اوست خدایی که آسمان‌ها و زمین را به حق آفرید (انعام: ۷۳).
«وَلْیُمْلِلِ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ وَلْیَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلاَ یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئًا» و آن کسی که حق بر عهده اوست باید املاء کند و از خدا بترسد از آنچه مقرر شد چیزی نکاهد و نیفزاید (بقره: ۲۸۲).
«وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالحَقِّ  وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهِ سُلْطَانًا فَلاَ یُسْرِف فِّی الْقَتْلِ إِنَّهُ کَانَ مَنْصُورًا » کسی را که خداوند خونش را حرام شمرده نکشید مگر به حق و هرگز نفس محترمی را که خدا قتلش را حرام کرد، مکشید مگر آنکه به حکم حق مستحق قتل شود (اسرا: ۳۳).
اگرچه برای واژۀ «حق» و «حقوق» در قرآن تعریف خاصی نشده است، اما می‌توان برخی از ویژگی‌ها و خصوصیات آن‌ ها را در یک کالبدشکافی مفهومی دریافت و آن را به گونه‌ای تعریف و شناسایی کرد. چنانچه نمونه‌ها و مصادیق حق را در قرآن مورد توجه قرار دهیم، خواهیم یافت که هر حقی بر دو پایه استوار است:
۱-امتیازی برای صاحب حق
۲-تکلیفی برای طرف مقابل
پس می‌توان از آیات فوق به مسائل اخلاقی و فقهی این طور استنباط کرد که حقوق افراد جامعه را نسبت به توانایی، مورد بحث قرار می‌دهد که باید افراد توانمند حقوق آنان را رعایت کنند و در آیات دیگر احترام به زندگی و حیات انسان را مورد تأکید قرار می‌دهد که نباید بدون دلیل از بین برود.
معنای لغوی حق:
واژۀ «حق» که به‌صورت مصدر، اسم‌مصدر و صفت به کار می‌رود در اصلِ لغت به معنای ثبوت و ثابت است و در مقابل آن کلمه باطل به معنای غیرباطل است (جوهری، ج ۴، ۱۴۰۷، ص۲۳۴)
در کتاب تاج‌العروس آمده است: «الحق: موجود الثابت» (زبیدی، ج۶، ۱۳۷۷، ص۳۱۵)
صاحب کتاب منتهی‌الارب فی فقه العرب در مورد این کلمه چنین می‌گوید: «حق یکی از نام‌های باری‌تعالی و از صفات اوست و این کلمه در لغت، نقیض باطل و کاری که البته واقع شود و بهرۀ معین، کسی در جای دیگر حق را ضد باطل و یقین معنا کرده‌اند» (صفی‌پوری، ج ۲، ۱۳۸۸، ص ۲۶۳).
راغب اصفهانی، واژه‌شناس نامی و نویسندۀ بزرگ، در اصطلاحات قرآن می‌گوید: «اصل الحق المطابقه و الموافقه: اصل حق به معنای مطابقت و موافقت است» (راغب اصفهانی، ۱۳۸۸، ص ۱۰۵).
و بالاخره دکتر سید جعفر سجادی دربارۀ کلمۀ حق چنین می‌گوید:
«حق، اصطلاح فلسفی، عرفانی، فقهی و به معنای گفتار درست و فکر درست و قضیه‌ای است که مطابق با واقع باشد و موافق با نفس‌الامر و بالاخره سزاوار و درست و راست و واجب و کاری است که البته واقع شود و نامی از نام‌های خداست و راست‌کردن سخن و درست‌کردن و حکم مطابق با واقع است و اطلاق بر عقاید و ادیان و مذاهب نیز می‌شود و مقابل آن باطل است» (سجادی، ۱۳۴۱، ص ۱۳۶).
و اما آنچه به‌عنوان ماحصل کلام می‌توان گفت این است که حق به معنای سزاوار، درست و راست می‌باشد و چونکه خداوند بزرگ عین راستی و درستی است حق بر او اطلاق می‌شود و آنچه در مسیر صحیح قرار گیرد و بدون نقص و کاستی باشد حق است و آنچه از مسیر راست و درست، خارج و مطابق با واقع نباشد باطل و در نقطۀ مقابلِ حق می‌باشد و اگر انسان مطلبی را به‌درستی ادا کند گویند حق مطلب را اداء نموده است و به بیان دیگر مطلب را بدون نقص و کم وکاست بیان کرده است و این یک قاعدۀ کلی است؛ بدین معنا که هر چه مطابق با آنچه در بیرون باید باشد، واقع گردد، گویند آن حق است.
