(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق. 1
1-1-مقدمه. 2
1-2-بیان مساله. 3
1-3-هدف کلی تحقیق: 5
1-4-سوال تحقیق: 5
1-5-فرضیه تحقیق: 5
1-6 – قلمرو تحقیق. 6
1-6-1- قلمرو موضوعی: 6
1-6-2-قلمرو مکانی: 6
1-6-3-قلمرو زمانی: 6
1-7-نوع روش تحقیق : 6
1-8-مدل های آماری پژوهش. 6
1-9-روش گردآوری داده ها و اطلاعات 8
1-10-ساختار تحقیق. 9
1-11-خلاصه فصل. 9
فصل دوم. 10
ادبیات نظری و پیشینه تحقیق. 10
2-1- مقدمه. 11
2-2- سود و جریان های نقدی 11
2-3- مدیریت سود. 14
2-4- رویکردهای مختلف به مدیریت سود. 15
2-5- اندازه ی شرکت 18
2-6- مفهوم اندازه شرکت 18
2-7- انگیزه های هموارسازی سود. 19
2-8- حاکمیت شرکتی 22
2-9- مدیران غیرموظف. 23
2-10- کیفیت حسابرسی مستقل. 24
2-11- ساختار مالکیت 24
2-12- سهامداران نهادی 25
2-13- مالکان خانوادگی 26
2-14- راه های مدیریت سود. 27
2-15- هزینه های اختیاری 28
2-16- اندازه شرکت (ME) 29
2-17- ارزش دفتری هر سهم (BV) 29
2-18- نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (BE/ME) 30
2-19- بازده سهام شرکت (Rit) 30
2-20- اندازه شرکت 31
2-21- شاخص محاسبه اندازه شرکت 31
2-22- پیشینه تحقیق. 32
2-22-1- پیشینه تحقیق خارجی: 32
2-22-2- پیشینه تحقیق داخلی 36
فصل سوم: روش اجرای تحقیق. 43
3-1- مقدمه. 44
3-2- طرح مسأله تحقیق. 44
3-3- تدوین فرضیه های تحقیق. 44
3-4- فرضیه اصلی تحقیق: 44
3-5- فرضیه های فرعی تحقیق: 45
3-6- مدل های آماری پژوهش. 45
3-7- روش آزمون فرضیه ها 47
3-8- جامعه آماری، قلمرو مکانی و زمانی تحقیق. 47
3-9- روش جمع آوری  منابع و اطاعات 48
3-10- متغیرهای پژوهش. 49
3-10-1- متغیر مستقل. 49
3-10-2- متغیر وابسته. 49
3-10-3-متغیر کنترلی 49
3-10-3-1- جریان نقدی عملکرد ها(CFO): 49
3-10-3-2-چشم انداز های رشد شرکت(Gwth): 49
3-10-3-3-اندازه شرکت(Coysize): 49
3-10-3-4-نسبت بدهی به دارایی(Lev): 49
3-11- روش تحقیق. 50
3-11-1- داده های ترکیبی 50
3-11-1-1- روش های مختلف داده های ترکیبی 50
3-11-1-1-1- مدل اثرات ثابت 51
3-9-1-1-2-مدل اثرات تصادفی 51
3-9-1-2- آزمون های تشخیص در داده های  ترکیبی 51
3-9-1-2-1-آزمون چاو. 51
3-9-1-2-2- آزمون هاسمن 52
3-10- مسایل مورد توجه در تخمین مدل. 52
3-10-1- نرمال بودن. 52
3-10-2-ناهمسانی واریانس. 52
3-10-3- خودهمبستگی 53
3-10-4-هم خطی 53
3-10-5-آزمون مانایی 53
3-11- خلاصه و نتیجه گیری فصل: 54
فصل چهارم: تجزیه داده ها 55
4-1- مقدمه. 56
4-2- آمار توصیفی داده های تحقیق. 56
4-3- آزمون ناهمسانی واریانس. 57
4-4- آزمون همخطی 57
4-5- آزمون مانایی 58
4-6-آزمون نرمال بودن جمله خطا 59
4-7- انتخاب مدل در داده های تلفیقی ایستا 60
4-7-1- آزمون چاو (Chow) 60
4-7-2- آزمون هاسمن 61
4-8- آزمون فرضیه ها بر حسب مدلهای تعیین شده 61
4-9- خلاصه فصل. 63
فصل پنجم: خلاصه، نتیجه گیری و پیشنهادهای تحقیق. 64
5-1-مقدمه. 65
5-2-خلاصه تحقیق. 65
5-3- نتیجه آزمون فرضیه. 66
5-4-مقایسه نتایج با تحقیقات پیشین 67
5-5- پیشنهادهای کاربردی 69
5-6- پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی 69
5-7-محدودیت های تحقیق. 69
5-8- خلاصه فصل. 70
ضمائم، منابع وپیوستها 71
منابع. 72
 
 
فهرست جداول
(جدول 2-1) مزایا و معایب شاخص محاسبه اندازه شرکت 32
(جدول 3-1) روش انتخاب نمونه. 48
(جدول 4-1) آمار توصیفی داده های متغیر. 56
)جدول 4-2) خروجی آزمون ناهمسانی واریانس. 57
(جدول 4-3) خروجی آزمون خود همبستگی 58
(جدول 4-4) آزمون مانایی 59
(جدول4-5) نرمال بودن جمله خطا 59
(جدول 4-6) خروجی آزمون چاو. 60
(جدول 4-7) خروجی آزمون هاسمن 61
(جدول 4-8) آزمون فرضیه. 62
 
 
 
چکیده:
در این تحقیق به بررسی رابطه بین اندازه موسسات حسابرسی مدیریت سود مبتنی بر جریان نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختیم. برای دستیابی به هدف مذکور یک فرضیه اصلی و دو فرضیه فرعی تدوین گردیده است.
نمونه پژوهش شامل 74 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1388 تا 1392 می باشد. نتیجه پژوهش حاکی از عدم وجود رابطه معنادار بین اندازه موسسات حسابرسی و مدیریت سود مبتنی بر نقدینگی می باشد.
 
 
واژگان کلیدی: اندازه ی موسسه حسابرسی، کیفیت حسابرسی، کیفیت سود، مدیریت سود، جریان نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی.
 
 
 

فصل اول
 

کلیات تحقیق
 

1-1-مقدمه
 

امروزه مدیریت سود یکی از موضوعات بحث برانگیز و جذاب در پژوهش­های حسابداری به شمار می­رود. به دلیل این که سرمایه ­گذاران به عنوان یکی از فاکتورهای مهم تصمیم ­گیری به رقم سود توجه خاصی دارند، این پژوهش­ها از جنبه رفتاری، اهمیت خاص خود را دارد. پژوهش­ها نشان داده است که نوسان کم و پایدار سود، حکایت از کیفیت آن دارد. به این ترتیب، سرمایه ­گذاران با اطمینان خاطر بیشتر در سهام شرکت­هایی سرمایه­گذاری می­ کنند که روند سود آنها باثبات­تر است. هنگامی که شرکت ها در وضعیت نامطلوب اقتصادی تحت فشار فزاینده قرار می گیرند، مدیران آن ها از واحد حسابداری درخواست می­نمایند که سطر آخر صورتهای مالی (یعنی سود)را بهبود بخشند، و بدین وسیله محتوای اطلاعاتی آن را تغییر دهند.
مدیریت جهت دستکاری داده­ ها به کار می­رود. به ­عنوان مثال، هموار نمودن سود برای کسب اطمینان بیشتر سرمایه ­گذاران از پایداری سود، نمونه­ای از دستکاری داده­ ها محسوب می­شود. این قبیل اقدامات ممکن است داده­های موجود در صورت­های مالی را به میزان قابل ملاحظه­ای تحت تأثیر قرار دهد. راه­های مختلفی وجود دارد که طی آن می­توان از ثبت­های دفتری در جهت مدیریت سود استفاده کرد. در بیشتر زمانها از ثبت­های نامشروع در دفترهای حسابداری به منظور سرپوش گذاشتن بر سوءاستفاده­های مالی استفاده می­شود، در سایر مواقع از ثبتها به عنوان ابزاری برای مدیریت سود استفاده می­شود. مدیریت شرکت در هنگام اعمال مدیریت سود، آشکارا می­داند که هدف از این کار، نگهداری از منافع شرکت در مقابل صاحبان سود می­باشد. حتی در موارد دیگر مدیریت سود به منظور کسب پاداش اختصاص یافته به مدیران به علت نگهداری هر چه بیشتر از شرکت در برابر صاحبان سود است.
 
