I₂Z₀SA₁

۱۰/۶ hi۲۱/۲ a-d۸۷/۰ a۱۷/۶ c-eI₂Z₁SA₀۴۸/۶ g-i۱۶/۲ b-d۷۵/۰ ab۸۰/۵ c-fI₂Z₁SA₁۲۳/۸ e-g۰۰/۲ cd۶۰/۰ cd۸۵/۴ h-jI₂Z₂SA₀۶۲/۹ c-e۴۲/۲ ab۳۶/۰ gh۶۱/۴ i-kI₂Z₂SA₁میانگین هایی که حداقل در یک حرف مشترکند، اختلاف آماری معنی داری در آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد ندارند.

۴-۹: عملکرد دانه:
عملکرد دانه تحت تأثیر سطوح مختلف آبیاری، مصرف زئولیت و مصرف سالیسیلیک اسید قرار گرفت و در سطح آماری یک درصد معنی دار شدند ( جدول۴-۹). در جدول مقایسه میانگین اثرات اصلی، تیمار بدون تنش آبی با میانگین ۷۵/۹۵۴ کیلوگرم در هکتار بیشترین و تیمار تنش آبی بر اساس ۷۰ درصد نیاز آبی گیاه با میانگین ۲۹/۴۵۵ کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند ( جدول۴-۱۰). همچنین در بین سطوح مختلف مصرف زئولیت بیشترین عملکرد دانه با میانگین ۵۸/۸۲۳ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار مصرف ۸ تن در هکتار زئولیت و کمترین آن با میانگین ۳۳/۵۸۹ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار عدم مصرف زئولیت بود (جدول۴-۱۰). مهم ترین و تأثیر گذارترین صفت در گیاهان زراعی عملکرد دانه می باشد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل دوگانهی آبیاری و زئولیت بیشترین عملکرد دانه با میانگین ۲۵/۱۰۷۱ کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار آبیاری بر اساس ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه و مصرف ۸ تن زئولیت در هکتار و کمترین عملکرد دانه با میانگین ۷۵/۳۱۸ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۷۰ درصد نیاز آبی گیاه و عدم مصرف زئولیت بود (جدول۴-۱۱). در بین اثرات متقابل دوگانهی آبیاری و سالیسیلیک اسید بیشترین عملکرد دانه با میانگین ۹۸۶ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه به همراه محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کمترین مقدار آن با میانگین ۳۳/۴۲۷ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۷۰ درصد نیاز آبی گیاه و عدم مصرف سالیسیلیک اسید بود. همچنین در بین اثرات متقابل زئولیت و سالیسیلیک اسید بیشترین عملکرد دانه با میانگین ۰۸/۸۲۵ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار مصرف ۸ تن زئولیت در هکتار و محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کمترین آن با میانگین ۱۷/۵۵۷ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار عدم مصرف زئولیت و سالیسیلیک اسید بود (جدول۴-۱۱). به نظر می رسد در مرحله ی رشد رویشی تنش خشکی منجر به کاهش سطح برگ، شاخص سطح برگ و فتوسنتز در واحد سطح برگ می شود. در نتیجه کاهش عملکرد در این مرحله به واسطه ی کاهش تعداد دانه در غوزه می باشد (Rostami et al., 2003). بیشترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری معادل ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه با ۱۶/۱۱۹۸ کیلوگرم بر هکتار و کمترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری معادل ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه با ۴۶/۹۳۶ کیلوگرم بر هکتار به ثبت رسید (فراست، ۱۳۸۹). کاهش عملکرد در مرحله ی زایشی به واسطه ی کاهش دوره ی پر شدن دانه ها، کوچک شدن دانه ها و کاهش وزن دانه ها می باشد. بر اساس نتایج حاصله از مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانهی صفات مشاهده شد که بیشترین عملکرد دانه با میانگین ۱۱۱۰ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار (آبیاری بر اساس ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه + مصرف ۸ تن در هکتار زئولیت + محلول پاشی سالیسیلیک اسید) و کمترین عملکرد دانه با میانگین ۲۵/۲۷۷ کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار (آبیاری بر اساس ۷۰ درصد نیاز آبی گیاه + عدم مصرف زئولیت و سالیسیلیک اسید) بود (جدول۴-۱۲). کاهش عملکرد و اجزای آن در تیمار تنش شدید (آبیاری معادل ۵۰% نیاز آبی گیاه) را می توان به علت کاهش تعداد دانه و وزن هزار دانه دانست (فراست، ۱۳۸۹). دلیل کاهش تعداد دانه ممکن است به علت کاهش تعداد سلول های آندوسپرمی تولید شده در مرحله ی پر شدن دانه باشد و بیشترین اثر تنش رطوبتی روی وزن دانه در مدت پر شدن دانه می باشد. همچنین دلیل این امر را می توان به عدم نمو دانه پس از گرده افشانی و باروری دانست. نتایج بدست آمده از تحقیقات انجام شده روی گلرنگ در رابطه با عملکرد دانه در مناطق مختلف تحت تنش خشکی بیانگر این موضوع است که عملکرد دانه از ۱ تا ۳/۳ تن در هکتار متغییر است ( Esendal et al., 2008). این نتایج در مناطق دیگر مانند ساکرامنتوی کالیفرنیا (Cavero et al., 1999)، آریانای تونس (Hamrouni et al., 2001)، پامپاس آرژانتین (Quiroga et al., 2001)، پونتزای ایتالیا (Lovelli et al., 2007) و اوریسای هند (Kar et al., 2007) نیز گزارش شده است.