سید محمد آل بحرالعلوم در کتاب بلغه الفقیه فرموده است:
«و اما الحق، فهو یطلق (مره) فی مقابل الملک و اخری ما یراد فه و هو (بمعنیه) سلطنه مجعوله للانسان، من حیث هو علی غیره و لو بالاعتبار، من مال او شخص او همامعاً، کالعین المستجاره سلطنه علی الموجر فی ماله الخاص» یعنی: «حق به ‌کار می‌رود؛ گاه در مفهومی مقابل ملک و گاه در مفهومی مترادف با آن و به هر دو معنی سلطنت است ولو اعتباری و قراردادی که به موجب آن یک انسان، بر مالی یا شخصی یا هر دوی آن‌ ها سلطه داده می‌شود؛ مانند عین مستأجره، زیرا مستأجر سلطنت دارد بر موجر در مال مخصوص او.» (آل بحرالعلوم، ۱۴۰۳، ج ۱، ص ۱۳).
شیخ انصاری می‌فرماید: «حق عبارت است از نحوه‌ای از سلطه و توانایی» (شیخ انصاری، ۱۴۱۸، ج۳، ص ۹).
مرحوم آخوند ملامحمدکاظم خراسانی معتقد است: «حق، اعتباری خاص و اضافه‌ای ویژه است که از حکمی وضعی یا تکلیفی یا منشأ دیگر انتزاع می‌شود؛ نظیر حق تصرف و بهره‌برداری از ملک که از ملکیت انتزاع می‌شود و حق‌العماره (حق رهگذر) که از اباحه‌خوردن از میوه‌های باغی که از آن عبور می‌کند (مصباح یزدی، ۱۳۶۰ ، ج ۱۷۶، ص ۶۷۸ و خراسانی، ۱۳۱۹، ص ۲۹۴).
همچنین مرحوم آیت‌الله سیدمحسن حکیم می‌گوید: «حق نوعی از ملک است و ملک نوعی اضافه و رابطه و اعتبار ویژه‌ای است میان مالک و مملوک» (حکیم)
حضرت امام خمینی (ره) در کتاب البیع برای حق، ماهیت و جعل مستقل قائل هستند و دلیل آن را شواهد عقلایی معرفی می‌کنند (امام خمینی، ۱۳۶۶، ج ۱، ص ۴۵).
سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی چنین می‌گوید: «حق نوعی قدرت اعتباری بر شیء است که یا به عین تعلق می‌گیرد؛ مانند حق تحجیر یا به غیرعین؛ مانند حق خیار فسخ یا به شخص تعلق می‌گیرد؛ مانند حق قصاص… بنابراین، حقْ مرتبه ضعیفی از ملک و بلکه نوعی از آن خواهد بود (طباطبایی یزدی، ۱۳۷۸، ج ۱، ص ۵۵).
دکتر سیدحسن امامی دربارۀ معنای اصطلاحی حق در مباحث حقوقی می‌گوید:
«حق امری تصوری است که قانون آن را از نظر حفظ جامعه معتبر شناخته و آثاری برای آن قرار داده است. افکار ساده در اثر انس، برای حق، حقیقتی غیر از اعتبار اجتماعی می‌شناسند و توجه ندارند که هرگاه قانون، آن امر تصوری را در جامعه معتبر نشناسند و از آن حمایت نکند، وجود حقیقی نخواهد داشت؛ بنابراین نظر به جوامع مختلف با آداب و رسوم و عادات و مشرب‌های گوناگون این اعتبارات نیز ممکن است متمایز باشد؛ مثلاً یک کشور ملکیت عبد را معتبر دانسته یا رابطۀ زوجیت را در نکاح دوم معتبر بدانند؛ چنان‌که در جوامع اسلامی نیز چنین است یا در بعضی از کشورهای اروپایی چنین رابطه و مالکیتی را معتبر نمی‌شناسند» (امامی، ۱۳۷۶، ج ۱، ص ۱۲۵).
محمدحسین ساکت در مقالۀ دیباچه‌ای بر دانش می‌گوید:
حق، عبارت است از قدرت امتیاز، سلطه یا خواسته‌های پیوسته و جدانشدنی که قانون برای شخص می‌شناسد (ساکت، ۱۳۸۷، ص ۴۷).
از بررسی مطالب فوق شاید بتوان این نتیجه را گرفت که «حق» در اصطلاح، نوعی سلطه، قدرت و اقتدار یا مرتبه ضعیفی از مالکیت است که قانون آن را به افراد می‌بخشد تا در پرتو آن بتوانند آنچه را که برای آن‌ ها ثابت است به دست آورند و از مزایای آن بهره‌مند شوند و از طرفی طبیعت حق این است که قابل اسقاط باشد؛ چنانچه فردی نمی‌خواهد از حق خود استفاده کند و از امتیاز آن بهره‌مند شود، نمی‌توان او را مجبور به استفاده از حق نمود و به عبارت دیگر، حقْ زمانی متصور است که فرد، در کمال آزادی و اختیار بتواند از آن بهره‌مند شود و می‌دانیم که حق، علاوه بر صاحب حق «ذوالحق» طرف دیگری هم دارد که «من علیه الحق» نامیده می‌شود.
