مقدمه: امروزه تلاش‌های زیادی برای کاهش مشکلات بالینی کودکان مبتلا به نقص توجه و بیش فعالی صورت می‌گیرد. هدف: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر بخشی آموزش مهار تکانه و کارکردهای اجرایی در بازداری پاسخ، نقص توجه و فزون کنشی کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی بود. روش: جامعه و هدف پژوهش حاضر کلیه کودکان مبتلا به اختلال ADHD سنین زیر 12 سال در شهر کرج در سال 1393 است. از بین این کودکان با بهره گرفتن از روش نمونه گیری در دسترس یک نمونه ۴۵ نفره (۱۵ نفر گروه آزمایش مبتنی بر آموزش مهار تکانه، ۱۵ نفر گروه آزمایش مبتنی بر آموزش کارکردهای اجرایی و ۱۵ نفر گروه کنترل) انتخاب شد. نتایج: نتایج بدست آمده از این پژوهش با روش آماری اندازه گیری های مکرر نشان داد که آموزش مهار تکانه باعث افزایش بازداری پاسخ، کاهش توجه و فزون کنشی شد همچنین آموزش کارکردهای اجرایی باعث افزایش بازداری پاسخ، توجه و کاهش فزون کنشی کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی شد علاوه بر این بین اثربخشی آموزش مهار تکانه و آموزش کارکردهای اجرایی در افزایش بازداری پاسخ، توجه و کاهش فزون کنشی کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی تفاوتی مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: آموزش مهار تکانه و کارکردهای اجرایی در بازداری پاسخ، توجه و فزون کنشی کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی مؤثر بود. بنابراین لازم است این نوع روش‌های مداخله ای بیش از پیش مورد توجه متخصصین بالینی قرار بگیرد.

 

واژه‌گان کلیدی: آموزش مهار تکانه، کارکردهای اجرایی، بازداری پاسخ، توجه، فزون کنشی، نقص توجه و بیش فعالی.

 

 فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

 عنوان پایان نامه .الف

 

صفحه بسم الله ب

 

تقدیم .ث

 

تقدیر و تشکر .ث

 

چکیده ج

 

فهرست مطالب ح

 

فصل اول: کلیات پژوهش

 

1-1- مقدمه 2

 

1-2- بیان مسئله ۳

 

1-3- ضرورت و اهمیت موضوع پژوهش ۹

 

1-4- هدف پژوهش ۱۱

 

1-5- فرضیه های پژوهش ۱۲

 

1-6- متغیرهای پژوهش 1۲

 

1-7- تعریف مفاهیم و متغیرهای پژوهش 1۲

 

فصل دوم:  مبانی نظری و پیشینه پژوهش

 

بخش اول: مبانی نظری پژوهش ۱۶

 

۲-۱- اختلال کمبود توجه- بیش فعالی ۱۶

 

۲-۲- ویژگی های بالینی اختلال کمبود توجه- بیش فعالی ۲۰

 

۲-۳- تعاریف اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی ۲۲

 

۲-۴- معیارهای تشخیصی اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی 2۳

 

۲-۵- خطوط راهنمای کار بالینی اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی ۲۶

 

۲-۶- شیوع اختلال کمبود توجه- بیش فعالی ۲۷

 

۲-۷- ارزیابی و تشخیص اختلال کمبود توجه- بیش فعالی ۲۸

 

۲-۸- پیش‌آگهی اختلال کمبود توجه- بیش فعالی 3۱

 

۲-۹- اختلال کمبود توجه- بیش فعالی و سایر ناتوانی‌های همراه 3۶

 

۲-۱۰- سبب‌شناسی اختلال کمبود توجه- بیش فعالی 3۷

 

۲-۱۱- نظریه کارکردهای اجرایی 3۹

 

۲-۱۲- کارکردهای اجرایی و لب فرونتال 37

 

۲-۱۳-تحول کارکردهای اجرایی ۴۵

 

۲-۱۵- درمان کارکردهای اجرایی ۵۲

 

۲-۱۶- آموزش توجه ۵۲

 

۲-۱۷- آموزش حافظه‌کاری ۵۶

 

۲-۱۸- روش‌های درمانی اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی ۶۰

 

۲-۱۸-۱- مداخله پزشکی ۶۰

 

۲-۱۸-۱-۱- اثرات جانبی داروها ۶۱

 

۲-۱۸-۱-۲- اثرات دارودرمانی بر اساس سن کودکان (دوره دبستان) ۶۴

 

۲-۱۸-۱-۳- اثرات دارو درمانی بر اساس سن (نوجوانی و بزرگسالی ) ۶۷

 

۲-۱۸-۲- مداخلات روانی- اجتماعی ۶۹

 

۲-۱۸-۳- آموزش مهار تکانه ۷۴

 

بخش دوم: مبانی تجربی پژوهش ۷۵

 

۲-۱۹- پیشینه‌های پژوهش در ایران و جهان ۷۵

 

2-۲۰- جمع بندی مبانی نظری و تجربی ۷۷

 

فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش

 

3-1- روش پژوهش ۷۹

 

3-2- جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه‌برداری ۷۹

 

3-۲- حجم نمونه و روش نمونه‌برداری ۷۹

 

3-۳-1-معیارهای ورود ۷۹

 

3-۳-2-معیارهای خروج ۷۹

 

۳-۴- ابزارها و مقیاس های پژوهش ۸۰

 

۳-۴-۱- مصاحبه بالینی ۸۰

 

۳-۴-۲-  فرم کوتاه و تجدید نظر شده مقیاس درجه بندی کانرز والدین ۸۰

 

۳-۴-۳- آزمون رنگ- واژه استروپ ۸۱

 

۳-۵- شیوه اجرا ۸۲

 

۳-۵-۱- برنامه جلسات آموزشی مهار تکانه ۸۳

 

۳-۵-۲- برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی ۸۴

 

۳-۶- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ۸۴

 

3- ۷- ملاحظات اخلاقی ۸۴

 

فصل چهارم: یافته ها

 

4-1-یافته‌های توصیفی ۸۷

 

4-2- یافته‌های استنباطی ۸۸

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

 

5-1–بحث و تبیین یافته‌های پژوهش ۱۰۴

 

5-2-تلویحات بالینی ۱۰۷

 

5-3-نتیجه گیری کلی ۱۰۸

 

5-4-محدودیت‌ها ۱۰۸

 

5-5- پیشنهادی های پژوهشی ۱۰۸

 

5-۶- پیشنهادی های کاربردی ۱۰۹

 

