ـ پایگاه اقتصادی اجتماعی
۵ـ عوامل زیست شناختی
ـ انعطاف پذیری مغزی
۲ـ۶ـ عوامل حمایتی تابآوری
افراد تاب آور سازگاری فردی بالایی با عوامل استرسزای محیطی در زندگیشان دارند. شایستگی یا سازگاری انسان ترکیب تعامل میان زمینه / بوم شناختی و رشد ارگانیزم است. با این وجود، تابآوری ماهیتی چندگانه دارد. بنابرین ممکن است فرد در یک بعد تابآور باشد، اما در ابعاد دیگر تابآوری نداشته باشد. در یک مطالعه که به وسیله کافمن و همکارانش بر روی کودکان با تابآوری تحصیلی بالا که سابقه مواجهه با سوء رفتار را داشته اند، نشان میدهد که تنها ۲۱ درصد از آن ها تابآوری اجتماعی نشان دادند. تابآوری از مشکلات روانشناختی در جوانان و نوجوانان پیشگیری می کند و از آن ها در برابر تأثیرات روانشناختی حوادث مشکلزا محافظت می کند.
در سطح فردی، بررسی های اخیر نشان داده است که نگرش مذهبی و امید به آینده به عنوان
پتانسیلهای حمایتی برای تابآوری میباشند. چندین تحقیق نشان داده است که مذهبی بودن در نوجوانان احساس هدفمندی ایجاد می کند و برخی از نوجوانان علی‌رغم اینکه با مشکلاتی روبرو هستند از ایمانشان برای ایجاد امید به بهبود شرایط در آینده بهره میبرند .
محیط خانوادگی در تابآوری می تواند یک عامل کلیدی باشد. خانواده از طریق فراهم کردن محیط حمایتی و منسجم در تابآوری فردی مؤثر است. در چندین مطالعه به نقش فرآیندهای خانواده به عنوان عامل حمایتی تأکید شده است. به عنوان مثال، روتر دریافت که ارتباط خوب نوجوان حداقل با یکی از والدین، او را در برابر بروز برخی رفتارهای پرخطر مقاوم می کند. پرکینز و جونز دو عامل خانوادگی را مطرح کردند:
۱ـ حمایت خانوادگی و ۲ـ تعامل مثبت والدین با فرزندان. عوامل فراخانوادگی مثل ارتباط مثبت با افرادی خارج از محیط خانواده، وجود جو مثبت در مدرسه، انجام فعالیتهای فوق برنامه، الگوهای مناسب همسالان و وجود یک حامی بزرگسال برای نوجوانانی که قربانی رفتارهای پرخطر بوده اند نیز به عنوان عوامل حفاظتی تعریف شده‌اند. همچنین مشخص شده است که وجود حامی بزرگسال در خارج از خانواده به نوجوانانی که در محیط خانواده شرایط نامناسبی را تجربه کرده اند، در ایجاد احساس خوشبینی و وابستگی کمک می کند. جدیداً نتایج پژوهش بلوم و همکارانش نشان داد که نوجوانانی که ارتباط خوبی با مدرسه داشتند کمتر درگیر رفتارهای انحرافی، حاملگی و تجربه استرس روانی شدند. تجربه مثبت در مدرسه به خصوص وقتی نوجوانان در خانه تجارب ناراحت‌کننده‌ای همچون مورد سوء استفاده قرار گرفتن و بیتوجهی والدین داشته باشند، مهم است.