۴-۱۰: عملکرد دانهی غوزه ی اصلی:
برخی ار محققان عنوان کرده اند که بین سطوح قطع آبیاری از نظر عملکرد دانه، اختلاف معنی درای در سطح یک درصد وجود دارد (Moosavifar et al., 2009). در جدول تجزیه واریانس مشاهده شد که عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی تحت تأثیر سطوح مختلف مصرف زئولیت، اثر متقابل آبیاری و زئولیت و اثر متقابل آبیاری و سالیسیلیک اسید قرار گرفته و در سطح آماری یک درصد و همچنین تحت تأثیر سطوح مختلف تنش آبی، اثر متقابل زئولیت و سالیسیلیک اسید و اثرات متقابل سه گانه ی آبیاری، زئولیت و سالیسیلیک اسید قرار گرفته و در سطح آماری پنج درصد معنی دار شده ولی مصرف سالیسیلیک اسید بر این صفت از لحاظ آماری تأثیر معنی داری را نداشت (جدول۴-۹). (Kafi and rostami, 2008; Cabuslay et al., 2002)، عنوان کردند که افزایش محدودیت آب در طی دوران زایشی گیاه، در کاهش عملکرد دانه مؤثر است. کاهش عملکرد دانه در شرایط آبیاری محدود را می توان به اثر کمبود آب ناشی از قطع آبیاری، که با تسریع پیری و کاهش طول دوره ی رشد و پر شدن دانه ی گیاه همراه است و همین طور به علائم ارسالی از ریشه به برگ و القای بسته شدن روزنه ها و در نهایت کاهش فتوسنتز خالص نسبت داد (Clavel et al., 2005). سایر محققان نیز علت کاهش عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی را به عدم دسترسی گیاهان به آب آبیاری نسبت دادند که در نتیجه ی آن افزایش رقابت بین گیاهان برای آب و کاهش در تعداد طبق در گیاه و تعداد دانه در طبق و

وزن هزار دانه و افزایش درصد پوکی طبق اتفاق می افتد که همبستگی معنی دار و مثبتی با عملکرد دانه دارد (Koutroubas et al., 2000). در جدول مقایسه میانگین اثرات اصلی عملکرد اقتصادی غوزه های اصلی با افزایش شدت تنش آبی مقدار آن نیز افزایش پیدا کرده به طوری که بیشترین عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی با میانگین ۵۷۶/۰ گرم مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۸۵ درصد نیاز آبی گیاه و کمترین عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی با میانگین ۵۱۱/۰ گرم مربوط به تیمار عدم تنش آبی (شاهد) بود (جدول۴-۱۰). در مورد سطوح مختلف مصرف زئولیت مشاهده شد که با افزایش سطوح مصرف زئولیت عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی نیز افزایش می یابد به طوری که بیشترین و کمترین عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی با میانگین های ۵۶۹/۰ و ۴۹۵/۰ گرم به ترتیب مربوط به تیمار مصرف ۸ تن در هکتار و عدم مصرف زئولیت می باشد (جدول۴-۱۰). مصرف سالیسیلیک اسید با میانگین ۵۲۹/۰ گرم باعث کاهش عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی نسبت به تیمار عدم مصرف سالیسیلیک اسید با میانگین ۵۳۸/۰ گرم شد (جدول۴-۱۰). نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل دوگانهی آبیاری و زئولیت نشان داد که بیشترین عملکرد اقتصادی غوزهی اصلی با میانگین ۵۹۵/۰ گرم مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۷۰ درصد نیاز آبی گیاه به همراه مصرف ۸ تن زئولیت در هکتار و کمترین آن با میانگین ۴۱۶/۰ گرم مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه و عدم مصرف زئولیت بود (جدول۴-۱۱). در بین اثرات متقابل آبیاری و سالیسیلیک اسید نیز بیشترین عملکرد اقتصادی غوزهی اصلی با میانگین ۵۹۴/۰ گرم مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۸۵ درصد نیاز آبی گیاه و عدم مصرف سالیسیلیک اسید و کمترین آن با میانگین ۴۸۶/۰ گرم مربوط به تیمار آبیاری بر اساس ۷۰ درصد نیاز آبی گیاه و عدم مصرف سالیسیلیک اسید بود. همچنین در بین اثرات متقابل زئولیت و سالیسیلیک اسید نیز بیشترین مقدار با میانگین ۵۷۹/۰ گرم مربوط به تیمار مصرف ۸ تن زئولیت در هکتار به همراه محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کمترین مقدار آن با میانگین ۴۹۱/۰گرم مربوط به تیمار عدم مصرف زئولیت و سالیسیلیک اسید بود (جدول۴-۱۱). به نظر می رسد در مرحله ی رشد رویشی تنش خشکی منجر به کاهش سطح برگ، شاخص سطح برگ و فتوسنتز در واحد سطح برگ می شود. در نتیجه ی کاهش عملکرد در این مرحله به واسطه ی کاهش تعداد دانه در غوزه می باشد (Rostami et al., 2003). طبق نتایج جدول مقایسه میانگین های اثرات متقابل سه گانهی صفات مشاهده شد که بیشترین عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی با میانگین ۶۵۷/۰ گرم مربوط به تیمار (آبیاری بر اساس ۷۵ درصد نیاز آبی گیاه + مصرف ۸ تن در هکتار زئولیت + مصرف سالیسیلیک اسید) بود و کمترین عملکرد اقتصادی غوزه ی اصلی با میانگین ۴۰۲/۰ گرم مربوط به تیمار (عدم تنش آبی + عدم مصرف زئولیت + مصرف سالیسیلیک اسید) بود (جدول۴-۱۲). عملکرد اقتصادی در تمامی گیاهان زراعی به عنوان عامل مهم اقتصادی مطرح می باشد و عوامل محیطی باعث کاهش یا افزایش آن می شود و تنش آبی یکی از آن عوامل بوده و هرچه تنش آبی شدت آن بیشتر باشد بر روی رشد کلی گیاه، فتوسنتز گیاه و سایر عوامل که در نهایت بر روی عملکرد دانه تأثیر می گذارند مؤثر بوده و باعث کاهش آن می شود ولی از طرفی مصرف زئولیت و سالیسیلیک اسید رطوبت مورد نیاز گیاه را تا حد قابل ملاحظه ای جبران کرده و از تبخیر و تعرق بیش از حد گیاه جلوگیری کرده و موجب افزایش عملکرد گیاه نسبت به حالتی که بدون زئولیت و سالیسیلیک اسید هستند می شود.

