صادرات یکی از معروفترین، مقرون به صرفه­ترین و کم­خطرترین روش­های ورود به بازارهای خارجی است و به دلیل رقابت شدید در بازارهای خارجی منجر به توسعه اقتصادی و بهبود عملکرد شرکت­ها می­شود. در ادبیات”عملکرد صادرات” عبارت است از حدی که اهداف بنگاه (شامل اهداف راهبردی و اهداف اقتصادی) برای صادرات یک محصول از طریق طرح‌ریزی و اجرای راهبردهای بازاریابی صادراتی محقق می‌شود. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر گرایش کارآفرینانه و تعهد سازمانی بر عملکرد صادرات شرکت‌های صنایع غذایی در شهر تهران می‌باشد. نوع تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش گردآوری داده‌ها توصیفی و پیمایشی است. بدین منظور با بهره گرفتن از مطالعات پیشین و مصاحبه با صاحب‌نظران، پرسشنامه­ای برای سنجش سازه­ها طراحی گردید. سپس حدود 50 شرکت از شرکت‌های فعال در صنعت مواد غذایی انتخاب‌شده و از طریق تکمیل پرسشنامه توسط 70 نفر از مدیران ارشد و مدیران صادرات شرکت‌ها، داده‌های موردنیاز در این تحقیق جمع‌آوری گردید. روابط ساختاری بین متغیرها با بهره گرفتن از مدل‌سازی معادلات ساختاری، نرم‌افزار SmartPLS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج بیانگر این است که گرایش کارآفرینانه اثر مستقیم بر عملکرد صادرات ندارد ولی به‌صورت غیرمستقیم از طریق عملکرد نوآوری و ظرفیت جذب دانش بر عملکرد صادرات تأثیر می­گذارد. علاوه بر این، تعهد مستمر به‌عنوان یکی از ابعاد تعهد سازمانی بر عملکرد صادرات شرکت‌های صادرکننده مواد غذایی به‌صورت مستقیم اثرگذار است.

 

کلمات کلیدی: عملکرد صادرات، صنعت مواد غذایی،گرایش کارآفرینانه، تعهد سازمانی

 

 

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                        صفحه

 

1-فصل اول : مقدمه و کلیات طرح تحقیق 2

 

1-1مقدمه. 2

 

1-2تعریف مسأله. 3

 

1-3ضرورت تحقیق 7

 

1-4سوا لات تحقیق. 8

 

1-5اهداف تحقیق   8

 

1-6فرضیه‌های تحقیق 8

 

1-7مدل مفهومی پژوهش     9

 

1-8مواد و روش انجام تحقیق 10

 

1-9جامعه آماری. 10

 

1-10روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها 10

 

1-11جنبه جدید بودن و نوآوری 11

 

1-12تعریف واژگان عملیاتی 11

 

2-فصل دوم: ادبیات تحقیق 14

 

2-1مقدمه. 14

 

2-2جهانی‌شدن 17

 

2-3صادرات و ضرورت آن   19

 

2-4مزایای صادرات 21

 

2-5انواع صادرات 22

 

2-5-1صادرات مستقیم. 22

 

2-5-2صادرات غیرمستقیم. 24

 

2-6بازاریابی صادرات. 25

 

2-7عملکرد صادرات 27

 

2-8ابعاد عملکرد صادرات   29

 

2-8-1رویکردهای مطرح ابعاد عملکرد صادرات 30

 

2-9معیارهای سنجش عملکرد صادراتی 31

 

2-9-1عملکرد مالی 34

 

2-9-2عملکرد استراتژیک 34

 

2-9-3 رضایت مدیر از عملکرد صادراتی 35

 

2-10عوامل مؤثر بر عملکرد صادرات   35

 

2-10-1تحقیقات انجام‌گرفته در داخل کشور 36

 

2-10-1-1حقیقی و همکاران(1387)36

 

2-10-1-2محمدیان و همکاران(1392).37

 

2-10-2تحقیقات انجام‌گرفته در خارج. 40

 