 

1-2-بیان مساله
 

امروزه مدیریت سود یکی از موضوعات بحث برانگیز و جذاب در پژوهش­های حسابداری به شمار می­رود. به دلیل این که سرمایه ­گذاران به ­عنوان یکی از فاکتورهای مهم تصمیم ­گیری به رقم سود توجه خاصی دارند پژوهش­ها نشان داده است که نوسان کم و پایدار سود، حکایت از کیفیت آن دارد. به این ترتیب، سرمایه ­گذاران با اطمینان خاطر بیشتر در سهام شرکتهایی سرمایه­گذاری می­ کنند که روند سود آنها باثبات­تر است. هنگامی که شرکت­ها در وضعیت نامطلوب اقتصادی تحت فشار فزاینده قرار می­گیرند، مدیران آن­ها از واحد حسابداری درخواست می­نمایند که سطر آخر صورت­های مالی(یعنی سود) را بهبود بخشند، و بدین وسیله محتوای اطلاعاتی آن را تغییر دهند. یکی از روش­هایی که گاهی اوقات برای آرایش اطلاع­رسانی وضعیت مطلوب شرکت­ها مورد استفاده قرار می­گیرد، مدیریت سود می­باشد. مدیریت سود به مداخله عمومی مدیریت در فرآیند تعیین سود که غالباً در راستای اهداف دلخواه مدیریت می­باشد، اطلاق می­گردد مدیریت­سود روشی است که توسط مدیریت جهت دستکاری داده­ ها به کار می­رود (نوروش و همکاران، 1384، ص166 ـ 165).
یکی از عامل­هایی که در مدیریت سود شرکت­ها مؤثر است، اندازه شرکت­هاست. هرچه شرکتی بزر گ­تر باشد، بیشتر زیر ذره­بین سیاست قرار دارد (بیشتر مورد توجه دولت و عموم قرار دارد)، زیرا نقش تعیین­کننده ­ای در اقتصاد کشور بازی می­ کند. یکی از مثال­های بارز این مورد، شرکت مایکروسافت در ایالات متحده آمریکاست که مشکلاتی با تشکل­های قانونی این کشور دارد. البته نباید از نظر دور داشت که متغیر “اندازه شرکت” می ­تواند نشان­دهنده تأثیرهای دیگری به غیر از حساسیت سیاسی باشد. برای مثال شرکت­های کوچکتر، دارای ویژگی­هایی نظیر خطرپذیری کمتر هستند، که به میزان زیادی متفاوت ازویژگی حساسیت­سیاسی است(گوان، 2001، به نقل از نوروش و همکاران،1384،ص167).
 شرکت­های بزرگ دارای تنوع فعالیت می­باشند، این تنوع فعالیت به سودآوری آنها کمک خواهد کرد وهمچنین شرکت­های بزرگ به دلیل اعتباری که در بازارهای جهانی سرمایه دارند، وجوه مورد نیاز خود را با بهره کمتری تأمین خواهند کرد حال هرچه شرکت کوچکتر باشد دسترسی به بازارهای سرمایه برای آنها مشکل­تر است، در این بازارها اعتبار کمتری با بهره­بالا برای آنها قائل می­باشند. اندازه شرکت اغلب به عنوان نماینده­ای که بیانگر اطلاعات قابل دسترس در بازار می­باشد مورد استفاده قرار گرفته است. اطلاعات شرکت­های بزرگ در بازار سرمایه بیشتر در دسترس هستند تاشرکتهای کوچک(کرباسی­یزدی و همکاران، 1389، ص50).
بعضی مطالعات نشان می­ دهند که در بررسی روابط مقطعی، رابطه بین سودآوری و بازده در طول زمان کاملا ناپایدار است؛ یعنی سود حسابداری فاقد این قابلیت است که به پیش ­بینی بازده­های آتی سهام کمک کند. برای فائق آمدن بر این مشکل بسیاری از محققان توانایی متغیرهای دیگر غیر از سودآوری را برای بهبود مدل سودآوری و بازده اولیه آزمون کردند. یکی از این متغیرها که توجه محافل دانشگاهی را به خود معطوف کرد، اندازه شرکت بود که معمولا به صورت ارزش بازار شرکت تعریف می شود. این استنباط وجود دارد که شرکت­های کوچکدارای میانگین رشد سودآوری بالایی هستند. بنابراین انتظار می­رود در تغییرات سود شرکت­های کوچک قیمت سهام منظور گردد. از سوی دیگر، شرکت­های بزرگ میانگین رشد سودآوری کمی دارند. معمولا تغییر مهمی درسودآوری آن­ها انتظار نمی­رود و منتشر شدن اطلاعات ممکن است بر تغییرات قیمتی سهام اثر کمی داشته باشد. البته وجود کانال­های مختلف اطلاع رسانی نیز ممکن است توجیهی برای این موضوع باشد. به علاوه بعضی از پژوهشگران قابلیت تعمیم یافته­ های مربوط به اندازه شرکت را در چارچوب چرخه عمر شرکت بررسی کرده­اند. تئوری­های مالی ادعا می­ کنند که به طور میانگین شرکت­ها در مراحل اولیه چرخه عمر، رشد و سودآوری بالایی دارند. ازسوی دیگر اندازه بزرگ و رشد سودآوی کم و حتی منفی ویژگی شرکت­هایی می­باشد که درمراحل پایانی چرخه­عمر هستند(رحمانی و همکاران،1388،ص3 ـ2).

چکیده                                                                                                                       صفحه 5
بیان مسأله                                                                                                                       ” 5                                                                                                                     
اهمیت و ضرورت مسأله                                                                                                       ” 7
اهداف تحقیق                                                                                                                   ” 7
 فرضیه ها                                                                                                                       ” 8
 تعاریف                                                                                                                         ” 8                                             

فصل دوم : پیشینه پژوهش                                  
 

 آسیب شناسی اضطراب                                                                                              صفحه 11
علائم اضطراب                                                                                                              ” 12
اهمیت و ضرورت ارزشیابی                                                                                               ” 13
فرایند یادگیری و امتحان                                                                                                ” 14
اضطراب امتحان                                                                                                           ” 15
علائم و نشانه های اضطراب                                                                                              ” 17
درمان اضطراب                                                                                                            ” 17
آرامسازی عضلانی                                                                                                        ” 18
انواع آرامسازی                                                                                                             ” 20
فنون آرام  سازی                                                                                                          ” 23
شیوه اجرای جلسه درمان                                                                                               ” 24
آموزش کاربرد اختصاصی آرامش                                                                                       ” 28
اثر بخشی آرام سازی                                                                                           صفحه 28
درمان شناختی رفتاری                                                                                             ”  31
انواع  روش های شناخت درمانی                                                                                   ” 32
آموزش مصون سازی در مقابل استرس                                                                           ” 37
شناخت درمانی تی بک                                                                                              ” 38
تحریف های شناختی                                                                                                ” 41
اهداف درمان                                                                                                          ” 43
ارزیابی در شناخت درمانی                                                                                         ” 44
روش اجرای جلسات درمان شناختی                                                                             ” 44
تشخیص افکار منفی                                                                                                ” 45
چالش کلامی با افکار خودآیند                                                                                    ” 47
پیشینه ی پژوهشی                                                                                                 ” 49
فصل سوم : روش پژوهش                                                                                                                     
روش پژوهش                                                                                                    صفحه 61
معرفی و تعریف عملیاتی متغیرها                                                                                  ” 61
جامعه آماری                                                                                                           ” 61
نمونه ،روش و ابزار های نمونه گیری                                                                               ” 61
اعتبار و روایی ابزار های مورد نظر                                                                                  ” 62
فصل چهارم : یافته های پژوهش                                                                                             
  داده های آمار توصیفی                                                                                       صفحه 72
 داده های آمار استنباطی                                                                                         ”   77

فصل پنجم :  بحث و نتیجه گیری                                                                                                                                                                                                            
 

 بحث و نتیجه گیری                                                                                           صفحه 81
 

محدودیت های  پژوهش                                                                                                       ” 82
پیشنهادها                                                                                                            ”  83
منابع                                                                                                                  ” 84
مقدمه
امروزه جهش صنعتی جوامع و به تبع آن تخصصی شدن علوم و فنون می طلبد که افراد جهت کسب تخصص در علوم و رشته های تحصیلی ، وارد دانشگاه شوند و با توجه به انبوه جمعیت نوجوان در کشور ما ، ادامه تحصیل در دانشگاه ها به آرزوی بیشتر دانش آموزان و خانواده های آن تبدیل  شده است. حال بدیهی است در میان این همه داوطلب کنکور ،هر ساله با توجه به ظرفیت محدود دانشگاه ها عده کمی می توانند از سد کنکور گذشته و وارد دانشگاه شوند . خود این شرایط و انتظارات جمعیِ والدین و جامعه سبب شده که هر ساله خبر برگزاری کنکور، حتی به تیتر اول رسانه های کشور در آید. طبیعی است در چنین فضایی هر مدرسه و خانواده ای بر آن است دانش آموز و فرزند خود را آماده روانه این آزمون کند . تعداد و رشد قارچ گونه مؤسسات آموزشی آزاد از این حکایت دارد که این آمادگی از منظر دانش آموز و اولیا ی مدرسه به انباشت و یادگیری مطالب درسی تعبیر شده و به شرایطی که دانش آموز در آن اطلاعات و دانش های خود را  انتقال می دهد کمتر توجه شده و خود همین مسأله سبب شده بسیاری از داوطلبان شرایط روانی لازم جهت شرکت در آزمون را در خود مهیا نکنند و از این سبب نتوانند آنطور که باید مطالب آموخته شده را به پاسخ نامه انتقال دهند.
 در این پژوهش ، تلاش شده  موضوع اضطراب به عنوان یکی از پارامترهای مهم در فرایند برگزاری آزمون ها مورد توجه قرار گیرد وتأثیر آرام سازی عضلانی و درمان شناختی رفتاری بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان پیش دانشگاهی بررسی گردد. به عبارتی سعی شده کارایی این دو روش درمانی در کاهش اضطراب  امتحان دانش آموزان  در یک جامعه آماری در شهر کرمانشاه بررسی و مورد مقایسه گردد. البته در این میان تفاوت های جنسی به عنوان متغیر تعدیلگر نیز لحاظ شده است . امید آنکه این پژوهش به عنوان یک گام کوچک در عرصه ای بزرگ ومهم ، مورد قبول اساتید محترم وصاحب نظران واقع گردد .