منابع و مأخذ 1۱۰

 

الف) منابع فارسی ۱۱۱

 

ب) منابع انگلیسی ۱۱۴

 

پیوست ها ۱۳۲

 

چکیده انگلیسی ۱۳۸

 

عنوان انگلیسی ۱۳۹

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                              صفحه

 

جدول 2-1. تعریف انجمن روان‌پزشکی آمریکا از اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی(انجمن روانپزشکی آمریکا،20۱۳). ۲۳

 

جدول 2-2. رویکردها و شیوه‌های سنجش کارکرد‌های اجرایی ۴۹

 

جدول 2-3. مولفه‌ها و ابزارهای سنجش کارکردهای اجرایی ۵۰

 

 جدول 2-4. اثرات جانبی داروها و مدیریت بالینی ۶۲

 

مقدمه

 

مطالعه و پژوهش در زمینه اختلال‌های رفتاری و عاطفی کودکان و نوجوانان، یکی از حوزه‌های مهم، پیش‌رو و نافذ در روان‌شناسی مرضی و بالینی است و از میان انواع اختلال‌های دوره کودکی، اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی[1]، شایع‌ترین اختلال عصبی-رفتاری است که در دوره کودکی (قبل از 7 سالگی) تشخیص داده می‌شود. در بین تمام مشکلات رفتاری شایع در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی به عنوان اختلالی است که بیشترین تعداد پژوهش‌های علمی درخصوص آن صورت گرفته است، به طوری که هر سال حدود 100 مقاله علمی در مورد آن منتشر می‌شود (ریف[2]، 2000). پیچیدگی ماهیت اختلال که لزوم توصیف و شناساندن بیشتر آن را می‌طلبد، تنوع راه‌بُردهای تشخیص، مشکلات توأم با این اختلال و سطوح مُداخلات درمانگری طرح ریزی شده، این گستردگی پژوهش‌ها را توصیه می‌کند (کیت، کانرز، 1999 ترجمه علیزاده، همتی و رضایی، 1387). در طی دهه 1990، اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی به صورت نوعی ناتوانی خاص مرکز توجه قرار گرفت.

 

اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی ممکن است ویژگی‌هایی از قبیل رفتار تکانشی غیرعادی، بی قراری یا بیش فعالی ناتوانی در تمرکز توجه، یا ترکیبی از این گونه رفتارها را نشان دهند. در بسیاری از موارد این اختلال را با آنچه که مشاهده می‌کنیم تعریف می‌کنیم، مانند بیش فعالی، رفتار آزارشی و حتی رفتار، در حقیقت اختلال نارسایی توجه گونه ای از فرآیندهای جسمی (نظیر اختلال عصبی یا شیمیایی) است که با عوامل اجتماعی، روان شناختی یا محیطی (مانند سرخوردگی، انزوای اجتماعی و ضعف آموزش) در تعامل است(برجعلی، 1389).

 

ویژگی‌های معماگونه مرتبط با این اختلال، توصیف افراد مبتلا و مجموعه علایم آن، با تاریخی به قدمت 100 سال در نوشته‌ها موجود است (بارکلی، 1998). در یکی دو دهه اخیر، اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی همراه مجموعه ای از علایم در نظر گرفته شد که همراه سایر اختلال‌هایی نظیر ناتوانی‌های یادگیری و اختلالات هیجانی-رفتاری هستند. سال‌های بعد، با این اختلال به طور روزافزونی به صورت یک ناتوانی مجزا و متمایز برخورد شده است. اگرچه هنوز در قانون آموزش افراد با ناتوانی‌ها چنین نگاهی به مساله وجود ندارد (وزارت آموزش و پرورش ایالات متحده، 2000 ، به نقل ازهاردمن ، 2002). افراد با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی ممکن است ویژگی‌هایی از قبیل رفتار تکانشی غیرعادی، بی قراری یا بیش فعالی ناتوانی در تمرکز توجه، یا ترکیبی از این گونه رفتارها را نشان دهند. 

 

پژوهش‌گران ضمن مطالعه چنین رفتارهایی، شروع به نگریستن به ورای این ویژگی‌ها و مفهوم‌سازی این ناتوانی به صورت اختلال شدید خود- گردانی، کنترل تکانش‌ها، دامنه توجه و سطح فعالیت کرده‌اند. سوابق پژوهش در مورد اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی یا مطاله بر روی مفاهیمی همچون کارکردهای اجرایی یعنی توانایی، بازبینی و اداره رفتار فرد، توجه به کنترل تکانش‌ها و فکرکردن در مورد پیامد اعمال خود را منعکس می‌سازد (بارکلی 1998، فلک 1998، اسپیلتز و همکاران، 1999، به نقل ازهاردمن، 2002).

 

اگر چه درمان‌های مختلفی برای اختلال کمبود توجه/ بیش‌فعالی ابداع شده است (ایکوف و مکمن، 1999) ولی تعداد کمی از آن‌ها به قدر کافی یا در حد مقدماتی پشتوانه تجربی دارند. این درمان‌ها عبارت‌اند از: دارودرمانی، آموزش مهار تکانه، کارکردهای اجرایی، آموزش والدین/ مشاوره با والدین،درمان شناختی-رفتاری (بلهم، ویلر و کروسیس، 1998). آناستوپولوس و شامز (2001) معتقدند که هیچ یک از این رویکردهای درمانی، اثر بخش و علاج قطعی نیستند. این درمان‌ها، نشانه‌های اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی را کم می‌کنند و مشکلات هیجانی و رفتاری کودکان مبتلا به این اختلال را بهبود می‌بخشد. با توجه به موارد مطرح شده هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه اثر بخشی آموزش مهار تکانه و کارکردهای اجرایی در بازداری پاسخ، توجه و فزون کنشی کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی است.

 

۲-۱- بیان مسئله

 

چکیده:
 

مقدمه:فهم عوامل  شکل دهنده و تداوم بخش اختلالات اضطرابی در کودکان ،هماره  دغدغه پژوهش های متعددی بوده است. در این باره نتایج به دست آمده بیانگر وسان هایی در تعیین سهم عوامل مختلف، به ویژه عوامل والدینی بوده است.بر این اساس هدف پژوهش حاضر تعیین تفاوت  اضطراب صفت و حالت، سبک های والد گری، کمال گرایی و خود کارامدی والدینی مادران  کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی و بهنجار بوده است.

