با توجه به رقابت روزافزون بازارهای کنونی در عرصه تولید و ارائه محصولات و خدمات جدید در قرن بیست و یکم، سازمان‌ها نیازمند توجه همه‌جانبه به محیط و شرایط آن، رقبا، فنّاوری‌ها و عملکرد آن‌ها، منابع، شایستگی‌ها و توانایی‌های در دسترس خود، مشتریان و نیازمندی‌های آنان و مسائلی ازاین‌دست هستند تا بتوانند در این محیط پایدار بمانند و در این عرصه موفق شوند. توجه همه‌جانبه به موارد مذکور، تنها در سایه مدیریت استراتژیک آن‌هم توجه به همه ابعاد آن، در راستای چشم‌انداز و مأموریت سازمان امکان‌پذیر می‌باشد. ازآنجایی‌که استراتژی‌های سازمانی دارای ابعاد و سطوح مختلفی هستند و در همه واحدهای سازمان مصداق دارند، همسوئی آن‌ها با یکدیگر و بخصوص هم‌راستایی آن‌ها با استراتژی‌های کلان سازمان، نه‌تنها به دلیل عدم ایجاد اختلال در بقیه واحدها بلکه در جهت پیشبرد کار سازمان، لازم و ضروری می‌باشد. هرچند همان‌گونه که اشاره شد، توجه به این همسوئی در همه استراتژی‌های سازمان ضروری است، اما به دلیل حیاتی بودن اثربخشی فرآیند بازاریابی و کارایی فرآیند تولید، در این پژوهش سعی داریم همسوئی این استراتژی‌های مهم که همسویی از نوع افقی هستند را موردبررسی قرار دهیم.

 

بدین منظور پس از بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش پنج نوع استراتژی تولید و چهار نوع استراتژی بازاریابی و از مؤلفه‌های عملکرد نیز ابعاد عملکرد مالی و عملکرد بازار مناسب این صنعت برگزیده شدند. داده‌ها از بین 33 پرسشنامه قابل‌استفاده استخراج و با بهره گرفتن از آنالیز واریانس دوطرفه در نرم‌افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحلیل‌ها تأثیر همسوئی برخی از استراتژی‌های بازاریابی و تولید را بر عملکردهای مالی و بازار این شرکت‌ها تأیید نمود درصورتی‌که در اکثر موارد، کاربرد این استراتژی‌ها را به‌تنهایی بر عملکرد شرکت غیر مؤثر نشان داد.

 

واژه‌های کلیدی:

 

استراتژی، استراتژی‌های تولید، استراتژی‌های بازاریابی، همسوئی، صنعت سیم و کابل

 

 

 

 

 

فهرست عناوین
صفحه
1.کلیات پژوهش. 1

 

1- 1. مقدمه: 1

 

1-2. بیان مساله و ضرورت انجام پژوهش: 1

 

1- 3. اهداف و سؤالات پژوهش: 2

 

1-3-1. اهداف تحقیق: 2

 

1-3-2. سؤالات تحقیق: 2

 

1- 4. روش‌شناسی و قلمرو پژوهش: 2

 

1- 5. تعریف واژه‌ها و اصلاحات تخصصی: 3

 

1- 6. ساختار پژوهش: 4

 

ادبیات نظری و پیشینه پژوهش. 5
2-1. مقدمه: 6

 

2- 2.  مبانی نظری و پیشینه پژوهش : 8

 

2-3.  استراتژی و ماهیت آن: 8

 

2-3-1. تاریخچه استراتژی: 8

 

2-3-2. تعاریف استراتژی:. 9

 

2-3-3. سطوح سلسله مراتبی استراتژی‌های سازمان: 13

 

2-3-4. تعریف همسوئی: 14

 

2-4. استراتژی‌های تولید: 14

 

2-4-1. ظهور استراتژی‌های تولید:. 15

 

2-4-2. تعاریف ارائه‌شده در مورد استراتژی تولید: 15

 

2-4-3. مروری بر استراتژی‌های تولید در پژوهش‌های پیشین: 20

 

2-4-4. همسوئی استراتژی‌های تولید با دیگر استراتژی‌های سازمان: 27

 

2-5. بازاریابی: 31

 

2-5-1. استراتژی‌های بازاریابی و تعاریف محققان مختلف از آن: 32

 

2-5-1-1. استراتژی‌های بخش‌بندی و تمایز اسمیت: 34

 

2-5-1-2. بازاریابی رابطه‌ای: 36

 

2-5-1-3. استراتژی آمیخته بازاریابی بوردن: 37

 

2-5-1-4. استراتژی‌های قیمت‌گذاری پرمایه و گران و قیمت‌گذاری نفوذ در بازار: 38

 

2-5-1-5. چرخه عمر محصول فورستر: 39

 

2-5-3. همسویی استراتژی‌های بازاریابی با دیگر استراتژی‌های سازمان: 42

 

2-6. همسویی استراتژی‌ها در سازمان: 43

 

2-7. همسویی استراتژی‌های تولید و بازاریابی: 44

 

2-8. خلاصه و جمع بندی فصل: 53

 

روش تحقیق. 56
3-1. مقدمه: 57

 

3-2. روش پژوهش و مدل پیاز پژوهش: 58

 

3-3. روش گردآوری داده‌ها: 60

 

3-4. تعریف عملیاتی سنجه‌های مربوط به هر متغیر: 60

 

3-4-1. سنجه‌های استراتژی تولید: 60

 

3-4-2. ابعاد استراتژی تولید: 61

 

3-4-3. سنجه‌های استراتژی بازاریابی: 63

 

3-5. روایی و پایایی سنجه ها: 66

 

3-6. جامعه و نمونه آماری: 67

 

3-7. دوره زمانی و مکانی انجام پژوهش: 67

 

3-8. روش های آماری تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 67

 

3-8-1. آمار توصیفی: 67

 

3-8-2. آمار استنباطی: 67

 

3-9. خلاصه و جمع بندی فصل: 70

 

4.تجزیه‌وتحلیل اطلاعات 71

 

4-1. مقدمه: 72

 

4-2. تحلیل توصیفی نمونه‌های موردبررسی: 73

 

4-2-1.  بررسی ویژگی‌های نمونه‌ها ازنظر سابقه فعالیت: 73

 

4-2-2. بررسی ویژگی‌های نمونه‌ها ازنظر نوع مالکیت شرکت‌ها: 74

 

4-2-3.  بررسی ویژگی‌های نمونه‌ها ازنظر اندازه شرکت‌ها: 75

 

4-2-4. بررسی توصیفی سؤالات پرسشنامه: 76

 

4-3.  تحلیل و توصیف استنباطی متغیرهای مدل پژوهش: 77

 

4-3-1. پایایی متغیرهای پژوهش: 77

 

4-3-2. روایی ابزار اندازه‌گیری: 80

 

4-3-3.  آنالیز واریانس یک‌طرفه: 80

 

4-3-4. آنالیز واریانس طرح دو عاملی یا دوطرفه: 84

 

4-3-5.  اثر متقابل استراتژی‌های تولید و بازاریابی بر عملکرد مالی: 93

 

5-3-2.  اثر متقابل استراتژی‌های تولید و بازاریابی بر عملکرد بازار: 95

 

4-4. جمع بندی فصل: 97

 

5.نتیجه گیری و پیشنهادات 98

 

5-1. مقدمه: 99

 

5-2. مروری بر چارچوب کلی پژوهش 99

 

5-3. یافته های پژوهش: 100

 

5-3-1. مدل همسویی استراتژی‌های تولید و بازاریابی بر عملکرد مالی: 100

 

5-3-2. مدل همسویی استراتژی‌های تولید و بازاریابی بر عملکرد بازار: 101

 

5-3-3. پاسخگویی به سؤالات پژوهش: 102

 

5-4. بحث و نتیجه گیری: 102

 

5-5. محدودیت های پژوهش: 104

 

5-6. پیشنهاداتی برای پژوهشهای آتی: 104

 

منابع و مراجع. 105

 