چکیده
هدف از اجرای این تحقیق بررسی مقایسه کارایی دو روش درمانی درمان شناختی رفتاری و آرام سازی عضلانی در کاهش اضطراب امتحان بود . نمونه تعداد 90 نفر از دانش آموزان دختر و پسر بودند که از میان افراد دارای اضطراب بالا  به شیوه ی نمونه گیری تصادفی انتخاب و در 6 گروه 15 نفری قرار داده شدند. برای سنجش اضطراب ، آزمون اضطراب امتحان قاسم زاده(1375) استفاده گردید.
نتایج نشان داد: تفاوت تأثیر درمان شناختی رفتاری و آرامش عضلانی در کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان معنادار نمی باشد . اما میزان اضطراب آزمودنی های شرکت کننده در  هر کدام از روش های درمانی مذکور به تنهایی در مقایسه با گروه گواه ،کاهش معناداری را نشان می دهد. همچنین آزمون تحلیل دو عاملی فرضیه ی  اثر متقابل جنسیت و روش های درمانی را تایید نکرد.
 واژه های کلیدی:  درمان شناختی رفتاری  ، آرام سازی عضلانی
بیان مسأله
در حالیکه تدریس و یادگیری مطالب آموزشی به عنوان عوامل پیش برنده یا بازدارنده دانش آموزان در میدان فعالیت و آزمون های آموزشی مورد توجه والدین ، معلمان و پژوهشگران هست ، با این وجود تغییر حالت های روانی و برانگیختگی آشکار فراگیران در مقابله با وضعیت خاص بعضی از آزمون ها کمتر مورد توجه بوده است .
پژوهش های مختلفی در سطوح جهانی به بررسی اضطراب امتحان پرداختند . کسیدی و جانسون[1] ( 2002 ) در پژوهشی که به بررسی اضطراب امتحان [2] در میان دانش آموزان پرداختند ، دریافتند که سطوح بالای «اضطراب امتحان » به طور معنی داری با نمرات پایین در درس امتحانی رابطه داشتند . همچنین نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین سطوح متعادل برانگیختگی هیجانی با نمرات بالا در آزمون رابطه وجود دارد .
در پژوهشی دیگر در همین راستا یونسوک هونگ [3] ( 2003 ) به بررسی اثرات زمانی ، اضطراب امتحان ، تصور دشواری آزمون و عملکرد امتحانی در میان دانشجویان لیسانس پرداخت . او بیانمی دارد : تصور دانشجویان از دشواری آزمون در  برانگیختگی نگرانی و تهییج پذیری آنها اثر مستقیم دارد . نتایج این مطالعه حاکی است نگرانی آزمودنی ها از دشواری آزمون نسبت به دشواری واقعی آزمون اثر بیشتری بر عملکرد آنها دارد . به عبارتی نگرانی آنها از دشواری آزمون، سبب اضطراب در آنان خواهد شد .
در واقع اضطراب امتحان به عنوان مشکلی خوش خیم در میان بیشتر افراد شایع است اما این مشکل مواقعی که سطوح بالای استرس و شکست تحصیلی در میان باشد ، به طور جدی مشکل آفرین خواهد شد . واچلکا و کاتز[4]( 2003 ) در پژوهشی با عنوان « کاهش اضطراب و بهبود خودپنداره[5] تحصیلی در میان  دانش آموزان دبیرستانی و دانشجویان » اظهار می دارند : 80 درصد  آزمودنی های گروه آزمایش که از درمان آرام سازی عضلانی پیشرو ، بهره بردند ، نسبت به گروه گواه ( کنترل ) بهبود چشمگیری را نشان دادند . این گروه نسبت به گروه گواه ،کاهش معناداری را در اضطراب امتحان نشان داده و نمرات آنها درخودپنداره تحصیلی بطور قابل

یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که در پس آزمون، علائم اختلالات اضطرابی و افسردگی آزمودنی‌های دو گروه‌ آزمایشی نسبت به گروه گواه، کاهش معناداری داشته است، اما بین میزان کاهش علائم اختلالات اضطرابی و افسردگی در دو گروه آزمایشی تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که در پس آزمون، خودکارآمدی والدینی آزمودنی‌های گروه‌ درمان مبتنی بر تعامل والد-کودک نسبت به گروه بازی‌درمانی کودک محور و گروه گواه، افزایش معناداری داشته است، اما بین گروه بازی‌درمانی کودک محور و گروه گواه تفاوت معناداری در افزایش خودکارآمدی مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش مؤید این مهم است که درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور باعث کاهش علائم اختلالات اضطرابی و افسردگی کودکان‌ دبستانی می‌گردند. همچنین درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک، خودکارآمدی والدینی مادران شرکت کننده در درمان را افزایش می دهد
کلید ‌واژه‌ها: درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک، بازی‌درمانی کودک محور، علائم اختلالات اضطرابی، افسردگی، خودکارآمدی والدینی، کودکان دبستانی.
فهرست مطالب
تقدیر و تشکر. أ
تقدیم ب
چکیده فارسی پ
فهرست مطالب. ت
فهرست جداول ث
فصل اول: کلیات تحقیق 1
1-1. مقدمه. 2
1-2. بیان مسئله. 3
1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش 10
1-4. اهداف پژوهش 11
1-5. پرسش های پژوهش 11
1-6. فرضیه های پژوهش 12
1-7. تعاریف عملیاتی متغیرها 12
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش 14
2-1 .موضع‌گیری های نظری پیرامون اضطراب کودکان 15
2-1-1. ماهیت و تعریف اضطراب. 15
2-1-2. اختلالات اضطرابی در کودکان 17
2-1-3. شیوع اختلالات اضطرابی در کودکان 19
2-1-4. نظریه‌های روانشناختی پیرامون اضطراب کودکی 20
2-1-4-1. دیدگاه روانکاوی 20
2-1-4-2. دیدگاه رفتاری 22
2-1-4-3. دیدگاه شناختی 23
2-1-4-4. دیدگاه بین فردی 23
2-2. موضع‌گیری‌های نظری درخصوص افسردگی کودکان. 25
2-2-1. تعریف افسردگی 26
2-2-2. علائم و نشانه‌های بالینی افسردگی 28
2-2-3. همه‌گیرشناسی و سیر افسردگی 28
2-2-4. نظریه‌های افسردگی 31
2-2-4-1. نظریه‌های زیست شیمیایی افسردگی 31
2-2-4-2. نظریه‌های روانکاوی افسردگی 32
2-2-4-3. نظریه‌های یادگیری افسردگی 33
2-2-4-4. نظریه‌های شناختی افسردگی 33
2-2-5. شکل‌گیری افسردگی در کودکان 36
2-2-6. پدیدارشناسی افسردگی کودکان. 37
2-2-6-1. نشانه‌های وابسته به افسردگی 37
2-2-6-2. نشانه‌های وابسته به رنج افسرده‌وار. 37
2-2-6-3. نشانه‌های دفاعی علیه افسردگی 45
2-2-6-4. رفتارهای معادل افسردگی 47
2-3. موضع‌گیری نظری درخصوص خودکارآمدی والدینی 49
2-3-1. تعریف خودکارآمدی والدینی 49
2-3-2. نقش خودکارآمدی والدینی 52
2-3-3. عوامل موثر بر خودکارآمدی والدینی 54
2-3-3-1. وضعیت اجتماعی- اقتصادی 59
2-3-3-2. خصوصیات والدین 62
2-3-3-3. خصوصیات کودک 62
2-4. موضع‌گیری نظری درخصوص آموزش تعامل والد- کودک 65
2-4-1. ماهیت و نقش تعامل والد – کودک 65
2-4-2. نظریه‌های مختلف پیرامون تعامل والد – کودک 54
2-4-2-1. نظریه اریکسون 59
2-4-2-2. نظریه راجرز. 62
2-4-2-3. نظریه فروید. 62
2-4-3. درمان تعامل والد- فرزند بر اساس رویکرد تحولی- تفاوت‌های فردی مبتنی بر ارتباط 65
2-4-3-1. رشد هیجانی کارکردی (D) 65
2-4-3-2. تفاوت های فردی (I). 79
2-4-3-3. روابط و تعاملات ®. 81
2-4-4. درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک 81
2-4-5. درمان تعامل والد- کودک برای کودکان دارای اختلالات اضطرابی 90
۲-5. موضع‌گیری‌های نظری پیرامون بازی درمانی 92
2-5-1. تعریف بازی 95
۲-5-2. کاربردهای مختلف بازی در درمان کودکان 73
۲-5-2-1. افزایش درک تشخیصی 74
۲-5-2-2. خلق اتحاد درمانی 74
۲-5-2-3. تسهیل بیان کلامی و برون ریزی تنش و مطالب ناهشیار. 78
۲-5-2-4. اهمیت تکاملی بازی 79
۲-5-2-5. ورود به دنیای کودک از طریق تجربیات بازی 81
۲-5-3. تعریف بازی درمانی 81
۲-5-4. تجربه کودک در بازی درمانی 90
2-5-5. اهمیت بازی درمانی 92
۲-5-5-1. نقش بازی در رشد شناختی کودکان 95
۲-5-5-2. ارزش درمانی بازی 103
۲-5-5-3. نقش بازی در رشد جسمانی 104
۲-5-5-4. نقش بازی در رشد روانی- اجتماعی و ارتباط با همسالان 117
2-6. یافته‌های پژوهشی در خصوص موضوع تحقیق 118
فصل سوم: روش تحقیق 119
3-1. طرح پژوهش 127
3-2. جامعه. 119
3-3. حجم نمونه. 127
3-4. روش نمونه‌گیری 139
3-5. ابزار تحقیق 119
2- مقیاس افسردگی کودکان 127
3- مقیاس خودکارآمدی والدینی 139
3-6. روش اجرای تحقیق 119
3-7. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 127
3-8. ملاحظات اخلاقی 139
فصل چهارم: یافته های آماری تحقیق 119
4-1. مقدمه. 120
4-2. بررسی جمعیت شناختی 139
4-3. بررسی توصیفی اطلاعات. 119
4-4. تجزیه و تحلیل استنباطی داده‌ها 127
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 119
5-1. بحث و نتیجه‌گیری 127
5-2. جمع بندی نهایی 119
5-3. محدودیت های پژوهش 127
5-4. پیشنهادهای پژوهش 139
منابع 119
چکیده انگلیسی 139
مقدمه
توجه به وضعیت سلامت جسمی، روانی، اجتماعی، فرهنگی و علایق کودکان و فراهم آوردن زمینه لازم برای تحقق یک زندگی پویا و سالم برای آن‌ها، ضامن سلامتی جامعه برای سال‌های آینده به شمار می رود. کودکان از اقشار مستعد جامعه و سازندگان آینده کشور خویش می‌باشند و سطح سلامت آن‌ها تأثیر بسزایی در یادگیری و افزایش آگاهی علمی و موفقیت‌های تحصیلی شان در آینده خواهد داشت. بنابراین امروزه تلاش در جهت شناخت آسیب‌شناسی روانی در کودکان به عنوان یک هدف ویژه برای بهبود جامعه به شمار می‌رود (چراغ ملایی، خسروی و بنی جمال،1389).
دوران کودکی به خاطر نقش و اهمیتی که در زندگی انسان دارد، در هر زمان مورد توجه دانشمندان، روانشناسان و نویسندگان آن عصر بوده است. روانشناسان مختلف نحوه‌گذران این دوران را تعیین کننده زندگی روانشناختی فرد در بزرگسالی دانسته‌اند. همه این اشارات و توجهات نشان دهنده اهمیتی است که این دوره از زندگی می‌تواند داشته باشد. این دوره را همچنین می‌توان مرحله مهمی در اکتساب رشد روانی- اجتماعی تلقی کرد (رابین و کاپلان[1]،2010).
یکی از مشکلات عمده که تاثیر بازدارنده و مهمی بر کارآمدی و پویایی کودکان دارد و از شکل‌گیری سالم هویت و نیز شکوفایی استعدادها و قوای فکری و عاطفی در آنان جلوگیری می‌کند، بروز علائم آسیب شناسی روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است. از مهمترین موانع سازگاری کودکان با محیط های اجتماعی از قبیل مدرسه و همسالان، علائم اضطراب و افسردگی می‌باشد. در سی سال گذشته به علائم آسیب شناسی روانی کودک به عنوان یک مسئله خیلی مهم و مورد علاقه توجه شده‌است و پژوهش‌های گسترده‌ای در جهت درک این پدیده، عوامل موثر بر آن و مداخلات مفید برای کاهش آن انجام شده است (کویدمیر و دمیر[2]،2008). علائم اضطراب و افسردگی از مشکلاتی هستند که کودکان زیادی از آن رنج می‌برند و به مشکلاتی از قبیل افت تحصیلی و ناتوانی در استفاده از توانایی‌های بالقوه کودک منجر می‌شوند (منتظرغیب و قدسی،1388).
با توجه به آثار نامطلوب اضطراب و افسردگی بر جنبه‌های مختلف سلامت و رشد روانی کودکان، بررسی مداخلات تاثیر گذار بر این متغیرها از اهمیت بسزایی برخوردار است. لذا محقق در تحقیق حاضر بر آن شد تا به بررسی و مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور بر علائم اختلالات اضطرابی و افسردگی کودکان ‌دبستانی و خودکارآمدی والدین آنها بپردازد.
1-2. بیان مسئله
از دیدگاه بسیاری از پایه‌گذاران علم روانشناسی، دوران کودکی، دوران سرنوشت سازی است که نحوه گذران آن، تعیین‌کننده چگونگی زندگی بزرگ‌سالی بشر است. بااین‌وجود تا چندی پیش به مشکلات روان‌شناختی کودکان اهمیت لازم داده نمی‌شد و مباحث آسیب‌شناسی روانی بیشتر حول محور بزرگ‌سالان قدم برمی‌داشت؛ اما امروزه ثابت شده است که در دوران کودکی نیز انسان استعداد زیادی برای ابتلا به انواع بیماری‌های روانی دارد. یکی از مشکلات روان‌شناختی گریبان‌گیر کودکان، اضطراب[3] است. اضطراب یکی از شایع‌ترین اختلالات در میان کودکان است (لوبی[4]،2013).
در دوره‌هایی از رشد تقریباً همه کودکان وقتی از مراقبان اصلی خود دور می‌شوند و یا در محیطی جدید و ناآشنا قرار می‌گیرند، اضطراب را تجربه می‌کنند. در حقیقت بروز گونه‌های خاصی از اضطراب، مانند اضطراب جدایی در سال‌های نوپایی کودک (18 تا 24 ماهگی) از دیدگاه رشدی امری عادی است؛ نوپایان اغلب در لحظه‌های جدایی از والدین گریه می‌کنند، به آن‌ها می‌چسبند و قشقرق راه می‌اندازد (عباسی و همکاران،1389)؛ اما علائم اضطراب در برخی کودکان در مراحل بعدی رشدی به‌صورت نابهنجار ادامه می‌یابد و عملکرد روانی- اجتماعی آن‌ها را مختل می‌کند. در چنین مواقعی باید علائم را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار داد و آن‌ها را در طبقات تشخیصی اختلالات اضطرابی گنجاند (انجمن روان‌پزشکی امریکا[5]، 2013).