آن چه مسلّم است سعدی در حلب ازدواج کرده، امّا درباره ی ادامه ی زندگی و زمان سکونت او نمی توان سخن گفت.
۳-۲-۷- طایفه ی سعدی
شیخ شیراز در غزلی از غیرتمندی خود یاد می نماید و این مسئله را شگفت نمی داند و اعتقاد دارد که از سعد غیور، غیرتمندی عجیب نیست. گویا سعدی اعتقاد دارد که از طایفه ی سعد، صحابی مشهور پیامبر است.

سختم آید که به هر دیده تو را می نگرند سعدیا! غیرتت آمد نه عجب سعد غیور(همان،۴۳۲)
۳-۳- آثار سعدی
آثار سعدی به دو دسته ی منظوم و منثور تقسیم می شوند. هر کدام از آن ها زیبایی خاص خود را دارند . گلستان زیباترین اثر منثور شیخ ، نیز به اشعار عربی و فارسی آمیخته است. در واقع می توان گفت آثار سعدی، گنجینه ای از دانش و معارف گوناگون است که شیخ آن را چون زنبور عسل گرد آورده است .
۳-۳-۱- گلستان سعدی
می توان گفت، آن چه سبب زیبایی گلستان شده است نه تنها موضوع و محتوای آن، بلکه زیبایی کلام، تناسب جملات و عبارات، نثر آهنگین، اختصار و ایجاز مناسب و سادگی آن است، دیباچه ی زیبا ی گلستان از دیباچه های نادر، در ادبیّات فارسی است و می توان آن را از زیباترین دیباچه های تاریخ ادب فارسی نامید زیرا از همه ی زیبایی های ادبی بهره مند است.
۳-۳-۱-۱- نام گذاری کتاب توسط سعدی
نام کتاب گلستان در مقدمّه آمده است و بدون شک، این نام را سعدی برای کتاب، انتخاب کرده است. در دیباچه ی کتاب می خوانیم: ((گفتم برای نزهت ناظران و فسحت حاضران کتاب گلستان توانم تصنیف کردن.)) (سعدی ،۱۳۸۴ ، ۱۲)
و نیز آمده است که:
به چه کار آیدت زگل طبقی از گلستان من ببر ورقی (همان ،۱۲)
امید هست که روی ملال در نکشد از این سخن که گلستان نه جای دلتنگی است
(همان ، ۱۲)
در پایان کتاب نیز نام آن ذکر شده است.
((تمام شد کتاب گلستان ولله المستعان به توفیق باری عزّ اسمه در این جمله.)) (همان،۱۴۷)
۳-۳-۱-۲- علّت تألیف گلستان
علّت تألیف گلستان، در دیباچه ی کتاب بیان شده است. می توان گفت سعدی در تألیف گلستان، شناسنامه ی کتاب را تدوین کرد. در زمینه ی تألیف کتاب گفته است:
((یک شب تأمل ایّام گذشته می کردم و بر عمر تلف کرده تأسف می خوردم و سنگ سراچه ی دل به الماس آب دیده می سفتم و این بیت ها مناسب حال خود می گفتم:
هر دم از عمر می رود نفسی چون نگه می کنم نماند بسی))(همان، ۱۰)
سعدی از گذر بیهوده ی عمر، احساس زیان می کند و تصمیم می گیرد که گوشه نشینی اختیار کند. او در مقدّمه ی گلستان گفته است:((مصلحت چنان دیدم، که در عزلت نشیمن نشینم و دامن صحبت فراهم چینم و دفتر از گفت های پریشان بشویم و، من بعد، پریشان نگویم.)) (همان ،۱۱)
یکی از دوستان قدیم نزد سعدی می آید، امّا سعدی از سخن گفتن با او خود داری می کند تا جایی که دوست می گوید:
((خلاف راه صواب است و نقض رأی اولی الباب. ذوالفقار علی در نیام و زبان سعدی در کام.)) (سعدی،۱۳۸۴، ۱۱)
سعدی با دوست خود، شب در بوستانی می آرمد و صبح دوستش از بوستان مقداری گل می چیند، تا هدیه ای برای دوستان ببرد، امّا در ذهن سعدی زمینه ی نوشتن گلستان فراهم می شود و تصمیم می گیرد که شروع به نوشتن گلستان کند. شیخ اجل گفته است: (( گفتم برای نزهت ناظران و فسحت حاضران کتاب گلستان توانم تصنیف کردن، که باد خزان را بر ورق او دست تطاول نباشد.)) (همان،۱۲)
۳-۳-۱-۳- نام گذاری باب ها توسط سعدی
در دیباچه ی گلستان می خوانیم، ((امعان نظر در ترتیب کتاب و تهذیب ابواب، ایجاز سخن مصلحت دید، تا بر این روضه ی غنا و حدیقه ی علیا، چون بهشت ، هشت باب اتّفاق افتاد، از آن مختصر آمد، تا به ملال نینجامد:
باب اول : در سیرت پادشاهان باب دوم : در اخلاق درویشان
باب سوم : در فضیلت قناعت باب چهارم : در فواید خاموشی
باب پنجم : در عشق جوانی باب ششم : در ضعف و پیری
باب هفتم : در تأثیر تربیت باب هشتم : در آداب صحبت ))(همان، ۱۴)
چنان چه پیدا است، نام باب ها و تقسیم بندی کتاب، توسط سعدی صورت گرفته، این تقسیم بندی در کلیّه ی چاپ های مختلف گلستان، رعایت شده است.
۳-۳-۱-۴- سال تألیف گلستان
بنابر اعلام صریح حضرت سعدی، نگارش کتاب در سال ۶۵۶ هجری شروع و در همان سال نیز به پایان رسید.
((فصلی در همان روز اتّفاق بیاض افتاد، در حسن معاشرت و آداب محاورت،… فی الجمله هنوز از گل بستان بقیّتی موجود بود که کتاب گلستان تمام شد.)) (سعدی،۱۳۸۴ ،۱۲)
در این مدّت که ما را وقت خوش بود ز هجرت شش صد و پنجاه و شش بود
(همان ، ۱۴ )
۳-۳-۱-۵- هدف از تألیف کتاب
هدف از تألیف کتاب گلستان، پند و اندرز است. مخاطبین نصیحت سعدی، همه ی اقشار جامعه از شاهزاده ی سلغری تا روستایی محروم از مواهب زندگی هستند.
مراد ما نصیحت بود و گفتیم حوالت با خدا کردیم و رفتیم (همان، ۱۴ )
در حکایت دوم از باب هفتم می گوید:
وقتی افتاد فتنه ای در شام هر کس از گوشه ای فرا رفتند
روستازادگان دانشمند به وزیری پادشا رفتند
پسران وزیر ناقص عقل به گدایی به روستا رفتند (همان ، ۱۱۱ )
با بیان سه بیت به صورتی بسیار ساده، ارزش علم آموزی را بیان می کند تا هر کس با هر مقامی به کسب علم بپردازد.
۳-۳-۱-۶- عدم استفاده از شعر گذشتگان