 

روش: پژوهش حاضرپژوهشی از نوع علی مقایسه ای است .بدین منظور مادران 50 کودک مبتلا به اختلالات اضطرابی و مادران 50 کودک بهنجار به روش نمونه گیری معطوف به هدف انتخاب و با  پرسشنامه های اضطراب صفت و حالت، سبک های والد گری ،خود کارامدی والدینی و مقیاس چند بعدی کمال گرایی فراست مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس داده ها ی دو گروه بر اساس آزمون مانوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

 

یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که مادران کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی به طور معنادار اضطراب صفت-حالت بالاتر، سبک های والد گری تعارض و سردر گمی بیشتر ،و پاسخ دهی و حساسیت کمتر ،و خود کارآمدی پایینتر از خود نشان دادند.همچنین این قبیل مادران ابعاد کمال گرایی ناسازگارانه ای چون انتظارات والدینی ، انتقاد والدینی ومعیار های شخصی ،نگرانی درباره اشتباه ومیزان شک و تردید والدینی  بالاتری در مقایسه با مادران کودکان بهنجار داشتند،.

 

 نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داده که ویژگی های  اضطرابی کودکان در توازی با برخی از مولفه های والدینی چون کمالگرایی، سبک وخودکارآمدی والدینی ،در کنار اضطراب والدین است.بنابراین می توان از نقش خانواده در شرایط فرهنگی ایران ،به خصوص  ویژگی های مادران ، در شکل گیری یا استمرار اختلالات اضطرابی سخن گفت.پس شایسته است به  متغیر های یاد شده در تهیه برنامه های آموزشی و پیشگیرانه و در درمان کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی توجه داشت.

 

کلید واژه: اضطراب، اضطراب صفت-حالت، سبک های والد گری، کمال گرایی، خود کار آمدی والدینی

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                            صفحه

 

تقدیم ‌أ

 

تشکر و ‌ب

 

چکیده: ت‌

 

فهرست مطالب ث‌

 

فهرست جدول‌ها د‌

 

فصل 1-   کلیات پژوهش 9

 

1-1-     بیان مساله: 2

 

1-2-     ضرورت نظری و عملی تحقیق 6

 

1-3-     اهداف پژوهش 8

 

1-4-     فرضیه های پژوهش: 8

 

1-4-1-    اضطراب والدین : 9

 

1-4-2-    اضطراب کودکان: 10

 

1-4-3-    سبک والد گری 10

 

1-4-4-    کمال گرایی 10

 

1-4-5-    خودکارامدی والدینی 11

 

1-4-6-    کودکان بهنجار: 11

 

فصل 2-   مروری بر پیشینه های نظری و عملی پژوهش تحقیق 12

 

2-1-     مقدمه: 13

 

2-2-     اضطراب: 13

 

2-2-1- اضطراب طبیعی 14

 

2-2-2- اضطراب صفت و اضطراب حالت: 16

 

2-3- شکل گیری اضطراب در جریان تحول: 16

 

2-4- ویژگی‌های اختلال‌های اضطرابی 17

 

2-4-1- آشفتگی‌های شناختی 17

 

2-4-2- نشانه‌های جسمانی 19

 

2-4-3- نقص‌ در مهارتهای اجتماعی و هیجانی 19

 

2-5-     اختلالات اضطرابی بر اساس DSM -V 20

 

2-5-1- اختلال اضطراب جدایی 20

 

2-5-1-1- ویژگیهای تشخیصی 20

 

شیوع و اختلالهای همراه 22

 

سن شروع، سیر و پیامدها 23

 

2-6- اختلال اضطراب فراگیر 24

 

2-6-1- ویژگیهای تشخیصی 24

 

2-6-2- شیوع و اختلال‌‌های همراه 28

 

2-6-3- سن شروع ، سیر و پیامد‌ها 28

 

2-7- اختلال اضطراب اجتماعی 29

 

2-7-1- ویژگیهای تشخیصی 29

 

2-7-2- شیوع، اختلال‌های همراه و سیر 31

 

2-8- عوامل سبب شناختی 32

 

2-8-1- دیدگاه روان تحلیل گری 32

 

2-8-2- دیدگاه رفتاری 34

 

2-8-3- دیدگاه یادگیری اجتماعی 35

 

2-8-4- نظریه دلبستگی 36

 

2-8-5- دیدگاه وجودی(اگزیستانسیال) 36

 

2-8-6- دیدگاه علوم زیستی 36

 

2-8-6-1-     دستگاه عصبی خودکار: 36

 

2-8-6-2-     مطالعات انجام شده با تصویر برداری از مغز 37

 

2-8-6-3-     مطالعات خانواده و دوقلوها: 38

 

2-8-7- عامل خلق و خو و مزاج 38

 

2-9-     کمال گرایی 40

 

2-9-1- سیر تاریخی و تعاریف موجود از کمال گرایی 40

 

2-9-2- کمال گرایی و آسیب شناسی روانی: 43

 

2-9-3- علل کمال گرایی: 44

 

2-10- خود کارامدی 46

 

2-10-1-    خود کارامدی والدینی 47

 

2-10-2-    نقش خود کارامدی والدینی: 48

 

2-10-3-    عوامل موثر بر خود کارامدی والدین 49

 

2-10-3-1-    خصوصیات مادر: 50

 

حمایت اجتماعی 50

 

تحصیلات 51

 

جنسیت 51

 

سن 51

 

2-10-4-    خصوصیات کودک 52

 

خلق و خوی کودک 52

 

مشکلات رشدی کودک 52

 

سن کودک 53

 

2-10-5-    نقش خود کارامدی والدینی در رفتار کودک 54

 

2-10-6-    خود کارامدی والدینی و رابطه مادر– کودک 57

 

2-11- سبک های والدگری 57

 

2-11-1-    دیدگاه های نظری در رابطه با سبک های فرزند پروری 57

 

2-11-2-    سبک های فرزند پروری: 59

 

2-11-2-1- فرزند پروری مقتدرانه 59

 

2-11-2-2- فرزند پروری مستبدانه: 60

 

2-11-2-3-    فرزند پروری آسان گیرانه 61

 

2-11-2-4-    فرزند پروری بی اعتنا . 61

 

2-11-3-    سبک های والدگری و اضطراب کودکی 62

 

2-12- پژوهش های انجام شده در خارج 63

 

2-13-   پژوهش های انجام شده در ایران 67

 

2-14- نتیجه گیری: 68

 

فصل 3-   فرایند روش شناختی پژوهش 70

 

3-1- نوع پژوهش: 71

 

3-2- آزمودنی ها: 71

 

3-3- نمونه تحقیق: 71

 

