1-2)بیان مسئله. 4
1-3)اهمیت موضوع 4
1-4)انگیزه انتخاب موضوع 5
1-5)هدف از انتخاب موضوع 5
1-6)روش تحقیق 5
1-7)فرضیه تحقیق 5
1-8)سازماندهی تحقیق 6
1-9)پیشینه تحقیق 6
1-10)مبحث اول:تاریخچه تقنینی راجع به بزهکاری اطفال 6
1-10-1)گفتار اول: تحولات حقوقی راجع به بزهکاری اطفال از منظر حقوقی گذشتگان 7
1-10-2)گفتار دوم :طفل از دیدگاه قوانین موضوعه ایران 7
1-11) مبحث دوّم : تعاریف و مفاهیم 11
1-11-1)گفتار اوّل : تعریف طفل 11
1-11-2)گفتار دوم : صغار ممیز و غیر ممیز ( طفل ممیز و غیر ممیز ). 12
1-11-3)گفتار سوم : تعریف بلوغ 13
1-11-3-1) تعریف بلوغ از لحاظ لغوی ، شرعی 13
1-11-3-2) بلوغ در آیات قرآنی : 14
1-11-3-3) بلوغ از نظر اصول ، روایات و منابع فقهی : 15
1-11-3-4)بلوغ در مذاهب پنج گانه : 16
1-11-3-5)بلوغ از نظر علوم تجربی و اصول علمی 18
1-12)مبحث سوم : نصاب برای مسئولیت کیفری 19
1-12-1)گفتار اول: مسئولیت در جرائم اطفال و مبانی آن 19
1-12-2)گفتار دوّم : حداقل سن مسئولیت کیفری اطفال در مقررات بین المللی 20
1-12-3)گفتار سوّم : حداقل سن مسؤلیت کیفری اطفال درحقوق ایران 21
1-13)مبحث چهارم : تعاریف و مفاهیم بزه ، بزهکاری و ناسازگاری 27
1-13-1)گفتار اوّل : تعریف بزه ، بزهکاری و مقایسه آن با ناسازگاری 27
1-13-2)گفتار دوّم : انواع بزهکاری 29
1-13-3)گفتار سوّم : شرایط و وضعیت تحقق بزه در بزهکار. 30
1-14)مبحث پنجم : ویژگیهای بزهکاری اطفال 30
فصل دوم:ادبیات نظری تحقیق 33
2-1)بخش اول :تربیت ، فواید ،آثار وعوارض آن 34
2-2)مبحث اول : تعریف تربیت و اهمیت آن 35
2-2-1)گفتار اول : تعریف تربیت. 35
2-2-2)گفتار دوّم : علم تربیت. 36
2-2-3)گفتار سوّم : اهمّیت تربیت. 37
2-2-3-1)جنبه ی فردی : 37
2-2-3-2)جنبه ی اجتماعی : 37
2-3)مبحث دوّم : وظایف ، اهداف ، فواید و اصول تربیت. 37
2-3-1)گفتار اول : وظایف و اهداف تربیت. 37
2-3-2)گفتار دوّم : فایده و لزوم تربیت و اصول آن 38
2-4)مبحث سوّم : عاملان ، ابعاد ، مراحل و روش های تربیت. 40
2-4-1)گفتار اول : مراحل و ابعاد تربیت. 40
2-4-2)گفتار دوم : ابزار و روش های تربیت. 41
2-5)بخش دوّم :نقش و جایگاه تربیتی خانواده (والدین) بر کودکان 42
2-6)مبحث اول : خانواده و انواع آن 42
2-6-1)گفتار اول : تعریف خانواده. 42
2-6-2)گفتار دوّم : تربیت و پرورش خانوادگی 43
2-6-2-1)روش عادی : 43
2-6-2-2)روش عقلی : 43
2-6-3)گفتار سوم : چگونگی متأثر شدن شخصیت فرد از مناسبات خانوادگی 44
2-7)مبحث دوّم : والدین و نقش آنان در تربیت. 45
2-7-1)گفتار اول : تعریف والدین 45
2-7-2)گفتار دوّم : انواع والدین 46
2-8)مبحث سوم : جایگاه کودک در خلقت و خانواده. 47
2-8-1)گفتاراول : جایگاه کودک در خلقت و خانواده. 47
2-8-2)گفتار دوّم : ارتباط دوره ی کودکی با نوجوانی 48
2-8-3)گفتار سوم : نیازها و خصوصیات عاطفی دوره ی نوجوانی و جوانی 49