اضطراب در کودکان حالتی است که با احساس وحشت مشخص می‌شود و با علائم جسمی که بیانگر افزایش فعالیت دستگاه عصبی خودمختار است، همراه است. اضطراب بر عملکرد جسمانی و شناختی اثرگذار است و موجب تحریف‌های ادراکی می‌شود (سادوک و سادوک،1391). اضطراب معمولاً به‌عنوان احساس پراکنده و مبهم و نامطبوع ترس و تشویش تعریف می‌شود. کودک مضطرب خصوصاً در مورد خطرات ناشناخته بسیار نگران است و ترکیبی از این علائم را نشان می‌دهد: طپش قلب، تنگی نفس، شب‌ادراری، جویدن ناخن، اسهال، بی‌اشتهایی‌، سستی، سرگیجه، تعریق، بی‌خوابی، تکرار ادرار و لرزش بدنی (رومر و اورسیلو،2002 ). اضطراب یک حالت خلقی منفی است که با علائم جسمی مانند تنش عضلانی و اندیشناکی[6] نسبت به آینده مشخص می‌شود (بارلو، 2007). اضطراب یک علامت هشداردهنده است که خبر از خطری قریب‌الوقوع می‌دهد و شخص را برای مقابله آماده می‌سازد. ترس که یک علامت هشداردهنده مشابه است، از اضطراب با خصوصیات زیر تفکیک می‌شود: ترس واکنش به تهدیدی معلوم، خارجی و از نظر منشأ بدون تعارض است، اما اضطراب واکنش در مقابل خطری نامعلوم، درونی، مبهم و از نظر منشأ همراه با تعارض است (سادوک و سادوک، 1390).
تحقیقاتی که در زمینه اضطراب کودکان انجام شده است، نرخ شیوع این اختلال در کودکی را 5/13 درصد گزارش نموده‌اند (سادوک و سادوک،1391). پژوهش‌های مرتبط با علائم اضطراب کودکان در دو مسیر به انجام رسیده‌اند. یک دسته از این پژوهش‌ها به بررسی عوامل تأثیرگذار بر شکل‌گیری اضطراب کودکان پرداخته‌اند و دسته دیگر تأثیرات علائم اضطرابی را بر رشد روانی- اجتماعی کودکان موردتوجه قرار داده‌اند. پژوهش­هایی که به بررسی عوامل تأثیرگذار در ایجاد علائم اضطرابی کودکان پرداخته­اند، از یک‌سو این اختلال­ها را نوعی واکنش کودک نسبت به نابسامانی­های خانوادگی دانسته ­اند (شنیدر[7] و همکاران، 2011) و از سوی دیگر، به محرک­های محیطی نامناسب مانند عدم پذیرش کودک، عدم محبت و حمایت کافی از طرف والدین، افراط در محبت، نابسامانی در خانواده، عدم مراقبت و دلسوزی­های مادر، دلبستگی ناایمن در دوران کودکی و استرس والدین نسبت داده‌اند (پاندینا[8]، بیلدر[9] و کیت[10]، 2007). همچنین، نبود تعامل مناسب بین کودک و والدین، محرومیت هیجانی در دوران کودکی، نبود تکیه­گاهی که نیازهای مراقبتی و رشدی کودک را برآورده سازد، والدین غیر پاسخگو، اعتماد کم و فاصله زیاد بین والدین و فرزند، نبود همدردی مشترک در مسائل استرس­زا، در سوق دادن کودکان به سمت علائم اضطراب از نقش تعیین کننده و انکارناپذیری برخوردارند (پری[11]، 2007).
تحقیقاتی که به بررسی تأثیرات اضطراب بر رشد روانی- اجتماعی کودکان پرداخته‌‌اند، حاکی از این هستند که اضطراب نه‌تنها در زمان بروز باعث ایجاد مشکلاتی در تجربه استقلال کودک در محیط‌های بازی و تحصیلی می‌گردد، بلکه شکل‌گیری مهارت‌های اجتماعی که اساس پیشرفت تحصیلی و شغلی او در آینده هستند را با مانع مواجه می‌سازد. این تحقیقات نشان داده است که کودکان مبتلا به اضطراب در بزرگ‌سالی نسبت به کودکانی که اضطراب را نشان نداده‌اند، وضعیت روان‌شناختی نامناسب‌تری دارند و بیماری‌های روانی بیشتری را گزارش می‌کنند (پترسون و کارتر[12]،2007؛ نقل از کندال،2013).
بخشی از مطالعاتی که در رابطه با تأثیرات بلندمدت اضطراب کودکان انجام شده است، نشان داده‌اند که تجربه اضطراب در دوره کودکی، مشکلاتی را برای افراد ایجاد می‌کند که علاوه بر ناراحتی‌های شخصی، ممکن است بر چگونگی پیشرفت تحصیلی و اجتماعی آن‌ها در دوره نوجوانی و بزرگ‌سالی نیز، تأثیرات منفی داشته‌ باشد (فینوکان و مرکر،2006). از سوی دیگر، تحقیقات طولی مختلف حاکی از این است که تجربه نشانگان اضطراب در دوران کودکی، پیشایند گرایش به مصرف مواد مخدر و دیگر اختلالات روانی است و درصورتی‌که فرایند درمان اضطراب به درستی انجام نگیرد، افت شدید سازگاری اجتماعی پیش‌بینی می‌شود (زولونسکی و همکاران،2006).
بر اساس گزارش لاست[13] (2006؛ نقل از کندال،2013) سه‌چهارم کودکانی که از مدرسه گریزانند مبتلا به اختلال اضطراب می‌باشند و در صورت عدم اقدام به‌موقع برای درمان ممکن است این کودکان به‌طور ثانوی دچار اختلالات روانی شدید شوند. اختلالات اضطرابی به نظر می‌رسد چنانچه درمان نشود دارای سیری مزمن خواهد بود (لوینسون، هولم‌دنوما، اسمال، سیلی و جوینر[14]، 2008؛ نقل از کندال،2013)؛ بنابراین با توجه به تأثیرات منفی اضطراب بر جنبه‌های مختلف زندگی روان­شناختی کودکان، پرداختن به آن و شناسایی مداخلات تأثیرگذار بر آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.
از نشانگان آسیب‌شناسی روانی که در میان کودکان مبتلا به اضطراب به‌وفور مشاهده می‌شود و در اکثر موارد با اختلالات اضطرابی همبودی دارد، افسردگی است. افسردگی، اختلالی است که خصوصیت اول و عمده آن تغییر خلق است و شامل یک احساس غمگینی است که از یک ناامیدی خفیف تا احساسات یأس شدید ممکن است نوسان داشته باشد. این تغییر خلق نسبتاً ثابت و برای روزها، هفته‌ها ماه‌ها و یا سال‌ها ادامه دارد و برای این تغییر خلق تغییرات مشخصی در رفتار، نگرش، تفکر، کارایی، اعمال بدنی وجود دارد. افسردگی از توانایی‌های زیستی، جسمانی، فعالیت و اراده شخص می‌کاهد و با پیش آوردن اختلال‌های ذهنی اعتمادبه‌نفس او را متزلزل می‌کند. در کودک بهنجار افسردگی شدید تنها در پی یک عام اندوه‌بار مانند از دست دادن یکی از عزیزان یا شکست در یکی از جنبه‌های زندگی و یا ناامیدی بروز می‌کند. زمانی می‌توان افسردگی را بیماری دانست که از نظر شدت و مدت با عامل اندوه‌بار پیش‌آمده در زندگی کودک تناسبی نداشته باشد (سادوک و سادوک،1391).
افسردگی یکی از شایع‌ترین مشکلات حیطه سلامت روان در جهان و علائم افسرده ساز رایج‌ترین شکایات کودکان و نوجوانان است. میزان شیوع افسردگی در طی عمر برای نوجوانان در سراسر دنیا 14 درصد تخمین زده شده است، اما میزان شیوع افسردگی کودکی و نوجوانی در ایران به‌طور دقیق مشخص نیست و علت آن عدم انجام یک تحقیق کامل و مبتنی بر نمونه‌گیری صحیح در کل کشور است. این میزان در تحقیقات مختلف و بر مبنای پرسشنامه‌های مختلف محقق ساخته، پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه افسردگی کودکان کواکس (CDI) بین 10 تا 30 درصد برآورد شده است (بانکی، امیری و اسعدی،1388). با توجه به شیوع گسترده افسردگی در کودکان و نوجوانان، گاهی اوقات از آن به‌عنوان بیماری سرماخوردگی در میان اختلالات روان‌پزشکی کودکان یاد می‌شود (استافر،2000). به دلیل اینکه تقریباً دوسوم کودکان افسرده به بزرگ‌سالان مبتلا به افسردگی اساسی تبدیل می‌شوند و 10 تا 15 درصد آن‌ها از این طریق به زندگی خود خاتمه می‌دهند، پرداختن به اختلال افسردگی در کودکان و شناسایی روش‌های درمانی اثربخش بر کاهش آن از اهمیت بسزایی برخوردار است (سگال، ویلیامز و تیزدل، 2002).
از دیگر عواملی که تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر شکل‌گیری اختلالات اضطرابی در کودکان دارد، ویژگی‌های روان‌شناختی والدین آن‌ها علی‌الخصوص خودکارآمدی است. بسیاری از رفتارهای انسان با سازوکارهای نفوذ بر خود، برانگیخته و کنترل می‌شوند. در میان مکانیسم‌های نفوذ برخود، هیچ‌کدام مهم‌تر و فراگیرتر از باور به خود کارآمدی شخصی نیست. اگر فردی باور داشته باشد که نمی‌تواند نتایج مورد انتظار را به‌ دست آورد و یا به این باور برسد که نمی‌تواند مانع رفتارهای غیرقابل‌قبول شود، انگیزه او برای انجام کار کم خواهد شد. اگرچه عوامل دیگری وجود دارند که به‌عنوان برانگیزنده‌های رفتار انسان عمل می‌کنند، اما همه آن‌ها تابع باور فرد هستند. خودکارآمدی، توان سازنده‌ای است که بدان وسیله، مهارت‌های شناختی، اجتماعی، عاطفی و رفتاری انسان برای تحقق اهداف مختلف، به‌گونه‌ای اثربخش ساماندهی می‌شود (بندورا،2006). خودکارآمدی به داشتن مهارت یا مهارت‌ها مربوط نمی‌شود، بلکه به داشتن باور به توانایی انجام کار در موقعیت‌های مختلف، اشاره دارد. خودکارآمدی عبارت است از باور فرد، در این خصوص که توانایی انجام تکالیف را دارد یا خیر. خودکارآمدی بر روشن شدن لیاقت و قابلیت فرد، برای کنار آمدن مؤثر با بسیاری از موقعیت‌های تنش‌زا مبتنی است (شوارزر و لوزیسیزک، 2005) و دربرگیرنده احساس خوشایند فرد در انجام تکالیف است که به‌طور فراگیری با انگیزش و انجام موفقیت‌آمیز تکالیف در تمامی انسان‌ها مرتبط است (سالیوان و مالیک،2000).
به‌طور خاص خودکارآمدی والدین تأثیر گسترده‌ای بر کیفیت ارتباط والد با فرزندش دارد (کلارک،2007). خودکارآمدی والدینی به میزان صلاحیت و شایستگی‌ای گفته می‌شود که والدین در مدیریت مشکلات فرزندشان احساس می‌کنند (ماش[15] و جانستون[16]،2005). والدین به‌منظور احساس خودکارآمدی نیازمند دانش و اطلاعات در زمینه تکنیک‌های مؤثر مراقبت از کودک هستند. آن‌ها بایستی به توانایی‌های خود اعتماد کرده و مطمئن باشند که عملکردشان تأثیر مثبتی بر رفتارهای کودک می‌گذارد (کولمن[17] و کاراکر[18]،2003؛ تتی[19] و گلفند[20]،2007). خودکارآمدی والدینی یک ساختار شناختی مهم در ارتباط با عملکرد والدین است. خودکارآمدی والدینی به ارزیابی والدین نسبت به توانایی خود در ایفای موفقیت‌آمیز نقش والدگری اطلاق می‌شود؛ بنابراین افرادی که به توانایی‌ها و مهارت‌های خود در نقش والدگری اعتماد داشته باشند، خودکارآمدی بالاتری را احساس می‌کنند (جونز[21] و پرینز[22]،2005).
خودکارآمدی والدینی تأثیر به سزایی بر نحوه تعاملات والد- کودک و کیفیت والدگری دارد. بر این اساس والدینی که خودکارآمدی بالاتری دارند، گرایش بیش‌تری به استفاده از روش‌های مثبت والدگری مثل پاسخ‌گو بودن، حساس بودن، گرمی، تحریک‌کنندگی، استفاده از سبک‌های کارآمد سازگاری و مراقبت بدون تنبیه دارند. برعکس والدینی که خودکارآمدی پایین‌تری دارند، گرایش به استفاده از شیوه‌های خشن، تهدیدآمیز، پرخاشگرانه و استفاده از سبک‌های ناکارآمد سازگاری دارند (سندرس[23] و وولی[24]،2005؛ کولمن و کاراکر،2003).
در زمینه‌ مداخلات درمانی به‌منظور بهبود وضعیت روان‌شناختی کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی مداخلات متنوعی صورت گرفته است. درمان‌های رایج اضطراب