۱-۴-۵- پیشنهادات کاربردی
۱- به کمک تکنیک DEA واحدهای کارا شناسایی شدند. بنابراین می توان از این واحدهای کارا به عنوان الگوی واحدهای ناکارآمد استفاده کرد و آنها را در جهت کارایی بیشتر تا رسیدن به مرز کارایی تشویق و سازمان دهی کرد.

۲- بر اساس نتایج حاصل از حل مدلهای تحلیل پوششی داده ها فازی می‌توان با معرفی واحد الگو به هریک از واحدهای ناکارا و مسئولان اجرایی، جهت افزایش کارایی و عملکرد بهینه واحد ناکارا برنامه ریزی نمود، بدین منظور برای هر شرکت سیمانی ناکارا، مقادیر مطلوب مشخص شوند (در بخش ایجاد واحد مجازی) و این واحدها برای رسیدن به کارایی تلاش کنند تا به این مقادیر نزدیک شوند.
۲-۴-۵- پیشنهادات تحقیقات آتی
۱- از پیشنهادات آتی می‌توان به حل مدل RDEA با فرض وجود ورودیها و خروجی های غیرقطعی اشاره کرد. برای این منظور باید مدل RDEA به یک مدل برنامه ریزی نیمه معین یا یک مدل NP-hard تبدیل شود و سپس با تکنیکهای مناسب حل گردد.
۲- بررسی بحث سازگاری بین جوابهای مدل RDEA و سایر مدلهای عدم قطعیت در این حوزه مثل SFA.
۳- توسعه سایر مدلهای مرتبط با DEA مثل مدل جمعی، شاخص مالمکوئیست و … در فضای بهینهسازی استوار.
۴- به کارگیری مدل ارائه شده در صنایع دیگر.
۵- انجام پژوهش برای کلیه DMU های موجود در صنعت.
۶- مجال این تحقیق برای موشکافی کارایی واحدهای بسیار کم بوده، لذا با توجه در اختیار داشتن نتایج مدل های CCR و BCC می توان به تجزیه بیشتر کارایی و مقدار کارایی به مقیاس واحدها نیز پرداخت.
۷- در مورد نهاده ها و ستانده های واحدهای تحت بررسی، تنها ستانده های مطلوب و مثبت در نظر گرفته شده اند لذا با بررسی میزان تاثیر ستاده های نامطلوب هر واحد و یا در نظر گرفتن برخی عوامل محیطی شاید به نتایج واقعی تری بتوان دست یافت.
۵-۵- محدودیت های تحقیق
هر تحقیق و پژوهش در مراحل مختلف (از برنامه ریزی گرفته تا اجرا) با محدودیت ها یا حتی مشکلاتی مواجه می باشد. در این تحقیق نیز محدودیت هایی به شرح ذیل قابل طرح است:

1. 1. شاخص هایی که در زمینه ارزیابی عملکرد شرکت های سیمانی می توان بکار برد بسیار زیاد می باشند اما به دلیل محدودیتی که در روش تحلیل پوششی داده ها وجود دارد مبنی بر اینکه مجموع ورودی ها و خروجی ها نباید از یک سوم تعداد واحدهای مورد بررسی بیشتر باشد، ناگزیر به محدود کردن شاخص ها و انتخاب شاخص های مهم تر توسط خبرگان بودیم.