2-8-3-1)خصوصیات عاطفی دوره ی نوجوانی و جوانی 49
2-8-3-2)نیازهای دوره ی نوجوانی و جوانی 49
2-8-4)گفتار چهارم : وظایف والدین و حقوق کودکان 50
2-9)مبحث چهارم : خصایص والدین و شرایط احراز آن 52
فصل سوم:روش تحقیق 54
3-1)بخش اول : تبعیض والدین و تأثیر آن در اختلالات رفتاری کودکان 55
3-2)مبحث اوّل : عوامل موثر در بزهکاری 55
3-3) علل روانی 55
3-3-1)تأثیر اخلاقی ارث : 55
3-3-2)تأثیر بیماریهای مزمن والدین : 56
3-3-3)اثرات ارثی اعتیاد به الکل و مواد مخدر : 56
3-4) علل بیرونی 57
3-4-1)محیط خانوادگی : 58
3-4-2)مسکن : 58
3-4-3)عوامل آموزشی : 59
3-4-3-1)مطبوعات و نشریات : 59
3-4-3-2)وسایل تفریح : 59
3-4-4)اقتصاد عمومی : 60
3-4-5)اقتصاد شخصی : 60
3-5)مبحث دوم : اختلالات رفتاری کودکان 61
3-5-1)گفتار اول : اختلالات رفتاری کودکان 61
3-5-2)گفتار دوّم : اختلالات شخصیتی 61
3-5-3)گفتار سوّم : بیماریهای روانی کودک. 62
3-5-4)گفتارم چهارم : اهداف و علل بدرفتاری کودکان 63
3-5-4-1)جلب توجه : 63
3-5-4-2)تلاش برای کسب قدرت : 63
3-5-4-3)انتقام جویی : 63
3-5-4-4)بهانه جویی : 63
3-5-4-5)استفاده از واکنشهای دفاعی : 64
3-6)مبحث سوم : رفتارهای نامتعارف و چگونگی تأثیرات آن برساختار روانی کودک. 64
3-6-1)گفتار اول : کتک زدن کودک ( خشونت و تنبیه ). 64
3-6-2)گفتار دوّم : کمبود محبت ( نبودن نوازش ). 64
3-6-3)گفتار سوم : زیاده روی در محبت. 65
3-6-4)گفتار چهارم : طرد کودکان 65
3-7)بخش دوم: جلوهها وآثار رفتارهای تبیض آمیز. 66
3-8)مبحث اول : والدیندربزهکاریاطفال 66
3-8-1)گفتار اول: تعریف تبیض. 66
3-8-2)گفتار دوّم : مبارزه با تبیعض نه تفاوت. 69
3-8-3)گفتار سوم : منشأ و مبنای تبعیض. 69
3-9)مبحث دوّم : عدالت و تبعیض در والدین و جلو های آن 71
3-9-1)گفتار اوّل : نقش تبعیض والدین در کودکان 71
3-9-2)گفتار دوّم : نقش و رابطه ی عدالت با تبعیض. 73
3-9-3)گفتار سوّم : جلوه ها و علل تبعیض. 75
3-10)مبحث سوّم : عوارض و آثار تبعیض و ضرورت پرهیز از آن 77
3-10-1)گفتار اوّل : عوارض و آثار تبعیض. 77
3-11)مبحث چهارم : حسادت و رابطه ی آن با تبعیض. 79
3-11-1)گفتار اوّل : تعریف و سابقه ی تاریخی حسادت. 79
3-11-2)گفتار دوّم : سرچشمه و اشکال حسادت در کودکان 80
3-11-3)گفتار سوّم : نقش و رابطه ی حسادت با تبعیض در ناهنجاریهای کودکان 81
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده های تحقیق 83
4-1)پیشنهادها و راهکارها. 84
4-1-1)تدابیر پیشگیری کننده قبل از ارتکاب جرم توسط اطفال : 84
4-1-2)راهکارهای اصلاحی پس از ارتکاب جرم توسط اطفال 85
4-2)نتیجه گیری 87
منابع ومآخذ 92
چکیده