است)

فهرست مطالب
 

عنوان                                                                                                  صفحه
چکیده: 1
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه. 3
1-1 بیان مساله. 4
1-2 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 5
1-3 اهداف تحقیق 6
1-4 سؤالات تحقیق 8
1-5 فرضیه‏های تحقیق 8
1-6 متغیرهای تحقیق 8
1-6-1 متغیرهای مستقل 8
1-6-2 متغیر وابسته. 8
1-6-3 متغیرهای کنترلی 8
1-7 قلمرو تحقیق 9
1-7-1 قلمرو موضوعی 9
1-7-2 قلمرو مکانی 9
1-7-3 قلمرو زمانی 9
1-8 روش اجرای تحقیق 9
1-9 تعاریف مفاهیم و اصطلاحات. 9
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1 مفهوم مسئولیت اجتماعی 12
2-2 مبانی نظری 13
2-3 مدل‌های مسئولیت اجتماعی سازمان‌ ها 16
2-3-1 مدل پنج بعدی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها 17
2-3-2 مدل مسئولیت اجتماعی کارول. 17
2-4 چارچوب تعیین استراتژی‌های مسئولیت اجتماعی شرکتی 18
2-5 مفهوم حسابرسی مسئولیت‌های اجتماعی 18
2-5-1 محدوده حسابرسی اجتماعی 19
2-5-2 طبقه‌ها و الگوهای تئوری حسابرسی مالی 20
2-5-3 مفهوم حسابرسی تولیدی و تدافعی 22
2-5-4 وجود تمایز و افتراق حسابرسی تولیدی و تدافعی 22
2-6 مدل ماتریس شناسایی و ارزیابی ذینفعان شرکت. 23
2-6-1 نظریه ذینفعان. 25
2-6-1-1 ذینفعان پشتیبان. 28
2-6-1-2 ذینفعان حاشیه‌ای 29
2-6-1-3 ذینفعان غیرپشتیبان. 29
2-6-1-4 ذینفعان مختلط 30
2-6-1-5 استفاده از تخصص ذینفعان. 30
2-6-2 مسئولیت اجتماعی شرکت ها در قبال ذینفعـان. 31
2-6-2-1 رویکردی متعالی به کسب و کار. 32
2-6-2-2 پایش و اندازه گیری 33
2-6-2-3 قواعد جدید کسب و کار. 34
2-7 مفاهیم حسابداری اجتماعی 36
2-7-1 معاملات اجتماعی 36
2-7-2 سود اجتماعی 36
2-7-3 ارکان اجتماعی 36
2-7-4 سرمایه اجتماعی 36
2-7-5 خالص دارایی های اجتماعی 36
2-8 طبقه بندی حسابداری اجتماعی 37
2-9 انواع گزارشگری اجتماعی 37
2-9-1 گزارشگری غیر مالی 37
2-9-2 گزارشگری  مالی 38
2-10 تعریف شفافیت. 38
2-10-1 قابلیت دسترسی به اطلاعات. 39
2-10-2 توانایی برقراری ارتباط و وجود جریان ارسال و دریافت اطلاعات   40
2-10-3 تعاریف مبتنی بر ذی نفعان. 42
2-10-4 تعاریف مبتنی بر پاسخگویی 42
2-10-5 تعریف شفافیت با تاکید بر اجرای قوانین و مقررات. 43
2-10-6 شفافیت در بورس. 43
2-10-7 اندازه گیری شفافیت. 44
2-10-8 اهمیت شفافیت در بازارهای مالی 45
2-10-8 ابعاد شفافیت در بازار سرمایه. 48
2-10-9 ماهیت شفافیت گزارشگری در متون مالی 50
2-10-9-1 نظریه های  گزارشگری و افشاگری  اجتماعی 51
2-10-9-1-1 نظریه توصیفی در گزارشگری اجتماعی شرکت ها 51
2-10-9-1-2 نظریه هزینه های انجام شده 51
2-10-9-1-3 نظریه هزینه- منافع. 52
2-10-10 نقش شفافیت در گزارشگری مالی 52
2-10-11 شفاف‌سازی مالی از نگاه سازمانهای بین‌المللی 53
2-10-12 محدودیت‌های افشای اطلاعات و افزایش شفافیت. 54
2-10-12-1 موانع و راهکارهای عدم شفافیت بازار سرمایه ایران. 56
2-10-12-1-1 انجام معاملات صوری 56
2-10-12-1-2 انتشار اخبار کذب. 57
2-10-12-1-3 تشکیل ائتلاف. 58
2-10-12-1-4 ندادن اطلاعات از سوی شرکت ها و استفاده از اطلاعات محرمانه توسط دست اندرکاران شرکت   58
2-10-12-1-5 ارائه اطلاعات نادرست از سوی شرکت ها 59
2-10-13 کیفیت افشا، شفافیت و ویژگیهای کیفی صورتهای مالی 59
2-10-14 اهمیت شفافیت و افشای داوطلبانه. 60
2-10-15 مزایای افشای داوطلبانه. 61
2-10-16 مسائل اصلی در افشای داوطلبانه. 62
2-10-17 پیشینه تحقیق 65
فصل سوم: روش تحقیق
3-1 مقدمه. 70
3-2 روش پژوهش. 70
3-3 جامعه‌ی آماری و روش نمونه‌گیری 71
3-3-1 جامعه‌ی آماری 71
3-3-2 نمونه و روش نمونه‌گیری 71
3-4 ابزار جمع‌آوری داده‌ها 71
3-4-1- رگرسیون. 71
3-4-2- ضریب تشخیص یا تبیین 72
3-4-3- آزمون معنیدار بودن متغیر مستقل 72
3-4-4- آزمون خود همبستگی 73
3-4-5-  همخطی، راه های تشخیص و چگونگی رفع آن. 74
3-5 فرضیات تحقیق 75
3-6 متغیرهای تحقیق 75
3-6-1 متغیر وابسته. 75
3-6-2 متغیرهای مستقل 75
3-6-3 متغیرهای کنترلی 79
فصل چهارم: تجزیه تحلیل
4-1 مقدمه. 81
4-2 یافته های تحقیق 81
3-4- آزمون فرضیه های تحقیق: 86
4-4-  تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها: 87
4-4-1  نتایج آزمون فرضیه اول. 87
4-4-2 نتایج آزمون فرضیه دوم. 88
4-4-3 نتایج آزمون فرضیه سوم. 89
 
 
 
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
1-5- مقدمه. 92
5-2- پیشنهادات تحقیق 95
5-3-  محدودیتهای تحقیق 98
5-4- توصیه برای تحقیقات آتی 98
منابع و ماخذ
الف) منابع فارسی 99
ب) منابع لاتین 101
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

فهرست جداول
 
عنوان
صفحه
جدول 3-1:بررسی حالات مختلف نتیجه آماره دوربین– واتسون.
74
NOPATنحوه محاسبه و تعدیل جدول 3-2
76
CAPITAL نحوه محاسبه و تعدیل جدول3-3
77
جدول 4-1: نتایج آمار توصیفی داده های نهایی تحقیق.
83
جدول4-2: نتایج مربوط به آمار توصیفی تحقیق انجام شده توسط ویکتوریا کرایوگورسکی
83
جدول 4-3: نتایج آزمون مدل به صورت تجمعی
84
جدول4-4: نتایج آزمون مدل به صورت مقطعی
86
 

چکیده:
 

افشاگری و گزارشگری اجتماعی، فرایند انتقال اطلاعات مرتبط با تاثیرات اجتماعی و زیست محیطی عملکرد اقتصادی شرکت به جامعه است. گسترش مسئولیت پذیری سازمان بر این موضوع دلالت دارد که مسئولیتهای سازمان از ﺁنچه در گذشته بوده ،یعنی” فراهم کردن پول برای سهامداران ” فراتر رفته است.حرکت در مسیر مسئولیتهای اجتماعی و زیست محیطی عاملی ضروری و حیاتی است که به تداوم فعالیت سازمان در بلند مدت منجر می گردد . این تحقیق بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس روش تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است برای تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری هدفمند(سیستماتیک) استفاده شده است و تعداد 98 شرکت بعنوان نمونه انتخاب شدند که طبق تجزیه و تحلیل در فصل چهارم، فرضیه شماره یک با توجه به سطح خطای 0.88 فرضیه صفر تائید می شود و  رابطه منفی تر بین افشای مسئولیت اجتماعی در شرکت های ذی نفع گرا و هزینه سرمایه رد می شود. فرضیه شماره دو که با توجه به سطح خطای 0.03 فرضیه صفر رد و فرضیه مقابل تائید میشود و در نتیجه تاثیر کاهش هزینه نظارت توسط سرمایه گذاران و هزینه انتشار سهام در سطح بالای شفافیت مالی رد می شود و فرضیه شماره سه با توجه به سطح خطای صفر فرضیه صفر رد و فرضیه مقابل تائید می شود و وجود رابطه منفی تر بین افشای مسئولیت اجتماعی و هزینه سرمایه در شرکت هایی که عدم شفافیت مالی بیشتری دارند تایید می گردد.
 