مشخصات و ویژگی‌های حق:
۱-حقْ امری است اعتباری که زمان، مکان، ظروف، شروط اضافات و مانند این‌ها همه در قوام و تحقق آن مؤثرند. ممکن است در زمانی یا حتی در دینی حق خاصی به چیزی تعلق گیرد و در زمان یا دین دیگر این ‌طور نباشد. قبل از اسلام و چنان‌که می‌گویند در برخی از ادیان آسمانی و حتی در حال حاضر در مبان اقوام و ملل دیگر نسبت به خمر و خنزیر، حق تملک وجود دارد درحالی‌که در اسلام این حق تملک وجود ندارد یا در میان بسیاری از ملل‌ها و حتی در این ملت خودمان در گذشته حق سرقفلی وجود نداشت، درحالی‌که در حال حاضر به نحو مستحکمی وجود دارد (گرجی، ۱۳۷۲، ص ۱۲۱و ۱۲۲).
۲-حقْ ممکن است از طبیعت شیء، سرچشمه گرفته باشد؛ مانند حق حیات و ممکن است از مقتضای اخلاق یا بناء عرف و عقلاء یا حکم شرع و قانون داخلی و بین‌المللی یا امور دیگر. به همین اعتبار است که حقوق را به این امور منسوب می‌کنند و می‌گویند حق طبیعی، اخلاقی، عرفی، شرعی، داخلی و بین‌المللی (گرجی، ۱۳۷۲، ص ۱۲۱ و ۱۲۲).
۳-حقْ مفهوم بسیطی است که در ذهن متصور می‌شود؛ ولی برای آنکه در خارج، موجود گردد باید دو طرف باشد که بین آن‌ ها رابطۀ حقوقی اعتبار شود و قوه مادی از آن حمایت کند؛ بنابراین حق دارای چهار رکن است:۱-دارندۀ حق ۲-موضوع یا مورد حق ۳-رابطۀ بین دارنده حق و موضوع آن ۴- جزاء (امامی، ۱۳۷۶، ج ۴، ص ۸ تا۱۰).
۴-مقتضای قاعده این است که همۀ انواع حق اعم از مادی و معنوی، تأسیسی و امضایی، داخلی و بین‌المللی و… مشمول ادلۀ مطلق حق است؛ چه بناء عرف، زمان‌های گذشته باشد و چه بناء عرف، امروز؛ مگر اینکه شارع آن را نپذیرفته باشد؛ مانند حق تملک خمر و خنزیر و… (گرجی،۱۳۷۲، ص ۱۲۱ و ۱۲۲).
۵-برای هر حقی دو مرحله می‌توان تصور کرد: یکی مرحلۀ اعتبار حق برای افراد و اهلیت انسان‌ها برای اینکه صاحب حق شوند که اصطلاحاً به آن «اهلیت تمتع» گفته می‌شود. در این مرحله هر انسانی در چهارچوب ویژگی‌های یک نظام حقوقی می‌تواند صاحب حق شود و هیچ‌کس حتی خود انسان نمی‌تواند چنین اهلیتی را از خود سلب نماید. مرحله دیگر اجرای حق و استیفای حق آن است که به آن «اهلیت استیفاء» گفته می‌شود. این چنین نیست که هرکس که دارای حق تمتع است دارای حق استیفاء نیز بوده و بتواند آن حق را اعمال و اجرا نماید؛ زیرا برای داراشدن حق، کافی است که انسان موجود و زنده باشد؛ ولی برای اجراء و اعمال آن این امر کافی نیست؛ بلکه اجرای حق مستقیماً و بلاواسطه منوط به استعداد طبیعی جسمی و روحی است (امامی، ج ۴ ، ۱۳۷۶، ص۱۵۱ تا ۱۵۳).
مبحث دوم:
۱-معنای لغوی تکلیف:
«تکلیف» مصدر باب تفعیل از ریشۀ «کلف» و به معنای در مشقت و سختی افتادن است.
اب‌لویس معلوف می‌نویسد: «کلف: امره بما یشق علیه؛ یعنی فردی را امر به کاری کند که برای او دشوار باشد.» (معلوف، ۱۳۸۰، ص ۶۹۵).
جوهری می‌نویسد: «کلف: به معنای ظهور اثر است و الزام شاق را از آن تکلیف گویند که اثرش در انسان ظاهر می‌شود» (جوهری، بی‌تا، ج ۴، ص ۱۴۲۴).
تکلیف نیز به معنای کاری دشوار بر عهدۀ کسی گذاشتن، فرمان کاری سخت و پرمشقت دادن، وظیفه و امری که به عهده شخص است و باید انجام دهد، تکلیف‌کردن و ای التکلیف، احاله امر شاق الی الحد (معین، ۱۳۷۸، ج ۱، ص ۱۱۲۸).