1. 1. محدودیت های مالی و در اختیار نداشتن زمان کافی

1. 1. عدم دسترسی سریع به داده و طولانی و وقت گیر بودن محاسبات

1. 1. محرمانه بودن بعضی از اطلاعات و داده های مربوطه

1. 1. شرکت های سیمانی به دو دسته شرکت های هلدینگ و شرکت های تولیدی تقسیم می شوند، شرکت های هلدینگ مانند شرکت سیمان تهران، شرکت های سرمایه گذاری می باشند که شرکت های تولیدی متعددی زیر مجموعه آن می باشند، در نتیجه مقایسه کارایی این شرکت ها با شرکت های تولیدی سیمان از نظر علمی درست نمی باشد و نتایج واقع بینانه ای را به دنبال نخواهد داشت. در این پژوهش می بایست ارزیابی و مقایسه شرکت های هلدینگ و شرکت های تولیدی سیمان به صورت جداگانه صورت می گرفت که به دلیل عدم دسترسی بکامل به متخصصین امکان پذیر نبود.

1. 1. در این پژوهش برای دستیابی به ارزیابی عملی و واقع بینانه تر باید از شاخص هایی مانند استهلاک که در عملکرد شرکت های سیمانی اهمیت بسزایی دارند و شاخص های دیگری که در این صنعت تعیین کننده هستند، استفاده می شد. اما به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات چنین شاخص هایی به ناچار از شاخص هایی با اهمیت کمتر نسبت به آن ها استفاده شد

۶-۵- نتیجه گیری
تحقیق حاضر مدلی را برای ارزیابی عملکرد با ترکیب رویکرد تحلیل پوششی داده ها و منطق فازی ارائه داده است که در آن با رفع کاستی های مدل های سابق امکان مقایسه و ارزیابی بهتری داشته باشیم. مدل مذکور برای ارزیابی کارایی شرکت های سیمانی بورس اوراق بهادار مورد استفاده قرار گرفت. و با بهره گرفتن از روش MRA به رتبه بندی شرکت ها پرداختیم. و نتایج را در غالب جداولی ارائه دادیم. و در نهایت با در نظر گرفتن رویکرد خوشبینانه و با بهره گرفتن از روش اندرسون- پیترسون به رتبه بندی شرکت های کارا پرداختیم. در مقایسه با پژوهش های صورت گرفته در این زمینه، نوآوری پژوهش حاضر در این است که در دو رویکرد خوشبینانه و بدبینانه مدل تحلیل پوششی داده ها به جای استفاده از محدودیت های متفاوت محدودیت های یکسانی را بکار می گیرد و این عمل منجر به بکار گیری مرز کارایی یکسانی برای ارزیابی و مقایسه کارایی واحدهای متفاوت می شود و در این صورت مقایسه، دقیق تر و عملی تر خواهد بود. از آنجایی که داده های ما فازی هستند برای تبدیل آن ها به داده های قطعی از روش برش آلفا استفاده می شود که باعث می شود مدل مذکور به یک مدل غیر خطی تبدیل شود از این رو با اعمال تغییر متغیر، مدل را به مدل خطی تبدیل می کنیم که باعث سهولت حل مدل و کاهش محاسبات می شود و از طرفی دیگر با حذف آلفا از مدل دیگر شرکت ها ( واحدهای تصمیم گیرنده ) قادر نخواهند بود که با کاهش یا افزایش آلفا نتایج ارزیابی خود را تغییر دهند و نتایج غیر واقعی را به دنبال نخواهد داشت.

فهرست منابع
۱) آذر، عادل و صفوی، سعید(۱۳۸۳)،"ارزیابی عملکرد سازمان براساس شاخص های جوایز کیفیت- رویکرد DEA"، دانشور رفتار،۸: ۱-۱۴
۲) جوهری، عباس(۱۳۸۷)، “تحلیلی بر وضعیت
شرکت های تعاونی کانی غیر فلزی و ماشین سازی و ریخته گری"، وزارت تعاون (معاونت نظارت و بهره برداری)
۳) خلیلی دامغانی، کاوه(۱۳۹۱)،"توسعه رویکردی ترکیبی، مبتنی بر تحلیل پوششی داده های شبکه ای- فازی و شبیه سازی جهت سنجش کارایی چابکی در فرایندهای زنجیره تامین"، پایان نامه دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی
۴) خواجوی، شکراله، غیوری مقدم، علی(۱۳۹۰)،"بررسی کاربرد تحلیل پوششی داده ها در مقایسه و ارزیابی عملکرد واحدهای تجاری"، پژوهش حسابداری، شماره۲

۵) خواجوی، شکراله، و همکاران(۱۳۸۴)، “کاربرد تحلیل پوششی داده ها(DEA) در تعیین پرتفویی از کارآترین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شماره دوم