پیوستها 113

 

 مقدمه:
 

سازمان‌ها جهت بقا و ترسیم وضعیت مطلوب کسب‌وکار خود، ملزم به بازنگری در مدل کسب‌وکار خود و روی آوردن به برنامه‌ریزی استراتژیک به‌عنوان کلیدی‌ترین عامل موفقیت سازمان‌ها می‌باشند. چه‌بسا سازمان‌هایی که علیرغم داشتن برنامه‌های استراتژیک سازمانی در عمل موفق نبوده‌اند. یکی از عمده‌ترین این دلایل، وجود شکاف و عدم همسوئی بین استراتژی‌های بخش‌های مختلف سازمان بوده است. گاهی استراتژی‌های یک بخش در تضاد با استراتژی‌های بخش دیگر سازمان بوده است؛ بنابراین سازمان‌ها ناگزیرند برنامه استراتژیک همه‌جانبه‌ای تدوین نمایند به‌گونه‌ای که برنامه‌های بخش‌های مختلف سازمان نه‌تنها در تقابل باهم نباشند، بلکه با یکدیگر هم‌افزائی نیز ایجاد نمایند. آنچه در این فصل موردمطالعه قرار می‌گیرد، شامل کلیات تحقیق مانند بیان مسئله، ضرورت انجام تحقیق، پرسش‌ها و اهداف تحقیق خواهد بود.

 

1-2. بیان مساله و ضرورت انجام پژوهش:
 

در مواردی که تفاوت‌های اساسی بین نیاز مشتری و بازار و توان تولید وجود دارد، انتخاب استراتژیک در بازاریابی و تولید برای از بین بردن این تفاوت‌ها موردنیاز است. این دو بخش در سازمان مسئولیت‌های متفاوتی بر عهده‌دارند، بخش بازاریابی بازار هدف، نیازهای مشتریان به نوع محصول و تعداد آن، آمیخته محصول و قیمت‌گذاری، ترفیع و سیاست‌های خدمت‌رسانی به مشتریان را مشخص می‌کند، بخش تولید، چیدمان و مکان تجهیزات، فرآیند تکنولوژیکی و ظرفیت تولید، فرآیند مدیریت کیفیت، برنامه ­ریزی و کنترل تولید و موجودی، سیاست­های خرید و نیروی کار و سایر تصمیمات مرتبط با برنامه ­ریزی، هماهنگی و کنترل منابع موردنیاز برای تولید را تعیین می کند. از طرف دیگر فعالیت‌های کارکنان این دو بخش نیز با یکدیگر هم‌راستا نیستند و به نیازهای یکدیگر توجهی ندارند. کارکنان بازاریابی بیشتر بر مشتری و مسائل رقابتی متمرکزشده‌اند اما کارکنان تولید با تمرکز بر کارایی، توان و ظرفیت تولید و تکنولوژی تولید ممکن است به مسائل بازار کمتر توجه کنند. این مسئولیت‌های متفاوت سبب بروز اهداف و دیدگاه­های متفاوت بین کارکنان بازاریابی و فروش و کارکنان بخش تولید می‌شود که منجر به بروز گپ و مشکلاتی بین این دو بخش مهم و تصمیمات آن‌ها و درنتیجه کاهش سودآوری سازمان خواهد شد. درصورتی‌که جهت افزایش بهره‌وری و اثربخشی سازمان‌ها همه بخش‌های سازمان باید در راستای چشم‌انداز سازمان و رسیدن به اهداف مشترک، فعالیت‌های خود را همسو و هم‌راستا نمایند.

 

بنابراین در این تحقیق بر آنیم تا مدلی جهت همسوسازی استراتژی­های بازاریابی و تولید و هماهنگی دیدگاه­های کارکنان این دو بخش ارائه دهیم.

 

شرکت‌های فعال در صنعت سیم و کابل که از دسته سازمان‌های تولیدی هستند و از ویژگی‌هایی چون رقابت در بازار جهانی، صادرات محصول، سرمایه‌گذاری در تکنولوژی تولید و تنوع عملیاتی برخوردارند، جهت انجام این پژوهش مناسب به نظر آمدند.

 

1- 3. اهداف و سؤالات پژوهش:
 

1-3-1. اهداف تحقیق:

 

شناسایی اثر متقابل استراتژی‌های تولید و بازاریابی بر عملکرد شرکت‌های منتخب
 

شناسایی تأثیر استراتژی تولید بر عملکرد شرکت‌های منتخب
 

شناسایی تأثیر استراتژی بازاریابی بر عملکرد شرکت‌های منتخب

 

ساخت‌های مطلوب صنعت چرم ارائه داد؟

 

روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. روش نمونه گیری پژوهش به صورت نمونه گیری تصادفی سیستماتیک می باشد. در این پژوهش 120 پرسشنامه برای آنالیز مورد استفاده قرار گرفت.

 

روش مطالعه ی  پژوهش به صورت کتابخانه ای و میدانی است.  ابزارگردآوری  اطلاعات  پژوهش  اینترنت، کلیه بانک های اطلاعاتی مقالات بین المللی، مصاحبه ودر مرحله آخر پرسشنامه می باشد.

 

  نتایج حاصل از بررسی مجموعه ای از مقالات، تئوری های مرتبط ومصاحبه مولفه ها و شاخص های مربوط، مولفه ومتغیرهای تحقیق  تدوین شده است. این مجموعه شامل هفت مولفه:1 -منابع انسانی درون سازمانی، 2- منابع انسانی برون سازمانی، 3-  حمایت و پشتیبانی، 4- قوانین، 5- تکنولوژی، 6- مراودات تجاری،  7-نوآوری.

 

سپس پرسشنامه تحقیق تدوین شد و روایی و پایایی آن تست شد.در مطالعه حاضر جهت بررسی نرمال بودن متغیرها و تعیین نوع آزمون های مناسب برای تحلیل داده ها از آزمون کلوموگروف-اسپیرنوف که نتیجه نشان دهنده نرمال بودن کلیه متغیرهای تحقیق می باشد .

 

برای آزمون مدل ارائه شده و یافتن مدل مناسب برای تحقیق از رگرسیون چند متغیره استفاده شده است.

 

نتایج نشان می دهد که مدل ارائه شده از اعتبار بالایی برخوردار می باشد 98/0= ²R.

 

نتایج تحلیل آماری مولفه های مذکور و شاخص های لحاظ شده برای هر مولفه و نتایج آزمون انجام شده بیانگر رابطه معنی دار بین متغیر های منابع انسانی درون سازمانی، حمایت و پشتیبانی، تکنولوژی، مراودات تجاری ونوآوری با توسعه و عملکرد صنعت چرم هستند و بین متغیرهای قوانین و نیروی انسانی خارجی با توسعه و عملکرد صنعت چرم رابطه معنی داری وجود ندارد.