واژگان کلیدی : افشاء مسئولیت اجتماعی ؛ ذینفعان ؛ عملکرد مالی شرکت .
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

فصل اول:
 

کلیات تحقیق

حافظه، اشتباهات سهوی، عدم یادآوری اسامی، پرخاشگری کلامی، خستگی شناختی و خستگی روانی در دانش آموزان با عملکرد تحصیلی پایین بیشتر از دانش آموزان با عملکرد تحصیلی بالا بود (001/0P<). بر این اساس می توان نتیجه گرفت استعداد خستگی، نارسایی شناختی و پرخاشگری از عوامل موثر در عملکرد تحصیلی دانش آموزان می باشد.
واژگان کلیدی: استعداد خستگی، نارسایی شناختی، خشم، پیشرفت تحصیلی ، دانش آموزان
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدّمه. 2
1-2- بیان مساله. 3
1-3- اهمیّت و ضرورت انجام تحقیق. 5
1-4- اهداف مشخص تحقیق. 6
1-4-1- هدف کلی. 6
1-4-2- اهداف جزئی. 7
1-5- فرضیه‏ها وسوالات تحقیق. 7
1-5-1- فرضیه های اصلی. 7
1-5-2- فرضیه های فرعی. 7
1-6- تعریف مفهومی و عملیاتی. 8
فصل دوم: ادبیات پژوهش
2-1- پیشرفت تحصیلی. 11
2-1-1- مبانی تئوریک پیشرفت تحصیلی. 13
2-1-2- نظریه بلوم. 15
2-1-3- عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی. 16
2-1-3-1- علل فردی. 16
2-1-3-2- علل خانوادگی. 16
2-1-3-3- علل آموزشگاهی. 17
2-1-3-4- علل اجتماعی. 17
2-1-4- آفرینندگی، هوش و پیشرفت تحصیلی. 17
2-1-5- ارزشیابی پیشرفت تحصیلی. 17
2-1-6- پیامدهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی. 18
2-1-7- انگیزه پیشرفت تحصیلی. 18
2-1-8- عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی. 18
2-1-9- علل فردی منفی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. 20
2-2- خستگی. 21
2-2-1- استعداد خستگی. 23
2-2-2- خستگی شناختی. 24
2-2-3- نارسایی شناختی. 25
2-3- ماهیت خشم. 29
2-3-1- تعریف خشم. 31
2-3-2- تفاوت های فردی و جنسیتی در خشم. 35
2-4- سوابق پژوهشی. 36
2-4-1- سوابق داخلی. 36
2-4-2- سوابق خارجی. 37
2-4-3- جمع بندی از نتایج پژوهش ها 38
فصل سوم: روش پژوهش
3-1- مقدمه. 40
3-2- روش شناسی تحقیق. 41
3-3- جامعه آماری. 41
3-4- روش نمونه گیری و حجم نمونه. 41
3-5- ابزار های اندازه گیری. 41
3-6- شرح کامل روش گردآوری اطلاعات 42
3-7- روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 43
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه. 44
4-2- یافته های موجود در پژوهش. 45
4-3- یافته های جمعیت شناختی. 45
4-4- یافته های توصیفی. 46
4-5- یافته های مربوط به فرضیه های پژوهش. 47
4-5-1- فرضیه های تحقیق. 47
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- نتیجه گیری. 52
5-2- جمع بندی. 56
5-3- محدودیت های تحقیق. 56
5-4- پیشنهادات 56
5-4-1- پیشنهادات پژوهشی. 56
5-4-2- پیشنهاد کاربردی. 57
منابع مورد استفاده 58
پیوست ها 67
چکیده انگلیسی. 74
– مقدمه
از بارزترین ویژگی های هر انسانی داشتن توانایی یادگیری است که همین ویژگی پدید آورنده پیشرفت و تمّدن امروزی بوده است. زندگی تحصیلی، یکی از مهم ترین ابعاد زندگی اشخاص است که بر سایر ابعاد زندگی تاثیر فراوان دارد (سیف، 1390). پیشرفت تحصیلی همچون بسیاری از پدیده ها از ترکیب عواملی چون خانه، مدرسه و جامعه به وجود می آید. در کل پیشرفت تحصیلی عبارت است از سنجش عملکرد یادگیرندگان و مقایسه نتایج حاصل از آن با هدف های آموزشی از پیش تعیین شده به منظور تصمیم گیری در این باره که آیا فعالیت های آموزشی معلم و کوشش یادگیری دانش آموزان به نتایج مطلوب انجامیده اند (سیف، 1390). از پیشرفت تحصیلی به عنوان یکی از ابعاد پیشرفت در نظام آموزشی تعاریف متعددی ارائه گردیده است که به برخی از آنها اشاره می شود. پیشرفت تحصیلی عبارتند از میزان یادگیری آموزشگاهی فرد به صورتی که توسط آزمون های مختلف درسی مانند دیکته و ریاضی سنجیده می شود (اندرسون[1]، 2002). پیشرفت تحصیلی نتیجه تاثیر یک عامل نیست چنان که ویژگی های فردی دانش آموز، سلامت جسم روانی، انگیزش و توانایی فرد، محیط روانی خانه و مدرسه، گروه همسالان و انتظارات معلم، خاستگاه اجتماعی دانش آموز، ساختار آموزشی و. از جمله موارد اساسی در این زمینه به شمار می رود (گلشنی فومنی، 1386).
یکی از عوامل احتمالی موثر در عملکرد تحصیلی دانش آموزان استعداد خستگی[2] است. خستگی به عنوان احساسات نسبتاَ ثابت از فقدان علاقه و دشواری در تمرکز بر فعالیت های در دست اقدام تعریف می شود. این احساسات باعث می شوند تا فرد برای حفظ یا بازگشت توجّه، تلاش خودآگاهانه زیادی را از خود نشان دهد (فیشر[3]، 1993). بعضی از محققان معتقدند که مشکلات مربوط به توجّه از ویژگی های اصلی استعداد خستگی محسوب می شوند (فیشر، 1993؛ همیلتون[4]، 1981). در این حالت، فرد قادر به حفظ توجّه خود بر روی تکالیف در دست انجام نیستند و با اینکه باید تلاش فوق العاده ای جهت حفظ توجّه به عمل آورند. بنابرین باید توجّه داشت که حفظ توجّه عنصر رفتاری اصلی استعداد خستگی است (دمراد-فری و لایرد[5]، 1989).
وجود نشانه های خستگی بر بسیاری ازجنبه های زندگی افراد تاثیر می گذارد و موجب می شود دامنه توجّه فرد کاهش پیدا کرده، ضریب خطا افزایش پیدا کند و فرد مورد نظر در فعّالیت های روزانه خود دچار نارسایی هایی می شود که از آن جمله می توان به نارسایی شناختی اشاره کرد. نارسایی شناختی عبارت است از ناتوانی فرد در تکمیل تکالیفی که به طور طبیعی قادر به انجام آن است . نارسایی های شناختی شامل حواس پرتی، مشکلات مربوط به حافظه، اشتباهات سهوی و عدم یادآوری اسامی است (والاس[6]، 2004). به عبارت دیگر نارسایی شناختی مجموعه اشتباهات شناختی هستند که در هنگام انجام تکالیفی رخ می دهند که فرد معمولاَ آن ها را به شکل موفقّیت آمیزی انجام می دهد. برودبنت اولین کسی است که این اصطلاح را مطرح کرد (برودبنت، کوپر،فیتزگرالد وپارکز[7]، 1982). در مطالعات مختلف، بین نارسایی های شناختی و عملکرد در تکالیف، همبستگی معناداری به دست آمده است (مانلی، رابرتسون، گالاوی و هاوکینز[8]، 1999). نارسایی های شناختی با خواب آلودگی، اضطراب و فشار کاری همراه است (وادسفورد[9]، 2003؛ ملامد و اوکسنبرگ[10]، 2002؛ اسلامی و اریزی، 2007؛ نولتینگ، برگر، شیفورست، گنز وکوردت[11]، 2002) همچنین بین نارسایی های شناختی، اضطراب، فشار روانی (مکاسی[12]، 2006)، خستگی، خواب آلودگی (مکاسی، 2007) و اختلالات عاطفی (سالیوان و پاینه[13]، 2007) رابطه بدست آمده است.
یکی از عوامل دیگر که می تواند عملکرد تحصیلی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار دهد خشم می باشد. بر اساس توافق بسیاری از صاحب نظران، خشم یکی از هیجان های اصلی بشر است که بعد از ترس بیشترین مطالعات را به خود اختصاص داده است. در مورد خشم تعاریف متعددی از سوی فلاسفه و روانشناسان ارائه شده است، ولی در تمام آنها می توان دو نکته مشترک را مشاهده کرد: 1- عامل اصلی بروز خشم، تهدیدها و ناکامی ها و موانعی است که سر راه افراد قرار می گیرد، 2- هدف خشم اغلب دفاع، جنگ و تخریب است (ملکی، 1385). نتایج مطالعات نشان داده است پرخاشگری با عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی دارد (عطاری، حقیقی و خانه کشی ، 1381) همچنین معتمدین و عبادی (1386) در پژوهش خود به بررسی رابطه باورهای غیر منطقی و پرخاشگری بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان پرداختند نتایج نشان داد بین پرخاشگری با عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی معنی داری بدست آمد. اریک، داهلن-ریان، مارتین و میندی[14] (2004) به بررسی رابطه استعداد خستگی در پرخاشگری و خشم با واسطه رفتارهای تکانشی و هیجان خواهی پرداختند نتایج نشان داد استعداد خستگی با پرخاشگری رابطه معنی داری دارد و همچنین استعداد خستگی، ویژگی های خشم و کنترل خشم و تکانشگری و هیجان خواهی را پیش بینی می کند. در این راستا هدف از پژوهش حاضر مقایسه استعداد خستگی، نارسایی شناختی و خشم در بین دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در مقطع تحصیلی متوسطه در نیمسال تحصیلی 94-93 در شهر اردبیل است.
1-2- بیان مساله
زندگی تحصیلی، یکی از مهمترین ابعاد زندگی اشخاص است که بر سایر ابعاد زندگی تاثیر فراوان دارد. در این بین یکی از مسایل و مشکلات اساسی زندگی تحصیلی افراد و نظام آموزشی آن کشور، مساله افت تحصیلی و پایین بودن سطح عملکرد تحصیلی دانش آموزان آن کشور است. این پدیده، علاوه بر زیان های هنگفت اقتصادی، سلامت روانی فراگیرندگان را مخدوش می نماید. منظور از افت تحصیلی، کاهش عملکرد تحصیلی درسی فراگیرنده از سطح رضایت بخش به سطح نامطلوب است. عوامل مختلفی بر عملکرد تحصیلی افراد تاثیر می گذارند که متخصصان تعلیم و تربیت آنها را به چهار دسته شامل عوامل فردی، عوامل آموزشگاهی، عوامل خانوادگی و عوامل اجتماعی تقسیم کرده اند (زهراکار،1386).