3-3-1- نمونه تحقیق حاضردر بر گیرنده  دو گروه از آزمودنی هاست: 71

 

3-3-2- حجم نمونه: 72

 

3-4- ابزارهای پژوهش 73

 

3-4-1-    فرم والد فهرست رفتاری کودک: 73

 

3-4-2-    سیاهه حالت-صفت اضطراب: 74

 

3-4-3- مقیاس خودکارآمدی والدگری: 74

 

3-4-4- پرسشنامه ارتباط والد کودک(پیانتا،1992): 75

 

3-4-5- پرسشنامه چند بعدی کمال گرایی فراست: 76

 

3-5- شیوه انجام تحقیق: 77

 

چکیده
 

هدف از پژوهش حاضر مقایسه کارکردهای اجرایی و باورهای فراشناختی در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی با بینش پایین و بالا و همچنین گروه سالم بوده است. بدین خاطر 22 بیمار مبتلا به وسواس با بینش بالا و 5 بیمار مبتلا به وسواس با بینش پایین و 23 آزمودنی غیربیمار به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها با دو گروه از ابزارهای بالینی و نوروپسیکولوژیک مورد سنجش قرار گرفتند. ابزارهای بالینی عبارت بودند از آزمون ییل براون، پرسشنامه BDI-II، و پرسشنامه باورهای فراشناختی. کارکردهای اجرایی با آزمونهای برج لندن، استروپ و مرتب سازی کارت های ویسکانسین مورد سنجش قرار گرفت. نتایج  به دست آمده نشان داد که بین بیماران مبتلا به وسواس و افراد غیربیمار در برخی از متغیر های کارکردهای اجرایی و باورهای فراشناختی تفاوت معنادار وجود دارد. اما مقایسه بیماران وسواسی با بینش بالا و پایین نشان داد که در هیچ یک از متغیر های کارکردهای اجرایی و باورهای فراشناختی در این دو گروه تفاوتی وجود نداشت.

 

کلید واژه: وسواس فکری – عملی، بینش، کارکردهای اجرایی، باورهای فراشناختی.

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                            صفحه

 

تقدیم ‌ألف

 

تشکر و قدردانی ب

 

چکیده ت‌

 

فهرست مطالب ث‌

 

فهرست جدول‌ها ذ‌

 

فهرست شکل‌‌ها ر‌

 

فصل 1-   کلیات پژوهش 1

 

1-1- بیان مسئله 2

 

1-2- ضرورت تحقیق 7

 

1-3- اهداف تحقیق 8

 

1-4- فرضیه های پژوهش 8

 

1-5- تعاریف نظری و عملی متغیرها 9

 

1-5-1- اختلال وسواس فکری عملی: 9

 

1-5-2- بینش : 9

 

1-5-3- فراشناخت: 9

 

1-5-4- کارکردهای اجرایی: 10

 

فصل 2-   مروری بر پیشینه های نظری و عملی پژوهش تحقیق 11

 

2-1- مبانی نظری 12

 

2-1-1- طبقه بندی و تشخیص اختلال وسواس فکری عملی 12

 

2-1-1-1- تاریخچه 12

 

2-1-1-2- طبقه بندی اختلال وسواس فکری – عملی 16

 

الف) طبقه بندی بر اساس(DSM-IV-TR) 16

 

ب)طبقه بندی جدید اختلال وسواس فکری عملی در DSM-5 17

 

2-1-2- دیدگاه های نظری در مورد وسواس 18

 

2-1-2-1- مدلهای روان­پویشی 18

 

2-1-2-1-1- برخی نظریات روان­پویشی وسواس 18

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                            صفحه

 

2-1-2-1-2 نظریه و درمان روان­پویشی مالان 20

 

الف) تبیین روان­پویشی و نقش بینش 20

 

ب) دو مثلث 20

 

2-1-2-2- مدل های شناختی رفتاری 21

 

2-1-2-2-1- هدف مدل های شناختی رفتاری 21

 

2-1-2-2-2- مدل رفتاری اختلال وسواس فکری – عملی: پیش شرط رویکردهای معاصر 22

 

2-1-2-2-3- مدل های شناختی رفتاری 24

 

الف) مدل رفتاری شناختی سالکوویسکیس برای اختلال وسواس فکری- عملی 24

 

ریشه مسئولیت پذیری افراطی 27

 

ب) نظریه شناختی راچمن برای وسواس های فکری 29

 

ج) نظریه شناختی پوردون و کلارک با تاکید بر اهمیت کنترل افکار 31

 

د) نظریه شناختی – رفتاری با تاکید بر انتظار خطر 32

 

ه) نظریه شناختی رفتارهای اجباری چک کردن 33

 

2-1-2-3- مدل فراشناختی اختلال وسواس فکری عملی 34

 

الف) مدل فراشناختی اختلالات روانشناختی 34

 

ب) مدل فراشناختی اختلال وسواس فکری- عملی 38

 

ج)کارکردهای فراشناختی درگیر در اختلال وسواس فکری – عمل 41

 

د) تاثیر بدکارکردی فراشناخت ها 41

 

ه( ابعاد آسیب شناسی فراشناختی و MCQ 42

 

2-1-2-4- مدل نوروسایکولوژیک 42

 

2-1-2-4-1- اهمیت دیدگاه تحولی 43

 

2-1-2-4-2 محدودیت های مدل نوروسایکولوژیک 44

 

الف)  پایه های نظری 44

 

ب) ارتباط با نشانه های وسواسی جبری 45

 

2-1-2-4-3- مدل نقائص دیداری فضایی در وسواس 45

 

2-1-2-4-4- مدل کاستی های حافظه در وسواس 50

 

الف) حافظه برای عمل 52

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                            صفحه

 

2-1-2-4-5- مدل کاستی­های کارکرد های اجرایی در وسواس 54

 

الف) برنامه ریزی 55

 

ب) سیالیت 55

 

ج) آمایه تغییر 56

 

د) بازداری حرکتی و سرکوب پاسخ 58

 

2-1-2-4-6- تصویربرداری عصبی ساختاری و کارکردی 61

 

الف) آناتومی و کارکرد جسم مخطط در وسواس 62

 

ب) آناتومی و کارکرد قشر پیش حدقه ای در وسواس 63

 

ج)  تصویر برداری عصبی و نوروسایکولوژی در وسواس 63

 

2-1-3- ارتباط کارکردهای اجرایی و باورهای فراشناختی 65

 

2-1-4- بینش 69

 

2-1-4-1- تعاریف 69

 

2-1-4-2- تمایز بینش از قضاوت، دانش و فراشناخت 70

 