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                                                صفحه

 

چکیده. خ‌

 

1- فصل یکم: کلیات. 1

 

1-1  مقدمه. 2

 

2-1  بیان مسأله. 6

 

3-1  اهمیت و ضرورت پژوهش. 8

 

4-1  اهداف پژوهش. 9

 

5-1  سئوالات پژوهش. 10

 

6-1  کلمات کلیدی. 10

 

فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق. 15

 

1-2  مقدمه. 15

 

2-2  عوامل موثر بر توسعه زیر ساخت های صنعت 15

 

1-2-2   صنعت 21

 

2-2-2  بخش بندی صنایع در وزارت صنعت، معدن و تجارت. 24

 

3-2  صنعت پوست 39

 

4-2  صنعت چرم سازی. 45

 

5-2 موانع و محدودیت های تولید پوست و چرم. 62

 

6-2 راه حلهای ارائه شده برای برطرف کردن مشکلات و تنگناها 66

 

7-2 مسایل قانون کار. 68

 

8-2 فناوری. 71

 

10-2 ذی نفعان 79

 

11-2 تئوری های مرتبط با توسعه صنایع 81

 

1-11-2 دیدگاه فرآیندی در استراتژی. 82

 

2-11-2 رویکرد مبتنی بر منابع 83

 

3-11-2  ویژگیهای منابع استراتژیک 84

 

5-11-2  توانمندسازی و تحول سازمانی. 86

 

12-2 عوامل کلیدی در توسعه صنعت چرم. 110

 

3  فصل سوم:روش شناسی پژوهش. 128

 

1-3  مقدمه. 129

 

2-3  نوع و روش تحقیق. 129

 

3-3  جامعه آماری. 133

 

4-3  نمونه آماری و روش نمونه گیری. 133

 

5-3  روش و ابزار گردآوری داده ها 136

 

1-5-3 جمع آوری داده ها 138

 

6-3  تجزیه و تحلیل داده ها 138

 

1-6-3  آماده سازی داده ها برای آنالیز. 138

 

7-3  آنالیز داده ها 138

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات. 141

 

1-4  مقدمه. 141

 

2-4   توصیف داده ها 164

 

3-4  تحلیل داده ها 172

 

5  فصل پنجم:جمع بندی یافته ها مدل پیشنهادی بحث، تفسیر. 180

 

1-5  مقدمه. 181

 

2-5  بحث و تفسیر. 181

 

3-5  نتیجه گیری. 196

 

4-5   پیشنهاد ها 197

 

5-5   محدودیت های تحقیق. 199

 

6-5   توصیه های مدیریتی برای ذینفعان 200

 

7-5   پیشنهاداتی برای مطالعات بعدی. 201

 

منابع 202

 

ضمایم 215

 

چکیده انگلیسی. 224

 

1  مقدمه
 

توسعه های واحد صنعتی مبتنی بر شرایطی خاص صورت می پذیرد و به همین دلیل است که الگو های متفاوتی را در این زمینه می توان شاهد بود. مجموعه تصمیم ها و اقدامات مدیریتی عملکرد بلند مدت یک سازمان را تعیین می کند و بررسی محیطی و تدوین استراتژی و اجرای استراتژی و ارزیابی و کنترل و رقابت در بازار آزاد شاید مهمترین دلیل وجودی استراتژی در سازمان ها و ارگان های اقتصادی باشد. اصولا مهمترین قسمت از مباحث مدیریت در هر سازمان «تشریح و تبیین ضعف ها و نارسایی ها، نقاط قوت، موقعیت ها و تهدیدها» است که مدیران و برنامه ریزان ضمن آن به مفروضات سیاسی، یعنی اوضاع و شرایطی که در آینده بر این اوضاع و شرایط اضافه می شوند، یا جانشین می گردند، نیز می پردازند.

 

محققان از دنیای امروز به عنوان عصر نبود تداوم یاد می کنند. به این معنی است که دیگر تجارب و راه حل های گذشته برای مسایل جاری و آینده سازمان کارگشا نیستند. باید به شیوه ای دیگر اندیشیده شود و به دنبال راهکارهای جدید سازمانی بود تا بتوان کالاها و خدمات را با کمترین هزینه و با کیفیت برتر، آن گونه که در شرایط بازار جهانی بتواند رقابت کند و برنده این مسابقه جهانی باشد.

 

امروزه انسان در آستانه ورود به عصری نوین ایستاده که عصر خلاقیت و نوآوری نامیده می شود تا جایی که بزرگترین شبکه ارتباطی بشر حاصل حس کنجکاوی، آرمان گرایی، خلاقیت، نوآوری و ارزش آفرینی است که ارزشی در حد تاریخ کامل بشری در یک دوره کوتاه، اما بیشتر از تمامی اعصار گذشته به وجود آورده است. این کارآفرینی عظیم، بستری به پهنای استعدادهای بشری گستراند تا در آن حس دگرگونی طلبی و خودشکوفای انسانی به شدت در تکاپو باشد.

 

در عصر خلاقیت و نوآوری، سازمان ها نه با بازوی کارگران و نه با کار فکری دانشگران که با توان نوآوری انسان های آفریننده می گردنند.  “ژوزف شومپیتر[1]“ کارآفرینی را موتور توسعه اقتصادی و لوکوموتیوران این توسعه را کارآفرین معرفی کرد. وی با تاکید بر این که کارآفرینی یعنی مدیریت فرصت، بیان می کند که شرکت های جدید شرکت های قدیم را از بین می برند؛ این فرآیند از راه چرخه نوآوری و کارآفرینی انجام می شود. اهمیت کارآفرینی به آنجا رسیده که بعضی از صاحبنظران، کارآفرینی را یکی از عوامل تولید مثل سرمایه و کار شناخته و از آن به عنوان موتور توسعه اقتصادی نام می برند (صمدآقایی، 1377).

 

تویوتا به عنوان سود آورترین خودروساز جهان که بالاترین حاشیه سود را در صنعت ساخت خودرو دارد، خود را تنها، سازنده خودرو معرفی نمی کند بلکه یک سازمان «انسان ساز» می داند و نام «سیستم انسان های متفکر»را بر خود نهاده است. در چنین سازمانی است که در سال 2005 تنها به وسیله کارکنان ژاپنی آن 540 هزار ایده نو ارائه شده است. عملکرد تویوتا نشان می دهد که در دنیایی که چرخه عمر استراتژی در حال کوتاه تر شدن است، برای یک سازمان، تنها راه تضمین موفقیت پایدار، نوآوری و کارآفرینی است.

 

جهانی شدن چه مثبت و چه منفی، با سرعت فراوان خود در تمام کشورها از جمله کشور ما، در حال نفوذ است.در این حال مهمترین وظیفه ما این است که خود را برای استفاده هر چه بهتر از مزایا و جلوگیری از معایب آن آماده کنیم (کلباسی و جلائی، 1381).  برای رویارویی با این پدیده لازم به نظر می رسد که کشورها به پدیده کارآفرینی بین المللی توجه کنند. کارآفرینی بین المللی فرآیند شناسایی، تصویب، ارزشیابی و بهره برداری از فرصت ها با عبور از میان مرزها در جهت خلق کالاها و خدمات جدید است. روند عمومی در سازمان های ایران نیز موید این مطلب است که شرایط حاکم بر این سازمان ها، سنتی و غیر کارآفرینانه است و به نظر میرسد که یکی از مهمترین علل ناکارآمدی این سازمان ها در ایران ناشی از نبود کارآفرینی سازمانی است (میرزایی اهرنجانی و مقیمی، 1382).

 

در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار امروز که با تغییرها و تحول های سریع بین المللی همراه شده و فرایند گذر از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی را ایجاد کرده از کارآفرینی به عنوان موتور توسعه اقتصادی یاد می شود.

 

جهانی شدن واقعیتی است که مثبت یا منفی با سرعت بسیار شتابان در حال پیشروی است. اینکه آن مثبت ارزیابی شود و یا منفی، مقوله ای فرعی است، زیرا خواسته یا ناخواسته همه را در بر خواهد گرفت.  در چنین اقتصادی، سازمان ها و کشورهایی می توانند موفق باشند که قابلیت تطبیق با این تغییرها را داشته باشند زیرا کارآفرینی لازمه توسعه فناوری و توسعه فناوری بستر کارآفرینی است و همچنین کارآفرینی تعیین کننده رشد اقتصادی بوده و سازمان ها و کشورهایی که در آنها میزان فعالیت های کارآفرینانه بالاتر است، قادر هستند تا در اقتصاد جهانی موقعیت بهتری را کسب کنند.