کودکان و نوجوانان در زمره ی اقشار با اهمیت جامعه هستند که نحوه اعمال و رفتار با آن ها نیازمند اتخاذ تدابیر ویژه ومجزا می باشد ،همین امرموجب شده استکهپژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل تاثیرگذار در ناهنجاریهای کودکان و شیوه های تربیتی والدین و میزان تأثیر تبعیض به عنوان یک صفت نابهنجار ازناحیه پدرومادر در روح و روان و شخصیت کودک اختلال ایجادنموده و ازجمله عواملی است که اطفال ونوجوانانرابه سوی بزهکاری سوق می دهد،این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی و کتابخانه ای انجام شده است و مشتمل بر چهار فصل است که فصل اول آن مطالبی راجع به تعاریف طفل ، بلوغ ( اعم از شرعی ، جسمی ، عقلی و اجتماعی ) نصاب و حداقل سن مسؤلیت کیفری در حقوق ایران در مقایسه با مقررات بین المللی ، مقایسه بزهکاری با ناسازگاری و شرایط تحقق بزه در بزهکار و فصل دوم آن به بحث تربیت کودک ، نقش و جایگاه تربیتی خانواده ( والدین ) وظایف و نقش آنان در تکوین شخصیتی کودکان پرداخته و فصل سوم آن تحت عنوان اثر رفتارهای تبعیض آمیز والدین دراختلالات رفتاری کودکان که طی دو بخش جداگانه به مطالبی راجع به تأثیر تبعیض والدین در اختلالات رفتاری ، شخصیتی و روانی کودکان در بخش اول و با ارائه تعاریفی از تبعیض ، جلوه ها ، آثار و مظاهر ، علل رفتارهای تبعیض آمیز والدین و ضرورت پرهیز از آن ضمن مقایسه و رابطه آن با حسادت در بخش دوم پرداخته شده است تا ضمن تنویر ذهن خوانندگان محترم راجع به اهمیت نقش رفتاری و تربیتی والدین در تکوین شخصیتی کودکان به عنوان سرمایه های اصلی بشریت و مولدین نسلهای آینده باشد
نهایتاً با ارئه راهکارها و پیشنهارات لازم در دو دسته جداگانه ، دسته اول به تدابیر پیشگیری کننده قبل از ارتکاب جرم و جلوگیری از انحطاط اخلاقی ، اجتماعی و فرهنگی و . همچنین پیشگیری از ارتکاب احتمالی بزه از ناحیه آنان ودسته دوم به راهکارهای اصلاحی پس ازارتکاب جرم توسط کودکان پرداخته شده است،و در پایان نتیجه ای که ازپژوهش حاضرحاصل شده است رابررسی می نماید .
واژگان کلیدی: کودکان ، بزهکاری ، نوجوانان ، والدین ، تبعیض
فصل اول :کلیات تحقیق
1-1)مقدمه
حضرت علی (ع) فرمودند ، فرزندانتان را قبل از تولد تربیت کنید ، یعنی اول خودتان بعد فرزندانتان .
تربیت کودک و نوجوان کار سهل و ساده ای نیست بلکه کار ظریف و دقیقی است که صدها نکته باریک تر از مو دارد ، والدین با روان کودک سروکار دارند ، جهان نوجوان جهان دیگری است و افکار او افکار دیگر ، او اندیشه های دیگری دارد ، روح بسیار ظریف و حساسی دارد که از هر نقشی خالی و برای پذیرش هر تربیتی آماده است . انسان کوچکی است که هنوز شکل ثابتی نگرفته و برای قبول هر شکلی صلاحیت دارد. و الدین نخستین افراد مسوول در اصلاح و فساد جامعه هستند و آنان را در قبال خدا و اجتماع مسوولیتی عظیم است که سهل انگاری در آن به یقین تعیین عقوبتی به همراه خواهد داشت . پیامبر اکرم (ص) می فرمایدچنان که پدرت به تو حقّی دارد فرزندانت نیز حقّی دارند.