۶) سالک روشنی، اکرم(۱۳۹۰)، “رتبه بندی کارایی بانک ها ی منتخب سیستم بانکی ایران با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها"، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشکاه علامه طباطبایی
۷) سعادت، اسفندیار(۱۳۷۶)، مدیریت منابع انسانی،انتشارات سمت،چاپ دوم، تهران
۸) شوندی، حسن(۱۳۸۴)، نظریه مجموعه های فازی و کاربردهای آن در مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی شریف
۹) فتحی هفشجانی، کیامرث(۱۳۸۸)، “توسعه مدل پویای تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی کارائی واحدهای تصمیم گیری"، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
۱۰)قنبری،رعنا(۱۳۹۰)، “ارزیابی عملکرد واحدهای مرکز معاینه فنی خودروهای سبک در سطح شهر تهران با بهره گرفتن از مدل های DEA و MCDM” ،پایان نامه کارشناسی ارشد،تهران، دانشگاه علامه طباطبایی
۱۱) کاظمی، عالیه، منهاج، محمدباقر، مهرگان، محمدرضا و کامیاب مقدس، امین(۱۳۸۶)، “طراحی مدل رتبه بندی پالایشگاه های نفت کشور به روش تحلیل پوششی داده های فازی"،هفتمین کنفرانس سیستم های فازی، دانشگاه فردوسی مشهد
۱۲) کاشانی، مجتبی(۱۳۹۲)، “ارزیابی عملکرد چند دوره ای شرکت های تولید کننده سیمان با بهره گرفتن از رویکرد DEA-PCA"، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی
۱۳) کاشانی پور، محمد(۱۳۸۳)،"مقایسه و ارزیابی روش های سنجش کارایی شعب بانک و الگوی مناسب(شعب بانک تجارت استان تهران)"، پایان نامه دکتری، دانشگاه تهران

۳-۷ جدول مقایسه با راه­کارهای پیشین ۳۶
۳-۸ خلاصه فصل ۳۷
فصل چهارم: نتیجه‌گیری و کارهای آینده
۴-۱ نتیجه ­گیری ۳۹
۴-۲ پیشنهادها ۳۹
واژه‌نامه ۴۱
مراجع ۴۲
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل۱‑۱ : مکان‌ها، انتقال‌ها و کمان‌ها در یک شبکه پتری ۶
شکل۱-۲: نمایش FPN قوانین فازی ۹
شکل۱-۳: فرایند آتش ۱۰

شکل ۳-۱: نمایش شبکه پتری فازی ۲۶
شکل۳-۲: گراف دسترسی ۲۷
شکل۳-۳: وضعیت هر گره در حین اجرا ۳۱
شکل۳-۴: وضعیت گره‌های Q3(h) و Q4(h) 32
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول۳-۱: پرسش­نامه ۲۴
جدول۳-۲: فاکتورهای مورد بررسی ۲۵
جدول۳-۳: نتایج اعتبارسنجی ایستا ۲۸
جدول۳-۴: نتایج شبیه­سازی ۲۹
جدول۳-۵: جدول قطعیت محاسبه شده ۳۵
جدول۳-۶: میزان قطعیت ۳۶
جدول۳-۷: مقایسه روش پیشنهادی با راه­کارهای پیشین ۳۶

فصل اول: مقدمه

۱-۱ مقدمه

با توجه به اینکه تکنولوژی سیستم‌های مبتنی بر دانش، در حال گسترش است، نیاز بیشتری برای اعتبارسنجی سیستم‌های مبتنی بر دانش نسبت به گذشته احساس می‌شود. در سطح ارزیابی ایستا تنها خطاهایی از قبیل تکرار، تنتاقض و چرخه قابل تشخیص هستند. و هیچگونه خطای معنایی از قبیل ناهماهنگی در سطح مشخصات نیازمندیهای سیستم ارائه شده توسط پایگاه دانش مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. در این بخش ما به فرایند مدلسازی سیستم‌های مدل انسانی با بهره گرفتن از شبکه‌های پتری و ارزیابی ایستای شبکه‌ی پتری می‌پردازیم. سپس در مرحله ارزیابی پویا به بررسی ارتباط بین نودهای شبکه می‌پردازیم و از بررسی ساختار قوانین فازی برای تشخیص ناکاملی معنایی در سطح ورودی‌های سیستم و دانش محیطی و ارائه روشی برای رفع این ناکاملی می‌پردازیم.

۱-۲ اعتبار و درستی‌سنجی

برای اطمینان از صحت مدل بدست‌آمده از طریق شبیه‌سازی عموما از روش اعتبار و درستی‌سنجی (v&v) ^[۱] استفاده می‌شود. اعتبارسنجی و درستی‌سنجی به فرایندی گفته می‌شود که پس از تولید یا در طی آن اعمال می‌گردد تا از صحت و کارایی سیستم مورد نظر اطمینان حاصل گردد.
اعتبارسنجی، به این مفهوم است که نتایجی که پس از اجرای سیستم گرفته می‌شود با نتایجی که هدف ساخت سیستم بوده مطابقت کند (کار درست را انجام می‌دهد). اما درستی‌سنجی، به مفهوم انطباق کامل سیستم با توصیفی است که از سیستم ارائه شده (کار را درست انجام می‌دهد).
هدف از اعتبار و درستی‌سنجی دو مورد می­باشد: ۱) کاهش خطاها ۲)تعیین صحت سیستم.[۱]