 

سرانجام اینکه، مدیران و سازمان ها باتوجه به لزوم کارآفرینی، برای حفظ بقای خود در عصر جهانی شدن،
می باید برای تقویت رفتار و تفکر کارآفرینی، با فراهم کردن زمینه های حمایتی، متغیرهای پنهان اثر گذار سازمان خود را نیز برای حمایت از رفتار کارآفرینانه تقویت کنند. تفکر و اقدام استراتژیک از هر لحاظ اولی تر و مهم تر از برنامه ریزی استراتژیک می باشند و می تواند بدون وجود به همراه برنامه های غیراستراتژیکی نیز موثر و مفید واقع گردند. به سادگی می توان دریافت که رسیدن به وضعیت مطلوب و ایده آل بر توسعه تأکید دارند و با وجود تعاریف گوناگون، توسعه را می توان ساخت، استفاده و دانش مربوط به ابزار، ماشین ها، تکنیک ها، سیستم ها یا روش های یک سازمان به منظور حل مشکل یا رسیدن به یک عملکرد خاص دانست، بنابراین، در یک نگاه فراگیر توسعه دو سوی عمده از یک سو دانشگاه و مراکز آموزشی و از سوی دیگر جامعه ویژه صنعت را دارد.

 

توسعه پایدار هرصنعت نیازمند پیوند مستحکم بین دانشگاه به عنوان مرکز تولید علم و فناوری ومنابع انسانی صنایع به عنوان استفاده کنندگان علم و فناوری است به علاوه تغییرات شتابنده و فزاینده بازارهای جهانی، همواره تولیدکنندگان را ناچار می سازد که خود را با این تغییرات هماهنگ و همراه کنند و این امر با تأثیر محیط های علمی و فناوری در صنعت جلوه ظهور می یابد.

 

بنابراین به منظور داشتن صنعتی پایدار و پیشرفته از نظر توسعه، باید پیوندهای آن را با مراکز آموزشی هرچه استوارتر ساخت، برای هدایت و راهبری این پیوند، شایسته است با نظامند کردن و هدایت فعالیت ها به سوی اهداف تعیین شده افق روشن تری را پیش رو قرار داد، برای رسیدن به این مطلوب باید تلاش شود توانمندی های مختلف در قالب امکانات آموزشی، فناورانه، آزمایشگاهی، پژوهشی و خدمات مشاوره ای دانشکده ها و مراکز پژوهشی دانشگاه ، تدوین و به صورت مناسب در اختیار صاحبان صنایع و نهادهای خارج از دانشگاه قرار گیرد.

 

موتور اصلی صنعت نیروی انسانی است و نیروی انسانی نیز در دانشگاه ها و مراکز آموزشی پرورش می یابند، بنابراین جایگاه دانشگاه بسیار ویژه است، دانشگاه در لایه های مختلف کسب و کار نقش آفرین است و تمامی گروه ها و شاخه ها در دانشگاه مرتبط با صنعت است. صنعت گر نمی داند مشکلات اساسی وی در چه حوزه ای است بنابراین برای مشکل نهفته راه حل جستجو نکرده و در نتیجه مراجعه به دانشگاه ندارد و این امر موجب می شود که تقاضا برای خدمات آموزشی و پژوهشی کاهش یابد.

 

اکثر صنایع ما جزو صنایع خرد و کوچک هستند و بنگاه خرد بنگاهی ضعیف است و نمی تواند هزینه  پژوهشی  را تأمین کند و از طرفی شناخت کافی در بنگاه وجود ندارد که برای این موضوع ارزش قائل شود. اکثر کسانی که دراداره ها در صنعتی مسئولیتی دارند به طور واقعی صنعت را نمی شناسند و در دوره آموزشی خاصی نیز شرکت نکرده اند بنابراین شکافی بین مسئولین در اداره ها و صنعت گران وجود دارد.

 

نهادینه نشدن فرهنگ تحقیق و توسعه، تخصیص بودجه ناکافی برای تحقیق و توسعه از سوی بنگاه ها، دانشگاه ها و نهادهای دولتی، تشخیص نادرست واقعیت های حاکم بر بخش صنعت توسط کارشناسان، کم اهمیت بودن موضوع ارتباط با صنعت در عمل و سهم ناچیز درآمدهای به دست آمده از محل تحقیقات در پوشش بودجه و هزینه های دانشگاه ها و عملکرد نامناسب حلقه های ارتباطی بین صنعت و دانشگاه از جمله چالش هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد،  انتخاب صحیح و اجرای صحیح فعالیت های پژوهشی و در نتیجه رسیدن به کارایی و اثربخشی از دیگر موارد مهمی است که در این حوزه باید مورد توجه قرارگیرد.

 

در شر ایطی که رقابت مابین صنایع در ادامه حیات یا نابودی بنگاه های اقتصادی عاملی تعیین کننده است، بذل توجه به مهار، کنترل و مدیریت منابع بر اساس یک الگوی توسعه امری اجنتاب ناپذیر است. در یک دنیای رقابتی، توقف در یک نقطه و ادامه جریان عادی امورعیناً مشابه آنچه از قبل بوده و عدم حساسیت و توجه به بهبود وضعیت جاری در کنار توسعه روز افزون رقبا به منزله زوال و از دست دادن بازار خواهد بود. همچنین لازمست تصمیم گیری ها برمبنای الگویی منطبق بر تفکری سیستمی و شناختی کامل از بازخوردهای ناشی از آن صورت پذیرد تا حتی الامکان از اتلافها و برخورد با موارد نامطلوب پیش بینی نشده اجتناب گردد. لذا دراین مقاله به بررسی مدل توسعه مناسب واحد های صنعتی کشورمان با مطالعه موردی الگوی توسعه کارخانه های چرم سازی تبریز خواهیم پرداخت.

 

2-1  بیان مسأله

 

سازمانها توسط کارکنان مورد پذیرش واقع شود. این موضوع نیاز به انجام پژوهش برای شناسایی عوامل تعیین­کننده پذیرش سیستم های اطلاعاتی توسط کاربران را آشکار می­سازد. درک عواملی که موجب پذیرش فناوری­های جدید می­شود و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری­های اطلاعاتی مورد نظر پذیرفته شود از پژوهش­های مهم در زمینه شناسایی و تبیین رفتار مصرف کننده است.  با توجه به این مطلب این تحقیق با هدف شناسایی عوامل دارای رابطه با درک مفید بودن و سهولت استفاده از خدمات سیستم های اطلاعاتی توسط کارکنان، تبیین رفتار کارکنان سازمانها در رابطه با سیستم های اطلاعاتی با تمرکز بر سیستم مدیریت اطلاعات پروژه براساس نظریه پذیرش و استفاده از فناوری، شناسایی جایگاه متغییرهای محیطی در مدل رفتار کارکنان، به نحوی که با کنترل آنها امکان تغییر نگرش و افزایش بهره­ گیری آنها از سیستم های اطلاعاتی در راستای کاهش زمان و افزایش بهره­وری و ایجاد ارزش افزوده برای  سازمان ها  انجام شده است.

 

مدل مفهومی تحقیق، نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری است که آن را می توان حاصل تلفیق سازه­های اصلی چندین مدل مشهور در زمینه پذیرش فناوری دانست. سازه­های اصلی تحقیق عملکرد مورد انتظار، تلاش مورد انتظار، تاثیرات اجتماعی و تسهیل شرایط است که با قصد رفتاری و به تبع آن رفتار استفاده از سیستم های اطلاعاتی رابطه دارد. به علاوه سازه­های مدل، اعتماد به سیستم­های مدیریت اطلاعات پروژه نیز به مدل اضافه شده که نتایج تحقیق بیانگر برازنده بودن مدل است. روش تحقیق در این تحقیق مطالعات کتابخانه­ای و پرسشنامه است.  با ترجمه­ی پرسشنامه­ها­ی استاندارد در این حوزه و انجام تحقیقات پیش آزمون و بهره­ گیری از روش­های میدانی نظرات کارشناسان در حوزه­ استفاده­ از سیستم های مدیریت اطلاعات پروژه مورد ارزیابی قرار گرفت. ضریب آلفای کرونباخ آزمون پیش مطالعه در مرحله­ی نخست 904/ 0 بوده که پس از حذف گزاره­هایی که اعتبار پرسشنامه را کاهش داده این میزان به مقدار 922/0  افزایش یافته است.