وقتی امر شاق و سختی به فردی محول می‌شود گویند فلان امر بر آن فرد تکلیف گشته است و به بیان دیگر چیزی از کسی درخواست‌کردن که در آن چیز سختی و رنج باشد.
۲-معنای اصطلاحی تکلیف:
تکلیف در اصطلاح فقهی عبارت است از:
الزام خداوند، بندگان را به انجام‌دادن و یا ترک عملی. این بعث و الزام را تکلیف گویند و شخص را مکلف و آنچه را مورد امر و یا نهی قرار گرفته است مکلف‌به خوانند (حاج‌سیدجوادی، ۱۳۷۷، ج ۵، ص ۴۸).
تکلیف در اصطلاح فقهی، از اصطلاح حقوقی آن بسیار عام‌تر است و شامل وظایف آدمی در برابر خداوند می‌شود (مصباح یزدی، ۱۳۶۶ جلسۀ ۱۷۶).
قاضی عبدالجبار در شرح اصول خمسه می‌گوید: «تکلیف آن است که کسی را آگاه سازند که باید کاری انجام دهد یا کاری را ترک کند.» (رفاعی، ۱۳۸۶، ص ۱۰۵).
بنابراین می‌توان گفت تکلیف عبارت است از حواله‌دادن امری به کسی که ممکن است راضی باشد یا نباشد. به‌هرحال او موظف به انجام آن عمل می‌باشد؛ می‌تواند آن عمل شاق باشد یا نباشد؛ ولی همین که در امرشدن رضایت وی مدنظر قرار نمی‌گیرد، لذا بار منفی شاق و سخت بودن را در درون خود دارد، یعنی به اعتباری در نظر گرفتن یا عدم رضایت امر شونده، تکلیف نامبرده می‌شود و موجب ایجاد مسئولیت برای خود می‌گردد.
۳-رابطه بین حق و تکلیف:

دیفیوژن صورت پذیرفت. از انتروکوکوس فکالیس ATCC29212 نیز به عنوان کنترل منفی استفاده گردید ۸۲
شکل ‏۴‑۱۱: مقاومت آنتی بیوتیکی انواع نمونه ها به جنتامایسین ۸۴
شکل ۴‑۱۲: مقاومت آنتی بیوتیکی انواع نمونه ها به استرپتومایسین ۸۵
فهرست جداول
جدول ‏۴‑۱: پرایمرهای استفاده شده در این مطالعه برای پیدا کردن سویه‌های مقاوم به آمینوگلیکوزید ۶۹

جدول ‏۴‑۱: نتایج مربوط به جنسیت نمونه های مثبت بدست آمده. مشخص شده است. ۸۰
جدول ‏۴‑۲: نتایج بررسی مقاومت افزایش یافته به جنتامایسین و استرپتومایسین برای انتروکوکوس فکالیس ۸۳
جدول ‏۴‑۳: نتایج بررسی مقاومت افزایش یافته به جنتامایسین و استرپتومایسین برای انتروکوکوس فاسیوم ۸۳
چکیده
زمینه وهدف: انتروکوکوس فکالیس و انتروکوکوس فاسیوم با توانمندی بالا در ایجاد بیماری­های عفونی مانند اندوکاردیت، عفونت ادراری و مننژیت هستند. توانمندی بالای آنها برای کسب ژن­های مقاومت به آنتی بیوتیک، درمان آنها را با مشکلات جدید مواجه کرده است. هدف از این مطالعه بررسی مقاومت افزایشی انتروکوکوس فکالیس و فاسیوم به آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزیدی بوده است.
مواد و روش ها: ۱۰۰ نمونه انتروکوک از آزمایشگاه بالینی نور تهران، پس از جمع آوری با بهره گرفتن از تست های بیوشیمیایی معمول، شناسایی شدند. برای سویه‌های جدا شده تست تعیین حساسیت گونه­ ها به آنتی بیوتیک­های آمینوگلیکوزیدی با غلظت­های افزایش یافته جنتامایسین ۱۲۰ میکروگرم و استرپتومایسین ۳۰۰ میکروگرم و همین طور دیگر آنتی بیوتیک­های آمینوگلیکوزیدی با بهره گرفتن از روش دیسک دیفیوژن انجام شد. در نهایت به منظور شناسایی مولکولی مقاومت، حضور ۶ ژن عامل ایجاد مقاومت با بهره گرفتن از روش Multiplex PCR بررسی شدند.