2-1-4-3- سطوح مختلف بینش 73

 

2-2- ادبیات تحقیق 79

 

2-2-1- پژوهش های خارج از کشور 79

 

الف) تابلوی بالینی اختلال وسواس فکری عملی با بینش پایین و بالا 79

 

ب) مقایسه کارکردهای نوروپسیکولوژیک در بیماران مبتلا به وسواس و افراد سالم 82

 

ج) رابطه جنبه های نوروپسیکولوژی با بینش در بیماران وسواس 84

 

د) باورهای فراشناختی در بیماران مبتلا به وسواس فکری عملی و افراد سالم 85

 

ه) رابطه باورهای فراشناختی و بینش در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی 86

 

2-2-2- پژوهشهای داخلی 87

 

فصل 3-   فرایند روش شناختی پژوهش 92

 

3-1- نوع تحقیق 93

 

3-2- آزمودنی ها 93

 

3-3- ابزار های تحقیق 94

 

3-3-1- پرسشنامه جمعیت شناختی و بالینی: 94

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                            صفحه

 

3-3-2- مقیاس وسواس فکری عملی ییل براون: 94

 

3-3-3- پرسشنامه افسردگی بک(BDI-II): 96

 

3-3-4- پرسشنامه سلامت عمومی 12 گویه ای(GHQ-12): 96

 

3-3-5- مقیاس باورهای فراشناختی -30(MCQ-30): 96

 

3-3-6- آزمون استروپ: 97

 

3-3-7- برج لندن: 99

 

3-3-8- آزمون کارت های ویسکانسین: 100

 

3-4- روش تحلیل داده ها 102

 

فصل 4-   یافته های پژوهشی 104

 

4-1- نتایج توصیفی 105

 

4-1-1- شاخصهای توصیفی مربوط به ویژگیهای جمعیت شناختی در گروه های سه گانه 105

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

 

 

 

 

 

چکیده

 

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه حساسیت اضطرابی، نرگانی و مشکل در تنظیم هیجان در افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، اختلال استرس پس از سانحه و افراد عادی بود.

 

روش: بدین منظور، تعداد 30 نفر از بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (GAD) ،30 نفر از افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه(PTSD)، و 30 نفر از افراد عادی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.گروه ها تا حد امکان از نظر متغیر های جمعیت شناختی با یکدیگر همتا شدند.پرسشنامه های حساسیت اضطرابی(AS)،نگرانی(PWQ) و مشکل در تنظیم هیجان (DERS)بر روی افراد شرکت کننده اجرا گردید .داده های پژوهش با بهره گرفتن از نرم افزار Spss-21 و شاخص های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

 

یافته ها: یافته‌های به دست آمده در این پژوهش نشان داد که بین افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، اختلال استرس پس از سانحه و افراد عادی از نظر نمره کل مقیاس حساسیت اضطرابی تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه بر این در عامل‌های «ترس از احساسات بدنی»، «ترس از عدم‌کنترل شناختی» و «ترس از نشانه‌های اضطراب قابل مشاهده توسط دیگران» نیز در بین این سه گروه از افراد تفاوت معناداری مشاهده شد. اما در عامل «ترس از عدم‌کنترل شناختی» تفاوت معناداری بین دو گروه بالینی مشاهده نشد.

 

همچنین، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اختلال استرس پس از سانحه و افراد عادی از نظر نمره کل مقیاس مشکل در تنظیم هیجان تفاوت معناداری وجود دارد، که نشان می‌دهد افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مشکل در تنظیم هیجان بالاتری را نسبت به افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر و افراد عادی دارند. همچنین در تمامی عامل‌های مشکل در تنظیم هیجان تفاوت معنادار بین این سه گروه مشاهده شد و در مقایسه این سه گروه با هم نتایج نشان داد که افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه به ترتیب در عامل‌های دشواری در کنترل تکانه، دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجان، عدم وضوح هیجان، فقدان آگاهی هیجانی و عدم‌پذیرش پاسخ‌های نمرات بالاتری را نسبت به افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر و افراد عادی به دست آوردند. این یافته نشان می‌دهد که افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مشکلات بالاتری را در این عامل‌ها دارند. همچنین در عامل‌های دشواری در انجام رفتار هدفمند تفاوت معناداری بین دو گروه بالینی مشاهده نشد. علاوه بر این در عامل فقدان آگاهی هیجانی تفاوت معناداری بین افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر و افراد عادی مشاهده نشد. و در آخر نتایج نشان داد که در نمره کل مقیاس نگرانی بین افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، اختلال استرس پس از سانحه و افراد عادی تفاوت معناداری وجود دارد. اما بین دو گروه بالینی در نمره نگرانی تفاوت معناداری مشاهده نشد.

 

نتیجه گیری:حساسیت اضطرابی ، نگرانی و مشکل در تنظیم هیجان سازه های شناختی به هم پیوسته ای هستند که بر علایم اختلالات اضطرابی ،خصوصا اختلال اضطراب فراگیر و اختلال استرس پس از سانحه تاثیر گذاشته و موجب تشدید وتداوم این اختلال ها می شوند.

 

کلید واژه ها: حساسیت اضطرابی، نگرانی، مشکل در تنظیم هیجان، اختلال اضطراب فراگیر، اختلال استرس پس از سانحه

 

  

 

فهرست مطالب

 

                                                                                    

 

           عنوان                                                                                               صفحه

 

فصل اول: کلیات پژوهش

 

1-1-مقدمه.2

 

1-2–بیان مساله3

 

1-3-اهمیت وضرورت پژوهش9

 

1-4-اهداف پژوهش10

 

1-5-فرضیه ­های پژوهش12

 

1-6-تعریف مفهومی و عملیاتی پژوهش13

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

 

2-1-اختلال اضطراب فراگیر 18

 

2-2-نظریه­ های اولیه در تبیین اختلال اضطراب فراگیر.20

 

2-3-دیدگاه روانکاوی20

 

2-4-دیدگاه رفتاری21

 

2-5-مدل شناختی اختلال اضطراب فراگیر22

 

2-6-مدل­های ویژه اختلال اضطراب فراگیر.22

 

2-6-1-مدل اجتناب از نگرانی اختلال اضطراب فراگیر.23

 

2-6-2- مدل فراشناختی اختلال اضطراب فراگیر (MCM).27

 

2-6-3- مدل بد تنظیمی هیجانی29

 

2-6-4- مدل مبتنی بر پذیرش اختلال اضطراب فراگیر (ABM).31

 