 

تعداد 88 پرسشنامه به تمام کاربران سیستم مدیریت اطلاعات پروژه مرکز همکاری های فناوری ریاست جمهوری   توزیع گردید که  66 پرسشنامه تکمیل و بازگردانده شده که نتایج آن توسط نرم افزار spss تحلیل شد. با توجه به نتایج احصا شده، تمام فرضیه های پژوهش مورد تایید واقع شد و عملا رابطه بین متغیرهای وابسته با متغیرهای مستقل تحقیق جهت پذیرش سیستم مدیریت اطلاعات پروژه در نمونه مد نظر تایید گردید.

 

در این پژوهش باتوجه به اینکه اخذ اطلاعات از نمونه مد نظر با توجه به جایگاه حاکمیتی آن امری سهل الوصول نبود جهت گردآوری اطلاعات و پرسشنامه ها محدودیت هایی به وجود آمد.

 

نوآوری صورت گرفته در این تحقیق ورود به سیستم های اطلاعات مدیریتی در سطح سازمان های حاکمیتی است که از الگوی ساختاری تسهیلگری در توسعه فناوری های پیشرفته پیروی می کنند و به صورت پروژه ای نیز فعالیت می کنند که نتایج حاصله می تواند برای کشور در حوزه حاکمیتی نیز کاربرد داشته باشد.

 

 

 

فهرست مطالب

 

فصل اول: کلیات پژوهش

 

1-1.مقدمه.1

 

1-2.بیان مساله2

 

1-3. مدل مفهومی پژوهش.3

 

1-4.اهمیت و ضرورت تحقیق3

 

1-5. اهداف، سوالات و فرضیات تحقیق4

 

1-5-1. هدف انجام پژوهش4

 

1-5-2. سوالات تحقیق4

 

1-5-3. فرضیه های تحقیق.5

 

1-6. روش انجام تحقیق.6

 

1-6-1. روش تحقیق6

 

1-6-2. نقشه راه تحقیق6

 

1-6-3. قلمرو زمانی و مکانی تحقیق.7

 

1-6-4. مشکلات انجام تحقیق.8

 

1-7. تعریف عملیاتی متغییرهای مستقل یا وابسته8

 

 

 

فصل دوم: ادبیات پژوهش

 

2-1. مقدمه11

 

2-2. ادبیات نظری و پیشینه پژوهش11

 

2-2-1. رفتار و قصد انجام رفتار11

 

2-2-2. سلسله مراتب باورها، نگرش ها و رفتارها12 

 

2-2-3. سیستم اطلاعات مدیریت13

 

2-2-4. پذیرش فناوری اطلاعات.38

 

2-2-5. مرکز همکاری های فناوری ریاست جمهوری54

 

2-3. جمع بندی و تفسیر مدل مفهومی تحقیق.58

 

2-3-1 . پاسخ به سوالات تحقیق.60

 

2-3-2. تفسیر مدل مفهومی.62

 

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

 

3-1. مقدمه67

 

3-2. طرح تحقیق.67

 

3-2-1. دسته بندی تحقیقات بر حسب هدف67

 

3-2-2. دسته بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده ها (طرح تحقیق) 68

 

 

 
3-2-3. واحد تحلیل68

 

3-2-4. مطالعات مقطعی68

 

3-3. ابزار جمع آوری اطلاعات.69

 

3-3-1. پرسشنامه.69

 

3-3-2. متغییرهای تحقیق.75

 

3-3-3. مقیاس های اندازه گیری.79

 

3-3-4. جامعه آماری.80

 

3-4. روش تحلیل داده ها.80

 

3-4-1. روش های توصیفی.81

 

3-4-2. روش های تحلیلی81

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

 

4-1. مقدمه.83

 

4-2. نتایج آمار توصیفی.83

 

4-2-1. اطلاعات جمعیت شناختی83

 

4-2-2. نتایج آمار توصیفی متغیرهای مدل مفهومی تحقیق88

 

4-3. بررسی و ارزیابی فرضیه های تحقیق.92

 

4-3-1. نتایج آزمون اسپیرمن.93

 

4-3-2. نتایج وزن دهی متغیرهای تحقیق به روش آنتروپی شانون و انحراف معیار استاندارد.100

 

4-3-3. آزمون های تکمیلی.101

 

 

 
 

 

فصل پنجم: نتایج و پیشنهادات

 

5-1. مقدمه105

 

5-2. پاسخ به سوالات تحقیق.105

 

5-3. بررسی و ارزیابی آزمون های تکمیلی.107

 

5-4. تحلیل نتایج تحقیق107

 

5-5. پیشنهادات مدیریتی و محدودیت ها109

 

5-5-1. محدودیت های تحقیق112

 

5-5-2. پیشنهادات برای تحقیقات آتی112

 

منابع و مآخذ.114

 

پیوست‌ها127

 

مقدمه
در طی دهه ی اخیر، شدت یافتن رقابت میان سازمان‌ها در جهت بهینه‌سازی و مکانیزه سازی فرایندهای درون‌سازمانی توجه آن‌ها را به سمت شناخت دقیق‌تر و عمیق‌تر نیازها و خواسته‌های سازمان و کارکنان سوق داده است. علیرغم سرمایه‌گذاری‌های فراوان انجام‌شده درزمینه‌ی کاربری فناوری‌های اطلاعاتی در عرصه مذکور میزان استفاده از این فناوری‌ها یا چندان بالا نبوده و یا اثربخشی مطلوب را نداشته است. این موضوع نیاز به انجام پژوهش برای شناسایی عوامل تعیین‌کننده پذیرش دستگاه‌های الکترونیکی سازمانی توسط کارکنان را آشکار می سازد. درک عواملی که موجب پذیرش فناوری های جدید می‌شود و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری های اطلاعاتی موردنظر پذیرفته شود از پژوهش‌های مهم درزمینه‌ شناسایی و تبیین رفتار مصرف‌کننده است. چراکه تبیین رفتار مصرف کنندگان که در این تحقیق کارکنان می‌باشند،‌ امکان ارائه‌ برنامه‌های مطلوب‌تر و افزایش رضایت آن‌ها در جهت سودآوری بیشتر را فراهم می‌آورد. با توجه به این مطلب این تحقیق باهدف شناسایی عوامل دارای رابطه با درک مفید بودن و سهولت استفاده از سیستم الکترونیکی مدیریت اطلاعات پروژه در سازمان‌های پروژه محور توسط کارکنان، بر اساس نظریه یکپارچه پذیرش و به‌کارگیری فناوری (UTAUT)، شناسایی جایگاه متغیرهای محیطی در مدل رفتار کارکنان به‌نحوی‌که با کنترل آن‌ها امکان تغییر نگرش و افزایش بهره گیری کارکنان از خدمات الکترونیکی سازمانی در راستای کاهش زمان و افزایش بهره وری و ایجاد ارزش‌افزوده برای سازمان‌های پروژه محور انجام‌شده است.

 

مدل مفهومی تحقیق یکی از جدیدترین مدل‌ها درباره پذیرش فناوری است که آن را می‌توان حاصل تلفیق سازه های اصلی چندین مدل مشهور درزمینه پذیرش فناوری دانست. سازه‌های اصلی تحقیق عملکرد مورد انتظار، تلاش مورد انتظار، تأثیرات اجتماعی، اعتماد و تسهیل شرایط است که با قصد رفتاری و به‌تبع آن رفتار استفاده از سیستم مدیریت اطلاعات پروژه رابطه دارد. روش تحقیق در این تحقیق مطالعات کتابخانه‌ای و پرسشنامه است. با ترجمه پرسشنامه‌ها‌ی استاندارد در این حوزه و انجام تحقیقات پیش‌آزمون و بهره‌گیری از روش‌های میدانی نظرات مدیران مورد ارزیابی قرار گرفت.