نتایج: از ۱۰۰ ایزوله، ۸۴% انتروکوکوس فکالیس و ۱۶% انتروکوکوس فاسیوم بودند. با روش دیسک دیفیوژن مشخص گردید ۵۶% از نمونه­ها به هر دو آنتی­بیوتیک جنتامایسین و استرپتومایسین با غلظت­های افزایش یافته مقاوم بودند. همچنین بیشترین مقاومت به تتراسایکلین مشاهده شد و ژن مقاومت در ایزوله­های ادرار بیش از بقیه نمونه­ها وجود داشت. در این مطالعه ۱۸ سویه­ به ونکومایسین نیز مقاوم بودند. نتایج PCR نشان داد حضور ژن­های aac(6’)-Ie-aph(2”)-Ia ، ant(4’)-Ia و aph(3’)-IIIa به ترتیب ۶۰% ، ۳۰% و ۵۰% بودند. ۹ ایزوله هر سه ژن را داشتند. همچنین ژن­های aph(2’’)-Ib ، aph(2’’)-Ic و aph(2’’)-Id شناسایی نشدند.
بحث: به دلیل وجود مقاومت دارویی در انتروکوک پیشنهاد می­ شود از روش­های مولکولی مانند PCR برای تشخیص سریع و نهایی مقاومت در کنار روش­های دیسک گزاری استفاده شود. تشخیص درست، سریع و قطعی، تنها راه جلوگیری از افزایش مقاومت به آنتی بیوتیک­ها و گسترس پدیده HLAR است.
کلمات کلیدی: انتروکوکوس فکالیس، انتروکوکس فاسیوم، مقاومت آنتی بیوتیکی، آمینوگلیکوزید، MultiplexPCR
فصل اول
کلیات
کلیات
مقدمه
انتروکوک­ها کوکسی­های گرم مثبتی هستند که اگر چه به طور معمول فلور نرمال دستگاه گوارش انسان و حیوانات محسوب می­شوند، ولی امروزه آنها به عنوان عامل مهم عفونت­های بیمارستانی مطرح هستند (۱). این باکتری­ ها به علت کسب مقاومت­های چندگانه به انواع آنتی بیوتیک­ها، به عنوان یکی از مشکلات درمانی محسوب می‌شوند. از جمله مقاومت­هایی که در انتروکوک­ها ایجاد شده است می­توان به مقاومت نسبت به دوزهای بالای آمینوگلیکوزیدها، بتالاکتام­ها و گلیگوپپتیدها اشاره کرد و از آنجائی که معمولاً ونکومایسین به عنوان آخرین راه حل درمانی برای سویه‌های مقاوم به چند دارو استفاده می­ شود (۲)، بنابراین مقاومت به ونکومایسین در بین سویه‌های انتروکوکی دارای اهمیت به سزایی است، مقاومت به آمینو گلیکوزیدها نیز به دلیل شکست درمانی در سینرژی یک داروی موثر بر دیواره باکتری (مثل پنی سیلین) و آمینو گلیکوزیدها، مشکل دیگری را در درمان آنها ایجاد کرده است (۳)، خصوصاً اینکه، این مقاومت­ها می­توانند توسط عناصر ژنتیکی مختلفی مثل ترانسپوزون­ها و پلاسمیدها بین گونه­ های انتروکوکی و حتی بین جنس­های باکتریایی منتقل شوند و در نتیجه طیف وسیعی از باکتری­ ها را درگیر کنند (۴).
حضور ژن­های مقاومت برروی کروموزم باکتریایی و یا پلاسمیدی می­توانند مقاومت به چندین آنتی­بیوتیک خانواده آمینو­گلیکوزیدی را ایجاد کند. بنابراین تعیین فراوانی ژن­های مقاومت به آمینو گلیکوزیدها می ­تواند در انتخاب یک رژیم درمانی مناسب، موثر باشد (۵).
انتروکوک­ها که سالیان متوالی، تنها به عنوان فلور غیربیماریزای دستگاه گوارش انسان و حیوانات محسوب می­شدند، در طول دو دهه گذشته، به سبب نقش موثری که در ایجاد عفونت‌های بیمارستانی داشته و استعداد ویژه­ای که در کسب مقاومت­های چندگانه نسبت به انواع آنتی بیوتیک­های مرسوم نشان داده اند، به شدت مورد توجه قرار گرفته­اند (۶, ۷).
از انواع مقاومت­هایی که نسبت به آنتی بیوتیک­های مختلف در انتروکوک­ها مشاهده می­گردد می­توان به مقاومت نسبت به دوزهای بالای آنتی بیوتیک­هایی از خانواده­های بتالاکتام­ها ( (۸)، گلیکوپپتیدها (۹) و آمینوگلیکوزیدها (۱۰) اشاره نمود.