2-10-2-1دوموسوگلو و همکاران ( 2012 ).41

 

2-10-2-2مدل لئونیدو و همکاران(2002).41

 

2-10-2-3مدل هاهتی و همکاران(2005)42

 

2-10-2-4مدل کاووسگیل و زو(1994).43

 

2-11گرایش کارآفرینانه. 44

 

2-11-1ابعاد گرایش کارآفرینانه. 45

 

2-11-1-1ریسک‌پذیری47

 

2-11-1-2رویکرد نوآورانه.47

 

2-11-1-3پیشگامی.48

 

2-11-2روش‌های اندازه‌گیری گرایش کارآفرینانه. 49

 

2-12تعهد سازمانی. 50

 

2-12-1ابعاد تعهد سازمانی 52

 

2-12-1-1تعهد عاطفی.52

 

2-12-1-2تعهد مستمر.53

 

2-12-1-3تعهد هنجاری53

 

2-12-2مدل سه‌جزئی تعهد سازمانی آلن و می یر(1991) 53

 

2-13عملکرد نوآوری 55

 

2-13-1ضرورت عملکرد نوآوری 56

 

2-13-2شاخص‌های عملکرد نوآوری 56

 

2-13-2-1نوآوری در فرآیند57

 

2-13-2-2نوآوری سازمانی.58

 

2-13-2-3نوآوری در محصول.59

 

2-14 قابلیت یادگیری سازمانی 60

 

2-14-1یادگیری 60

 

2-14-2یادگیری سازمانی 61

 

2-14-3قابلیت یادگیری سازمانی 62

 

2-14-4ضرورت یادگیری سازمانی 63

 

2-14-5فرآیند یادگیری سازمانی 64

 

2-14-5-1اکتساب /خلق اطلاعات.64

 

2-14-5-2تعبیر و تفسیر/ انتقال اطلاعات.65

 

2-14-5-3به‌کارگیری اطلاعات/ ایجاد دانش.65

 

2-14-5-4نهادینه کردن دانش65

 

2-14-6ابعاد(مؤلفه‌های)قابلیت یادگیری سازمانی 66

 

2-14-6-1تعهد مدیریت..67

 

2-14-6-2دید سیستمی…67

 

2-14-6-3فضای باز و آزمایشگری..68

 

2-14-6-4انتقال و یکپارچه‌سازی دانش69

 

2-15ظرفیت جذب دانش. 70

 

2-15-1پیش‌نیازهای ظرفیت جذب دانش. 72

 

2-15-2ابعاد ظرفیت جذب دانش. 73

 

2-15-2-1مدل ظرفیت جذب دانش زهرا و جورج75

 

2-16 پیشینه تحقیق 76

 

2-16-1گرایش کارآفرینانه و عملکرد صادرات 76

 

2-16-2گرایش کارآفرینانه و عملکرد نوآوری 78

 

2-16-3گرایش کارآفرینانه و قابلیت یادگیری سازمانی 80

 

2-16-4گرایش کارآفرینانه و ظرفیت جذب دانش. 82

 

2-16-5تعهد مستمر و عملکرد صادرات 83

 

2-16-6تعهد عاطفی و عملکرد نوآوری 86

 

2-16-7تعهد عاطفی و قابلیت یادگیری سازمانی 88

 

2-16-8عملکرد نوآوری و عملکرد صادرات 91

 

2-16-9ظرفیت جذب دانش و عملکرد صادرات 93

 

2-16-10قابلیت یادگیری سازمانی و عملکرد صادرات 95

 

2-17 نتیجه‌گیری و جمع‌بندی 98

 

2-17-1مدل مفهومی تحقیق 100

 

3-فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق. 103

 

3-1مقدمه. 103

 

3-2روش تحقیق. 104

 

3-2-1هدف تحقیق 104

 

3-2-2نحوه گردآوری داده‌ها 104

 

3-3فلسفه پژوهش. 105

 

3-4جامعه آماری تحقیق 106

 

3-4-1نمونه آماری تحقیق 106