 

در این فصل که نخستین فصل تحقیق بوده و طرح و شالوده­ی اصلی آن تبیین می­شود؛ نخست مساله تحقیق بیان می­شود. همچنین مهمترین مدل­های ارائه شده در مورد موضوع تحقیق معرفی می شود؛ و از میان مدل­ها مدل مفهومی که اساس تحقیق بر پایه­ی ان انجام شده انتخاب شده و به طور مفصل تر تشریح می­گردد. برای توجیه علل انجام تحقیق اهمیت ضرورت و نتایج احتمالی تحقیق بیان می­گردد. همچنین مهمترین مشکلات احتمالی در انجام تحقیق ذکر شده و اهداف سوالات و فرضیات تحقیق بیان می­گردد. در پایان روش تحقیق از نظر شیوه انجام تحقیق ذکر گردیده و متغییر های مستقل و وابسته تحقیق و دامنه­ی زمانی و مکانی آن تعریف می­شود.

 

بیان مساله
امروزه رقابت برای ارائه ی خدماتی که بهینه‌سازی و تسریع فرایندها را شامل می‌شوند، به‌عنوان یک مسئله راهبردی کلیدی برای سازمان‌ها مطرح است. با توجه به رشد چشمگیر و سرعت تحولات تکنولوژی در جهان حرکت به سمت بهینه‌سازی و مکانیزه نمودن فرایندها در سازمان‌ها را به‌عنوان مقدمه‌ای برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار می‌توان قلمداد کرد.

 

ازآنجاکه کاربران سیستم های اطلاعاتی به‌نوعی مصرف کننده تلقی می‌شوند پذیرش یا عدم پذیرش فناوری در حوزه‌  رفتار مصرف‌کننده مطرح می‌شود؛ و با توجه به ماهیت آن‌ها می‌توان پذیرش آن را در حوزه‌ی سیستم های اطلاعاتی مطرح نمود.

 

 فناوری به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین عواملی است که کسب‌وکارها را دچار دگرگونی بنیادین ساخته است. سیستم‌های اطلاعاتی به‌ویژه سیستم‌های مدیریت اطلاعات پروژه نیز از این امر مستثنا نبوده و در جهت تسریع و مدیریت فرایند پروژه و مستندسازی دقیق آن کاربرد قبال توجهی را دارا می‌باشند.

 

 علی‌رغم سرمایه‌گذاری‌های فراوان انجام‌شده درزمینه کاربری فناوری‌های اطلاعاتی در عرصه‌ی مدیریت اطلاعات پروژه میزان استفاده از این فناوری‌ها چندان بالا نیست. این موضوع نیاز به انجام پژوهش برای شناسایی عوامل تعیین‌کننده پذیرش سیستم‌های مدیریت اطلاعات پروژه توسط کاربران را آشکار می‌سازد.

 

 ازاین‌رو درک عواملی که موجب پذیرش فناوری‌های جدید می‌شود و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری‌های اطلاعاتی موردنظر پذیرفته شود از پژوهش‌های مهم درزمینه فناوری اطلاعات و شناسایی و تبیین رفتار مصرف‌کننده است. بررسی عوامل مؤثر بر رفتار مصرف‌کنندگان در استفاده از خدمات الکترونیکی برای افزایش اثربخشی فرایندهای سازمانی امری ضروری است.

 

بنابراین پژوهش حاضر در پی شناسایی عوامل تعیین‌کننده پذیرش فناوری سیستم‌های اطلاعات پروژه توسط کاربران می‌باشد. به‌عبارت‌دیگر این پژوهش درپی درک عواملی می‌باشد که موجب پذیرش فناوری‌های جدید شده و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری‌های اطلاعاتی موردنظر پذیرفته شوند.

 

مدل مفهومی پژوهش
محققین حوزه های سیستم های اطلاعاتی یا فناوری اطلاعات با مدل های متعددی در حوزه ی پذیرش فناوری مواجه هستند که از این مدل ها می توان به مدل های  تئوری رفتار منطقی، تئوری رفتار برنامه ریزی شده، مدل پذیرش فناوری، مدل پذیرش فناوری 2، مدل تناسب بین وظیفه و فناوری و غیره اشاره نمود که یکپارچه کردن مدل ها در قالب تئوری یکپارچه پذیرش و به‌کارگیری فناوری از اهمیت بالایی برخوردار است. ازاین‌رو مدل نهایی این تحقیق نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری است که آن را می‌توان حاصل تلفیق چندین مدل مشهور درزمینه پذیرش فناوری دانست. هدف این نظریه دست یافتن به دیدگاه واحد درباره پذیرش کاربران است. شکل 1-1 نمونه­ای از این مدل را نشان می­دهد.

 

 

این هستند که بدانند پس از چند سال از رشد و فعالیتشان در حوزه کاری خود، به چه مرحله ای رسیده اند و آیا حرکت آنها در جهت اهداف و استراتژیهای تعریف شده سازمان در ابتدای تاسیس بوده است یا خیر. بدین منظور، ارزیابی عملکرد یکی از مهمترین فعالیتهای کلیدی و استراتژیک است که ضمن توجه خاص سازمان ها به آن، میزان تحقق اهداف و برنامه های هر سازمان را مشخص می کند. در این راستا، تحقیق حاضر با هدف اصلی، تعیین شاخصهای مناسب برای ارزیابی عملکرد سازمان با محوریت کارت امتیازی متوازن پایدار (Sustainability Balanced Scorecard) و رویکرد گسترش عملکرد کیفیت، سعی در ارزیابی مورد مطالعه نموده و به ارائه الگویی در این زمینه می پردازد. در این رویکرد(SBSc)، علاوه بر تایید کارت امتیازی متوازن با 4 منظر موجود در آن، به دو منظر زیست محیطی و اجتماعی به عنوان فاکتورهای مهم در ارزیابی عملکرد سازمان اشاره شده است. بدین منظور، از روش توصیفی – پیمایشی و با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. پایایی سوالات پرسشنامه و فرضیات در حد قابل قبول و مورد تایید بوده  و نتایج حاصل از تحقیق، سه چشم انداز مشتری، مالی و اجتماعی را به عنوان چشم اندازهای با عملکرد بالاتر نشان میدهد. قرار گرفتن چشم انداز اجتماعی در سه چشم انداز اول، انطباق ارزیابی عملکرد با رویکرد SBSc را نتیجه می دهد.

 

فهرست

 

فصل اول   . 1

 

1-1         مقدمه. 2

 

1-2         بیان و مسئله تحقیق 3

 

1-3         اهمیت و ضرورت تحقیق. 5

 

1-4         اهداف تحقیق 7

 

1-4-1      اهداف فرعی. 7

 

1-5         سوالات تحقیق 8

 

1-6         فرضیات تحقیق. 8

 

1-7         تعریف مفهومی متغیرها 9

 

فصل دوم   . 11

 

2-1         مقدمه. 12

 

2-2         کارت امتیازی متوازن((BSC. 12

 

1-2-2        تعاریف 12

 

2-2-2      روش ارزیابی متوازن به عنوان یک سیستم ارزیابی عملکرد 15

 

2-2-2-1  تعاریف ارزیابی عملکرد 15

 

2-2-2-2  تاریخچه ارزیابی عملکرد. 16

 

2-2-2-3  فرآیند ارزیابی عملکرد. 18

 

2-2-2-4  الگوها و مدلهای ارزیابی عملکرد. 18

 

2-2-2-5  مدل های طراحی سیستم ارزیابی عملکرد. 19

 

2-2-2-6  مدل های خودارزیابی(مدلهای تعالی یا جوایز کیفیتی). 27

 

2-2-3      برخی از نظام های پویا و منسجم، کارا و اثر بخش نوین سنجش عملکرد 28

 

2-2-3-1  مدل کارت امتیازی متوازن 29

 

2-2-3-2  مدل منشور عملکرد. 30

 

2-2-3-3  نظام سنجش عملکرد پویا(DPMS). 32

 

2-2-3-4  نظام سنجش عملکرد IE-GIP. 33

 

2-2-3-5  مدل نظام های سنجش عملکرد برای فرایندهای کسب و کارPMS-BP 34

 

2-2-3-6  مقایسه بین مدل ها بر اساس الزامات بی تیتسی. 35

 

2-2-4      مناظر موجود در کارت امتیازی متوازن 36

 