دانش آموزان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت های تحصیلی و اجتماعی خاص، برخی مشکلات از جمله احساس خستگی را تجربه می کنند. احساس خستگی عبارت است از یک حس فراگیر فقدان انرژی که ارتباطی با میزان و تلاش و کوشش ندارد. این حالت معمولا از نظر شدّت بر روی یک پیوستار قرار دارد که از گذرا و خفیف تا شدید و با دوام تغییر می کند و چنانچه شدید باشد از آن به عنوان اختلال خستگی یاد می شود (لابلی، استوارت، برتوچ،گیستولی، داروین و همکاران[15]، 2002). اختلال خستگی با حالت خستگی ناتوان کننده همراه با خواب بی کیفیت، سردرد، علائم اسکلتی-عضلانی و عصب روانپزشکی به مدّت بیش از یک ماه همراه است (فوکودا، استراوس وهیکی[16]، 1994). مطالعات نشان می دهد 6/5 درصد دانش آموزان احساس خستگی خفیف دارند و شیوع احساس خستگی 2/10 درصد و در پسرها 2/1 درصد است (محمودیان، فرج زادگان، نورمحمدی و میرالهی، 1383) از طرفی خستگی تبعاتی مثل اختلال افسردگی و تنیدگی هیجانی(مثل خشم) (ری، جفریس و ویر[17]، 1997) و نقص در حل مسائل شناختی(مثل نارسایی شناختی) (پورقاز، محمدی، و دوستی ، 1391) دارد.
عوامل شناختی از تاثیر گذارترین عوامل در زندگی روزانه افراد می باشد و وجود هر گونه اختلال در عوامل شناختی موجب بروز مشکلات عدیده ای برای فرد مورد نظر می شود، بخصوص وقتی که بحث آموزش و پرورش و تحصیل به میان می آید عوامل شناختی از اهمیت دو چندانی برخوردار می شود. وجود نارسایی های شناختی در فرد می تواند عملکرد تحصیلی این افراد را تحت تاثیر خود قرار دهد. مارتین، نارسایی شناختی را اشتباهات شناختی یا خطاهایی می داند که فرد باید بصورت هنجاری ظرفیت انجام آن را داشته باشد (والاس، وودانویچ و رستینو[18]، 2003) این نارسایی های شناختی شامل مشکلاتی در حافظه، توجّه و عمل هستند (عریضی، اصغری و اخباری، 2008). نارسایی در کنش با ابعاد مختلف حافظه کاری و عدم توانایی در بالا بردن ظرفیت آن، مشکلات عمده ای را در یادگیری ریاضی دانش آموزان ایجاد می کند (گترکل، لامونت و الووا[19]، 2006؛ امین زاده و حسن آبادی، 1389) همچنین نتایج مطالعات نشان می دهد بین نارسایی شناختی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه منفی معنی داری وجود دارد (قاسم زاده، 1391).
یکی از عواطف متداول در بین نوجوانان خشم است که بر اثر برخورد با مانعی که بر سر راه هدف آنان قرار گیرد، حاصل می شود و به پرخاشگری که یک واکنش عمومی به ناکامی امیال است منجر می گردد (گلچین، 2002). خشم یک حالت هیجانی ذهنی است و با وجود تضاد شناختی و برانگیختگی روانی مشخص می شود و هیجانی بهنجار می باشد که جنبه های انطباقی بسیار دارد. با وجود این، وقتی که تکرار، شدّت و مدّت آن افزون تر از جنبه های انطباقی باشد، ناکارآمد می گردد (نواکو[20]، 1999). دانش آموزان پرخاشگر با رفتار های خود، جو متشنّجی را برای خود و دیگران فراهم می آورند و از آنجا که فاقد مهارت های مناسب برای کنترل خود و وقایع پیرامون هستند،تحت سطوح بالای برانگیختگی بوده و توجّه شان محدود می شود که موجب کاهش عملکرد این افراد در زمینه های مختلف از جمله عملکرد تحصیلی آن ها می شود. نتایج پژوهش های انجام شده نشان می دهد پرخاشگری با پیشرفت تحصیلی (یاوریان، سهرابی و یاوریان ، 1389) و با عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی دارد (عطاری و همکاران، 1381؛ معتمدین و عبادی، 1386 و هادلی[21]، 2002). در این راستا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا استعداد خستگی، نارسایی شناختی و خشم در بین دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در مقطع تحصیلی متوسطه در نیمسال تحصیلی 94-93 در شهر اردبیل تفاوت دارد؟
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
مطالعه ی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی، طی سه دهه اخیر، بیش از پیش مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. اتکینسون و همکاران (1998) پیشرفت تحصیلی را توانایی آموخته شده یا اکتسابی حاصل از دروس ارائه شده یا به عبارت دیگر، توانایی آموخته شده یا اکتسابی فرد در موضوعات آموزشگاهی می دانند (سیف، 1384).
یکی از عوامل مهّم ابعاد مختلف توسعه، نظام آموزشی کشور است که برای پرورش و آموزش نسل جدید هزینه های بسیار بالایی را متحمل می شود. هزینه هایی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر دوش مردم قرار دارد. اگر نظام آموزشی کشور کارآمد و اثر بخش باشد، در ازای هزینه های صرف شده درآمدهای مادی و معنوی عاید مردم و جامعه خواهد شد و چنان چه نظام آموزشی کارآمدی لازم را نداشته باشد، هزینه ها بی جهت به هدر خواهد رفت و استعداد های دانش آموزان و توانایی هایی آن ها که مورد نیاز جامعه است از قوّه به فعل نخواهد رسید. پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از مهم ترین ابعاد زندگی این افراد می باشد که بر سایر جنبه های زندگی و آینده آنان نقش بسزایی دارد. عوامل مختلفی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیر دارد و می تواند عملکرد آنها را با مشکل مواجه سازد. این پدیده، علاوه بر زیان های هنگفت اقتصادی، سلامت روانی فراگیرندگان را مخدوش می نماید. عوامل مختلفی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان تاثیر می گذارند که متخصصان تعلیم و تربیت آنها را به چهار دسته شامل عوامل فردی، عوامل آموزشگاهی، عوامل خانوادگی و عوامل اجتماعی تقسیم کرده اند (زهراکار،1386). بنابراین بررسی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از اهمیّت بسزایی برخوردار می باشد.
از عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی پایین در دانش آموزان احتمالاَ ملول بودن است. شیوع خستگی در دانش آموزان 2/10 درصد و در پسرها 2/1 درصد گزارش شده است. وجود نشانه های خستگی در دانش آموزان احتمالاَ موجب می شود خطاهایی مثل حواس پرتی، مشکلات مربوط به حافظه، اشتباهات سهوی و عدم یاد آوری اسامی روی دهد که از آن با عنوان خطا یا نارسایی شناختی یاد می شود. این امر موجب کاهش عملکرد دانش آموزان در زمینه مختلف زندگی از جمله عملکرد تحصیلی این افراد شده و ممکن است موجب تنیدگی هیجانی از جمله خشم و پرخاشگری شود.
از عواطف متدول در بین دانش آموزان خشم است که جنبه های مختلف زندگی این افراد را تحت تاثیر قرار می دهد پرخاشگری ممکن است به اشکال گوناگونی بروز پیدا کند که بارزترین اشکال آن بصورت کلامی و فیزیکی می باشد (باس و پری، 1992). تحقیقات نشان داده اند خشم و پرخاشگری دارای عوارض جسمی، روانی و اجتماعی فراوانی است و موجب نشانگانی مانند احساس درماندگی، تنهایی، ناسازگاری اجتماعی، بی توجهی به حقوق و خواسته دیگران، زخم معده، میگرن، اختلال فشار خون، افسردگی، اضطراب و افت تحصیلی می گردد. دانش آموزانی که مشکلات رفتاری از جمله پرخاشگری دارند، نه تنها دارای نشانگان مرضی جسمانی مانند سردرد و دردهای معده ای- روده ای می باشند بلکه در انزوا و تنهایی به سر می برند و به خواسته های اجتماعی دیگران چندان توجهی ندارند (استرچن و مونرو-چندلر ، 2006) و این مسئله موجب تبعات جسمانی و اجتماعی از جمله ایجاد تصویری منفی در میان همسالان و آموزگاران، طردشدن از سوی همسالان، افت تحصیلی، مصرف مواد و بزهکاری می شود (آشوری، ترکمن ملایرری و فدایی، 2009) همچنین نتایج نشان می دهد بین پرخاشگری و خشم با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی وجود دارد (هادلی، 2002) به نظر می رسد دانش آموزانی که رفتارهای پرخاشگرانه دارند هم در انضباط و هم در سایر معقوله های مربوط به مدرسه و دروس دچار مشکلات متعددی می شوند بنابرین پرداختن به این مسئله از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. بر اساس مطالب ارائه شده انجام چنین پژوهشی می تواند در شناخت عوامل خطر ساز عملکرد تحصیلی و سایر جنبه های دانش آموزان مفید بوده و در برنامه ریزی های انجام شده می توان از نتایج چنین پژوهش هایی در جهت کاهش اختلالات رفتاری از جمله بروز که ممکن است ناشی از استعداد خستگی و نارسایی شناختی باشد. همچنین نتایج این پژوهش می تواند در کمک به ارتقاء عملکرد تحصیلی دانش آموزان کمک کرده و از تبعات رفتار های پرخاشگرانه و همچنین نارسایی شناختی و استعداد خستگی در دانش آموزان و به تبع آن از هدر رفت هزینه های اقتصادی، اجتماعی و روانی صرف شده از طرف خانواده ها و مسئولین جلوگیری کند و از طرف دیگر با توجه به اینکه پژوهش محدودی در این زمینه صورت گرفته