احساس هدفمندی و نگرش مذهبی از جمله عوامل حمایتی در تابآوری هستند. معنویت، نیاز فرا رفتن از خود در زندگی روزمره و یکپارچه شدن با کسی غیر از خود فرد است. این آگاهی ممکن است به تجربهای فراتر از خود منجر شود. ایمونز معنویت را بر اساس تعریف گاردنر از هوش مطرح کرده‌است. وی معتقد است که معنویت شکلی از هوش است که عملکرد و سازگاری فرد را پیش بینی کرده و او را در حل تابآوری ریشه در برخی از نظریه های روان شناسی دارد. توجه فروید به توانایی انسان جهت تفوق بر شرایط ناگوار ، مفهوم دلبستگی بالبی، مدل «تاب آوری من» بلاک و سازوکارهای دفاعی وایلانت (مگینس، ۲۰۰۷). مفاهیمی مانند علاقه اجتماعی، اشتباههای اساسی، شجاعت ناکامل بودن و دلگرم سازی در نظریه آدلر و همکار او، درایکورس (ایوانز، ۲۰۰۷) جایگاه انتظارات خودکارآمدی در تعیین رفتارهای انطباقی و میزان تلاش و مقاومت فرد در مواجهه با موانع و شرایط ناگوار در نظریه بندورا (بندورا، ۱۹۹۷). نقش نظام باورها و نگرشهای فرد از نظر الیس و بک (لایتسی، ۲۰۰۶) همچنین نقش ارزیابیهای شناختی در کنار آمدن فرد از دیدگاه لازاروس و فولکمن (لازاروس، ۱۹۹۳) دیدگاه
روشهای بومشناختی برونفن برنر و روشی که عوامل و لایه های مختلف بر فرد و به ویژه کودک تأثیر میگذارند، سبک تفکر و تبیین افراد از دیدگاه سلیگمن (سلیگمن، ۱۹۹۵) و در نهایت، نقش معنا دادن به زندگی برای باقی ماندن در شرایط ناگوار بر اساس نظر فرانکل (کوری، ۲۰۰۵) نقطه پیوند این نظریه ها با مفهوم تابآوری است.
۲ـ۷ـ راهکارهای عملی برای افزایش تابآوری
با توجه به تأکید متخصصان بر آموختنی بودن مهارت های گوناگون تابآوری (ونیا،۲۰۰۳) می‌توان با آموزش این مهارت ها به افراد، سطح سلامت روانی و هیجانی آنان را افزایش داد و از این رو احساس رضایتمندی از زندگی را در آنها بالا برد؛
توجه به نکات زیر جهت افزایش تاب آوری کمک کننده است:
۱ـ به باور استرنبرگ و بری (۱۹۹۴) با آموزش مهارت هایی همانند مهارت های ارتباطی، مهارت های مقابلهای، جراتآموزی و ابراز خود می‌توان تابآوری و به دنبال آن سطح سلامت افراد را افزایش داد (سامانی، ۱۳۸۶ :۲۹۵-۲۹۰)
۲ـ هرچه محیط خانواده بیشتر شرایط گفت و گوی راحت را درباره طیف وسیعی از موضوعات برای افراد خود فراهم آورد و برای در میان گذاشتن افکار و احساسات اعضای خانواده وقت بگذارد و اعضا را به هم فکری تشویق کند، احتمال این که فرزندان آنها در بزرگسالی در مواجهه با عوامل استرس زا «مثل مرگ والدین، وسوسه در برابر مصرف مواد مخدر، حوادث تروما، تغییر محل و …»، مقاومت کنند و درگیر رفتارهای آسیب زا نشوند بیشتر است و چون تاب آوری همچنان که گفته شد از شاخصه های سلامت روان است، باید بر این ارتباط آزاد و تعامل باز سرمایه گذاری کرد تا کودکانی با بهزیستی روانی بالا را تربیت کرد (مجله دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، ۱۳۸۸: ۴۳ـ۵۳).
۳ـ با بهبود کیفیت دوستی، میزان تابآوری افراد بالا میرود. ارتباط میان کیفیت دوستی و
تابآوری بر این نکته تأکید دارد که خانواده ها و مسولین باید به نقش حمایتی دوستی در دوره نوجوانی توجه بیشتری داشته باشند. ایجاد فرصتهای مناسب برای توسعه دوستی می تواند میزان تابآوری و در نتیجه سازگاری نوجوانان را افزایش دهد (مجله علوم رفتاری، ۱۳۸۹: ۳۲۵-۳۱۹)
۲ـ۸ـ کودکان ناشنوا
ناشنوایی: از دست دادن کامل شنوائی را ناشنوایی و یا کری، و کم شدن آن را کم‌شنوایی گویند. اختلال می‌تواند ابتلاء نسبت به تمام نوت‌های صدا باشد یا محدود به صداهای معینی است. اندازه گیری حد شنوائی مستلزم مطالعه این اختلالات با دستگاهای ادیومتر که به آن ادیومتری گویند.
ناشِنَوایی یا کَری تحت دو عنوان طبقه‌بندی می‌شود.
کاهش یا فقدان کامل ظرفیت شنوایی که به آن ناشنوایی (کری) میگوئیم.
درک و شنیدن صداهای غیر طبیعی.
مانند دیگر اختلالات حواس بدن ممکن است ناشی از ابتلائات عمومی بدن باشد.