2-2-4-1  منظر مشتری. 37

 

2-2-4-2  منظر فرآیندهای داخلی کسب وکار 38

 

2-2-4-3  منظر یادگیری و رشد 40

 

2-2-4-4  منظر مالی. 41

 

2-2-5      موانع اجرای استراتژی در سازمان و نقش BSC در بر طرف کردن این موانع 43

 

2-2-6      تحولات کارت امتیازی متوازن (از سیستم ارزیابی عملکرد تا سیستم جامع مدیریت استراتژیک)            44

 

2-2-7      مراحل ایجاد و اجرای BSC. 45

 

2-2-8      ضعف ها و رویکردهای جدید برکارت امتیازی متوازن. 48

 

2-3         پیدایش کارت امتیاز متوازن پایدار 52

 

2-3-1      توازن کارت امتیازی به عنوان یک ابزار برای مدیریت پایداری 52

 

2-3-1-1  دیدگاه های متفاوت یکپارچگی جنبه های زیست محیطی و اجتماعی. 54

 

2-3-1-2  ادغام جنبه های زیست محیطی و اجتماعی در چهار دیدگاه کارت امتیازی متوازن       54

 

2-3-2      معرفی چشم انداز غیر بازاری به کارت امتیازی متوازن 55

 

2-3-3      فرآیند تدوین کارت امتیازی متوازن پایدار 57

 

2-3-3-1  انتخاب واحد استراتژیک کسب وکار. 58

 

2-3-3-2  شناسایی عوامل زیست محیطی و اجتماعی واحدکسب وکار 59

 

2-3-3-3  تعیین ارتباط استراتژیک جنبه های زیست محیطی و اجتماعی. 61

 

2-3-4      مناظر موجود کارت امتیاز متوازن پایدار 65

 

2-4         گسترش عملکرد کیفیت 66

 

2-4-1      تعاریف 66

 

2-4-1-1  تعریف کیفیت 67

 

2-4-1-2  ارتباط بین QFD و دیگر ابزارهای مهندسی و کیفی 68

 

2-4-1-3  ماتریس خانه کیفیت 69

 

2-4-2      تاریخچه QFD. 76

 

2-4-2-1  مراحل تکامل QFD. 77

 

2-4-2-2  دیدگاه ها و نگرشهای QFD. 78

 

2-4-2-3  فواید و زیر ساخت های QFD. 79

 

2-4-3      پیشینه و سوابق تحقیق 80

 

2-4-4      نتیجه گیری. 84

 

فصل سوم  . 85

 

3-1         مقدمه. 86

 

3-2         روش تحقیق. 87

 

3-3         قلمروتحقیق 89

 

3-3-1      قلمرو موضوعی تحقیق 89

 

3-3-2      قلمرو مکانی تحقیق. 89

 

3-3-3      قلمرو زمانی تحقیق 89

 

3-4         جامعه آماری 90

 

3-5         نمونه آماری 90

 

3-6         روش و ابزار گردآوری داده ها. 91

 

3-6-1      مصاحبه ها(Interview) 92

 

3-6-2      پرسشنامه 93

 

3-6-2-1 روایی و پایائی پرسشنامه 94

 

3-7         روش تجزیه و تحلیل داده ها 96

 

3-7-1      مراحل آزمون فرض های آماری. 96

 

3-7-2      تکنیک AHP. 98

 

3-7-2-1  سازگاری و ثبات 98

 

فصل چهارم 100

 

4-1         مقدمه. 101

 

4-2         نمایی از مجموعه مورد مطالعه. 101

 

4-2-1      زیر ساخت های مجموعه مورد مطالعه. 102

 

4-3         جامعه آماری 103

 

4-3-1      جامعه آماری بر اساس جنسیت. 104

 

4-3-2      جامعه آماری بر اساس سن. 105

 

4-3-3      جامعه آماری بر اساس میزان تحصیلات 105

 

4-3-4      جامعه آماری بر اساس سابقه فعالیت در سازمان. 106

 

4-3-5      جامعه آماری بر اساس سمت شغلی. 106

 

4-4         مراحل انجام تحقیق. 106

 

4-5         آزمون نرمال بودن متغیر ها ( آزمون کالموگراف – اسمیرنوف، KS ) 110

 

4-6         بررسی پایایی تحقیق. 112

 

4-7         تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی 114

 

4-7-1      آزمون فرضیه اول. 115

 

4-7-2      آزمون فرضیه دوم. 116

 

4-7-3      آزمون فرضیه سوم. 117

 

4-7-4      آزمون فرضیه چهارم 118

 

4-7-5      آزمون فرضیه پنجم 119

 

4-7-6      آزمون فرضیه ششم. 121

 

4-8         محاسبه وزن نسبی ابعاد SBSc. 122

 

4-8-1      اهمیت نسبی معیارها نسبت به وجه مالی 124

 

4-8-2      اهمیت نسبی معیارها نسبت به وجه مشتری 125

 

4-8-3      اهمیت نسبی معیارها نسبت به وجه فرایندهای داخلی. 126

 

4-8-4      اهمیت نسبی معیارها نسبت به وجه یادگیری و رشد. 127

 

4-8-5      اهمیت نسبی معیارها نسبت به منظر محیطی 128

 

آبان ماه1389
 

 

 

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چکیده

 

در بسیاری از واحدهای تولیدی، به ویژه آن‌هایی که به دلیل گستردگی تولید خدمات و محصولات با وسعت کار بیش‌تری روبه‌رو هستند، مدیران تولید برای هدایت و رهبری مناسب عملکرد تولید نیازمند در اختیار داشتن اطلاعات جامع از عملکرد بخش‌های مختلف هستند. جمع‌آوری این اطلاعات از زمان ورود مواد اولیه به خطوط تولید آغاز می‌شود و تا تولید محصولات نهایی و خروج آن‌ها از کارخانه ادامه می‌یابد. تسلط مدیران تولید بر اطلاعات مراحل مختلف تولید موجب می‌شود تا علاوه بر هدایت و مدیریت بهینه‌ی عملکرد تولید، با اختصاص مناسب منابع، بهره‌وری تولید افزایش و کیفیت محصولات بالا رود. لذا ما برای بررسی بهتر در مطالعه پیش رو صرفاً با عنایت به مقوله‌ی اندازه شرکت، تمرکزمان را بر روی شرکت‌های کوچک و متوسط (شرکت های زیر مجموعه صنایع غذایی و آشامیدنی استان فارس) قرار داده‌ایم و عوامل نابی موثر بر بهبود عملکرد شرکت ها  با عنایت به نظریات مدیران این شرکت‌ها مورد بررسی قرارداده ایم. تحقیق پیش رو تحقیقی کمی بشمار می‌آید که با بازنگری گسترده ادبیات مرتبط و همچنین با اجرای مصاحبات ساخت یافته پرسشنامه لازم تدوین و از آن برای جمع آوری داده ها استفاده نموده است. پس از انجام تحلیل های آماری نتیجه تحقیق مزبور اینگونه بیان می شود:

 

تاثیر عوامل و ابعاد تولید ناب و پیاده سازی آن در عملکرد شرکت ها چگونه است؟

 

فهرست مطالب

 

فصل اول:

 

کلیات تحقیق

 

1-1 مقدمه. 2

 

1-2   ضرورت و اهمیت تحقیق (بیان مساله) 3

 

1-3 اهداف تحقیق. 4

 

1-4 ضرورت انجام تحقیق: 5

 

1-5جامعه آماری و نمونه آماری. 6

 

1-6 فصل بندی تحقیق. 7

 

فصل دوم:مبانی نظری و ادبیات موضوع

 

2-1 مقدمه. 8

 

2-2 ارزیابی عملکرد 8

 

2-3 تعریف ارزیابی عملکرد 11

 

2-4 اهمیت ارزیابی. 11

 

2-5 اهداف ارزیابی عملکرد 12

 

2-6 ابعاد ارزیابی عملکرد 13

 

2 – 7 رویکردهای موجود در سنجش عملکرد 14

 