درباره اهمیت مقاومت به دوزهای بالای آمینوگلیکوزیدها کافی است بدانیم درمان عفونت­های سیستمیک چون اندوکاردیت­ها (۱۱)، باکتریمی (۱۲)و مننژیت (۱۳) تنها در حضور رژیم­های درمانی که حاصل ترکیب آنتی­بیوتیکی با این گروه دارویی است، امکان پذیر می‌باشد. آمینو گلیکوزیدها به جهت مشاهده مقادیر روزافزون مقاومت به دوزهای بالای آنها و نقش موثری که عناصر ژنتیکی متحرک خارج کروموزمی همچون پلاسمیدها در گسترش این نوع از مقاومتها بر عهده دارند، از جایگاه ویژه­ای برخوردارند (۱۴). امروزه، دستیابی و بکارگیری بهترین، مطمئن ترین و سریعترین روش به منظور تشخیص حضور این نوع مقاومت، تعیین مقادیر MIC^[1] آنها و نیز یافتن علل انتشار و پراکندگی آنها و در آخر قضاوت پیرامون کارا بودن و یا عدم کارایی این خانواده آنتی بیوتیکی در رژیم­های دارویی، از مهمترین وظایف آزمایشگاه­های مرجع، تشخیص طبی و بیمارستان­ها می‌باشد.
بیان مسئله
انتروکوکوس شامل کوکسی گرم مثبت و کاتالاز منفی است، که تا کنون ۱۹ گونه آن شناسایی شده‌اند. اما فقط ۲ گونه از آن یعنی انتروکوکوس فکالیس وانتروکوکوس فاسیوم عامل اصلی در عفونت­های انسانی می‌باشند. این دو گونه یکی ازشایعترین عوامل عفونت­های بیمارستانی نیز محسوب می­شوند که اطلاق نام انتروکوک به دلیل توانایی حضور آنها در روده می­باشد و در ضمن این گروه یکی از مقاومترین گروه باکتری­ ها در مقابل آنتی بیوتیک­ها می­باشند (۱۵).
یکی از دلایل اصلی نقش آنها در عفونت بیمارستانی مقاومت ذاتی این باکتری به چندین آنتی بیوتیک مورد بیمارستان دیده استفاده می‌باشد و مهم‌تر اینکه شاید توانایی آنها برای دریافت مقاومت به تمام آنتی‌بیوتیک‌ها به دلیل قدرت دریافت اجزای خارجی ژنتیکی ازطریق پلاسمید است. همچنین ایجاد مقاومت می ­تواند از طریق موتاسیون صورت گیرد؛ که منجر به ایجادانتروکوک­های مقاوم به وانکومایسین می شود. کنترل این دسته بسیار مشکل شده است (۱۶, ۱۷)
روش‌های کشت به ۲۴ تا ۴۸ ساعت زمان نیاز دارد، تا باکتری رشد کرده و تعیین هویت شده و آزمایش تعیین حساسیت برای آن انجام شود(۱۸). در بعضی از موارد سرعت عمل می‌تواند جان بیمار را نجات دهد، لذا استفاده از روش مولکولی مولتی پلکس PCR جهت تشخیص باکتری‌های عامل عفونت می‌تواند مفید باشد (۱۹, ۲۰).
انتروکوک­ها^[۲]
طبقه بندی
واژه اﻧﺘﺮوﮐوک ﺗﻮﺳﻂ ﺗﯽ ﯾﺮ ﺳﯿﻠﯿﻦ ^[۳] درسال ۱۸۹۹ ﺑﺮای ﺗﻮﺻﯿﻒ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎی ﮐﻮﭼﮑﯽ^[۴] ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﻔﺖ ﯾﺎ زﻧﺠﯿﺮه­ﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه در ﻣﺪﻓﻮع دﯾﺪه ﺷﺪﻧﺪ، انتخاب شد. ﻣﺸﺎﻫﺪات اوﻟﯿﻪ در ﻣﻮرد ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت رﻧﮓ آﻣﯿﺰی ﮔﺮم، ﺷﮑﻞ، آراﯾﺶ ﺳﻠﻮﻟﯽ و ﻓﻘﺪان ﮐﺎﺗﺎﻻز، اﻧﺘﺮوﮐﻮک ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻋﻀﺎء ﺟﻨﺲ اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﮐﻮک ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﻤﻮد. ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮔﺮوه ﺑﻨﺪی ﻻﻧﺴﻔﯿﻠﺪ^[۵] در ﺳﺎل ۱۹۳۳، اﻧﺘﺮوﮐﻮﮐ­­ﻬﺎ از ﻧﻈﺮ آﻧﺘﯽ ژن اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ در ﮔﺮوه Dﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ (۲۱). ربکا لانسفیلد رده بندی جدیدی را پیشنهاد کرد. وی دریافت که اگر استرپتوکوک را در محیط کشت مایع با اسیدیته قوی ( pH=2) قرار داده و به مدت ۱۰ دقیقه در گرمای C⁰ ۱۰۰ نگه دارند ماده آنتی ژن محلولی از جنس هیدرات کربن از دیواره باکتری خارج می شود که آن را، کربوهیدرات C نامید، و بر اساس این آنتی ژن آنها را به گروه های A تا E تقسیم بندی کرد. تمام اعضای جنس انتروکوک با آنتی سرم گروه D لانسفیلد واکنش می­ دهند (۲۲, ۲۳(.