2-6-5- مدل عدم تحمل بلاتکلیفی .33

 

2-7-اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)35

 

2-8-سبب­ شناسی اختلال PTSD.39

 

2-9-نظریه­ های زیستی.41

 

2-10-عوامل روان پویشی.42

 

2-11-عوامل شناختی42

 

2-12-ریشه ­های PTSD43

 

2-12-1-نظریه باورهای در هم شکسته44

 

2-12-2-نظریه شرطی­سازی.45

 

2-12-3-نظریه پردازش هیجانی.46

 

2-12-4-شکست روانی47

 

2-12-5-نظریه پردازش دوگانه48

 

2-13-حساسیت اضطرابی49

 

2-14-نگرانی.54

 

2-15-مشکل در تنظیم هیجان.59

 

فصل سوم :روش شناسی پژوهش

 

3-1-طرح پژوهش:66

 

3-2-جامعه ونمونه آماری66

 

3-3-روش نمونه گیری.66

 

3-4-روش اجرا:67

 

3-5-ابزار جمع آوری اطلاعات.67

 

3-6-روش تجزیه وتحلیل داده ها70

 

فصل چهارم :یافته های پژوهش

 

4-1-مقدمه.72

 

4-2-داده های توصیفی.72

 

4-3- نتایج حاصل از تحلیل واریانس چند متغیره(MANOVA)73

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

5-1-بحث ونتیجه گیری83

 

5-2-محدودیت های پژوهش91

 

5-3-پیشنهادات پژوهشی92

 

5-4-پیشنهادات کاربردی.92

 

مقدمه

 

اختلالات اضطرابی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در جمعیت عمومی هستندو نسبت ابتلای زنان تقریبا دو برابر مردان است، اختلالات اضطرابی با عوارض زیادی همراهند، اغلب مزمن شده و نسبت به درمان مقاوم هستند، این اختلالات را می توان خانواده ای از اختلالات روانی مجزا و درعین حال مرتبط به هم درنظر گرفت (سادوک وسادوک،1389). (انجمن روانپزشکی آمریکا[1]،2000) شش طبقه عمده برای اختلالات اضطرابی ارائه کرده است: فوبی(هراس)، اختلال پانیک، اختلال اضطراب فراگیر، اختلال وسواسی –اجباری، اختلال استرس پس ازسانحه و اختلال استرس حاد.

 

دراین میان دواختلال اضطراب فراگیرو اختلال استرس پس از سانحه به نظر می رسد که ریشه های مشابه داشته باشند، به این خاطر که تجربه حوادث آسیب زا هم احتمال ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه و هم ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر را افزایش می دهند، درواقع به نظرمی رسد که افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بیشتراحتمال دارد که درگذشته حادثه آسیب زایی را تجربه کرده باشند، درنهایت می توان گفت که این دو اختلال علل زیست شناختی و روانشناختی مشترکی می توانند داشته باشند(کسلر[2]و همکاران،1995).

 

اختلال اضطراب فراگیر(GAD) ازتشخیص های بسیار رایج اختلالات اضطرابی است، با شیوع تمام عمر 4.1% الی 6.6% در جمعیت عمومی (بلازر، هوگز، جورج، اسوارتز،و بویر[3]،1991؛ کسلرو همکاران، 1994). بر طبق راهنمای تشخیصی وآماری اختلالات روانی[4](DSM IV TR)، اختلال اضطراب فراگیر با نگرانی شدید و غیر قابل کنترل در مورد مسایل مختلف، که در بیشتر روز ها، حداقل شش ماه اتفاق می افتد مشخص می شود، نگرانی سبب پریشانی و یا اختلال در عملکرد می شودو با حداقل سه تا از ویژگی های زیر مربوط است: بی قراری، تحریک پذیری یا بی صبری، زود خسته شدن، تنش عضلانی، و اختلال خواب.

 

اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) عبارت است از مجموعه ای از علایم که در پی مواجهه با حوادث آسیب زای زندگی پیدا می شود؛ فرد به صورت ترس و درماندگی به این تجربه پاسخ می دهد، واقعه را دایما در ذهن خود مجسم می کند و درعین حال می خواهد از یادآوری آن اجتناب کند. برای این که بتوان تشخیص این اختلال را مطرح کرد، علایم مزبور باید حداقل یک ماه طول کشیده باشد و بر حوزه های مهمی از زندگی بیمار نظیر حوزه های خانوادگی و شغلی او تاثیر چشم گیری نهاده باشد. میزان شیوع مادام العمر این اختلال را حدود هشت درصد در جمعیت عمومی می دانندو میزان بروز آن در طول عمر 9 تا 15 درصد تخمین زده می شود (سادوک و سادوک،1389).

 

دراین فصل ابتدا به بحث وبررسی درباره مساله، اهمیت وضرورت و سپس اهداف کلی وجزیی، فرضیه ها، متغیرهاو تعاریف مفهومی وعملیاتی متغیرها می پردازیم. درفصل دوم، به بیان مبانی نظری پژوهش و بحث درباره پژوهش های انجام شده در زمینه پژوهش حاضر خواهیم پرداخت. در فصل سوم به بحث درباره روش شناسی پژوهش و در انتها، در فصل پنجم به بحث و نتیجه گیری در مورد یافته های به دست آمده می پردازیم.

 

1-2-بیان مسئله:

 

شناخت آن دسته از اختلالات روانی که تحت عنوان اختلال اضطراب فراگیر و اختلال استرس پس از سانحه معرفی می شوند، توجه بسیاری از روان شناسان، روان پزشکان و پژوهشگران را به خود جلب کرده است. این اختلالات در طول تاریخ بشر همواره وجود داشته اند و امروزه نسبت قابل ملاحظه ای از روانرنجوری ها را به خود اختصاص داده اند. شدت و تداوم این اختلالات گاه به حدی می رسد که نیرو وکارآیی افراد را کاملا از بین می برد و اثری فلج کننده در زندگی شخصی و اجتماعی بیمار بر جای می گذارند(قاسم زاده ،1376). به طور کلی همه نظریات و تحقیقات بر این عقیده اند که تمام اختلالات اضطرابی دارای سطوحی از هیجان پذیری منفی یا روانرنجورخویی هستند(منیکا[5]و همکاران،1998). و از جهتی دیگر عوامل شناختی خاص مسؤل گسترش و تداوم اختلالات اضطرابی خاص هستند(استارسیویک و بیرلی[6]،2006). مثال هایی  از این عوامل خاص شامل حساسیت اضطرابی، نگرانی و مشکل در تنظیم هیجان در اختلال اضطراب فراگیر و اختلال استرس پس از سانحه می باشد. لذا حساسیت اضطرابی، نگرانی و مشکل در تنظیم هیجان از جمله عوامل شناختی هستند که بایستی نقششان را در شروع و تداوم اختلال اضطراب فراگیر و اختلال استرس پس از سانحه مورد بررسی قرار داد.