2-8 معایب اندازه‌گیری عملکرد به روش سنتی. 15

 

2- 9 روش‌های اجرایی ارزیابی عملکرد سازمان‌ها 16

 

   2-9-1 الگوی فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 16

 

   2-9-2 مدل ریاضی برنامه‌ریزی آرمانی (مدل GP) 17

 

   2-9-3 مدل تعالی سازمانی EFQM 17

 

   2-9-4 کارت امتیازی متوازن 18

 

   2-9-5  مدل تحلیل پوششی داده‌ها 19

 

2-10 تولید ناب 20

 

2-11 پاردایمهای تولید. 21

 

   2-11-1 تولید دستی (1870-1905) 22

 

   2-11-2 تولید انبوه (1905-1950) 22

 

   2-11- 3  تولید ناب. 23

 

   2-11-4 سیستم تولید چابک 24

 

   2-11-5  تفاوت‌های اساسی پارادیم‌های تولید. 24

 

2-12  وقایع تاریخی تکامل تولید ناب 26

 

   2-12-1 مرحله‌ی پیدایش و ایجاد جرقه‌های تولید ناب. 26

 

   2- 12-2 مرحله‌ی توجه غرب به بررسی شیوه تولید ژاپنی. 28

 

2-13  طرح و تشریح مباحث کلی حول حوزه مفهومی و عملیاتی مقوله‌ نابی. 30

 

   2-13-1 اعتبارسنجی مفهوم نابی. 31

 

   2-13-2 تجزیه و تحلیل اعتبار همگرایی تولید ناب. 37

 

   2-13-3 تجزیه و تحلیل اعتبار تمایز تولید ناب. 41

 

2-14 ذکر نکاتی در رابطه با توسعه مفاهیم و تعاریف نابی. 46

 

   2-14-1 تولید ناب بعنوان یک پیکره‌بندی. 49

 

2-15 بررسی وتحلیل پیشینه مربوط به مدل‌های سنجش نابی. 50

 

فصل سوم : روش تحقیق.

 

3-1)مقدمه. 52

 

3-2) نوع تحقیق. 52

 

3-3)مساله تحقیق. 52

 

3-4)جامعه آماری. 53

 

3-5)تعداد نمونه و روش اخذآن. 53

 

3-6)متغیرهای تحقیق. 55

 

3-7) زمان و مکان تحقیق. 57

 

3-8)واحد تحقیقی. 57

 

3-9) روش تحقیق. 57

 

3-10) روش های گردآوری اطلاعات 58

 

3-11)روایی پرسش نامه. 58

 

3-12)پایایی پرسش نامه. 59

 

3-13)ضرورت انجام تحقیق: 61

 

3-14) تحلیل پوششی داده‌ها 61

 

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها

 

4-1)مقدمه. 66

 

4-2)توصیف وضعیت پاسخ دهند گان. 66

 

4-3) روش و ابزار جمعآوری اطلاعات 68

 

4-4) روش استخراج و تحلیل داده ها 68

 

5-4 )شرح مفاهیم و متغیرهای موجود در این پژوهش. 68

 

   1-5-4) متغیر وابسته. 69

 

   2-5-4) متغیرهای مستقل. 69

 

6-4) تجزیه و تحلیل داده ها 69

 

7-4)تحلیل پوششی داده ها 70

 

   1-7-4)رتبه بندی شرکتهای مواد غذایی: 71

 

8-4) بررسی رابطه تولید ناب و ارزیابی عملکرد 88

 

   1-8-4) بررسی رابطه تولید ناب و ارزیابی عملکرد. 89

 

   2-8-4) بررسی رابطه ابزارها و تکنیکها و ارزیابی عملکرد. 91

 

   3-8-4) بررسی رابطه تکنولوژی و ارزیابی عملکرد. 93

 

   4-8-4) بررسی رابطه زیرساختها و ارزیابی عملکرد. 95

 

9-4) مقایسه ارزیابی عملکرد در شرکتهای کارا و ناکارا 97

 

10-4) مقایسه تولید ناب در شرکتهای کارا و ناکارا 98

 

   1-10-4) مقایسه ابزارها و تکنیکها در شرکتهای کارا و ناکارا 98

 

   2-10-4) مقایسه تکنولوژی در شرکتهای کارا و ناکارا 99

 

   3-10-4) مقایسه زیرساختها در شرکتهای کارا و ناکارا 100

 

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات.

 

5-1مقدمه : 103

 

.5-2- خلاصه تحقیق. 104

 

5-3- نتایج پژوهش. 105

 

5-4) مقایسه سه شرکت کارا و ناکارا از نظر امتیاز کسب شده در فاکتورهای ورودی و خروجی  110

 

5-4)ارزیابی واحدهای ناکارا با واحدهای مرجع. 112

 

5-5) پیشنهادها برای تحقیقات آینده  : 113

 

منابع ومآخذ 114

 

1-1مقدمه
 

ستفاده از نظام های ارزیابی به صورت رسمی به قرن نوزدهم باز می گردد.می توان گفت ارزیابی عملکرد همراه با سیر توسعه اندیشه های مدیریت در قالب مکاتب مدیری ،توسعه پیدا کرده است.تغییر و توسعه شاخصهای ارزیابی در قالب ارائه اصول عام و جهان شمول برای ارزیابی سازمانها تا مدیریت کیفیت فراگیر سیر توسعه نظام های ارزیابی را نشان می دهد.(طبرسا 1378) در کشور ما به طور رسمی برای اولین بار در سال 1349 مقرر گردیدسازمانهای دولتی از نظر مدیریت و نحوه اداره مورد ارزیابی قرار گیرد.اما سوابق، نشان داده که  بعد از گذشت سی سال هنوز نظام مشخصی برای ارزیابی در سطح ملی تدوین و طراحی نشده است.(مدرکیان، 1377) در بررسی علل ارزیابی عملکرد با دو دید گاه روبرو می شویم.یکی نگرش سنتی به آن که مهمترین هدف ارزیابی ،قضاوت و یادآوری عملکرد است.دیگری نگرش نوین که به رشد و توسعه و بهبود عملکرد توجه دارد(طبرسا 1378،)و پویایی وجه ممیزه و اصلی آن است.(علیرضایی ،1378)

 

بررسی رویکرد های مختلف نسبت به ارزیابی عملکرد بیانگر آن است که نظام ارزیابی باید با رشد و توسعه سازمانها متناسب بوده پاسخگوی ابعاد متنوع و متعدد آن ها باشد.نکته دیگری که امروزه در ادبیات مدیریت عملکرد به آن توجه شده این است که بین ارزیابی نتایج (خروجی) و ارزیابی فرایندها و داده ها (ورودی)ارتباط بسیار مهم و قابل توجهی وجود دارد.امروزه تفکر غالب این است که اصلاح ورودی و فرایند های عملیات به طور منطقی منجر به ارائه کالاهای مناسب خواهد شد.کنترل انتهایی عملیات نمی تواند بیانگر وضع عملکرد  جامع سازمان باشد.خروجی زاییده فعالیت  واحد های مختلف سازمان در ترکیب منابع است و ارزیابی خروجی سازمان نمی تواند به برنامه های اصلاحی در فرایند و عملیات پشتیبانی آن کمک کند. (zairi,1994). بنابراین لازم است تا در ارزیابی‌هایی که از سیستم های مختلف به عمل می‌آید، توجه مناسبی نیز به ورودی‌های سیستم وجود داشته باشد و مفهووم کارایی نسبی واحدها مورد مقایسه قرار گیرند.

 

ناب بودن واژه ای است که در ابتدا طی مطالعات محک زنی در سالهای 1980در موسسه تکنولوژی ماساچوست ((MITبرای توصیف سیستم تولیدی تویوتا توسط ووماک بکار گرفته شد.تفاوت یک سیستم با تفکر ناب و غیر آن در این مطالعات کاملا مشخص می باشد.در این مطالعات ثابت شد که کالای در جریان ساخت در شرکت های