در سال ۱۹۰۶ نام انتروکوکوس فکالیس توسط اندرو و هوردر^[۶] برای ارﮔﺎﻧﯿﺴﻤﯽ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺄ ﻣﺪﻓﻮﻋﯽ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻧﻌﻘﺎد ﺷﯿﺮ، ﺗﺨﻤﯿﺮ ﻣﺎﻧﺘﯿﻮل و ﻻﮐﺘﻮز و ﻋﺪم ﺗﻮاﻧﺎیی ﺗﺨﻤﯿﺮ راﻓﯿﻨﻮز را داﺷﺖ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﺷﺪ (۲۳(.
جنسون^[۷]، انتروکوکوس ﻓﺎﺳﯿﻮم را ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ اﻟﮕﻮی ﺗﺨﻤﯿﺮی ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ از نتروکوکوس ﻓﮑﺎﻟﯿﺲ ﺑﻮد را ﺷﺮح داد (۲۴, ۲۵(.
اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﮐﻮﮐﻮس دوراﻧﺲ^[۸] توسط و وینگ که مشابه با استرپتوکوکوس فاسیوم با فعالیت تخمیری کمتر معرفی گردید، اما جنسن انتروکوکوس نخستین بار در سال ۱۹۸۴ توسط چلیپر و کلیفر ا از استرپتوکوکوها جدا شد. جنسن انتروکوک فقط دارای آنتی ژن گروه D است که جزء فلور نرمال دسگاه گوارش انسان می­باشد. سایر گونه­ ها که آنتی­ژن گروه D را دارند قسمتی از فلور نرمال روده را تشکیل می­ دهند و استرپتوکوک­های گروه D می­باشند (۲۶، ۲۷)
امروزه اما این جنس، گونه‌های متعددی را در خود جای می‌دهد که تعداد آنها در منابع مختلف از ۱۷ تا ۲۱ گونه متغیر بوده (۲۳, ۲۶) و در ۵ گروه قرار می‌گیرند (۲۶) . شایع‌ترین آنها دو گونه، E. faecium وE. faecalis هستند. اما گزارش‌هایی به ندرت مبنی بر مشاهده سایر گونه‌ها در عفونت‌های انسانی دیده شده است که از انواع این‌گونه‌ها می‌توان به E.durans، E. flavescens, E. munstii, E. gallinarum, E. avium, E. casseliflavus, E. raffinosus و E.hirae اشاره نمود (۲۲, ۲۶, ۲۷). حضور این‌گونه‌ها در مناطق مختلف دنیا متفاوت بوده است. به عنوان مثال در مواردی دو گونه E. gallinarum , E. casseliflavus. غالب‌ ترین انواع پس از E. faecalis وE. faecium گزارش شده است (۲۸).
خصوصیات بیولوژیک
اﻧﺘﺮوﮐﻮک­ها، ﮔﺮم ﻣﺜﺒﺖ ﺑﯽ­ﻫﻮازی اﺧﺘﯿﺎری و ﮐﺎﺗﺎﻻز ﻣﻨﻔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻗﺎدرﻧﺪ در ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺎوی ۵/۶% کلرید سدیم، ۴۰ % ﺻﻔﺮا رشد می­ﮐﻨﻨﺪ. آﻧﻬﺎ معمولاً در pH محدوده ( ۶ الی ۹) و در دمای C⁰ ۴۵-۱۰رشد می‌کنند. انتروکوک­ها در C⁰ ۶۰، ۳۰ دقیقه زنده می­مانند. اما رشد بهینه آنها در C⁰ ۳۷مشاهده می‌گردد. این باکتری‌ها همچنین توانایی رشد در NaCI 6.5%, pH=9.6 و نمک­های صفراوی را داشته و اغلب آنها قادر به هیدرولیز پیروات می‌باشند (۲۹, ۳۰). اعضای این گروه به راحتی قادر به رشد بر روی محیط (Blood Agar) BA بوده و غالباً قادر به لیز گبلول­های قرمز نمی­باشند (همولیز γ) اما انواع آلفا (α) و بتا (β) نیز در میان آنها مشاهده می‌گردد (۳۱). به طوری که نوع β در میان ۱۰ گونه از انواع انتروکوک­ها دیده می‌شود. این باکتری‌ها قادرند به راحتی شرایط سخت محیطی را تحمل کنند (۳۲). لذا هر جایی در طبیعت، از جمله خاک، غذا، آب، حیوانات، پرندگان و حشرات قابل جداسازی هستند (۳۳).
انتروکوک­ها، کموارگانوتروف^[۹] با متابولیسم جور تخمیر بوده و دامنه وسیعی از کربوهیدرات‌ها را تخمیر می‌کنند که محصول عمده این فرایند اسیدلاکتیک است و هیچ گازی تولید نمی‌گردد.