 

عامل آسیب‌ پذیری در مورد اضطراب و اختلال‌های اضطرابی که امروزه توجه علمی بسیاری به سوی آن معطوف شده است. حساسیت اضطرابی است، این سازه در دو دهه قبل در مورد روش‌شناسی، ارزیابی و درمان اختلالات اضطرابی توجه گسترده ای به دست آورده است (تیلور[7]، 1999).

 

مطالعات زیادی ارتباط بین حساسیت اضطرابی با اختلال اضطراب فراگیر و اختلال استرس پس از سانحه را نشان داده اند. حساسیت اضطرابی (AS) (ریس و مک نالی[8]،1985؛ ریس،1991)  به عنوان ترس از احساس های مربوط به اضطراب تعریف می شوند که از باور به اینکه این احساسات تهدید اجتماعی، جسمانی یا روانشناختی برای فرد دارند ناشی می شود. مفاهیم رایج از حساسیت اضطرابی و ابعاد آن یک سازه چند بعدی رتبه ای با یک عامل کلی (مانند حساسیت اضطرابی عمومی ) و سه عامل مرتبه ای پایین را مطرح می کند :1- ترس از احساسات بدنی (نگرانی های جسمانی) 2- ترس از نشانه های قابل مشاهده عمومی (نگرانی های اجتماعی) و 3- ترس از عدم کنترل شناختی. حساسیت اضطرابی به عنوان عامل خطری برای رشد اختلالات اضطرابی فرض می شود و تحقیقات انجام شده با افراد بزرگسال و نوجوانان نشان داده است که حساسیت اضطرابی افراد با اختلال اضطرابی، بالاست، علی رغم این که، در مطالعات طولی برای اختلال پانیک نقش آغازین دارد (مالر[9]و ریس ،1992).

 

 مطالعات همبستگی نشان داده اند که سازه حساسیت اضطرابی در چندین اختلال اضطرابی دیگر نیز بالاست (کوکس، بورگر، و اینس[10]، 1992). برای مثال، تیلور، کوخ،[11]و مک نالی (1992) دریافتند که نمرات شاخص حساسیت اضطرابی (ASI ؛ ریس، پترسون، کارسکی[12]، و مک نالی،1986) در تمام گروه های اختلالات اضطرابی به جز فوبی ساده در مقایسه با گروه کنترل، بالا بود. همچنین مطالعات سطوح بالایی از حساسیت اضطرابی را در افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر در مقایسه با گروه کنترل یافتند(دیاکون وآبراموویتز[13]،2006). برای مثال شواهد اخیر نشان می دهد که بین حساسیت اضطرابی و سطوحی از نگرانی  رابطه وجود دارد، به خصوص ترس از عدم کنترل شناختی در حساسیت اضطرابی به طور معناداری در افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر نسبت به افراد مبتلا به سایر اختلالات اضطرابی دیده می شود. علاوه بر این، تجربه عدم کنترل که یکی از ویژگی های نگرانی است، درافرادی که حساسیت اضطرابی بالایی دارند، سهیم است(دیاناورابین،2008). رودریگویز وهمکارانش(2004) نشان دادند که نمرات عامل عدم کنترل شناختی، به طور قوی با اختلال اضطراب فراگیر در ارتباط است که همسان با ارزیابی های شناختی تجربه شده در نگرانی است و افکار خودکار و خودانگیخته « فاجعه ذهنی» را که بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر در طی انگیختگی ناشی از اضطراب تجربه می کنند، را نشان می دهد. در حقیقت علایم و نشانه های اضطرابی در افراد دارای اختلال اضطراب فراگیر به شدت سایر اختلالات اضطرابی مانند اختلال پانیک نیست و مطالعات مختلف نشان می دهند که افراد دارای اختلال اضطراب فراگیر علایم فیزیولوژیکی کمتری، (از قبیل ضربان قلب، فشار خون، میزان تنفس) نسبت به افراد مبتلا به سایر اختلالات اضطرابی تجربه می کنند؛ به همین دلیل افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، سرکوبگر خودمختار نامیده شده اند. بورکوویک و همکاران (1990) نشان می دهند که اگرچه برانگیختگی پیرامونی خودمختار در افراد دارای اختلال اضطراب فراگیر محدود شده است، اما فرایند های شدیدی در لوب پیشانی، خصوصا در نیمکره چپ این افراد وجود دارد که این عمل موجب سرکوبی خودمختار می شود که این موضوع می تواند با عامل ترس از عدم کنترل شناختی در حساسیت اضطرابی مرتبط باشد(بارلو ودوراند،2002). همچنین چندین مطالعه ارتباط بین حساسیت اضطرابی و اختلال استرس پس از سانحه را مطالعه کرده اند. برای مثال تیلور و همکاران (1992) به این نتیجه رسیدند که حساسیت اضطرابی در تمام اختلالات اضطرابی وجود دارد و بیشترین میانگین نمرات حساسیت اضطرابی در افراد مبتلا به اختلال  پانیک و اختلال استرس پس از سانحه است و نمرات این دو گروه به طور معناداری بالاتر از گروه کنترل بودند. در مطالعه

 

چکیده

 

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی راهبردهای تنظیم هیجان و باورهای فراشناختی و تعیین سهم هر کدام از این متغیرها با مدیریت درد انجام شد. 100 نفر از افرادی که در تهران توسط یکی از پزشکان متخصص تشخیص سردرد مزمن برای آنان داده شده بود به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس از آنها خواسته شد پرسشنامه مقیاس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، پرسشنامه باورهای فراشناختی و پرسشنامه درد مک گیل را تکمیل کنند. نتایج نشان داد که تمامی مولفه های تنظیم شناختی هیجان با مدیریت درد ارتباط معنادار دارند . مولفه های مثبت تنظیم شناختی هیجان شامل پذیرش، تمرکز مثبت مجدد، تمرکز بر برنامه ریزی، ارزیابی مثبت و دیدگاه گیری، ارتباط منفی معنادار و مولفه های منفی تنظیم شناختی هیجان شامل سرزنش خود، نشخوار فکری، فاجعه آمیز پنداری و سرزنش دیگران، ارتباط مثبت معنادار با افزایش درد داشتند. مولفه های باور فراشناختی منفی (کنترل ناپذیری و نیاز به کنترل) با متغیر درد ارتباط مثبت و از مولفه های باورفراشناختی مثبت، مولفه‌ی خودآگاهی شناختی با متغیر درد ارتباط منفی نشان داد. رگرسیون گام به گام نشان داد که، از میان مولفه‌های تنظیم شناختی هیجان و باور فراشناختی، نشخوار فکری قدرت پیش بینی کنندگی بیشتری دارد. نتایج این پژوهش از این دیدگاه حمایت می‌کند که تنظیم شناختی هیجان و برخی از مولفه‌های باور فراشناختی در مدیریت درد موثرند.