اهمیت تربیتی کودکان به حدی است که آینده بهتر یک کشور در گرو آموزش و تربیت صحیح و بهتر کودکان آن کشور است ، چرا که اگر کودکان نیز همانند گذشتگان خود یا بدتر از آنان تربیت شوند ، روند زندگی آنها دچار تکرار و پس رفت می شود . تأثیر پذیری کودکان ناشی از عوامل متعدد و مختلف بیرونی و درونی است ، پس شناسایی عوامل تأثیر گذار و میزان تأثیر آن بر کودکان و یافتن راهکارهای مناسب آموزشی و تربیتی به منظور کاهش اثرات مخرب ، عوامل مذکور می تواند راهگشای مناسبی جهت بهبود شرایط تربیتی نسلهای آینده بشریت باشند.
از جمله عوامل تأثیر گذار بر اطفال و کودکان می توان به نقش خانواده اشاره کرد که به تنهایی می تواند تأثیر چشمگیری برفرایند عوامل تأثیر گذار داشته باشد ، زیرا فرزندان در خانواده براثر تحرکات و اعمال نسنجیده والدین و اطرافیان آسیب های شدید می بینند که برای بررسی علمی کنش های روابط درون خانوادگی و کارکرد تربیتی روانی و عوامل آسیب رسان در فرایند بزهکاری نیازمند شناختن پیچیدگی های مربوط بدان می باشیم .
کودکان نیز با توجه به استعدادهای بالقوه لازم ، تحت تأثیر نحوه تعلیم و تعلّم و تربیت و رفتارهای اطرفیان قرارگرفته ، به علاوه با توجه به اینکه در طول شبانه روز مدّت زمان بیشتری را در کنار خانواده و تحت تأثیر آموزشهای رفتاری آنان می باشند لذا اثر پذیری بیشتر در کلیه ابعاد از آنان خواهند داشت .
از این نظر ضرورت دارد که با نگاه جدی تری ضمن تعمق و اندیشه کافی به منظور دستیابی به پاسخ سئوال
راجع به اینکه چرا رفتار تبعیض آمیز والدین باعث بروز اختلالات رفتاری کودکان می گردد و نیز چگونگی تأثیر تبعیض به عنوان یک صفت نابهنجار رفتاری والدین در ساختار روانی و شخصیتی کودکان و نهایتاً سوق دادن آنان به سوی بزهکاری می گردد.
1-2)بیان مسئله
با توجه به اینکه بعضاً مشاهده می شود که رفتار دوگانه همراه با تبعیض والدین در برخورد با فرزندان بدون در نظر گرفتن توانایی ها و ظرفیت های آنها زمینه کج رفتاری و ستیزه جویی و ناسازگاری فرزندان نسبت به والدین می شود و در پی این عدم حسن تدبیر والدین با فرزندان منجر به دلسردی و خانه گریزی آنها شده و نهایتاً این گروه به دنبال یک محیط آرام برای خود هستند و در پی این خانه گریزی موجب جذب گروه همسالان می شوند و مصاحبت و مجالست آنان را برای خود مناسب تلّقی می کنند و در نتیجه زمینه و بستر انحراف برای آنها بتدریج فراهم می شود از این حیث است که پژوهشگر در صدد است بتواند با بهره گرفتن از منابع ،بررسی و علل رفتار تبعیض آمیز والدین و ارائه راهکارهایی جهت تصحیح رفتار آنان ضمن کمک به این اقشار آسیب پذیر میزان این نوع آسیب ها را در جامعه کاهش دهد.
با توجه به تغییر رویکرد سیاست تقنینی ( که گامی رو به جلو در حمایت از کودکان و اطفال برداشته است ) و ظرفیت های موجود در قوانین شکلی و ماهوی بتوان نظر به این قابلیت ها حمایت قانونی از این نوع فرزندان نمود.
1-3)اهمیت موضوع
کودکان در زمره اقشار با اهمیت جامعه هستند چرا که سعادت و آسایش و رفاه هر جامعه در گرو تربیت صحیح فرزندان امروز است و با توجه به نقش والدین در آموختن مهارتهای اجتماعی و تعامل بادیگران که منتهی به حضور موفق طفل در جامعه و رفتار متناسب با ارزشها و هنجارهای پذیرفته شده خواهد بود، بنابراین چنانچه