۱-۳ توصیف مدل‌های رفتاری انسان

به منظور توصیف مدل رفتاری انسان و همچنین نگاشت آن به شبکه پتری روشی در [۱] ارائه شده است:
تعریف ۱: یک مدل رفتاری انسان ۵تایی است که Na نام مدل کنترل و فرمان، IPS مجموعه خصوصیت ورودی، InPS مجموعه خصوصیت داخلی، OPS مجموعه خصوصیت خروجی و RS نیز مجموعه قوانین است.
تعریف ۲: یک خصوصیت یک ۲تایی است که Na نام خصوصیت و Va مجموعه‌ای از حالات خصوصیت است. برای یک مدل کنترل و فرمان، خصوصیت می‌تواند به ۳ نوع تقسیم شود: که IP خصوصیت ورودی، Inp خصوصیت داخلی و OP خصوصیت خارجی است.
تعریف ۳: یک قانون یک ۴تایی است که Na نام قانون، AntS مجموعه مقدم‌های قانون، ConS مجموعه تالی‌های قانون و CF فاکتور قطعیت قانون است.
تعریف ۴: یک مقدم از یک قانون به شکل A(F) تعریف شده که A یک خصوصیت ورودی و F یک ارزش زبانی فازی است.
تعریف ۵: یک تالی از یک قانون به شکل C(G) تعریف شده که C یک خصوصیت خروجی و G یک ارزش زبانی فازی است.
تعریف ۶: یک درجه اطمینان تالی یا مقدم به شکل α(p) تعریف شده که p نشان‌دهنده یک تالی یا یک مقدم است.
حال با این توصیف به راحتی می‌توان مدل رفتاری انسان را به شبکه پتری نگاشت داد. با این توصیف می‌توان مدل کنترل و فرمان را به این صورت تعریف کرد:

۱-۴ شبکه پتری^[۲]

امروزه استفاده از متدهای مدل‌سازی در کاربردهای صنعتی خصوصاً با گسترش علوم رایانه‌ای و افزایش سرعت پردازنده‌ها، کاربرد وسیعی پیدا کرده است. یکی از روش­های مدل­سازی استفاده از شبکه‌های پتری است که در این قسمت به بیان عملکرد آن پرداخته می‌شود[۲].
شبیه‌سازی یعنی ساختمان شبیه یک سیستم به هر روش یا صورت ممکن که می‌تواند از بعضی جهات با سیستم مرجع متفاوت باشد. هدف شبیه‌سازی، مطالعه و بررسی سیستم مرجع می‌باشد. اساس و رکن مدل­سازی انتخاب مدل مناسب است. انتخاب مدل مناسب، پارامتر تعیین کننده‏ای است، لذا در ابتدا باید مدل را خوب شناخت. هر نوع ارائه یا بیان یک سیستم را مدل می گویند. مدل رفتار سیستم را بیان می‌کند و از خواص مدل­سازی، ساده‌سازی و ایجاد یکنواختی و یگانگی است. یکی از روش‌های مدل­سازی استفاده از شبکه پتری می­باشد. شبکه پتری در سال ۱۹۶۲ توسط ادعای آقای کارل آدام پتری^[۳] ابداع شد. وی بیشتر کار خود را روی سیستم اطلاعات قرار داد.
کاربرد شبکه پتری در مدل­سازی و تحلیل سیستم­ها می­باشد. سیستم­ها ابتدا به صورت شبکه پتری مدل می‌شوند سپس مدل تحلیل می‌گردد. درک صحیح سیستم از نتایج حاصل، ما را به یک سیستم مفید هدایت می‌کند.

۱-۵ اجزای شبکه پتری[۲]

۱٫ مکان^[۴]: برای نگهداری موقت token ها .
۲٫ انتقال^[۵]: مرکز فعالیت که بر روی token اثر می گذارد و شاید token جدید ایجاد کند .
۳٫ کمان^[۶]: مسیر حرکت tokenها در گراف شبکه پتری .
۴٫ token : نشانه یا مهره .
در شبکه­ های پتری مکان‌ها و انتقال‌ها به عنوان دو مجموعه مجزا از گره­ها در نظر گرفته می­شوند و کمان‌ها در حکم یال اتصال دهنده آنها می­باشند که یک سر آنها به مکان‌ها و سر دیگرشان به انتقال‌ها متصل است.

۱-۵-۱ نمایش ساختار

نمایش گرافیکی شبکه‌های پتری برای تشریح مفاهیم نظری شبکه پتری بسیار مفید است. گراف شبکه پتری روشی برای ارائه ساختار شبکه‌های پتری است که در آن دو نوع گره وجود دارد. گره‌هایی به صورت دایره (O) و خط (׀) وجود دارد که دایره‌ها نشانگر مکان‌ها و خطوط نشانگر انتقال‌ها هستند. این مکان‌ها و انتقال‌ها توسط کمان‌هایی به همدیگر متصل می‌شوند. وقتی یک کمان از یک انتقال به یک مکان متصل شود نشان­دهنده آن است که آن مکان به عنوان خروجی انتقال مذکور خواهد بود و اگر کمانی از یک مکان به یک انتقال رسم شود نشان­دهنده آن است که آن مکان ورودی انتقال مذکور خواهد بود. شکل ۱-۱ یک مثال ساده از شبکه پتری است.

شکل۱‑۱ : مکان‌ها، انتقال‌ها و کمان‌ها در یک شبکه پتری [۲]

۱-۵-۲ تعریف رسمی شبکه پتری

یک شبکه پتری یک ۵-تایی است که:
یک مجموعه محدود از مکان‌ها است.
یک مجموعه محدود از انتقال‌ها است.
یک مجموعه از کمان‌ها است.
یک تابع وزن است .
نشان اولیه^[۷] است.

۱-۶ شبکه پتری فازی

شبکه پتری فازی (FPN^[8]) ترکیبی از شبکه‌های پتری و نمایش دانش است. اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرد، ابزار موثری برای اعتبار و درستی‌سنجی مدل‌های رفتاری انسان است. FPN به عنوان یک ۸ تایی تعریف می‌شود[۱]:

۱-۴- ۷مزایا و معایب
از مزایای فرایند DMC می توان به ارزان بودن فرایند و قابلیت حذف مرکاپتان های سبک آن اشاره کرد.