این باکتری­ ها فاقد آنزیم­ های سیتوکروم هستند، اما گاهی اوقات تولید کاتالاز کاذب می­ کنند . تقریباً ﻫﻤﻪ سویه‌ها ﻫﻤﻮﻓﺮﻣﺎﻧﺘﺎﺗﯿﻮ^[۱۰] ﺑﻮده و از ﺗﺨﻤﯿﺮ ﮔﻠﻮکز، اسیدلاکتیک ﺗﻮﻟﯿﺪ می‌کنند. آﻧﺘﯽ ژن ،D ﯾﮏ ﮔﻠﯿﺴﺮول ﺗﯿﮑﻮﺋﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑا دیواره سلولی اﺳﺖ ﮐﻪدرهمه سویه­ها وجود دارد. درﺻﺪ ﮔﻮاﻧﯿﻦ + ﺳیتوزﯾﻦ آﻧﻬﺎ ۳۷-۴۵ درصد می‌باشد (۳۴).
تقسیم‌بندی ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ
بر اساس توالی ۱۶SrRNA گونه­ های انتروکوک در چندین گروه قرار گرفته اند(۳۵)
ﮔﺮوه اﻧﺘﺮوکوکوس ﻓﮑﺎﻟﯿﺲ^[۱۱]: ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس ﻓﮑﺎﻟﯿﺲ، ﻫﻤﻮﭘﺮاﮐﺴﯿﺪاز و ﻣﻮراوﻧﺴﯿﺲ.
ﮔﺮوه اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس ﻓﺎﺳﯿﻮم^[۱۲]: ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس ﻓﺎﺳﯿﻮم، دوراﻧﺲ، ﻫﯿﺮه، ﻣﻮﻧﺪﺗﯽ، ﭘﻮرﮐﯿﻨﺰ و وﯾﻠﻮروم.
ﮔﺮوه اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس آوﯾﻮم^[۱۳]: ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس آوﯾﻮم، ﭘﺴﻮدواوﯾﻮم، ﻣﺎﻟﻮدوراﺗﻮس وراﻓﯿﻨﻮزوس .
ﮔﺮوه اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس ﮐﺎﺳﻠﯽ ﻓﻼووس^[۱۴]: ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس ﮐﺎﺳﻠﯽ ﻓﻼووس، ﮔﺎﻟﯿﻨﺎروم، ﻓﻼووﻧﺲ
ﮔﺮوه اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس ﺳﮑﻮروم^[۱۵]: ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺮوکوکوس ﺳﮑﻮروم و ﮐﻠﻮﻣﺒﺎ.
ﮔﺮوه اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس دﯾﺴﭙﺎر^[۱۶]: ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺮوﮐﻮکوس دﯾﺴﭙﺎر و اﺳﯿﻨﯽ.
ﮔﺮوه ﺳﺎﮐﺎروﻟﯿﺘﯿﮑﻮس^[۱۷]: ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺮوﮐﻮکوسﺳﺎﮐﺎروﻟﯿﺘﯿﮑﻮس، ﺳﻮﻟﻔﻮروس
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ انتروکوکوس فکالیس
ﮔﻮﻧﻪ­ﻫﺎی اﻧﺘﺮوﮐﻮک را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ اﺳﯿﺪ در ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺎوی ﻣﺎﻧﯿﺘﻮل و ﺳﻮرﺑﻮز ﺑﺮاث و ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰآرژﯾﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﮔﺮوه تقسیم‌بندی کرده‌اند (۳۵).
ﮔﺮوه اول ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ اﺳﯿﺪ در ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺎﻧﯿﺘﻮل ﺑﺮاث و ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ آرژﯾﻨﯿﻦ را داﺷﺘﻪ اﻣﺎ ﺳﻮرﺑﻮز ﻣﻨﻔﯽ می‌باشند. انتروکوکوس فکالیس در این دسته قرار می‌گیرد. این‌گونه ﻣﺴﺌﻮل ۹۰-۸۵ % عفونت‌های اﻧﺘﺮوﮐوﮐﯽ اﻧﺴﺎن اﺳﺖ. ﻋﻼوه ﺑﺮ روده اﻧﺴﺎن، در دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش ﻣﺮغ، ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ، ﺧﻮک، اﺳﺐ، ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﺑﺰ ﻧﯿﺰ ﯾﺎﻓﺖ می‌شود. وﺟﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ آن از دﯾﮕﺮ اﻋﻀﺎ ﮔﺮوه ۲، ﻣﻨﻔﯽ ﺑﻮدن ﺗﺴﺖ آراﺑﯿﻨﻮز اﺳﺖ. ﺗﻌﺪادی از وارﯾﺎﻧﺖ­ﻫﺎی آن ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻠﻮرﯾﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﯿﺮووات می‌باشند.