 

کلید واژه: مدیریت درد، تنظیم هیجان، باور فراشناختی، سردرد مزمن

 

فهرست مطالب

 

 عنوان                                                             صفحه

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1-مقدمه 2

 

1-2- بیان مسئله 5

 

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق 11

 

1-4- اهداف تحقیق 13

 

1-5- فرضیه ها 13

 

1-6-سوالات پژوهش 13

 

1-7- تعاریف نظری و عملیاتی 14

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

 

الف)مبانی نظری. 16

 

1 درد 16

 

1-1- تعریف درد 16

 

1-2- انواع درد . 18

 

1-3- طبقه بندی درد . 20

 

1-4- آستانه ی درد و ادراک. 20

 

1-5- نظریه های درد 22

 

1-5-1- نظریه اختصاصی بودن درد. 22

 

1-5-2- نظریه تصمیم حسی 22

 

1-5-3- نظریه الگو. 23

 

1-5-4- نظریه کنترل دریچه 24

 

1-5-5- نظریه امروزی درد. 24

 

1-6- درد مزمن. 25

 

1-6-1- انواع درد مزمن. 26

 

1-7- همه گیر شناسی درد مزمن. 26

 

1-8- چندبعدی بودن درد 28

 

1-9- جنبه روانشناختی درد 31

 

1-10- تئوری های اخیر درد مزمن 32

 

1-11- افسردگی و اضطراب در مبتلایان درد مزمن 33

 

1-12- سبب شناسی درد مزمن 34

 

1-13- اهداف درمانی درد مزمن. 34

 

1-13-1- پیشگیری و درمان درد مزمن 35

 

1-13-2- اصول درمانی عمومی. 36

 

1-13-3- طبقه بندی داروهای مورد استفاده در درد مزمن 37

 

1-13-4- درمان های روانشناختی برای درد. 38

 

1-14- سردرد مزمن 39

 

1-14-1- سبب شناسی سردرد مزمن 39

 

1-14-2- علائم سردرد مزمن. 40

 

1-14-3- فاکتورهای سردرد مزمن 44

 

1-14-4- درمان سردرد. 44

 

1-15- مدیریت درد 47

 

1-15-1- برنامه های مدیریت درد. 49

 

1-15-2- رویکرد روانشناختی در مدیریت درد. 50

 

2- شناخت 51

 

2-1- تعاریف فراشناخت 52

 

2-2- ریشه های تاریخی مفهوم فراشناخت. 53

 

2-3-مولفه های فراشناخت بر اساس دیدگاه فلاول 55

 

2-4- باورهای فراشناختی 59

 

3- تنظیم هیجان 62

 

3-1- تعریف تنظیم هیجان 63

 

3-2- تاریخچه تنظیم هیجان 65

 

3-3- چهارچوب تنظیم هیجان 66

 

3-4- تنظیم هیجان و اسیب شناسی روانی. 68

 

3-5- مدل گروس در تنظیم هیجان 69

 

3-6- درد و تنظیم هیجان 70

 

3-7- تنظیم شناختی هیجان. 71

 

3-8- راهبردهای تنظیم هیجان 76

 

4- شناخت و درد 78

 

5- هیجان و درد . 78

 

6- رابطه هیجان با شناخت. 79

 

ب) پیشینه تحقیقاتی. 80

 

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 80

 

تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 86

 

ج) جمع بندی 88

 

فصل سوم: روش تحقیق

 

3-1- روش تحقیق 91

 

3-2- جامعه آماری 91

 

3-3- نمونه آماری و حجم آن. 91

 

3-4- متغیرهای پژوهش. 92

 

3-5- ابزار جمع آوری اطلاعات 92

 

3-5-1- مقیلس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان. 92

 

3-5-2- پرسشنامه باورهای فراشناختی. 97

 

3-5-3- پرسشنامه درد مک گیل 99

 

3-6- روش اجرا 100

 

3-7- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 100

 

فصل چهارم: نتایج و یافته های تحقیق

 

4-1- یافتهای توصیفی . 103

 

4-2- یافته های استنباطی 105

 

4-2-1- فرضیه اول. 105

 

4-2-2- فرضیه دوم. 107

 

4-2-3- سوال تحقیق 108

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری و پیشنهادات

 

5-1- بحث و نتیجه گیری 115

 

5-2- نتیایج حاصل از آزمون فرضیات و سوال پژوهش 116

 

5-3-نتیجه گیری. 123

 

5-4- محدودیت ها 125

 

5-5- پیشنهادات برای تحقیقات بعدی. 125

 

5-6- پیشنهادات کاربردی. 126

 

فهرست منابع و ماخذ

 

منابع 127

 

ضمایم 143

 

چکیده انگلیسی     148

 

مقدمه

 

درد در خدمت یک هدف مهم یعنی هشدار به شما برای آسیب دیدگی عضوی از بدن مانند رگ به رگ شدن مچ پا و یا سوختگی دست است. درد مزمن، اغلب پیچیده تر از این است. اگرچه مردم فکر می کنند که درد احساسی کاملا فیزیکی است ولی درد دارای عواملی بیولوژیکی، روانشناختی و هیجانی است. علاوه بر این، درد مزمن می تواند سبب احساساتی همچون خشم، ناامیدی، غم و اندوه و اضطراب شود. بنابراین برای درمان موثر درد باید جنبه های فیزیکی، هیجانی و روانشناختی را نیز لحاظ کرد (انجمن روانشناسی آمریکا[1]،2012). درمان های پزشکی، از جمله دارو، عمل جراحی، توانبخشی و ورزش درمانی ممکن است برای درد مزمن مفید باشد. اما درمان های روانشناختی نیز بخشی مهم از مدیریت درد است. درد و مدیریت افکار، هیجانات و رفتاری که همراه با ناراحتی است می تواند به شما در کنار آمدن موثر با درد کمک