از معایب فرایند DMC نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم قابلیت حذف همه سولفورها
مصرف مواد شیمیایی( سود) که بعداً نیاز به تصفیه دارند.]۵[
۱-۵ ترکیبات میعانات گازی
میعانات گازی به جریان هیدروکربنی مایعی گفته می شود که در ذخایر گاز طبیعی وجود دارد و به صورت رسوب و ته نشین در گاز استخراجی یافت می شود و عمدتا از پنتان و هیدرو کربنهای سنگین تر (+C5) تشکیل شده و دارای گوگرد پایین می باشد و معمولا عاری از انواع فلزات است و تقریبا نیمی از ان را نفتا تشکیل می دهد.
ترکیب میعانات گازی از هر میدان گازی به میدان گازی دیگر متفاوت است ،اما به صورت کلی ترکیبات آن شامل اجزای زیر خواهد بود.عموما میعانات گازی دارای وزن مخصوص ۵/۰ تا ۸/۰ بوده واغلب دارای ترکیبات ذیل می باشد:]۶[
۱- ۶ مقادیر کمی از ترکیبات گوگردی و مرکاپتانها:
الف)سولفید هیدروژن
ب) تیول ها یا همان مرکاپتانها
ج) دی اکسید کربن
د) زنجیره آلکان های خطی شامل ۲ تا ۱۲ کربن:
۱-مقادیر بالایی(قریب به %۷۰) از نفتای سبک و سنگین و هیدروکربور هایگروه نفت سفید و گروه گازوییل
۲- مقادیر بسیار کمی از هیدروکربورهای C1تا C5
۳- مقادیر کمی از ترکیبات هیدروکربوری سنگین
ه) سیکلو هگزان
و) آروماتیک ها(بنزین،تولوئن،زایلن،اتیل بنزن)]۵[
فصل دوم
مروری بر تحقیقات گذشته
مازگاروف^[۶] و ویل دانوف^[۷] در سال ۲۰۰۰ در مقاله با عنوان ” کاتالیست ها و فرآیندهای جدید برای گوگرد زدایی از نفت خام و فاضلاب های صنعتی ” بر روی انواع فرآیندهای مرکاپتان زدایی از نفت خام و میعانات گازی مطالعات دقیقی انجام داده اند و نفت خام میدان های نفتی مختلف را با درصد گوگرد موجود در هر یک ار آنها مقایسه نموده اند.]۶[
در این روش از کاتالیست های فتالو سیانین ها استفاده شده است ، این کاتالیست ها در شرکت becthal engineering ^[۸] و با توسعه فن آوری^[۹] VNIIUS انجام گردید. در این روش ابتدا نفت خام در دمای ۵۰-۶ درجه سانتی گراد وارد دستگاه شست و شوی اولیه می شود که در آنجا با بهره گرفتن از محلول هیدروکسید سدیم ۱% سولفید هیدروژن و اسید های نفتیک سبک از نفت خام جدا می شود، سپس نفت خام خروجی از این مرحله با کاتالیزور و هوا ترکیب شده و وارد راکتور اکسیداسیون می گردد که در این راکتور واکنش زیر صورت می گیرد:
۲RSNa + 0/5O₂ + H₂O RSSR + 2NaOH (2-1)
که خلاصه ای از فرایند مزبور در شکل زیر آمده است:

شکل۲-۱: دیاگرام واکنش اکسیداسیون
مخلوط خروجی از راکتور اکسیداسیون از بالا به سمت ته نشین کنندهV-4 جریان می یابد که در آنجا نفت خام با ته نشینی از کاتالیست جدا می شود.
کمپلکس کاتالیست از پایین بوسیله پمپP-1 به راکتور بر می گردد و نفت خام مرکاپتان زدایی شده از بالای مخزنV-4 به جداکنندهV-5 وارد می شود تا قطرات باقی مانده سود و کاتالیست از نفت خام جدا می گردد. این مرکاپتان زدایی نظیر DMC,DMC-1M,DMC-3و DMD-2K و فرایند زراکس می باشد که شکل های هر فرایند به تفکیک آمده است.
محلول ها از پایین جدا کنندهV-5 به ظروف V-2وV-3 بر می گردند و از بالایV-5 نفت خام مرکاپتان زدایی شده که حاوی مقداری دی سولفید(RSSR) می باشد، خارج می شود. همچنین در این مقاله به انواع فرآیندهای مرکاپتان در فرآیندDMC-1Mعلاوه بر جدا کردن سولفید هیدروژن و مرکاپتان های سبک از نفت خام سبک و میعانات گازی از نفت خام سنگین با و یسکوزیته های بالا نیز جداسازی صورت می گیرد.]۶[

شکل ۲-۲: دیاگرام فرایند DMC-1M
در فرایند DMC-3مرکاپتان های سبک و نیمه سنگین شامل مرکاپتان های متان، اتان ، پروپان و بوتان از نفت خام میعانات گازی می تواند جدا شود که نمایی از آن در شکل آمده است.

شکل۲-۳:دیاگرام فرایند ۳DMC-
در فرآیندDMD-2K جداسازی ترکیبات گوگرد دار نظیرH₂S,RSH,COS,CS₂ از هیدروکربن های اتان تا هگزان صورت می گیرد که فرایند این جداسازی در شکل آمده است.]۶[

شکل۲-۴ :دیاگرام فرایندDMD-2K